• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 桑田改變依然在,永作人間出世人。

    “桑田改變依然在,永作人間出世人。”詩句出處:《七言》;是唐朝詩人呂巖的作品。

    周行獨力出群倫,默默昏昏亙古存。無象無形潛造化,
    有門有戶在乾坤。色非色際誰窮處,空不空中自得根。
    此道非從它外得,千言萬語謾評論。
    通靈一顆正金丹,不在天涯地角安。討論窮經深莫究,
    登山臨水杳無看。光明暗寄希夷頂,赫赤高居混沌端。
    舉世若能知所寓,超凡入聖弗為難。
    落魄紅塵四十春,無為無事信天真。生涯隻在乾坤鼎,
    活計惟憑日月輪。八卦氣中潛至寶,五行光裡隱元神。
    桑田改變依然在,永作人間出世人。
    獨處乾坤萬象中,從頭歷歷運元功。縱橫北鬥心機大,
    顛倒南辰膽氣雄。鬼哭神號金鼎結,雞飛犬化玉爐空。
    如何俗士尋常覓,不達希夷不可窮。
    誰信華池路最深,非遐非邇奧難尋。九年采煉如紅玉,
    一日圓成似紫金。得瞭永祛寒暑逼,服之應免死生侵。
    勸君門外修身者,端念思惟此道心。
    水府尋鉛合火鉛,黑紅紅黑又玄玄。氣中生氣肌膚換,
    精裡含精性命專。藥返便為真道士,丹還本是聖胎仙。
    出神入定虛華語,徒費功夫萬萬年。
    九鼎烹煎九轉砂,區分時節更無差。精神氣血歸三要,
    南北東西共一傢。天地變通飛白雪,陰陽和合產金花。
    終期鳳詔空中降,跨虎騎龍謁紫霞。
    憑君子後午前看,一脈天津在脊端。金闕內藏玄谷子,
    玉池中坐太和官。隻將至妙三周火,煉出通靈九轉丹。
    直指幾多求道者,行藏莫離虎龍灘。
    返本還元道氣平,虛非形質轉分明。水中白雪微微結,
    火裡金蓮漸漸生。聖汞論時非有體,真鉛窮看亦無名。
    吾今為報修行者,莫向燒金問至精。
    安排鼎灶煉玄根,進退須明卯酉門。繞電奔雲飛日月,
    驅龍走虎出乾坤。一丸因與紅顏駐,九轉能燒白發痕。
    此道幽微知者少,茫茫塵世與誰論。
    醍醐一盞詩一篇,暮醉朝吟不記年。乾馬屢來遊九地,
    坤牛時駕出三天。白龜窟裡夫妻會,青鳳巢中子母圓。
    提挈靈童山上望,重重疊疊是金錢。
    認得東西木與金,自然爐鼎虎龍吟。但隨天地明消息,
    方識陰陽有信音。左掌南辰攀鶴羽,右擎北極剖龜心。
    神仙親口留斯旨,何用區區向外尋。
    一本天機深更深,徒言萬劫與千金。三冬大熱玄中火,
    六月霜寒表外陰。金為浮來方見性,木因沈後始知心。
    五行顛倒堪消息,返本還元在己尋。
    虎將龍軍氣宇雄,佩符持甲去匆匆。鋪排劍戟奔如電,
    羅列旌旗疾似風。活捉三屍焚鬼窟,生禽六賊破魔宮。
    河清海晏乾坤凈,世世安居道德中。
    我傢勤種我傢田,內有靈苗活萬年。花似黃金苞不大,
    子如白玉顆皆圓。栽培全賴中宮土,灌溉須憑上谷泉。
    直候九年功滿日,和根拔入大羅天。
    尋常學道說黃芽,萬水千山覓轉差。有畛有園難下種,
    無根無腳自開花。九三鼎內烹如酪,六一爐中結似霞。
    不日成丹應換骨,飛升遙指玉皇傢。
    四六關頭路坦平,行人到此不須驚。從教犢駕轟轟轉,
    盡使羊車軋軋鳴。渡海經河稀阻滯,上天入地絕欹傾。
    功成直入長生殿,袖出神珠徹夜明。
    九六相交道氣和,河車晝夜迸金波。呼時一一關頭轉,
    吸處重重脈上摩。電激離門光海嶽,雷轟震戶動婆娑。
    思量此道真長遠,學者多迷溺愛河。
    金丹不是小金丹,陰鼎陽爐裡面安。盡道東山尋汞易,
    豈知西海覓鉛難。玄珠窟裡行非遠,赤水灘頭去便端。
    認得靈竿真的路,何勞禮月步星壇。
    古今機要甚分明,自是眾生力量輕。盡向有中尋有質,
    誰能無裡見無形。真鉛聖汞徒虛費,玉室金關不解扃。
    本色丹瓢推倒後,卻吞丸藥待延齡。
    浮名浮利兩何堪,回首歸山味轉甘。舉世算無心可契,
    誰人更與道相參。寸猶未到甘談尺,一尚難明強說三。
    經卷葫蘆並拄杖,依前擔入舊江南。
    本來無作亦無行,行著之時是妄情。老氏語中猶未決,
    瞿曇言下更難明。靈竿有節通天去,至藥無根得地生。
    今日與君無吝惜,功成隻此是蓬瀛。
    解將火種種刀圭,火種刀圭世豈知。山上長男騎白馬,
    水邊少女牧烏龜。無中出有還丹象,陰裡生陽大道基。
    顛倒五行憑匠手,不逢匠手莫施為。
    三千餘法論修行,第一燒丹路最親。須是坎男端的物,
    取他離女自然珍。烹成不死砂中汞,結出長生水裡銀。
    九轉九還功若就,定將衰老返長春。
    欲種長生不死根,再營陰魄及陽魂。先教玄母歸離戶,
    後遣空王鎮坎門。虎到甲邊風浩浩,龍居庚內水溫溫。
    迷途爭與輕輕泄,此理須憑達者論。
    閉目存神玉戶觀,時來火候遞相傳。雲飛海面龍吞汞,
    風擊巖巔虎伏鉛。一旦煉成身內寶,等閑探得道中玄。
    刀圭餌瞭丹書降,跳出塵籠上九天。
    千日功夫不暫閑,河車搬載上昆山。虎抽白汞安爐裡,
    龍發紅鉛向鼎間。仙府記名丹已熟,陰司除籍命應還。
    彩雲捧足歸何處,直入三清謝聖顏。
    解匹真陰與正陽,三年功滿結成霜。神龜出入庚辛位,
    丹鳳翱翔甲乙方。九鼎先輝雙瑞氣,三元中換五毫光。
    塵中若有同機者,共住煙霄不死鄉。
    修生一路就中難,迷者徒將萬卷看。水火均平方是藥,
    陰陽差互不成丹。守雌勿失雄方住,在黑無虧白自乾。
    認得此般真妙訣,何憂風雨妒衰殘。
    才吞一粒便安然,十二重樓九曲連。庚虎循環餐絳雪,
    甲龍夭喬迸靈泉。三三上應三千日,九九中延九萬年。
    須得有緣方可授,未曾輕泄與人傳。
    誰知神水玉華池,中有長生性命基。運用須憑龍與虎,
    抽添全藉坎兼離。晨昏點盡黃金粉,頃刻修成玉石脂。
    齋戒餌之千日後,等閑輕舉上雲梯。
    九天雲凈鶴飛輕,銜簡翩翩別太清。身外紅塵隨意換,
    爐中白石立時成。九苞鳳向空中舞,五色雲從足下生。
    回首便歸天上去,願將甘雨救焦氓。
    嬰兒迤邐降瑤階,手握玄珠直下來。半夜紫雲披素質,
    幾回赤氣掩桃腮。微微笑處機關轉,拂拂行時戶牖開。
    此是吾傢真一子,庸愚誰敢等閑猜。
    水得天符下玉都,三千日裡積功夫。禱祈天地開金鼎,
    收拾陰陽鎖玉壺。便覺凡軀能變化,深知妙道不虛圖。
    時來試問塵中叟,這個玄機世有無。
    誰識寰中達者人,生平解法水中銀。一條拄杖撐天地,
    三尺昆吾斬鬼神。大醉醉來眠月洞,高吟吟去傲紅塵。
    自從悟裡終身後,贏得蓬壺永劫春。
    紅爐迸濺煉金英,一點靈珠透室明。擺動乾坤知道力,
    逃移生死見功程。逍遙四海留蹤跡,歸去三清立姓名。
    直上五雲雲路穩,紫鸞朱鳳自來迎。
    時人若要學長生,先是樞機晝夜行。恍惚中間專志氣,
    虛無裡面固元精。龍交虎戰三周畢,兔走烏飛九轉成。
    煉出一爐神聖藥,五雲歸去路分明。
    亦無得失亦無言,動即施功靜即眠。驅遣赤牛耕宇宙,
    分張玉粒種山川。栽培不憚勞千日,服食須知活萬年。
    今日示君君好信,教君見世作神仙。
    不須兩兩與三三,隻在昆侖第一巖。逢潤自然情易伏,
    遇炎常恐性難降。有時直入三元戶,無事還歸九曲江。
    世上有人燒得住,壽齊天地更無雙。
    本末無非在玉都,亦曾陸地作凡夫。吞精食氣先從有,
    悟理歸真便入無。水火自然成既濟,陰陽和合自相符。
    爐中煉出延年藥,溟渤從教變復枯。
    無名無利任優遊,遇酒逢歌且唱酬。數載未曾經聖闕,
    千年唯隻在仙州。尋常水火三回進,真個夫妻一處收。
    藥就功成身羽化,更拋塵坌出凡流。
    杳杳冥冥莫問涯,雕蟲篆刻道之華。守中絕學方知奧,
    抱一無言始見佳。自有物如黃菊蕊,更無色似碧桃花。
    休將心地虛勞用,煮鐵燒金轉轉差。
    還丹功滿未朝天,且向人間度有緣。拄杖兩頭擔日月,
    葫蘆一個隱山川。詩吟自得閑中句,酒飲多遺醉後錢。
    若問我修何妙法,不離身內汞和鉛。
    半紅半黑道中玄,水養真金火養鉛。解接往年三寸氣,
    還將運動一周天。烹煎盡在陰陽力,進退須憑日月權。
    隻此功成三島外,穩乘鸞鳳謁諸仙。
    返本還元已到乾,能升能降號飛仙。一陽生是興功日,
    九轉周為得道年。煉藥但尋金裡水,安爐先立地中天。
    此中便是還丹理,不遇奇人誓莫傳。
    飛龍九五已升天,次第還當赤帝權。喜遇汞珠凝正午,
    幸逢鉛母結重玄。狂猿自伏何須煉,野馬親調不著鞭。
    煉就一丸天上藥,頓然心地永剛堅。
    舉世何人悟我傢,我傢別是一榮華。盈箱貯積登仙錄,
    滿室收藏伏火砂。頓飲長生天上酒,常栽不死洞中花。
    凡流若問吾生計,遍地紛紛五彩霞。
    津能充渴氣充糧,傢住三清玉帝鄉。金鼎煉來多外白,
    玉虛烹處徹中黃。始知青帝離宮住,方信金精水府藏。
    流俗要求玄妙理,參同契有兩三行。
    紫詔隨鸞下玉京,元君相命會三清。便將金鼎丹砂餌,
    時拂霞衣駕鶴行。天上雙童持珮引,月中嬌女執幡迎。
    此時功滿參真後,始信仙都有姓名。
    修修修得到乾乾,方號人間一醉仙。世上光陰催短景,
    洞中花木任長年。形飛峭壁非凡骨,神在玄宮別有天。
    唯願先生頻一顧,更玄玄外問玄玄。

