• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 靜處跏趺,存神握固,莫辯是非優劣。

    “靜處跏趺,存神握固,莫辯是非優劣。”詩句出處:《天香三首》;是元朝詩人長筌子的作品。

    過隙年光,如毛塵事,幾人識破休矣。歸去來兮,雲耕水釣,林下澹然寧耳。翠微影裡,別有些逍遙真味。一曲玄歌寄天香,嘆物華榮悴。白茅半間而已。暢情懷、四時吟醉。返照人生,畢竟到頭何濟。坐看空華起滅,這混成消息越眾美。太樸淳風,清虛妙理。

    若論修真,玄關直指,外緣心上都撇。靜處跏趺,存神握固,莫辯是非優劣。任緣度日,除飽暖其馀忘絕。一味清閑價無窮,對下愚難說。端的至誠妙訣。嘆學人、幾曾休歇。默默昏昏,壺內玉花開徹。恍惚中間顯現象,見寶珠、光耀似皎月。悟得之時,同遊聖闕。

    萬木歸根,三冬拔翠,曉來梅萼輕坼。妒雪精神,清人氣焰,不許等閑攀摘。百花未發,獨占得東君春色。庚嶺斜橫,秀孤芳,更妙機難測。西湖灑然至極。勝蠟黃愈增靈識。漏泄前村驛使,喜傳消息。解引詩人雅詠,對一枝金蕾,興自適。月浸寒梢,天香可惜。

    以上長筌子作品《天香》共3首

    【註釋】:

    靜:

    ①靜止;平靜(與“動”相對)。《嶽陽樓記》:“浮光躍金,靜影沉璧。”《墨子·非攻下》:“而神民不違,天下乃靜。”《韓非子·喻老》:“天下有道無急患則曰靜。”《周易·系辭上》:“夫坤,其靜也翕(xī),其動也辟。”(翕:斂息。辟:開啟。)②寂靜;安靜。《詩經·衛風·氓》:“靜言思之,躬自悼矣。”杜甫《甘林》:“喧靜不同科。”③安定;平定。杜光庭《墉城集仙錄·薛玄同》:“玄同自是冥心靜神,往往不食。”④閑雅;文靜。《詩經·邶風·靜女》:“靜女其姝,俟我於城隅。”⑤清潔;清凈。張衡《東京賦》:“滌濯靜嘉。”(嘉:美好。)洪昇《長生殿·雨夢》:“因此把驛庭靜掃,鑾輿幸早。”(鑾輿:皇帝的車駕。)⑥道傢的一種修煉方法。王建《送宮人入道》:“問師初得經中字,入靜猶燒內裡香。”(內裡:宮裡。)

    處:

    (一)①停留;休息。韓愈《答李翊書》:“處若忘,行若遺,儼乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽獨處乎山中。”范仲淹《嶽陽樓記》:“居廟堂之高,則憂其民,處江湖之遠,則憂其君。”③安;存。《史記·李斯列傳》:“人之賢不肖譬如鼠矣,在所自處耳。”④交往;相處。文天祥《指南錄後序》:“與貴酋相處二十日,爭曲直,屢當死。”⑤處置;辦理。《孔雀東南飛》:“處分適兄意,那得自任專!”⑥處罰。《晉書·食貨志》:“人間巧偽漸多,競濕谷以要(yāo)利,作薄絹以為市,雖處以嚴刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 處所;地方。《漢書·張騫傳》:“知水草處,軍得以不乏。”

    趺:

    ①同“跗”。腳背。《北史·藝術傳下·馬嗣明》:“嗣明為灸兩足趺上各三七壯。”(壯:艾灸一次為一壯。)②同“柎”。花萼。束晳《補亡詩六首》之二:“白華絳趺,在陵之陬(zōu)。”(陬:山腳。)③碑座。劉禹錫《奚公神道碑》:“螭首龜趺。”

    存:

    ①問候。《史記·魏公子列傳》:“而公子親數存之。”②存在;生存。范縝《神滅論》:“是以形存則神存,形謝則神滅。”杜甫《石壕吏》:“存者且偷生,死者長已矣。”③思念。王充《論衡·訂鬼》:“凡天地之間有鬼,非人死精神為之也,皆人思念存想之所致也。”

    神:

    ①天神。古人認為天地萬物的創造者和主宰者。《論語·述而》:“禱爾於上下神祇。”②鬼神。《禮記·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出雲,為風雨,見怪物,皆曰神。”(見:現。)③指人死後的魂靈。《左傳·昭公七年》:“昔堯殛鯀於羽山,其神化為黃熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辭上》:“陰陽不測謂之神。”⑤心神;精神。《荀子·天論》:“形具而神生。”⑥表情;神態。《世說新語·簡傲》:“(王恬)神氣傲邁,瞭無相酬對意。”⑦形象;肖像。蔣驥《傳神秘要》:“傳神最大者,令彼隔幾而坐,可遠三四尺許,若小照,可遠五六尺,愈小愈宜遠。”⑧神韻。指文藝作品在境界上所表達出的情趣韻致。嚴羽《滄浪詩話·詩辨》:“詩之極致有一,曰入神。詩而入神,至矣,盡矣,蔑以加矣!”(蔑:無;沒有。)

    握:

    ①握持。《詩經·小雅·小宛》:“握粟出卜。”②蜷曲。《顏氏傢訓·勉學》:“帝握拳代痛,爪入掌心,血流滿手。”③量詞。用於一手可握的量。《詩經·陳風·東風之枌》:“貽我握椒。”

