• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 夜闌天凈魂飛越。

    “夜闌天凈魂飛越。”詩句出處:《歸朝歡》;是宋朝詩人趙崇嶓的作品。

    翠羽低飛簾半揭。寶簟牙床涼似雪。窗虛雲母澹無風,隔墻花動黃昏月。玉釵鸞墜發。盈盈白露侵羅襪。記逢迎,鴻驚燕婉,燈影弄明滅。蜀雨巫雲愁斷絕。羅帶同心留綰結。交枝紅豆雨中看,為君滴盡相思血。染衣香未歇。夜闌天凈魂飛越。正銷凝,一庭秋意,煙水浸空闊。

    【註釋】:

    闌:

    ①門前柵欄。《論衡·謝短》:“畫虎於門闌。”②欄桿。李煜《浪淘沙令》:“獨自莫憑闌,無限江山,別時容易見時難。”③擅自(出入)。《史記·汲黯傳》:“闌出財物於邊關。”④殘;盡。柳永《迎新春》:“更闌燭影花陰下。”《史記·高祖本紀》:“酒闌,呂公因目固留高祖。”(目:使眼色。)⑤衰退;衰落。鮑照《園中秋散》:“流枕商聲苦,騷殺年志闌。”⑥無休止的;無窮盡的。杜甫《秋雨嘆三首》之二:“闌風伏雨秋紛紛。”⑦晚。蔡琰《胡茄十八拍》:“更深夜闌兮,夢汝來斯。”

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    凈:

    ①清潔;幹凈。《國語·周語中》:“凈其巾冪。”(冪mì:覆蓋東西的佈。)《墨子·節葬下》:“若茍貧,是粢(zī)盛(chéng)酒醴不凈潔也。”(粢盛:祭品,指盛在祭器內的黍稷。)歐陽修《試筆》:“明窗凈幾,筆硯紙墨皆極精良。”②心地純凈;無雜念的。劉義慶《世說新語·言語》:“卿居心不凈。”③完盡;沒有剩餘。吳均《與朱元思書》:“風煙俱凈,天山共色,從流飄蕩,任意東西。”④純;純粹。歐陽修《乞罷鐵錢札子》:“一歲不過鑄得十六萬貫,內馀約六萬貫為官本外,隻獲凈利十萬貫。”⑤副詞。盡;沒有剩餘。劉禹錫《再遊玄都觀》:“百畝庭中半是苔,桃花凈盡菜花開。”

    魂:

    ①舊時指能離開形體而存在的人的精神。《楚辭·大招》:“魂乎歸來,無東無西,無南無北隻!”(隻:語氣詞。表示感嘆。)《左傳·昭公七年》:“人生始化曰魂,既生魄,陽曰魂。”②泛指事物的精神。溫庭筠《華清宮和杜舍人》:“杜鵑魂厭蜀,蝴蝶夢悲莊。”(杜鵑:傳說蜀帝杜宇所化。蝴蝶夢:《莊子·齊物論》說莊子夢為蝴蝶。)蘇軾《再用松風亭下韻》:“羅浮山下梅花村,玉雪為骨冰為魂。”③指人的精神;意念。白居易《夢裴相公》:“五年生死隔,一夕魂夢通。”(裴相公:指裴度,曾多次為相。)《呂氏春秋·禁塞》:“自今單唇幹肺,費神傷魂。”(單唇:唇力彈盡。幹肺:肺氣枯竭。)

    飛:

    ①鳥類和某些昆蟲鼓動翅膀在空中 飛行。屈原《天問》:“蒼鳥群飛。”杜甫《曲江二首》之二:“點水蜻蜓款款飛。”(款款:緩緩。)②物體憑借外力或機械作用在空中行動。《韓非子·外儲說左上》:“先生之巧,至能使木鳶(yuān)飛。”(木鳶:古代飛行器。鳶:鳥名。)③飛動;飄落。杜甫《閿鄉薑七少府設鱠戲贈長歌》:“無聲細下飛碎雪,有骨已剁觜春蔥。”張志和《漁父》:“八月九月蘆花飛。”④高。何晏《景福殿賦》:“飛宇承霓。”⑤無根據的;無緣無故的;意外的。《後漢書·周榮傳》:“若卒遇飛禍,無得殯斂。”⑥形容極快。《三國志·吳書·呂蒙傳》:“而飛書召蒙。”

    越:

    (一)①度過;經過。《韓非子·定法》:“穰侯越韓魏而東攻齊。”范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”(明年:第二年。)②超過;超越。《漢書·宣帝紀》:“越職逾法,以取名譽。”③遠;遠離。《左傳·襄公十四年》:“聞君不撫社稷而越在他竟。”(撫:撫治。社稷:指國傢。竟:同“境”。)④迂闊;不切實際。《國語·魯語上》:“越哉,臧孫之為政也!”⑤昂揚。蘇軾《石鐘山記》:“扣而聆之,南聲函胡,北音清越。”(函胡:含糊;模糊。)⑥宣揚。《國語·晉語八》:“宣其德行,順其憲則,使越於諸侯。”(憲:法。)⑦離散。《淮南子·主術》:“精神勞則越。”⑧墜落。《左傳·成公二年》:“射其左,越於車下。”⑨搶奪;劫奪。魏源《聖武記》卷七:“而內地敚攘越貨、亡命鬥狠之事,無一不出於花門。”(敚:同“奪”,劫奪。花門:指妓院。)⑩周代諸侯國。《墨子·非攻下》:“今天下好戰之國齊晉楚越。”(11)古代南方少數民族名。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“南撫夷越。”因其部落眾多,也稱“百越”(或“百粵”)。《史記·李斯列傳》:“南定百越。” (二)huó 瑟底的小孔。《呂氏春秋·適音》:“清廟之瑟,朱弦而疏越。”


  • 夜阑天净魂飞越。

    “夜阑天净魂飞越。”诗句出处:《归朝欢》;是宋朝诗人赵崇嶓的作品。

    翠羽低飞帘半揭。宝簟牙床凉似雪。窗虚云母澹无风,隔墙花动黄昏月。玉钗鸾坠发。盈盈白露侵罗袜。记逢迎,鸿惊燕婉,灯影弄明灭。蜀雨巫云愁断绝。罗带同心留绾结。交枝红豆雨中看,为君滴尽相思血。染衣香未歇。夜阑天净魂飞越。正销凝,一庭秋意,烟水浸空阔。

    【注释】:

    阑:

    ①门前栅栏。《论衡·谢短》:“画虎于门阑。”②栏杆。李煜《浪淘沙令》:“独自莫凭阑,无限江山,别时容易见时难。”③擅自(出入)。《史记·汲黯传》:“阑出财物于边关。”④残;尽。柳永《迎新春》:“更阑烛影花阴下。”《史记·高祖本纪》:“酒阑,吕公因目固留高祖。”(目:使眼色。)⑤衰退;衰落。鲍照《园中秋散》:“流枕商声苦,骚杀年志阑。”⑥无休止的;无穷尽的。杜甫《秋雨叹三首》之二:“阑风伏雨秋纷纷。”⑦晚。蔡琰《胡茄十八拍》:“更深夜阑兮,梦汝来斯。”

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    净:

    ①清洁;干净。《国语·周语中》:“净其巾幂。”(幂mì:覆盖东西的布。)《墨子·节葬下》:“若苟贫,是粢(zī)盛(chéng)酒醴不净洁也。”(粢盛:祭品,指盛在祭器内的黍稷。)欧阳修《试笔》:“明窗净几,笔砚纸墨皆极精良。”②心地纯净;无杂念的。刘义庆《世说新语·言语》:“卿居心不净。”③完尽;没有剩余。吴均《与朱元思书》:“风烟俱净,天山共色,从流飘荡,任意东西。”④纯;纯粹。欧阳修《乞罢铁钱札子》:“一岁不过铸得十六万贯,内馀约六万贯为官本外,只获净利十万贯。”⑤副词。尽;没有剩余。刘禹锡《再游玄都观》:“百亩庭中半是苔,桃花净尽菜花开。”

    魂:

    ①旧时指能离开形体而存在的人的精神。《楚辞·大招》:“魂乎归来,无东无西,无南无北只!”(只:语气词。表示感叹。)《左传·昭公七年》:“人生始化曰魂,既生魄,阳曰魂。”②泛指事物的精神。温庭筠《华清宫和杜舍人》:“杜鹃魂厌蜀,蝴蝶梦悲庄。”(杜鹃:传说蜀帝杜宇所化。蝴蝶梦:《庄子·齐物论》说庄子梦为蝴蝶。)苏轼《再用松风亭下韵》:“罗浮山下梅花村,玉雪为骨冰为魂。”③指人的精神;意念。白居易《梦裴相公》:“五年生死隔,一夕魂梦通。”(裴相公:指裴度,曾多次为相。)《吕氏春秋·禁塞》:“自今单唇干肺,费神伤魂。”(单唇:唇力弹尽。干肺:肺气枯竭。)

    飞:

    ①鸟类和某些昆虫鼓动翅膀在空中 飞行。屈原《天问》:“苍鸟群飞。”杜甫《曲江二首》之二:“点水蜻蜓款款飞。”(款款:缓缓。)②物体凭借外力或机械作用在空中行动。《韩非子·外储说左上》:“先生之巧,至能使木鸢(yuān)飞。”(木鸢:古代飞行器。鸢:鸟名。)③飞动;飘落。杜甫《阌乡姜七少府设鲙戏赠长歌》:“无声细下飞碎雪,有骨已剁觜春葱。”张志和《渔父》:“八月九月芦花飞。”④高。何晏《景福殿赋》:“飞宇承霓。”⑤无根据的;无缘无故的;意外的。《后汉书·周荣传》:“若卒遇飞祸,无得殡敛。”⑥形容极快。《三国志·吴书·吕蒙传》:“而飞书召蒙。”

    越:

    (一)①度过;经过。《韩非子·定法》:“穰侯越韩魏而东攻齐。”范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”(明年:第二年。)②超过;超越。《汉书·宣帝纪》:“越职逾法,以取名誉。”③远;远离。《左传·襄公十四年》:“闻君不抚社稷而越在他竟。”(抚:抚治。社稷:指国家。竟:同“境”。)④迂阔;不切实际。《国语·鲁语上》:“越哉,臧孙之为政也!”⑤昂扬。苏轼《石钟山记》:“扣而聆之,南声函胡,北音清越。”(函胡:含糊;模糊。)⑥宣扬。《国语·晋语八》:“宣其德行,顺其宪则,使越于诸侯。”(宪:法。)⑦离散。《淮南子·主术》:“精神劳则越。”⑧坠落。《左传·成公二年》:“射其左,越于车下。”⑨抢夺;劫夺。魏源《圣武记》卷七:“而内地敚攘越货、亡命斗狠之事,无一不出于花门。”(敚:同“夺”,劫夺。花门:指妓院。)⑩周代诸侯国。《墨子·非攻下》:“今天下好战之国齐晋楚越。”(11)古代南方少数民族名。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“南抚夷越。”因其部落众多,也称“百越”(或“百粤”)。《史记·李斯列传》:“南定百越。” (二)huó 瑟底的小孔。《吕氏春秋·适音》:“清庙之瑟,朱弦而疏越。”


  • ye lan tian jing hun fei yue 。

    “ye lan tian jing hun fei yue 。”shi gou chu chu :《gui chao huan 》;shi song chao shi ren zhao chong bo de zuo pin 。

    cui yu di fei lian ban jie 。bao dian ya chuang liang shi xue 。chuang xu yun mu dan mo feng ,ge qiang hua dong huang hun yue 。yu chai luan zhui fa 。ying ying bai lou qin luo wa 。ji feng ying ,hong jing yan wan ,deng ying long ming mie 。shu yu wu yun chou duan jue 。luo dai tong xin liu wan jie 。jiao zhi gong dou yu zhong kan ,wei jun di jin xiang sai xie 。ran yi xiang wei xie 。ye lan tian jing hun fei yue 。zheng xiao ning ,yi ting qiu yi ,yan shui jin kong kuo 。

    【zhu shi 】:

    lan :

    ①men qian shan lan 。《lun heng ·xie duan 》:“hua hu yu men lan 。”②lan gan 。li yu 《lang tao sha ling 》:“du zi mo ping lan ,mo xian jiang shan ,bie shi rong yi jian shi nan 。”③shan zi (chu ru )。《shi ji ·ji an chuan 》:“lan chu cai wu yu bian guan 。”④can ;jin 。liu yong 《ying xin chun 》:“geng lan zhu ying hua yin xia 。”《shi ji ·gao zu ben ji 》:“jiu lan ,lv gong yin mu gu liu gao zu 。”(mu :shi yan se 。)⑤cui tui ;cui la 。bao zhao 《yuan zhong qiu san 》:“liu zhen shang sheng ku ,sao sha nian zhi lan 。”⑥mo xiu zhi de ;mo qiong jin de 。du fu 《qiu yu tan san shou 》zhi er :“lan feng fu yu qiu fen fen 。”⑦wan 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“geng shen ye lan xi ,meng ru lai si 。”

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    jing :

    ①qing jie ;gan jing 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“jing ji jin mi 。”(mi mì:fu gai dong xi de bu 。)《mo zi ·jie zang xia 》:“re gou pin ,shi ci (zī)cheng (chéng)jiu li bu jing jie ye 。”(ci cheng :ji pin ,zhi cheng zai ji qi nei de shu ji 。)ou yang xiu 《shi bi 》:“ming chuang jing ji ,bi yan zhi mo jie ji jing liang 。”②xin de chun jing ;mo za nian de 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“qing ju xin bu jing 。”③wan jin ;mei you sheng yu 。wu jun 《yu zhu yuan sai shu 》:“feng yan ju jing ,tian shan gong se ,cong liu piao dang ,ren yi dong xi 。”④chun ;chun cui 。ou yang xiu 《qi ba tie qian zha zi 》:“yi sui bu guo zhu de shi liu mo guan ,nei yu yao liu mo guan wei guan ben wai ,zhi huo jing li shi mo guan 。”⑤fu ci 。jin ;mei you sheng yu 。liu yu xi 《zai you xuan dou guan 》:“bai mu ting zhong ban shi tai ,tao hua jing jin cai hua kai 。”

    hun :