    【註釋】:

    桑田:

    種植桑樹的土地,也泛指田地。《詩·鄘風·定之方中》:“星言夙駕,說於~~。”

    田:

    ①種植作物的土地。陶淵明《桃花源記》:“有良田美池桑竹之屬。”②耕種田地。《漢書·高帝紀》:“故秦苑囿園池,令民得田之。”③通“畋”。打獵。《韓非子·難一》:“焚林而田,偷取多獸,後必無獸。”④春季打獵和習兵之禮。《周禮 · 春官 · 甸祝》:“甸祝掌四時之田。”⑤古代主管農事的官員,即田峻。《禮記·月令》:“王命佈農事,命田舍東郊。”⑥大鼓。《詩經 · 周頌·有瞽》:“應田縣鼓。”(應:小鼓。)

    改:

    ①變更;改易。《論語·雍也》:“人不堪其憂,回也不改其樂。”(回:即孔子弟子顏回。)②改正。《論語·學而》:“過則勿憚改。”《史記·孝文帝紀》:“雖復欲改過自新,其道無由也。”

    變:

    ①變化;改變。《史記·貨殖列傳》:“(范蠡)乃乘扁舟浮於江湖,變名易姓。”《易經·系辭下》:“《易》窮則變,變則通,通則久。”②使改變。③變成。《搜神記·五氣變化》:“春分之日,鷹變為鳩,秋分之日,鳩變為鷹,時之化也。”(化:變化。)④政治上或軍事上的突發事件。《史記·李斯列傳》:“陛下不圖,臣恐其為變也。”⑤災異。《宋史· 王安石傳》:“天變不足畏。”⑥指變文,唐代俗文學的一種文體。

    依:

    ①靠著;挨近。《孫子兵法·行軍》:“依水草而背眾樹。”羅鄴《鸚鵡詠》:“玉檻(jiàn)瑤軒任所依。”(檻:欄桿。軒:窗。)②依靠;依托。《左傳·隱公六年》:“我周之東遷,晉、鄭焉依。”(焉:助詞。是。)曹操《短歌行》:“繞樹三匝,何枝可依?”(匝:周。)③依照。屈原《離騷》:“願依彭咸之遺則。”(彭咸:人名。則:準則。)④依戀。古詩《行行重行行》:“胡馬依北風,越鳥巢南枝。”⑤茂盛的樣子。《詩經·小雅·車舝》:“依彼平林,有集維鷮。”[依依]1.輕柔的樣子。《詩經·小雅·采薇》:“昔我往矣,楊柳依依。”2. 留戀;思戀的樣子。《楚辭·九思·傷時》:“志戀戀兮依依。”古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“舉手長勞勞,二情同依依。”(勞勞:憂傷。)[依稀]仿佛;不清晰。劉禹錫《荊州道懷古》:“南國山川舊帝畿(jī),宋臺梁館尚依稀。”(帝畿:京都。)趙嘏《江樓舊感》詩:“風景依稀似去年。”

    依然:

    ①仍舊如此。《南史·沈文季傳》:“沈文季謂彥回經為其郡,~~猶有故情。”②依戀的樣子。江淹《別賦》:“惟世間兮重別,謝主人兮~~。”

    然:

    ①燃燒。後來寫作“燃”。《孟子·公孫醜上》:“若火之始然,泉之始達。”②代詞。如此;這樣。《呂氏春秋·用眾》:“物固莫不有長,莫不有短,人亦然。”③對;贊同。《論語·雍也》:“子曰:‘雍之言然。’”④副詞。1.表示出乎意料,相當於“乃”、“竟”。《漢書·丙吉傳》:“君侯為漢相,奸吏成其私,然無所懲艾(yì)。”(艾:治。)2. 表示順承關系。相當於“便”、“就”。《莊子·外物》:“吾得鬥升之水然活耳。”⑤連詞。1.表示轉折關系,相當於“然而”。《左傳·僖公三十年》:“然鄭亡,子亦有不利焉!”2.表示讓步關系,相當於“雖然”。董解元《西廂記諸宮調》卷七:“然憔悴,尚天真,纖腰細褪羅裙。”⑥助詞。1.用作形容詞或副詞詞尾,表示狀態,“……的樣子”。《詩經· 小雅·南有嘉魚》:“南有嘉魚,烝然罩罩。”2. 用於句末,表示比擬。《孟子·盡心上》:“道則高矣,美矣,宜若登天然。”3. 用於句末,表示斷定,相當於“焉”、“也”。《論語·先進》:“若由也,不得其死然。”

    在:

    ①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”

    永:

    ①水流長。引申為長。《詩經·周南 ·漢廣》:“江之永矣。”嵇康《贈秀才入軍》:“永嘯長吟。”陸雲《大安二年夏四月大將軍出祖王羊二公於城》:“身乖路永。”(乖:指分離。)②長久;永遠。《尚書·梓材》:“惟王子子孫孫永保民。”阮籍《詠懷詩八十二首》之十二:“永世不相忘。”③吟誦;唱。後作“詠”。《尚書·舜典》:“詩言志,歌永言。”(永言:吟誦詩句。)陶潛《有會而作》詩序:“歲雲夕兮,慨然永懷。”④延長。《詩經·小雅·白駒》:“縶之維之,以永今夕。”[永巷]1.宮中後妃的住所;後宮。《史記·范雎蔡澤列傳》:“於是范雎乃得見於離宮,詳為不知永巷而入其中。”(詳:通“佯”。)《舊唐書·德宗紀論》:“罷不急之官,出永巷之嬪嬙。”2.宮中署名。掌管後宮人事。《史記· 呂太後本紀》:“呂後最怨戚夫人及其子趙王,乃令永巷囚戚夫人。”3.長巷;深巷。李商隱《無題》之四:“何處哀箏隨急管,櫻花永巷垂楊岸。”王禹偁《記馬》:“旁顧適有永巷,修直百餘步。”

    作:

    ①起;起立。《論語·先進》:“舍瑟而作。”②興起;產生。《史記·秦始皇本紀》:“古者天下散亂,莫之能一,是以諸侯並作。”(一:統一。)又起身。《管子·弟子職》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孫醜上》:“由湯至於武丁,賢聖之君六七作。”《韓非子·解老》:“大奸作則小盜隨。”③始。《尚書· 禹貢》:“萊夷作牧。”(萊夷:地名。牧:放牧。)④勞作;工作。《莊子·讓王》:“日出而作,日入而息。”楊惲《報孫會宗書》:“田傢作苦。”⑤創作;寫作。《孟子·梁惠王下》:“孔子懼,作《春秋》。”《呂氏春秋·勿躬》:“容成作歷。”(容成:傳說中黃帝臣,歷法的創造者。)王充《論衡·定賢》:“譬猶工匠之作器也。”⑥名詞,指作品。蕭統《文選序》:“則有‘憑虛’、‘亡是’之作。”⑦事務。鮑照《采桑》:“季春梅始落,女工事蠶作。”(事:從事。)⑧擔當;充任。《論語·子路》:“人而無恒,不可以作巫醫。”(而:假如。)劉義慶《世說新語·方正》:“敦槐作關中都督,甚得民情。”⑨當成;算做。羅公升《溪上》:“門前溪一發,我作五湖看。”(一發:一根頭發。)又成為。李賀《浩歌》:“南風吹山作平地。”⑩通“詛”。詛咒。《詩經·大雅·蕩》:“侯作侯祝。”(侯:語氣詞。)(11)通“詐”。欺騙。《史記·孟子荀卿列傳》:“作先合,然後引之大道。”[作色]臉上變色。指神情嚴肅起來或發怒。《禮記·哀公問》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改變的樣子。)

    間:

