• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 塵外閑尋行樂地,任傍人、歌舞喧臺榭。

    “塵外閑尋行樂地,任傍人、歌舞喧臺榭。”詩句出處:《賀新郎》;是宋朝詩人劉鎮2的作品。

    雲淡天垂野。望晴郊、疏煙半卷,斷虹低跨。老樹連陰藏遠景,十裡湖光照夜。看不盡、真山圖畫。春滿軒窗無著處,更銀蟾、冷浸鴛鴦瓦。人共境,轉幽雅。文章太守歸來也。似當年、和靖風流,小孤山下。問訊佩蘭餐菊友,曾約梅兄入社。待付與、竹臞陶寫。塵外閑尋行樂地,任傍人、歌舞喧臺榭。詩世界,有王謝。

    【註釋】:

    塵:

    ①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”

    外:

    ①疏遠。《周易·泰》:“內君子而外小人,君子道長(zhǎng),小人道消也。”(內:親近。長:增長。消:減少。)《韓非子·愛臣》:“此君人者所外也。”(君人者:國君。)②外邊;外部。與“內”相對。《孟子·告子下》:“入則無法傢拂士,出則無敵國外患者,國恒亡。”《史記·屈原賈生列傳》:“懷王以不知忠臣之分,故內惑於鄭袖,外欺於張儀。”③外表。《法言·修身》:“其為外也肅括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人稱夫子好辯,敢問何也?”⑤不正規的;非正式的。《論衡·案書》:“《國語》、《左氏》之外傳也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其餘無足利矣。”⑦稱父系之外的親屬。《爾雅·釋親》:“母之考為外王父。”

    閑:

    ① 養馬的圈。《周禮· 夏官·校人》:“天子十有二閑,馬六種。”(有:又。)②一定的范圍。《論語·子張》:“大德不逾閑,小德出入可也。”③防止。《周易·文言》:“閑邪有其誠。”④清閑;空閑。李紳《惘農》之一:“四海無閑田,農夫猶餓死。”⑤安靜。孟浩然《夏日南亭懷辛大》:“散發乘夕涼,開軒臥閑敞。”(軒:窗。)⑥通“嫻。”1. 熟練;熟習。李白《豫章行》:“斬虜素不閑。”(虜:指敵人。)2. 文雅;閑靜。曹植《美女篇》:“美女妖且閑。”

    尋:

    ①[量]古代長度單位。八尺為一尋。劉禹錫《西塞山懷古》:“千~鐵鎖沉江底,一片降幡出石頭。”②[動]尋找。陶淵明《桃花源記》:“太守即遣人隨其往,~向所志。”③[動]重溫。《公羊傳·成公三年》:“聘而言盟者,~舊盟也。”④[動]用,使用。劉向《說苑·敬慎》:“青青不伐,將~斧柯。”⑤[副]不久。李密《陳情表》:“詔書特下,拜臣郎中;~蒙國恩,除臣洗馬。”⑥[尋常] 1.[量]長度單位。八尺為尋,兩尋為常。“尋常”指不長,或不寬。《韓非子·五蠹》:“佈帛~~,庸人不釋。”2. [形]普通,一般。劉禹錫《烏衣巷》:“舊時王謝堂前燕,飛入~~百姓傢。”

    行:

    (一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    樂:

    (一)①音樂。《周易·豫》:“先王以作樂崇德。”《呂氏春秋·古樂》:“故樂之所由來者尚矣,非獨為一世之所造也。”又為奏樂。《禮記·曲禮下》:“歲兇,年谷不登……士飲酒不樂。”②樂工;演奏音樂的人。《論語·微子》:“齊人歸女樂,季桓子受之。”(歸:通“饋”。贈送。)③樂器。《韓非子·解老》:“故竽先則鐘瑟皆隨,竽唱則諸樂皆和。” (二)lè愉快;快樂。《左傳· 隱公元年》:“其樂也融融。”范仲淹《嶽陽樓記》:“此樂何極?” (三)yào 喜好;喜愛。《論語·雍也》:“知者樂山,仁者樂水。”(知:智。)《晉書·阮籍傳》:“籍平生曾遊東平,樂其風土。”

