• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 晝窮經史夜兵律,麟角鳳毛多異質。

    “晝窮經史夜兵律,麟角鳳毛多異質。”詩句出處:《送馮判官之昌國》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    斬蛟將軍飛上天,十年海水生紅煙。
    驚濤怒浪盡壁立,樓櫓萬艘屯戰船。
    蘭山搖動秀山舞,小白桃花半吞吐。
    鴟夷不裹壯士屍,白日貔貅雄帥府。
    長鯨東來驅海魷,天吳九首龜六眸。
    鋸牙鑿齒爛如雪,屠殺小民如有仇。
    春雷一震海帖伏,龍變海魚安海族。
    魚鹽生計稍得蘇,職貢重修遠島服。
    判官傢世忠孝門,獨松節士之奇孫。
    經綸手段飽周孔,豈與弓馬同等倫。
    晝窮經史夜兵律,麟角鳳毛多異質。
    直將仁義化笞榜,羞與奸□競刀筆。
    吾聞判官昔佐元戎幕,三軍進退出籌度。
    使移韜略事刑名,坐使剽遊歸禮樂。
    鳳凰池,麒麟閣,
    酬德報功殊不薄。九天雨露聖恩深,
    萬裡扶搖雲外廓。

    【註釋】:

    窮:

    ①窮盡;完結;盡頭。《楚辭 ·九歌·雲中君》:“橫四海兮焉窮。”(橫:充滿。)《呂氏春秋·審分》:“意觀乎無窮,譽流乎無止。”②極度;極端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之窮貴也,天下之窮富也。”③極力推究;深究。《禮記 · 樂記》:“窮本知變,樂之情也。”④阻塞不通。《漢書·趙廣漢傳》:“長安少年數人會窮裡空舍謀共劫人。”⑤走投無路。《荀子·哀公》:“鳥窮則啄,獸窮則攫。”⑥困厄;不得志。與“達”相對。李康《運命論》:“是以聖人處窮達如一也。”⑦貧困;生活困難。《戰國策 · 齊策四》:“振困窮,補不足。”

    經:

    ①織物的縱線叫“經”。《文心雕龍·情采》:“故情者,文之經;辭者,理之緯;經正而後緯成,理定而後辭暢。”《論衡· 量知》:“恒女之手,紡績織經。”(恒:常。)②南北向的道路為“經”(東西向的為“緯”)。《周禮·考工記·匠人》:“國中九經九緯。”③道路。張衡《東京賦》:“經塗九軌,城隅九雉。”④中醫稱人體內氣血運行通路的主幹為“經”。《莊子·養生主》:“技經肯綮之未嘗,而況大軱乎!”(技:即“枝”,枝脈。肯綮qìng:筋骨結合之處。軱gù:大骨。)《史記·扁鵲倉公列傳》:“教以上下經脈五診。”⑤具有典范性的著作。如:《十三經》;佛經;《道德經》。《史記·儒林列傳》:“(兒寬)行常帶經,止息則誦習之。”又指記述某一事物、技藝的專書。如:《水經》;《茶經》;《禽經》。⑥古代圖書四部分類法中的第一部,即經部,又稱甲部,專門收集《周易》、《尚書》、《詩經》等儒傢經典著作。⑦經過;經歷。《呂氏春秋·察今》:“先王之法,經乎上世而來者也。”《徐霞客遊記·浙遊日記》:“婺(wù)水東南從永康經郡之南門,而西北抵蘭溪,與衢江合。”⑧常久。《史記·貨殖列傳》:“富無經業,則貨無常主。”⑨常道;常法。《左傳·隱公十一年》:“恕而行之,德之則也,禮之經也。”《呂氏春秋·有始》:“天地合和,生之大經也。”⑩治理。《荀子·非十二子》:“不可以經國定分。”《呂氏春秋·求人》:“終身無經天下之色。”曹丕《典論·論文》:“蓋文章經國之大業,不朽之盛事。”(11)上吊;自縊。《論語· 憲問》:“自經於溝瀆而莫之知也。”《史記·田單列傳》:“遂經其頸於樹枝,自奮絕脰而死。”《漢書·戾太子劉據傳》:“太子自度不得脫,即入室距戶自經。”(距戶:閉門。)[經紀]經營管理。《宋書·謝弘微傳》:“弘微經紀生業,事若在公,一錢尺帛出入,皆有文簿。”(生業:賴以生活的職業。)[經營]1. 治理。《詩經· 大雅· 江漢》:“經營四方,告成於王。”2. 指藝術構思。杜甫《丹青引》:“詔謂將軍拂絹素,意匠慘淡經營中。”(意匠:構思。慘淡:用盡心力。)

    史:

