• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 寒光洗肝膈,清響跨竽籟。

    “寒光洗肝膈,清響跨竽籟。”詩句出處:《韓子華石淙莊》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    絳侯百萬兵,尚畏書牘背。
    功名意不已,數與危機會。
    我公抱絕識,凜凜鎮橫潰。
    欲收伊呂跡,遠與巢由對。
    誓言雖未従,久已斷諸內。
    區區為懷祖,頗覺羲之隘。
    此身隨造物,一葉舞澎湃。
    田園不早定,歸宿終安在。
    彼美石淙莊,每到百事廢。
    泉流知人意,屈折作濤瀨。
    寒光洗肝膈,清響跨竽籟。
    我舊門前客,放言不自外。
    園中亦何有,薈蔚可勝計。
    請公試回首,歲晚餘蒼檜。

    【註釋】:

    寒:

    ①冷。《禮記·月令》:“寒熱不節,民多虐疾。”《呂氏春秋·察今》:“見瓶水之冰,而知天下之寒。”②貧窮;貧寒。杜甫《自京赴奉先縣詠懷》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富貴人傢。)《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無士族。”③害怕;畏懼。《聊齋志異·辛十四娘》:“誤入澗谷,狼奔鴟(chī)叫,豎毛寒心。”(鴟:貓頭鷹。)

    寒光:

    ①冬日的陽光。劉禹錫《和令孤相公入潼關》:“~~照旌節,關路曉無塵。”②指月光。《樂府詩集·木蘭詩》:“朔氣傳金柝,~~照鐵衣。”③寒冬的景色。李顯《立春日遊苑迎春》:“~~猶戀甘泉樹,淑景偏臨建始花。”④刀劍的光芒。盧綸《難綰刀子歌》:“輕冰薄玉狀不分,一尺~~堪決雲。”⑤明鏡的光澤。元稹《清都夜鏡》:“纖埃悄不起,玉砌~~清。”

    光:

    ①光亮;光輝。《墨子·尚賢中》:“若日之光,若月之明。”李白《靜夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辭·九章·涉江》:“與天地兮同壽,與日月兮齊光。”③光采;風采。《莊子·盜蹠》:“身長八尺二寸,面目有光。”也指華美。《詩經·大雅·韓奕》:“百兩彭彭,八鸞鏘鏘,不顯其光。”④光榮;榮耀。《漢書·禮樂志》:“下民之樂,子孫保光。”司馬遷《報任安書》:“取尊官厚祿,以為宗族交遊光寵。”⑤時光;光陰。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青軒桃李能幾何?流光欺人忽蹉跎。”(青軒:官員坐的有青綢障蔽的車。)⑥景物;景色。辛棄疾《南鄉子· 登京口北固亭有懷》:“何處望神州,滿眼風光北固樓。”⑦發揚光大。諸葛亮《前出師表》:“誠宜開張聖聽,以光先帝遺德。”⑧光滑。韓愈《進學解》:“爬羅剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指禮樂文物。《周易·觀》:“觀國之光,利用賓於王。”

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    清響:

    清越的音響。嵇康《琴賦》:“激~~以赴會,何弦歌之綢繆。”

    響:

    ①回聲。《水經註·江水》:“空谷傳響,哀轉久絕。”②聲音。《石鐘山記》:“桴止響騰,馀韻徐歇。”③發出聲音。陸機《赴洛道中作》之二:“側聽悲風響。”④聲音高而大。劉長卿《湘中紀行·浮石瀨》:“眾嶺猿嘯重,空江人語響。”[響應]回聲相應。比喻迅速表示贊同。賈誼《過秦論上》:“天下雲集而響應。”

    跨:

    ①跨越;越過。《魏書·李平傳》:“雖年跨十稔,根基未就。”《左傳·昭公十三年》:“康王跨之。”②騎。司馬相如《上林賦》:“跨野馬。”③橫架。庾信《登州中新閣》:“跨虛凌倒景(yǐng),連雲拒少陽。”(景:同“影”。少陽:東方極遠之處。)④超出;勝過。張衡《西京賦》:“乃覽秦制,跨周法。”《晉書·陸機傳》:“故遂割據山川,跨制荊吳,而與天下爭衡矣。”⑤占據;領有;占有。《國語·晉語一》:“不跨其國,可謂挾乎?”石崇《楚妃嘆》:“蕩蕩大楚,跨土萬裡。”⑥同“胯”。《漢書·韓信傳》:“能死,刺我;不能,出跨下。”葛洪《抱樸子·外篇·廣譬》:“淮陰隱勇於跨下,不損其龍躍而虎視也。”

    竽:

    古代竹制管樂器,形狀似笙。《韓非子·內儲說上》:“吹竽者眾,吾無以知其善者。”

    籟:

    ①古代的一種竹制三孔管樂器。《漢書·司馬相如傳》:“吹鳴籟。”②從孔穴中發出的聲音。泛指一般的聲響。《莊子·齊物論》:“地籟則眾竅是已。”


  • 寒光洗肝膈,清响跨竽籁。

    “寒光洗肝膈,清响跨竽籁。”诗句出处:《韩子华石淙庄》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    绛侯百万兵,尚畏书牍背。
    功名意不已,数与危机会。
    我公抱绝识,凛凛镇横溃。
    欲收伊吕迹,远与巢由对。
    誓言虽未従,久已断诸内。
    区区为怀祖,颇觉羲之隘。
    此身随造物,一叶舞澎湃。
    田园不早定,归宿终安在。
    彼美石淙庄,每到百事废。
    泉流知人意,屈折作涛濑。
    寒光洗肝膈,清响跨竽籁。
    我旧门前客,放言不自外。
    园中亦何有,荟蔚可胜计。
    请公试回首,岁晚余苍桧。

    【注释】:

    寒:

    ①冷。《礼记·月令》:“寒热不节,民多虐疾。”《吕氏春秋·察今》:“见瓶水之冰,而知天下之寒。”②贫穷;贫寒。杜甫《自京赴奉先县咏怀》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富贵人家。)《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无士族。”③害怕;畏惧。《聊斋志异·辛十四娘》:“误入涧谷,狼奔鸱(chī)叫,竖毛寒心。”(鸱:猫头鹰。)

    寒光:

    ①冬日的阳光。刘禹锡《和令孤相公入潼关》:“~~照旌节,关路晓无尘。”②指月光。《乐府诗集·木兰诗》:“朔气传金柝,~~照铁衣。”③寒冬的景色。李显《立春日游苑迎春》:“~~犹恋甘泉树,淑景偏临建始花。”④刀剑的光芒。卢纶《难绾刀子歌》:“轻冰薄玉状不分,一尺~~堪决云。”⑤明镜的光泽。元稹《清都夜镜》:“纤埃悄不起,玉砌~~清。”

    光:

    ①光亮;光辉。《墨子·尚贤中》:“若日之光,若月之明。”李白《静夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辞·九章·涉江》:“与天地兮同寿,与日月兮齐光。”③光采;风采。《庄子·盗跖》:“身长八尺二寸,面目有光。”也指华美。《诗经·大雅·韩奕》:“百两彭彭,八鸾锵锵,不显其光。”④光荣;荣耀。《汉书·礼乐志》:“下民之乐,子孙保光。”司马迁《报任安书》:“取尊官厚禄,以为宗族交游光宠。”⑤时光;光阴。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青轩桃李能几何?流光欺人忽蹉跎。”(青轩:官员坐的有青绸障蔽的车。)⑥景物;景色。辛弃疾《南乡子· 登京口北固亭有怀》:“何处望神州,满眼风光北固楼。”⑦发扬光大。诸葛亮《前出师表》:“诚宜开张圣听,以光先帝遗德。”⑧光滑。韩愈《进学解》:“爬罗剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指礼乐文物。《周易·观》:“观国之光,利用宾于王。”

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    清响:

    清越的音响。嵇康《琴赋》:“激~~以赴会,何弦歌之绸缪。”

    响:

    ①回声。《水经注·江水》:“空谷传响,哀转久绝。”②声音。《石钟山记》:“桴止响腾,馀韵徐歇。”③发出声音。陆机《赴洛道中作》之二:“侧听悲风响。”④声音高而大。刘长卿《湘中纪行·浮石濑》:“众岭猿啸重,空江人语响。”[响应]回声相应。比喻迅速表示赞同。贾谊《过秦论上》:“天下云集而响应。”

    跨:

    ①跨越;越过。《魏书·李平传》:“虽年跨十稔,根基未就。”《左传·昭公十三年》:“康王跨之。”②骑。司马相如《上林赋》:“跨野马。”③横架。庾信《登州中新阁》:“跨虚凌倒景(yǐng),连云拒少阳。”(景:同“影”。少阳:东方极远之处。)④超出;胜过。张衡《西京赋》:“乃览秦制,跨周法。”《晋书·陆机传》:“故遂割据山川,跨制荆吴,而与天下争衡矣。”⑤占据;领有;占有。《国语·晋语一》:“不跨其国,可谓挟乎?”石崇《楚妃叹》:“荡荡大楚,跨土万里。”⑥同“胯”。《汉书·韩信传》:“能死,刺我;不能,出跨下。”葛洪《抱朴子·外篇·广譬》:“淮阴隐勇于跨下,不损其龙跃而虎视也。”

    竽:

    古代竹制管乐器,形状似笙。《韩非子·内储说上》:“吹竽者众,吾无以知其善者。”

    籁:

    ①古代的一种竹制三孔管乐器。《汉书·司马相如传》:“吹鸣籁。”②从孔穴中发出的声音。泛指一般的声响。《庄子·齐物论》:“地籁则众窍是已。”


  • han guang xi gan ge ,qing xiang kua yu lai 。

    “han guang xi gan ge ,qing xiang kua yu lai 。”shi gou chu chu :《han zi hua dan cong zhuang 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    jiang hou bai mo bing ,shang wei shu du bei 。
    gong ming yi bu yi ,shu yu wei ji hui 。
    wo gong bao jue shi ,lin lin zhen heng hui 。
    yu shou yi lv ji ,yuan yu chao you dui 。
    shi yan sui wei cong ,jiu yi duan zhu nei 。
    ou ou wei huai zu ,po jiao xi zhi ai 。
    ci shen sui zao wu ,yi xie wu peng pai 。
    tian yuan bu zao ding ,gui su zhong an zai 。
    bi mei dan cong zhuang ,mei dao bai shi fei 。
    quan liu zhi ren yi ,qu she zuo tao lai 。
    han guang xi gan ge ,qing xiang kua yu lai 。
    wo jiu men qian ke ,fang yan bu zi wai 。
    yuan zhong yi he you ,hui wei ke sheng ji 。
    qing gong shi hui shou ,sui wan yu cang gui 。

    【zhu shi 】:

    han :

    ①leng 。《li ji ·yue ling 》:“han re bu jie ,min duo nve ji 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“jian ping shui zhi bing ,er zhi tian xia zhi han 。”②pin qiong ;pin han 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai 》:“tong ting suo fen bo ,ben zi han nv chu 。”(tong ting :zhi fu gui ren jia 。)《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”③hai pa ;wei ju 。《liao zhai zhi yi ·xin shi si niang 》:“wu ru jian gu ,lang ben chi (chī)jiao ,shu mao han xin 。”(chi :mao tou ying 。)

    han guang :

    ①dong ri de yang guang 。liu yu xi 《he ling gu xiang gong ru tong guan 》:“~~zhao jing jie ,guan lu xiao mo chen 。”②zhi yue guang 。《le fu shi ji ·mu lan shi 》:“shuo qi chuan jin tuo ,~~zhao tie yi 。”③han dong de jing se 。li xian 《li chun ri you yuan ying chun 》:“~~you lian gan quan shu ,shu jing pian lin jian shi hua 。”④dao jian de guang mang 。lu guan 《nan wan dao zi ge 》:“qing bing bao yu zhuang bu fen ,yi che ~~kan jue yun 。”⑤ming jing de guang ze 。yuan zhen 《qing dou ye jing 》:“qian ai qiao bu qi ,yu qi ~~qing 。”

    guang :