    地:

    ①大地。與“天”相對。《管子·形勢解》:“地生養萬物。”②陸地;地面。《左傳·僖公四年》:“公(晉獻公)至,毒而獻之。公祭之地,地墳(fèn);與犬,犬斃。”(墳:隆起。)③土地;田地。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地,以場圃任園地。”(廛:城市中的空地。國中:指王城之內。)④領土;疆土。《孟子·離婁上》:“爭地以戰,殺人盈野。”⑤地方;場所。《孫子兵法·虛實》:“先處戰地而待敵者佚。”⑥處境;地位。《史記·李斯列傳》:“久處卑賤之位,困苦之地。”⑦指境界。齊己《移居西湖作》:“隻待秋聲滌心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交廣》:“議論有餘地,公侯來未遲。”⑨路程。李白《妾薄命》:“長門一步地,不肯暫回車。”⑩通“第”。副詞。但;隻。《漢書·丙吉傳》:“西曹地忍之,此不過污丞相車茵耳。”

    任:

    (一)①抱。《詩經·大雅·生民》:“是任是負。”(負:背在身上。)②負載;負荷。《呂氏春秋·舉難》:“桓公郊迎客,夜開門,辟任車。”③擔子。《禮記·王制》:“輕任並,重任分。”(並:合並。)④責任。諸葛亮《出師表》:“受任於敗軍之際。”⑤職位。《後漢書·邊讓傳》:“議郎蔡邕深敬之,以為讓宜處高任。”(處:居。)⑥才幹;才能。《韓非子·定法》:“因任而授官。”⑦承當;承受。《左傳·成公二年》:“自今無有代其君任患者。”高適《別王徹》:“離別未足悲,辛勤當自任。”⑧任用;使用人才。《尚書·咸有一德》:“任官惟賢材。”(材:通“才”。)《呂氏春秋·察今》:“以此任物,亦必悖矣。”⑨信任。《史記·屈原賈生列傳》:“王甚任之。”⑩放任不拘。《晉書·胡毋輔之傳》:“性嗜酒,任縱不拘小節。”(11)憑借;依憑。《孫子·勢》:“故能擇人而任勢。”謝惠連《雪賦》:“任地班形。”(依據地勢鋪成不同的形狀。)(12)表讓步的連詞,相當於“即使”。秦觀《南鄉子》:“任是無情也動人。”(13)通“妊”。懷孕。《大戴禮記·保傅》:“周後妃任成王於身。”(後:王。)(二)rén ①縣名。任縣、任丘縣,都在河北省境內。②奸佞。《尚書·堯典》:“惇德允元,而難任人。”(惇:敦厚。)③古代南方少數民族樂曲名。《禮記·明堂位》:“任,南蠻之樂也。”

    傍:

    (一)①靠近;挨近。杜甫《劍門》:“一夫怒臨關,百萬未可傍。”②伴隨;陪伴。《清平山堂話本·快嘴李翠蓮記》:“爹先睡,娘先睡,爹娘不比我班輩。哥哥嫂嫂相傍我,前後收拾自理會。”③泛指依靠。梅堯臣《汝墳貧女》:“勤勤囑四鄰,幸願相依傍。” (二)páng 同“旁”。旁邊;兩側。《北史·周宗室傳》:“俄而水傍有一小鳥,顯和射中之。”(俄而:一會兒。顯和:人名。)[傍偟]同“彷徨”。

    歌:

    ①唱歌;歌唱。《詩經·魏風·園有桃》:“心之憂矣,我歌且謠。”②歌曲;歌謠以及能唱的詩。許渾《夜泊永樂有懷》:“吳娃齊唱采蓮歌。”③贊頌;歌詠。班固《兩都賦·序》:“故皋陶歌虞,奚斯頌魯。”

    舞:

    ①舞蹈。《呂氏春秋·孟春》:“命樂正入學習舞。”②跳舞。《論語·八佾》:“季氏八佾(yì)舞於庭。”(佾:八人一行為一佾。)《韓非子·五蠹》:“長袖善舞,多錢善賈(gǔ)。”(賈:經商。)③揮動;擺動。《山海經·海外西經》:“操幹戚以舞。”(操:持。幹、戚:均武器名。)葉夢得《賀新郎》:“吹盡殘花無人見,惟垂楊自舞。”④飛翔。《列子·湯問》:“瓠(hù)巴鼓琴而鳥舞魚躍。”(瓠巴:人名。)⑤玩弄;舞弄(文字、權術等)。《史記·酷吏列傳》:“舞智以禦人。”

    臺:

    (一)星名,即三臺(六顆星)。古代以“三臺”比“三公”(古代最高的官位)。 (二)yí ①代詞。我;我的。《尚書·說命上》:“朝夕納誨,以輔臺德。”《尚書·禹貢》:“祗臺德先。”(祗:敬。)②何;什麼。《法言·問道》:“閔氏之孫其如臺?”③通“怡”。愉悅。《史記·太史公自序》:“唐堯遜位,虞舜不臺。”

    榭:

    ①建在高臺上的木屋。《左傳·襄公三十一年》:“宮室卑庳,無觀臺榭。”②古代講習武事的處所。《國語·楚語上》:“故先王之為臺榭也,榭不過講軍實,臺不過望氛祥。”③古代收藏器物的處所。《漢書·五行志上》:“榭者,所以臧樂器。”(臧:通“藏”。)


  • 尘外闲寻行乐地,任傍人、歌舞喧台榭。

    “尘外闲寻行乐地,任傍人、歌舞喧台榭。”诗句出处:《贺新郎》;是宋朝诗人刘镇2的作品。

    云淡天垂野。望晴郊、疏烟半卷,断虹低跨。老树连阴藏远景,十里湖光照夜。看不尽、真山图画。春满轩窗无著处,更银蟾、冷浸鸳鸯瓦。人共境,转幽雅。文章太守归来也。似当年、和靖风流,小孤山下。问讯佩兰餐菊友,曾约梅兄入社。待付与、竹臞陶写。尘外闲寻行乐地,任傍人、歌舞喧台榭。诗世界,有王谢。

    【注释】:

    尘:

    ①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”

    外:

    ①疏远。《周易·泰》:“内君子而外小人,君子道长(zhǎng),小人道消也。”(内:亲近。长:增长。消:减少。)《韩非子·爱臣》:“此君人者所外也。”(君人者:国君。)②外边;外部。与“内”相对。《孟子·告子下》:“入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡。”《史记·屈原贾生列传》:“怀王以不知忠臣之分,故内惑于郑袖,外欺于张仪。”③外表。《法言·修身》:“其为外也肃括。”④其他的。《孟子·滕文公下》:“外人称夫子好辩,敢问何也?”⑤不正规的;非正式的。《论衡·案书》:“《国语》、《左氏》之外传也。”⑥排除;除去。《淮南子·精神》:“外此,其余无足利矣。”⑦称父系之外的亲属。《尔雅·释亲》:“母之考为外王父。”

    闲:

    ① 养马的圈。《周礼· 夏官·校人》:“天子十有二闲,马六种。”(有:又。)②一定的范围。《论语·子张》:“大德不逾闲,小德出入可也。”③防止。《周易·文言》:“闲邪有其诚。”④清闲;空闲。李绅《惘农》之一:“四海无闲田,农夫犹饿死。”⑤安静。孟浩然《夏日南亭怀辛大》:“散发乘夕凉,开轩卧闲敞。”(轩:窗。)⑥通“娴。”1. 熟练;熟习。李白《豫章行》:“斩虏素不闲。”(虏:指敌人。)2. 文雅;闲静。曹植《美女篇》:“美女妖且闲。”

    寻:

    ①[量]古代长度单位。八尺为一寻。刘禹锡《西塞山怀古》:“千~铁锁沉江底,一片降幡出石头。”②[动]寻找。陶渊明《桃花源记》:“太守即遣人随其往,~向所志。”③[动]重温。《公羊传·成公三年》:“聘而言盟者,~旧盟也。”④[动]用,使用。刘向《说苑·敬慎》:“青青不伐,将~斧柯。”⑤[副]不久。李密《陈情表》:“诏书特下,拜臣郎中;~蒙国恩,除臣洗马。”⑥[寻常] 1.[量]长度单位。八尺为寻,两寻为常。“寻常”指不长,或不宽。《韩非子·五蠹》:“布帛~~,庸人不释。”2. [形]普通,一般。刘禹锡《乌衣巷》:“旧时王谢堂前燕,飞入~~百姓家。”

    行:

    (一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    乐:

    (一)①音乐。《周易·豫》:“先王以作乐崇德。”《吕氏春秋·古乐》:“故乐之所由来者尚矣,非独为一世之所造也。”又为奏乐。《礼记·曲礼下》:“岁凶,年谷不登……士饮酒不乐。”②乐工;演奏音乐的人。《论语·微子》:“齐人归女乐,季桓子受之。”(归:通“馈”。赠送。)③乐器。《韩非子·解老》:“故竽先则钟瑟皆随,竽唱则诸乐皆和。” (二)lè愉快;快乐。《左传· 隐公元年》:“其乐也融融。”范仲淹《岳阳楼记》:“此乐何极?” (三)yào 喜好;喜爱。《论语·雍也》:“知者乐山,仁者乐水。”(知:智。)《晋书·阮籍传》:“籍平生曾游东平,乐其风土。”

    地:

    ①大地。与“天”相对。《管子·形势解》:“地生养万物。”②陆地;地面。《左传·僖公四年》:“公(晋献公)至,毒而献之。公祭之地,地坟(fèn);与犬,犬斃。”(坟:隆起。)③土地;田地。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地,以场圃任园地。”(廛:城市中的空地。国中:指王城之内。)④领土;疆土。《孟子·离娄上》:“争地以战,杀人盈野。”⑤地方;场所。《孙子兵法·虚实》:“先处战地而待敌者佚。”⑥处境;地位。《史记·李斯列传》:“久处卑贱之位,困苦之地。”⑦指境界。齐己《移居西湖作》:“只待秋声涤心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交广》:“议论有余地,公侯来未迟。”⑨路程。李白《妾薄命》:“长门一步地,不肯暂回车。”⑩通“第”。副词。但;只。《汉书·丙吉传》:“西曹地忍之,此不过污丞相车茵耳。”

    任:

    (一)①抱。《诗经·大雅·生民》:“是任是负。”(负:背在身上。)②负载;负荷。《吕氏春秋·举难》:“桓公郊迎客,夜开门,辟任车。”③担子。《礼记·王制》:“轻任并,重任分。”(并:合并。)④责任。诸葛亮《出师表》:“受任于败军之际。”⑤职位。《后汉书·边让传》:“议郎蔡邕深敬之,以为让宜处高任。”(处:居。)⑥才干;才能。《韩非子·定法》:“因任而授官。”⑦承当;承受。《左传·成公二年》:“自今无有代其君任患者。”高适《别王彻》:“离别未足悲,辛勤当自任。”⑧任用;使用人才。《尚书·咸有一德》:“任官惟贤材。”(材:通“才”。)《吕氏春秋·察今》:“以此任物,亦必悖矣。”⑨信任。《史记·屈原贾生列传》:“王甚任之。”⑩放任不拘。《晋书·胡毋辅之传》:“性嗜酒,任纵不拘小节。”(11)凭借;依凭。《孙子·势》:“故能择人而任势。”谢惠连《雪赋》:“任地班形。”(依据地势铺成不同的形状。)(12)表让步的连词,相当于“即使”。秦观《南乡子》:“任是无情也动人。”(13)通“妊”。怀孕。《大戴礼记·保傅》:“周后妃任成王于身。”(后:王。)(二)rén ①县名。任县、任丘县,都在河北省境内。②奸佞。《尚书·尧典》:“惇德允元,而难任人。”(惇:敦厚。)③古代南方少数民族乐曲名。《礼记·明堂位》:“任,南蛮之乐也。”