    ①史官。 掌管書籍和負責記載史事的官。《左傳·宣公二年》:“董狐,古之良史也。”②歷史;史書。《莊子·天下》:“舊法世傳之史,尚多有之。”③古代圖書分類法中的第二部,又稱乙部,專門收集各種體裁的史書。④虛浮;文辭繁多。《儀禮·聘禮》:“辭多則史,少則不達。”⑤《史記》的簡稱。高適《遇盧明府有贈》:“胸懷豁清夜,《史》《漢》如流泉。”(《漢》:指《漢書》。流泉:形容文字如泉水湧出。)

    兵:

    ①兵器;武器。賈誼《過秦論》:“斬木為兵,揭竿為旗。”(揭:舉。)②士卒;軍隊。《史記·蒙恬列傳》:“今臣將兵三十餘萬。”③用兵器殺(人)。《史記·伯夷列傳》:“左右欲兵之。”④戰爭;軍事。《孫子兵法·計篇》:“兵者,國之大事。”

    律:

    ①法令;法規。《管子·七臣七主》:“律者,所以定分止爭也。”(分:名分。)《史記·平準書》:“為天下初定,復弛商賈之律。”(弛:放松。)又指法律的具體條文。《漢書·高帝紀》:“命蕭何次律令。”特指刑律。《晉書·刑法志》:“盜律有賊傷之例,賊律有盜章之文。”②規則;法則。《商君書·戰法》:“兵大律在謹。”韓偓《送人棄官入道》:“酒律應難忘。”③約束;管理。李商隱《驕兒詩》:“威怒不可律。”④古代用來校正樂音高低的竹管。《後漢書·律歷志上》:“截管為律,吹以考聲。”⑤音律。即竹管校定的音階。十二個竹管分為單數、雙數,單數校定的音階叫六律,雙數叫六呂,合稱十二律。《楚辭·九歌·東君》:“應律兮合節。”(節:節拍。)《漢書·律歷志上》:“律十有二,陽六為律,陰六為呂。”⑥舊體詩體裁之一律詩的省稱。⑦指季節和氣候。陸遊《春望》:“大地四春律。”

    麟:

    ①“麒麟”的簡稱。《孔子傢語·好生》:“鳳翔麟至,鳥獸馴德。”②大雄鹿。《史記·司馬相如列傳》:“射麋腳麟。”③通“燐”。明亮。揚雄《劇秦美新》:“炳炳麟麟,豈不懿哉?”

    麟角:

    麒麟的角,喻指稀罕可貴的人才或事物。《抱樸子·極言》:“若夫睹財色而心不戰,聞俗言而志不沮者,萬夫之中有一人為多矣。故為者如牛毛,獲者如~~。”

    角:

    (一)①動物的角。《墨子·經說下》:“用牛有角,馬無角,是類不同也。”(用:以。)《呂氏春秋·仲夏》:“鹿角解,蟬始鳴。”②古代樂器名,多用於軍中。辛棄疾《破陣子》:“醉裡挑燈看劍,夢回吹角連營。”(夢回:夢醒。)范仲淹《漁傢傲》:“四面邊聲連角起。”③形狀像角的東西。段成式《酉陽雜俎·草篇》:“四角、三角曰芰,兩角曰菱。”④岬角,突入海中的尖形陸地。多用於地名。⑤角落,物體兩個邊沿相接處。《古詩為焦仲卿妻作》:“四角龍子幡。”⑥古代量器名。《管子·七法》:“尺寸也,繩墨也,規矩也,衡石也,鬥斛也,角量也,謂之法。”⑦星宿名。二十八宿之一。(二)jué ①比試;爭鬥。《尉繚子·武議》:“臨難決戰,接兵角刃。”②古代五聲音階的第三音,相當於現代簡譜的“3”。③古代的一種青銅酒器,形狀像爵。《禮記·禮器》:“宗廟之祭,尊者舉觶(zhì)卑者舉角。”(觶:酒器名。)

    鳳:

    ①鳳凰。古代傳說中的神瑞之鳥。雄稱鳳,雌稱凰。《詩經·大雅·卷阿》:“鳳皇鳴矣,於彼高崗。”②比喻聖德之人。《論語·微子》:“鳳兮鳳兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隱《夢令狐學士》:“鳳詔裁成當直歸。”

    鳳毛:

    喻珍貴希見的人物。劉禹錫《袁州故廣禪師碑》:“~~成字,麟角生肉,必有以異,不知其然。”

    毛:

    ①[名]鳥獸的毛。《戰國策·秦策》:“~羽不豐滿者不可以高飛。”②[名]頭發。《左傳·僖公二十二年》:“君子不重傷,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以殘年餘力,曾不能毀山之一~。”④[名]長草木的地方。諸葛亮《出師表》:“故五月渡瀘,深入不~。”

    多:

    ①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”

    異:

    ①分開。《禮記·曲禮上》:“群居五人,則長者必異席。”②不同的;不同。《韓非子·五蠹》:“世異則事異。”(世:時代。事:指國傢政治和社會情況。)③奇特;與眾不同。柳宗元《捕蛇者說》:“永州之野產異蛇。”④奇怪;驚奇。陶潛《桃花源記》:“漁人甚異之。”⑤其他;別的。《禮記·曲禮下》:“不有異事,必有異慮。”

    質:

    ①以物或人作抵押。韓愈《柳子厚墓志銘》:“其俗以男女質錢,約不時贖。”(不時:隨時。)《管子·山權數》:“請以寶為質於子。”(子:對對方的尊稱。)《左傳·隱公三年》:“故周鄭交質,王子狐為質於鄭,鄭公子忽為質於周。”(狐、忽:均為人名。)②本質;實體。《荀子·勸學》:“其質非不美也。”③物體的底色。柳宗元《捕蛇者說》:“永州之野產異蛇,黑質而白章。”④質量,指事物的優劣。⑤樸實;缺乏文采,與“文”相對。《韓非子·解老》:“好質而惡飾。”⑥質問;問。《漢書·汲黯傳》:“黯(án岸)質天之有無。”⑦評判;對質。劉禹錫《天論上》:“而欲質天之有無。”⑧箭靶。《荀子·勸學》:“是故質的張而弓矢至焉。”(的:箭靶。)《後漢書·馬融傳》:“流矢雨墜,各指所質。”(流矢:亂飛的箭。)⑨古代刑具名。殺人用的砧墊。《漢書·張蒼傳》:“解衣伏質。”⑩通“贄”。古代初次拜見尊長時所送的禮物。《國語·晉語九》:“臣委質於狄之鼓。”(11)臣服;歸順。《韓非子·有度》:“賢者之為人臣,北面委質,無有二心。”


  • 昼穷经史夜兵律,麟角凤毛多异质。

    “昼穷经史夜兵律,麟角凤毛多异质。”诗句出处:《送冯判官之昌国》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    斩蛟将军飞上天,十年海水生红烟。
    惊涛怒浪尽壁立,楼橹万艘屯战船。
    兰山摇动秀山舞,小白桃花半吞吐。
    鸱夷不裹壮士尸,白日貔貅雄帅府。
    长鲸东来驱海鱿,天吴九首龟六眸。
    锯牙凿齿烂如雪,屠杀小民如有仇。
    春雷一震海帖伏,龙变海鱼安海族。
    鱼盐生计稍得苏,职贡重修远岛服。
    判官家世忠孝门,独松节士之奇孙。
    经纶手段饱周孔,岂与弓马同等伦。
    昼穷经史夜兵律,麟角凤毛多异质。
    直将仁义化笞榜,羞与奸□竞刀笔。
    吾闻判官昔佐元戎幕,三军进退出筹度。
    使移韬略事刑名,坐使剽游归礼乐。
    凤凰池,麒麟阁,
    酬德报功殊不薄。九天雨露圣恩深,
    万里扶摇云外廓。

    【注释】:

    穷:

    ①穷尽;完结;尽头。《楚辞 ·九歌·云中君》:“横四海兮焉穷。”(横:充满。)《吕氏春秋·审分》:“意观乎无穷,誉流乎无止。”②极度;极端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之穷贵也,天下之穷富也。”③极力推究;深究。《礼记 · 乐记》:“穷本知变,乐之情也。”④阻塞不通。《汉书·赵广汉传》:“长安少年数人会穷里空舍谋共劫人。”⑤走投无路。《荀子·哀公》:“鸟穷则啄,兽穷则攫。”⑥困厄;不得志。与“达”相对。李康《运命论》:“是以圣人处穷达如一也。”⑦贫困;生活困难。《战国策 · 齐策四》:“振困穷,补不足。”

    经:

    ①织物的纵线叫“经”。《文心雕龙·情采》:“故情者,文之经;辞者,理之纬;经正而后纬成,理定而后辞畅。”《论衡· 量知》:“恒女之手,纺绩织经。”(恒:常。)②南北向的道路为“经”(东西向的为“纬”)。《周礼·考工记·匠人》:“国中九经九纬。”③道路。张衡《东京赋》:“经涂九轨,城隅九雉。”④中医称人体内气血运行通路的主干为“经”。《庄子·养生主》:“技经肯綮之未尝,而况大軱乎!”(技:即“枝”,枝脉。肯綮qìng:筋骨结合之处。軱gù:大骨。)《史记·扁鹊仓公列传》:“教以上下经脉五诊。”⑤具有典范性的著作。如:《十三经》;佛经;《道德经》。《史记·儒林列传》:“(儿宽)行常带经,止息则诵习之。”又指记述某一事物、技艺的专书。如:《水经》;《茶经》;《禽经》。⑥古代图书四部分类法中的第一部,即经部,又称甲部,专门收集《周易》、《尚书》、《诗经》等儒家经典著作。⑦经过;经历。《吕氏春秋·察今》:“先王之法,经乎上世而来者也。”《徐霞客游记·浙游日记》:“婺(wù)水东南从永康经郡之南门,而西北抵兰溪,与衢江合。”⑧常久。《史记·货殖列传》:“富无经业,则货无常主。”⑨常道;常法。《左传·隐公十一年》:“恕而行之,德之则也,礼之经也。”《吕氏春秋·有始》:“天地合和,生之大经也。”⑩治理。《荀子·非十二子》:“不可以经国定分。”《吕氏春秋·求人》:“终身无经天下之色。”曹丕《典论·论文》:“盖文章经国之大业,不朽之盛事。”(11)上吊;自缢。《论语· 宪问》:“自经于沟渎而莫之知也。”《史记·田单列传》:“遂经其颈于树枝,自奋绝脰而死。”《汉书·戾太子刘据传》:“太子自度不得脱,即入室距户自经。”(距户:闭门。)[经纪]经营管理。《宋书·谢弘微传》:“弘微经纪生业,事若在公,一钱尺帛出入,皆有文簿。”(生业:赖以生活的职业。)[经营]1. 治理。《诗经· 大雅· 江汉》:“经营四方,告成于王。”2. 指艺术构思。杜甫《丹青引》:“诏谓将军拂绢素,意匠惨淡经营中。”(意匠:构思。惨淡:用尽心力。)

    史:

    ①史官。 掌管书籍和负责记载史事的官。《左传·宣公二年》:“董狐,古之良史也。”②历史;史书。《庄子·天下》:“旧法世传之史,尚多有之。”③古代图书分类法中的第二部,又称乙部,专门收集各种体裁的史书。④虚浮;文辞繁多。《仪礼·聘礼》:“辞多则史,少则不达。”⑤《史记》的简称。高适《遇卢明府有赠》:“胸怀豁清夜,《史》《汉》如流泉。”(《汉》:指《汉书》。流泉:形容文字如泉水涌出。)

    兵:

    ①兵器;武器。贾谊《过秦论》:“斩木为兵,揭竿为旗。”(揭:举。)②士卒;军队。《史记·蒙恬列传》:“今臣将兵三十余万。”③用兵器杀(人)。《史记·伯夷列传》:“左右欲兵之。”④战争;军事。《孙子兵法·计篇》:“兵者,国之大事。”

    律:

    ①法令;法规。《管子·七臣七主》:“律者,所以定分止争也。”(分:名分。)《史记·平准书》:“为天下初定,复弛商贾之律。”(弛:放松。)又指法律的具体条文。《汉书·高帝纪》:“命萧何次律令。”特指刑律。《晋书·刑法志》:“盗律有贼伤之例,贼律有盗章之文。”②规则;法则。《商君书·战法》:“兵大律在谨。”韩偓《送人弃官入道》:“酒律应难忘。”③约束;管理。李商隐《骄儿诗》:“威怒不可律。”④古代用来校正乐音高低的竹管。《后汉书·律历志上》:“截管为律,吹以考声。”⑤音律。即竹管校定的音阶。十二个竹管分为单数、双数,单数校定的音阶叫六律,双数叫六吕,合称十二律。《楚辞·九歌·东君》:“应律兮合节。”(节:节拍。)《汉书·律历志上》:“律十有二,阳六为律,阴六为吕。”⑥旧体诗体裁之一律诗的省称。⑦指季节和气候。陆游《春望》:“大地四春律。”

    麟:

    ①“麒麟”的简称。《孔子家语·好生》:“凤翔麟至,鸟兽驯德。”②大雄鹿。《史记·司马相如列传》:“射麋脚麟。”③通“燐”。明亮。扬雄《剧秦美新》:“炳炳麟麟,岂不懿哉?”

    麟角:

    麒麟的角,喻指稀罕可贵的人才或事物。《抱朴子·极言》:“若夫睹财色而心不战,闻俗言而志不沮者,万夫之中有一人为多矣。故为者如牛毛,获者如~~。”

    角:

    (一)①动物的角。《墨子·经说下》:“用牛有角,马无角,是类不同也。”(用:以。)《吕氏春秋·仲夏》:“鹿角解,蝉始鸣。”②古代乐器名,多用于军中。辛弃疾《破阵子》:“醉里挑灯看剑,梦回吹角连营。”(梦回:梦醒。)范仲淹《渔家傲》:“四面边声连角起。”③形状像角的东西。段成式《酉阳杂俎·草篇》:“四角、三角曰芰,两角曰菱。”④岬角,突入海中的尖形陆地。多用于地名。⑤角落,物体两个边沿相接处。《古诗为焦仲卿妻作》:“四角龙子幡。”⑥古代量器名。《管子·七法》:“尺寸也,绳墨也,规矩也,衡石也,斗斛也,角量也,谓之法。”⑦星宿名。二十八宿之一。(二)jué ①比试;争斗。《尉缭子·武议》:“临难决战,接兵角刃。”②古代五声音阶的第三音,相当于现代简谱的“3”。③古代的一种青铜酒器,形状像爵。《礼记·礼器》:“宗庙之祭,尊者举觯(zhì)卑者举角。”(觯:酒器名。)

    凤:

    ①凤凰。古代传说中的神瑞之鸟。雄称凤,雌称凰。《诗经·大雅·卷阿》:“凤皇鸣矣,于彼高岗。”②比喻圣德之人。《论语·微子》:“凤兮凤兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隐《梦令狐学士》:“凤诏裁成当直归。”

    凤毛:

    喻珍贵希见的人物。刘禹锡《袁州故广禅师碑》:“~~成字,麟角生肉,必有以异,不知其然。”

    毛:

    ①[名]鸟兽的毛。《战国策·秦策》:“~羽不丰满者不可以高飞。”②[名]头发。《左传·僖公二十二年》:“君子不重伤,不禽二~。”③[名]草木。《愚公移山》:“以残年余力,曾不能毁山之一~。”④[名]长草木的地方。诸葛亮《出师表》:“故五月渡泸,深入不~。”

    多:

    ①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”

    异:

    ①分开。《礼记·曲礼上》:“群居五人,则长者必异席。”②不同的;不同。《韩非子·五蠹》:“世异则事异。”(世:时代。事:指国家政治和社会情况。)③奇特;与众不同。柳宗元《捕蛇者说》:“永州之野产异蛇。”④奇怪;惊奇。陶潜《桃花源记》:“渔人甚异之。”⑤其他;别的。《礼记·曲礼下》:“不有异事,必有异虑。”

    质:

    ①以物或人作抵押。韩愈《柳子厚墓志铭》:“其俗以男女质钱,约不时赎。”(不时:随时。)《管子·山权数》:“请以宝为质于子。”(子:对对方的尊称。)《左传·隐公三年》:“故周郑交质,王子狐为质于郑,郑公子忽为质于周。”(狐、忽:均为人名。)②本质;实体。《荀子·劝学》:“其质非不美也。”③物体的底色。柳宗元《捕蛇者说》:“永州之野产异蛇,黑质而白章。”④质量,指事物的优劣。⑤朴实;缺乏文采,与“文”相对。《韩非子·解老》:“好质而恶饰。”⑥质问;问。《汉书·汲黯传》:“黯(án岸)质天之有无。”⑦评判;对质。刘禹锡《天论上》:“而欲质天之有无。”⑧箭靶。《荀子·劝学》:“是故质的张而弓矢至焉。”(的:箭靶。)《后汉书·马融传》:“流矢雨坠,各指所质。”(流矢:乱飞的箭。)⑨古代刑具名。杀人用的砧垫。《汉书·张苍传》:“解衣伏质。”⑩通“贽”。古代初次拜见尊长时所送的礼物。《国语·晋语九》:“臣委质于狄之鼓。”(11)臣服;归顺。《韩非子·有度》:“贤者之为人臣,北面委质,无有二心。”


  • zhou qiong jing shi ye bing lv ,lin jiao feng mao duo yi zhi 。

    “zhou qiong jing shi ye bing lv ,lin jiao feng mao duo yi zhi 。”shi gou chu chu :《song feng pan guan zhi chang guo 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    zhan jiao jiang jun fei shang tian ,shi nian hai shui sheng gong yan 。
    jing tao nu lang jin bi li ,lou lu mo sou tun zhan chuan 。
    lan shan yao dong xiu shan wu ,xiao bai tao hua ban tun tu 。
    chi yi bu guo zhuang shi shi ,bai ri pi xiu xiong shuai fu 。
    chang jing dong lai qu hai you ,tian wu jiu shou gui liu mou 。
    ju ya zao chi lan ru xue ,tu sha xiao min ru you chou 。
    chun lei yi zhen hai tie fu ,long bian hai yu an hai zu 。
    yu yan sheng ji shao de su ,zhi gong chong xiu yuan dao fu 。
    pan guan jia shi zhong xiao men ,du song jie shi zhi ji sun 。
    jing guan shou duan bao zhou kong ,qi yu gong ma tong deng lun 。
    zhou qiong jing shi ye bing lv ,lin jiao feng mao duo yi zhi 。
    zhi jiang ren yi hua chi bang ,xiu yu jian □jing dao bi 。
    wu wen pan guan xi zuo yuan rong mu ,san jun jin tui chu chou du 。
    shi yi tao lve shi xing ming ,zuo shi piao you gui li le 。
    feng huang chi ,qi lin ge ,
    chou de bao gong shu bu bao 。jiu tian yu lou sheng en shen ,
    mo li fu yao yun wai kuo 。