    (一)①空隙;縫隙。《莊子· 養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”(節:骨節。)《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”②隔閡。《左傳·哀公二十七年》:“故君臣多間。”《後漢書·皇後紀上》:“母子慈愛,始終無纖介之間。”(纖介:比喻微小。)③間隔。方苞《獄中雜記》:“骨微傷,病間月。”④私下;暗地。《史記·陳涉世傢》:“又間令吳廣之次所旁叢祠中。”(之:到。次所:臨時住所。叢祠:神祠。)⑤離間。《漢書·霍光傳》:“他人一間,女能復自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史記·屈原賈生列傳》:“讒人間之,可謂窮矣。”⑥參與;介入。《左傳·莊公十年》:“肉食者謀之,又何間焉?”⑦攙合。杜甫《贈衛八處士》:“夜雨剪春韭,新炊間黃粱。”⑧抄小路。《史記·項羽本紀》:“沛公已去,間至軍中。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“故令人持璧歸,間至趙矣。”⑨副詞。斷斷續續。文天祥《指南錄後序》:“予在患難中,間以詩記所遭。” (二)jiān ①片刻。《韓非子·內儲說上》:“有間,大魚動。”②當中;中間。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之間旱,則苗槁矣。”③空間;期間。諸葛亮《前出師表》:“奉命於危難之間。”④量詞。陶淵明《歸園田居》之一:“方宅十餘畝,草屋八九間。”

    出:

    ①出去;從裡面到外面。屈原《九歌·國殤》:“出不入兮往不返。”②到;到達。《漢書·霍光傳》:“築神道,北臨昭靈,南出承恩。”(神道:墓道。昭靈、承恩:皆館名。)③超過;超越。《論語· 鄉黨》:“祭肉不出三日。”白居易《與元九書》:“自思所陳亦無出足下之見。”④發出。《商君書·更法》:“於是遂出墾草令。”⑤指天然生長或人工生產。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”⑥產生;發生。《荀子·勸學》:“肉腐出蟲。”(腐:腐爛。)⑦出現;露出。葛洪《抱樸子·外篇· 省煩》:“枝分葉散,重出互見。”(重:重復。)蘇軾《後赤壁賦》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食貨志上五》:“又農民出錢,難於出力。”(比出力困難。)曹操《收租調令》:“戶出絹二匹。”⑨指引文、典故等來源於某書。《後漢書·孔融傳》:“(曹操)後問出何經典。”⑩舊指離棄妻子。《孟子· 離婁下》:“出妻屏子,終身不養焉。”(11)指花瓣。《宋書·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪獨六出。”(花雪:雪花。)[出塵]1.超出塵俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之標,瀟灑出塵之想。”2.佛教用語。脫離煩惱的塵俗。《四十二章經》二三:“故曰凡夫透得此門,出塵羅漢。”[出閤]1.皇子出就封國。《南齊書·江謐傳》:“諸皇子出閤用文武主帥,皆以委謐。”2.指閣臣出任外職。《梁書·江蒨傳》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“雖穠華可尚,出閤未期,而湯沐先施,分封有據。”後用為女子出嫁的通稱。[出首]1.自首。《晉書·華軼傳》:“尋而軼敗,(高)悝藏匿軼二子及妻,崎嶇經年,既而遇赦,悝攜之出首。”2.檢舉;告發。王實甫《西廂記》三本二折:“我將這簡貼兒去夫人行出首去來。”

    世:

    ①古代稱三十年為一世。《論語 · 子路》:“如有王者,必世而後仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相繼為一世。《戰國策·趙策四》:“今三世以前,至於趙之為趙。”③繼承。《公羊傳·昭公三十一年》:“大夫之義不得世。”④一代又一代;世代相承的。《漢書·樓護傳》:“父世醫也,護少隨父為醫長安。”⑤傢世;世系。《呂氏春秋·知化》:“殘其國,絕其世。”⑥人的一生;一輩子。王羲之《蘭亭集序》:“夫人之相與,俯仰一世。”(相與:交往。俯仰:生活。)⑦時代;朝代。陶潛《桃花源記》:“問今是何世,乃不知有漢,無論魏晉。”⑧人世;世界。《荀子·議兵》:“此世之所以亂也。”⑨當時的。《鹽鐵論·論儒》:“孟軻守舊術,不知世務。”


  • 桑田改变依然在,永作人间出世人。

    “桑田改变依然在,永作人间出世人。”诗句出处:《七言》;是唐朝诗人吕岩的作品。

    周行独力出群伦,默默昏昏亘古存。无象无形潜造化,
    有门有户在乾坤。色非色际谁穷处,空不空中自得根。
    此道非从它外得,千言万语谩评论。
    通灵一颗正金丹,不在天涯地角安。讨论穷经深莫究,
    登山临水杳无看。光明暗寄希夷顶,赫赤高居混沌端。
    举世若能知所寓,超凡入圣弗为难。
    落魄红尘四十春,无为无事信天真。生涯只在乾坤鼎,
    活计惟凭日月轮。八卦气中潜至宝,五行光里隐元神。
    桑田改变依然在,永作人间出世人。
    独处乾坤万象中,从头历历运元功。纵横北斗心机大,
    颠倒南辰胆气雄。鬼哭神号金鼎结,鸡飞犬化玉炉空。
    如何俗士寻常觅,不达希夷不可穷。
    谁信华池路最深,非遐非迩奥难寻。九年采炼如红玉,
    一日圆成似紫金。得了永祛寒暑逼,服之应免死生侵。
    劝君门外修身者,端念思惟此道心。
    水府寻铅合火铅,黑红红黑又玄玄。气中生气肌肤换,
    精里含精性命专。药返便为真道士,丹还本是圣胎仙。
    出神入定虚华语,徒费功夫万万年。
    九鼎烹煎九转砂,区分时节更无差。精神气血归三要,
    南北东西共一家。天地变通飞白雪,阴阳和合产金花。
    终期凤诏空中降,跨虎骑龙谒紫霞。
    凭君子后午前看,一脉天津在脊端。金阙内藏玄谷子,
    玉池中坐太和官。只将至妙三周火,炼出通灵九转丹。
    直指几多求道者,行藏莫离虎龙滩。
    返本还元道气平,虚非形质转分明。水中白雪微微结,
    火里金莲渐渐生。圣汞论时非有体,真铅穷看亦无名。
    吾今为报修行者,莫向烧金问至精。
    安排鼎灶炼玄根,进退须明卯酉门。绕电奔云飞日月,
    驱龙走虎出乾坤。一丸因与红颜驻,九转能烧白发痕。
    此道幽微知者少,茫茫尘世与谁论。
    醍醐一盏诗一篇,暮醉朝吟不记年。乾马屡来游九地,
    坤牛时驾出三天。白龟窟里夫妻会,青凤巢中子母圆。
    提挈灵童山上望,重重叠叠是金钱。
    认得东西木与金,自然炉鼎虎龙吟。但随天地明消息,
    方识阴阳有信音。左掌南辰攀鹤羽,右擎北极剖龟心。
    神仙亲口留斯旨,何用区区向外寻。
    一本天机深更深,徒言万劫与千金。三冬大热玄中火,
    六月霜寒表外阴。金为浮来方见性,木因沈后始知心。
    五行颠倒堪消息,返本还元在己寻。
    虎将龙军气宇雄,佩符持甲去匆匆。铺排剑戟奔如电,
    罗列旌旗疾似风。活捉三尸焚鬼窟,生禽六贼破魔宫。
    河清海晏乾坤净,世世安居道德中。
    我家勤种我家田,内有灵苗活万年。花似黄金苞不大,
    子如白玉颗皆圆。栽培全赖中宫土,灌溉须凭上谷泉。
    直候九年功满日,和根拔入大罗天。
    寻常学道说黄芽,万水千山觅转差。有畛有园难下种,
    无根无脚自开花。九三鼎内烹如酪,六一炉中结似霞。
    不日成丹应换骨,飞升遥指玉皇家。
    四六关头路坦平,行人到此不须惊。从教犊驾轰轰转,
    尽使羊车轧轧鸣。渡海经河稀阻滞,上天入地绝欹倾。
    功成直入长生殿,袖出神珠彻夜明。
    九六相交道气和,河车昼夜迸金波。呼时一一关头转,
    吸处重重脉上摩。电激离门光海岳,雷轰震户动婆娑。
    思量此道真长远,学者多迷溺爱河。
    金丹不是小金丹,阴鼎阳炉里面安。尽道东山寻汞易,
    岂知西海觅铅难。玄珠窟里行非远,赤水滩头去便端。
    认得灵竿真的路,何劳礼月步星坛。
    古今机要甚分明,自是众生力量轻。尽向有中寻有质,
    谁能无里见无形。真铅圣汞徒虚费,玉室金关不解扃。
    本色丹瓢推倒后,却吞丸药待延龄。
    浮名浮利两何堪,回首归山味转甘。举世算无心可契,
    谁人更与道相参。寸犹未到甘谈尺,一尚难明强说三。
    经卷葫芦并拄杖,依前担入旧江南。
    本来无作亦无行,行着之时是妄情。老氏语中犹未决,
    瞿昙言下更难明。灵竿有节通天去,至药无根得地生。
    今日与君无吝惜,功成只此是蓬瀛。
    解将火种种刀圭,火种刀圭世岂知。山上长男骑白马,
    水边少女牧乌龟。无中出有还丹象,阴里生阳大道基。
    颠倒五行凭匠手,不逢匠手莫施为。
    三千余法论修行,第一烧丹路最亲。须是坎男端的物,
    取他离女自然珍。烹成不死砂中汞,结出长生水里银。
    九转九还功若就,定将衰老返长春。
    欲种长生不死根,再营阴魄及阳魂。先教玄母归离户,
    后遣空王镇坎门。虎到甲边风浩浩,龙居庚内水温温。
    迷途争与轻轻泄,此理须凭达者论。
    闭目存神玉户观,时来火候递相传。云飞海面龙吞汞,
    风击岩巅虎伏铅。一旦炼成身内宝,等闲探得道中玄。
    刀圭饵了丹书降,跳出尘笼上九天。
    千日功夫不暂闲,河车搬载上昆山。虎抽白汞安炉里,
    龙发红铅向鼎间。仙府记名丹已熟,阴司除籍命应还。
    彩云捧足归何处,直入三清谢圣颜。
    解匹真阴与正阳,三年功满结成霜。神龟出入庚辛位,
    丹凤翱翔甲乙方。九鼎先辉双瑞气,三元中换五毫光。
    尘中若有同机者,共住烟霄不死乡。
    修生一路就中难,迷者徒将万卷看。水火均平方是药,
    阴阳差互不成丹。守雌勿失雄方住,在黑无亏白自乾。
    认得此般真妙诀,何忧风雨妒衰残。
    才吞一粒便安然,十二重楼九曲连。庚虎循环餐绛雪,
    甲龙夭乔迸灵泉。三三上应三千日,九九中延九万年。
    须得有缘方可授,未曾轻泄与人传。
    谁知神水玉华池,中有长生性命基。运用须凭龙与虎,
    抽添全藉坎兼离。晨昏点尽黄金粉,顷刻修成玉石脂。
    斋戒饵之千日后,等闲轻举上云梯。
    九天云净鹤飞轻,衔简翩翩别太清。身外红尘随意换,
    炉中白石立时成。九苞凤向空中舞,五色云从足下生。
    回首便归天上去,愿将甘雨救焦氓。
    婴儿迤逦降瑶阶,手握玄珠直下来。半夜紫云披素质,
    几回赤气掩桃腮。微微笑处机关转,拂拂行时户牖开。
    此是吾家真一子,庸愚谁敢等闲猜。
    水得天符下玉都,三千日里积功夫。祷祈天地开金鼎,
    收拾阴阳锁玉壶。便觉凡躯能变化,深知妙道不虚图。
    时来试问尘中叟,这个玄机世有无。
    谁识寰中达者人,生平解法水中银。一条拄杖撑天地,
    三尺昆吾斩鬼神。大醉醉来眠月洞,高吟吟去傲红尘。
    自从悟里终身后,赢得蓬壶永劫春。
    红炉迸溅炼金英,一点灵珠透室明。摆动乾坤知道力,
    逃移生死见功程。逍遥四海留踪迹,归去三清立姓名。
    直上五云云路稳,紫鸾朱凤自来迎。
    时人若要学长生,先是枢机昼夜行。恍惚中间专志气,
    虚无里面固元精。龙交虎战三周毕,兔走乌飞九转成。
    炼出一炉神圣药,五云归去路分明。
    亦无得失亦无言,动即施功静即眠。驱遣赤牛耕宇宙,
    分张玉粒种山川。栽培不惮劳千日,服食须知活万年。
    今日示君君好信,教君见世作神仙。
    不须两两与三三,只在昆仑第一岩。逢润自然情易伏,
    遇炎常恐性难降。有时直入三元户,无事还归九曲江。
    世上有人烧得住,寿齐天地更无双。
    本末无非在玉都,亦曾陆地作凡夫。吞精食气先从有,
    悟理归真便入无。水火自然成既济,阴阳和合自相符。
    炉中炼出延年药,溟渤从教变复枯。
    无名无利任优游,遇酒逢歌且唱酬。数载未曾经圣阙,
    千年唯只在仙州。寻常水火三回进,真个夫妻一处收。
    药就功成身羽化,更抛尘坌出凡流。
    杳杳冥冥莫问涯,雕虫篆刻道之华。守中绝学方知奥,
    抱一无言始见佳。自有物如黄菊蕊,更无色似碧桃花。
    休将心地虚劳用,煮铁烧金转转差。
    还丹功满未朝天,且向人间度有缘。拄杖两头担日月,
    葫芦一个隐山川。诗吟自得闲中句,酒饮多遗醉后钱。
    若问我修何妙法,不离身内汞和铅。
    半红半黑道中玄,水养真金火养铅。解接往年三寸气,
    还将运动一周天。烹煎尽在阴阳力,进退须凭日月权。
    只此功成三岛外,稳乘鸾凤谒诸仙。
    返本还元已到乾,能升能降号飞仙。一阳生是兴功日,
    九转周为得道年。炼药但寻金里水,安炉先立地中天。
    此中便是还丹理,不遇奇人誓莫传。
    飞龙九五已升天,次第还当赤帝权。喜遇汞珠凝正午,
    幸逢铅母结重玄。狂猿自伏何须炼,野马亲调不着鞭。
    炼就一丸天上药,顿然心地永刚坚。
    举世何人悟我家,我家别是一荣华。盈箱贮积登仙录,
    满室收藏伏火砂。顿饮长生天上酒,常栽不死洞中花。
    凡流若问吾生计,遍地纷纷五彩霞。
    津能充渴气充粮,家住三清玉帝乡。金鼎炼来多外白,
    玉虚烹处彻中黄。始知青帝离宫住,方信金精水府藏。
    流俗要求玄妙理,参同契有两三行。
    紫诏随鸾下玉京,元君相命会三清。便将金鼎丹砂饵,
    时拂霞衣驾鹤行。天上双童持珮引,月中娇女执幡迎。
    此时功满参真后,始信仙都有姓名。
    修修修得到乾乾,方号人间一醉仙。世上光阴催短景,
    洞中花木任长年。形飞峭壁非凡骨,神在玄宫别有天。
    唯愿先生频一顾,更玄玄外问玄玄。

