• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 會開龜蛇窟,不惜斤斧瘡。

    “會開龜蛇窟,不惜斤斧瘡。”詩句出處:《戲作種松》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    我昔少年日,種松滿東岡。
    初移一寸根,瑣細如插秧。
    二年黃茅下,一一攢麥芒。
    三年出蓬艾,滿山散牛羊。
    不見十餘年,想作龍蛇長。
    夜風破浪碎,朝露珠璣香。
    我欲食其膏,已伐百本桑。
    (煮松脂法,用桑柴灰水。
    )人事多乖迕,神藥竟渺茫。
    朅來齊安野,夾路須髯蒼。
    會開龜蛇窟,不惜斤斧瘡。
    縱未得茯苓,且當拾流肪。
    釜盎百出入,皎然散飛霜。
    槁死三彭仇,澡換五谷腸。
    青骨凝綠髓,丹田發幽光。
    白發何足道,要使雙瞳方。
    卻後五百年,騎鶴還故鄉。

    【註釋】:

    會:

    (一) ①會合;匯合。《周禮·地官·大司徒》:“謂之地中,天地之所合也,四時之所交也,風雨之所會也。”(地中:中心地帶。四時:四季。)范仲淹《嶽陽樓記》:“遷客騷人,多會於此。”②盟;盟會。特指古代諸侯國君聚會訂立盟約。《左傳·隱公八年》:“齊侯將平宋、衛,有會期。”(平:媾和。)③集會;聚會。王羲之《蘭亭集序》:“暮春之初,會於會(kuài)稽山陰之蘭亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄長沙許侍禦》:“三年文會許追隨。”④時機;機會。《論衡·命祿》:“適時遇會”。⑤領悟;理解。辛棄疾《水龍吟·登建康賞心亭》:“無人會,登臨意。”《韓非子·解老》:“其智深則其會遠。”⑥應當;應該;總歸要。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”《古詩為焦仲卿妻作》:“吾已失恩義,會不相從許。”⑦副詞。恰逢;適逢。《史記·平原君虞卿列傳》:“亦會楚、魏救至,秦兵遂罷,邯鄲復存。”《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”(二)kuài [會計]1.年終結賬,泛指一般的結賬。《周禮·地官·舍人》:“歲終則會計其政。”(政:指財物出入。)2. 泛指管理、計算財物出入的工作。《孟子·萬章下》:“孔子嘗為委吏矣,曰:‘會計當而已矣。’”(嘗:曾經。委吏:管理倉庫的小官。當:出入數字相符。)

    開:

    ①開門。《呂氏春秋·愛類》:“昔上古龍門未開。”《老子》第二十七章:“善閉,無關楗而不可開。”(關楗:門閂。)②打開;張開。孟浩然《過故人莊》:“開軒面場圃,把酒話桑麻。”(軒:窗。)③舒展;開放。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“忽如一夜春風來,千樹萬樹梨花開。”引申為舒展。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴,使我不得開心顏。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,涇渭開愁容。”(火:戰火。)崔玨《哭李商隱》:“一生襟抱未曾開。”(襟抱:抱負。)⑤分開;分離。《呂氏春秋·貴信》:“地不剛,則凍閉不開。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合開。”(六合:天地四方。)引申為散開。杜甫《梅雨》:“雲霧密難開。”杜甫《雨》:“蛟龍鬥不開。”⑥切;割。⑦開辟;開發。《韓非子·初見秦》:“開地數千裡,此其大功也。”《晉書· 羊祜傳》:“辟土開疆。”又為開通。《漢書·張騫傳》:“騫開外國道。”李白《望天門山》:“天門中斷楚江開。”引申為擴大,擴展。《荀子·富國》:“節其流,開其源。”杜甫《兵車行》:“武皇開邊意未已。”《史記·秦本紀》:“開地千裡。”《徐霞客遊記·滇遊日記十一》:“南逾山脊,為新開道。”⑧開創。《史記·秦本紀》:“為後世開業。”⑨開始。《詩經·周頌· 武》:“允文文王,克開厥後。”(允文:確實有文德。克:能夠。厥:其。)《論衡·書解》:“商鞅相孝公,為秦開帝業。”《後漢書·馮衍傳下》:“開歲發春兮,百卉含英。”⑩發動或操縱。杜甫《登白馬潭》:“水生春纜沒,日出野船開。”魏源《道光洋艘征撫記上》:“關天培開炮應之,擊斷洋船頭鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫淫雨霏霏,連月不開。”