    固:

    ①險要、穩固的地方。《周禮·夏官·大司馬》:“以九伐之法正邦國……負固不服則侵之。”(負:恃。侵:指兵臨其境加以威懾。)又使堅固。《孟子·公孫醜下》:“固國不以山溪之險,威天下不以兵革之利。”②鞏固;牢固。《資治通鑒》卷六十五:“江山險固,沃野千裡,士民殷富。”又使牢固。黃宗羲《原君》:“攝緘縢(téng),固扃鐍(jué),一人之智力,不能勝天下欲得之者之眾。”(攝:收緊。縢:繩索。扃:門閂、門環等。鐍:鎖鑰。)③穩固;安定。《國語·晉語二》:“百姓欣而奉之,國可以固。”《資治通鑒·宋明帝泰始三年》:“卒有離心,士無固色。”(色:神色。)④堅持;安守。《荀子·強國》:“子發之致命也恭,其辭賞也固。”⑤堅硬;凝聚。《呂氏春秋 ·首時》:“水凍方固,後稷不種。”(後稷:古農官名。)⑥固執;頑固。《列子 ·湯問》:“汝心之固,固不可徹。”(徹:通。)⑦鄙陋;淺薄。《戰國策·楚策四》:“明願有問君而恐固。”⑧副詞。1.表示反復多次,相當於“一再”。《史記·留侯世傢》:“良乃固要項伯,項伯見沛公。”(良:留侯張良。要:同“邀”。)2. 表示本來如此。韓愈《師說》:“生乎吾前,其聞道固先乎吾。”3.表示承認某種事物。相當於“固然”。馬中錫《中山狼傳》:“子固仁者,然愚亦甚矣。”⑨通“故”。舊。《戰國策·趙策二》:“國有固籍,兵有常經;變籍則亂,失經則弱。”(經:作為典范的書。)⑩必定;一定。《史記·陳涉世傢》:“借第令毋斬,而戍死者固十六七。”(11)所以。柳宗元《封建論》:“吾固曰:非聖人之意,勢也。”

    莫:

    ①(mu)[名]日落的時候。《禮記·聘義》:“日~人倦。”(“暮”的本字。)②[代]沒有什麼。《莊子·秋水》:“天下之水,~大於海。”③[副]不。《墨子·公輸》:“殺臣,宋~能守,乃可攻也。”

    辯:

    ①辯解;爭辯。《列子·湯問》:“孔子東遊,見兩小兒辯鬥。”②善於言辭。《韓非子·五蠹》:“子貢辯智而魯削。”③聰慧。《史記·孟嘗君列傳》:“代舍客馮公形容狀貌甚辯,長者,無他伎能,宜可令收債。”④通“辨”。分別。《莊子·秋水》:“涇流之大,兩涘渚崖之間,不辯牛馬。”⑤通“變”。變化。《莊子·逍遙遊》:“若夫乘天地之正,而禦六氣之辯,以遊無窮者,彼且惡(wū)乎待哉?”(六氣:指陰、陽、風、雨、晦、明。惡:何。)

    是:

    ①正確。與“非”相對。《論語·陽貨》:“偃之言是也。”②肯定;認為正確。《墨子·尚同上》:“國君之所是,必皆是之。”③糾正;訂正。《禮記·月令》:“是察阿黨,則罪無有掩蔽。”(察:審察。)④表示判斷,是。《史記·刺客列傳》:“此必是豫讓也。”⑤代詞。表示近指。相當於“此”、“這”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥連詞。相當於“於是”。《管子·君臣上》:“非茲,是無以理人;非茲,是無以生財。”⑦助詞。用以前置賓語。《左傳·襄公十四年》:“唯餘馬首是瞻。”[是以]因此;所以。《韓非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以無請也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故湯事葛。”[國是]國傢大計。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“定國是之詔既下。”

    非:

    ①違背;違反。《左傳·定公四年》:“無謀非德,無犯非義。”(無:不。謀:謀劃。犯:觸及。)②違理的事;過錯。與“是”相對。《莊子·齊物論》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指責;譏諷;非議;非難。《呂氏春秋·審己》:“國人不說,大非上。”(說:同“悅”。上:指國君。)《荀子· 修身》:“故非我而當者,吾師也。”④不是。《莊子·秋水》:“子非魚,安知魚之樂?”(子:你。安:怎。)⑤無;沒有。左思《三都賦序》:“雖寶非用。”⑥副詞。不。《尚書·盤庚下》:“各非敢違卜。”( 卜:吉卜。)

    優:

    ①富饒;豐足。《荀子·王制》:“故魚鱉優多而百姓有餘用也。”《後漢書 ·仲長統傳》:“蓄積非橫賦斂以取優饒者也。”(橫:暴虐。賦:賦稅。斂:征收。)②優厚;優待。《漢書·匡衡傳》:“上以新即位,褒優大臣。”(褒:贊揚。)《晉書·張賓載記》:“任遇優顯,寵冠當時。”③有餘力。《論語·子張》:“仕而優則學,學而優則仕。”(仕:做官。)④優秀;優越。諸葛亮《出師表》:“必能使行陳和睦,優劣得所。”《宋史·蘇轍傳論》:“獨其齒爵皆優於兄。”(齒:壽數。爵:爵位。)⑤閑適自得;安逸。《詩經 · 小雅 · 采菽》:“優哉遊哉,亦是戾(lì)矣。”(戾:好。)⑥猶豫不決。《管子·小匡》:“人君唯優與不敏為不可。”(敏:敏銳。)⑦古代指演員。《管子·小匡》:“倡優侏儒在前,而賢大夫在後。”(侏儒:矮人;小醜。)⑧表演的歌舞、雜戲、戲劇等。《左傳·襄公二十八年》:“且觀優。”《徐霞客遊記·滇遊日記四》:“具酌演優。”(酌:酒。)⑨戲謔。《左傳·襄公六年》:“宋華弱與樂轡少相狎,長相優。”⑩寬和;寬厚。《國語·周語下》:“所以優柔容民。”[優遊]也作“優遊”。1.悠閑自得。《詩經·大雅·卷阿》:“優遊爾休矣。”歐陽修《〈歸田錄〉自序》:“退避榮寵,而優遊田畝,盡其天年。”2.寬廣博大的樣子。《楚辭·九章·惜往日》:“封介山而為之禁兮,報大德之優遊。”3.寬和;寬厚。《孔子傢語·儒行解》:“禮必以和,優遊以法。”4.猶豫不決。《尚書大傳》卷四:“周公將作禮樂,優遊之,三年不能作。”

    劣:

    ①羸弱;弱小。曹植《辨道論》:“骨體強劣,各有人焉。”《後漢書·順帝紀》:“年老劣弱不任軍事者,上名。”(任:勝,堪。上:登記。)②不及;小於。杜甫《戲為六絕句》之三:“縱使盧王操翰墨,劣於漢魏近《風》《騷》。”(盧:盧照鄰。王:王勃。)③低劣;惡劣。《論衡·儒增》:“夫德劣故用兵,犯法故施刑。”諸葛亮《出師表》:“必能使行陣和睦,優劣得所。”④副詞。表示限於某個范圍,相當於“僅”“剛”。《宋書·劉懷真傳附劉德願》:“德願善禦車,常立兩柱,使其中劣過車軸……打牛奔從柱間直過。”《梁書·鐘嶸傳》:“學謝朓劣得‘黃鳥度青枝’。”


  • 静处跏趺,存神握固,莫辩是非优劣。

    “静处跏趺,存神握固,莫辩是非优劣。”诗句出处:《天香三首》;是元朝诗人长筌子的作品。

    过隙年光,如毛尘事,几人识破休矣。归去来兮,云耕水钓,林下澹然宁耳。翠微影里,别有些逍遥真味。一曲玄歌寄天香,叹物华荣悴。白茅半间而已。畅情怀、四时吟醉。返照人生,毕竟到头何济。坐看空华起灭,这混成消息越众美。太朴淳风,清虚妙理。

    若论修真,玄关直指,外缘心上都撇。静处跏趺,存神握固,莫辩是非优劣。任缘度日,除饱暖其馀忘绝。一味清闲价无穷,对下愚难说。端的至诚妙诀。叹学人、几曾休歇。默默昏昏,壶内玉花开彻。恍惚中间显现象,见宝珠、光耀似皎月。悟得之时,同游圣阙。

    万木归根,三冬拔翠,晓来梅萼轻坼。妒雪精神,清人气焰,不许等闲攀摘。百花未发,独占得东君春色。庚岭斜横,秀孤芳,更妙机难测。西湖洒然至极。胜蜡黄愈增灵识。漏泄前村驿使,喜传消息。解引诗人雅咏,对一枝金蕾,兴自适。月浸寒梢,天香可惜。

    以上长筌子作品《天香》共3首

    【注释】:

    静:

    ①静止;平静(与“动”相对)。《岳阳楼记》:“浮光跃金,静影沉璧。”《墨子·非攻下》:“而神民不违,天下乃静。”《韩非子·喻老》:“天下有道无急患则曰静。”《周易·系辞上》:“夫坤,其静也翕(xī),其动也辟。”(翕:敛息。辟:开启。)②寂静;安静。《诗经·卫风·氓》:“静言思之,躬自悼矣。”杜甫《甘林》:“喧静不同科。”③安定;平定。杜光庭《墉城集仙录·薛玄同》:“玄同自是冥心静神,往往不食。”④闲雅;文静。《诗经·邶风·静女》:“静女其姝,俟我于城隅。”⑤清洁;清净。张衡《东京赋》:“涤濯静嘉。”(嘉:美好。)洪昇《长生殿·雨梦》:“因此把驿庭静扫,銮舆幸早。”(銮舆:皇帝的车驾。)⑥道家的一种修炼方法。王建《送宫人入道》:“问师初得经中字,入静犹烧内里香。”(内里:宫里。)

    处:

    (一)①停留;休息。韩愈《答李翊书》:“处若忘,行若遗,俨乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽独处乎山中。”范仲淹《岳阳楼记》:“居庙堂之高,则忧其民,处江湖之远,则忧其君。”③安;存。《史记·李斯列传》:“人之贤不肖譬如鼠矣,在所自处耳。”④交往;相处。文天祥《指南录后序》:“与贵酋相处二十日,争曲直,屡当死。”⑤处置;办理。《孔雀东南飞》:“处分适兄意,那得自任专!”⑥处罚。《晋书·食货志》:“人间巧伪渐多,竞湿谷以要(yāo)利,作薄绢以为市,虽处以严刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 处所;地方。《汉书·张骞传》:“知水草处,军得以不乏。”

