• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 駕萬裡長風,高掀北海,直入南溟。

    “駕萬裡長風,高掀北海,直入南溟。”詩句出處:《木蘭花慢四首》;是元朝詩人張弘范的作品。

    功名歸墮甑,便拂袖,不須驚。且書劍蹉跎,林泉笑傲,詩酒飄零。人間事、良可笑,似長風、雲影弄陰晴。莫泣窮途老淚,休憐兒女新亭。浩歌一曲飯牛聲。天際暮煙冥。正百二河山,一時冠帶,老卻升平。英雄亦應無用,擬風塵、萬裡奮鵬程。誰憶青春富貴,為憐四海蒼生。

    混魚龍人海,快一夕,起鯤鵬。駕萬裡長風,高掀北海,直入南溟。生平許身報國,等人閑、生死一毫輕。落日旌旗萬馬,秋風鼓角連營。炎方灰冷已如冰。餘燼淡孤星。愛銅柱新功,玉蘭奇節,特請高纓。胸中凜然冰雪,任蠻煙瘴霧不須驚。整頓乾坤事瞭,歸來虎拜龍庭。

    乾坤秋更老,聽鼓角,壯邊聲。縱馬蹙重山,舟橫滄海,戮虎誅鯨。笑入蠻煙瘴霧,看旌麾、一舉要澄清。仰報九重聖德,俯憐四海蒼生。一尊別後短長亭。寒日促行程。甚翠袖停杯,紅裙住舞,有語君聽。鵬翼豈從高舉,卷天南地北日升平。記取歸來時候,海棠風裡相迎。

    憶譙都風物,飛一夢,過千年。羨百裡溪程,兩行堤柳,數萬人煙。傷心舊傢遺跡,謾斜陽、流水接長天。冷落故祠香火,白雲淚眼潸然。行藏好向故人傳。椽筆舞蠻箋。總糾糾貔貅,秋風江上,高臥南邊。功名笑談尊俎,問錦江、何必上樓船。他日武津關下,春風驕馬金鞭。

    以上張弘范作品《木蘭花慢》共4首

    【註釋】:

    駕:

    ①把車套在馬或其它牲口身上。《詩經·小雅·采薇》:“戎車既駕,四牡業業。”(戎車:兵車。牡:雄馬。業業:高大貌。)《禮記·曲禮上》:“君車將駕,則仆執策立於馬前。”②乘;騎。古樂府《孤兒行》:“父母在時,乘堅車,駕駟(sì)馬。”(駟馬:四匹馬。)③駕駛;駕車。白居易《賣炭翁》:“夜來城外一尺雪,曉駕炭車輾冰轍。”(轍:車跡。)《呂氏春秋·權勛》:“龔王駕而往視之。”④車乘。《後漢書·竇融傳》:“官屬賓客相隨,駕乘千餘兩。”(官屬:部下。兩:同“輛”。)又特指帝王的車乘。《戰國策·齊策四》:“為之駕,比門下之車客。”又借指帝王。《柏梁詩》:“修飾輿馬待駕來。”後為對人的敬辭。⑤凌駕。李白《古風》之二:“大略駕雄才。”(略:謀略。)《左傳·昭公元年》:“子木之信,稱於諸侯,猶詐晉而駕焉。”⑥通“架”。架設。《淮南子·本經》:“大構駕,興宮室。”⑦量詞。馬走一天的路程稱一駕。《荀子·勸學》:“駑(nú)馬十駕,功在不舍。”

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    裡:

    ①古時鄉村居民聚居的地方;村落。《孟子·盡心上》:“制其田裡,教之樹畜。”②故鄉;傢鄉。江 淹《別賦》:“割慈忍愛,離邦去裡。”③古代的居民組織。其編制以二十五傢或五十傢或百傢為一裡。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無踰我裡。”④裡巷;裡弄。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地。”⑤長度單位。市制五百米為一裡。李白《早發白帝城》:“千裡江陵一日還。”

    長:

    (一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)

    風:

    (一)①空氣流通的現象。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”②吹風;讓風吹。《孟子·公孫醜下》:“有寒疾,不可以風。”③比喻快速如風。《資治通鑒·晉成帝咸和五年》:“俟足下軍到,風發相赴。”④氣勢;勢頭。《晉書·劉毅傳》:“好臧否人物,王公貴人望風憚之。”⑤教化;教育。《周書·齊煬王憲傳》:“宣風導禮。”⑥風氣;風俗。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。”陸遊《遊山西村》:“衣冠簡樸古風存。”⑦景象;景色。楊萬裡《曉出凈慈寺送林子方二首》之一:“畢竟西湖六月中,風光不與四時同。”⑧風度;風格。杜甫《詠懷古跡五首》:“搖落深知宋玉悲,風流儒雅亦吾師。”⑨歌謠;民歌。《左傳·襄公十八年》:“吾驟歌北風,又歌南風。”(驟:屢次。)⑩走失;散失。《尚書·費誓》:“馬牛其風。”(11)病名。《三國志·魏書·王粲傳》註引《典略》:“太祖先苦頭風,是日疾發臥。”(12)諷誦。嚴羽《滄浪詩話·詩辯》:“先須讀《楚辭》,朝夕諷詠,以為之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的話暗示或勸誡。《漢書·趙廣漢傳》:“廣漢聞之,先風告(杜)建不改,於是收案致法。”(收案:收審。)[風騷]《詩經》的《國風》和《楚辭》的《離騷》的合稱。《宋書·謝靈運傳論》:“莫不同祖風騷。”(祖:效法。)也泛指詩文。高適《同崔員外綦毋拾遺九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋興引風騷。”(翰:筆。)

    高:

    ①高。與“低”相對。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鶴《春宮怨》:“風暖鳥聲碎,日高花影重。”(重:重疊。)②指高度。杜甫《將赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,惡竹應須斬萬竿。”③高級;上等;優良。《對楚王問》:“是其曲彌高,其和彌寡。”④歲數大。《左傳·昭公十五年》:“且昔而高祖孫伯黶,司晉之典籍。”⑤高超;高明的。《漢書·晁錯傳》:“對策者百餘人,唯錯為高第。”(對策:對答寫在簡策上的考題。)⑥尊崇。《莊子· 盜蹠》:“世之所高,莫若黃帝。”⑦高尚。《韓非子·五蠹》:“輕辭天子,非高也,勢薄也。”

    掀:

    ①舉起。《左傳·成公十六年》:“乃掀公以出於淖(nào)。”(淖:爛泥。)②揭開。《紅樓夢》第二十六回:“(寶玉)一面說,一面掀簾子進來瞭。”③翻動。白居易《風雨夜泊》:“百浪掀天盡日風。”④丟;甩。

    北:

    ①方位名。北方。《詩經·邶風·北門》:“出自北門,憂心殷殷。”(殷殷:憂傷的樣子。)②軍隊戰敗退卻;敗逃。《孫子兵法·軍爭》:“佯北勿從。”(敵人假裝逃跑,不能追趕。)

    海:

    ①海洋;大洋靠近陸地的部分。《尚書·禹貢》:“(揚州)沿於江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵車行》:“君不見青海頭,古來白骨無人收。”曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”②連成片的同類事物。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”③來自海外的。江總《山庭春日》:“岸綠開河柳,池紅照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光啟《刻幾何原本序》:“百傢之學海。”[四海][海內]古人認為中國為海環繞,所以用來指全國。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩無以保妻子。”(推恩:施恩惠於人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海內存知己,天涯若比鄰。”

    直:

    ①直,與“曲”相對。《荀子·勸學》:“木受繩則直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵車行》:“牽衣頓足攔道哭,哭聲直上幹雲霄。”(幹:沖犯。)③豎,與橫相對。《山海經·大荒北經》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞註:“直目,從(zòng)目也。”(從:同“縱”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直尋者,以利言也。”(枉:屈。尋:八尺為尋。)⑤行為正直。《商君書·修權》:“君好法,則端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪。”(狹中:心胸狹隘。)⑦面對;遇到。《漢書·甯成傳》:“寧見乳虎,無直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《漢書·義縱傳》:“無直寧成之怒。”(寧成:人名。)⑧值班;侍衛。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晉書·羊祜傳》:“悉統宿衛入直殿中。”⑨價值。《史記·張湯傳》:“湯死,傢產直不過五百金。”⑩工錢。《後漢書·班超傳》:“為官寫書受直,以養老母。”(11)副詞。1. 徑直;一直。《漢書·陸賈傳》:“(陳)平嘗燕居深念,賈往,不請,直入坐。”(燕居:閑居。念:思。請:請見。)2.僅;隻是。《史記·魏公子列傳》:“侯生攝敝衣冠,直上載公子上坐。”

    入:

    ①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。

    溟:

    ①細雨迷蒙。常疊用。張泌《春江雨》:“雨溟溟,風零零,老松瘦竹臨煙汀。”(汀:水邊平灘。)②海。元稹《俠客行》:“此客此心師海鯨,海鯨露背橫滄溟。”《世說新語·言語》:“山崩溟海竭。”③幽深。《柏子潭》:“絕壑溟沉古隧長。”[溟濛]1.小雨的樣子。張昱《船過臨平湖》:“隻因一霎溟閈雨,不得分明看好山。”2.迷茫不清;昏暗。蘇曼殊《斷鴻零雁記》第十六章:“餘在月色溟閈之下,凝神靜觀其臉,橫雲斜月,殊勝端麗。”


  • 驾万里长风,高掀北海,直入南溟。

    “驾万里长风,高掀北海,直入南溟。”诗句出处:《木兰花慢四首》;是元朝诗人张弘范的作品。

    功名归堕甑,便拂袖,不须惊。且书剑蹉跎,林泉笑傲,诗酒飘零。人间事、良可笑,似长风、云影弄阴晴。莫泣穷途老泪,休怜儿女新亭。浩歌一曲饭牛声。天际暮烟冥。正百二河山,一时冠带,老却升平。英雄亦应无用,拟风尘、万里奋鹏程。谁忆青春富贵,为怜四海苍生。

    混鱼龙人海,快一夕,起鲲鹏。驾万里长风,高掀北海,直入南溟。生平许身报国,等人闲、生死一毫轻。落日旌旗万马,秋风鼓角连营。炎方灰冷已如冰。余烬淡孤星。爱铜柱新功,玉兰奇节,特请高缨。胸中凛然冰雪,任蛮烟瘴雾不须惊。整顿乾坤事了,归来虎拜龙庭。

    乾坤秋更老,听鼓角,壮边声。纵马蹙重山,舟横沧海,戮虎诛鲸。笑入蛮烟瘴雾,看旌麾、一举要澄清。仰报九重圣德,俯怜四海苍生。一尊别后短长亭。寒日促行程。甚翠袖停杯,红裙住舞,有语君听。鹏翼岂从高举,卷天南地北日升平。记取归来时候,海棠风里相迎。

    忆谯都风物,飞一梦,过千年。羡百里溪程,两行堤柳,数万人烟。伤心旧家遗迹,谩斜阳、流水接长天。冷落故祠香火,白云泪眼潸然。行藏好向故人传。椽笔舞蛮笺。总纠纠貔貅,秋风江上,高卧南边。功名笑谈尊俎,问锦江、何必上楼船。他日武津关下,春风骄马金鞭。

    以上张弘范作品《木兰花慢》共4首

    【注释】:

    驾:

    ①把车套在马或其它牲口身上。《诗经·小雅·采薇》:“戎车既驾,四牡业业。”(戎车:兵车。牡:雄马。业业:高大貌。)《礼记·曲礼上》:“君车将驾,则仆执策立于马前。”②乘;骑。古乐府《孤儿行》:“父母在时,乘坚车,驾驷(sì)马。”(驷马:四匹马。)③驾驶;驾车。白居易《卖炭翁》:“夜来城外一尺雪,晓驾炭车辗冰辙。”(辙:车迹。)《吕氏春秋·权勋》:“龚王驾而往视之。”④车乘。《后汉书·窦融传》:“官属宾客相随,驾乘千余两。”(官属:部下。两:同“辆”。)又特指帝王的车乘。《战国策·齐策四》:“为之驾,比门下之车客。”又借指帝王。《柏梁诗》:“修饰舆马待驾来。”后为对人的敬辞。⑤凌驾。李白《古风》之二:“大略驾雄才。”(略:谋略。)《左传·昭公元年》:“子木之信,称于诸侯,犹诈晋而驾焉。”⑥通“架”。架设。《淮南子·本经》:“大构驾,兴宫室。”⑦量词。马走一天的路程称一驾。《荀子·劝学》:“驽(nú)马十驾,功在不舍。”

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    里:

    ①古时乡村居民聚居的地方;村落。《孟子·尽心上》:“制其田里,教之树畜。”②故乡;家乡。江 淹《别赋》:“割慈忍爱,离邦去里。”③古代的居民组织。其编制以二十五家或五十家或百家为一里。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无踰我里。”④里巷;里弄。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地。”⑤长度单位。市制五百米为一里。李白《早发白帝城》:“千里江陵一日还。”

    长:

    (一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)

    风:

    (一)①空气流通的现象。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”②吹风;让风吹。《孟子·公孙丑下》:“有寒疾,不可以风。”③比喻快速如风。《资治通鉴·晋成帝咸和五年》:“俟足下军到,风发相赴。”④气势;势头。《晋书·刘毅传》:“好臧否人物,王公贵人望风惮之。”⑤教化;教育。《周书·齐炀王宪传》:“宣风导礼。”⑥风气;风俗。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。”陆游《游山西村》:“衣冠简朴古风存。”⑦景象;景色。杨万里《晓出净慈寺送林子方二首》之一:“毕竟西湖六月中,风光不与四时同。”⑧风度;风格。杜甫《咏怀古迹五首》:“摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。”⑨歌谣;民歌。《左传·襄公十八年》:“吾骤歌北风,又歌南风。”(骤:屡次。)⑩走失;散失。《尚书·费誓》:“马牛其风。”(11)病名。《三国志·魏书·王粲传》注引《典略》:“太祖先苦头风,是日疾发卧。”(12)讽诵。严羽《沧浪诗话·诗辩》:“先须读《楚辞》,朝夕讽詠,以为之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的话暗示或劝诫。《汉书·赵广汉传》:“广汉闻之,先风告(杜)建不改,于是收案致法。”(收案:收审。)[风骚]《诗经》的《国风》和《楚辞》的《离骚》的合称。《宋书·谢灵运传论》:“莫不同祖风骚。”(祖:效法。)也泛指诗文。高适《同崔员外綦毋拾遗九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋兴引风骚。”(翰:笔。)

    高:

    ①高。与“低”相对。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鹤《春宫怨》:“风暖鸟声碎,日高花影重。”(重:重叠。)②指高度。杜甫《将赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,恶竹应须斩万竿。”③高级;上等;优良。《对楚王问》:“是其曲弥高,其和弥寡。”④岁数大。《左传·昭公十五年》:“且昔而高祖孙伯黶,司晋之典籍。”⑤高超;高明的。《汉书·晁错传》:“对策者百余人,唯错为高第。”(对策:对答写在简策上的考题。)⑥尊崇。《庄子· 盗跖》:“世之所高,莫若黄帝。”⑦高尚。《韩非子·五蠹》:“轻辞天子,非高也,势薄也。”

    掀:

    ①举起。《左传·成公十六年》:“乃掀公以出于淖(nào)。”(淖:烂泥。)②揭开。《红楼梦》第二十六回:“(宝玉)一面说,一面掀帘子进来了。”③翻动。白居易《风雨夜泊》:“百浪掀天尽日风。”④丢;甩。

    北:

    ①方位名。北方。《诗经·邶风·北门》:“出自北门,忧心殷殷。”(殷殷:忧伤的样子。)②军队战败退却;败逃。《孙子兵法·军争》:“佯北勿从。”(敌人假装逃跑,不能追赶。)

    海:

    ①海洋;大洋靠近陆地的部分。《尚书·禹贡》:“(扬州)沿于江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵车行》:“君不见青海头,古来白骨无人收。”曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”②连成片的同类事物。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”③来自海外的。江总《山庭春日》:“岸绿开河柳,池红照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光启《刻几何原本序》:“百家之学海。”[四海][海内]古人认为中国为海环绕,所以用来指全国。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩无以保妻子。”(推恩:施恩惠于人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海内存知己,天涯若比邻。”

    直:

    ①直,与“曲”相对。《荀子·劝学》:“木受绳则直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵车行》:“牵衣顿足拦道哭,哭声直上干云霄。”(干:冲犯。)③竖,与横相对。《山海经·大荒北经》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞注:“直目,从(zòng)目也。”(从:同“纵”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直寻者,以利言也。”(枉:屈。寻:八尺为寻。)⑤行为正直。《商君书·修权》:“君好法,则端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪。”(狭中:心胸狭隘。)⑦面对;遇到。《汉书·甯成传》:“宁见乳虎,无直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《汉书·义纵传》:“无直宁成之怒。”(宁成:人名。)⑧值班;侍卫。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晋书·羊祜传》:“悉统宿卫入直殿中。”⑨价值。《史记·张汤传》:“汤死,家产直不过五百金。”⑩工钱。《后汉书·班超传》:“为官写书受直,以养老母。”(11)副词。1. 径直;一直。《汉书·陆贾传》:“(陈)平尝燕居深念,贾往,不请,直入坐。”(燕居:闲居。念:思。请:请见。)2.仅;只是。《史记·魏公子列传》:“侯生摄敝衣冠,直上载公子上坐。”

    入:

    ①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。

    溟:

    ①细雨迷蒙。常叠用。张泌《春江雨》:“雨溟溟,风零零,老松瘦竹临烟汀。”(汀:水边平滩。)②海。元稹《侠客行》:“此客此心师海鲸,海鲸露背横沧溟。”《世说新语·言语》:“山崩溟海竭。”③幽深。《柏子潭》:“绝壑溟沉古隧长。”[溟濛]1.小雨的样子。张昱《船过临平湖》:“只因一霎溟闬雨,不得分明看好山。”2.迷茫不清;昏暗。苏曼殊《断鸿零雁记》第十六章:“余在月色溟闬之下,凝神静观其脸,横云斜月,殊胜端丽。”


  • jia mo li chang feng ,gao xian bei hai ,zhi ru na ming 。

    “jia mo li chang feng ,gao xian bei hai ,zhi ru na ming 。”shi gou chu chu :《mu lan hua man si shou 》;shi yuan chao shi ren zhang hong fan de zuo pin 。

    gong ming gui duo zeng ,bian bi xiu ,bu xu jing 。ju shu jian cuo tuo ,lin quan xiao ao ,shi jiu piao ling 。ren jian shi 、liang ke xiao ,shi chang feng 、yun ying long yin qing 。mo qi qiong tu lao lei ,xiu lian er nv xin ting 。hao ge yi qu fan niu sheng 。tian ji mu yan ming 。zheng bai er he shan ,yi shi guan dai ,lao que sheng ping 。ying xiong yi ying mo yong ,ni feng chen 、mo li fen peng cheng 。shei yi qing chun fu gui ,wei lian si hai cang sheng 。

    hun yu long ren hai ,kuai yi xi ,qi kun peng 。jia mo li chang feng ,gao xian bei hai ,zhi ru na ming 。sheng ping hu shen bao guo ,deng ren xian 、sheng si yi hao qing 。la ri jing qi mo ma ,qiu feng gu jiao lian ying 。yan fang hui leng yi ru bing 。yu jin dan gu xing 。ai tong zhu xin gong ,yu lan ji jie ,te qing gao ying 。xiong zhong lin ran bing xue ,ren man yan zhang wu bu xu jing 。zheng du gan kun shi le ,gui lai hu bai long ting 。