    龜:

    (一)①烏龜。 屬爬行動物。腹背均有甲殼,頭尾四肢能縮入甲殼之內,耐饑渴,壽命長。《禮記·禮運》:“麟、鳳、龜、龍,謂之四靈。”②龜甲。1.古代用來占卜的龜甲。《禮記·玉藻》:“卜人定龜。”(卜人:占卜者。)2. 秦以前用作貨幣的龜甲。《周易·損》:“或益之十朋之龜。”(益:增。朋:貨幣單位。五貝一串,兩串一朋。)《史記·平準書》:“虞夏之幣……或錢,或佈,或刀,或龜幣。”③官印。古代印章的紐多作龜形,故稱。潘嶽《馬汧督誄》:“剔子雙龜,貫以三木。”(剔:去除。三木:加在頸、手、足上的刑具。)曹植《王仲宣誄》:“金龜紫綬,以彰勛則。” (二)jūn 皮膚凍裂。也作“皸”。《莊子·逍遙遊》:“宋人有善為不龜手之藥者。” (三)qiū [龜茲(cí)]漢代西域國名。在今新疆庫車縣一帶。《漢書·西域傳》:“龜茲國王治延城,去長安七千四百八十裡。”

    窟:

    ①土室,即地窨子。《禮記·禮運》:“昔者先王未有宮室,冬則居營窟。”②洞穴。《戰國策·齊策四》:“狡兔有三窟。”又喻壞人居所。

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    惜:

    ①痛惜;哀傷。《左傳·宣公二年》:“惜也,越竟乃免。”②愛惜。《韓非子·難二》:“夫惜草茅者耗禾穗。”③吝惜;舍不得。《呂氏春秋·長利》:“我國土也,為天下惜死。”

    斤:

    古代砍物工具。《石鐘山記》:“而陋者乃以斧斤考擊而求之,自以為得其實。”《左傳·哀公二十五年》:“皆執利兵,無者執斤。”(兵:兵器。)《孟子·梁惠王上》:“斧斤以時入山林,材木不可勝用也。”[斤斤]1. 明察的樣子。《詩經·周頌·執競》:“奄有四方,斤斤其明。”(奄:包括。)2. 謹慎的樣子。《後漢書·吳漢傳》:“及在朝廷,斤斤謹質,形於體貌。”《晉書·孔嚴傳》:“臨朝斤斤,每欲深根固本,靜邊寧國耳。”

    斤斧:

    ①斧子,斧頭。《漢書·賈誼傳》:“仁又恩厚,人主之芒刃也;權勢法制,人主之~~也。”②斧正,修改。范仲淹《與韓魏公》:“勉率成篇,並自寫上呈,所謂將勤補拙,更乞~~。”

    斧:

    ①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”

    瘡:

    ①[名]瘡癤。聶夷中《傷田傢》:“醫得眼前~,剜卻心頭肉。”②[名]通“創”。傷,傷口。《戰國策·楚策四》:“其飛徐而鳴悲。飛徐者,故~痛也。”


  • 会开龟蛇窟,不惜斤斧疮。

    “会开龟蛇窟,不惜斤斧疮。”诗句出处:《戏作种松》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    我昔少年日,种松满东冈。
    初移一寸根,琐细如插秧。
    二年黄茅下,一一攒麦芒。
    三年出蓬艾,满山散牛羊。
    不见十余年,想作龙蛇长。
    夜风破浪碎,朝露珠玑香。
    我欲食其膏,已伐百本桑。
    (煮松脂法,用桑柴灰水。
    )人事多乖迕,神药竟渺茫。
    朅来齐安野,夹路须髯苍。
    会开龟蛇窟,不惜斤斧疮。
    纵未得茯苓,且当拾流肪。
    釜盎百出入,皎然散飞霜。
    槁死三彭仇,澡换五谷肠。
    青骨凝绿髓,丹田发幽光。
    白发何足道,要使双瞳方。
    却后五百年,骑鹤还故乡。