    【zhu shi 】:

    qiong :

    ①qiong jin ;wan jie ;jin tou 。《chu ci ·jiu ge ·yun zhong jun 》:“heng si hai xi yan qiong 。”(heng :chong man 。)《lv shi chun qiu ·shen fen 》:“yi guan hu mo qiong ,yu liu hu mo zhi 。”②ji du ;ji duan 。《mo zi ·tian zhi shang 》:“gu tian zi zhe ,tian xia zhi qiong gui ye ,tian xia zhi qiong fu ye 。”③ji li tui jiu ;shen jiu 。《li ji · le ji 》:“qiong ben zhi bian ,le zhi qing ye 。”④zu sai bu tong 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“chang an shao nian shu ren hui qiong li kong she mou gong jie ren 。”⑤zou tou mo lu 。《xun zi ·ai gong 》:“diao qiong ze zhuo ,shou qiong ze jue 。”⑥kun e ;bu de zhi 。yu “da ”xiang dui 。li kang 《yun ming lun 》:“shi yi sheng ren chu qiong da ru yi ye 。”⑦pin kun ;sheng huo kun nan 。《zhan guo ce · ji ce si 》:“zhen kun qiong ,bu bu zu 。”

    jing :

    ①zhi wu de zong xian jiao “jing ”。《wen xin diao long ·qing cai 》:“gu qing zhe ,wen zhi jing ;ci zhe ,li zhi wei ;jing zheng er hou wei cheng ,li ding er hou ci chang 。”《lun heng · liang zhi 》:“heng nv zhi shou ,fang ji zhi jing 。”(heng :chang 。)②na bei xiang de dao lu wei “jing ”(dong xi xiang de wei “wei ”)。《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③dao lu 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing tu jiu gui ,cheng yu jiu zhi 。”④zhong yi chen ren ti nei qi xie yun hang tong lu de zhu gan wei “jing ”。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“ji jing ken qi zhi wei chang ,er kuang da gu hu !”(ji :ji “zhi ”,zhi mai 。ken qi qìng:jin gu jie ge zhi chu 。gu gù:da gu 。)《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“jiao yi shang xia jing mai wu zhen 。”⑤ju you dian fan xing de zhe zuo 。ru :《shi san jing 》;fo jing ;《dao de jing 》。《shi ji ·ru lin lie chuan 》:“(er kuan )hang chang dai jing ,zhi xi ze song xi zhi 。”you zhi ji shu mou yi shi wu 、ji yi de zhuan shu 。ru :《shui jing 》;《cha jing 》;《qin jing 》。⑥gu dai tu shu si bu fen lei fa zhong de di yi bu ,ji jing bu ,you chen jia bu ,zhuan men shou ji 《zhou yi 》、《shang shu 》、《shi jing 》deng ru jia jing dian zhe zuo 。⑦jing guo ;jing li 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“xian wang zhi fa ,jing hu shang shi er lai zhe ye 。”《xu xia ke you ji ·zhe you ri ji 》:“wu (wù)shui dong na cong yong kang jing jun zhi na men ,er xi bei di lan xi ,yu qu jiang ge 。”⑧chang jiu 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“fu mo jing ye ,ze huo mo chang zhu 。”⑨chang dao ;chang fa 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“shu er hang zhi ,de zhi ze ye ,li zhi jing ye 。”《lv shi chun qiu ·you shi 》:“tian de ge he ,sheng zhi da jing ye 。”⑩zhi li 。《xun zi ·fei shi er zi 》:“bu ke yi jing guo ding fen 。”《lv shi chun qiu ·qiu ren 》:“zhong shen mo jing tian xia zhi se 。”cao pi 《dian lun ·lun wen 》:“gai wen zhang jing guo zhi da ye ,bu xiu zhi cheng shi 。”(11)shang diao ;zi yi 。《lun yu · xian wen 》:“zi jing yu gou du er mo zhi zhi ye 。”《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“sui jing ji geng yu shu zhi ,zi fen jue dou er si 。”《han shu ·li tai zi liu ju chuan 》:“tai zi zi du bu de tuo ,ji ru shi ju hu zi jing 。”(ju hu :bi men 。)[jing ji ]jing ying guan li 。《song shu ·xie hong wei chuan 》:“hong wei jing ji sheng ye ,shi re zai gong ,yi qian che bo chu ru ,jie you wen bu 。”(sheng ye :lai yi sheng huo de zhi ye 。)[jing ying ]1. zhi li 。《shi jing · da ya · jiang han 》:“jing ying si fang ,gao cheng yu wang 。”2. zhi yi shu gou sai 。du fu 《dan qing yin 》:“zhao wei jiang jun bi juan su ,yi jiang can dan jing ying zhong 。”(yi jiang :gou sai 。can dan :yong jin xin li 。)

    shi :

