• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 先須保身潔凈,內常懷、憫物慈悲。

    “先須保身潔凈,內常懷、憫物慈悲。”詩句出處:《神光燦三首》;是元朝詩人丘處機的作品。

    悲歡絕念,視聽忘懷,從初號曰希夷。不曉根源,剛強說是談非。百般拈花摘葉,謾徒勞、使盡心機。這些事,算人人易悟,個個難依。不在唇槍舌劍,人前*、惺惺廣學多知。上士無爭,隻要返樸除疑。冥冥放開四大,把塵勞、一旦紛飛。認得後,管教賢、拍手笑歸。

    推窮三教,誘化群生,皆令上合天為。慕道修真,行住坐臥歸依。先須保身潔凈,內常懷、憫物慈悲。挫剛銳,乃初心作用,下手根基。款款磨礱情性,除貪愛、時時剪拂愚迷。福慧雙全,開悟自入希夷。靈臺內思不疚,任縱橫、出處何疑。徹頭瞭,盡虛空、裁斷是非。

    修真門戶,大道傢風,長春境界無邊。秀氣盈盈,閑裡別有壺天。天中自然快樂,運三光、日月周旋。忘伎巧,任淳風坦坦,聖道平平。一念還鄉寂處,三宮罩、清靈萬派歸源。浩浩神光,來去透骨綿綿。行人頓除造作,待功成、指日登仙。未行者。向詞中、明取一言。

    以上丘處機作品《神光燦》共3首

    【註釋】:

    先:

    ①走在前面。《楚辭· 九歌·國殤》:“旌蔽日兮敵若雲,矢交墜兮士爭先。”②先於;在……之前。《荀子·大略》:“先事慮事,先患慮患。”③首要的事。《吳子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。蘇洵《六國論》:“思厥先祖父,暴霜露,斬荊棘,以有尺寸之地。”⑤對死去的人的尊稱。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之樂也。”⑥對古代人的稱呼。⑦先生。《漢書·梅福傳》:“夫叔孫先非不忠也。”[先生]1. 老師。2.稱有道德有學問的人,亦用來作對人的尊稱。3. 醫生。[先進]先行學習。《論語 ·先進》:“先進於禮樂,君子也。”

    須:

    ①胡子。《史記·高祖本紀》:“美須髯。”②等待;等候。《楚辭·九歌·少司命》:“君維須兮雲之際?”③需要;需。林逋《山園小梅》:“不須檀板共金尊。”④必須;應當。杜甫《聞官軍收河南河北》:“白日放歌須縱酒。”⑤須臾;片刻。《荀子·王制》:“罷不能,不待須而廢。”

    保:

    ①養育。《荀子·王霸》:“上之於下,如保赤子。”②指替人撫育幼兒的保姆。李德林《天命論》:“幼在乳保之懷。”③安撫。《孟子·齊桓晉文之事》:“保民而王,莫之能禦也。”④保護;保衛。《史記·高祖本紀》:“行收兵復入保成皋。”《三國志·魏書·武帝紀》:“(曹)公急擊之,(淳於)瓊退保營。”(營:營寨。)⑤保全;保持。《三國志·魏書·武帝紀》引《魏氏春秋》:“(曹)公雲:‘當(袁)紹之強,孤尚不能自保,而況眾人乎?’”賈思勰《齊民要術·耕田》:“立春保澤,凍蟲死,來年宜稼。”(澤:濕潤。稼:種莊稼。)⑥擔保;保證。《三國志·吳書·孫權傳》:“人言若不可信,朕為諸君破傢保之。”⑦保釋被囚禁的人。《紅樓夢》第八十六回:“弄人保出他來。”⑧指保人。《紅樓夢》第八十六回:“餘令原保領出,退堂。”⑨仆役。《史記·欒佈傳》:“佈窮困,賃(lìn)傭於齊,為酒人保。”(賃傭:為人雇用。)⑩小城。後作“堡”。《莊子·盜蹠》:“大國守城,小國入保。”(11)舊時戶籍編制單位,戶數歷代不盡相同。《隋書·食貨志》:“制五傢為保,有長,保五為閭。”(12)通“褓”。襁褓。《後漢書·桓鬱傳》:“昔成王幼小,越在襁保。”(越:助詞。)

    身:

    ①人或動物的軀幹。屈原《九歌· 國殤》:“首身離兮心不懲。”(不懲:不戒悔。)②身體。《荀子·非相》:“衛靈公有臣曰公孫呂,身長七尺。”③樹的主幹。《爾雅·釋木》:“樅,松葉柏身。”④自身;自己。《韓非子·五蠹》:“兔不可復得,而身為宋國笑。”⑤自己的品德、才力、行為等。《論語·學而》:“吾日三省吾身。”⑥親自。《韓非子·五蠹》:“禹之王天下也,身執耒臿以為民先。”⑦我。《三國志·蜀書·張飛傳》:“身是張翼德也。”

    潔:

    ①清潔;潔凈。 《孟子·離婁下》:“西子蒙不潔,則人皆掩鼻而過之。”《左傳·定公三年》:“莊公卞急而好潔。”(卞急:性情急躁。)《韓非子·說林下》:“宮有堊(è),器有滌,則潔矣。”(堊:用白堊塗飾。)②純潔清白。《論語·微子》:“欲潔其身,以亂大倫。”《史記· 屈原列傳》:“其志潔,故其稱物芳。”(稱物芳:指《離騷》等中以美人香草比君子。)③(語言)簡明;精煉。柳宗元《答韋中立論師道書》:“參之太史公以著其潔。”《文心雕龍·體性》:“是以賈生俊發,故文潔而體清。”(俊發:少年英俊,意氣風發。)

    凈:

    ①清潔;幹凈。《國語·周語中》:“凈其巾冪。”(冪mì:覆蓋東西的佈。)《墨子·節葬下》:“若茍貧,是粢(zī)盛(chéng)酒醴不凈潔也。”(粢盛:祭品,指盛在祭器內的黍稷。)歐陽修《試筆》:“明窗凈幾,筆硯紙墨皆極精良。”②心地純凈;無雜念的。劉義慶《世說新語·言語》:“卿居心不凈。”③完盡;沒有剩餘。吳均《與朱元思書》:“風煙俱凈,天山共色,從流飄蕩,任意東西。”④純;純粹。歐陽修《乞罷鐵錢札子》:“一歲不過鑄得十六萬貫,內馀約六萬貫為官本外,隻獲凈利十萬貫。”⑤副詞。盡;沒有剩餘。劉禹錫《再遊玄都觀》:“百畝庭中半是苔,桃花凈盡菜花開。”

    內:

    (一)①裡面。跟“外”相對。《左傳·定公八年》:“與陽氏戰於南門之內。”引申為內心。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以修能。”②內室。《漢書·晁錯傳》:“先為築室,傢有一堂二內。”③舊稱妻妾。《左傳·僖公十七年》:“齊侯好內。”④皇宮。白居易《長恨歌》:“西宮南內多秋草。” (二)nà①接納;交納。後作“納”。《史記·秦始皇本紀》:“百姓內粟千石,拜爵一級。”②結納;結交。《孟子·公孫醜上》:“非所以內交於孺子之父母也。”

    常:

    ①恒久不變的;固定的。《孫子·虛實》:“四時無常位。”(四時:四季。)《韓非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”②一定的準則或制度。《周易·系辭上》:“動靜有常。”《國語·楚語上》:“民不廢時務,官不易朝常。”③指由習慣而形成的常規、慣例。《管子·幼官》:“明法審數,立常備能,則治。”④特指封建社會倫理道德的最高準則。《論衡·問孔》:“五常之道,仁、義、禮、智、信也。”⑤平凡的;普通的。《史記·扁鵲傳》:“扁鵲,非常人也。”⑥日常;平時。《晉書·何曾傳》:“未嘗聞經國遠圖,惟說平生常事。”(經:治理。)⑦副詞。經常;常常。《列子·天瑞》:“常生常化者,無時不生,無時不化。”⑧古代長度單位。八尺為尋,兩尋為常。《韓非子·揚權》:“上失扶寸,下得尋常。”⑨通“嘗”。曾經。《荀子·天論》:“夫日月之有蝕,風雨之不時,怪星之黨(tǎng)見(xiàn),是無世而不常有之。”(黨:偶然。)

    懷:

    ①胸前;胸懷。《論語·陽貨》:“子生三年,然後免於父母之懷。”曹植《七哀詩》:“原為西南風,長逝入君懷。”②抱或揣在胸前。《史記·屈原賈生列傳》:“於是懷石遂自沉汨羅以死。”③懷孕。左延年《苦哉篇》:“五子遠鬥去,五婦皆懷身。”④包藏;隱藏。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“吾意久懷忿,汝豈得自由。”(自由:由自己。)《戰國策·魏策四》:“懷怒未發。”⑤思念。《詩經·周南·卷耳》:“嗟我懷人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《蘭亭集序》:“所以遊目騁懷,足以極視聽之娛,信可樂也。”(信:確實。)⑦安撫。《淮南子·泰族》:“大足以容眾,德足以懷遠。”《左傳·僖公七年》:“懷遠以德。”⑧歸向;歸附。《舊唐書·賈敦頤傳》:“政化清靜,老幼懷之。”⑨賜予;贈送。《詩經·檜風·匪風》:“誰將西歸,懷之好音。”(好音:好消息。)

    憫:

    ①憂愁;憂傷。《孟子·公孫醜上》:“遺佚而不怨,阨(è)窮而不憫。”(遺佚:指不被任用。阨窮:困頓。)②哀憐;憐憫。周曇《詠史詩》:“憫弱摧強真丈夫。”

    物:

    ①雜毛牛。《詩經·小雅·無羊》:“三十維物,爾牲則具。”②客觀存在的物體。《莊子·天地》:“天地雖大,其化均也;萬物雖多,其治一也。”③特指物產。《晉書·顧榮傳》:“故國安物阜,以義成俗。”(阜:豐富。)④與“我”相對的物和人;眾人。《水經註·洛水》:“既神遊自得,不與物之”。江淹《雜體詩·雜述》:“物我俱忘懷。”⑤指外界環境。范仲淹《嶽陽樓記》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨識,察看。《周禮·地官·艸人》:“則物其地,圖而授之。”[物議]眾人的議論,多指非議。《南史·謝靈運傳附謝幾卿》:“二人意相得……不屑物議。”

    慈:

    ①(上對下)慈愛。《禮記·祭義》:“敬長慈幼。”杜甫《幼子》:“世難憐渠小,傢貧仰母慈。”(渠:第三人稱代詞。相當於“他”。)②仁慈。《老子》第六十七章:“夫慈,以戰則勝,以守則固。”《新書·道術》:“惻隱憐愛人謂之慈,反慈為忍。”③指母親。《聊齋志異·小謝》:“吾將速歸,以慰嚴慈。”(嚴:指父親。)[慈石]即磁鐵。《呂氏春秋·精通》:“慈石召鐵。”

    慈悲:

    慈愛,憐憫。《大智度論》卷二十七:“~~是佛道之根本。”

    悲:

    ①哀痛;悲傷。《禮記· 問喪》:“夫悲哀在中,故形變於外也。”《韓非子·和氏獻璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:為何。)②同情;憐憫。柳宗元《捕蛇者說》:“(蔣氏)言之,貌若甚戚者。餘悲之。”(戚:悲哀。)③眷戀。《漢書·高祖紀下》:“遊子悲故鄉。”


  • 先须保身洁净,内常怀、悯物慈悲。

    “先须保身洁净,内常怀、悯物慈悲。”诗句出处:《神光灿三首》;是元朝诗人丘处机的作品。

    悲欢绝念,视听忘怀,从初号曰希夷。不晓根源,刚强说是谈非。百般拈花摘叶,谩徒劳、使尽心机。这些事,算人人易悟,个个难依。不在唇枪舌剑,人前*、惺惺广学多知。上士无争,只要返朴除疑。冥冥放开四大,把尘劳、一旦纷飞。认得后,管教贤、拍手笑归。

    推穷三教,诱化群生,皆令上合天为。慕道修真,行住坐卧归依。先须保身洁净,内常怀、悯物慈悲。挫刚锐,乃初心作用,下手根基。款款磨砻情性,除贪爱、时时剪拂愚迷。福慧双全,开悟自入希夷。灵台内思不疚,任纵横、出处何疑。彻头了,尽虚空、裁断是非。

    修真门户,大道家风,长春境界无边。秀气盈盈,闲里别有壶天。天中自然快乐,运三光、日月周旋。忘伎巧,任淳风坦坦,圣道平平。一念还乡寂处,三宫罩、清灵万派归源。浩浩神光,来去透骨绵绵。行人顿除造作,待功成、指日登仙。未行者。向词中、明取一言。

    以上丘处机作品《神光灿》共3首

    【注释】:

    先:

    ①走在前面。《楚辞· 九歌·国殇》:“旌蔽日兮敌若云,矢交坠兮士争先。”②先于;在……之前。《荀子·大略》:“先事虑事,先患虑患。”③首要的事。《吴子·治兵》:“用病之道何先?”④祖先;上代。苏洵《六国论》:“思厥先祖父,暴霜露,斩荆棘,以有尺寸之地。”⑤对死去的人的尊称。《孟子·梁惠王下》:“寡人非能好先王之乐也。”⑥对古代人的称呼。⑦先生。《汉书·梅福传》:“夫叔孙先非不忠也。”[先生]1. 老师。2.称有道德有学问的人,亦用来作对人的尊称。3. 医生。[先进]先行学习。《论语 ·先进》:“先进于礼乐,君子也。”

    须:

    ①胡子。《史记·高祖本纪》:“美须髯。”②等待;等候。《楚辞·九歌·少司命》:“君维须兮云之际?”③需要;需。林逋《山园小梅》:“不须檀板共金尊。”④必须;应当。杜甫《闻官军收河南河北》:“白日放歌须纵酒。”⑤须臾;片刻。《荀子·王制》:“罢不能,不待须而废。”

    保:

    ①养育。《荀子·王霸》:“上之于下,如保赤子。”②指替人抚育幼儿的保姆。李德林《天命论》:“幼在乳保之怀。”③安抚。《孟子·齐桓晋文之事》:“保民而王,莫之能御也。”④保护;保卫。《史记·高祖本纪》:“行收兵复入保成皋。”《三国志·魏书·武帝纪》:“(曹)公急击之,(淳于)琼退保营。”(营:营寨。)⑤保全;保持。《三国志·魏书·武帝纪》引《魏氏春秋》:“(曹)公云:‘当(袁)绍之强,孤尚不能自保,而况众人乎?’”贾思勰《齐民要术·耕田》:“立春保泽,冻虫死,来年宜稼。”(泽:湿润。稼:种庄稼。)⑥担保;保证。《三国志·吴书·孙权传》:“人言若不可信,朕为诸君破家保之。”⑦保释被囚禁的人。《红楼梦》第八十六回:“弄人保出他来。”⑧指保人。《红楼梦》第八十六回:“余令原保领出,退堂。”⑨仆役。《史记·栾布传》:“布穷困,赁(lìn)佣于齐,为酒人保。”(赁佣:为人雇用。)⑩小城。后作“堡”。《庄子·盗跖》:“大国守城,小国入保。”(11)旧时户籍编制单位,户数历代不尽相同。《隋书·食货志》:“制五家为保,有长,保五为闾。”(12)通“褓”。襁褓。《后汉书·桓郁传》:“昔成王幼小,越在襁保。”(越:助词。)

    身:

    ①人或动物的躯干。屈原《九歌· 国殇》:“首身离兮心不惩。”(不惩:不戒悔。)②身体。《荀子·非相》:“卫灵公有臣曰公孙吕,身长七尺。”③树的主干。《尔雅·释木》:“枞,松叶柏身。”④自身;自己。《韩非子·五蠹》:“兔不可复得,而身为宋国笑。”⑤自己的品德、才力、行为等。《论语·学而》:“吾日三省吾身。”⑥亲自。《韩非子·五蠹》:“禹之王天下也,身执耒臿以为民先。”⑦我。《三国志·蜀书·张飞传》:“身是张翼德也。”

    洁:

    ①清洁;洁净。 《孟子·离娄下》:“西子蒙不洁,则人皆掩鼻而过之。”《左传·定公三年》:“庄公卞急而好洁。”(卞急:性情急躁。)《韩非子·说林下》:“宫有垩(è),器有涤,则洁矣。”(垩:用白垩涂饰。)②纯洁清白。《论语·微子》:“欲洁其身,以乱大伦。”《史记· 屈原列传》:“其志洁,故其称物芳。”(称物芳:指《离骚》等中以美人香草比君子。)③(语言)简明;精炼。柳宗元《答韦中立论师道书》:“参之太史公以著其洁。”《文心雕龙·体性》:“是以贾生俊发,故文洁而体清。”(俊发:少年英俊,意气风发。)

    净:

    ①清洁;干净。《国语·周语中》:“净其巾幂。”(幂mì:覆盖东西的布。)《墨子·节葬下》:“若苟贫,是粢(zī)盛(chéng)酒醴不净洁也。”(粢盛:祭品,指盛在祭器内的黍稷。)欧阳修《试笔》:“明窗净几,笔砚纸墨皆极精良。”②心地纯净;无杂念的。刘义庆《世说新语·言语》:“卿居心不净。”③完尽;没有剩余。吴均《与朱元思书》:“风烟俱净,天山共色,从流飘荡,任意东西。”④纯;纯粹。欧阳修《乞罢铁钱札子》:“一岁不过铸得十六万贯,内馀约六万贯为官本外,只获净利十万贯。”⑤副词。尽;没有剩余。刘禹锡《再游玄都观》:“百亩庭中半是苔,桃花净尽菜花开。”

    内:

    (一)①里面。跟“外”相对。《左传·定公八年》:“与阳氏战于南门之内。”引申为内心。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以修能。”②内室。《汉书·晁错传》:“先为筑室,家有一堂二内。”③旧称妻妾。《左传·僖公十七年》:“齐侯好内。”④皇宫。白居易《长恨歌》:“西宫南内多秋草。” (二)nà①接纳;交纳。后作“纳”。《史记·秦始皇本纪》:“百姓内粟千石,拜爵一级。”②结纳;结交。《孟子·公孙丑上》:“非所以内交于孺子之父母也。”

    常:

    ①恒久不变的;固定的。《孙子·虚实》:“四时无常位。”(四时:四季。)《韩非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”②一定的准则或制度。《周易·系辞上》:“动静有常。”《国语·楚语上》:“民不废时务,官不易朝常。”③指由习惯而形成的常规、惯例。《管子·幼官》:“明法审数,立常备能,则治。”④特指封建社会伦理道德的最高准则。《论衡·问孔》:“五常之道,仁、义、礼、智、信也。”⑤平凡的;普通的。《史记·扁鹊传》:“扁鹊,非常人也。”⑥日常;平时。《晋书·何曾传》:“未尝闻经国远图,惟说平生常事。”(经:治理。)⑦副词。经常;常常。《列子·天瑞》:“常生常化者,无时不生,无时不化。”⑧古代长度单位。八尺为寻,两寻为常。《韩非子·扬权》:“上失扶寸,下得寻常。”⑨通“尝”。曾经。《荀子·天论》:“夫日月之有蚀,风雨之不时,怪星之党(tǎng)见(xiàn),是无世而不常有之。”(党:偶然。)