    【注释】:

    会:

    (一) ①会合;汇合。《周礼·地官·大司徒》:“谓之地中,天地之所合也,四时之所交也,风雨之所会也。”(地中:中心地带。四时:四季。)范仲淹《岳阳楼记》:“迁客骚人,多会于此。”②盟;盟会。特指古代诸侯国君聚会订立盟约。《左传·隐公八年》:“齐侯将平宋、卫,有会期。”(平:媾和。)③集会;聚会。王羲之《兰亭集序》:“暮春之初,会于会(kuài)稽山阴之兰亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄长沙许侍御》:“三年文会许追随。”④时机;机会。《论衡·命禄》:“适时遇会”。⑤领悟;理解。辛弃疾《水龙吟·登建康赏心亭》:“无人会,登临意。”《韩非子·解老》:“其智深则其会远。”⑥应当;应该;总归要。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”《古诗为焦仲卿妻作》:“吾已失恩义,会不相从许。”⑦副词。恰逢;适逢。《史记·平原君虞卿列传》:“亦会楚、魏救至,秦兵遂罢,邯郸复存。”《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”(二)kuài [会计]1.年终结账,泛指一般的结账。《周礼·地官·舍人》:“岁终则会计其政。”(政:指财物出入。)2. 泛指管理、计算财物出入的工作。《孟子·万章下》:“孔子尝为委吏矣,曰:‘会计当而已矣。’”(尝:曾经。委吏:管理仓库的小官。当:出入数字相符。)

    开:

    ①开门。《吕氏春秋·爱类》:“昔上古龙门未开。”《老子》第二十七章:“善闭,无关楗而不可开。”(关楗:门闩。)②打开;张开。孟浩然《过故人庄》:“开轩面场圃,把酒话桑麻。”(轩:窗。)③舒展;开放。岑参《白雪歌送武判官归京》:“忽如一夜春风来,千树万树梨花开。”引申为舒展。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵,使我不得开心颜。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,泾渭开愁容。”(火:战火。)崔珏《哭李商隐》:“一生襟抱未曾开。”(襟抱:抱负。)⑤分开;分离。《吕氏春秋·贵信》:“地不刚,则冻闭不开。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合开。”(六合:天地四方。)引申为散开。杜甫《梅雨》:“云雾密难开。”杜甫《雨》:“蛟龙斗不开。”⑥切;割。⑦开辟;开发。《韩非子·初见秦》:“开地数千里,此其大功也。”《晋书· 羊祜传》:“辟土开疆。”又为开通。《汉书·张骞传》:“骞开外国道。”李白《望天门山》:“天门中断楚江开。”引申为扩大,扩展。《荀子·富国》:“节其流,开其源。”杜甫《兵车行》:“武皇开边意未已。”《史记·秦本纪》:“开地千里。”《徐霞客游记·滇游日记十一》:“南逾山脊,为新开道。”⑧开创。《史记·秦本纪》:“为后世开业。”⑨开始。《诗经·周颂· 武》:“允文文王,克开厥后。”(允文:确实有文德。克:能够。厥:其。)《论衡·书解》:“商鞅相孝公,为秦开帝业。”《后汉书·冯衍传下》:“开岁发春兮,百卉含英。”⑩发动或操纵。杜甫《登白马潭》:“水生春缆没,日出野船开。”魏源《道光洋艘征抚记上》:“关天培开炮应之,击断洋船头鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫淫雨霏霏,连月不开。”

    龟:

    (一)①乌龟。 属爬行动物。腹背均有甲壳,头尾四肢能缩入甲壳之内,耐饥渴,寿命长。《礼记·礼运》:“麟、凤、龟、龙,谓之四灵。”②龟甲。1.古代用来占卜的龟甲。《礼记·玉藻》:“卜人定龟。”(卜人:占卜者。)2. 秦以前用作货币的龟甲。《周易·损》:“或益之十朋之龟。”(益:增。朋:货币单位。五贝一串,两串一朋。)《史记·平准书》:“虞夏之币……或钱,或布,或刀,或龟币。”③官印。古代印章的纽多作龟形,故称。潘岳《马汧督诔》:“剔子双龟,贯以三木。”(剔:去除。三木:加在颈、手、足上的刑具。)曹植《王仲宣诔》:“金龟紫绶,以彰勋则。” (二)jūn 皮肤冻裂。也作“皲”。《庄子·逍遥游》:“宋人有善为不龟手之药者。” (三)qiū [龟兹(cí)]汉代西域国名。在今新疆库车县一带。《汉书·西域传》:“龟兹国王治延城,去长安七千四百八十里。”

    窟:

    ①土室,即地窨子。《礼记·礼运》:“昔者先王未有宫室,冬则居营窟。”②洞穴。《战国策·齐策四》:“狡兔有三窟。”又喻坏人居所。

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    惜:

    ①痛惜;哀伤。《左传·宣公二年》:“惜也,越竟乃免。”②爱惜。《韩非子·难二》:“夫惜草茅者耗禾穗。”③吝惜;舍不得。《吕氏春秋·长利》:“我国土也,为天下惜死。”

    斤:

    古代砍物工具。《石钟山记》:“而陋者乃以斧斤考击而求之,自以为得其实。”《左传·哀公二十五年》:“皆执利兵,无者执斤。”(兵:兵器。)《孟子·梁惠王上》:“斧斤以时入山林,材木不可胜用也。”[斤斤]1. 明察的样子。《诗经·周颂·执竞》:“奄有四方,斤斤其明。”(奄:包括。)2. 谨慎的样子。《后汉书·吴汉传》:“及在朝廷,斤斤谨质,形于体貌。”《晋书·孔严传》:“临朝斤斤,每欲深根固本,静边宁国耳。”

    斤斧:

    ①斧子,斧头。《汉书·贾谊传》:“仁又恩厚,人主之芒刃也;权势法制,人主之~~也。”②斧正,修改。范仲淹《与韩魏公》:“勉率成篇,并自写上呈,所谓将勤补拙,更乞~~。”

    斧:

    ①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”

    疮:

    ①[名]疮疖。聂夷中《伤田家》:“医得眼前~,剜却心头肉。”②[名]通“创”。伤,伤口。《战国策·楚策四》:“其飞徐而鸣悲。飞徐者,故~痛也。”


  • hui kai gui she ku ,bu xi jin fu chuang 。

    “hui kai gui she ku ,bu xi jin fu chuang 。”shi gou chu chu :《hu zuo chong song 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    wo xi shao nian ri ,chong song man dong gang 。
    chu yi yi cun gen ,suo xi ru cha yang 。
    er nian huang mao xia ,yi yi cuan mai mang 。
    san nian chu peng ai ,man shan san niu yang 。
    bu jian shi yu nian ,xiang zuo long she chang 。
    ye feng po lang sui ,chao lou zhu ji xiang 。
    wo yu shi ji gao ,yi fa bai ben sang 。
    (zhu song zhi fa ,yong sang chai hui shui 。
    )ren shi duo guai wu ,shen yao jing miao mang 。
    qie lai ji an ye ,ga lu xu ran cang 。
    hui kai gui she ku ,bu xi jin fu chuang 。
    zong wei de fu ling ,ju dang she liu fang 。
    fu ang bai chu ru ,jiao ran san fei shuang 。
    gao si san peng chou ,zao huan wu gu chang 。
    qing gu ning lu sui ,dan tian fa you guang 。
    bai fa he zu dao ,yao shi shuang tong fang 。
    que hou wu bai nian ,ji he hai gu xiang 。

    【zhu shi 】:

    hui :