    ①shi guan 。 zhang guan shu ji he fu ze ji zai shi shi de guan 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“dong hu ,gu zhi liang shi ye 。”②li shi ;shi shu 。《zhuang zi ·tian xia 》:“jiu fa shi chuan zhi shi ,shang duo you zhi 。”③gu dai tu shu fen lei fa zhong de di er bu ,you chen yi bu ,zhuan men shou ji ge chong ti cai de shi shu 。④xu fu ;wen ci fan duo 。《yi li ·pin li 》:“ci duo ze shi ,shao ze bu da 。”⑤《shi ji 》de jian chen 。gao kuo 《yu lu ming fu you zeng 》:“xiong huai hua qing ye ,《shi 》《han 》ru liu quan 。”(《han 》:zhi 《han shu 》。liu quan :xing rong wen zi ru quan shui chong chu 。)

    bing :

    ①bing qi ;wu qi 。gu yi 《guo qin lun 》:“zhan mu wei bing ,jie gan wei qi 。”(jie :ju 。)②shi cu ;jun dui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“jin chen jiang bing san shi yu mo 。”③yong bing qi sha (ren )。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“zuo you yu bing zhi 。”④zhan zheng ;jun shi 。《sun zi bing fa ·ji pian 》:“bing zhe ,guo zhi da shi 。”

    lv :

    ①fa ling ;fa gui 。《guan zi ·qi chen qi zhu 》:“lv zhe ,suo yi ding fen zhi zheng ye 。”(fen :ming fen 。)《shi ji ·ping zhun shu 》:“wei tian xia chu ding ,fu chi shang gu zhi lv 。”(chi :fang song 。)you zhi fa lv de ju ti tiao wen 。《han shu ·gao di ji 》:“ming xiao he ci lv ling 。”te zhi xing lv 。《jin shu ·xing fa zhi 》:“dao lv you zei shang zhi li ,zei lv you dao zhang zhi wen 。”②gui ze ;fa ze 。《shang jun shu ·zhan fa 》:“bing da lv zai jin 。”han wo 《song ren qi guan ru dao 》:“jiu lv ying nan wang 。”③yao shu ;guan li 。li shang yin 《jiao er shi 》:“wei nu bu ke lv 。”④gu dai yong lai jiao zheng le yin gao di de zhu guan 。《hou han shu ·lv li zhi shang 》:“jie guan wei lv ,chui yi kao sheng 。”⑤yin lv 。ji zhu guan jiao ding de yin jie 。shi er ge zhu guan fen wei chan shu 、shuang shu ,chan shu jiao ding de yin jie jiao liu lv ,shuang shu jiao liu lv ,ge chen shi er lv 。《chu ci ·jiu ge ·dong jun 》:“ying lv xi ge jie 。”(jie :jie pai 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“lv shi you er ,yang liu wei lv ,yin liu wei lv 。”⑥jiu ti shi ti cai zhi yi lv shi de sheng chen 。⑦zhi ji jie he qi hou 。liu you 《chun wang 》:“da de si chun lv 。”

    lin :

    ①“qi lin ”de jian chen 。《kong zi jia yu ·hao sheng 》:“feng xiang lin zhi ,diao shou xun de 。”②da xiong lu 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“she mi jiao lin 。”③tong “燐”。ming liang 。yang xiong 《ju qin mei xin 》:“bing bing lin lin ,qi bu yi zai ?”

    lin jiao :

    qi lin de jiao ,yu zhi xi han ke gui de ren cai huo shi wu 。《bao piao zi ·ji yan 》:“re fu du cai se er xin bu zhan ,wen su yan er zhi bu ju zhe ,mo fu zhi zhong you yi ren wei duo yi 。gu wei zhe ru niu mao ,huo zhe ru ~~。”

    jiao :