    趺:

    ①同“跗”。脚背。《北史·艺术传下·马嗣明》:“嗣明为灸两足趺上各三七壮。”(壮:艾灸一次为一壮。)②同“柎”。花萼。束晳《补亡诗六首》之二:“白华绛趺,在陵之陬(zōu)。”(陬:山脚。)③碑座。刘禹锡《奚公神道碑》:“螭首龟趺。”

    存:

    ①问候。《史记·魏公子列传》:“而公子亲数存之。”②存在;生存。范缜《神灭论》:“是以形存则神存,形谢则神灭。”杜甫《石壕吏》:“存者且偷生,死者长已矣。”③思念。王充《论衡·订鬼》:“凡天地之间有鬼,非人死精神为之也,皆人思念存想之所致也。”

    神:

    ①天神。古人认为天地万物的创造者和主宰者。《论语·述而》:“祷尔于上下神祇。”②鬼神。《礼记·祭法》:“山林、川谷、丘陵,能出云,为风雨,见怪物,皆曰神。”(见:现。)③指人死后的魂灵。《左传·昭公七年》:“昔尧殛鲧于羽山,其神化为黄熊。”④玄妙;神奇。《周易·系辞上》:“阴阳不测谓之神。”⑤心神;精神。《荀子·天论》:“形具而神生。”⑥表情;神态。《世说新语·简傲》:“(王恬)神气傲迈,了无相酬对意。”⑦形象;肖像。蒋骥《传神秘要》:“传神最大者,令彼隔几而坐,可远三四尺许,若小照,可远五六尺,愈小愈宜远。”⑧神韵。指文艺作品在境界上所表达出的情趣韵致。严羽《沧浪诗话·诗辨》:“诗之极致有一,曰入神。诗而入神,至矣,尽矣,蔑以加矣!”(蔑:无;没有。)

    握:

    ①握持。《诗经·小雅·小宛》:“握粟出卜。”②蜷曲。《颜氏家训·勉学》:“帝握拳代痛,爪入掌心,血流满手。”③量词。用于一手可握的量。《诗经·陈风·东风之枌》:“贻我握椒。”

    固:

    ①险要、稳固的地方。《周礼·夏官·大司马》:“以九伐之法正邦国……负固不服则侵之。”(负:恃。侵:指兵临其境加以威慑。)又使坚固。《孟子·公孙丑下》:“固国不以山溪之险,威天下不以兵革之利。”②巩固;牢固。《资治通鉴》卷六十五:“江山险固,沃野千里,士民殷富。”又使牢固。黄宗羲《原君》:“摄缄縢(téng),固扃鐍(jué),一人之智力,不能胜天下欲得之者之众。”(摄:收紧。縢:绳索。扃:门闩、门环等。鐍:锁钥。)③稳固;安定。《国语·晋语二》:“百姓欣而奉之,国可以固。”《资治通鉴·宋明帝泰始三年》:“卒有离心,士无固色。”(色:神色。)④坚持;安守。《荀子·强国》:“子发之致命也恭,其辞赏也固。”⑤坚硬;凝聚。《吕氏春秋 ·首时》:“水冻方固,后稷不种。”(后稷:古农官名。)⑥固执;顽固。《列子 ·汤问》:“汝心之固,固不可彻。”(彻:通。)⑦鄙陋;浅薄。《战国策·楚策四》:“明愿有问君而恐固。”⑧副词。1.表示反复多次,相当于“一再”。《史记·留侯世家》:“良乃固要项伯,项伯见沛公。”(良:留侯张良。要:同“邀”。)2. 表示本来如此。韩愈《师说》:“生乎吾前,其闻道固先乎吾。”3.表示承认某种事物。相当于“固然”。马中锡《中山狼传》:“子固仁者,然愚亦甚矣。”⑨通“故”。旧。《战国策·赵策二》:“国有固籍,兵有常经;变籍则乱,失经则弱。”(经:作为典范的书。)⑩必定;一定。《史记·陈涉世家》:“借第令毋斩,而戍死者固十六七。”(11)所以。柳宗元《封建论》:“吾固曰:非圣人之意,势也。”

    莫:

    ①(mu)[名]日落的时候。《礼记·聘义》:“日~人倦。”(“暮”的本字。)②[代]没有什么。《庄子·秋水》:“天下之水,~大于海。”③[副]不。《墨子·公输》:“杀臣,宋~能守,乃可攻也。”

    辩:

    ①辩解;争辩。《列子·汤问》:“孔子东游,见两小儿辩斗。”②善于言辞。《韩非子·五蠹》:“子贡辩智而鲁削。”③聪慧。《史记·孟尝君列传》:“代舍客冯公形容状貌甚辩,长者,无他伎能,宜可令收债。”④通“辨”。分别。《庄子·秋水》:“泾流之大,两涘渚崖之间,不辩牛马。”⑤通“变”。变化。《庄子·逍遥游》:“若夫乘天地之正,而御六气之辩,以游无穷者,彼且恶(wū)乎待哉?”(六气:指阴、阳、风、雨、晦、明。恶:何。)

    是:

    ①正确。与“非”相对。《论语·阳货》:“偃之言是也。”②肯定;认为正确。《墨子·尚同上》:“国君之所是,必皆是之。”③纠正;订正。《礼记·月令》:“是察阿党,则罪无有掩蔽。”(察:审察。)④表示判断,是。《史记·刺客列传》:“此必是豫让也。”⑤代词。表示近指。相当于“此”、“这”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥连词。相当于“于是”。《管子·君臣上》:“非兹,是无以理人;非兹,是无以生财。”⑦助词。用以前置宾语。《左传·襄公十四年》:“唯余马首是瞻。”[是以]因此;所以。《韩非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以无请也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故汤事葛。”[国是]国家大计。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“定国是之诏既下。”

    非:

    ①违背;违反。《左传·定公四年》:“无谋非德,无犯非义。”(无:不。谋:谋划。犯:触及。)②违理的事;过错。与“是”相对。《庄子·齐物论》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指责;讥讽;非议;非难。《吕氏春秋·审己》:“国人不说,大非上。”(说:同“悦”。上:指国君。)《荀子· 修身》:“故非我而当者,吾师也。”④不是。《庄子·秋水》:“子非鱼,安知鱼之乐?”(子:你。安:怎。)⑤无;没有。左思《三都赋序》:“虽宝非用。”⑥副词。不。《尚书·盘庚下》:“各非敢违卜。”( 卜:吉卜。)

    优:

    ①富饶;丰足。《荀子·王制》:“故鱼鳖优多而百姓有余用也。”《后汉书 ·仲长统传》:“蓄积非横赋敛以取优饶者也。”(横:暴虐。赋:赋税。敛:征收。)②优厚;优待。《汉书·匡衡传》:“上以新即位,褒优大臣。”(褒:赞扬。)《晋书·张宾载记》:“任遇优显,宠冠当时。”③有余力。《论语·子张》:“仕而优则学,学而优则仕。”(仕:做官。)④优秀;优越。诸葛亮《出师表》:“必能使行陈和睦,优劣得所。”《宋史·苏辙传论》:“独其齿爵皆优于兄。”(齿:寿数。爵:爵位。)⑤闲适自得;安逸。《诗经 · 小雅 · 采菽》:“优哉游哉,亦是戾(lì)矣。”(戾:好。)⑥犹豫不决。《管子·小匡》:“人君唯优与不敏为不可。”(敏:敏锐。)⑦古代指演员。《管子·小匡》:“倡优侏儒在前,而贤大夫在后。”(侏儒:矮人;小丑。)⑧表演的歌舞、杂戏、戏剧等。《左传·襄公二十八年》:“且观优。”《徐霞客游记·滇游日记四》:“具酌演优。”(酌:酒。)⑨戏谑。《左传·襄公六年》:“宋华弱与乐辔少相狎,长相优。”⑩宽和;宽厚。《国语·周语下》:“所以优柔容民。”[优游]也作“优遊”。1.悠闲自得。《诗经·大雅·卷阿》:“优游尔休矣。”欧阳修《〈归田录〉自序》:“退避荣宠,而优游田亩,尽其天年。”2.宽广博大的样子。《楚辞·九章·惜往日》:“封介山而为之禁兮,报大德之优游。”3.宽和;宽厚。《孔子家语·儒行解》:“礼必以和,优游以法。”4.犹豫不决。《尚书大传》卷四:“周公将作礼乐,优游之,三年不能作。”

    劣:

    ①羸弱;弱小。曹植《辨道论》:“骨体强劣,各有人焉。”《后汉书·顺帝纪》:“年老劣弱不任军事者,上名。”(任:胜,堪。上:登记。)②不及;小于。杜甫《戏为六绝句》之三:“纵使卢王操翰墨,劣于汉魏近《风》《骚》。”(卢:卢照邻。王:王勃。)③低劣;恶劣。《论衡·儒增》:“夫德劣故用兵,犯法故施刑。”诸葛亮《出师表》:“必能使行阵和睦,优劣得所。”④副词。表示限于某个范围,相当于“仅”“刚”。《宋书·刘怀真传附刘德愿》:“德愿善御车,常立两柱,使其中劣过车轴……打牛奔从柱间直过。”《梁书·钟嵘传》:“学谢朓劣得‘黄鸟度青枝’。”


  • jing chu jia fu ,cun shen wo gu ,mo bian shi fei you lie 。

    “jing chu jia fu ,cun shen wo gu ,mo bian shi fei you lie 。”shi gou chu chu :《tian xiang san shou 》;shi yuan chao shi ren chang quan zi de zuo pin 。

    guo xi nian guang ,ru mao chen shi ,ji ren shi po xiu yi 。gui qu lai xi ,yun geng shui diao ,lin xia dan ran ning er 。cui wei ying li ,bie you xie xiao yao zhen wei 。yi qu xuan ge ji tian xiang ,tan wu hua rong cui 。bai mao ban jian er yi 。chang qing huai 、si shi yin zui 。fan zhao ren sheng ,bi jing dao tou he ji 。zuo kan kong hua qi mie ,zhe hun cheng xiao xi yue zhong mei 。tai piao chun feng ,qing xu miao li 。

    re lun xiu zhen ,xuan guan zhi zhi ,wai yuan xin shang dou pie 。jing chu jia fu ,cun shen wo gu ,mo bian shi fei you lie 。ren yuan du ri ,chu bao nuan ji yu wang jue 。yi wei qing xian jia mo qiong ,dui xia yu nan shui 。duan de zhi cheng miao jue 。tan xue ren 、ji ceng xiu xie 。mo mo hun hun ,hu nei yu hua kai che 。huang hu zhong jian xian xian xiang ,jian bao zhu 、guang yao shi jiao yue 。wu de zhi shi ,tong you sheng que 。