    傍:

    (一)①靠近;挨近。杜甫《剑门》:“一夫怒临关,百万未可傍。”②伴随;陪伴。《清平山堂话本·快嘴李翠莲记》:“爹先睡,娘先睡,爹娘不比我班辈。哥哥嫂嫂相傍我,前后收拾自理会。”③泛指依靠。梅尧臣《汝坟贫女》:“勤勤嘱四邻,幸愿相依傍。” (二)páng 同“旁”。旁边;两侧。《北史·周宗室传》:“俄而水傍有一小鸟,显和射中之。”(俄而:一会儿。显和:人名。)[傍偟]同“彷徨”。

    歌:

    ①唱歌;歌唱。《诗经·魏风·园有桃》:“心之忧矣,我歌且谣。”②歌曲;歌谣以及能唱的诗。许浑《夜泊永乐有怀》:“吴娃齐唱采莲歌。”③赞颂;歌咏。班固《两都赋·序》:“故皋陶歌虞,奚斯颂鲁。”

    舞:

    ①舞蹈。《吕氏春秋·孟春》:“命乐正入学习舞。”②跳舞。《论语·八佾》:“季氏八佾(yì)舞于庭。”(佾:八人一行为一佾。)《韩非子·五蠹》:“长袖善舞,多钱善贾(gǔ)。”(贾:经商。)③挥动;摆动。《山海经·海外西经》:“操干戚以舞。”(操:持。干、戚:均武器名。)叶梦得《贺新郎》:“吹尽残花无人见,惟垂杨自舞。”④飞翔。《列子·汤问》:“瓠(hù)巴鼓琴而鸟舞鱼跃。”(瓠巴:人名。)⑤玩弄;舞弄(文字、权术等)。《史记·酷吏列传》:“舞智以御人。”

    台:

    (一)星名,即三台(六颗星)。古代以“三台”比“三公”(古代最高的官位)。 (二)yí ①代词。我;我的。《尚书·说命上》:“朝夕纳诲,以辅台德。”《尚书·禹贡》:“祗台德先。”(祗:敬。)②何;什么。《法言·问道》:“闵氏之孙其如台?”③通“怡”。愉悦。《史记·太史公自序》:“唐尧逊位,虞舜不台。”

    榭:

    ①建在高台上的木屋。《左传·襄公三十一年》:“宫室卑庳,无观台榭。”②古代讲习武事的处所。《国语·楚语上》:“故先王之为台榭也,榭不过讲军实,台不过望氛祥。”③古代收藏器物的处所。《汉书·五行志上》:“榭者,所以臧乐器。”(臧:通“藏”。)


  • chen wai xian xun hang le de ,ren bang ren 、ge wu xuan tai xie 。

    “chen wai xian xun hang le de ,ren bang ren 、ge wu xuan tai xie 。”shi gou chu chu :《he xin lang 》;shi song chao shi ren liu zhen 2de zuo pin 。

    yun dan tian chui ye 。wang qing jiao 、shu yan ban juan ,duan hong di kua 。lao shu lian yin cang yuan jing ,shi li hu guang zhao ye 。kan bu jin 、zhen shan tu hua 。chun man xuan chuang mo zhe chu ,geng yin chan 、leng jin yuan yang wa 。ren gong jing ,zhuai you ya 。wen zhang tai shou gui lai ye 。shi dang nian 、he jing feng liu ,xiao gu shan xia 。wen xun pei lan can ju you ,ceng yao mei xiong ru she 。dai fu yu 、zhu qu tao xie 。chen wai xian xun hang le de ,ren bang ren 、ge wu xuan tai xie 。shi shi jie ,you wang xie 。

