• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 柳外暝煙人去也,但月鉤、冷浸闌幹濕。

    “柳外暝煙人去也,但月鉤、冷浸闌幹濕。”詩句出處:《賀新郎》;是宋朝詩人趙以夫的作品。

    春事渾如客。趁新晴、花驄驕駿,紵衫輕窄。臘甕初傾光欲動,笑把黃甘旋擘。更喜得、酒朋詩敵。陶寫襟懷觴詠裡,似風流、王謝當年集。忘爾汝,任爭席。疏簾畫舫梅妝白。看斜陽、波心鏡面,照伊顏色。飄緲笙歌天上譜,一刻千金莫惜。誰信道、高樓占得。柳外暝煙人去也,但月鉤、冷浸闌幹濕。知過瞭,幾寒食。

    【註釋】:

    外:

    ①疏遠。《周易·泰》:“內君子而外小人,君子道長(zhǎng),小人道消也。”(內:親近。長:增長。消:減少。)《韓非子·愛臣》:“此君人者所外也。”(君人者:國君。)②外邊;外部。與“內”相對。《孟子·告子下》:“入則無法傢拂士,出則無敵國外患者,國恒亡。”《史記·屈原賈生列傳》:“懷王以不知忠臣之分,故內惑於鄭袖,外欺於張儀。”③外表。《法言·修身》:“其為外也肅括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人稱夫子好辯,敢問何也?”⑤不正規的;非正式的。《論衡·案書》:“《國語》、《左氏》之外傳也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其餘無足利矣。”⑦稱父系之外的親屬。《爾雅·釋親》:“母之考為外王父。”

    暝:

    ①昏暗。宋玉《神女賦》:“暗然而暝,忽不知處。”②日暮;天黑。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“晻晻日欲暝。”

    煙:

    (一)①物質燃燒時產生的氣狀物。《國語 · 魯語上》:“既其葬也,焚,煙徹於上。”王維《輞川閑居贈裴秀才迪》:“墟裡上孤煙。”②泛指雲氣、霧靄等煙狀之物。陳子昂《春日登金華觀》:“山川亂雲日,樓榭入煙霄。”杜牧《泊秦淮》:“煙籠寒水月籠沙。”③煙熏所積的灰。可制墨。簡文帝《與湘東王書》:“煙墨不言,受其驅染。”晁貫之《墨經·松》:“墨取廬山松煙。”代指墨。庾肩吾《謝賚銅硯筆格啟》:“煙磨青石。” (二)yīn [煙煴]1.古人指天地未分時的混沌之氣。班固《東都賦》:“降煙煴,調元氣。”2. 為陰陽二氣和合的樣子。張衡《思玄賦》:“天地煙煴,百卉含葩。”3.雲煙彌漫的樣子。江淹《別賦》:“襲青氣之煙煴。”

    去:

    (一)①離開。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”②距離。《谷梁傳·莊公三十二年》:“梁丘在曹邾之間,去齊八百裡。”③失去;失掉。孟雲卿《悲哉行》:“孤兒去慈親,遠客喪主人。”周亮工《書影》卷一:“郡縣守巡各至,問所失,吏部曰:‘吾傢無一物,獨去破氈具一床耳。’”④除去;舍棄;丟棄。《左傳·隱公六年》:“見惡,如農夫之務去草焉。”韓愈《與孟尚書書》:“何有去聖人之道,舍先王之法,而從夷狄之教,以求福利也。”⑤婉稱去世;死亡。古詩《孤兒行》:“居生不樂,不如早去,下從地下黃泉。”⑥往;到。辛棄疾《摸魚兒》:“休去倚危欄,斜陽正在、煙柳斷腸處。”⑦過去的;從前的。《新語·至德》:“斯乃去事之戒,來事之師也。”⑧助詞。用於形容詞後,相當於“啊”、“瞭”。白居易《鹽商婦》:“綠鬟富去金釵多,皓腕肥來銀釧窄。”(綠鬟:比喻女子烏黑的發髻。)⑨去聲。漢語四聲之一。⑩往;到……去。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《與史郎中飲聽黃鶴樓上吹笛》:“一為遷客去長沙,西望長安不見傢。”(遷客:被貶謫到外地的官員。)(11)通“驅”。驅逐。《左傳·僖公十五年》:“三去之馀,獲其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左傳·昭公十九年》:“紡焉以度而去之。”(紡線搓繩量瞭城墻的高度然後收藏起來。)《史記·周本紀》:“龍亡而漦在,櫝而去之。”(漦lí:涎沫。櫝dú:放在木匣中。)這個意義後來寫作“弆”。

    也:

