• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 蘊微道超忽,剖鐙音泠泠。

    “蘊微道超忽,剖鐙音泠泠。”詩句出處:《贈鞏疇》;是唐朝詩人鄭薰的作品。

    密雪松桂寒,書窗導餘清。風撼冰玉碎,階前琴磬聲。
    榻靜幾硯潔,帙散縑緗明。高論展僧肇,精言資鞏生。
    立意加玄虛,析理分縱橫。萬化悉在我,一物安能驚。
    江海何所動,丘山常自平。遲速不相閡,後先徒起爭。
    鏡照分妍醜,秤稱分重輕。顏容寧入鑒,銖兩豈關衡。
    蘊微道超忽,剖鐙音泠泠。紙上掣牢鍵,舌端搖利兵。
    圓澈保直性,客塵排妄情。有住即非住,無行即是行。
    疏越舍朱弦,哇淫鄙秦箏。淡薄貴無味,羊斟慚大羹。
    洪遠包乾坤,幽窅潛沈冥。罔煩跬步舉,頓達萬裡程。
    廬遠尚莫曉,隱留曾誤聽。直須持妙說,共詣毗耶城。

    【註釋】:

    蘊:

    ①積聚;蓄藏。《後漢書·周榮傳》:“蘊櫝古今,博物多聞。”②包藏;包含。杜甫《陪李北海宴歷下亭》:“蘊真愜所欲,落日將如何?”(真:真趣。)③深奧之處。《宋史·范祖禹傳》:“平易明白,洞見底蘊。”④鬱結。《後漢書·王符傳》:“志意蘊憤,乃隱居著書三十餘篇。”⑤通“煴”。悶熱。《詩經·大雅·雲漢》:“旱既大甚,蘊隆蟲蟲。”(大tài:過分。隆:隆盛。蟲蟲:熱氣熏蒸的樣子。)⑥通“缊”。亂麻。《韓詩外傳》卷七:“即束蘊請火去婦之傢。”[蘊藉]1.蓄積。《後漢書·逸民傳序》:“漢室中微,王莽篡位,士之蘊藉義憤甚矣。”2.含蓄寬和。《後漢書·第五倫傳》:“然少蘊藉不修威儀,亦以此見輕。”(見輕:受輕視。)

    微:

    ①隱蔽;藏匿。《左傳·哀公十六年》:“白公奔山而縊(yì),其徒微之。”(縊:吊死。徒:部下。)②暗中;秘密地。《史記·張儀列傳》:“使人微隨張儀。”③微小。《呂氏春秋·蕩兵》:“有巨有微而已矣。”④輕微。《莊子·養生主》:“動刀甚微。”⑤精妙;深奧。《晉書·葛洪傳》:“析理入微。”⑥衰敗;衰微。《戰國策·趙策三》:“周貧且微。”《後漢書·逸民傳論》:“漢室中微。”(中:中途。)⑦出身或地位低下;卑賤。《史記· 高祖本紀》:“大王起微細。”⑧不是;沒有。《史記·張丞相列傳》:“(呂後)見周昌,為跪謝曰:‘微君,太子幾廢。’”⑨副詞。1. 稍微;略微。歐陽修《賣油翁》:“見其發矢十中八九,但微頷之。”2.表示否定。相當於“不”。《顏氏傢訓·序致》:“雖讀禮傳,微愛屬(zhǔ)文。”(屬文:作文。)⑩古國名。1.殷代諸侯微子的封地。在今山西省潞城縣東北。2. 殷、周時西南夷諸國之一。在今四川省巴縣。

    道:

    (一)①道路。《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”②水流通行的途徑。《左傳·昭公十三年》:“秋,晉侯會吳子於良,水道不可,吳子辭,乃還。”(會:約會。良:地名。)③取道。文天祥《指南錄後序》:“道海安、如皋,凡三百裡。”④方法;途徑。《論語·裡仁》:“富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,不處也。”⑤技藝。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者焉。”⑥宇宙萬物的本原。《周易·系辭上》:“一陰一陽之謂道。”⑦規律;道理。《荀子·天論》:“循道而不貳,則天不能禍。”(循:遵照。貳:不專一。)⑧政治主張或思想學說。《論語·裡仁》:“吾道一以貫之哉。”⑨好的政治局面。《論語·季氏》:“天下有道,則禮樂征伐自天子出。”⑩道德;道義。徐階《送司封仲芳楊子赴留都》:“古道日淪替,群諛紛追隨。”(淪:淪亡。替:衰落。諛:阿諛,奉承。)(11)道傢。上古思想流派之一。(12)指道術。孫光憲《北夢瑣言》卷十二:“子若學道,即有仙分。”(13)行政區劃名。1. 唐初分天下為十道,開元二十一年增至十五道。2. 清代和民國初年曾在省以下設若幹分守道。(14)說;講述。《鹽鐵論·遵道》:“飾虛言以亂實,道古以害今。”(15)量詞。用於命令、題目等。《新唐書·選舉志》:“進士試詩、賦及時務策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左傳·襄公三十一年》:“大決所犯,傷人必多,吾不克救也。不如小決使道。”(決:河流決口。克:能。)2. 引導。《漢書·張騫傳》:“唯王使人道送我。”②治理。《論語·為政》:“道之以政,齊之以刑,民免而無恥。”(政:政令。齊:整頓。免:免於犯罪。)③介詞。從;由。《漢書·淮南王安傳》:“諸使者道長安來,為妄妖言。”

    超:

    ①躍上。《左傳·僖公三十三年》:“左右免胄(zhòu)而下,超乘者三百乘。”(胄:頭盔。)②躍過。曹植《七啟》:“駕超野之駟(sì),乘追風之輿。”(駟:套四匹馬的車。輿:指車。)③跳過。《孟子·梁惠王上》:“挾太山以超北海,語人曰:‘我不能,是誠不能也。’”④超出;勝過。魏征《十漸不克終疏》:“聽言則遠超於上聖。”⑤遙遠。《楚辭·九歌·國殤》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”

    超忽:

    ①遙遠。王��《頭陀寺碑文》:“東望平皋,千裡~~。”②迷惘。柳宗元《吊萇弘文》:“欲登山以號辭兮,愈洋洋以~~。”③勃發。皮日休《太湖桃花塢》:“窮深到茲塢,逸興轉~~。”

    忽:

    ①不註意;不經心;忽視;疏忽。《尚書·周官》:“蓄疑敗謀,怠忽荒政。”(蓄:積。怠:惰。荒:亂。)《史記·司馬相如傳》:“禍固多藏於隱微而發於人之所忽者也。”②疾;迅速。《論語·子罕》:“瞻之在前,忽焉在後。”《左傳·莊公十一年》:“桀、紂罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“遊於忽區之旁。”(忽區:忽恍無形之區。)④古代極小的量度單位名稱。歐陽修《五代史伶官傳序》:“夫禍患常積於忽微。”(微:古代極小的量度單位。)⑤副詞。突然。曹植《雜詩》之一:“形影忽不見。”《晉書·謝安傳》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的樣子。《楚辭·惜誓》:“惜餘年老而日衰兮,歲忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飄浮不定的樣子。賈��《莊周夢為蝴蝶賦》:“忽忽悠悠,東西泛浮。”3. 神志昏亂的樣子。《漢書·蘇建傳》:“(李)陵始降時,忽忽如狂,自痛負漢。”

    剖:

    ①中分;分開。《左傳·襄公十四年》:“我先君惠公有不腆(tiǎn)之田,與女剖分而食之。”(腆:豐厚。)②剖分;分裂。柳宗元《封建論》:“剖海內而立宗子,封功臣。”③剖析;分辨。《聊齋志異·林四娘》:“談及音律,輒能剖悉宮商。”

    鐙:

    (一)①古代盛放熟食的器具。也作“豋”。《儀禮·公食大夫禮》:“宰右執鐙,左執蓋,由門入。”(宰:指廚師之長。)②古代照明的器具。青銅制,上有盤以盛油脂,中有柱,下有底。宋玉《招魂》:“蘭膏明燭,華鐙錯些。”(蘭膏:澤蘭煉成的油。錯:通“措”,置。些:句末語氣詞。)《潛夫論·遏利》:“知脂蠟之可明鐙也。”③指油燈。也寫作“燈”(燈)。周邦彥《蘭陵王·柳》:“又酒趁哀弦,鐙照離席。”(酒趁哀弦:伴隨著哀怨的樂聲飲酒。)陸遊《鵲橋仙》:“華鐙縱博。”(縱:放肆,盡情。博:古代一種棋戲。) (二)dèng 馬鞍兩旁的腳踏。《南齊書·張敬兒傳》:“寄敬兒馬鐙一隻。”劉禹錫《壯士行》:“壯士走馬去,鐙前彎玉弰(shāo)。”(弰:弓的末梢。)

    音:

    ①樂音。《韓非子·說林下》:“吾嘗好音,此人遺我鳴琴。”(嘗:曾經。遺:贈給。)②聲音。《莊子·胠篋》:“雞狗之音相聞。”③消息。《詩經·鄭風·子衿》:“縱我不往,子寧不嗣音。”(寧:難道。嗣:寄給。)④通“蔭”。樹蔭。《左傳·文公十七年》:“鹿死不擇音。”[八音]古代對樂器的統稱。指金、石、土、革、絲、木、匏(páo袍)、竹八類。如鐘、鈴屬金類;磬屬石類;塤(xūn勛)屬土類;鼓屬革類;琴、瑟屬絲類;柷(zhù祝)屬木類;笙、竽屬匏類;管、簫屬竹類。

    泠:

    ①古河流名。即今安徽省東南部的青弋江。②輕妙;輕柔。《莊子·逍遙遊》:“夫列子禦風而行,泠然善也。”③同“零”。落。秦醇《譚意歌傳》:“或勉為笑語,不覺淚泠。”[泠泠]1.清涼的樣子。東方朔《七諫·初放》:“上葳蕤(wēi ruí)而防露兮,下泠泠而來風。”(葳蕤:茂盛的樣子。)劉基《苦齋記》:“或降而臨清泠。”2.形容聲音清脆。劉長卿《聽彈琴》:“泠泠七絲上,靜聽松風寒。”《文賦》:“音泠泠而盈耳。”


  • 蕴微道超忽,剖镫音泠泠。

    “蕴微道超忽,剖镫音泠泠。”诗句出处:《赠巩畴》;是唐朝诗人郑薰的作品。

    密雪松桂寒,书窗导余清。风撼冰玉碎,阶前琴磬声。
    榻静几砚洁,帙散缣缃明。高论展僧肇,精言资巩生。
    立意加玄虚,析理分纵横。万化悉在我,一物安能惊。
    江海何所动,丘山常自平。迟速不相阂,后先徒起争。
    镜照分妍丑,秤称分重轻。颜容宁入鉴,铢两岂关衡。
    蕴微道超忽,剖镫音泠泠。纸上掣牢键,舌端摇利兵。
    圆澈保直性,客尘排妄情。有住即非住,无行即是行。
    疏越舍朱弦,哇淫鄙秦筝。淡薄贵无味,羊斟惭大羹。
    洪远包乾坤,幽窅潜沈冥。罔烦跬步举,顿达万里程。
    庐远尚莫晓,隐留曾误听。直须持妙说,共诣毗耶城。

    【注释】:

    蕴:

    ①积聚;蓄藏。《后汉书·周荣传》:“蕴椟古今,博物多闻。”②包藏;包含。杜甫《陪李北海宴历下亭》:“蕴真惬所欲,落日将如何?”(真:真趣。)③深奥之处。《宋史·范祖禹传》:“平易明白,洞见底蕴。”④郁结。《后汉书·王符传》:“志意蕴愤,乃隐居著书三十余篇。”⑤通“煴”。闷热。《诗经·大雅·云汉》:“旱既大甚,蕴隆虫虫。”(大tài:过分。隆:隆盛。虫虫:热气熏蒸的样子。)⑥通“缊”。乱麻。《韩诗外传》卷七:“即束蕴请火去妇之家。”[蕴藉]1.蓄积。《后汉书·逸民传序》:“汉室中微,王莽篡位,士之蕴藉义愤甚矣。”2.含蓄宽和。《后汉书·第五伦传》:“然少蕴藉不修威仪,亦以此见轻。”(见轻:受轻视。)

