• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 徑尋我語覓餘聲,拄杖彭鏗叩銅鼓。

    “徑尋我語覓餘聲,拄杖彭鏗叩銅鼓。”詩句出處:《和蔡景繁海州石室芙蓉仙人(石曼卿也)舊遊》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    無數。
    花間石室可容車,流蘇寶蓋窺靈宇。
    何年霹靂起神物,玉棺飛出王喬墓。
    當時醉臥動千日,至今石縫餘糟醑。
    仙人一去五十年,花老室空誰作主。
    手植數松今偃蓋,蒼髯白甲低瓊戶。
    我來取酒酹先生,後車仍載胡琴女。
    一聲冰鐵散巖谷,海為瀾翻松為舞。
    爾來心賞復何人,持節中郎醉無伍。
    獨臨斷岸呼出日,紅波碧巘相吞吐。
    徑尋我語覓餘聲,拄杖彭鏗叩銅鼓。
    長篇小字遠相寄,一唱三嘆神淒楚。
    江風海雨入牙頰,似聽石室胡琴語。
    我今老病不出門,海山巖洞知何許。
    門外桃花自開落,床頭酒甕生塵土。
    前年開閣放柳枝,今年洗心參佛祖。
    夢中舊事時一笑,坐覺俯仰成今古。
    願君不用刻此詩,東海桑田真旦暮。

    【註釋】:

    徑:

    ①小路。《論語·雍也》:“行不由徑。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好徑。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”《江雪》:“萬徑人蹤滅。”②方法;途徑。白居易《題贈定光上人》:“得徑入大道。”③往;直往。《楚辭·招魂》:“川谷徑復。”(復:返。)柳宗元《小石城山記》:“自西山道口徑北,逾黃茅嶺而下。”④途經;經過。《呂氏春秋·召婁》:“西傢之潦,徑其宮而不止。”《史記·陳涉世傢》:“牽牛徑人田,田主奪之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;簡捷。《論衡· 自紀》:“或徑或迂,或屈或舒。”(迂:繞遠。)⑥圓周直徑的省稱。《核舟記》:“明有奇巧人曰王叔遠,能以徑寸之木,為宮室、器皿、人物。”《三國志·魏書·蘇則傳》:“郭煌獻徑寸大珠。”又指長度。蘇軾《竹枝歌》:“海濱長鯨徑千尺。”⑦副詞。一直;直接。《後漢書·來歙傳》:“徑至洛陽。”

    尋:

    ①[量]古代長度單位。八尺為一尋。劉禹錫《西塞山懷古》:“千~鐵鎖沉江底,一片降幡出石頭。”②[動]尋找。陶淵明《桃花源記》:“太守即遣人隨其往,~向所志。”③[動]重溫。《公羊傳·成公三年》:“聘而言盟者,~舊盟也。”④[動]用,使用。劉向《說苑·敬慎》:“青青不伐,將~斧柯。”⑤[副]不久。李密《陳情表》:“詔書特下,拜臣郎中;~蒙國恩,除臣洗馬。”⑥[尋常] 1.[量]長度單位。八尺為尋,兩尋為常。“尋常”指不長,或不寬。《韓非子·五蠹》:“佈帛~~,庸人不釋。”2. [形]普通,一般。劉禹錫《烏衣巷》:“舊時王謝堂前燕,飛入~~百姓傢。”

    語:

    (一)①談論;說話。《論語·鄉黨》:“食不言,寢不語。”②言論;話。《韓非子·五蠹》:“無先王之語,以吏為師。”(不用先王的那套言論,而用官吏當老師。)③諺語;俗語。《列子·楊朱》:“古語有之:‘生相憐,死相捐。’”(捐:棄。)④詩文、談話中的字或句。杜甫《江上值水如海勢聊短述》:“語不驚人死不休。” (二)yù 告訴。《史記·項羽本紀》:“沛公今事有急,亡去不義,不可不語。”(亡:逃走。)

    覓:

    尋找;尋求。《世說新語·雅量》:“聞來覓婿,咸自矜持。”

    餘:

    第一人稱代詞。我。屈原《離騷》:“餘固知謇(jiǎn)謇之為患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:盡忠而直言。)

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    拄:

    ①支撐。枚乘《七發》:“蚑��螻蟻聞之,拄喙而不能前。”劉義慶《世說新語·豪爽》:“陳以如意拄頰,望雞籠山嘆曰:‘孫伯符志業不遂。’”②譏刺;反駁。《漢書·朱雲傳》:“既論難,連拄五鹿君。”

    杖:

    ①手杖;拐杖。《論語·微子》:“植其杖而蕓。”(蕓:除草。)②泛指棍棒或棍狀物。《呂氏春秋·貴卒》:“衣鐵甲操鐵杖以戰。”③兵器《漢書·西域傳》:“(烏弋)以金銀飾杖。”④古代刑法名。《新唐書·刑法志》:“其用刑有五……二曰杖。”⑤刑具名。關漢卿《竇娥冤》第二折:“一杖下,一道血,一層皮。”⑥執;持。《尚書·牧誓》:“王左杖黃鋮。”⑦依憑。《左傳·襄公八年》:“杖信以待晉。”

    鏗:

    ①擬聲詞。形容響亮的聲音。《禮記·樂記》:“鐘聲鏗,鏗以立號。”②撞擊。班固《東都賦》:“鏗華鐘。”

    叩:

    ①敲擊。《列子·湯問》:“叩石墾壤。”②詢問。王世貞《藝苑卮言》卷六:“徐昌谷雖不得叩源推委,而風調高秀,十不能得五。”(徐昌谷:即徐禎卿。高秀:高雅秀美。)③磕頭。《儒林外史》第十一回:“前日十二,我在婁府叩節。”④同“扣”。1. 勒住;拉住。《史記·伯夷列傳》:“伯夷、叔齊叩馬而諫。”後以“叩馬”表示直言敢諫。姚茂良《精忠記·叩馬》:“書生冒虎威,敢直叩馬,乞賜聽取。”2.覆蓋。衣扣。曾瑞《喜春來·相思》:“你殘花態那衣叩,咱減腰圍儹(zǎn)帶鉤。”(儹:收攏。)

    鼓:

    ①打擊樂器之一。多為圓桶形或扁圓形,中間空,兩端蒙著皮革。《荀子·禮論》:“鐘鼓管磬琴瑟竽笙,所以養耳也。”也指鼓聲。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“可堪回首,佛貍祠下,一片神鴉社鼓。”②擊鼓。《詩經》:“子有鐘鼓,弗鼓弗考。”又擊鼓進軍。《左傳·莊公十年》:“戰於長勺,公將鼓之。”③形狀、功能類似鼓的東西。譚嗣同《仁學》上:“耳有鼓焉,聲入而肖其響,由鼓傳腦而覺為聞。”(肖:相像;類似。)④隆起;凸出。馬中錫《中山狼傳》:“遂鼓吻奮爪以向先生。”⑤敲擊或彈奏(樂器)。李白《夢遊天姥吟留別》:“虎鼓瑟兮鸞回車,仙之人兮列如麻。”⑥震動;激發。《楚辭·漁父》:“漁父莞(wǎn)爾而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞爾:微笑。枻:槳。)⑦用風箱等扇(風)。《三國志·魏書·王粲傳附陳琳》:“今將軍總皇威,握兵要,龍驤(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,無異於鼓洪爐以燎毛發。”(驤:馬昂首快跑。)⑧古代夜間計時單位。《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬)。


  • 径寻我语觅余声,拄杖彭铿叩铜鼓。

    “径寻我语觅余声,拄杖彭铿叩铜鼓。”诗句出处:《和蔡景繁海州石室芙蓉仙人(石曼卿也)旧游》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    无数。
    花间石室可容车,流苏宝盖窥灵宇。
    何年霹雳起神物,玉棺飞出王乔墓。
    当时醉卧动千日,至今石缝余糟醑。
    仙人一去五十年,花老室空谁作主。
    手植数松今偃盖,苍髯白甲低琼户。
    我来取酒酹先生,后车仍载胡琴女。
    一声冰铁散岩谷,海为澜翻松为舞。
    尔来心赏复何人,持节中郎醉无伍。
    独临断岸呼出日,红波碧巘相吞吐。
    径寻我语觅余声,拄杖彭铿叩铜鼓。
    长篇小字远相寄,一唱三叹神凄楚。
    江风海雨入牙颊,似听石室胡琴语。
    我今老病不出门,海山岩洞知何许。
    门外桃花自开落,床头酒瓮生尘土。
    前年开阁放柳枝,今年洗心参佛祖。
    梦中旧事时一笑,坐觉俯仰成今古。
    愿君不用刻此诗,东海桑田真旦暮。