    gan kun qiu geng lao ,ting gu jiao ,zhuang bian sheng 。zong ma cu chong shan ,zhou heng cang hai ,lu hu zhu jing 。xiao ru man yan zhang wu ,kan jing hui 、yi ju yao cheng qing 。yang bao jiu chong sheng de ,fu lian si hai cang sheng 。yi zun bie hou duan chang ting 。han ri cu hang cheng 。shen cui xiu ting bei ,gong qun zhu wu ,you yu jun ting 。peng yi qi cong gao ju ,juan tian na de bei ri sheng ping 。ji qu gui lai shi hou ,hai tang feng li xiang ying 。

    yi qiao dou feng wu ,fei yi meng ,guo qian nian 。xian bai li xi cheng ,liang hang di liu ,shu mo ren yan 。shang xin jiu jia wei ji ,man xie yang 、liu shui jie chang tian 。leng la gu ci xiang huo ,bai yun lei yan shan ran 。hang cang hao xiang gu ren chuan 。chuan bi wu man jian 。zong jiu jiu pi xiu ,qiu feng jiang shang ,gao wo na bian 。gong ming xiao tan zun zu ,wen jin jiang 、he bi shang lou chuan 。ta ri wu jin guan xia ,chun feng jiao ma jin bian 。

    yi shang zhang hong fan zuo pin 《mu lan hua man 》gong 4shou

    【zhu shi 】:

    jia :

    ①ba che tao zai ma huo ji ta sheng kou shen shang 。《shi jing ·xiao ya ·cai wei 》:“rong che ji jia ,si mu ye ye 。”(rong che :bing che 。mu :xiong ma 。ye ye :gao da mao 。)《li ji ·qu li shang 》:“jun che jiang jia ,ze pu zhi ce li yu ma qian 。”②cheng ;ji 。gu le fu 《gu er hang 》:“fu mu zai shi ,cheng jian che ,jia si (sì)ma 。”(si ma :si pi ma 。)③jia shi ;jia che 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ye lai cheng wai yi che xue ,xiao jia tan che nian bing zhe 。”(zhe :che ji 。)《lv shi chun qiu ·quan xun 》:“gong wang jia er wang shi zhi 。”④che cheng 。《hou han shu ·dou rong chuan 》:“guan shu bin ke xiang sui ,jia cheng qian yu liang 。”(guan shu :bu xia 。liang :tong “liang ”。)you te zhi di wang de che cheng 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wei zhi jia ,bi men xia zhi che ke 。”you jie zhi di wang 。《bai liang shi 》:“xiu shi yu ma dai jia lai 。”hou wei dui ren de jing ci 。⑤ling jia 。li bai 《gu feng 》zhi er :“da lve jia xiong cai 。”(lve :mou lve 。)《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“zi mu zhi xin ,chen yu zhu hou ,you zha jin er jia yan 。”⑥tong “jia ”。jia she 。《huai na zi ·ben jing 》:“da gou jia ,xing gong shi 。”⑦liang ci 。ma zou yi tian de lu cheng chen yi jia 。《xun zi ·quan xue 》:“nu (nú)ma shi jia ,gong zai bu she 。”

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    li :

    ①gu shi xiang cun ju min ju ju de de fang ;cun la 。《meng zi ·jin xin shang 》:“zhi ji tian li ,jiao zhi shu chu 。”②gu xiang ;jia xiang 。jiang yan 《bie fu 》:“ge ci ren ai ,li bang qu li 。”③gu dai de ju min zu zhi 。ji bian zhi yi er shi wu jia huo wu shi jia huo bai jia wei yi li 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yao wo li 。”④li hang ;li long 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de 。”⑤chang du chan wei 。shi zhi wu bai mi wei yi li 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“qian li jiang ling yi ri hai 。”

    chang :

