• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 憶念鳳翔都,聚散俄十春。

    “憶念鳳翔都,聚散俄十春。”詩句出處:《別蔡十四著作》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    賈生慟哭後,寥落無其人。安知蔡夫子,高義邁等倫。
    獻書謁皇帝,志已清風塵。流涕灑丹極,萬乘為酸辛。
    天地則創痍,朝廷當正臣。異才復間出,周道日惟新。
    使蜀見知己,別顏始一伸。主人薨城府,扶櫬歸咸秦。
    巴道此相逢,會我病江濱。憶念鳳翔都,聚散俄十春。
    我衰不足道,但願子意陳。稍令社稷安,自契魚水親。
    我雖消渴甚,敢忘帝力勤。尚思未朽骨,復睹耕桑民。
    積水駕三峽,浮龍倚長津。揚舲洪濤間,仗子濟物身。
    鞍馬下秦塞,王城通北辰。玄甲聚不散,兵久食恐貧。
    窮谷無粟帛,使者來相因。若憑南轅吏,書札到天垠。

    【註釋】:

    憶:

    ①思念;回想。《木蘭詩》:“問女何所思? 問女何所憶?”潘閬《憶餘杭五首》之一:“長憶錢塘,不是人寰是天上。”②記得;記住不忘。《梁書·昭明太子傳》:“讀書數行並下,過目皆憶。”元稹《連昌宮詞》:“弄權宰相不記名,依稀憶得楊與李。”(楊與李:指楊國忠、李林甫。)

    念:

    ①想;惦念。《詩經·秦風·小戎》:“言念君子,載寢載興。”②考慮;思考。《淮南子·說山》:“念念者不得臥。”③念頭;想法。曾鞏《寄王介甫》:“迨(dài)茲尺書至,疑念始冰析。”(迨:等到。茲:此。)④讀。《漢書·張禹傳》:“欲為《論》,念張文。”⑤愛憐;憐憫。白居易《弄龜羅》:“物情小可念,人意老多慈。”

    鳳:

    ①鳳凰。古代傳說中的神瑞之鳥。雄稱鳳,雌稱凰。《詩經·大雅·卷阿》:“鳳皇鳴矣,於彼高崗。”②比喻聖德之人。《論語·微子》:“鳳兮鳳兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隱《夢令狐學士》:“鳳詔裁成當直歸。”

    翔:

    ①鳥展翅回旋。《戰國策·楚策四》:“飄搖乎高翔。”②飛。屈原《遠遊》:“鸞鳥軒翥而翔飛。”③行遊。曹植《泰山梁甫行》:“柴門何蕭條,狐兔翔我宇。”④棲止。禰衡《鸚鵡賦》:“飛不妄集,翔必擇林。”⑤通“詳”。詳盡。《漢書·西域傳序》:“其土地山川,王侯戶數,道裡遠近翔實矣。”

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左傳·隱公元年》:“大~不過三國之一。”②[名]首都,京城。班固《西都賦》:“漢之西~,在於雍州,實曰長安。”③[名][都會]1. 諸侯國的都城。柳宗元《封建論》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁華的大城市。《史記·貨殖列傳》:“然邯鄲亦漳、河之間一~~也。”④[形]漂亮。《詩經·鄭風·有女同車》:“彼美孟薑,洵美且~。”⑤[嘆]表示贊美。《尚書·皋陶謨》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[動]居於,處在。《史記·滑稽列傳》:“蘇秦張儀一當萬乘之主,而~卿相之位,澤及後世。”⑦[動]匯總,匯聚。曹丕《與吳質書》:“頃撰其遺文,~為一集。”(二) dou [副]全,盡。劉義慶《世說新語·言語》:“於時天月明凈,~無纖翳。” 【辨析】都,京。“京”的本義是“大”。在先秦“京師”連用方指“國都”,“京”指國都是後起義。“都”的本義指“大城市”,漢代以後才可以指首都。

    聚:

    ①集合;會合。《莊子·徐無鬼》:“夫民,不難聚也。”②村落。王褒《僮約》:“往來市聚,慎護奸偷。”《史記· 五帝本紀》:“一年而所居成聚。”③積蓄;儲備。《莊子·逍遙遊》:“適百裡者,宿舂糧;適千裡者,三月聚糧。”(舂:把谷類的皮搗掉。)④征集。柳宗元《捕蛇者說》:“太醫以王命聚之,歲賦其二。”

    散:

    (一)①離散;分散。《周禮·夏官·大司馬》:“以九伐之法正邦國:……野荒民散則削之。”(削:削減其土地。)②分發;散發。《尚書·武成》:“散鹿臺之財,發巨橋之粟。”王守仁《登泰山》:“陽光散巖壑,秋容淡相輝。”③排遣;抒發。《三國志·魏書·陳思王植傳》:“使臣得一散所懷,攄舒蘊積,死不恨矣。”④紛亂。《淮南子·原道》:“不與物散,粹之至也。” (二)sǎn ①沒有約束;松散。《荀子·修身》:“庸眾駑散,則劫之以師友。”(庸:平庸。劫:劫奪,引申為強制其除去。)《北史·序傳》:“子孫散居諸國,或在趙,或在秦。”②閑散。《梁書·忠壯世子方傳》:“性愛林泉,特好散逸。”③粉末狀藥物。《後漢書·方術傳下 ·華佗》:“當須刳割者,便飲其麻沸散。”

    俄:

    ①時間極短;突然;頃刻;片刻。《莊子·齊物論》:“俄然覺。”(覺:醒。)《聊齋志異·促織》:“俄見小蟲躍起。”②傾斜。張衡《歸田賦》:“於時曜霞俄景。”《詩經·小雅·賓之初筵》:“側弁(biàn)之俄。”(歪戴著的帽子傾斜到一邊。)③通“峨”。高聳。揚雄《羽獵賦》:“俄軒冕。”[俄而]也作“俄爾”。時間極短,突然。《莊子·大宗師》:“俄而子輿有病,子祀往問之。”(問:問候。)《晉書·五行志下》:“有一馬尾有燒狀……俄爾不見。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失時,故五谷不絕。”②年;歲。高適《人日寄杜二拾遺》詩:“一臥東山三十春。”③生機;生命。歐陽修《奉使道中寄垣師》:“塞垣春枯積雪溜,沙礫威怒黃雲愁。”(塞垣:指長城。溜:流水。)④指年輕女子的形態。崔玨(jué)《有贈》:“兩臉夭桃從鏡發,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖遊覽志餘·熙朝樂事》:“諺雲:‘蓬開先百草,戴瞭春不老。’”⑥春情;情欲。《詩經·召南·野有死麕》:“有女懷春,吉士誘之。”⑦指酒。司空圖《詩品·典雅》:“玉壺買春,賞雨茅屋。”


  • 忆念凤翔都,聚散俄十春。

    “忆念凤翔都,聚散俄十春。”诗句出处:《别蔡十四著作》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    贾生恸哭后,寥落无其人。安知蔡夫子,高义迈等伦。
    献书谒皇帝,志已清风尘。流涕洒丹极,万乘为酸辛。
    天地则创痍,朝廷当正臣。异才复间出,周道日惟新。
    使蜀见知己,别颜始一伸。主人薨城府,扶榇归咸秦。
    巴道此相逢,会我病江滨。忆念凤翔都,聚散俄十春。
    我衰不足道,但愿子意陈。稍令社稷安,自契鱼水亲。
    我虽消渴甚,敢忘帝力勤。尚思未朽骨,复睹耕桑民。
    积水驾三峡,浮龙倚长津。扬舲洪涛间,仗子济物身。
    鞍马下秦塞,王城通北辰。玄甲聚不散,兵久食恐贫。
    穷谷无粟帛,使者来相因。若凭南辕吏,书札到天垠。

    【注释】:

    忆:

    ①思念;回想。《木兰诗》:“问女何所思? 问女何所忆?”潘阆《忆余杭五首》之一:“长忆钱塘,不是人寰是天上。”②记得;记住不忘。《梁书·昭明太子传》:“读书数行并下,过目皆忆。”元稹《连昌宫词》:“弄权宰相不记名,依稀忆得杨与李。”(杨与李:指杨国忠、李林甫。)

    念:

    ①想;惦念。《诗经·秦风·小戎》:“言念君子,载寝载兴。”②考虑;思考。《淮南子·说山》:“念念者不得卧。”③念头;想法。曾巩《寄王介甫》:“迨(dài)兹尺书至,疑念始冰析。”(迨:等到。兹:此。)④读。《汉书·张禹传》:“欲为《论》,念张文。”⑤爱怜;怜悯。白居易《弄龟罗》:“物情小可念,人意老多慈。”

    凤:

    ①凤凰。古代传说中的神瑞之鸟。雄称凤,雌称凰。《诗经·大雅·卷阿》:“凤皇鸣矣,于彼高岗。”②比喻圣德之人。《论语·微子》:“凤兮凤兮,何德之衰。”③借喻帝王。李商隐《梦令狐学士》:“凤诏裁成当直归。”

    翔:

    ①鸟展翅回旋。《战国策·楚策四》:“飘摇乎高翔。”②飞。屈原《远游》:“鸾鸟轩翥而翔飞。”③行游。曹植《泰山梁甫行》:“柴门何萧条,狐兔翔我宇。”④栖止。祢衡《鹦鹉赋》:“飞不妄集,翔必择林。”⑤通“详”。详尽。《汉书·西域传序》:“其土地山川,王侯户数,道里远近翔实矣。”

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左传·隐公元年》:“大~不过三国之一。”②[名]首都,京城。班固《西都赋》:“汉之西~,在于雍州,实曰长安。”③[名][都会]1. 诸侯国的都城。柳宗元《封建论》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁华的大城市。《史记·货殖列传》:“然邯郸亦漳、河之间一~~也。”④[形]漂亮。《诗经·郑风·有女同车》:“彼美孟姜,洵美且~。”⑤[叹]表示赞美。《尚书·皋陶谟》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[动]居于,处在。《史记·滑稽列传》:“苏秦张仪一当万乘之主,而~卿相之位,泽及后世。”⑦[动]汇总,汇聚。曹丕《与吴质书》:“顷撰其遗文,~为一集。”(二) dou [副]全,尽。刘义庆《世说新语·言语》:“于时天月明净,~无纤翳。” 【辨析】都,京。“京”的本义是“大”。在先秦“京师”连用方指“国都”,“京”指国都是后起义。“都”的本义指“大城市”,汉代以后才可以指首都。

    聚:

    ①集合;会合。《庄子·徐无鬼》:“夫民,不难聚也。”②村落。王褒《僮约》:“往来市聚,慎护奸偷。”《史记· 五帝本纪》:“一年而所居成聚。”③积蓄;储备。《庄子·逍遥游》:“适百里者,宿舂粮;适千里者,三月聚粮。”(舂:把谷类的皮捣掉。)④征集。柳宗元《捕蛇者说》:“太医以王命聚之,岁赋其二。”

    散:

    (一)①离散;分散。《周礼·夏官·大司马》:“以九伐之法正邦国:……野荒民散则削之。”(削:削减其土地。)②分发;散发。《尚书·武成》:“散鹿台之财,发巨桥之粟。”王守仁《登泰山》:“阳光散岩壑,秋容淡相辉。”③排遣;抒发。《三国志·魏书·陈思王植传》:“使臣得一散所怀,摅舒蕴积,死不恨矣。”④纷乱。《淮南子·原道》:“不与物散,粹之至也。” (二)sǎn ①没有约束;松散。《荀子·修身》:“庸众驽散,则劫之以师友。”(庸:平庸。劫:劫夺,引申为强制其除去。)《北史·序传》:“子孙散居诸国,或在赵,或在秦。”②闲散。《梁书·忠壮世子方传》:“性爱林泉,特好散逸。”③粉末状药物。《后汉书·方术传下 ·华佗》:“当须刳割者,便饮其麻沸散。”

    俄:

    ①时间极短;突然;顷刻;片刻。《庄子·齐物论》:“俄然觉。”(觉:醒。)《聊斋志异·促织》:“俄见小虫跃起。”②倾斜。张衡《归田赋》:“于时曜霞俄景。”《诗经·小雅·宾之初筵》:“侧弁(biàn)之俄。”(歪戴着的帽子倾斜到一边。)③通“峨”。高耸。扬雄《羽猎赋》:“俄轩冕。”[俄而]也作“俄尔”。时间极短,突然。《庄子·大宗师》:“俄而子舆有病,子祀往问之。”(问:问候。)《晋书·五行志下》:“有一马尾有烧状……俄尔不见。”

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失时,故五谷不绝。”②年;岁。高适《人日寄杜二拾遗》诗:“一卧东山三十春。”③生机;生命。欧阳修《奉使道中寄垣师》:“塞垣春枯积雪溜,沙砾威怒黄云愁。”(塞垣:指长城。溜:流水。)④指年轻女子的形态。崔珏(jué)《有赠》:“两脸夭桃从镜发,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖游览志余·熙朝乐事》:“谚云:‘蓬开先百草,戴了春不老。’”⑥春情;情欲。《诗经·召南·野有死麕》:“有女怀春,吉士诱之。”⑦指酒。司空图《诗品·典雅》:“玉壶买春,赏雨茅屋。”