    怀:

    ①胸前;胸怀。《论语·阳货》:“子生三年,然后免于父母之怀。”曹植《七哀诗》:“原为西南风,长逝入君怀。”②抱或揣在胸前。《史记·屈原贾生列传》:“于是怀石遂自沉汨罗以死。”③怀孕。左延年《苦哉篇》:“五子远斗去,五妇皆怀身。”④包藏;隐藏。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“吾意久怀忿,汝岂得自由。”(自由:由自己。)《战国策·魏策四》:“怀怒未发。”⑤思念。《诗经·周南·卷耳》:“嗟我怀人,寘彼周行。”(寘:放置。周行:大路。)⑥心意;心情。王羲之《兰亭集序》:“所以游目骋怀,足以极视听之娱,信可乐也。”(信:确实。)⑦安抚。《淮南子·泰族》:“大足以容众,德足以怀远。”《左传·僖公七年》:“怀远以德。”⑧归向;归附。《旧唐书·贾敦颐传》:“政化清静,老幼怀之。”⑨赐予;赠送。《诗经·桧风·匪风》:“谁将西归,怀之好音。”(好音:好消息。)

    悯:

    ①忧愁;忧伤。《孟子·公孙丑上》:“遗佚而不怨,阨(è)穷而不悯。”(遗佚:指不被任用。阨穷:困顿。)②哀怜;怜悯。周昙《咏史诗》:“悯弱摧强真丈夫。”

    物:

    ①杂毛牛。《诗经·小雅·无羊》:“三十维物,尔牲则具。”②客观存在的物体。《庄子·天地》:“天地虽大,其化均也;万物虽多,其治一也。”③特指物产。《晋书·顾荣传》:“故国安物阜,以义成俗。”(阜:丰富。)④与“我”相对的物和人;众人。《水经注·洛水》:“既神游自得,不与物之”。江淹《杂体诗·杂述》:“物我俱忘怀。”⑤指外界环境。范仲淹《岳阳楼记》:“不以物喜,不以己悲。”⑥辨识,察看。《周礼·地官·艸人》:“则物其地,图而授之。”[物议]众人的议论,多指非议。《南史·谢灵运传附谢几卿》:“二人意相得……不屑物议。”

    慈:

    ①(上对下)慈爱。《礼记·祭义》:“敬长慈幼。”杜甫《幼子》:“世难怜渠小,家贫仰母慈。”(渠:第三人称代词。相当于“他”。)②仁慈。《老子》第六十七章:“夫慈,以战则胜,以守则固。”《新书·道术》:“恻隐怜爱人谓之慈,反慈为忍。”③指母亲。《聊斋志异·小谢》:“吾将速归,以慰严慈。”(严:指父亲。)[慈石]即磁铁。《吕氏春秋·精通》:“慈石召铁。”

    慈悲:

    慈爱,怜悯。《大智度论》卷二十七:“~~是佛道之根本。”

    悲:

    ①哀痛;悲伤。《礼记· 问丧》:“夫悲哀在中,故形变于外也。”《韩非子·和氏献璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:为何。)②同情;怜悯。柳宗元《捕蛇者说》:“(蒋氏)言之,貌若甚戚者。余悲之。”(戚:悲哀。)③眷恋。《汉书·高祖纪下》:“游子悲故乡。”


  • xian xu bao shen jie jing ,nei chang huai 、min wu ci bei 。

    “xian xu bao shen jie jing ,nei chang huai 、min wu ci bei 。”shi gou chu chu :《shen guang can san shou 》;shi yuan chao shi ren qiu chu ji de zuo pin 。

    bei huan jue nian ,shi ting wang huai ,cong chu hao yue xi yi 。bu xiao gen yuan ,gang jiang shui shi tan fei 。bai ban nian hua zhai xie ,man tu lao 、shi jin xin ji 。zhe xie shi ,suan ren ren yi wu ,ge ge nan yi 。bu zai chun qiang she jian ,ren qian *、xing xing an xue duo zhi 。shang shi mo zheng ,zhi yao fan piao chu yi 。ming ming fang kai si da ,ba chen lao 、yi dan fen fei 。ren de hou ,guan jiao xian 、pai shou xiao gui 。

    tui qiong san jiao ,you hua qun sheng ,jie ling shang ge tian wei 。mu dao xiu zhen ,hang zhu zuo wo gui yi 。xian xu bao shen jie jing ,nei chang huai 、min wu ci bei 。cuo gang rui ,nai chu xin zuo yong ,xia shou gen ji 。kuan kuan mo long qing xing ,chu tan ai 、shi shi jian bi yu mi 。fu hui shuang quan ,kai wu zi ru xi yi 。ling tai nei sai bu jiu ,ren zong heng 、chu chu he yi 。che tou le ,jin xu kong 、cai duan shi fei 。