    【注释】:

    桑田:

    种植桑树的土地,也泛指田地。《诗·鄘风·定之方中》:“星言夙驾,说于~~。”

    田:

    ①种植作物的土地。陶渊明《桃花源记》:“有良田美池桑竹之属。”②耕种田地。《汉书·高帝纪》:“故秦苑囿园池,令民得田之。”③通“畋”。打猎。《韩非子·难一》:“焚林而田,偷取多兽,后必无兽。”④春季打猎和习兵之礼。《周礼 · 春官 · 甸祝》:“甸祝掌四时之田。”⑤古代主管农事的官员,即田峻。《礼记·月令》:“王命布农事,命田舍东郊。”⑥大鼓。《诗经 · 周颂·有瞽》:“应田县鼓。”(应:小鼓。)

    改:

    ①变更;改易。《论语·雍也》:“人不堪其忧,回也不改其乐。”(回:即孔子弟子颜回。)②改正。《论语·学而》:“过则勿惮改。”《史记·孝文帝纪》:“虽复欲改过自新,其道无由也。”

    变:

    ①变化;改变。《史记·货殖列传》:“(范蠡)乃乘扁舟浮于江湖,变名易姓。”《易经·系辞下》:“《易》穷则变,变则通,通则久。”②使改变。③变成。《搜神记·五气变化》:“春分之日,鹰变为鸠,秋分之日,鸠变为鹰,时之化也。”(化:变化。)④政治上或军事上的突发事件。《史记·李斯列传》:“陛下不图,臣恐其为变也。”⑤灾异。《宋史· 王安石传》:“天变不足畏。”⑥指变文,唐代俗文学的一种文体。

    依:

    ①靠着;挨近。《孙子兵法·行军》:“依水草而背众树。”罗邺《鹦鹉咏》:“玉槛(jiàn)瑶轩任所依。”(槛:栏杆。轩:窗。)②依靠;依托。《左传·隐公六年》:“我周之东迁,晋、郑焉依。”(焉:助词。是。)曹操《短歌行》:“绕树三匝,何枝可依?”(匝:周。)③依照。屈原《离骚》:“愿依彭咸之遗则。”(彭咸:人名。则:准则。)④依恋。古诗《行行重行行》:“胡马依北风,越鸟巢南枝。”⑤茂盛的样子。《诗经·小雅·车舝》:“依彼平林,有集维鷮。”[依依]1.轻柔的样子。《诗经·小雅·采薇》:“昔我往矣,杨柳依依。”2. 留恋;思恋的样子。《楚辞·九思·伤时》:“志恋恋兮依依。”古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“举手长劳劳,二情同依依。”(劳劳:忧伤。)[依稀]仿佛;不清晰。刘禹锡《荆州道怀古》:“南国山川旧帝畿(jī),宋台梁馆尚依稀。”(帝畿:京都。)赵嘏《江楼旧感》诗:“风景依稀似去年。”

    依然:

    ①仍旧如此。《南史·沈文季传》:“沈文季谓彦回经为其郡,~~犹有故情。”②依恋的样子。江淹《别赋》:“惟世间兮重别,谢主人兮~~。”

    然:

    ①燃烧。后来写作“燃”。《孟子·公孙丑上》:“若火之始然,泉之始达。”②代词。如此;这样。《吕氏春秋·用众》:“物固莫不有长,莫不有短,人亦然。”③对;赞同。《论语·雍也》:“子曰:‘雍之言然。’”④副词。1.表示出乎意料,相当于“乃”、“竟”。《汉书·丙吉传》:“君侯为汉相,奸吏成其私,然无所惩艾(yì)。”(艾:治。)2. 表示顺承关系。相当于“便”、“就”。《庄子·外物》:“吾得斗升之水然活耳。”⑤连词。1.表示转折关系,相当于“然而”。《左传·僖公三十年》:“然郑亡,子亦有不利焉!”2.表示让步关系,相当于“虽然”。董解元《西厢记诸宫调》卷七:“然憔悴,尚天真,纤腰细褪罗裙。”⑥助词。1.用作形容词或副词词尾,表示状态,“……的样子”。《诗经· 小雅·南有嘉鱼》:“南有嘉鱼,烝然罩罩。”2. 用于句末,表示比拟。《孟子·尽心上》:“道则高矣,美矣,宜若登天然。”3. 用于句末,表示断定,相当于“焉”、“也”。《论语·先进》:“若由也,不得其死然。”

    在:

    ①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”

    永:

    ①水流长。引申为长。《诗经·周南 ·汉广》:“江之永矣。”嵇康《赠秀才入军》:“永啸长吟。”陆云《大安二年夏四月大将军出祖王羊二公于城》:“身乖路永。”(乖:指分离。)②长久;永远。《尚书·梓材》:“惟王子子孙孙永保民。”阮籍《咏怀诗八十二首》之十二:“永世不相忘。”③吟诵;唱。后作“咏”。《尚书·舜典》:“诗言志,歌永言。”(永言:吟诵诗句。)陶潜《有会而作》诗序:“岁云夕兮,慨然永怀。”④延长。《诗经·小雅·白驹》:“絷之维之,以永今夕。”[永巷]1.宫中后妃的住所;后宫。《史记·范雎蔡泽列传》:“于是范雎乃得见于离宫,详为不知永巷而入其中。”(详:通“佯”。)《旧唐书·德宗纪论》:“罢不急之官,出永巷之嫔嫱。”2.宫中署名。掌管后宫人事。《史记· 吕太后本纪》:“吕后最怨戚夫人及其子赵王,乃令永巷囚戚夫人。”3.长巷;深巷。李商隐《无题》之四:“何处哀筝随急管,樱花永巷垂杨岸。”王禹偁《记马》:“旁顾适有永巷,修直百余步。”