    mo mu gui gen ,san dong ba cui ,xiao lai mei e qing che 。du xue jing shen ,qing ren qi yan ,bu hu deng xian pan zhai 。bai hua wei fa ,du zhan de dong jun chun se 。geng ling xie heng ,xiu gu fang ,geng miao ji nan ce 。xi hu sa ran zhi ji 。sheng la huang yu zeng ling shi 。lou xie qian cun yi shi ,xi chuan xiao xi 。jie yin shi ren ya yong ,dui yi zhi jin lei ,xing zi kuo 。yue jin han sao ,tian xiang ke xi 。

    yi shang chang quan zi zuo pin 《tian xiang 》gong 3shou

    【zhu shi 】:

    jing :

    ①jing zhi ;ping jing (yu “dong ”xiang dui )。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin ,jing ying chen bi 。”《mo zi ·fei gong xia 》:“er shen min bu wei ,tian xia nai jing 。”《han fei zi ·yu lao 》:“tian xia you dao mo ji huan ze yue jing 。”《zhou yi ·ji ci shang 》:“fu kun ,ji jing ye xi (xī),ji dong ye bi 。”(xi :lian xi 。bi :kai qi 。)②ji jing ;an jing 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“jing yan sai zhi ,gong zi dao yi 。”du fu 《gan lin 》:“xuan jing bu tong ke 。”③an ding ;ping ding 。du guang ting 《yong cheng ji xian lu ·xue xuan tong 》:“xuan tong zi shi ming xin jing shen ,wang wang bu shi 。”④xian ya ;wen jing 。《shi jing ·bei feng ·jing nv 》:“jing nv ji shu ,qi wo yu cheng yu 。”⑤qing jie ;qing jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“di zhuo jing jia 。”(jia :mei hao 。)hong 昇《chang sheng dian ·yu meng 》:“yin ci ba yi ting jing sao ,luan yu xing zao 。”(luan yu :huang di de che jia 。)⑥dao jia de yi chong xiu lian fang fa 。wang jian 《song gong ren ru dao 》:“wen shi chu de jing zhong zi ,ru jing you shao nei li xiang 。”(nei li :gong li 。)

    chu :

    (yi )①ting liu ;xiu xi 。han yu 《da li yi shu 》:“chu re wang ,hang re wei ,yan hu ji re sai ,mang hu ji re mi 。”②ju zhu 。qu yuan 《jiu zhang ·she jiang 》:“you du chu hu shan zhong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ju miao tang zhi gao ,ze you ji min ,chu jiang hu zhi yuan ,ze you ji jun 。”③an ;cun 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ren zhi xian bu xiao pi ru shu yi ,zai suo zi chu er 。”④jiao wang ;xiang chu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu gui qiu xiang chu er shi ri ,zheng qu zhi ,lv dang si 。”⑤chu zhi ;ban li 。《kong qiao dong na fei 》:“chu fen kuo xiong yi ,na de zi ren zhuan !”⑥chu fa 。《jin shu ·shi huo zhi 》:“ren jian qiao wei jian duo ,jing shi gu yi yao (yāo)li ,zuo bao juan yi wei shi ,sui chu yi yan xing er bu neng jin ye 。”(yao :qiu qu 。) (er )chù chu suo ;de fang 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“zhi shui cao chu ,jun de yi bu fa 。”

    fu :

    ①tong “fu ”。jiao bei 。《bei shi ·yi shu chuan xia ·ma si ming 》:“si ming wei jiu liang zu fu shang ge san qi zhuang 。”(zhuang :ai jiu yi ci wei yi zhuang 。)②tong “fu ”。hua e 。shu xi 《bu wang shi liu shou 》zhi er :“bai hua jiang fu ,zai ling zhi zou (zōu)。”(zou :shan jiao 。)③bei zuo 。liu yu xi 《xi gong shen dao bei 》:“chi shou gui fu 。”

    cun :

    ①wen hou 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“er gong zi qin shu cun zhi 。”②cun zai ;sheng cun 。fan zhen 《shen mie lun 》:“shi yi xing cun ze shen cun ,xing xie ze shen mie 。”du fu 《dan hao li 》:“cun zhe ju tou sheng ,si zhe chang yi yi 。”③sai nian 。wang chong 《lun heng ·ding gui 》:“fan tian de zhi jian you gui ,fei ren si jing shen wei zhi ye ,jie ren sai nian cun xiang zhi suo zhi ye 。”

    shen :

    ①tian shen 。gu ren ren wei tian de mo wu de chuang zao zhe he zhu zai zhe 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen 祇。”②gui shen 。《li ji ·ji fa 》:“shan lin 、chuan gu 、qiu ling ,neng chu yun ,wei feng yu ,jian guai wu ,jie yue shen 。”(jian :xian 。)③zhi ren si hou de hun ling 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“xi yao ji gun yu yu shan ,ji shen hua wei huang xiong 。”④xuan miao ;shen ji 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yin yang bu ce wei zhi shen 。”⑤xin shen ;jing shen 。《xun zi ·tian lun 》:“xing ju er shen sheng 。”⑥biao qing ;shen tai 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“(wang tian )shen qi ao mai ,le mo xiang chou dui yi 。”⑦xing xiang ;xiao xiang 。jiang ji 《chuan shen bi yao 》:“chuan shen zui da zhe ,ling bi ge ji er zuo ,ke yuan san si che hu ,re xiao zhao ,ke yuan wu liu che ,yu xiao yu yi yuan 。”⑧shen yun 。zhi wen yi zuo pin zai jing jie shang suo biao da chu de qing qu yun zhi 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“shi zhi ji zhi you yi ,yue ru shen 。shi er ru shen ,zhi yi ,jin yi ,mie yi jia yi !”(mie :mo ;mei you 。)

    wo :