    xiu zhen men hu ,da dao jia feng ,chang chun jing jie mo bian 。xiu qi ying ying ,xian li bie you hu tian 。tian zhong zi ran kuai le ,yun san guang 、ri yue zhou xuan 。wang ji qiao ,ren chun feng tan tan ,sheng dao ping ping 。yi nian hai xiang ji chu ,san gong zhao 、qing ling mo pa gui yuan 。hao hao shen guang ,lai qu tou gu mian mian 。hang ren du chu zao zuo ,dai gong cheng 、zhi ri deng xian 。wei hang zhe 。xiang ci zhong 、ming qu yi yan 。

    yi shang qiu chu ji zuo pin 《shen guang can 》gong 3shou

    【zhu shi 】:

    xian :

    ①zou zai qian mian 。《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“jing bi ri xi di re yun ,shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”②xian yu ;zai ……zhi qian 。《xun zi ·da lve 》:“xian shi lv shi ,xian huan lv huan 。”③shou yao de shi 。《wu zi ·zhi bing 》:“yong bing zhi dao he xian ?”④zu xian ;shang dai 。su xun 《liu guo lun 》:“sai jue xian zu fu ,bao shuang lou ,zhan jing ji ,yi you che cun zhi de 。”⑤dui si qu de ren de zun chen 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren fei neng hao xian wang zhi le ye 。”⑥dui gu dai ren de chen hu 。⑦xian sheng 。《han shu ·mei fu chuan 》:“fu shu sun xian fei bu zhong ye 。”[xian sheng ]1. lao shi 。2.chen you dao de you xue wen de ren ,yi yong lai zuo dui ren de zun chen 。3. yi sheng 。[xian jin ]xian hang xue xi 。《lun yu ·xian jin 》:“xian jin yu li le ,jun zi ye 。”

    xu :

    ①hu zi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“mei xu ran 。”②deng dai ;deng hou 。《chu ci ·jiu ge ·shao si ming 》:“jun wei xu xi yun zhi ji ?”③xu yao ;xu 。lin bu 《shan yuan xiao mei 》:“bu xu tan ban gong jin zun 。”④bi xu ;ying dang 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“bai ri fang ge xu zong jiu 。”⑤xu yu ;pian ke 。《xun zi ·wang zhi 》:“ba bu neng ,bu dai xu er fei 。”

    bao :

    ①yang yo 。《xun zi ·wang ba 》:“shang zhi yu xia ,ru bao chi zi 。”②zhi ti ren fu yo you er de bao mu 。li de lin 《tian ming lun 》:“you zai ru bao zhi huai 。”③an fu 。《meng zi ·ji huan jin wen zhi shi 》:“bao min er wang ,mo zhi neng yu ye 。”④bao hu ;bao wei 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“hang shou bing fu ru bao cheng gao 。”《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“(cao )gong ji ji zhi ,(chun yu )qiong tui bao ying 。”(ying :ying zhai 。)⑤bao quan ;bao chi 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》yin 《wei shi chun qiu 》:“(cao )gong yun :‘dang (yuan )shao zhi jiang ,gu shang bu neng zi bao ,er kuang zhong ren hu ?’”gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“li chun bao ze ,dong chong si ,lai nian yi jia 。”(ze :shi run 。jia :chong zhuang jia 。)⑥dan bao ;bao zheng 。《san guo zhi ·wu shu ·sun quan chuan 》:“ren yan re bu ke xin ,zhen wei zhu jun po jia bao zhi 。”⑦bao shi bei qiu jin de ren 。《gong lou meng 》di ba shi liu hui :“long ren bao chu ta lai 。”⑧zhi bao ren 。《gong lou meng 》di ba shi liu hui :“yu ling yuan bao ling chu ,tui tang 。”⑨pu yi 。《shi ji ·luan bu chuan 》:“bu qiong kun ,lin (lìn)yong yu ji ,wei jiu ren bao 。”(lin yong :wei ren gu yong 。)⑩xiao cheng 。hou zuo “bao ”。《zhuang zi ·dao zhi 》:“da guo shou cheng ,xiao guo ru bao 。”(11)jiu shi hu ji bian zhi chan wei ,hu shu li dai bu jin xiang tong 。《sui shu ·shi huo zhi 》:“zhi wu jia wei bao ,you chang ,bao wu wei lv 。”(12)tong “bao ”。qiang bao 。《hou han shu ·huan yu chuan 》:“xi cheng wang you xiao ,yue zai qiang bao 。”(yue :zhu ci 。)

    shen :