    (yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)

    feng :

    (yi )①kong qi liu tong de xian xiang 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”②chui feng ;rang feng chui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you han ji ,bu ke yi feng 。”③bi yu kuai su ru feng 。《zi zhi tong jian ·jin cheng di xian he wu nian 》:“qi zu xia jun dao ,feng fa xiang fu 。”④qi shi ;shi tou 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“hao zang fou ren wu ,wang gong gui ren wang feng dan zhi 。”⑤jiao hua ;jiao yo 。《zhou shu ·ji yang wang xian chuan 》:“xuan feng dao li 。”⑥feng qi ;feng su 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。”liu you 《you shan xi cun 》:“yi guan jian piao gu feng cun 。”⑦jing xiang ;jing se 。yang mo li 《xiao chu jing ci si song lin zi fang er shou 》zhi yi :“bi jing xi hu liu yue zhong ,feng guang bu yu si shi tong 。”⑧feng du ;feng ge 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》:“yao la shen zhi song yu bei ,feng liu ru ya yi wu shi 。”⑨ge yao ;min ge 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“wu zhou ge bei feng ,you ge na feng 。”(zhou :lv ci 。)⑩zou shi ;san shi 。《shang shu ·fei shi 》:“ma niu ji feng 。”(11)bing ming 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《dian lve 》:“tai zu xian ku tou feng ,shi ri ji fa wo 。”(12)feng song 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“xian xu dou 《chu ci 》,chao xi feng 詠,yi wei zhi ben 。” (er )fěng tong “諷(fěng)”。yong han xu de hua an shi huo quan jie 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“an han wen zhi ,xian feng gao (du )jian bu gai ,yu shi shou an zhi fa 。”(shou an :shou shen 。)[feng sao ]《shi jing 》de 《guo feng 》he 《chu ci 》de 《li sao 》de ge chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“mo bu tong zu feng sao 。”(zu :xiao fa 。)ye fan zhi shi wen 。gao kuo 《tong cui yuan wai qi wu she wei jiu ri yan jing zhao fu li shi cao 》:“wan qing cui han mo ,qiu xing yin feng sao 。”(han :bi 。)

    gao :

    ①gao 。yu “di ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi hou ye 。”du xun he 《chun gong yuan 》:“feng nuan diao sheng sui ,ri gao hua ying chong 。”(chong :chong die 。)②zhi gao du 。du fu 《jiang fu cheng dou cao tang tu zhong you zuo wu shou 》zhi si :“xin song hen bu gao qian che ,e zhu ying xu zhan mo gan 。”③gao ji ;shang deng ;you liang 。《dui chu wang wen 》:“shi ji qu mi gao ,ji he mi gua 。”④sui shu da 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“ju xi er gao zu sun bai yan ,si jin zhi dian ji 。”⑤gao chao ;gao ming de 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“dui ce zhe bai yu ren ,wei cuo wei gao di 。”(dui ce :dui da xie zai jian ce shang de kao ti 。)⑥zun chong 。《zhuang zi · dao zhi 》:“shi zhi suo gao ,mo re huang di 。”⑦gao shang 。《han fei zi ·wu du 》:“qing ci tian zi ,fei gao ye ,shi bao ye 。”

    xian :

    ①ju qi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“nai xian gong yi chu yu nao (nào)。”(nao :lan ni 。)②jie kai 。《gong lou meng 》di er shi liu hui :“(bao yu )yi mian shui ,yi mian xian lian zi jin lai le 。”③fan dong 。bai ju yi 《feng yu ye bo 》:“bai lang xian tian jin ri feng 。”④diu ;shuai 。

    bei :

    ①fang wei ming 。bei fang 。《shi jing ·bei feng ·bei men 》:“chu zi bei men ,you xin yan yan 。”(yan yan :you shang de yang zi 。)②jun dui zhan bai tui que ;bai tao 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“yang bei wu cong 。”(di ren jia zhuang tao pao ,bu neng zhui gan 。)

    hai :