    微:

    ①隐蔽;藏匿。《左传·哀公十六年》:“白公奔山而缢(yì),其徒微之。”(缢:吊死。徒:部下。)②暗中;秘密地。《史记·张仪列传》:“使人微随张仪。”③微小。《吕氏春秋·荡兵》:“有巨有微而已矣。”④轻微。《庄子·养生主》:“动刀甚微。”⑤精妙;深奥。《晋书·葛洪传》:“析理入微。”⑥衰败;衰微。《战国策·赵策三》:“周贫且微。”《后汉书·逸民传论》:“汉室中微。”(中:中途。)⑦出身或地位低下;卑贱。《史记· 高祖本纪》:“大王起微细。”⑧不是;没有。《史记·张丞相列传》:“(吕后)见周昌,为跪谢曰:‘微君,太子几废。’”⑨副词。1. 稍微;略微。欧阳修《卖油翁》:“见其发矢十中八九,但微颔之。”2.表示否定。相当于“不”。《颜氏家训·序致》:“虽读礼传,微爱属(zhǔ)文。”(属文:作文。)⑩古国名。1.殷代诸侯微子的封地。在今山西省潞城县东北。2. 殷、周时西南夷诸国之一。在今四川省巴县。

    道:

    (一)①道路。《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”②水流通行的途径。《左传·昭公十三年》:“秋,晋侯会吴子于良,水道不可,吴子辞,乃还。”(会:约会。良:地名。)③取道。文天祥《指南录后序》:“道海安、如皋,凡三百里。”④方法;途径。《论语·里仁》:“富与贵,是人之所欲也;不以其道得之,不处也。”⑤技艺。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者焉。”⑥宇宙万物的本原。《周易·系辞上》:“一阴一阳之谓道。”⑦规律;道理。《荀子·天论》:“循道而不贰,则天不能祸。”(循:遵照。贰:不专一。)⑧政治主张或思想学说。《论语·里仁》:“吾道一以贯之哉。”⑨好的政治局面。《论语·季氏》:“天下有道,则礼乐征伐自天子出。”⑩道德;道义。徐阶《送司封仲芳杨子赴留都》:“古道日沦替,群谀纷追随。”(沦:沦亡。替:衰落。谀:阿谀,奉承。)(11)道家。上古思想流派之一。(12)指道术。孙光宪《北梦琐言》卷十二:“子若学道,即有仙分。”(13)行政区划名。1. 唐初分天下为十道,开元二十一年增至十五道。2. 清代和民国初年曾在省以下设若干分守道。(14)说;讲述。《盐铁论·遵道》:“饰虚言以乱实,道古以害今。”(15)量词。用于命令、题目等。《新唐书·选举志》:“进士试诗、赋及时务策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左传·襄公三十一年》:“大决所犯,伤人必多,吾不克救也。不如小决使道。”(决:河流决口。克:能。)2. 引导。《汉书·张骞传》:“唯王使人道送我。”②治理。《论语·为政》:“道之以政,齐之以刑,民免而无耻。”(政:政令。齐:整顿。免:免于犯罪。)③介词。从;由。《汉书·淮南王安传》:“诸使者道长安来,为妄妖言。”

    超:

    ①跃上。《左传·僖公三十三年》:“左右免胄(zhòu)而下,超乘者三百乘。”(胄:头盔。)②跃过。曹植《七启》:“驾超野之驷(sì),乘追风之舆。”(驷:套四匹马的车。舆:指车。)③跳过。《孟子·梁惠王上》:“挟太山以超北海,语人曰:‘我不能,是诚不能也。’”④超出;胜过。魏征《十渐不克终疏》:“听言则远超于上圣。”⑤遥远。《楚辞·九歌·国殇》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”