    ①wo chi 。《shi jing ·xiao ya ·xiao wan 》:“wo su chu bo 。”②quan qu 。《yan shi jia xun ·mian xue 》:“di wo quan dai tong ,zhao ru zhang xin ,xie liu man shou 。”③liang ci 。yong yu yi shou ke wo de liang 。《shi jing ·chen feng ·dong feng zhi fen 》:“yi wo wo jiao 。”

    gu :

    ①xian yao 、wen gu de de fang 。《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“yi jiu fa zhi fa zheng bang guo ……fu gu bu fu ze qin zhi 。”(fu :shi 。qin :zhi bing lin ji jing jia yi wei she 。)you shi jian gu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“gu guo bu yi shan xi zhi xian ,wei tian xia bu yi bing ge zhi li 。”②gong gu ;lao gu 。《zi zhi tong jian 》juan liu shi wu :“jiang shan xian gu ,wo ye qian li ,shi min yan fu 。”you shi lao gu 。huang zong xi 《yuan jun 》:“she jian teng (téng),gu jiong jue (jué),yi ren zhi zhi li ,bu neng sheng tian xia yu de zhi zhe zhi zhong 。”(she :shou jin 。teng :sheng suo 。jiong :men shuan 、men huan deng 。jue :suo yao 。)③wen gu ;an ding 。《guo yu ·jin yu er 》:“bai xing xin er feng zhi ,guo ke yi gu 。”《zi zhi tong jian ·song ming di tai shi san nian 》:“cu you li xin ,shi mo gu se 。”(se :shen se 。)④jian chi ;an shou 。《xun zi ·jiang guo 》:“zi fa zhi zhi ming ye gong ,ji ci shang ye gu 。”⑤jian ying ;ning ju 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“shui dong fang gu ,hou ji bu chong 。”(hou ji :gu nong guan ming 。)⑥gu zhi ;wan gu 。《lie zi ·shang wen 》:“ru xin zhi gu ,gu bu ke che 。”(che :tong 。)⑦bi lou ;jian bao 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“ming yuan you wen jun er kong gu 。”⑧fu ci 。1.biao shi fan fu duo ci ,xiang dang yu “yi zai ”。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“liang nai gu yao xiang bai ,xiang bai jian pei gong 。”(liang :liu hou zhang liang 。yao :tong “yao ”。)2. biao shi ben lai ru ci 。han yu 《shi shui 》:“sheng hu wu qian ,ji wen dao gu xian hu wu 。”3.biao shi cheng ren mou chong shi wu 。xiang dang yu “gu ran ”。ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“zi gu ren zhe ,ran yu yi shen yi 。”⑨tong “gu ”。jiu 。《zhan guo ce ·zhao ce er 》:“guo you gu ji ,bing you chang jing ;bian ji ze luan ,shi jing ze ruo 。”(jing :zuo wei dian fan de shu 。)⑩bi ding ;yi ding 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“jie di ling wu zhan ,er shu si zhe gu shi liu qi 。”(11)suo yi 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“wu gu yue :fei sheng ren zhi yi ,shi ye 。”

    mo :

    ①(mu)[ming ]ri la de shi hou 。《li ji ·pin yi 》:“ri ~ren juan 。”(“mu ”de ben zi 。)②[dai ]mei you shen me 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“tian xia zhi shui ,~da yu hai 。”③[fu ]bu 。《mo zi ·gong shu 》:“sha chen ,song ~neng shou ,nai ke gong ye 。”

    bian :

    ①bian jie ;zheng bian 。《lie zi ·shang wen 》:“kong zi dong you ,jian liang xiao er bian dou 。”②shan yu yan ci 。《han fei zi ·wu du 》:“zi gong bian zhi er lu xiao 。”③cong hui 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“dai she ke feng gong xing rong zhuang mao shen bian ,chang zhe ,mo ta ji neng ,yi ke ling shou zhai 。”④tong “bian ”。fen bie 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“jing liu zhi da ,liang si zhu ya zhi jian ,bu bian niu ma 。”⑤tong “bian ”。bian hua 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“re fu cheng tian de zhi zheng ,er yu liu qi zhi bian ,yi you mo qiong zhe ,bi ju e (wū)hu dai zai ?”(liu qi :zhi yin 、yang 、feng 、yu 、hui 、ming 。e :he 。)

    shi :