    作:

    ①起;起立。《论语·先进》:“舍瑟而作。”②兴起;产生。《史记·秦始皇本纪》:“古者天下散乱,莫之能一,是以诸侯并作。”(一:统一。)又起身。《管子·弟子职》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孙丑上》:“由汤至于武丁,贤圣之君六七作。”《韩非子·解老》:“大奸作则小盗随。”③始。《尚书· 禹贡》:“莱夷作牧。”(莱夷:地名。牧:放牧。)④劳作;工作。《庄子·让王》:“日出而作,日入而息。”杨恽《报孙会宗书》:“田家作苦。”⑤创作;写作。《孟子·梁惠王下》:“孔子惧,作《春秋》。”《吕氏春秋·勿躬》:“容成作历。”(容成:传说中黄帝臣,历法的创造者。)王充《论衡·定贤》:“譬犹工匠之作器也。”⑥名词,指作品。萧统《文选序》:“则有‘凭虚’、‘亡是’之作。”⑦事务。鲍照《采桑》:“季春梅始落,女工事蚕作。”(事:从事。)⑧担当;充任。《论语·子路》:“人而无恒,不可以作巫医。”(而:假如。)刘义庆《世说新语·方正》:“敦槐作关中都督,甚得民情。”⑨当成;算做。罗公升《溪上》:“门前溪一发,我作五湖看。”(一发:一根头发。)又成为。李贺《浩歌》:“南风吹山作平地。”⑩通“诅”。诅咒。《诗经·大雅·荡》:“侯作侯祝。”(侯:语气词。)(11)通“诈”。欺骗。《史记·孟子荀卿列传》:“作先合,然后引之大道。”[作色]脸上变色。指神情严肃起来或发怒。《礼记·哀公问》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改变的样子。)

    间:

    (一)①空隙;缝隙。《庄子· 养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”(节:骨节。)《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”②隔阂。《左传·哀公二十七年》:“故君臣多间。”《后汉书·皇后纪上》:“母子慈爱,始终无纤介之间。”(纤介:比喻微小。)③间隔。方苞《狱中杂记》:“骨微伤,病间月。”④私下;暗地。《史记·陈涉世家》:“又间令吴广之次所旁丛祠中。”(之:到。次所:临时住所。丛祠:神祠。)⑤离间。《汉书·霍光传》:“他人一间,女能复自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史记·屈原贾生列传》:“谗人间之,可谓穷矣。”⑥参与;介入。《左传·庄公十年》:“肉食者谋之,又何间焉?”⑦搀合。杜甫《赠卫八处士》:“夜雨剪春韭,新炊间黄粱。”⑧抄小路。《史记·项羽本纪》:“沛公已去,间至军中。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“故令人持璧归,间至赵矣。”⑨副词。断断续续。文天祥《指南录后序》:“予在患难中,间以诗记所遭。” (二)jiān ①片刻。《韩非子·内储说上》:“有间,大鱼动。”②当中;中间。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之间旱,则苗槁矣。”③空间;期间。诸葛亮《前出师表》:“奉命于危难之间。”④量词。陶渊明《归园田居》之一:“方宅十余亩,草屋八九间。”

    出:

    ①出去;从里面到外面。屈原《九歌·国殇》:“出不入兮往不返。”②到;到达。《汉书·霍光传》:“筑神道,北临昭灵,南出承恩。”(神道:墓道。昭灵、承恩:皆馆名。)③超过;超越。《论语· 乡党》:“祭肉不出三日。”白居易《与元九书》:“自思所陈亦无出足下之见。”④发出。《商君书·更法》:“于是遂出垦草令。”⑤指天然生长或人工生产。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”⑥产生;发生。《荀子·劝学》:“肉腐出虫。”(腐:腐烂。)⑦出现;露出。葛洪《抱朴子·外篇· 省烦》:“枝分叶散,重出互见。”(重:重复。)苏轼《后赤壁赋》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食货志上五》:“又农民出钱,难于出力。”(比出力困难。)曹操《收租调令》:“户出绢二匹。”⑨指引文、典故等来源于某书。《后汉书·孔融传》:“(曹操)后问出何经典。”⑩旧指离弃妻子。《孟子· 离娄下》:“出妻屏子,终身不养焉。”(11)指花瓣。《宋书·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪独六出。”(花雪:雪花。)[出尘]1.超出尘俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之标,潇洒出尘之想。”2.佛教用语。脱离烦恼的尘俗。《四十二章经》二三:“故曰凡夫透得此门,出尘罗汉。”[出閤]1.皇子出就封国。《南齐书·江谧传》:“诸皇子出閤用文武主帅,皆以委谧。”2.指阁臣出任外职。《梁书·江蒨传》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“虽秾华可尚,出閤未期,而汤沐先施,分封有据。”后用为女子出嫁的通称。[出首]1.自首。《晋书·华轶传》:“寻而轶败,(高)悝藏匿轶二子及妻,崎岖经年,既而遇赦,悝携之出首。”2.检举;告发。王实甫《西厢记》三本二折:“我将这简贴儿去夫人行出首去来。”

    世:

    ①古代称三十年为一世。《论语 · 子路》:“如有王者,必世而后仁。”(仁:仁政成功。)②世代;父子相继为一世。《战国策·赵策四》:“今三世以前,至于赵之为赵。”③继承。《公羊传·昭公三十一年》:“大夫之义不得世。”④一代又一代;世代相承的。《汉书·楼护传》:“父世医也,护少随父为医长安。”⑤家世;世系。《吕氏春秋·知化》:“残其国,绝其世。”⑥人的一生;一辈子。王羲之《兰亭集序》:“夫人之相与,俯仰一世。”(相与:交往。俯仰:生活。)⑦时代;朝代。陶潜《桃花源记》:“问今是何世,乃不知有汉,无论魏晋。”⑧人世;世界。《荀子·议兵》:“此世之所以乱也。”⑨当时的。《盐铁论·论儒》:“孟轲守旧术,不知世务。”


  • sang tian gai bian yi ran zai ,yong zuo ren jian chu shi ren 。

    “sang tian gai bian yi ran zai ,yong zuo ren jian chu shi ren 。”shi gou chu chu :《qi yan 》;shi tang chao shi ren lv yan de zuo pin 。

