• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 葆光既清尚,令尹亦高蹈。

    “葆光既清尚,令尹亦高蹈。”詩句出處:《和寄天選長官此詩為釋道潛作》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    寓形宇宙間,佚我方以老。
    流光安足恃,百歲同過鳥。
    頃子縈網羅,文采緣自表。
    自古山林人,何曾識機巧。
    但記寒巖翁,論心秋月皎。
    黃香十年舊,禪學參眾妙。
    虛懷養天和,肯徇奔走鬧。
    官居職事理,晨起何用早。
    桐陰滿西齋,叱吏供灑掃。
    眷予東南來,野飯煮芹蓼。
    葆光既清尚,令尹亦高蹈。
    相將古寺行,軟語頹晚照。
    公傢有畸人,公有族人,隱嵩山。
    虛緣能自保。
    卜築嵩山陽,何一作行當従結好。
    中山饒勝景,一覽未易飽。
    何時命巾車,共陟雲外嶠。
    翻然一作思筋力疲,不復追踴跳。
    公詩擬《南山》,雄拔千丈峭。
    形容逼天真,邂逅識其要。
    藩籬吾未窺,敢議窮閫奧。

    【註釋】:

    葆:

    ①草木茂盛。《漢書·燕刺王旦傳》:“頭如蓬葆,勤苦至矣。”②車蓋。綴合羽毛而成。張衡《西京賦》:“垂翟葆,建羽旗。”(翟:雉的羽毛。)③通“保”。1.保衛;保護。《墨子·號令》:“盡葆其老弱粟米畜產。”2.保障。《呂氏春秋·盡數》:“凡食之道無饑無飽,是之謂五臟之葆。”3. 保姆。《管子·入國》:“五幼,又予之葆。”④通“褓”。嬰兒被子。《史記·趙世傢》:“乃二人謀取他人嬰兒負之,衣以文葆,匿山中。”(文:花紋。)⑤通“寶”。珍貴。《史記·留侯世傢》:“果見榖城山下黃石,取而葆祠之。”⑥通“保”。小城。《史記·匈奴傳》:“匈奴右賢王入居河南地,侵盜上郡葆塞蠻夷,殺略人民。”

    光:

    ①光亮;光輝。《墨子·尚賢中》:“若日之光,若月之明。”李白《靜夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辭·九章·涉江》:“與天地兮同壽,與日月兮齊光。”③光采;風采。《莊子·盜蹠》:“身長八尺二寸,面目有光。”也指華美。《詩經·大雅·韓奕》:“百兩彭彭,八鸞鏘鏘,不顯其光。”④光榮;榮耀。《漢書·禮樂志》:“下民之樂,子孫保光。”司馬遷《報任安書》:“取尊官厚祿,以為宗族交遊光寵。”⑤時光;光陰。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青軒桃李能幾何?流光欺人忽蹉跎。”(青軒:官員坐的有青綢障蔽的車。)⑥景物;景色。辛棄疾《南鄉子· 登京口北固亭有懷》:“何處望神州,滿眼風光北固樓。”⑦發揚光大。諸葛亮《前出師表》:“誠宜開張聖聽,以光先帝遺德。”⑧光滑。韓愈《進學解》:“爬羅剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指禮樂文物。《周易·觀》:“觀國之光,利用賓於王。”

    既:

    ①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    清尚:

    清高,高尚。《三國志·蜀·劉巴傳》:“劉巴履~~之節。”

    尚:

    ①加在上面;超過。《詩經·齊風·著》:“尚之以瓊華乎而。”(瓊華:精美的玉。乎而:語氣詞。)②矜誇。《後漢書·張衡傳》:“雖才高於世,而無驕尚之情。”③尊崇;崇尚。《莊子·天道》:“鄉黨尚齒,行事尚賢。”④志趣;愛好。柳宗元《遊南亭夜還敘志七十韻》:“夙抱丘壑尚,率性恣遊遨。”⑤古代特指娶帝王之女為妻。《新唐書·郭釗傳》:“其子仲詞尚饒陽公主。”⑥主管;特指帝王的私人事物。《淮南子·覽冥》:“夫瞽師庶女,位賤尚葈。”(尚葈:即典枲,掌管佈縷麻草之物。)《史記·呂太後本紀》:“襄平侯通尚符節。”(通:紀通,人名。)⑦副詞。尚且;還。《詩經·王風·兔爰》:“我生之初,尚無為。”司馬遷《報任安書》:“如仆,尚何言哉!”