  • yi nian feng xiang dou ,ju san e shi chun 。

    “yi nian feng xiang dou ,ju san e shi chun 。”shi gou chu chu :《bie cai shi si zhe zuo 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    gu sheng tong ku hou ,liao la mo ji ren 。an zhi cai fu zi ,gao yi mai deng lun 。
    suo shu ye huang di ,zhi yi qing feng chen 。liu ti sa dan ji ,mo cheng wei suan xin 。
    tian de ze chuang yi ,chao ting dang zheng chen 。yi cai fu jian chu ,zhou dao ri wei xin 。
    shi shu jian zhi ji ,bie yan shi yi shen 。zhu ren hong cheng fu ,fu chen gui xian qin 。
    ba dao ci xiang feng ,hui wo bing jiang bin 。yi nian feng xiang dou ,ju san e shi chun 。
    wo cui bu zu dao ,dan yuan zi yi chen 。shao ling she ji an ,zi qi yu shui qin 。
    wo sui xiao ke shen ,gan wang di li qin 。shang sai wei xiu gu ,fu du geng sang min 。
    ji shui jia san xia ,fu long yi chang jin 。yang ling hong tao jian ,zhang zi ji wu shen 。
    an ma xia qin sai ,wang cheng tong bei chen 。xuan jia ju bu san ,bing jiu shi kong pin 。
    qiong gu mo su bo ,shi zhe lai xiang yin 。re ping na yuan li ,shu zha dao tian yin 。

    【zhu shi 】:

    yi :

    ①sai nian ;hui xiang 。《mu lan shi 》:“wen nv he suo sai ? wen nv he suo yi ?”pan lang 《yi yu hang wu shou 》zhi yi :“chang yi qian tang ,bu shi ren huan shi tian shang 。”②ji de ;ji zhu bu wang 。《liang shu ·zhao ming tai zi chuan 》:“dou shu shu hang bing xia ,guo mu jie yi 。”yuan zhen 《lian chang gong ci 》:“long quan zai xiang bu ji ming ,yi xi yi de yang yu li 。”(yang yu li :zhi yang guo zhong 、li lin fu 。)

    nian :

    ①xiang ;dian nian 。《shi jing ·qin feng ·xiao rong 》:“yan nian jun zi ,zai qin zai xing 。”②kao lv ;sai kao 。《huai na zi ·shui shan 》:“nian nian zhe bu de wo 。”③nian tou ;xiang fa 。ceng gong 《ji wang jie fu 》:“dai (dài)ci che shu zhi ,yi nian shi bing xi 。”(dai :deng dao 。ci :ci 。)④dou 。《han shu ·zhang yu chuan 》:“yu wei 《lun 》,nian zhang wen 。”⑤ai lian ;lian min 。bai ju yi 《long gui luo 》:“wu qing xiao ke nian ,ren yi lao duo ci 。”

    feng :

    ①feng huang 。gu dai chuan shui zhong de shen rui zhi diao 。xiong chen feng ,ci chen huang 。《shi jing ·da ya ·juan a 》:“feng huang ming yi ,yu bi gao gang 。”②bi yu sheng de zhi ren 。《lun yu ·wei zi 》:“feng xi feng xi ,he de zhi cui 。”③jie yu di wang 。li shang yin 《meng ling hu xue shi 》:“feng zhao cai cheng dang zhi gui 。”

    xiang :

    ①diao zhan chi hui xuan 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“piao yao hu gao xiang 。”②fei 。qu yuan 《yuan you 》:“luan diao xuan zhu er xiang fei 。”③hang you 。cao zhi 《tai shan liang fu hang 》:“chai men he xiao tiao ,hu tu xiang wo yu 。”④qi zhi 。mi heng 《ying wu fu 》:“fei bu wang ji ,xiang bi ze lin 。”⑤tong “xiang ”。xiang jin 。《han shu ·xi yu chuan xu 》:“ji tu de shan chuan ,wang hou hu shu ,dao li yuan jin xiang shi yi 。”

    dou :

    (yi )du ①[ming ]da cheng shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da ~bu guo san guo zhi yi 。”②[ming ]shou dou ,jing cheng 。ban gu 《xi dou fu 》:“han zhi xi ~,zai yu yong zhou ,shi yue chang an 。”③[ming ][dou hui ]1. zhu hou guo de dou cheng 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“qin you tian xia ,lie ~~er zhi jun yi 。”2. fan hua de da cheng shi 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ran han dan yi zhang 、he zhi jian yi ~~ye 。”④[xing ]piao liang 。《shi jing ·zheng feng ·you nv tong che 》:“bi mei meng jiang ,xun mei ju ~。”⑤[tan ]biao shi zan mei 。《shang shu ·gao tao mo 》:“gao tao yue :‘~!zai zhi ren ,zai an min 。’”⑥[dong ]ju yu ,chu zai 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“su qin zhang yi yi dang mo cheng zhi zhu ,er ~qing xiang zhi wei ,ze ji hou shi 。”⑦[dong ]hui zong ,hui ju 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“qing zhuan ji wei wen ,~wei yi ji 。”(er ) dou [fu ]quan ,jin 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“yu shi tian yue ming jing ,~mo qian yi 。” 【bian xi 】dou ,jing 。“jing ”de ben yi shi “da ”。zai xian qin “jing shi ”lian yong fang zhi “guo dou ”,“jing ”zhi guo dou shi hou qi yi 。“dou ”de ben yi zhi “da cheng shi ”,han dai yi hou cai ke yi zhi shou dou 。

    ju :