    (yi )①dong wu de jiao 。《mo zi ·jing shui xia 》:“yong niu you jiao ,ma mo jiao ,shi lei bu tong ye 。”(yong :yi 。)《lv shi chun qiu ·zhong xia 》:“lu jiao jie ,chan shi ming 。”②gu dai le qi ming ,duo yong yu jun zhong 。xin qi ji 《po zhen zi 》:“zui li tiao deng kan jian ,meng hui chui jiao lian ying 。”(meng hui :meng xing 。)fan zhong yan 《yu jia ao 》:“si mian bian sheng lian jiao qi 。”③xing zhuang xiang jiao de dong xi 。duan cheng shi 《you yang za zu ·cao pian 》:“si jiao 、san jiao yue ji ,liang jiao yue ling 。”④jia jiao ,tu ru hai zhong de jian xing liu de 。duo yong yu de ming 。⑤jiao la ,wu ti liang ge bian yan xiang jie chu 。《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“si jiao long zi fan 。”⑥gu dai liang qi ming 。《guan zi ·qi fa 》:“che cun ye ,sheng mo ye ,gui ju ye ,heng dan ye ,dou hu ye ,jiao liang ye ,wei zhi fa 。”⑦xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。(er )jué ①bi shi ;zheng dou 。《wei liao zi ·wu yi 》:“lin nan jue zhan ,jie bing jiao ren 。”②gu dai wu sheng yin jie de di san yin ,xiang dang yu xian dai jian pu de “3”。③gu dai de yi chong qing tong jiu qi ,xing zhuang xiang jue 。《li ji ·li qi 》:“zong miao zhi ji ,zun zhe ju zhi (zhì)bei zhe ju jiao 。”(zhi :jiu qi ming 。)

    feng :

    ①feng huang 。gu dai chuan shui zhong de shen rui zhi diao 。xiong chen feng ,ci chen huang 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“feng huang ming yi ,yu bi gao gang 。”②bi yu sheng de zhi ren 。《lun yu ·wei zi 》:“feng xi feng xi ,he de zhi cui 。”③jie yu di wang 。li shang yin 《meng ling hu xue shi 》:“feng zhao cai cheng dang zhi gui 。”

    feng mao :

    yu zhen gui xi jian de ren wu 。liu yu xi 《yuan zhou gu an chan shi bei 》:“~~cheng zi ,lin jiao sheng rou ,bi you yi yi ,bu zhi ji ran 。”

    mao :

    ①[ming ]diao shou de mao 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“~yu bu feng man zhe bu ke yi gao fei 。”②[ming ]tou fa 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“jun zi bu chong shang ,bu qin er ~。”③[ming ]cao mu 。《yu gong yi shan 》:“yi can nian yu li ,ceng bu neng hui shan zhi yi ~。”④[ming ]chang cao mu de de fang 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“gu wu yue du lu ,shen ru bu ~。”

    duo :

    ①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”

    yi :

    ①fen kai 。《li ji ·qu li shang 》:“qun ju wu ren ,ze chang zhe bi yi xi 。”②bu tong de ;bu tong 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi ze shi yi 。”(shi :shi dai 。shi :zhi guo jia zheng zhi he she hui qing kuang 。)③ji te ;yu zhong bu tong 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“yong zhou zhi ye chan yi she 。”④ji guai ;jing ji 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yu ren shen yi zhi 。”⑤ji ta ;bie de 。《li ji ·qu li xia 》:“bu you yi shi ,bi you yi lv 。”

    zhi :

    ①yi wu huo ren zuo di ya 。han yu 《liu zi hou mu zhi ming 》:“ji su yi nan nv zhi qian ,yao bu shi shu 。”(bu shi :sui shi 。)《guan zi ·shan quan shu 》:“qing yi bao wei zhi yu zi 。”(zi :dui dui fang de zun chen 。)《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gu zhou zheng jiao zhi ,wang zi hu wei zhi yu zheng ,zheng gong zi hu wei zhi yu zhou 。”(hu 、hu :jun wei ren ming 。)②ben zhi ;shi ti 。《xun zi ·quan xue 》:“ji zhi fei bu mei ye 。”③wu ti de de se 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“yong zhou zhi ye chan yi she ,hei zhi er bai zhang 。”④zhi liang ,zhi shi wu de you lie 。⑤piao shi ;que fa wen cai ,yu “wen ”xiang dui 。《han fei zi ·jie lao 》:“hao zhi er e shi 。”⑥zhi wen ;wen 。《han shu ·ji an chuan 》:“an (ánan )zhi tian zhi you mo 。”⑦ping pan ;dui zhi 。liu yu xi 《tian lun shang 》:“er yu zhi tian zhi you mo 。”⑧jian ba 。《xun zi ·quan xue 》:“shi gu zhi de zhang er gong shi zhi yan 。”(de :jian ba 。)《hou han shu ·ma rong chuan 》:“liu shi yu zhui ,ge zhi suo zhi 。”(liu shi :luan fei de jian 。)⑨gu dai xing ju ming 。sha ren yong de zhen dian 。《han shu ·zhang cang chuan 》:“jie yi fu zhi 。”⑩tong “zhi ”。gu dai chu ci bai jian zun chang shi suo song de li wu 。《guo yu ·jin yu jiu 》:“chen wei zhi yu di zhi gu 。”(11)chen fu ;gui shun 。《han fei zi ·you du 》:“xian zhe zhi wei ren chen ,bei mian wei zhi ,mo you er xin 。”