    令:

    (一)①發令;下命令。《論語·顏淵》:“其身正,不令而行。”《史記·孫子吳起列傳》:“即三令五申之。”(申:告誡。)②命令;法令。《史記·屈原賈生列傳》:“王使屈平為令。”③美好。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“年始十八九,便言多令才。”(便言:有口才。)④古代官名。指中央或地方的主管官員。《史記·陳涉世傢》:“宮門令欲縛之。”特指縣令。《漢書·蒯通傳》:“通說(shuì)范陽令徐公曰:‘……足下為令十餘年矣。’”⑤時節;季節。⑥詞牌、曲牌名。一般較為短小,稱為小令、令曲。⑦連詞。假使;如果。《史記·張耳陳馀列傳》:“令事成,歸王;事敗,獨身坐耳。”(身坐:自身定罪。) (二)líng [令狐]1.古地名。在今山西臨猗縣西。2.復姓。 (三)lǐng 量詞。紙張計量單位。原張紙五百張為一令。

    尹:

    ①治理;掌管。《左傳·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官長。《論語·公冶長》:“令尹子文三仕為令尹。”(令尹:執政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥飲美嚴中丞》:“酒酣誇新尹。”2.吏卒之長。《國語·周語中》:“門尹除門。”(門卒之長掃除門庭。)

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    高:

    ①高。與“低”相對。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鶴《春宮怨》:“風暖鳥聲碎,日高花影重。”(重:重疊。)②指高度。杜甫《將赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,惡竹應須斬萬竿。”③高級;上等;優良。《對楚王問》:“是其曲彌高,其和彌寡。”④歲數大。《左傳·昭公十五年》:“且昔而高祖孫伯黶,司晉之典籍。”⑤高超;高明的。《漢書·晁錯傳》:“對策者百餘人,唯錯為高第。”(對策:對答寫在簡策上的考題。)⑥尊崇。《莊子· 盜蹠》:“世之所高,莫若黃帝。”⑦高尚。《韓非子·五蠹》:“輕辭天子,非高也,勢薄也。”

    高蹈:

    ①遠走,遠行。《左傳·哀公二十一年》:“使我~~。”②謂隱居不仕。郭璞《遊仙》:“~~風塵外,長揖謝夷齊。”③突出;崛起。韓愈《薦士》:“國朝盛文章,子昂始~~。”④舉足,頓地。《列子·湯問》:“師襄乃撫心~~曰:‘微矣,子之彈也’”。

    蹈:

    ①踐踏。《尚書·君牙》:“心之憂危,若蹈虎尾。”(危:畏懼不安。)②頓腳踏地。蔡琰《胡笳十八拍》:“羌胡蹈舞兮共謳歌。”③遵循;實行。《荀子·王制》:“聚斂者,召寇、肥敵、危身之道也,故明君不蹈也。”④變動不定。《詩經·小雅·菀(yùn)柳》:“上帝甚蹈。”


  • 葆光既清尚,令尹亦高蹈。

    “葆光既清尚,令尹亦高蹈。”诗句出处:《和寄天选长官此诗为释道潜作》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    寓形宇宙间,佚我方以老。
    流光安足恃,百岁同过鸟。
    顷子萦网罗,文采缘自表。
    自古山林人,何曾识机巧。
    但记寒岩翁,论心秋月皎。
    黄香十年旧,禅学参众妙。
    虚怀养天和,肯徇奔走闹。
    官居职事理,晨起何用早。
    桐阴满西斋,叱吏供洒扫。
    眷予东南来,野饭煮芹蓼。
    葆光既清尚,令尹亦高蹈。
    相将古寺行,软语颓晚照。
    公家有畸人,公有族人,隐嵩山。
    虚缘能自保。
    卜筑嵩山阳,何一作行当従结好。
    中山饶胜景,一览未易饱。
    何时命巾车,共陟云外峤。
    翻然一作思筋力疲,不复追踊跳。
    公诗拟《南山》,雄拔千丈峭。
    形容逼天真,邂逅识其要。
    藩篱吾未窥,敢议穷阃奥。