    ①ren huo dong wu de qu gan 。qu yuan 《jiu ge · guo shang 》:“shou shen li xi xin bu cheng 。”(bu cheng :bu jie hui 。)②shen ti 。《xun zi ·fei xiang 》:“wei ling gong you chen yue gong sun lv ,shen chang qi che 。”③shu de zhu gan 。《er ya ·shi mu 》:“cong ,song xie bai shen 。”④zi shen ;zi ji 。《han fei zi ·wu du 》:“tu bu ke fu de ,er shen wei song guo xiao 。”⑤zi ji de pin de 、cai li 、hang wei deng 。《lun yu ·xue er 》:“wu ri san sheng wu shen 。”⑥qin zi 。《han fei zi ·wu du 》:“yu zhi wang tian xia ye ,shen zhi lei cha yi wei min xian 。”⑦wo 。《san guo zhi ·shu shu ·zhang fei chuan 》:“shen shi zhang yi de ye 。”

    jie :

    ①qing jie ;jie jing 。 《meng zi ·li lou xia 》:“xi zi meng bu jie ,ze ren jie yan bi er guo zhi 。”《zuo chuan ·ding gong san nian 》:“zhuang gong bian ji er hao jie 。”(bian ji :xing qing ji zao 。)《han fei zi ·shui lin xia 》:“gong you e (è),qi you di ,ze jie yi 。”(e :yong bai e tu shi 。)②chun jie qing bai 。《lun yu ·wei zi 》:“yu jie ji shen ,yi luan da lun 。”《shi ji · qu yuan lie chuan 》:“ji zhi jie ,gu ji chen wu fang 。”(chen wu fang :zhi 《li sao 》deng zhong yi mei ren xiang cao bi jun zi 。)③(yu yan )jian ming ;jing lian 。liu zong yuan 《da wei zhong li lun shi dao shu 》:“can zhi tai shi gong yi zhe ji jie 。”《wen xin diao long ·ti xing 》:“shi yi gu sheng jun fa ,gu wen jie er ti qing 。”(jun fa :shao nian ying jun ,yi qi feng fa 。)

    jing :

    ①qing jie ;gan jing 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“jing ji jin mi 。”(mi mì:fu gai dong xi de bu 。)《mo zi ·jie zang xia 》:“re gou pin ,shi ci (zī)cheng (chéng)jiu li bu jing jie ye 。”(ci cheng :ji pin ,zhi cheng zai ji qi nei de shu ji 。)ou yang xiu 《shi bi 》:“ming chuang jing ji ,bi yan zhi mo jie ji jing liang 。”②xin de chun jing ;mo za nian de 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“qing ju xin bu jing 。”③wan jin ;mei you sheng yu 。wu jun 《yu zhu yuan sai shu 》:“feng yan ju jing ,tian shan gong se ,cong liu piao dang ,ren yi dong xi 。”④chun ;chun cui 。ou yang xiu 《qi ba tie qian zha zi 》:“yi sui bu guo zhu de shi liu mo guan ,nei yu yao liu mo guan wei guan ben wai ,zhi huo jing li shi mo guan 。”⑤fu ci 。jin ;mei you sheng yu 。liu yu xi 《zai you xuan dou guan 》:“bai mu ting zhong ban shi tai ,tao hua jing jin cai hua kai 。”

    nei :

    (yi )①li mian 。gen “wai ”xiang dui 。《zuo chuan ·ding gong ba nian 》:“yu yang shi zhan yu na men zhi nei 。”yin shen wei nei xin 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi xiu neng 。”②nei shi 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“xian wei zhu shi ,jia you yi tang er nei 。”③jiu chen qi qie 。《zuo chuan ·xi gong shi qi nian 》:“ji hou hao nei 。”④huang gong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“xi gong na nei duo qiu cao 。” (er )nà①jie na ;jiao na 。hou zuo “na ”。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“bai xing nei su qian dan ,bai jue yi ji 。”②jie na ;jie jiao 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei suo yi nei jiao yu ru zi zhi fu mu ye 。”

    chang :

    ①heng jiu bu bian de ;gu ding de 。《sun zi ·xu shi 》:“si shi mo chang wei 。”(si shi :si ji 。)《han fei zi ·wu du 》:“bu ji xiu gu ,bu fa chang ke 。”②yi ding de zhun ze huo zhi du 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“dong jing you chang 。”《guo yu ·chu yu shang 》:“min bu fei shi wu ,guan bu yi chao chang 。”③zhi you xi guan er xing cheng de chang gui 、guan li 。《guan zi ·you guan 》:“ming fa shen shu ,li chang bei neng ,ze zhi 。”④te zhi feng jian she hui lun li dao de de zui gao zhun ze 。《lun heng ·wen kong 》:“wu chang zhi dao ,ren 、yi 、li 、zhi 、xin ye 。”⑤ping fan de ;pu tong de 。《shi ji ·bian que chuan 》:“bian que ,fei chang ren ye 。”⑥ri chang ;ping shi 。《jin shu ·he ceng chuan 》:“wei chang wen jing guo yuan tu ,wei shui ping sheng chang shi 。”(jing :zhi li 。)⑦fu ci 。jing chang ;chang chang 。《lie zi ·tian rui 》:“chang sheng chang hua zhe ,mo shi bu sheng ,mo shi bu hua 。”⑧gu dai chang du chan wei 。ba che wei xun ,liang xun wei chang 。《han fei zi ·yang quan 》:“shang shi fu cun ,xia de xun chang 。”⑨tong “chang ”。ceng jing 。《xun zi ·tian lun 》:“fu ri yue zhi you shi ,feng yu zhi bu shi ,guai xing zhi dang (tǎng)jian (xiàn),shi mo shi er bu chang you zhi 。”(dang :ou ran 。)

    huai :