    ①語氣詞。用在句末。1. 表示判斷或肯定。《莊子·逍遙遊》:“《齊諧》者,志怪者也。”2.表示疑問或反問。《論語·為政》:“子張問:‘十世可知也?’”②助詞。用在句中,表示停頓以引起下文。《論語·雍也》:“人不堪其憂,回也不改其樂。”(回:顏回。)③副詞。庾信《鏡賦》:“不能片時藏匣裡,暫出園中也自隨。”

    但:

    ①隻。曹操《敗軍抵罪令》:“但賞功而不罰罪,非國典也。”杜甫《無傢別》:“寂寞天寶後,園廬但蒿藜。”(天寶:唐玄宗年號。)②隻管。《孔雀東南飛》:“卿但暫還傢,吾今且報府。”③空。《鹽鐵論·刺復》:“但居者不知負載之勞。”(負:背負物。載:頭頂物。)[但可] 隻須。陳壽《三國志·魏書·鐘會傳》:“鐘會所統,五六倍於鄧艾,但可敕會取艾,不足自行。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《詩經·陳風·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潛《歸田園居》之三:“晨興理荒穢,帶月荷鋤歸。”③月份。一年的十二分之一。從朔至晦為一月,大月三十日,小月二十九日。《詩經·豳風·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形狀或顏色像月亮的。李賀《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉謝郎妓。”⑤指婦人的月經。王建《宮詞》:“密奏君王知入月,喚人相伴洗裙裾。”⑥指婦女懷胎的月份。《詩經·大雅·生民》:“誕彌厥月,先生如達。”(誕:助詞。彌:滿。厥:其。先生:初生。達:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我國古代西域國名。 (二)ròu 同“肉”。古樂府《孤兒行》:“拔斷蒺藜腸月中,愴欲悲。”(腸:指小腿肚子。)

    鉤:

    ①帶鉤,衣帶上的鉤。《史記·齊太公世傢》:“(管仲)射中小白帶鉤。”②用筆畫鉤,表示刪除或截取。韓元吉《跋司馬公倚幾銘》:“鉤註塗改。”③連接;牽連。杜枚《阿房宮賦》:“各抱地勢,鉤心鬥角。”孔尚任《桃花扇 ·餘韻》:“社黨重鉤無縫藏。”④探索;探討。韓愈《進學解》:“記事者必提其要,纂言者必鉤其玄。”(玄:深奧的道理。)⑤圓規,木匠用來畫圓的工具。《莊子· 馬蹄》:“我善治木,曲者中鉤,直者應繩。”(繩:墨繩。)⑥我國古代的一種兵器,似劍而曲。左思《吳都賦》:“吳鉤越棘。”李賀《南園》:“男子何不帶吳鉤,收取關山五十州。”⑦鐮刀。《漢書·龔遂傳》:“棄其兵弩而持鉤鉏。”(鉏:同“鋤”。)⑧勾結。

    冷:

    ①寒冷。《莊子·則陽》:“夫凍者假衣於春,暍(yè)者反冬乎冷風。”(衣於春:等待春天的溫暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷卻;降低溫度。祖詠《題韓少府水亭》:“水氣侵階冷,松陰覆座閑。”③冷淡;不熱情。黃庭堅《鷓鴣天》:“付與旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶圖詩》:“齒寒意冷復三咽(yè)。”⑤寂靜;不熱鬧;冷清。白居易《晚出西郊》:“貧州冷似村。”也指心態冷靜。徐夤《上盧三拾遺以言見黜》:“冷眼靜看真好笑,傾懷與說卻為冤。”⑥少見的;很少有人過問的。李山甫《酬劉書記一二知己見寄》:“句冷不求奇。”

    闌:

    ①門前柵欄。《論衡·謝短》:“畫虎於門闌。”②欄桿。李煜《浪淘沙令》:“獨自莫憑闌,無限江山,別時容易見時難。”③擅自(出入)。《史記·汲黯傳》:“闌出財物於邊關。”④殘;盡。柳永《迎新春》:“更闌燭影花陰下。”《史記·高祖本紀》:“酒闌,呂公因目固留高祖。”(目:使眼色。)⑤衰退;衰落。鮑照《園中秋散》:“流枕商聲苦,騷殺年志闌。”⑥無休止的;無窮盡的。杜甫《秋雨嘆三首》之二:“闌風伏雨秋紛紛。”⑦晚。蔡琰《胡茄十八拍》:“更深夜闌兮,夢汝來斯。”

    幹:

    ①古人用以抵禦敵人刀箭,捍衛自身的兵器。《詩經 · 大雅·公劉》:“幹戈戚揚,爰方啟行。”②冒犯;觸犯。《後漢書·虞延傳》:“於是外戚斂乎,莫敢幹法。”③騷擾;侵犯。《三國志·吳志·陸遜傳》:“不令兵士幹擾侵侮。”④求取;謀取。《論語·為政》:“子張學幹祿。”⑤幹涉;幹擾。《魏書·天象志四》:“齊武帝殂(cú),西昌侯以從子幹政。”(殂:死。從子:侄子。)⑥關涉;牽連。《淮南子·說林》:“猶人臣各守其職,不得相幹。”⑦岸;水邊。《詩經·魏風·伐檀》:“坎坎伐檀兮,置之河之幹兮。”(坎坎:伐木聲。)⑧天幹,甲、乙、丙、丁、戊、己、庚、辛、壬、癸的總稱。⑨山澗;山間流水。《詩經 · 小雅·斯幹》:“秩秩斯幹,幽幽南山。”⑩量詞。相當於“個”。《漢書·食貨志下》:“又民用錢,郡縣不同:或用輕錢,百加若幹;或用重錢,平稱不受。”[幹城]比喻捍衛者。《詩經·周南·兔置》:“赳赳武夫,公侯幹城。”(赳赳:勇武貌。公侯:指國君。)

    濕:

    (一)①潮濕。與“幹” 相對。《荀子·勸學》:“施薪若一,火就燥也;平地若一,水就濕也。”②沾濕。李山甫《早春微雨》:“怪來鶯蝶似凝愁,不覺看花暫濕頭。” (二)tà 古水名。後變寫作“漯”。為古黃河支流,河道屢有變遷,主河道在今山東省茌(chí)平縣。已湮沒


  • 柳外暝烟人去也,但月钩、冷浸阑干湿。

    “柳外暝烟人去也,但月钩、冷浸阑干湿。”诗句出处:《贺新郎》;是宋朝诗人赵以夫的作品。

    春事浑如客。趁新晴、花骢骄骏,纻衫轻窄。腊瓮初倾光欲动,笑把黄甘旋擘。更喜得、酒朋诗敌。陶写襟怀觞咏里,似风流、王谢当年集。忘尔汝,任争席。疏帘画舫梅妆白。看斜阳、波心镜面,照伊颜色。飘缈笙歌天上谱,一刻千金莫惜。谁信道、高楼占得。柳外暝烟人去也,但月钩、冷浸阑干湿。知过了,几寒食。

    【注释】:

    外:

    ①疏远。《周易·泰》:“内君子而外小人,君子道长(zhǎng),小人道消也。”(内:亲近。长:增长。消:减少。)《韩非子·爱臣》:“此君人者所外也。”(君人者:国君。)②外边;外部。与“内”相对。《孟子·告子下》:“入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡。”《史记·屈原贾生列传》:“怀王以不知忠臣之分,故内惑于郑袖,外欺于张仪。”③外表。《法言·修身》:“其为外也肃括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人称夫子好辩,敢问何也?”⑤不正规的;非正式的。《论衡·案书》:“《国语》、《左氏》之外传也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其余无足利矣。”⑦称父系之外的亲属。《尔雅·释亲》:“母之考为外王父。”

    暝:

    ①昏暗。宋玉《神女赋》:“暗然而暝,忽不知处。”②日暮;天黑。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“晻晻日欲暝。”

    烟:

    (一)①物质燃烧时产生的气状物。《国语 · 鲁语上》:“既其葬也,焚,烟彻于上。”王维《辋川闲居赠裴秀才迪》:“墟里上孤烟。”②泛指云气、雾霭等烟状之物。陈子昂《春日登金华观》:“山川乱云日,楼榭入烟霄。”杜牧《泊秦淮》:“烟笼寒水月笼沙。”③烟熏所积的灰。可制墨。简文帝《与湘东王书》:“烟墨不言,受其驱染。”晁贯之《墨经·松》:“墨取庐山松烟。”代指墨。庾肩吾《谢赉铜砚笔格启》:“烟磨青石。” (二)yīn [烟煴]1.古人指天地未分时的混沌之气。班固《东都赋》:“降烟煴,调元气。”2. 为阴阳二气和合的样子。张衡《思玄赋》:“天地烟煴,百卉含葩。”3.云烟弥漫的样子。江淹《别赋》:“袭青气之烟煴。”

    去:

    (一)①离开。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”②距离。《谷梁传·庄公三十二年》:“梁丘在曹邾之间,去齐八百里。”③失去;失掉。孟云卿《悲哉行》:“孤儿去慈亲,远客丧主人。”周亮工《书影》卷一:“郡县守巡各至,问所失,吏部曰:‘吾家无一物,独去破毡具一床耳。’”④除去;舍弃;丢弃。《左传·隐公六年》:“见恶,如农夫之务去草焉。”韩愈《与孟尚书书》:“何有去圣人之道,舍先王之法,而从夷狄之教,以求福利也。”⑤婉称去世;死亡。古诗《孤儿行》:“居生不乐,不如早去,下从地下黄泉。”⑥往;到。辛弃疾《摸鱼儿》:“休去倚危栏,斜阳正在、烟柳断肠处。”⑦过去的;从前的。《新语·至德》:“斯乃去事之戒,来事之师也。”⑧助词。用于形容词后,相当于“啊”、“了”。白居易《盐商妇》:“绿鬟富去金钗多,皓腕肥来银钏窄。”(绿鬟:比喻女子乌黑的发髻。)⑨去声。汉语四声之一。⑩往;到……去。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“卿可去成婚。”李白《与史郎中饮听黄鹤楼上吹笛》:“一为迁客去长沙,西望长安不见家。”(迁客:被贬谪到外地的官员。)(11)通“驱”。驱逐。《左传·僖公十五年》:“三去之馀,获其雄狐。” (二)jǔ 收藏。《左传·昭公十九年》:“纺焉以度而去之。”(纺线搓绳量了城墙的高度然后收藏起来。)《史记·周本纪》:“龙亡而漦在,椟而去之。”(漦lí:涎沫。椟dú:放在木匣中。)这个意义后来写作“弆”。

    也:

    ①语气词。用在句末。1. 表示判断或肯定。《庄子·逍遥游》:“《齐谐》者,志怪者也。”2.表示疑问或反问。《论语·为政》:“子张问:‘十世可知也?’”②助词。用在句中,表示停顿以引起下文。《论语·雍也》:“人不堪其忧,回也不改其乐。”(回:颜回。)③副词。庾信《镜赋》:“不能片时藏匣里,暂出园中也自随。”

    但:

    ①只。曹操《败军抵罪令》:“但赏功而不罚罪,非国典也。”杜甫《无家别》:“寂寞天宝后,园庐但蒿藜。”(天宝:唐玄宗年号。)②只管。《孔雀东南飞》:“卿但暂还家,吾今且报府。”③空。《盐铁论·刺复》:“但居者不知负载之劳。”(负:背负物。载:头顶物。)[但可] 只须。陈寿《三国志·魏书·钟会传》:“钟会所统,五六倍于邓艾,但可敕会取艾,不足自行。”

    月:

    (一)①月球;月亮。《诗经·陈风·月出》:“月出皎兮。”②月光;月色。陶潜《归田园居》之三:“晨兴理荒秽,带月荷锄归。”③月份。一年的十二分之一。从朔至晦为一月,大月三十日,小月二十九日。《诗经·豳风·七月》:“七月流火,九月授衣。”(火:星名。)④形状或颜色像月亮的。李贺《昌谷》:“泉樽陶宰酒,月眉谢郎妓。”⑤指妇人的月经。王建《宫词》:“密奏君王知入月,唤人相伴洗裙裾。”⑥指妇女怀胎的月份。《诗经·大雅·生民》:“诞弥厥月,先生如达。”(诞:助词。弥:满。厥:其。先生:初生。达:通“羍”,小羊。)[月氏(zhī)]我国古代西域国名。 (二)ròu 同“肉”。古乐府《孤儿行》:“拔断蒺藜肠月中,怆欲悲。”(肠:指小腿肚子。)

    钩:

    ①带钩,衣带上的钩。《史记·齐太公世家》:“(管仲)射中小白带钩。”②用笔画钩,表示删除或截取。韩元吉《跋司马公倚几铭》:“钩注涂改。”③连接;牵连。杜枚《阿房宫赋》:“各抱地势,钩心斗角。”孔尚任《桃花扇 ·余韵》:“社党重钩无缝藏。”④探索;探讨。韩愈《进学解》:“记事者必提其要,纂言者必钩其玄。”(玄:深奥的道理。)⑤圆规,木匠用来画圆的工具。《庄子· 马蹄》:“我善治木,曲者中钩,直者应绳。”(绳:墨绳。)⑥我国古代的一种兵器,似剑而曲。左思《吴都赋》:“吴钩越棘。”李贺《南园》:“男子何不带吴钩,收取关山五十州。”⑦镰刀。《汉书·龚遂传》:“弃其兵弩而持钩鉏。”(鉏:同“锄”。)⑧勾结。

    冷:

    ①寒冷。《庄子·则阳》:“夫冻者假衣于春,暍(yè)者反冬乎冷风。”(衣于春:等待春天的温暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷却;降低温度。祖咏《题韩少府水亭》:“水气侵阶冷,松阴覆座闲。”③冷淡;不热情。黄庭坚《鹧鸪天》:“付与旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶图诗》:“齿寒意冷复三咽(yè)。”⑤寂静;不热闹;冷清。白居易《晚出西郊》:“贫州冷似村。”也指心态冷静。徐夤《上卢三拾遗以言见黜》:“冷眼静看真好笑,倾怀与说却为冤。”⑥少见的;很少有人过问的。李山甫《酬刘书记一二知己见寄》:“句冷不求奇。”

    阑:

    ①门前栅栏。《论衡·谢短》:“画虎于门阑。”②栏杆。李煜《浪淘沙令》:“独自莫凭阑,无限江山,别时容易见时难。”③擅自(出入)。《史记·汲黯传》:“阑出财物于边关。”④残;尽。柳永《迎新春》:“更阑烛影花阴下。”《史记·高祖本纪》:“酒阑,吕公因目固留高祖。”(目:使眼色。)⑤衰退;衰落。鲍照《园中秋散》:“流枕商声苦,骚杀年志阑。”⑥无休止的;无穷尽的。杜甫《秋雨叹三首》之二:“阑风伏雨秋纷纷。”⑦晚。蔡琰《胡茄十八拍》:“更深夜阑兮,梦汝来斯。”

    干:

    ①古人用以抵御敌人刀箭,捍卫自身的兵器。《诗经 · 大雅·公刘》:“干戈戚扬,爰方启行。”②冒犯;触犯。《后汉书·虞延传》:“于是外戚敛乎,莫敢干法。”③骚扰;侵犯。《三国志·吴志·陆逊传》:“不令兵士干扰侵侮。”④求取;谋取。《论语·为政》:“子张学干禄。”⑤干涉;干扰。《魏书·天象志四》:“齐武帝殂(cú),西昌侯以从子干政。”(殂:死。从子:侄子。)⑥关涉;牵连。《淮南子·说林》:“犹人臣各守其职,不得相干。”⑦岸;水边。《诗经·魏风·伐檀》:“坎坎伐檀兮,置之河之干兮。”(坎坎:伐木声。)⑧天干,甲、乙、丙、丁、戊、己、庚、辛、壬、癸的总称。⑨山涧;山间流水。《诗经 · 小雅·斯干》:“秩秩斯干,幽幽南山。”⑩量词。相当于“个”。《汉书·食货志下》:“又民用钱,郡县不同:或用轻钱,百加若干;或用重钱,平称不受。”[干城]比喻捍卫者。《诗经·周南·兔置》:“赳赳武夫,公侯干城。”(赳赳:勇武貌。公侯:指国君。)

    湿:

    (一)①潮湿。与“干” 相对。《荀子·劝学》:“施薪若一,火就燥也;平地若一,水就湿也。”②沾湿。李山甫《早春微雨》:“怪来莺蝶似凝愁,不觉看花暂湿头。” (二)tà 古水名。后变写作“漯”。为古黄河支流,河道屡有变迁,主河道在今山东省茌(chí)平县。已湮没


  • liu wai ming yan ren qu ye ,dan yue gou 、leng jin lan gan shi 。

    “liu wai ming yan ren qu ye ,dan yue gou 、leng jin lan gan shi 。”shi gou chu chu :《he xin lang 》;shi song chao shi ren zhao yi fu de zuo pin 。

    chun shi hun ru ke 。chen xin qing 、hua cong jiao jun ,zhu shan qing zhai 。la weng chu qing guang yu dong ,xiao ba huang gan xuan bo 。geng xi de 、jiu peng shi di 。tao xie jin huai shang yong li ,shi feng liu 、wang xie dang nian ji 。wang er ru ,ren zheng xi 。shu lian hua fang mei zhuang bai 。kan xie yang 、bo xin jing mian ,zhao yi yan se 。piao miao sheng ge tian shang pu ,yi ke qian jin mo xi 。shei xin dao 、gao lou zhan de 。liu wai ming yan ren qu ye ,dan yue gou 、leng jin lan gan shi 。zhi guo le ,ji han shi 。

    【zhu shi 】:

    wai :