    ①hai xiang ;da xiang kao jin liu de de bu fen 。《shang shu ·yu gong 》:“(yang zhou )yan yu jiang hai 。”ye zhi da de hu bo 。du fu 《bing che hang 》:“jun bu jian qing hai tou ,gu lai bai gu mo ren shou 。”cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”②lian cheng pian de tong lei shi wu 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”③lai zi hai wai de 。jiang zong 《shan ting chun ri 》:“an lu kai he liu ,chi gong zhao hai liu 。”④da de (rong qi huo rong liang )。xu guang qi 《ke ji he yuan ben xu 》:“bai jia zhi xue hai 。”[si hai ][hai nei ]gu ren ren wei zhong guo wei hai huan rao ,suo yi yong lai zhi quan guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gu tui en zu yi bao si hai ,bu tui en mo yi bao qi zi 。”(tui en :shi en hui yu ren 。)wang bo 《song du shao fu zhi ren shu zhou 》:“hai nei cun zhi ji ,tian ya re bi lin 。”

    zhi :

    ①zhi ,yu “qu ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu shou sheng ze zhi 。”②gen de mian chui zhi de 。du fu 《bing che hang 》:“qian yi du zu lan dao ku ,ku sheng zhi shang gan yun xiao 。”(gan :chong fan 。)③shu ,yu heng xiang dui 。《shan hai jing ·da huang bei jing 》:“(zhang wei shan )you shen ,ren mian she shen er chi ,zhi mu 。”guo pu zhu :“zhi mu ,cong (zòng)mu ye 。”(cong :tong “zong ”。)④shen ;ting zhi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ju fu wang che zhi xun zhe ,yi li yan ye 。”(wang :qu 。xun :ba che wei xun 。)⑤hang wei zheng zhi 。《shang jun shu ·xiu quan 》:“jun hao fa ,ze duan zhi zhi shi zai qian 。”⑥tan lv 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan 。”(xia zhong :xin xiong xia ai 。)⑦mian dui ;yu dao 。《han shu ·ning cheng chuan 》:“ning jian ru hu ,mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ru hu :you hu 。)《han shu ·yi zong chuan 》:“mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ning cheng :ren ming 。)⑧zhi ban ;shi wei 。te zhi zai dian tang zhong zhi ban ,shi feng jun zhu 。《jin shu ·yang hu chuan 》:“xi tong su wei ru zhi dian zhong 。”⑨jia zhi 。《shi ji ·zhang shang chuan 》:“shang si ,jia chan zhi bu guo wu bai jin 。”⑩gong qian 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“wei guan xie shu shou zhi ,yi yang lao mu 。”(11)fu ci 。1. jing zhi ;yi zhi 。《han shu ·liu gu chuan 》:“(chen )ping chang yan ju shen nian ,gu wang ,bu qing ,zhi ru zuo 。”(yan ju :xian ju 。nian :sai 。qing :qing jian 。)2.jin ;zhi shi 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“hou sheng she bi yi guan ,zhi shang zai gong zi shang zuo 。”

    ru :

    ①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。

    ming :

    ①xi yu mi meng 。chang die yong 。zhang bi 《chun jiang yu 》:“yu ming ming ,feng ling ling ,lao song shou zhu lin yan ting 。”(ting :shui bian ping tan 。)②hai 。yuan zhen 《xia ke hang 》:“ci ke ci xin shi hai jing ,hai jing lou bei heng cang ming 。”《shi shui xin yu ·yan yu 》:“shan beng ming hai jie 。”③you shen 。《bai zi tan 》:“jue he ming chen gu sui chang 。”[ming 濛]1.xiao yu de yang zi 。zhang yu 《chuan guo lin ping hu 》:“zhi yin yi sha ming bi yu ,bu de fen ming kan hao shan 。”2.mi mang bu qing ;hun an 。su man shu 《duan hong ling yan ji 》di shi liu zhang :“yu zai yue se ming bi zhi xia ,ning shen jing guan ji lian ,heng yun xie yue ,shu sheng duan li 。”