    【zhu shi 】:

    chen :

    ①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”

    wai :

    ①shu yuan 。《zhou yi ·tai 》:“nei jun zi er wai xiao ren ,jun zi dao chang (zhǎng),xiao ren dao xiao ye 。”(nei :qin jin 。chang :zeng chang 。xiao :jian shao 。)《han fei zi ·ai chen 》:“ci jun ren zhe suo wai ye 。”(jun ren zhe :guo jun 。)②wai bian ;wai bu 。yu “nei ”xiang dui 。《meng zi ·gao zi xia 》:“ru ze mo fa jia bi shi ,chu ze mo di guo wai huan zhe ,guo heng wang 。”《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“huai wang yi bu zhi zhong chen zhi fen ,gu nei huo yu zheng xiu ,wai qi yu zhang yi 。”③wai biao 。《fa yan ·xiu shen 》:“ji wei wai ye su gua 。”④ji ta de 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wai ren chen fu zi hao bian ,gan wen he ye ?”⑤bu zheng gui de ;fei zheng shi de 。《lun heng ·an shu 》:“《guo yu 》、《zuo shi 》zhi wai chuan ye 。”⑥pai chu ;chu qu 。《huai na zi ·jing shen 》:“wai ci ,ji yu mo zu li yi 。”⑦chen fu ji zhi wai de qin shu 。《er ya ·shi qin 》:“mu zhi kao wei wai wang fu 。”

    xian :

    ① yang ma de juan 。《zhou li · xia guan ·jiao ren 》:“tian zi shi you er xian ,ma liu chong 。”(you :you 。)②yi ding de fan wei 。《lun yu ·zi zhang 》:“da de bu yu xian ,xiao de chu ru ke ye 。”③fang zhi 。《zhou yi ·wen yan 》:“xian xie you ji cheng 。”④qing xian ;kong xian 。li shen 《wang nong 》zhi yi :“si hai mo xian tian ,nong fu you e si 。”⑤an jing 。meng hao ran 《xia ri na ting huai xin da 》:“san fa cheng xi liang ,kai xuan wo xian chang 。”(xuan :chuang 。)⑥tong “xian 。”1. shou lian ;shou xi 。li bai 《yu zhang hang 》:“zhan lu su bu xian 。”(lu :zhi di ren 。)2. wen ya ;xian jing 。cao zhi 《mei nv pian 》:“mei nv yao ju xian 。”

    xun :

    ①[liang ]gu dai chang du chan wei 。ba che wei yi xun 。liu yu xi 《xi sai shan huai gu 》:“qian ~tie suo chen jiang de ,yi pian jiang fan chu dan tou 。”②[dong ]xun zhao 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“tai shou ji qian ren sui ji wang ,~xiang suo zhi 。”③[dong ]chong wen 。《gong yang chuan ·cheng gong san nian 》:“pin er yan meng zhe ,~jiu meng ye 。”④[dong ]yong ,shi yong 。liu xiang 《shui yuan ·jing shen 》:“qing qing bu fa ,jiang ~fu ke 。”⑤[fu ]bu jiu 。li mi 《chen qing biao 》:“zhao shu te xia ,bai chen lang zhong ;~meng guo en ,chu chen xi ma 。”⑥[xun chang ] 1.[liang ]chang du chan wei 。ba che wei xun ,liang xun wei chang 。“xun chang ”zhi bu chang ,huo bu kuan 。《han fei zi ·wu du 》:“bu bo ~~,yong ren bu shi 。”2. [xing ]pu tong ,yi ban 。liu yu xi 《wu yi hang 》:“jiu shi wang xie tang qian yan ,fei ru ~~bai xing jia 。”

    hang :

    (yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)

    le :