    ①shu yuan 。《zhou yi ·tai 》:“nei jun zi er wai xiao ren ,jun zi dao chang (zhǎng),xiao ren dao xiao ye 。”(nei :qin jin 。chang :zeng chang 。xiao :jian shao 。)《han fei zi ·ai chen 》:“ci jun ren zhe suo wai ye 。”(jun ren zhe :guo jun 。)②wai bian ;wai bu 。yu “nei ”xiang dui 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ru ze mo fa jia bi shi ,chu ze mo di guo wai huan zhe ,guo heng wang 。”《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“huai wang yi bu zhi zhong chen zhi fen ,gu nei huo yu zheng xiu ,wai qi yu zhang yi 。”③wai biao 。《fa yan ·xiu shen 》:“ji wei wai ye su gua 。”④ji ta de 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wai ren chen fu zi hao bian ,gan wen he ye ?”⑤bu zheng gui de ;fei zheng shi de 。《lun heng ·an shu 》:“《guo yu 》、《zuo shi 》zhi wai chuan ye 。”⑥pai chu ;chu qu 。《huai na zi ·jing shen 》:“wai ci ,ji yu mo zu li yi 。”⑦chen fu ji zhi wai de qin shu 。《er ya ·shi qin 》:“mu zhi kao wei wai wang fu 。”

    ming :

    ①hun an 。song yu 《shen nv fu 》:“an ran er ming ,hu bu zhi chu 。”②ri mu ;tian hei 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“an an ri yu ming 。”

    yan :

    (yi )①wu zhi ran shao shi chan sheng de qi zhuang wu 。《guo yu · lu yu shang 》:“ji ji zang ye ,fen ,yan che yu shang 。”wang wei 《wang chuan xian ju zeng pei xiu cai di 》:“xu li shang gu yan 。”②fan zhi yun qi 、wu ai deng yan zhuang zhi wu 。chen zi ang 《chun ri deng jin hua guan 》:“shan chuan luan yun ri ,lou xie ru yan xiao 。”du mu 《bo qin huai 》:“yan long han shui yue long sha 。”③yan xun suo ji de hui 。ke zhi mo 。jian wen di 《yu xiang dong wang shu 》:“yan mo bu yan ,shou ji qu ran 。”chao guan zhi 《mo jing ·song 》:“mo qu lu shan song yan 。”dai zhi mo 。yu jian wu 《xie lai tong yan bi ge qi 》:“yan mo qing dan 。” (er )yīn [yan yun ]1.gu ren zhi tian de wei fen shi de hun dun zhi qi 。ban gu 《dong dou fu 》:“jiang yan yun ,diao yuan qi 。”2. wei yin yang er qi he ge de yang zi 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“tian de yan yun ,bai hui han pa 。”3.yun yan mi man de yang zi 。jiang yan 《bie fu 》:“xi qing qi zhi yan yun 。”

    qu :

    (yi )①li kai 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”②ju li 。《gu liang chuan ·zhuang gong san shi er nian 》:“liang qiu zai cao zhu zhi jian ,qu ji ba bai li 。”③shi qu ;shi diao 。meng yun qing 《bei zai hang 》:“gu er qu ci qin ,yuan ke sang zhu ren 。”zhou liang gong 《shu ying 》juan yi :“jun xian shou xun ge zhi ,wen suo shi ,li bu yue :‘wu jia mo yi wu ,du qu po zhan ju yi chuang er 。’”④chu qu ;she qi ;diu qi 。《zuo chuan ·yin gong liu nian 》:“jian e ,ru nong fu zhi wu qu cao yan 。”han yu 《yu meng shang shu shu 》:“he you qu sheng ren zhi dao ,she xian wang zhi fa ,er cong yi di zhi jiao ,yi qiu fu li ye 。”⑤wan chen qu shi ;si wang 。gu shi 《gu er hang 》:“ju sheng bu le ,bu ru zao qu ,xia cong de xia huang quan 。”⑥wang ;dao 。xin qi ji 《mo yu er 》:“xiu qu yi wei lan ,xie yang zheng zai 、yan liu duan chang chu 。”⑦guo qu de ;cong qian de 。《xin yu ·zhi de 》:“si nai qu shi zhi jie ,lai shi zhi shi ye 。”⑧zhu ci 。yong yu xing rong ci hou ,xiang dang yu “a ”、“le ”。bai ju yi 《yan shang fu 》:“lu huan fu qu jin chai duo ,hao wan fei lai yin chuan zhai 。”(lu huan :bi yu nv zi wu hei de fa ji 。)⑨qu sheng 。han yu si sheng zhi yi 。⑩wang ;dao ……qu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“qing ke qu cheng hun 。”li bai 《yu shi lang zhong yin ting huang he lou shang chui di 》:“yi wei qian ke qu chang sha ,xi wang chang an bu jian jia 。”(qian ke :bei bian zhe dao wai de de guan yuan 。)(11)tong “qu ”。qu zhu 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“san qu zhi yu ,huo ji xiong hu 。” (er )jǔ shou cang 。《zuo chuan ·zhao gong shi jiu nian 》:“fang yan yi du er qu zhi 。”(fang xian cuo sheng liang le cheng qiang de gao du ran hou shou cang qi lai 。)《shi ji ·zhou ben ji 》:“long wang er chi zai ,du er qu zhi 。”(chi lí:xian mo 。du dú:fang zai mu xia zhong 。)zhe ge yi yi hou lai xie zuo “ju ”。

    ye :