    【注释】:

    径:

    ①小路。《论语·雍也》:“行不由径。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好径。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”《江雪》:“万径人踪灭。”②方法;途径。白居易《题赠定光上人》:“得径入大道。”③往;直往。《楚辞·招魂》:“川谷径复。”(复:返。)柳宗元《小石城山记》:“自西山道口径北,逾黄茅岭而下。”④途经;经过。《吕氏春秋·召娄》:“西家之潦,径其宫而不止。”《史记·陈涉世家》:“牵牛径人田,田主夺之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;简捷。《论衡· 自纪》:“或径或迂,或屈或舒。”(迂:绕远。)⑥圆周直径的省称。《核舟记》:“明有奇巧人曰王叔远,能以径寸之木,为宫室、器皿、人物。”《三国志·魏书·苏则传》:“郭煌献径寸大珠。”又指长度。苏轼《竹枝歌》:“海滨长鲸径千尺。”⑦副词。一直;直接。《后汉书·来歙传》:“径至洛阳。”

    寻:

    ①[量]古代长度单位。八尺为一寻。刘禹锡《西塞山怀古》:“千~铁锁沉江底,一片降幡出石头。”②[动]寻找。陶渊明《桃花源记》:“太守即遣人随其往,~向所志。”③[动]重温。《公羊传·成公三年》:“聘而言盟者,~旧盟也。”④[动]用,使用。刘向《说苑·敬慎》:“青青不伐,将~斧柯。”⑤[副]不久。李密《陈情表》:“诏书特下,拜臣郎中;~蒙国恩,除臣洗马。”⑥[寻常] 1.[量]长度单位。八尺为寻,两寻为常。“寻常”指不长,或不宽。《韩非子·五蠹》:“布帛~~,庸人不释。”2. [形]普通,一般。刘禹锡《乌衣巷》:“旧时王谢堂前燕,飞入~~百姓家。”

    语:

    (一)①谈论;说话。《论语·乡党》:“食不言,寝不语。”②言论;话。《韩非子·五蠹》:“无先王之语,以吏为师。”(不用先王的那套言论,而用官吏当老师。)③谚语;俗语。《列子·杨朱》:“古语有之:‘生相怜,死相捐。’”(捐:弃。)④诗文、谈话中的字或句。杜甫《江上值水如海势聊短述》:“语不惊人死不休。” (二)yù 告诉。《史记·项羽本纪》:“沛公今事有急,亡去不义,不可不语。”(亡:逃走。)

    觅:

    寻找;寻求。《世说新语·雅量》:“闻来觅婿,咸自矜持。”

    余:

    第一人称代词。我。屈原《离骚》:“余固知謇(jiǎn)謇之为患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:尽忠而直言。)

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    拄:

    ①支撑。枚乘《七发》:“蚑��蝼蚁闻之,拄喙而不能前。”刘义庆《世说新语·豪爽》:“陈以如意拄颊,望鸡笼山叹曰:‘孙伯符志业不遂。’”②讥刺;反驳。《汉书·朱云传》:“既论难,连拄五鹿君。”

    杖:

    ①手杖;拐杖。《论语·微子》:“植其杖而芸。”(芸:除草。)②泛指棍棒或棍状物。《吕氏春秋·贵卒》:“衣铁甲操铁杖以战。”③兵器《汉书·西域传》:“(乌弋)以金银饰杖。”④古代刑法名。《新唐书·刑法志》:“其用刑有五……二曰杖。”⑤刑具名。关汉卿《窦娥冤》第二折:“一杖下,一道血,一层皮。”⑥执;持。《尚书·牧誓》:“王左杖黄铖。”⑦依凭。《左传·襄公八年》:“杖信以待晋。”

    铿:

    ①拟声词。形容响亮的声音。《礼记·乐记》:“钟声铿,铿以立号。”②撞击。班固《东都赋》:“铿华钟。”

    叩:

    ①敲击。《列子·汤问》:“叩石垦壤。”②询问。王世贞《艺苑卮言》卷六:“徐昌谷虽不得叩源推委,而风调高秀,十不能得五。”(徐昌谷:即徐祯卿。高秀:高雅秀美。)③磕头。《儒林外史》第十一回:“前日十二,我在娄府叩节。”④同“扣”。1. 勒住;拉住。《史记·伯夷列传》:“伯夷、叔齐叩马而谏。”后以“叩马”表示直言敢谏。姚茂良《精忠记·叩马》:“书生冒虎威,敢直叩马,乞赐听取。”2.覆盖。衣扣。曾瑞《喜春来·相思》:“你残花态那衣叩,咱减腰围儹(zǎn)带钩。”(儹:收拢。)

    鼓:

    ①打击乐器之一。多为圆桶形或扁圆形,中间空,两端蒙着皮革。《荀子·礼论》:“钟鼓管磬琴瑟竽笙,所以养耳也。”也指鼓声。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“可堪回首,佛狸祠下,一片神鸦社鼓。”②击鼓。《诗经》:“子有钟鼓,弗鼓弗考。”又击鼓进军。《左传·庄公十年》:“战于长勺,公将鼓之。”③形状、功能类似鼓的东西。谭嗣同《仁学》上:“耳有鼓焉,声入而肖其响,由鼓传脑而觉为闻。”(肖:相像;类似。)④隆起;凸出。马中锡《中山狼传》:“遂鼓吻奋爪以向先生。”⑤敲击或弹奏(乐器)。李白《梦游天姥吟留别》:“虎鼓瑟兮鸾回车,仙之人兮列如麻。”⑥震动;激发。《楚辞·渔父》:“渔父莞(wǎn)尔而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞尔:微笑。枻:桨。)⑦用风箱等扇(风)。《三国志·魏书·王粲传附陈琳》:“今将军总皇威,握兵要,龙骧(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,无异于鼓洪炉以燎毛发。”(骧:马昂首快跑。)⑧古代夜间计时单位。《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬)。


  • jing xun wo yu mi yu sheng ,zhu zhang peng keng kou tong gu 。

    “jing xun wo yu mi yu sheng ,zhu zhang peng keng kou tong gu 。”shi gou chu chu :《he cai jing fan hai zhou dan shi fu rong xian ren (dan man qing ye )jiu you 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    mo shu 。
    hua jian dan shi ke rong che ,liu su bao gai kui ling yu 。
    he nian pi li qi shen wu ,yu guan fei chu wang qiao mu 。
    dang shi zui wo dong qian ri ,zhi jin dan feng yu zao xu 。
    xian ren yi qu wu shi nian ,hua lao shi kong shei zuo zhu 。
    shou zhi shu song jin yan gai ,cang ran bai jia di qiong hu 。
    wo lai qu jiu lei xian sheng ,hou che reng zai hu qin nv 。
    yi sheng bing tie san yan gu ,hai wei lan fan song wei wu 。
    er lai xin shang fu he ren ,chi jie zhong lang zui mo wu 。
    du lin duan an hu chu ri ,gong bo bi yan xiang tun tu 。
    jing xun wo yu mi yu sheng ,zhu zhang peng keng kou tong gu 。
    chang pian xiao zi yuan xiang ji ,yi chang san tan shen qi chu 。
    jiang feng hai yu ru ya jia ,shi ting dan shi hu qin yu 。
    wo jin lao bing bu chu men ,hai shan yan dong zhi he hu 。
    men wai tao hua zi kai la ,chuang tou jiu weng sheng chen tu 。
    qian nian kai ge fang liu zhi ,jin nian xi xin can fo zu 。
    meng zhong jiu shi shi yi xiao ,zuo jiao fu yang cheng jin gu 。
    yuan jun bu yong ke ci shi ,dong hai sang tian zhen dan mu 。

    【zhu shi 】:

    jing :