    ①xiong qian ;xiong huai 。《lun yu ·yang huo 》:“zi sheng san nian ,ran hou mian yu fu mu zhi huai 。”cao zhi 《qi ai shi 》:“yuan wei xi na feng ,chang shi ru jun huai 。”②bao huo chuai zai xiong qian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“yu shi huai dan sui zi chen mi luo yi si 。”③huai yun 。zuo yan nian 《ku zai pian 》:“wu zi yuan dou qu ,wu fu jie huai shen 。”④bao cang ;yin cang 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi jiu huai fen ,ru qi de zi you 。”(zi you :you zi ji 。)《zhan guo ce ·wei ce si 》:“huai nu wei fa 。”⑤sai nian 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“jie wo huai ren ,tian bi zhou hang 。”(tian :fang zhi 。zhou hang :da lu 。)⑥xin yi ;xin qing 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“suo yi you mu cheng huai ,zu yi ji shi ting zhi yu ,xin ke le ye 。”(xin :que shi 。)⑦an fu 。《huai na zi ·tai zu 》:“da zu yi rong zhong ,de zu yi huai yuan 。”《zuo chuan ·xi gong qi nian 》:“huai yuan yi de 。”⑧gui xiang ;gui fu 。《jiu tang shu ·gu dui yi chuan 》:“zheng hua qing jing ,lao you huai zhi 。”⑨ci yu ;zeng song 。《shi jing ·gui feng ·fei feng 》:“shei jiang xi gui ,huai zhi hao yin 。”(hao yin :hao xiao xi 。)

    min :

    ①you chou ;you shang 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“wei yi er bu yuan ,阨(è)qiong er bu min 。”(wei yi :zhi bu bei ren yong 。阨qiong :kun du 。)②ai lian ;lian min 。zhou tan 《yong shi shi 》:“min ruo cui jiang zhen zhang fu 。”

    wu :

    ①za mao niu 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“san shi wei wu ,er sheng ze ju 。”②ke guan cun zai de wu ti 。《zhuang zi ·tian de 》:“tian de sui da ,ji hua jun ye ;mo wu sui duo ,ji zhi yi ye 。”③te zhi wu chan 。《jin shu ·gu rong chuan 》:“gu guo an wu fu ,yi yi cheng su 。”(fu :feng fu 。)④yu “wo ”xiang dui de wu he ren ;zhong ren 。《shui jing zhu ·luo shui 》:“ji shen you zi de ,bu yu wu zhi ”。jiang yan 《za ti shi ·za shu 》:“wu wo ju wang huai 。”⑤zhi wai jie huan jing 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bu yi wu xi ,bu yi ji bei 。”⑥bian shi ,cha kan 。《zhou li ·de guan ·艸ren 》:“ze wu ji de ,tu er shou zhi 。”[wu yi ]zhong ren de yi lun ,duo zhi fei yi 。《na shi ·xie ling yun chuan fu xie ji qing 》:“er ren yi xiang de ……bu xie wu yi 。”

    ci :

    ①(shang dui xia )ci ai 。《li ji ·ji yi 》:“jing chang ci you 。”du fu 《you zi 》:“shi nan lian qu xiao ,jia pin yang mu ci 。”(qu :di san ren chen dai ci 。xiang dang yu “ta ”。)②ren ci 。《lao zi 》di liu shi qi zhang :“fu ci ,yi zhan ze sheng ,yi shou ze gu 。”《xin shu ·dao shu 》:“ce yin lian ai ren wei zhi ci ,fan ci wei ren 。”③zhi mu qin 。《liao zhai zhi yi ·xiao xie 》:“wu jiang su gui ,yi wei yan ci 。”(yan :zhi fu qin 。)[ci dan ]ji ci tie 。《lv shi chun qiu ·jing tong 》:“ci dan shao tie 。”

    ci bei :

    ci ai ,lian min 。《da zhi du lun 》juan er shi qi :“~~shi fo dao zhi gen ben 。”

    bei :

    ①ai tong ;bei shang 。《li ji · wen sang 》:“fu bei ai zai zhong ,gu xing bian yu wai ye 。”《han fei zi ·he shi suo bi 》:“zi xi ku zhi bei ye ?”(xi :wei he 。)②tong qing ;lian min 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“(jiang shi )yan zhi ,mao re shen qi zhe 。yu bei zhi 。”(qi :bei ai 。)③juan lian 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“you zi bei gu xiang 。”