    (yi ) ①hui ge ;hui ge 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wei zhi de zhong ,tian de zhi suo ge ye ,si shi zhi suo jiao ye ,feng yu zhi suo hui ye 。”(de zhong :zhong xin de dai 。si shi :si ji 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“qian ke sao ren ,duo hui yu ci 。”②meng ;meng hui 。te zhi gu dai zhu hou guo jun ju hui ding li meng yao 。《zuo chuan ·yin gong ba nian 》:“ji hou jiang ping song 、wei ,you hui ji 。”(ping :gou he 。)③ji hui ;ju hui 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“mu chun zhi chu ,hui yu hui (kuài)ji shan yin zhi lan ting ,xiu xi (xì)shi ye 。”(xi :ji si ming 。)li qun yu 《ji chang sha hu shi yu 》:“san nian wen hui hu zhui sui 。”④shi ji ;ji hui 。《lun heng ·ming lu 》:“kuo shi yu hui ”。⑤ling wu ;li jie 。xin qi ji 《shui long yin ·deng jian kang shang xin ting 》:“mo ren hui ,deng lin yi 。”《han fei zi ·jie lao 》:“ji zhi shen ze ji hui yuan 。”⑥ying dang ;ying gai ;zong gui yao 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi shi en yi ,hui bu xiang cong hu 。”⑦fu ci 。qia feng ;kuo feng 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“yi hui chu 、wei jiu zhi ,qin bing sui ba ,han dan fu cun 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”(er )kuài [hui ji ]1.nian zhong jie zhang ,fan zhi yi ban de jie zhang 。《zhou li ·de guan ·she ren 》:“sui zhong ze hui ji ji zheng 。”(zheng :zhi cai wu chu ru 。)2. fan zhi guan li 、ji suan cai wu chu ru de gong zuo 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“kong zi chang wei wei li yi ,yue :‘hui ji dang er yi yi 。’”(chang :ceng jing 。wei li :guan li cang ku de xiao guan 。dang :chu ru shu zi xiang fu 。)

    kai :

    ①kai men 。《lv shi chun qiu ·ai lei 》:“xi shang gu long men wei kai 。”《lao zi 》di er shi qi zhang :“shan bi ,mo guan jian er bu ke kai 。”(guan jian :men shuan 。)②da kai ;zhang kai 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“kai xuan mian chang pu ,ba jiu hua sang ma 。”(xuan :chuang 。)③shu zhan ;kai fang 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“hu ru yi ye chun feng lai ,qian shu mo shu li hua kai 。”yin shen wei shu zhan 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui ,shi wo bu de kai xin yan 。”④shen zhan 。du fu 《wang zai 》:“jing dou bu zai huo ,jing wei kai chou rong 。”(huo :zhan huo 。)cui jue 《ku li shang yin 》:“yi sheng jin bao wei ceng kai 。”(jin bao :bao fu 。)⑤fen kai ;fen li 。《lv shi chun qiu ·gui xin 》:“de bu gang ,ze dong bi bu kai 。”ruan ji 《da ren xian sheng ge 》:“tian de jie xi liu ge kai 。”(liu ge :tian de si fang 。)yin shen wei san kai 。du fu 《mei yu 》:“yun wu mi nan kai 。”du fu 《yu 》:“jiao long dou bu kai 。”⑥qie ;ge 。⑦kai bi ;kai fa 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“kai de shu qian li ,ci ji da gong ye 。”《jin shu · yang hu chuan 》:“bi tu kai jiang 。”you wei kai tong 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“jian kai wai guo dao 。”li bai 《wang tian men shan 》:“tian men zhong duan chu jiang kai 。”yin shen wei kuo da ,kuo zhan 。《xun zi ·fu guo 》:“jie ji liu ,kai ji yuan 。”du fu 《bing che hang 》:“wu huang kai bian yi wei yi 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“kai de qian li 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji shi yi 》:“na yu shan ji ,wei xin kai dao 。”⑧kai chuang 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei hou shi kai ye 。”⑨kai shi 。《shi jing ·zhou song · wu 》:“yun wen wen wang ,ke kai jue hou 。”(yun wen :que shi you wen de 。ke :neng gou 。jue :ji 。)《lun heng ·shu jie 》:“shang yang xiang xiao gong ,wei qin kai di ye 。”《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“kai sui fa chun xi ,bai hui han ying 。”⑩fa dong huo cao zong 。du fu 《deng bai ma tan 》:“shui sheng chun lan mei ,ri chu ye chuan kai 。”wei yuan 《dao guang xiang sou zheng fu ji shang 》:“guan tian pei kai bao ying zhi ,ji duan xiang chuan tou bi ,xi bing duo la hai si 。”(11)xiao san 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”

    gui :