    ①xiao lu 。《lun yu ·yong ye 》:“hang bu you jing 。”《lao zi 》di wu shi san zhang :“da dao shen yi ,er min hao jing 。”(yi :ping tan 。)fan zhi lu 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”《jiang xue 》:“mo jing ren zong mie 。”②fang fa ;tu jing 。bai ju yi 《ti zeng ding guang shang ren 》:“de jing ru da dao 。”③wang ;zhi wang 。《chu ci ·qiao hun 》:“chuan gu jing fu 。”(fu :fan 。)liu zong yuan 《xiao dan cheng shan ji 》:“zi xi shan dao kou jing bei ,yu huang mao ling er xia 。”④tu jing ;jing guo 。《lv shi chun qiu ·shao lou 》:“xi jia zhi lao ,jing ji gong er bu zhi 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“qian niu jing ren tian ,tian zhu duo zhi niu 。”(zhi :zhi niu zhu 。)⑤zhi jie ;jian jie 。《lun heng · zi ji 》:“huo jing huo yu ,huo qu huo shu 。”(yu :rao yuan 。)⑥yuan zhou zhi jing de sheng chen 。《he zhou ji 》:“ming you ji qiao ren yue wang shu yuan ,neng yi jing cun zhi mu ,wei gong shi 、qi min 、ren wu 。”《san guo zhi ·wei shu ·su ze chuan 》:“guo huang suo jing cun da zhu 。”you zhi chang du 。su shi 《zhu zhi ge 》:“hai bin chang jing jing qian che 。”⑦fu ci 。yi zhi ;zhi jie 。《hou han shu ·lai she chuan 》:“jing zhi luo yang 。”

    xun :

    ①[liang ]gu dai chang du chan wei 。ba che wei yi xun 。liu yu xi 《xi sai shan huai gu 》:“qian ~tie suo chen jiang de ,yi pian jiang fan chu dan tou 。”②[dong ]xun zhao 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“tai shou ji qian ren sui ji wang ,~xiang suo zhi 。”③[dong ]chong wen 。《gong yang chuan ·cheng gong san nian 》:“pin er yan meng zhe ,~jiu meng ye 。”④[dong ]yong ,shi yong 。liu xiang 《shui yuan ·jing shen 》:“qing qing bu fa ,jiang ~fu ke 。”⑤[fu ]bu jiu 。li mi 《chen qing biao 》:“zhao shu te xia ,bai chen lang zhong ;~meng guo en ,chu chen xi ma 。”⑥[xun chang ] 1.[liang ]chang du chan wei 。ba che wei xun ,liang xun wei chang 。“xun chang ”zhi bu chang ,huo bu kuan 。《han fei zi ·wu du 》:“bu bo ~~,yong ren bu shi 。”2. [xing ]pu tong ,yi ban 。liu yu xi 《wu yi hang 》:“jiu shi wang xie tang qian yan ,fei ru ~~bai xing jia 。”

    yu :

    (yi )①tan lun ;shui hua 。《lun yu ·xiang dang 》:“shi bu yan ,qin bu yu 。”②yan lun ;hua 。《han fei zi ·wu du 》:“mo xian wang zhi yu ,yi li wei shi 。”(bu yong xian wang de na tao yan lun ,er yong guan li dang lao shi 。)③yan yu ;su yu 。《lie zi ·yang zhu 》:“gu yu you zhi :‘sheng xiang lian ,si xiang juan 。’”(juan :qi 。)④shi wen 、tan hua zhong de zi huo gou 。du fu 《jiang shang zhi shui ru hai shi liao duan shu 》:“yu bu jing ren si bu xiu 。” (er )yù gao su 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jin shi you ji ,wang qu bu yi ,bu ke bu yu 。”(wang :tao zou 。)

    mi :

    xun zhao ;xun qiu 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“wen lai mi xu ,xian zi jin chi 。”

    yu :

    di yi ren chen dai ci 。wo 。qu yuan 《li sao 》:“yu gu zhi jian (jiǎn)jian zhi wei huan xi ,ren er bu neng she ye 。”(jian jian :jin zhong er zhi yan 。)

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    zhu :