    ①zheng que 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu ·yang huo 》:“yan zhi yan shi ye 。”②ken ding ;ren wei zheng que 。《mo zi ·shang tong shang 》:“guo jun zhi suo shi ,bi jie shi zhi 。”③jiu zheng ;ding zheng 。《li ji ·yue ling 》:“shi cha a dang ,ze zui mo you yan bi 。”(cha :shen cha 。)④biao shi pan duan ,shi 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci bi shi yu rang ye 。”⑤dai ci 。biao shi jin zhi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑥lian ci 。xiang dang yu “yu shi ”。《guan zi ·jun chen shang 》:“fei ci ,shi mo yi li ren ;fei ci ,shi mo yi sheng cai 。”⑦zhu ci 。yong yi qian zhi bin yu 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wei yu ma shou shi zhan 。”[shi yi ]yin ci ;suo yi 。《han fei zi ·yu lao 》:“jin zai gu sui ,chen shi yi mo qing ye 。”[shi gu ]yin ci 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“wei ren zhe neng yi da shi xiao ,shi gu shang shi ge 。”[guo shi ]guo jia da ji 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“ding guo shi zhi zhao ji xia 。”

    fei :

    ①wei bei ;wei fan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“mo mou fei de ,mo fan fei yi 。”(mo :bu 。mou :mou hua 。fan :chu ji 。)②wei li de shi ;guo cuo 。yu “shi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“bi yi yi shi fei ,ci yi yi shi fei 。”③zhi ze ;ji feng ;fei yi ;fei nan 。《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“guo ren bu shui ,da fei shang 。”(shui :tong “yue ”。shang :zhi guo jun 。)《xun zi · xiu shen 》:“gu fei wo er dang zhe ,wu shi ye 。”④bu shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zi fei yu ,an zhi yu zhi le ?”(zi :ni 。an :zen 。)⑤mo ;mei you 。zuo sai 《san dou fu xu 》:“sui bao fei yong 。”⑥fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“ge fei gan wei bo 。”( bo :ji bo 。)

    you :

    ①fu rao ;feng zu 。《xun zi ·wang zhi 》:“gu yu bie you duo er bai xing you yu yong ye 。”《hou han shu ·zhong chang tong chuan 》:“xu ji fei heng fu lian yi qu you rao zhe ye 。”(heng :bao nve 。fu :fu shui 。lian :zheng shou 。)②you hou ;you dai 。《han shu ·kuang heng chuan 》:“shang yi xin ji wei ,bao you da chen 。”(bao :zan yang 。)《jin shu ·zhang bin zai ji 》:“ren yu you xian ,chong guan dang shi 。”③you yu li 。《lun yu ·zi zhang 》:“shi er you ze xue ,xue er you ze shi 。”(shi :zuo guan 。)④you xiu ;you yue 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“bi neng shi hang chen he mu ,you lie de suo 。”《song shi ·su zhe chuan lun 》:“du ji chi jue jie you yu xiong 。”(chi :shou shu 。jue :jue wei 。)⑤xian kuo zi de ;an yi 。《shi jing · xiao ya · cai shu 》:“you zai you zai ,yi shi li (lì)yi 。”(li :hao 。)⑥you yu bu jue 。《guan zi ·xiao kuang 》:“ren jun wei you yu bu min wei bu ke 。”(min :min rui 。)⑦gu dai zhi yan yuan 。《guan zi ·xiao kuang 》:“chang you zhu ru zai qian ,er xian da fu zai hou 。”(zhu ru :ai ren ;xiao chou 。)⑧biao yan de ge wu 、za hu 、hu ju deng 。《zuo chuan ·xiang gong er shi ba nian 》:“ju guan you 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji si 》:“ju zhuo yan you 。”(zhuo :jiu 。)⑨hu xue 。《zuo chuan ·xiang gong liu nian 》:“song hua ruo yu le pei shao xiang xia ,chang xiang you 。”⑩kuan he ;kuan hou 。《guo yu ·zhou yu xia 》:“suo yi you rou rong min 。”[you you ]ye zuo “you 遊”。1.you xian zi de 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“you you er xiu yi 。”ou yang xiu 《〈gui tian lu 〉zi xu 》:“tui bi rong chong ,er you you tian mu ,jin ji tian nian 。”2.kuan an bo da de yang zi 。《chu ci ·jiu zhang ·xi wang ri 》:“feng jie shan er wei zhi jin xi ,bao da de zhi you you 。”3.kuan he ;kuan hou 。《kong zi jia yu ·ru hang jie 》:“li bi yi he ,you you yi fa 。”4.you yu bu jue 。《shang shu da chuan 》juan si :“zhou gong jiang zuo li le ,you you zhi ,san nian bu neng zuo 。”

    lie :

    ①lei ruo ;ruo xiao 。cao zhi 《bian dao lun 》:“gu ti jiang lie ,ge you ren yan 。”《hou han shu ·shun di ji 》:“nian lao lie ruo bu ren jun shi zhe ,shang ming 。”(ren :sheng ,kan 。shang :deng ji 。)②bu ji ;xiao yu 。du fu 《hu wei liu jue gou 》zhi san :“zong shi lu wang cao han mo ,lie yu han wei jin 《feng 》《sao 》。”(lu :lu zhao lin 。wang :wang bo 。)③di lie ;e lie 。《lun heng ·ru zeng 》:“fu de lie gu yong bing ,fan fa gu shi xing 。”zhu ge liang 《chu shi biao 》:“bi neng shi hang zhen he mu ,you lie de suo 。”④fu ci 。biao shi xian yu mou ge fan wei ,xiang dang yu “jin ”“gang ”。《song shu ·liu huai zhen chuan fu liu de yuan 》:“de yuan shan yu che ,chang li liang zhu ,shi ji zhong lie guo che zhou ……da niu ben cong zhu jian zhi guo 。”《liang shu ·zhong rong chuan 》:“xue xie tiao lie de ‘huang diao du qing zhi ’。”