    ①yu qi ci 。yong zai gou mo 。1. biao shi pan duan huo ken ding 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“《ji xie 》zhe ,zhi guai zhe ye 。”2.biao shi yi wen huo fan wen 。《lun yu ·wei zheng 》:“zi zhang wen :‘shi shi ke zhi ye ?’”②zhu ci 。yong zai gou zhong ,biao shi ting du yi yin qi xia wen 。《lun yu ·yong ye 》:“ren bu kan ji you ,hui ye bu gai ji le 。”(hui :yan hui 。)③fu ci 。yu xin 《jing fu 》:“bu neng pian shi cang xia li ,zan chu yuan zhong ye zi sui 。”

    dan :

    ①zhi 。cao cao 《bai jun di zui ling 》:“dan shang gong er bu fa zui ,fei guo dian ye 。”du fu 《mo jia bie 》:“ji mo tian bao hou ,yuan lu dan hao li 。”(tian bao :tang xuan zong nian hao 。)②zhi guan 。《kong qiao dong na fei 》:“qing dan zan hai jia ,wu jin ju bao fu 。”③kong 。《yan tie lun ·ci fu 》:“dan ju zhe bu zhi fu zai zhi lao 。”(fu :bei fu wu 。zai :tou ding wu 。)[dan ke ] zhi xu 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·zhong hui chuan 》:“zhong hui suo tong ,wu liu bei yu deng ai ,dan ke chi hui qu ai ,bu zu zi hang 。”

    yue :

    (yi )①yue qiu ;yue liang 。《shi jing ·chen feng ·yue chu 》:“yue chu jiao xi 。”②yue guang ;yue se 。tao qian 《gui tian yuan ju 》zhi san :“chen xing li huang hui ,dai yue he chu gui 。”③yue fen 。yi nian de shi er fen zhi yi 。cong shuo zhi hui wei yi yue ,da yue san shi ri ,xiao yue er shi jiu ri 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“qi yue liu huo ,jiu yue shou yi 。”(huo :xing ming 。)④xing zhuang huo yan se xiang yue liang de 。li he 《chang gu 》:“quan zun tao zai jiu ,yue mei xie lang ji 。”⑤zhi fu ren de yue jing 。wang jian 《gong ci 》:“mi zou jun wang zhi ru yue ,huan ren xiang ban xi qun ju 。”⑥zhi fu nv huai tai de yue fen 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“dan mi jue yue ,xian sheng ru da 。”(dan :zhu ci 。mi :man 。jue :ji 。xian sheng :chu sheng 。da :tong “da ”,xiao yang 。)[yue shi (zhī)]wo guo gu dai xi yu guo ming 。 (er )ròu tong “rou ”。gu le fu 《gu er hang 》:“ba duan ji li chang yue zhong ,chuang yu bei 。”(chang :zhi xiao tui du zi 。)

    gou :

    ①dai gou ,yi dai shang de gou 。《shi ji ·ji tai gong shi jia 》:“(guan zhong )she zhong xiao bai dai gou 。”②yong bi hua gou ,biao shi shan chu huo jie qu 。han yuan ji 《ba si ma gong yi ji ming 》:“gou zhu tu gai 。”③lian jie ;qian lian 。du mei 《a fang gong fu 》:“ge bao de shi ,gou xin dou jiao 。”kong shang ren 《tao hua shan ·yu yun 》:“she dang chong gou mo feng cang 。”④tan suo ;tan tao 。han yu 《jin xue jie 》:“ji shi zhe bi di ji yao ,zuan yan zhe bi gou ji xuan 。”(xuan :shen ao de dao li 。)⑤yuan gui ,mu jiang yong lai hua yuan de gong ju 。《zhuang zi · ma ti 》:“wo shan zhi mu ,qu zhe zhong gou ,zhi zhe ying sheng 。”(sheng :mo sheng 。)⑥wo guo gu dai de yi chong bing qi ,shi jian er qu 。zuo sai 《wu dou fu 》:“wu gou yue ji 。”li he 《na yuan 》:“nan zi he bu dai wu gou ,shou qu guan shan wu shi zhou 。”⑦lian dao 。《han shu ·gong sui chuan 》:“qi ji bing nu er chi gou chu 。”(chu :tong “chu ”。)⑧gou jie 。

    leng :