    【注释】:

    葆:

    ①草木茂盛。《汉书·燕刺王旦传》:“头如蓬葆,勤苦至矣。”②车盖。缀合羽毛而成。张衡《西京赋》:“垂翟葆,建羽旗。”(翟:雉的羽毛。)③通“保”。1.保卫;保护。《墨子·号令》:“尽葆其老弱粟米畜产。”2.保障。《吕氏春秋·尽数》:“凡食之道无饥无饱,是之谓五脏之葆。”3. 保姆。《管子·入国》:“五幼,又予之葆。”④通“褓”。婴儿被子。《史记·赵世家》:“乃二人谋取他人婴儿负之,衣以文葆,匿山中。”(文:花纹。)⑤通“宝”。珍贵。《史记·留侯世家》:“果见榖城山下黄石,取而葆祠之。”⑥通“保”。小城。《史记·匈奴传》:“匈奴右贤王入居河南地,侵盗上郡葆塞蛮夷,杀略人民。”

    光:

    ①光亮;光辉。《墨子·尚贤中》:“若日之光,若月之明。”李白《静夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辞·九章·涉江》:“与天地兮同寿,与日月兮齐光。”③光采;风采。《庄子·盗跖》:“身长八尺二寸,面目有光。”也指华美。《诗经·大雅·韩奕》:“百两彭彭,八鸾锵锵,不显其光。”④光荣;荣耀。《汉书·礼乐志》:“下民之乐,子孙保光。”司马迁《报任安书》:“取尊官厚禄,以为宗族交游光宠。”⑤时光;光阴。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青轩桃李能几何?流光欺人忽蹉跎。”(青轩:官员坐的有青绸障蔽的车。)⑥景物;景色。辛弃疾《南乡子· 登京口北固亭有怀》:“何处望神州,满眼风光北固楼。”⑦发扬光大。诸葛亮《前出师表》:“诚宜开张圣听,以光先帝遗德。”⑧光滑。韩愈《进学解》:“爬罗剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指礼乐文物。《周易·观》:“观国之光,利用宾于王。”

    既:

    ①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    清尚:

    清高,高尚。《三国志·蜀·刘巴传》:“刘巴履~~之节。”

    尚:

    ①加在上面;超过。《诗经·齐风·著》:“尚之以琼华乎而。”(琼华:精美的玉。乎而:语气词。)②矜夸。《后汉书·张衡传》:“虽才高于世,而无骄尚之情。”③尊崇;崇尚。《庄子·天道》:“乡党尚齿,行事尚贤。”④志趣;爱好。柳宗元《游南亭夜还叙志七十韵》:“夙抱丘壑尚,率性恣游遨。”⑤古代特指娶帝王之女为妻。《新唐书·郭钊传》:“其子仲词尚饶阳公主。”⑥主管;特指帝王的私人事物。《淮南子·览冥》:“夫瞽师庶女,位贱尚葈。”(尚葈:即典枲,掌管布缕麻草之物。)《史记·吕太后本纪》:“襄平侯通尚符节。”(通:纪通,人名。)⑦副词。尚且;还。《诗经·王风·兔爰》:“我生之初,尚无为。”司马迁《报任安书》:“如仆,尚何言哉!”