    ①jiu shi zhi neng li kai xing ti er cun zai de ren de jing shen 。《chu ci ·da qiao 》:“hun hu gui lai ,mo dong mo xi ,mo na mo bei zhi !”(zhi :yu qi ci 。biao shi gan tan 。)《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“ren sheng shi hua yue hun ,ji sheng bo ,yang yue hun 。”②fan zhi shi wu de jing shen 。wen ting jun 《hua qing gong he du she ren 》:“du juan hun ya shu ,hu die meng bei zhuang 。”(du juan :chuan shui shu di du yu suo hua 。hu die meng :《zhuang zi ·ji wu lun 》shui zhuang zi meng wei hu die 。)su shi 《zai yong song feng ting xia yun 》:“luo fu shan xia mei hua cun ,yu xue wei gu bing wei hun 。”③zhi ren de jing shen ;yi nian 。bai ju yi 《meng pei xiang gong 》:“wu nian sheng si ge ,yi xi hun meng tong 。”(pei xiang gong :zhi pei du ,ceng duo ci wei xiang 。)《lv shi chun qiu ·jin sai 》:“zi jin chan chun gan fei ,fei shen shang hun 。”(chan chun :chun li dan jin 。gan fei :fei qi ku jie 。)

    fei :

    ①diao lei he mou xie kun chong gu dong chi bang zai kong zhong fei hang 。qu yuan 《tian wen 》:“cang diao qun fei 。”du fu 《qu jiang er shou 》zhi er :“dian shui qing ting kuan kuan fei 。”(kuan kuan :huan huan 。)②wu ti ping jie wai li huo ji xie zuo yong zai kong zhong hang dong 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“xian sheng zhi qiao ,zhi neng shi mu yuan (yuān)fei 。”(mu yuan :gu dai fei hang qi 。yuan :diao ming 。)③fei dong ;piao la 。du fu 《wen xiang jiang qi shao fu she kuai hu zeng chang ge 》:“mo sheng xi xia fei sui xue ,you gu yi duo zi chun cong 。”zhang zhi he 《yu fu 》:“ba yue jiu yue lu hua fei 。”④gao 。he yan 《jing fu dian fu 》:“fei yu cheng ni 。”⑤mo gen ju de ;mo yuan mo gu de ;yi wai de 。《hou han shu ·zhou rong chuan 》:“re cu yu fei huo ,mo de bin lian 。”⑥xing rong ji kuai 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》:“er fei shu shao meng 。”

    yue :

    (yi )①du guo ;jing guo 。《han fei zi ·ding fa 》:“rang hou yue han wei er dong gong ji 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”(ming nian :di er nian 。)②chao guo ;chao yue 。《han shu ·xuan di ji 》:“yue zhi yu fa ,yi qu ming yu 。”③yuan ;yuan li 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wen jun bu fu she ji er yue zai ta jing 。”(fu :fu zhi 。she ji :zhi guo jia 。jing :tong “jing ”。)④yu kuo ;bu qie shi ji 。《guo yu ·lu yu shang 》:“yue zai ,zang sun zhi wei zheng ye !”⑤ang yang 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“kou er ling zhi ,na sheng han hu ,bei yin qing yue 。”(han hu :han hu ;mo hu 。)⑥xuan yang 。《guo yu ·jin yu ba 》:“xuan ji de hang ,shun ji xian ze ,shi yue yu zhu hou 。”(xian :fa 。)⑦li san 。《huai na zi ·zhu shu 》:“jing shen lao ze yue 。”⑧zhui la 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“she ji zuo ,yue yu che xia 。”⑨qiang duo ;jie duo 。wei yuan 《sheng wu ji 》juan qi :“er nei de duo rang yue huo 、wang ming dou hen zhi shi ,mo yi bu chu yu hua men 。”(duo :tong “duo ”,jie duo 。hua men :zhi ji yuan 。)⑩zhou dai zhu hou guo 。《mo zi ·fei gong xia 》:“jin tian xia hao zhan zhi guo ji jin chu yue 。”(11)gu dai na fang shao shu min zu ming 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“na fu yi yue 。”yin ji bu la zhong duo ,ye chen “bai yue ”(huo “bai yue ”)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“na ding bai yue 。” (er )huó se de de xiao kong 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“qing miao zhi se ,zhu xian er shu yue 。”