    ①han leng 。《zhuang zi ·ze yang 》:“fu dong zhe jia yi yu chun ,ye (yè)zhe fan dong hu leng feng 。”(yi yu chun :deng dai chun tian de wen nuan 。ye :zhong shu 。fan :fan hui 。)②shi leng que ;jiang di wen du 。zu yong 《ti han shao fu shui ting 》:“shui qi qin jie leng ,song yin fu zuo xian 。”③leng dan ;bu re qing 。huang ting jian 《zhe gu tian 》:“fu yu pang ren leng yan kan 。”④hui xin huo shi wang 。yuan jue 《zhu cha tu shi 》:“chi han yi leng fu san yan (yè)。”⑤ji jing ;bu re nao ;leng qing 。bai ju yi 《wan chu xi jiao 》:“pin zhou leng shi cun 。”ye zhi xin tai leng jing 。xu yin 《shang lu san she wei yi yan jian chu 》:“leng yan jing kan zhen hao xiao ,qing huai yu shui que wei yuan 。”⑥shao jian de ;hen shao you ren guo wen de 。li shan fu 《chou liu shu ji yi er zhi ji jian ji 》:“gou leng bu qiu ji 。”

    lan :

    ①men qian shan lan 。《lun heng ·xie duan 》:“hua hu yu men lan 。”②lan gan 。li yu 《lang tao sha ling 》:“du zi mo ping lan ,mo xian jiang shan ,bie shi rong yi jian shi nan 。”③shan zi (chu ru )。《shi ji ·ji an chuan 》:“lan chu cai wu yu bian guan 。”④can ;jin 。liu yong 《ying xin chun 》:“geng lan zhu ying hua yin xia 。”《shi ji ·gao zu ben ji 》:“jiu lan ,lv gong yin mu gu liu gao zu 。”(mu :shi yan se 。)⑤cui tui ;cui la 。bao zhao 《yuan zhong qiu san 》:“liu zhen shang sheng ku ,sao sha nian zhi lan 。”⑥mo xiu zhi de ;mo qiong jin de 。du fu 《qiu yu tan san shou 》zhi er :“lan feng fu yu qiu fen fen 。”⑦wan 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“geng shen ye lan xi ,meng ru lai si 。”

    gan :

    ①gu ren yong yi di yu di ren dao jian ,han wei zi shen de bing qi 。《shi jing · da ya ·gong liu 》:“gan ge qi yang ,yuan fang qi hang 。”②mao fan ;chu fan 。《hou han shu ·yu yan chuan 》:“yu shi wai qi lian hu ,mo gan gan fa 。”③sao rao ;qin fan 。《san guo zhi ·wu zhi ·liu xun chuan 》:“bu ling bing shi gan rao qin wu 。”④qiu qu ;mou qu 。《lun yu ·wei zheng 》:“zi zhang xue gan lu 。”⑤gan she ;gan rao 。《wei shu ·tian xiang zhi si 》:“ji wu di cu (cú),xi chang hou yi cong zi gan zheng 。”(cu :si 。cong zi :zhi zi 。)⑥guan she ;qian lian 。《huai na zi ·shui lin 》:“you ren chen ge shou ji zhi ,bu de xiang gan 。”⑦an ;shui bian 。《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“kan kan fa tan xi ,zhi zhi he zhi gan xi 。”(kan kan :fa mu sheng 。)⑧tian gan ,jia 、yi 、bing 、ding 、wu 、ji 、geng 、xin 、ren 、gui de zong chen 。⑨shan jian ;shan jian liu shui 。《shi jing · xiao ya ·si gan 》:“zhi zhi si gan ,you you na shan 。”⑩liang ci 。xiang dang yu “ge ”。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“you min yong qian ,jun xian bu tong :huo yong qing qian ,bai jia re gan ;huo yong chong qian ,ping chen bu shou 。”[gan cheng ]bi yu han wei zhe 。《shi jing ·zhou na ·tu zhi 》:“jiu jiu wu fu ,gong hou gan cheng 。”(jiu jiu :yong wu mao 。gong hou :zhi guo jun 。)

    shi :

    (yi )①chao shi 。yu “gan ” xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“shi xin re yi ,huo jiu zao ye ;ping de re yi ,shui jiu shi ye 。”②zhan shi 。li shan fu 《zao chun wei yu 》:“guai lai ying die shi ning chou ,bu jiao kan hua zan shi tou 。” (er )tà gu shui ming 。hou bian xie zuo “luo ”。wei gu huang he zhi liu ,he dao lv you bian qian ,zhu he dao zai jin shan dong sheng chi (chí)ping xian 。yi yan mei