    令:

    (一)①发令;下命令。《论语·颜渊》:“其身正,不令而行。”《史记·孙子吴起列传》:“即三令五申之。”(申:告诫。)②命令;法令。《史记·屈原贾生列传》:“王使屈平为令。”③美好。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“年始十八九,便言多令才。”(便言:有口才。)④古代官名。指中央或地方的主管官员。《史记·陈涉世家》:“宫门令欲缚之。”特指县令。《汉书·蒯通传》:“通说(shuì)范阳令徐公曰:‘……足下为令十余年矣。’”⑤时节;季节。⑥词牌、曲牌名。一般较为短小,称为小令、令曲。⑦连词。假使;如果。《史记·张耳陈馀列传》:“令事成,归王;事败,独身坐耳。”(身坐:自身定罪。) (二)líng [令狐]1.古地名。在今山西临猗县西。2.复姓。 (三)lǐng 量词。纸张计量单位。原张纸五百张为一令。

    尹:

    ①治理;掌管。《左传·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官长。《论语·公冶长》:“令尹子文三仕为令尹。”(令尹:执政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥饮美严中丞》:“酒酣夸新尹。”2.吏卒之长。《国语·周语中》:“门尹除门。”(门卒之长扫除门庭。)

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    高:

    ①高。与“低”相对。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鹤《春宫怨》:“风暖鸟声碎,日高花影重。”(重:重叠。)②指高度。杜甫《将赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,恶竹应须斩万竿。”③高级;上等;优良。《对楚王问》:“是其曲弥高,其和弥寡。”④岁数大。《左传·昭公十五年》:“且昔而高祖孙伯黶,司晋之典籍。”⑤高超;高明的。《汉书·晁错传》:“对策者百余人,唯错为高第。”(对策:对答写在简策上的考题。)⑥尊崇。《庄子· 盗跖》:“世之所高,莫若黄帝。”⑦高尚。《韩非子·五蠹》:“轻辞天子,非高也,势薄也。”

    高蹈:

    ①远走,远行。《左传·哀公二十一年》:“使我~~。”②谓隐居不仕。郭璞《游仙》:“~~风尘外,长揖谢夷齐。”③突出;崛起。韩愈《荐士》:“国朝盛文章,子昂始~~。”④举足,顿地。《列子·汤问》:“师襄乃抚心~~曰:‘微矣,子之弹也’”。

    蹈:

    ①践踏。《尚书·君牙》:“心之忧危,若蹈虎尾。”(危:畏惧不安。)②顿脚踏地。蔡琰《胡笳十八拍》:“羌胡蹈舞兮共讴歌。”③遵循;实行。《荀子·王制》:“聚敛者,召寇、肥敌、危身之道也,故明君不蹈也。”④变动不定。《诗经·小雅·菀(yùn)柳》:“上帝甚蹈。”


  • bao guang ji qing shang ,ling yin yi gao dao 。

    “bao guang ji qing shang ,ling yin yi gao dao 。”shi gou chu chu :《he ji tian shua chang guan ci shi wei shi dao qian zuo 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    yu xing yu zhou jian ,yi wo fang yi lao 。
    liu guang an zu shi ,bai sui tong guo diao 。
    qing zi ying wang luo ,wen cai yuan zi biao 。
    zi gu shan lin ren ,he ceng shi ji qiao 。
    dan ji han yan weng ,lun xin qiu yue jiao 。
    huang xiang shi nian jiu ,chan xue can zhong miao 。
    xu huai yang tian he ,ken xun ben zou nao 。
    guan ju zhi shi li ,chen qi he yong zao 。
    tong yin man xi zhai ,chi li gong sa sao 。
    juan yu dong na lai ,ye fan zhu qin liao 。
    bao guang ji qing shang ,ling yin yi gao dao 。
    xiang jiang gu si hang ,ruan yu tui wan zhao 。
    gong jia you ji ren ,gong you zu ren ,yin song shan 。
    xu yuan neng zi bao 。
    bo zhu song shan yang ,he yi zuo hang dang cong jie hao 。
    zhong shan rao sheng jing ,yi lan wei yi bao 。
    he shi ming jin che ,gong zhi yun wai jiao 。
    fan ran yi zuo sai jin li pi ,bu fu zhui yong tiao 。
    gong shi ni 《na shan 》,xiong ba qian zhang qiao 。
    xing rong bi tian zhen ,xie hou shi ji yao 。
    fan li wu wei kui ,gan yi qiong kun ao 。

    【zhu shi 】:

    bao :