    (yi )①yin le 。《zhou yi ·yu 》:“xian wang yi zuo le chong de 。”《lv shi chun qiu ·gu le 》:“gu le zhi suo you lai zhe shang yi ,fei du wei yi shi zhi suo zao ye 。”you wei zou le 。《li ji ·qu li xia 》:“sui xiong ,nian gu bu deng ……shi yin jiu bu le 。”②le gong ;yan zou yin le de ren 。《lun yu ·wei zi 》:“ji ren gui nv le ,ji huan zi shou zhi 。”(gui :tong “kui ”。zeng song 。)③le qi 。《han fei zi ·jie lao 》:“gu yu xian ze zhong se jie sui ,yu chang ze zhu le jie he 。” (er )lèyu kuai ;kuai le 。《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“ji le ye rong rong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci le he ji ?” (san )yào xi hao ;xi ai 。《lun yu ·yong ye 》:“zhi zhe le shan ,ren zhe le shui 。”(zhi :zhi 。)《jin shu ·ruan ji chuan 》:“ji ping sheng ceng you dong ping ,le ji feng tu 。”

    de :

    ①da de 。yu “tian ”xiang dui 。《guan zi ·xing shi jie 》:“de sheng yang mo wu 。”②liu de ;de mian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“gong (jin suo gong )zhi ,du er suo zhi 。gong ji zhi de ,de fen (fèn);yu quan ,quan 斃。”(fen :long qi 。)③tu de ;tian de 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de ,yi chang pu ren yuan de 。”(chan :cheng shi zhong de kong de 。guo zhong :zhi wang cheng zhi nei 。)④ling tu ;jiang tu 。《meng zi ·li lou shang 》:“zheng de yi zhan ,sha ren ying ye 。”⑤de fang ;chang suo 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“xian chu zhan de er dai di zhe yi 。”⑥chu jing ;de wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jiu chu bei jian zhi wei ,kun ku zhi de 。”⑦zhi jing jie 。ji ji 《yi ju xi hu zuo 》:“zhi dai qiu sheng di xin de ,na yi xin xi jian xing rong 。”(na yi :seng yi 。)⑧de bu 。du fu 《feng song wei liu zhang you shao fu zhi jiao an 》:“yi lun you yu de ,gong hou lai wei chi 。”⑨lu cheng 。li bai 《qie bao ming 》:“chang men yi bu de ,bu ken zan hui che 。”⑩tong “di ”。fu ci 。dan ;zhi 。《han shu ·bing ji chuan 》:“xi cao de ren zhi ,ci bu guo wu cheng xiang che yin er 。”

    ren :

    (yi )①bao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“shi ren shi fu 。”(fu :bei zai shen shang 。)②fu zai ;fu he 。《lv shi chun qiu ·ju nan 》:“huan gong jiao ying ke ,ye kai men ,bi ren che 。”③dan zi 。《li ji ·wang zhi 》:“qing ren bing ,chong ren fen 。”(bing :ge bing 。)④ze ren 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“shou ren yu bai jun zhi ji 。”⑤zhi wei 。《hou han shu ·bian rang chuan 》:“yi lang cai yong shen jing zhi ,yi wei rang yi chu gao ren 。”(chu :ju 。)⑥cai gan ;cai neng 。《han fei zi ·ding fa 》:“yin ren er shou guan 。”⑦cheng dang ;cheng shou 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“zi jin mo you dai ji jun ren huan zhe 。”gao kuo 《bie wang che 》:“li bie wei zu bei ,xin qin dang zi ren 。”⑧ren yong ;shi yong ren cai 。《shang shu ·xian you yi de 》:“ren guan wei xian cai 。”(cai :tong “cai ”。)《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“yi ci ren wu ,yi bi bei yi 。”⑨xin ren 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“wang shen ren zhi 。”⑩fang ren bu ju 。《jin shu ·hu wu fu zhi chuan 》:“xing shi jiu ,ren zong bu ju xiao jie 。”(11)ping jie ;yi ping 。《sun zi ·shi 》:“gu neng ze ren er ren shi 。”xie hui lian 《xue fu 》:“ren de ban xing 。”(yi ju de shi pu cheng bu tong de xing zhuang 。)(12)biao rang bu de lian ci ,xiang dang yu “ji shi ”。qin guan 《na xiang zi 》:“ren shi mo qing ye dong ren 。”(13)tong “ren ”。huai yun 。《da dai li ji ·bao fu 》:“zhou hou fei ren cheng wang yu shen 。”(hou :wang 。)(er )rén ①xian ming 。ren xian 、ren qiu xian ,dou zai he bei sheng jing nei 。②jian ning 。《shang shu ·yao dian 》:“dun de yun yuan ,er nan ren ren 。”(dun :dui hou 。)③gu dai na fang shao shu min zu le qu ming 。《li ji ·ming tang wei 》:“ren ,na man zhi le ye 。”