    (yi )①wu gui 。 shu pa hang dong wu 。fu bei jun you jia ke ,tou wei si zhi neng su ru jia ke zhi nei ,nai ji ke ,shou ming chang 。《li ji ·li yun 》:“lin 、feng 、gui 、long ,wei zhi si ling 。”②gui jia 。1.gu dai yong lai zhan bo de gui jia 。《li ji ·yu zao 》:“bo ren ding gui 。”(bo ren :zhan bo zhe 。)2. qin yi qian yong zuo huo bi de gui jia 。《zhou yi ·sun 》:“huo yi zhi shi peng zhi gui 。”(yi :zeng 。peng :huo bi chan wei 。wu bei yi chuan ,liang chuan yi peng 。)《shi ji ·ping zhun shu 》:“yu xia zhi bi ……huo qian ,huo bu ,huo dao ,huo gui bi 。”③guan yin 。gu dai yin zhang de niu duo zuo gui xing ,gu chen 。pan yue 《ma qian du lei 》:“ti zi shuang gui ,guan yi san mu 。”(ti :qu chu 。san mu :jia zai geng 、shou 、zu shang de xing ju 。)cao zhi 《wang zhong xuan lei 》:“jin gui zi shou ,yi zhang xun ze 。” (er )jūn pi fu dong lie 。ye zuo “jun ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“song ren you shan wei bu gui shou zhi yao zhe 。” (san )qiū [gui ci (cí)]han dai xi yu guo ming 。zai jin xin jiang ku che xian yi dai 。《han shu ·xi yu chuan 》:“gui ci guo wang zhi yan cheng ,qu chang an qi qian si bai ba shi li 。”

    ku :

    ①tu shi ,ji de xun zi 。《li ji ·li yun 》:“xi zhe xian wang wei you gong shi ,dong ze ju ying ku 。”②dong xue 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“jiao tu you san ku 。”you yu huai ren ju suo 。

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    xi :

    ①tong xi ;ai shang 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xi ye ,yue jing nai mian 。”②ai xi 。《han fei zi ·nan er 》:“fu xi cao mao zhe hao he sui 。”③lin xi ;she bu de 。《lv shi chun qiu ·chang li 》:“wo guo tu ye ,wei tian xia xi si 。”

    jin :

    gu dai kan wu gong ju 。《dan zhong shan ji 》:“er lou zhe nai yi fu jin kao ji er qiu zhi ,zi yi wei de ji shi 。”《zuo chuan ·ai gong er shi wu nian 》:“jie zhi li bing ,mo zhe zhi jin 。”(bing :bing qi 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“fu jin yi shi ru shan lin ,cai mu bu ke sheng yong ye 。”[jin jin ]1. ming cha de yang zi 。《shi jing ·zhou song ·zhi jing 》:“yan you si fang ,jin jin ji ming 。”(yan :bao gua 。)2. jin shen de yang zi 。《hou han shu ·wu han chuan 》:“ji zai chao ting ,jin jin jin zhi ,xing yu ti mao 。”《jin shu ·kong yan chuan 》:“lin chao jin jin ,mei yu shen gen gu ben ,jing bian ning guo er 。”

    jin fu :

    ①fu zi ,fu tou 。《han shu ·gu yi chuan 》:“ren you en hou ,ren zhu zhi mang ren ye ;quan shi fa zhi ,ren zhu zhi ~~ye 。”②fu zheng ,xiu gai 。fan zhong yan 《yu han wei gong 》:“mian lv cheng pian ,bing zi xie shang cheng ,suo wei jiang qin bu zhuo ,geng qi ~~。”

    fu :

    ①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”

    chuang :

    ①[ming ]chuang jie 。nie yi zhong 《shang tian jia 》:“yi de yan qian ~,wan que xin tou rou 。”②[ming ]tong “chuang ”。shang ,shang kou 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“ji fei xu er ming bei 。fei xu zhe ,gu ~tong ye 。”