    ①cao mu mao cheng 。《han shu ·yan ci wang dan chuan 》:“tou ru peng bao ,qin ku zhi yi 。”②che gai 。chuo ge yu mao er cheng 。zhang heng 《xi jing fu 》:“chui di bao ,jian yu qi 。”(di :zhi de yu mao 。)③tong “bao ”。1.bao wei ;bao hu 。《mo zi ·hao ling 》:“jin bao ji lao ruo su mi chu chan 。”2.bao zhang 。《lv shi chun qiu ·jin shu 》:“fan shi zhi dao mo ji mo bao ,shi zhi wei wu zang zhi bao 。”3. bao mu 。《guan zi ·ru guo 》:“wu you ,you yu zhi bao 。”④tong “bao ”。ying er bei zi 。《shi ji ·zhao shi jia 》:“nai er ren mou qu ta ren ying er fu zhi ,yi yi wen bao ,ni shan zhong 。”(wen :hua wen 。)⑤tong “bao ”。zhen gui 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“guo jian gu cheng shan xia huang dan ,qu er bao ci zhi 。”⑥tong “bao ”。xiao cheng 。《shi ji ·xiong nu chuan 》:“xiong nu you xian wang ru ju he na de ,qin dao shang jun bao sai man yi ,sha lve ren min 。”

    guang :

    ①guang liang ;guang hui 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“re ri zhi guang ,re yue zhi ming 。”li bai 《jing ye sai 》:“chuang qian ming yue guang ,yi shi de shang shuang 。”②ming liang ;guang ming 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi tong shou ,yu ri yue xi ji guang 。”③guang cai ;feng cai 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“shen chang ba che er cun ,mian mu you guang 。”ye zhi hua mei 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“bai liang peng peng ,ba luan qiang qiang ,bu xian ji guang 。”④guang rong ;rong yao 。《han shu ·li le zhi 》:“xia min zhi le ,zi sun bao guang 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu zun guan hou lu ,yi wei zong zu jiao you guang chong 。”⑤shi guang ;guang yin 。li bai 《qian you yi zun jiu hang er shou 》zhi yi :“qing xuan tao li neng ji he ?liu guang qi ren hu cuo tuo 。”(qing xuan :guan yuan zuo de you qing chou zhang bi de che 。)⑥jing wu ;jing se 。xin qi ji 《na xiang zi · deng jing kou bei gu ting you huai 》:“he chu wang shen zhou ,man yan feng guang bei gu lou 。”⑦fa yang guang da 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“cheng yi kai zhang sheng ting ,yi guang xian di wei de 。”⑧guang hua 。han yu 《jin xue jie 》:“pa luo ti jue (jué),gua gou mo guang 。”(jue :tiao chu ,ti chu 。)⑨zhi li le wen wu 。《zhou yi ·guan 》:“guan guo zhi guang ,li yong bin yu wang 。”

    ji :

    ①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    qing shang :

    qing gao ,gao shang 。《san guo zhi ·shu ·liu ba chuan 》:“liu ba lv ~~zhi jie 。”

    shang :

    ①jia zai shang mian ;chao guo 。《shi jing ·ji feng ·zhe 》:“shang zhi yi qiong hua hu er 。”(qiong hua :jing mei de yu 。hu er :yu qi ci 。)②jin kua 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“sui cai gao yu shi ,er mo jiao shang zhi qing 。”③zun chong ;chong shang 。《zhuang zi ·tian dao 》:“xiang dang shang chi ,hang shi shang xian 。”④zhi qu ;ai hao 。liu zong yuan 《you na ting ye hai xu zhi qi shi yun 》:“su bao qiu he shang ,lv xing zi you ao 。”⑤gu dai te zhi qu di wang zhi nv wei qi 。《xin tang shu ·guo zhao chuan 》:“ji zi zhong ci shang rao yang gong zhu 。”⑥zhu guan ;te zhi di wang de si ren shi wu 。《huai na zi ·lan ming 》:“fu gu shi shu nv ,wei jian shang xi 。”(shang xi :ji dian xi ,zhang guan bu lv ma cao zhi wu 。)《shi ji ·lv tai hou ben ji 》:“xiang ping hou tong shang fu jie 。”(tong :ji tong ,ren ming 。)⑦fu ci 。shang ju ;hai 。《shi jing ·wang feng ·tu yuan 》:“wo sheng zhi chu ,shang mo wei 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“ru pu ,shang he yan zai !”