    zhou hang du li chu qun lun ,mo mo hun hun gen gu cun 。mo xiang mo xing qian zao hua ,
    you men you hu zai gan kun 。se fei se ji shei qiong chu ,kong bu kong zhong zi de gen 。
    ci dao fei cong ta wai de ,qian yan mo yu man ping lun 。
    tong ling yi ke zheng jin dan ,bu zai tian ya de jiao an 。tao lun qiong jing shen mo jiu ,
    deng shan lin shui yao mo kan 。guang ming an ji xi yi ding ,he chi gao ju hun dun duan 。
    ju shi re neng zhi suo yu ,chao fan ru sheng fu wei nan 。
    la bo gong chen si shi chun ,mo wei mo shi xin tian zhen 。sheng ya zhi zai gan kun ding ,
    huo ji wei ping ri yue lun 。ba gua qi zhong qian zhi bao ,wu hang guang li yin yuan shen 。
    sang tian gai bian yi ran zai ,yong zuo ren jian chu shi ren 。
    du chu gan kun mo xiang zhong ,cong tou li li yun yuan gong 。zong heng bei dou xin ji da ,
    dian dao na chen dan qi xiong 。gui ku shen hao jin ding jie ,ji fei quan hua yu lu kong 。
    ru he su shi xun chang mi ,bu da xi yi bu ke qiong 。
    shei xin hua chi lu zui shen ,fei xia fei er ao nan xun 。jiu nian cai lian ru gong yu ,
    yi ri yuan cheng shi zi jin 。de le yong qu han shu bi ,fu zhi ying mian si sheng qin 。
    quan jun men wai xiu shen zhe ,duan nian sai wei ci dao xin 。
    shui fu xun qian ge huo qian ,hei gong gong hei you xuan xuan 。qi zhong sheng qi ji fu huan ,
    jing li han jing xing ming zhuan 。yao fan bian wei zhen dao shi ,dan hai ben shi sheng tai xian 。
    chu shen ru ding xu hua yu ,tu fei gong fu mo mo nian 。
    jiu ding peng jian jiu zhuai sha ,ou fen shi jie geng mo cha 。jing shen qi xie gui san yao ,
    na bei dong xi gong yi jia 。tian de bian tong fei bai xue ,yin yang he ge chan jin hua 。
    zhong ji feng zhao kong zhong jiang ,kua hu ji long ye zi xia 。
    ping jun zi hou wu qian kan ,yi mai tian jin zai ji duan 。jin que nei cang xuan gu zi ,
    yu chi zhong zuo tai he guan 。zhi jiang zhi miao san zhou huo ,lian chu tong ling jiu zhuai dan 。
    zhi zhi ji duo qiu dao zhe ,hang cang mo li hu long tan 。
    fan ben hai yuan dao qi ping ,xu fei xing zhi zhuai fen ming 。shui zhong bai xue wei wei jie ,
    huo li jin lian jian jian sheng 。sheng gong lun shi fei you ti ,zhen qian qiong kan yi mo ming 。
    wu jin wei bao xiu hang zhe ,mo xiang shao jin wen zhi jing 。
    an pai ding zao lian xuan gen ,jin tui xu ming mao you men 。rao dian ben yun fei ri yue ,
    qu long zou hu chu gan kun 。yi wan yin yu gong yan zhu ,jiu zhuai neng shao bai fa hen 。
    ci dao you wei zhi zhe shao ,mang mang chen shi yu shei lun 。
    ti hu yi zhan shi yi pian ,mu zui chao yin bu ji nian 。gan ma lv lai you jiu de ,
    kun niu shi jia chu san tian 。bai gui ku li fu qi hui ,qing feng chao zhong zi mu yuan 。
    di qie ling tong shan shang wang ,chong chong die die shi jin qian 。
    ren de dong xi mu yu jin ,zi ran lu ding hu long yin 。dan sui tian de ming xiao xi ,
    fang shi yin yang you xin yin 。zuo zhang na chen pan he yu ,you qing bei ji pou gui xin 。
    shen xian qin kou liu si zhi ,he yong ou ou xiang wai xun 。
    yi ben tian ji shen geng shen ,tu yan mo jie yu qian jin 。san dong da re xuan zhong huo ,
    liu yue shuang han biao wai yin 。jin wei fu lai fang jian xing ,mu yin shen hou shi zhi xin 。
    wu hang dian dao kan xiao xi ,fan ben hai yuan zai ji xun 。
    hu jiang long jun qi yu xiong ,pei fu chi jia qu cong cong 。pu pai jian ji ben ru dian ,
    luo lie jing qi ji shi feng 。huo zhuo san shi fen gui ku ,sheng qin liu zei po mo gong 。
    he qing hai yan gan kun jing ,shi shi an ju dao de zhong 。
    wo jia qin chong wo jia tian ,nei you ling miao huo mo nian 。hua shi huang jin bao bu da ,
    zi ru bai yu ke jie yuan 。zai pei quan lai zhong gong tu ,guan gai xu ping shang gu quan 。
    zhi hou jiu nian gong man ri ,he gen ba ru da luo tian 。
    xun chang xue dao shui huang ya ,mo shui qian shan mi zhuai cha 。you zhen you yuan nan xia chong ,
    mo gen mo jiao zi kai hua 。jiu san ding nei peng ru lao ,liu yi lu zhong jie shi xia 。
    bu ri cheng dan ying huan gu ,fei sheng yao zhi yu huang jia 。
    si liu guan tou lu tan ping ,hang ren dao ci bu xu jing 。cong jiao du jia hong hong zhuai ,
    jin shi yang che ga ga ming 。du hai jing he xi zu zhi ,shang tian ru de jue ji qing 。
    gong cheng zhi ru chang sheng dian ,xiu chu shen zhu che ye ming 。
    jiu liu xiang jiao dao qi he ,he che zhou ye beng jin bo 。hu shi yi yi guan tou zhuai ,
    xi chu chong chong mai shang ma 。dian ji li men guang hai yue ,lei hong zhen hu dong po suo 。
    sai liang ci dao zhen chang yuan ,xue zhe duo mi ni ai he 。
    jin dan bu shi xiao jin dan ,yin ding yang lu li mian an 。jin dao dong shan xun gong yi ,
    qi zhi xi hai mi qian nan 。xuan zhu ku li hang fei yuan ,chi shui tan tou qu bian duan 。
    ren de ling gan zhen de lu ,he lao li yue bu xing tan 。
    gu jin ji yao shen fen ming ,zi shi zhong sheng li liang qing 。jin xiang you zhong xun you zhi ,
    shei neng mo li jian mo xing 。zhen qian sheng gong tu xu fei ,yu shi jin guan bu jie jiong 。
    ben se dan piao tui dao hou ,que tun wan yao dai yan ling 。
    fu ming fu li liang he kan ,hui shou gui shan wei zhuai gan 。ju shi suan mo xin ke qi ,
    shei ren geng yu dao xiang can 。cun you wei dao gan tan che ,yi shang nan ming jiang shui san 。
    jing juan hu lu bing zhu zhang ,yi qian dan ru jiu jiang na 。
    ben lai mo zuo yi mo hang ,hang zhao zhi shi shi wang qing 。lao shi yu zhong you wei jue ,
    ju tan yan xia geng nan ming 。ling gan you jie tong tian qu ,zhi yao mo gen de de sheng 。
    jin ri yu jun mo lin xi ,gong cheng zhi ci shi peng ying 。
    jie jiang huo chong chong dao gui ,huo chong dao gui shi qi zhi 。shan shang chang nan ji bai ma ,
    shui bian shao nv mu wu gui 。mo zhong chu you hai dan xiang ,yin li sheng yang da dao ji 。
    dian dao wu hang ping jiang shou ,bu feng jiang shou mo shi wei 。
    san qian yu fa lun xiu hang ,di yi shao dan lu zui qin 。xu shi kan nan duan de wu ,
    qu ta li nv zi ran zhen 。peng cheng bu si sha zhong gong ,jie chu chang sheng shui li yin 。
    jiu zhuai jiu hai gong re jiu ,ding jiang cui lao fan chang chun 。
    yu chong chang sheng bu si gen ,zai ying yin bo ji yang hun 。xian jiao xuan mu gui li hu ,
    hou qian kong wang zhen kan men 。hu dao jia bian feng hao hao ,long ju geng nei shui wen wen 。
    mi tu zheng yu qing qing xie ,ci li xu ping da zhe lun 。
    bi mu cun shen yu hu guan ,shi lai huo hou di xiang chuan 。yun fei hai mian long tun gong ,
    feng ji yan dian hu fu qian 。yi dan lian cheng shen nei bao ,deng xian tan de dao zhong xuan 。
    dao gui er le dan shu jiang ,tiao chu chen long shang jiu tian 。
    qian ri gong fu bu zan xian ,he che ban zai shang kun shan 。hu chou bai gong an lu li ,
    long fa gong qian xiang ding jian 。xian fu ji ming dan yi shou ,yin si chu ji ming ying hai 。
    cai yun peng zu gui he chu ,zhi ru san qing xie sheng yan 。
    jie pi zhen yin yu zheng yang ,san nian gong man jie cheng shuang 。shen gui chu ru geng xin wei ,
    dan feng ao xiang jia yi fang 。jiu ding xian hui shuang rui qi ,san yuan zhong huan wu hao guang 。
    chen zhong re you tong ji zhe ,gong zhu yan xiao bu si xiang 。
    xiu sheng yi lu jiu zhong nan ,mi zhe tu jiang mo juan kan 。shui huo jun ping fang shi yao ,
    yin yang cha hu bu cheng dan 。shou ci wu shi xiong fang zhu ,zai hei mo kui bai zi gan 。
    ren de ci ban zhen miao jue ,he you feng yu du cui can 。
    cai tun yi li bian an ran ,shi er chong lou jiu qu lian 。geng hu xun huan can jiang xue ,
    jia long wai qiao beng ling quan 。san san shang ying san qian ri ,jiu jiu zhong yan jiu mo nian 。
    xu de you yuan fang ke shou ,wei ceng qing xie yu ren chuan 。
    shei zhi shen shui yu hua chi ,zhong you chang sheng xing ming ji 。yun yong xu ping long yu hu ,
    chou tian quan ji kan jian li 。chen hun dian jin huang jin fen ,qing ke xiu cheng yu dan zhi 。
    zhai jie er zhi qian ri hou ,deng xian qing ju shang yun ti 。
    jiu tian yun jing he fei qing ,xian jian pian pian bie tai qing 。shen wai gong chen sui yi huan ,
    lu zhong bai dan li shi cheng 。jiu bao feng xiang kong zhong wu ,wu se yun cong zu xia sheng 。
    hui shou bian gui tian shang qu ,yuan jiang gan yu jiu jiao mang 。
    ying er yi li jiang yao jie ,shou wo xuan zhu zhi xia lai 。ban ye zi yun pi su zhi ,
    ji hui chi qi yan tao sai 。wei wei xiao chu ji guan zhuai ,bi bi hang shi hu you kai 。
    ci shi wu jia zhen yi zi ,yong yu shei gan deng xian cai 。
    shui de tian fu xia yu dou ,san qian ri li ji gong fu 。dao qi tian de kai jin ding ,
    shou she yin yang suo yu hu 。bian jiao fan qu neng bian hua ,shen zhi miao dao bu xu tu 。
    shi lai shi wen chen zhong sou ,zhe ge xuan ji shi you mo 。
    shei shi huan zhong da zhe ren ,sheng ping jie fa shui zhong yin 。yi tiao zhu zhang cheng tian de ,
    san che kun wu zhan gui shen 。da zui zui lai mian yue dong ,gao yin yin qu ao gong chen 。
    zi cong wu li zhong shen hou ,ying de peng hu yong jie chun 。
    gong lu beng jian lian jin ying ,yi dian ling zhu tou shi ming 。bai dong gan kun zhi dao li ,
    tao yi sheng si jian gong cheng 。xiao yao si hai liu zong ji ,gui qu san qing li xing ming 。
    zhi shang wu yun yun lu wen ,zi luan zhu feng zi lai ying 。
    shi ren re yao xue chang sheng ,xian shi shu ji zhou ye hang 。huang hu zhong jian zhuan zhi qi ,
    xu mo li mian gu yuan jing 。long jiao hu zhan san zhou bi ,tu zou wu fei jiu zhuai cheng 。
    lian chu yi lu shen sheng yao ,wu yun gui qu lu fen ming 。
    yi mo de shi yi mo yan ,dong ji shi gong jing ji mian 。qu qian chi niu geng yu zhou ,
    fen zhang yu li chong shan chuan 。zai pei bu dan lao qian ri ,fu shi xu zhi huo mo nian 。
    jin ri shi jun jun hao xin ,jiao jun jian shi zuo shen xian 。
    bu xu liang liang yu san san ,zhi zai kun lun di yi yan 。feng run zi ran qing yi fu ,
    yu yan chang kong xing nan jiang 。you shi zhi ru san yuan hu ,mo shi hai gui jiu qu jiang 。
    shi shang you ren shao de zhu ,shou ji tian de geng mo shuang 。
    ben mo mo fei zai yu dou ,yi ceng liu de zuo fan fu 。tun jing shi qi xian cong you ,
    wu li gui zhen bian ru mo 。shui huo zi ran cheng ji ji ,yin yang he ge zi xiang fu 。
    lu zhong lian chu yan nian yao ,ming bo cong jiao bian fu ku 。
    mo ming mo li ren you you ,yu jiu feng ge ju chang chou 。shu zai wei ceng jing sheng que ,
    qian nian wei zhi zai xian zhou 。xun chang shui huo san hui jin ,zhen ge fu qi yi chu shou 。
    yao jiu gong cheng shen yu hua ,geng pao chen ben chu fan liu 。
    yao yao ming ming mo wen ya ,diao chong zhuan ke dao zhi hua 。shou zhong jue xue fang zhi ao ,
    bao yi mo yan shi jian jia 。zi you wu ru huang ju rui ,geng mo se shi bi tao hua 。
    xiu jiang xin de xu lao yong ,zhu tie shao jin zhuai zhuai cha 。
    hai dan gong man wei chao tian ,ju xiang ren jian du you yuan 。zhu zhang liang tou dan ri yue ,
    hu lu yi ge yin shan chuan 。shi yin zi de xian zhong gou ,jiu yin duo wei zui hou qian 。
    re wen wo xiu he miao fa ,bu li shen nei gong he qian 。
    ban gong ban hei dao zhong xuan ,shui yang zhen jin huo yang qian 。jie jie wang nian san cun qi ,
    hai jiang yun dong yi zhou tian 。peng jian jin zai yin yang li ,jin tui xu ping ri yue quan 。
    zhi ci gong cheng san dao wai ,wen cheng luan feng ye zhu xian 。
    fan ben hai yuan yi dao gan ,neng sheng neng jiang hao fei xian 。yi yang sheng shi xing gong ri ,
    jiu zhuai zhou wei de dao nian 。lian yao dan xun jin li shui ,an lu xian li de zhong tian 。
    ci zhong bian shi hai dan li ,bu yu ji ren shi mo chuan 。
    fei long jiu wu yi sheng tian ,ci di hai dang chi di quan 。xi yu gong zhu ning zheng wu ,
    xing feng qian mu jie chong xuan 。kuang yuan zi fu he xu lian ,ye ma qin diao bu zhao bian 。
    lian jiu yi wan tian shang yao ,du ran xin de yong gang jian 。
    ju shi he ren wu wo jia ,wo jia bie shi yi rong hua 。ying xiang zhu ji deng xian lu ,
    man shi shou cang fu huo sha 。du yin chang sheng tian shang jiu ,chang zai bu si dong zhong hua 。
    fan liu re wen wu sheng ji ,bian de fen fen wu cai xia 。
    jin neng chong ke qi chong liang ,jia zhu san qing yu di xiang 。jin ding lian lai duo wai bai ,
    yu xu peng chu che zhong huang 。shi zhi qing di li gong zhu ,fang xin jin jing shui fu cang 。
    liu su yao qiu xuan miao li ,can tong qi you liang san hang 。
    zi zhao sui luan xia yu jing ,yuan jun xiang ming hui san qing 。bian jiang jin ding dan sha er ,
    shi bi xia yi jia he hang 。tian shang shuang tong chi 珮yin ,yue zhong jiao nv zhi fan ying 。
    ci shi gong man can zhen hou ,shi xin xian dou you xing ming 。
    xiu xiu xiu de dao gan gan ,fang hao ren jian yi zui xian 。shi shang guang yin cui duan jing ,
    dong zhong hua mu ren chang nian 。xing fei qiao bi fei fan gu ,shen zai xuan gong bie you tian 。
    wei yuan xian sheng pin yi gu ,geng xuan xuan wai wen xuan xuan 。