    bang :

    (yi )①kao jin ;ai jin 。du fu 《jian men 》:“yi fu nu lin guan ,bai mo wei ke bang 。”②ban sui ;pei ban 。《qing ping shan tang hua ben ·kuai zui li cui lian ji 》:“die xian shui ,niang xian shui ,die niang bu bi wo ban bei 。ge ge sao sao xiang bang wo ,qian hou shou she zi li hui 。”③fan zhi yi kao 。mei yao chen 《ru fen pin nv 》:“qin qin zhu si lin ,xing yuan xiang yi bang 。” (er )páng tong “pang ”。pang bian ;liang ce 。《bei shi ·zhou zong shi chuan 》:“e er shui bang you yi xiao diao ,xian he she zhong zhi 。”(e er :yi hui er 。xian he :ren ming 。)[bang huang ]tong “fang huang ”。

    ge :

    ①chang ge ;ge chang 。《shi jing ·wei feng ·yuan you tao 》:“xin zhi you yi ,wo ge ju yao 。”②ge qu ;ge yao yi ji neng chang de shi 。hu hun 《ye bo yong le you huai 》:“wu wa ji chang cai lian ge 。”③zan song ;ge yong 。ban gu 《liang dou fu ·xu 》:“gu gao tao ge yu ,xi si song lu 。”

    wu :

    ①wu dao 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“ming le zheng ru xue xi wu 。”②tiao wu 。《lun yu ·ba yi 》:“ji shi ba yi (yì)wu yu ting 。”(yi :ba ren yi hang wei yi yi 。)《han fei zi ·wu du 》:“chang xiu shan wu ,duo qian shan gu (gǔ)。”(gu :jing shang 。)③hui dong ;bai dong 。《shan hai jing ·hai wai xi jing 》:“cao gan qi yi wu 。”(cao :chi 。gan 、qi :jun wu qi ming 。)xie meng de 《he xin lang 》:“chui jin can hua mo ren jian ,wei chui yang zi wu 。”④fei xiang 。《lie zi ·shang wen 》:“hu (hù)ba gu qin er diao wu yu yue 。”(hu ba :ren ming 。)⑤wan long ;wu long (wen zi 、quan shu deng )。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“wu zhi yi yu ren 。”

    tai :

    (yi )xing ming ,ji san tai (liu ke xing )。gu dai yi “san tai ”bi “san gong ”(gu dai zui gao de guan wei )。 (er )yí ①dai ci 。wo ;wo de 。《shang shu ·shui ming shang 》:“chao xi na hui ,yi fu tai de 。”《shang shu ·yu gong 》:“zhi tai de xian 。”(zhi :jing 。)②he ;shen me 。《fa yan ·wen dao 》:“min shi zhi sun ji ru tai ?”③tong “yi ”。yu yue 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“tang yao xun wei ,yu shun bu tai 。”

    xie :

    ①jian zai gao tai shang de mu wu 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“gong shi bei bi ,mo guan tai xie 。”②gu dai jiang xi wu shi de chu suo 。《guo yu ·chu yu shang 》:“gu xian wang zhi wei tai xie ye ,xie bu guo jiang jun shi ,tai bu guo wang fen xiang 。”③gu dai shou cang qi wu de chu suo 。《han shu ·wu hang zhi shang 》:“xie zhe ,suo yi zang le qi 。”(zang :tong “cang ”。)