    ling :

    (yi )①fa ling ;xia ming ling 。《lun yu ·yan yuan 》:“ji shen zheng ,bu ling er hang 。”《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“ji san ling wu shen zhi 。”(shen :gao jie 。)②ming ling ;fa ling 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“wang shi qu ping wei ling 。”③mei hao 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“nian shi shi ba jiu ,bian yan duo ling cai 。”(bian yan :you kou cai 。)④gu dai guan ming 。zhi zhong yang huo de fang de zhu guan guan yuan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“gong men ling yu fu zhi 。”te zhi xian ling 。《han shu ·kuai tong chuan 》:“tong shui (shuì)fan yang ling xu gong yue :‘……zu xia wei ling shi yu nian yi 。’”⑤shi jie ;ji jie 。⑥ci pai 、qu pai ming 。yi ban jiao wei duan xiao ,chen wei xiao ling 、ling qu 。⑦lian ci 。jia shi ;ru guo 。《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“ling shi cheng ,gui wang ;shi bai ,du shen zuo er 。”(shen zuo :zi shen ding zui 。) (er )líng [ling hu ]1.gu de ming 。zai jin shan xi lin yi xian xi 。2.fu xing 。 (san )lǐng liang ci 。zhi zhang ji liang chan wei 。yuan zhang zhi wu bai zhang wei yi ling 。

    yin :

    ①zhi li ;zhang guan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“yi yin tian xia 。”②gu dai guan ming 。1.guan chang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ling yin zi wen san shi wei ling yin 。”(ling yin :zhi zheng da chen 。shi :zuo guan 。)du fu 《zao tian fu ni yin mei yan zhong cheng 》:“jiu han kua xin yin 。”2.li cu zhi chang 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“men yin chu men 。”(men cu zhi chang sao chu men ting 。)

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    gao :

    ①gao 。yu “di ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi hou ye 。”du xun he 《chun gong yuan 》:“feng nuan diao sheng sui ,ri gao hua ying chong 。”(chong :chong die 。)②zhi gao du 。du fu 《jiang fu cheng dou cao tang tu zhong you zuo wu shou 》zhi si :“xin song hen bu gao qian che ,e zhu ying xu zhan mo gan 。”③gao ji ;shang deng ;you liang 。《dui chu wang wen 》:“shi ji qu mi gao ,ji he mi gua 。”④sui shu da 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“ju xi er gao zu sun bai yan ,si jin zhi dian ji 。”⑤gao chao ;gao ming de 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“dui ce zhe bai yu ren ,wei cuo wei gao di 。”(dui ce :dui da xie zai jian ce shang de kao ti 。)⑥zun chong 。《zhuang zi · dao zhi 》:“shi zhi suo gao ,mo re huang di 。”⑦gao shang 。《han fei zi ·wu du 》:“qing ci tian zi ,fei gao ye ,shi bao ye 。”

    gao dao :

    ①yuan zou ,yuan hang 。《zuo chuan ·ai gong er shi yi nian 》:“shi wo ~~。”②wei yin ju bu shi 。guo pu 《you xian 》:“~~feng chen wai ,chang yi xie yi ji 。”③tu chu ;jue qi 。han yu 《jian shi 》:“guo chao cheng wen zhang ,zi ang shi ~~。”④ju zu ,du de 。《lie zi ·shang wen 》:“shi xiang nai fu xin ~~yue :‘wei yi ,zi zhi dan ye ’”。

    dao :

    ①jian ta 。《shang shu ·jun ya 》:“xin zhi you wei ,re dao hu wei 。”(wei :wei ju bu an 。)②du jiao ta de 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“qiang hu dao wu xi gong ou ge 。”③zun xun ;shi hang 。《xun zi ·wang zhi 》:“ju lian zhe ,shao kou 、fei di 、wei shen zhi dao ye ,gu ming jun bu dao ye 。”④bian dong bu ding 。《shi jing ·xiao ya ·wan (yùn)liu 》:“shang di shen dao 。”