    【zhu shi 】:

    sang tian :

    chong zhi sang shu de tu de ,ye fan zhi tian de 。《shi ·yong feng ·ding zhi fang zhong 》:“xing yan su jia ,shui yu ~~。”

    tian :

    ①chong zhi zuo wu de tu de 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“you liang tian mei chi sang zhu zhi shu 。”②geng chong tian de 。《han shu ·gao di ji 》:“gu qin yuan you yuan chi ,ling min de tian zhi 。”③tong “tian ”。da lie 。《han fei zi ·nan yi 》:“fen lin er tian ,tou qu duo shou ,hou bi mo shou 。”④chun ji da lie he xi bing zhi li 。《zhou li · chun guan · dian zhu 》:“dian zhu zhang si shi zhi tian 。”⑤gu dai zhu guan nong shi de guan yuan ,ji tian jun 。《li ji ·yue ling 》:“wang ming bu nong shi ,ming tian she dong jiao 。”⑥da gu 。《shi jing · zhou song ·you gu 》:“ying tian xian gu 。”(ying :xiao gu 。)

    gai :

    ①bian geng ;gai yi 。《lun yu ·yong ye 》:“ren bu kan ji you ,hui ye bu gai ji le 。”(hui :ji kong zi di zi yan hui 。)②gai zheng 。《lun yu ·xue er 》:“guo ze wu dan gai 。”《shi ji ·xiao wen di ji 》:“sui fu yu gai guo zi xin ,ji dao mo you ye 。”

    bian :

    ①bian hua ;gai bian 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“(fan li )nai cheng bian zhou fu yu jiang hu ,bian ming yi xing 。”《yi jing ·ji ci xia 》:“《yi 》qiong ze bian ,bian ze tong ,tong ze jiu 。”②shi gai bian 。③bian cheng 。《sou shen ji ·wu qi bian hua 》:“chun fen zhi ri ,ying bian wei jiu ,qiu fen zhi ri ,jiu bian wei ying ,shi zhi hua ye 。”(hua :bian hua 。)④zheng zhi shang huo jun shi shang de tu fa shi jian 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“bi xia bu tu ,chen kong ji wei bian ye 。”⑤zai yi 。《song shi · wang an dan chuan 》:“tian bian bu zu wei 。”⑥zhi bian wen ,tang dai su wen xue de yi chong wen ti 。

    yi :

    ①kao zhao ;ai jin 。《sun zi bing fa ·hang jun 》:“yi shui cao er bei zhong shu 。”luo ye 《ying wu yong 》:“yu jian (jiàn)yao xuan ren suo yi 。”(jian :lan gan 。xuan :chuang 。)②yi kao ;yi tuo 。《zuo chuan ·yin gong liu nian 》:“wo zhou zhi dong qian ,jin 、zheng yan yi 。”(yan :zhu ci 。shi 。)cao cao 《duan ge hang 》:“rao shu san za ,he zhi ke yi ?”(za :zhou 。)③yi zhao 。qu yuan 《li sao 》:“yuan yi peng xian zhi wei ze 。”(peng xian :ren ming 。ze :zhun ze 。)④yi lian 。gu shi 《hang hang chong hang hang 》:“hu ma yi bei feng ,yue diao chao na zhi 。”⑤mao cheng de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·che xia 》:“yi bi ping lin ,you ji wei jiao 。”[yi yi ]1.qing rou de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“xi wo wang yi ,yang liu yi yi 。”2. liu lian ;sai lian de yang zi 。《chu ci ·jiu sai ·shang shi 》:“zhi lian lian xi yi yi 。”gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“ju shou chang lao lao ,er qing tong yi yi 。”(lao lao :you shang 。)[yi xi ]fang fo ;bu qing xi 。liu yu xi 《jing zhou dao huai gu 》:“na guo shan chuan jiu di ji (jī),song tai liang guan shang yi xi 。”(di ji :jing dou 。)zhao gu 《jiang lou jiu gan 》shi :“feng jing yi xi shi qu nian 。”

    yi ran :

    ①reng jiu ru ci 。《na shi ·shen wen ji chuan 》:“shen wen ji wei yan hui jing wei ji jun ,~~you you gu qing 。”②yi lian de yang zi 。jiang yan 《bie fu 》:“wei shi jian xi chong bie ,xie zhu ren xi ~~。”

    ran :

    ①ran shao 。hou lai xie zuo “ran ”。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“re huo zhi shi ran ,quan zhi shi da 。”②dai ci 。ru ci ;zhe yang 。《lv shi chun qiu ·yong zhong 》:“wu gu mo bu you chang ,mo bu you duan ,ren yi ran 。”③dui ;zan tong 。《lun yu ·yong ye 》:“zi yue :‘yong zhi yan ran 。’”④fu ci 。1.biao shi chu hu yi liao ,xiang dang yu “nai ”、“jing ”。《han shu ·bing ji chuan 》:“jun hou wei han xiang ,jian li cheng ji si ,ran mo suo cheng ai (yì)。”(ai :zhi 。)2. biao shi shun cheng guan ji 。xiang dang yu “bian ”、“jiu ”。《zhuang zi ·wai wu 》:“wu de dou sheng zhi shui ran huo er 。”⑤lian ci 。1.biao shi zhuai she guan ji ,xiang dang yu “ran er ”。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“ran zheng wang ,zi yi you bu li yan !”2.biao shi rang bu guan ji ,xiang dang yu “sui ran ”。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan qi :“ran qiao cui ,shang tian zhen ,qian yao xi tui luo qun 。”⑥zhu ci 。1.yong zuo xing rong ci huo fu ci ci wei ,biao shi zhuang tai ,“……de yang zi ”。《shi jing · xiao ya ·na you jia yu 》:“na you jia yu ,zheng ran zhao zhao 。”2. yong yu gou mo ,biao shi bi ni 。《meng zi ·jin xin shang 》:“dao ze gao yi ,mei yi ,yi re deng tian ran 。”3. yong yu gou mo ,biao shi duan ding ,xiang dang yu “yan ”、“ye ”。《lun yu ·xian jin 》:“re you ye ,bu de ji si ran 。”

    zai :

    ①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”

    yong :