    ①zhi cheng 。mei cheng 《qi fa 》:“qi ��lou yi wen zhi ,zhu hui er bu neng qian 。”liu yi qing 《shi shui xin yu ·hao shuang 》:“chen yi ru yi zhu jia ,wang ji long shan tan yue :‘sun bai fu zhi ye bu sui 。’”②ji ci ;fan bo 。《han shu ·zhu yun chuan 》:“ji lun nan ,lian zhu wu lu jun 。”

    zhang :

    ①shou zhang ;guai zhang 。《lun yu ·wei zi 》:“zhi ji zhang er yun 。”(yun :chu cao 。)②fan zhi gun bang huo gun zhuang wu 。《lv shi chun qiu ·gui cu 》:“yi tie jia cao tie zhang yi zhan 。”③bing qi 《han shu ·xi yu chuan 》:“(wu yi )yi jin yin shi zhang 。”④gu dai xing fa ming 。《xin tang shu ·xing fa zhi 》:“ji yong xing you wu ……er yue zhang 。”⑤xing ju ming 。guan han qing 《dou e yuan 》di er she :“yi zhang xia ,yi dao xie ,yi ceng pi 。”⑥zhi ;chi 。《shang shu ·mu shi 》:“wang zuo zhang huang cheng 。”⑦yi ping 。《zuo chuan ·xiang gong ba nian 》:“zhang xin yi dai jin 。”

    keng :

    ①ni sheng ci 。xing rong xiang liang de sheng yin 。《li ji ·le ji 》:“zhong sheng keng ,keng yi li hao 。”②zhuang ji 。ban gu 《dong dou fu 》:“keng hua zhong 。”

    kou :

    ①qiao ji 。《lie zi ·shang wen 》:“kou dan ken rang 。”②xun wen 。wang shi zhen 《yi yuan zhi yan 》juan liu :“xu chang gu sui bu de kou yuan tui wei ,er feng diao gao xiu ,shi bu neng de wu 。”(xu chang gu :ji xu zhen qing 。gao xiu :gao ya xiu mei 。)③ke tou 。《ru lin wai shi 》di shi yi hui :“qian ri shi er ,wo zai lou fu kou jie 。”④tong “kou ”。1. le zhu ;la zhu 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“bai yi 、shu ji kou ma er jian 。”hou yi “kou ma ”biao shi zhi yan gan jian 。yao mao liang 《jing zhong ji ·kou ma 》:“shu sheng mao hu wei ,gan zhi kou ma ,qi ci ting qu 。”2.fu gai 。yi kou 。ceng rui 《xi chun lai ·xiang sai 》:“ni can hua tai na yi kou ,za jian yao wei zan (zǎn)dai gou 。”(zan :shou long 。)

    gu :

    ①da ji le qi zhi yi 。duo wei yuan tong xing huo bian yuan xing ,zhong jian kong ,liang duan meng zhao pi ge 。《xun zi ·li lun 》:“zhong gu guan qing qin se yu sheng ,suo yi yang er ye 。”ye zhi gu sheng 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“ke kan hui shou ,fo li ci xia ,yi pian shen ya she gu 。”②ji gu 。《shi jing 》:“zi you zhong gu ,fu gu fu kao 。”you ji gu jin jun 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“zhan yu chang shao ,gong jiang gu zhi 。”③xing zhuang 、gong neng lei shi gu de dong xi 。tan si tong 《ren xue 》shang :“er you gu yan ,sheng ru er xiao ji xiang ,you gu chuan nao er jiao wei wen 。”(xiao :xiang xiang ;lei shi 。)④long qi ;tu chu 。ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“sui gu wen fen zhao yi xiang xian sheng 。”⑤qiao ji huo dan zou (le qi )。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“hu gu se xi luan hui che ,xian zhi ren xi lie ru ma 。”⑥zhen dong ;ji fa 。《chu ci ·yu fu 》:“yu fu guan (wǎn)er er xiao ,gu xie (yì)er qu 。”(guan er :wei xiao 。xie :jiang 。)⑦yong feng xiang deng shan (feng )。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan fu chen lin 》:“jin jiang jun zong huang wei ,wo bing yao ,long xiang (xiāng)hu bu ,gao xia zai xin ;yi ci hang shi ,mo yi yu gu hong lu yi liao mao fa 。”(xiang :ma ang shou kuai pao 。)⑧gu dai ye jian ji shi chan wei 。《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su )。