    ①guang liang ;guang hui 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“re ri zhi guang ,re yue zhi ming 。”li bai 《jing ye sai 》:“chuang qian ming yue guang ,yi shi de shang shuang 。”②ming liang ;guang ming 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi tong shou ,yu ri yue xi ji guang 。”③guang cai ;feng cai 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“shen chang ba che er cun ,mian mu you guang 。”ye zhi hua mei 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“bai liang peng peng ,ba luan qiang qiang ,bu xian ji guang 。”④guang rong ;rong yao 。《han shu ·li le zhi 》:“xia min zhi le ,zi sun bao guang 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu zun guan hou lu ,yi wei zong zu jiao you guang chong 。”⑤shi guang ;guang yin 。li bai 《qian you yi zun jiu hang er shou 》zhi yi :“qing xuan tao li neng ji he ?liu guang qi ren hu cuo tuo 。”(qing xuan :guan yuan zuo de you qing chou zhang bi de che 。)⑥jing wu ;jing se 。xin qi ji 《na xiang zi · deng jing kou bei gu ting you huai 》:“he chu wang shen zhou ,man yan feng guang bei gu lou 。”⑦fa yang guang da 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“cheng yi kai zhang sheng ting ,yi guang xian di wei de 。”⑧guang hua 。han yu 《jin xue jie 》:“pa luo ti jue (jué),gua gou mo guang 。”(jue :tiao chu ,ti chu 。)⑨zhi li le wen wu 。《zhou yi ·guan 》:“guan guo zhi guang ,li yong bin yu wang 。”

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    qing xiang :

    qing yue de yin xiang 。ji kang 《qin fu 》:“ji ~~yi fu hui ,he xian ge zhi chou miao 。”

    xiang :

    ①hui sheng 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“kong gu chuan xiang ,ai zhuai jiu jue 。”②sheng yin 。《dan zhong shan ji 》:“fu zhi xiang teng ,yu yun xu xie 。”③fa chu sheng yin 。liu ji 《fu luo dao zhong zuo 》zhi er :“ce ting bei feng xiang 。”④sheng yin gao er da 。liu chang qing 《xiang zhong ji hang ·fu dan lai 》:“zhong ling yuan xiao chong ,kong jiang ren yu xiang 。”[xiang ying ]hui sheng xiang ying 。bi yu xun su biao shi zan tong 。gu yi 《guo qin lun shang 》:“tian xia yun ji er xiang ying 。”

    kua :

    ①kua yue ;yue guo 。《wei shu ·li ping chuan 》:“sui nian kua shi ren ,gen ji wei jiu 。”《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“kang wang kua zhi 。”②ji 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“kua ye ma 。”③heng jia 。yu xin 《deng zhou zhong xin ge 》:“kua xu ling dao jing (yǐng),lian yun ju shao yang 。”(jing :tong “ying ”。shao yang :dong fang ji yuan zhi chu 。)④chao chu ;sheng guo 。zhang heng 《xi jing fu 》:“nai lan qin zhi ,kua zhou fa 。”《jin shu ·liu ji chuan 》:“gu sui ge ju shan chuan ,kua zhi jing wu ,er yu tian xia zheng heng yi 。”⑤zhan ju ;ling you ;zhan you 。《guo yu ·jin yu yi 》:“bu kua ji guo ,ke wei jia hu ?”dan chong 《chu fei tan 》:“dang dang da chu ,kua tu mo li 。”⑥tong “kua ”。《han shu ·han xin chuan 》:“neng si ,ci wo ;bu neng ,chu kua xia 。”ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·an pi 》:“huai yin yin yong yu kua xia ,bu sun ji long yue er hu shi ye 。”

    yu :

    gu dai zhu zhi guan le qi ,xing zhuang shi sheng 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“chui yu zhe zhong ,wu mo yi zhi ji shan zhe 。”

    lai :

    ①gu dai de yi chong zhu zhi san kong guan le qi 。《han shu ·si ma xiang ru chuan 》:“chui ming lai 。”②cong kong xue zhong fa chu de sheng yin 。fan zhi yi ban de sheng xiang 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“de lai ze zhong qiao shi yi 。”