    ①shui liu chang 。yin shen wei chang 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi 。”ji kang 《zeng xiu cai ru jun 》:“yong xiao chang yin 。”liu yun 《da an er nian xia si yue da jiang jun chu zu wang yang er gong yu cheng 》:“shen guai lu yong 。”(guai :zhi fen li 。)②chang jiu ;yong yuan 。《shang shu ·zi cai 》:“wei wang zi zi sun sun yong bao min 。”ruan ji 《yong huai shi ba shi er shou 》zhi shi er :“yong shi bu xiang wang 。”③yin song ;chang 。hou zuo “yong ”。《shang shu ·shun dian 》:“shi yan zhi ,ge yong yan 。”(yong yan :yin song shi gou 。)tao qian 《you hui er zuo 》shi xu :“sui yun xi xi ,kai ran yong huai 。”④yan chang 。《shi jing ·xiao ya ·bai ju 》:“zhi zhi wei zhi ,yi yong jin xi 。”[yong hang ]1.gong zhong hou fei de zhu suo ;hou gong 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“yu shi fan ju nai de jian yu li gong ,xiang wei bu zhi yong hang er ru ji zhong 。”(xiang :tong “yang ”。)《jiu tang shu ·de zong ji lun 》:“ba bu ji zhi guan ,chu yong hang zhi pin qiang 。”2.gong zhong shu ming 。zhang guan hou gong ren shi 。《shi ji · lv tai hou ben ji 》:“lv hou zui yuan qi fu ren ji ji zi zhao wang ,nai ling yong hang qiu qi fu ren 。”3.chang hang ;shen hang 。li shang yin 《mo ti 》zhi si :“he chu ai zheng sui ji guan ,ying hua yong hang chui yang an 。”wang yu cheng 《ji ma 》:“pang gu kuo you yong hang ,xiu zhi bai yu bu 。”

    zuo :

    ①qi ;qi li 。《lun yu ·xian jin 》:“she se er zuo 。”②xing qi ;chan sheng 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“gu zhe tian xia san luan ,mo zhi neng yi ,shi yi zhu hou bing zuo 。”(yi :tong yi 。)you qi shen 。《guan zi ·di zi zhi 》:“ye mei zao zuo 。”(mei :shui 。zao :tong “zao ”。)《meng zi ·gong sun chou shang 》:“you shang zhi yu wu ding ,xian sheng zhi jun liu qi zuo 。”《han fei zi ·jie lao 》:“da jian zuo ze xiao dao sui 。”③shi 。《shang shu · yu gong 》:“lai yi zuo mu 。”(lai yi :de ming 。mu :fang mu 。)④lao zuo ;gong zuo 。《zhuang zi ·rang wang 》:“ri chu er zuo ,ri ru er xi 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“tian jia zuo ku 。”⑤chuang zuo ;xie zuo 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“kong zi ju ,zuo 《chun qiu 》。”《lv shi chun qiu ·wu gong 》:“rong cheng zuo li 。”(rong cheng :chuan shui zhong huang di chen ,li fa de chuang zao zhe 。)wang chong 《lun heng ·ding xian 》:“pi you gong jiang zhi zuo qi ye 。”⑥ming ci ,zhi zuo pin 。xiao tong 《wen shua xu 》:“ze you ‘ping xu ’、‘wang shi ’zhi zuo 。”⑦shi wu 。bao zhao 《cai sang 》:“ji chun mei shi la ,nv gong shi can zuo 。”(shi :cong shi 。)⑧dan dang ;chong ren 。《lun yu ·zi lu 》:“ren er mo heng ,bu ke yi zuo wu yi 。”(er :jia ru 。)liu yi qing 《shi shui xin yu ·fang zheng 》:“dui huai zuo guan zhong dou du ,shen de min qing 。”⑨dang cheng ;suan zuo 。luo gong sheng 《xi shang 》:“men qian xi yi fa ,wo zuo wu hu kan 。”(yi fa :yi gen tou fa 。)you cheng wei 。li he 《hao ge 》:“na feng chui shan zuo ping de 。”⑩tong “zu ”。zu zhou 。《shi jing ·da ya ·dang 》:“hou zuo hou zhu 。”(hou :yu qi ci 。)(11)tong “zha ”。qi pian 。《shi ji ·meng zi xun qing lie chuan 》:“zuo xian ge ,ran hou yin zhi da dao 。”[zuo se ]lian shang bian se 。zhi shen qing yan su qi lai huo fa nu 。《li ji ·ai gong wen 》:“kong zi qiao (qiǎo)ran zuo se 。”(qiao ran :rong se gai bian de yang zi 。)

    jian :

    (yi )①kong xi ;feng xi 。《zhuang zi · yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”(jie :gu jie 。)《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”②ge he 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“gu jun chen duo jian 。”《hou han shu ·huang hou ji shang 》:“mu zi ci ai ,shi zhong mo qian jie zhi jian 。”(qian jie :bi yu wei xiao 。)③jian ge 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“gu wei shang ,bing jian yue 。”④si xia ;an de 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you jian ling wu an zhi ci suo pang cong ci zhong 。”(zhi :dao 。ci suo :lin shi zhu suo 。cong ci :shen ci 。)⑤li jian 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ta ren yi jian ,nv neng fu zi jiu xie ?”(nv :ru 。xie :ye 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“chan ren jian zhi ,ke wei qiong yi 。”⑥can yu ;jie ru 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“rou shi zhe mou zhi ,you he jian yan ?”⑦chan ge 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“ye yu jian chun jiu ,xin chui jian huang liang 。”⑧chao xiao lu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yi qu ,jian zhi jun zhong 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“gu ling ren chi bi gui ,jian zhi zhao yi 。”⑨fu ci 。duan duan xu xu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zai huan nan zhong ,jian yi shi ji suo zao 。” (er )jiān ①pian ke 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“you jian ,da yu dong 。”②dang zhong ;zhong jian 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi ba yue zhi jian han ,ze miao gao yi 。”③kong jian ;ji jian 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“feng ming yu wei nan zhi jian 。”④liang ci 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi yi :“fang zhai shi yu mu ,cao wu ba jiu jian 。”

    chu :

    ①chu qu ;cong li mian dao wai mian 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan 。”②dao ;dao da 。《han shu ·huo guang chuan 》:“zhu shen dao ,bei lin zhao ling ,na chu cheng en 。”(shen dao :mu dao 。zhao ling 、cheng en :jie guan ming 。)③chao guo ;chao yue 。《lun yu · xiang dang 》:“ji rou bu chu san ri 。”bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zi sai suo chen yi mo chu zu xia zhi jian 。”④fa chu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“yu shi sui chu ken cao ling 。”⑤zhi tian ran sheng chang huo ren gong sheng chan 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”⑥chan sheng ;fa sheng 。《xun zi ·quan xue 》:“rou fu chu chong 。”(fu :fu lan 。)⑦chu xian ;lou chu 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian · sheng fan 》:“zhi fen xie san ,chong chu hu jian 。”(chong :chong fu 。)su shi 《hou chi bi fu 》:“shan gao yue xiao ,shui la dan chu 。”⑧na chu ;zhi chu 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“you nong min chu qian ,nan yu chu li 。”(bi chu li kun nan 。)cao cao 《shou zu diao ling 》:“hu chu juan er pi 。”⑨zhi yin wen 、dian gu deng lai yuan yu mou shu 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“(cao cao )hou wen chu he jing dian 。”⑩jiu zhi li qi qi zi 。《meng zi · li lou xia 》:“chu qi bing zi ,zhong shen bu yang yan 。”(11)zhi hua ban 。《song shu ·fu rui zhi xia 》:“cao mu hua duo wu chu ,hua xue du liu chu 。”(hua xue :xue hua 。)[chu chen ]1.chao chu chen su 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang 。”2.fo jiao yong yu 。tuo li fan nao de chen su 。《si shi er zhang jing 》er san :“gu yue fan fu tou de ci men ,chu chen luo han 。”[chu 閤]1.huang zi chu jiu feng guo 。《na ji shu ·jiang mi chuan 》:“zhu huang zi chu 閤yong wen wu zhu shuai ,jie yi wei mi 。”2.zhi ge chen chu ren wai zhi 。《liang shu ·jiang qian chuan 》:“chu ,wang tai chu 閤。”3.gong zhu chu jia 。yuan zhen 《qi nv feng gong zhu zhi 》:“sui nong hua ke shang ,chu 閤wei ji ,er shang mu xian shi ,fen feng you ju 。”hou yong wei nv zi chu jia de tong chen 。[chu shou ]1.zi shou 。《jin shu ·hua yi chuan 》:“xun er yi bai ,(gao )kui cang ni yi er zi ji qi ,qi qu jing nian ,ji er yu she ,kui xie zhi chu shou 。”2.jian ju ;gao fa 。wang shi fu 《xi xiang ji 》san ben er she :“wo jiang zhe jian tie er qu fu ren hang chu shou qu lai 。”

    shi :

    ①gu dai chen san shi nian wei yi shi 。《lun yu · zi lu 》:“ru you wang zhe ,bi shi er hou ren 。”(ren :ren zheng cheng gong 。)②shi dai ;fu zi xiang ji wei yi shi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“jin san shi yi qian ,zhi yu zhao zhi wei zhao 。”③ji cheng 。《gong yang chuan ·zhao gong san shi yi nian 》:“da fu zhi yi bu de shi 。”④yi dai you yi dai ;shi dai xiang cheng de 。《han shu ·lou hu chuan 》:“fu shi yi ye ,hu shao sui fu wei yi chang an 。”⑤jia shi ;shi ji 。《lv shi chun qiu ·zhi hua 》:“can ji guo ,jue ji shi 。”⑥ren de yi sheng ;yi bei zi 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“fu ren zhi xiang yu ,fu yang yi shi 。”(xiang yu :jiao wang 。fu yang :sheng huo 。)⑦shi dai ;chao dai 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“wen jin shi he shi ,nai bu zhi you han ,mo lun wei jin 。”⑧ren shi ;shi jie 。《xun zi ·yi bing 》:“ci shi zhi suo yi luan ye 。”⑨dang shi de 。《yan tie lun ·lun ru 》:“meng ke shou jiu shu ,bu zhi shi wu 。”