    ①ji ge ;hui ge 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“fu min ,bu nan ju ye 。”②cun la 。wang bao 《tong yao 》:“wang lai shi ju ,shen hu jian tou 。”《shi ji · wu di ben ji 》:“yi nian er suo ju cheng ju 。”③ji xu ;chu bei 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“kuo bai li zhe ,su chong liang ;kuo qian li zhe ,san yue ju liang 。”(chong :ba gu lei de pi dao diao 。)④zheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“tai yi yi wang ming ju zhi ,sui fu ji er 。”

    san :

    (yi )①li san ;fen san 。《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“yi jiu fa zhi fa zheng bang guo :……ye huang min san ze xiao zhi 。”(xiao :xiao jian ji tu de 。)②fen fa ;san fa 。《shang shu ·wu cheng 》:“san lu tai zhi cai ,fa ju qiao zhi su 。”wang shou ren 《deng tai shan 》:“yang guang san yan he ,qiu rong dan xiang hui 。”③pai qian ;shu fa 。《san guo zhi ·wei shu ·chen sai wang zhi chuan 》:“shi chen de yi san suo huai ,shu shu wen ji ,si bu hen yi 。”④fen luan 。《huai na zi ·yuan dao 》:“bu yu wu san ,cui zhi zhi ye 。” (er )sǎn ①mei you yao shu ;song san 。《xun zi ·xiu shen 》:“yong zhong nu san ,ze jie zhi yi shi you 。”(yong :ping yong 。jie :jie duo ,yin shen wei jiang zhi ji chu qu 。)《bei shi ·xu chuan 》:“zi sun san ju zhu guo ,huo zai zhao ,huo zai qin 。”②xian san 。《liang shu ·zhong zhuang shi zi fang chuan 》:“xing ai lin quan ,te hao san yi 。”③fen mo zhuang yao wu 。《hou han shu ·fang shu chuan xia ·hua tuo 》:“dang xu ku ge zhe ,bian yin ji ma fei san 。”

    e :

    ①shi jian ji duan ;tu ran ;qing ke ;pian ke 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“e ran jiao 。”(jiao :xing 。)《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“e jian xiao chong yue qi 。”②qing xie 。zhang heng 《gui tian fu 》:“yu shi yao xia e jing 。”《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“ce bian (biàn)zhi e 。”(wai dai zhao de mao zi qing xie dao yi bian 。)③tong “e ”。gao song 。yang xiong 《yu lie fu 》:“e xuan mian 。”[e er ]ye zuo “e er ”。shi jian ji duan ,tu ran 。《zhuang zi ·da zong shi 》:“e er zi yu you bing ,zi si wang wen zhi 。”(wen :wen hou 。)《jin shu ·wu hang zhi xia 》:“you yi ma wei you shao zhuang ……e er bu jian 。”

    chun :

    ①chun tian ,chun ji 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng 、xia yun 、qiu shou 、dong cang ,si zhe bu shi shi ,gu wu gu bu jue 。”②nian ;sui 。gao kuo 《ren ri ji du er she wei 》shi :“yi wo dong shan san shi chun 。”③sheng ji ;sheng ming 。ou yang xiu 《feng shi dao zhong ji yuan shi 》:“sai yuan chun ku ji xue liu ,sha li wei nu huang yun chou 。”(sai yuan :zhi chang cheng 。liu :liu shui 。)④zhi nian qing nv zi de xing tai 。cui jue (jué)《you zeng 》:“liang lian wai tao cong jing fa ,yi mou chun shui zhao ren han 。”(chun shui :zhi nv zi de yan jing 。)⑤chun se ;xi se 。tian ru cheng 《xi hu you lan zhi yu ·xi chao le shi 》:“yan yun :‘peng kai xian bai cao ,dai le chun bu lao 。’”⑥chun qing ;qing yu 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“you nv huai chun ,ji shi you zhi 。”⑦zhi jiu 。si kong tu 《shi pin ·dian ya 》:“yu hu mai chun ,shang yu mao wu 。”