    超忽:

    ①遥远。王��《头陀寺碑文》:“东望平皋,千里~~。”②迷惘。柳宗元《吊苌弘文》:“欲登山以号辞兮,愈洋洋以~~。”③勃发。皮日休《太湖桃花坞》:“穷深到兹坞,逸兴转~~。”

    忽:

    ①不注意;不经心;忽视;疏忽。《尚书·周官》:“蓄疑败谋,怠忽荒政。”(蓄:积。怠:惰。荒:乱。)《史记·司马相如传》:“祸固多藏于隐微而发于人之所忽者也。”②疾;迅速。《论语·子罕》:“瞻之在前,忽焉在后。”《左传·庄公十一年》:“桀、纣罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“游于忽区之旁。”(忽区:忽恍无形之区。)④古代极小的量度单位名称。欧阳修《五代史伶官传序》:“夫祸患常积于忽微。”(微:古代极小的量度单位。)⑤副词。突然。曹植《杂诗》之一:“形影忽不见。”《晋书·谢安传》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的样子。《楚辞·惜誓》:“惜余年老而日衰兮,岁忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飘浮不定的样子。贾��《庄周梦为蝴蝶赋》:“忽忽悠悠,东西泛浮。”3. 神志昏乱的样子。《汉书·苏建传》:“(李)陵始降时,忽忽如狂,自痛负汉。”

    剖:

    ①中分;分开。《左传·襄公十四年》:“我先君惠公有不腆(tiǎn)之田,与女剖分而食之。”(腆:丰厚。)②剖分;分裂。柳宗元《封建论》:“剖海内而立宗子,封功臣。”③剖析;分辨。《聊斋志异·林四娘》:“谈及音律,辄能剖悉宫商。”

    镫:

    (一)①古代盛放熟食的器具。也作“豋”。《仪礼·公食大夫礼》:“宰右执镫,左执盖,由门入。”(宰:指厨师之长。)②古代照明的器具。青铜制,上有盘以盛油脂,中有柱,下有底。宋玉《招魂》:“兰膏明烛,华镫错些。”(兰膏:泽兰炼成的油。错:通“措”,置。些:句末语气词。)《潜夫论·遏利》:“知脂蜡之可明镫也。”③指油灯。也写作“燈”(灯)。周邦彦《兰陵王·柳》:“又酒趁哀弦,镫照离席。”(酒趁哀弦:伴随着哀怨的乐声饮酒。)陆游《鹊桥仙》:“华镫纵博。”(纵:放肆,尽情。博:古代一种棋戏。) (二)dèng 马鞍两旁的脚踏。《南齐书·张敬儿传》:“寄敬儿马镫一只。”刘禹锡《壮士行》:“壮士走马去,镫前弯玉弰(shāo)。”(弰:弓的末梢。)

    音:

    ①乐音。《韩非子·说林下》:“吾尝好音,此人遗我鸣琴。”(尝:曾经。遗:赠给。)②声音。《庄子·胠箧》:“鸡狗之音相闻。”③消息。《诗经·郑风·子衿》:“纵我不往,子宁不嗣音。”(宁:难道。嗣:寄给。)④通“荫”。树荫。《左传·文公十七年》:“鹿死不择音。”[八音]古代对乐器的统称。指金、石、土、革、丝、木、匏(páo袍)、竹八类。如钟、铃属金类;磬属石类;埙(xūn勋)属土类;鼓属革类;琴、瑟属丝类;柷(zhù祝)属木类;笙、竽属匏类;管、箫属竹类。

    泠:

    ①古河流名。即今安徽省东南部的青弋江。②轻妙;轻柔。《庄子·逍遥游》:“夫列子御风而行,泠然善也。”③同“零”。落。秦醇《谭意歌传》:“或勉为笑语,不觉泪泠。”[泠泠]1.清凉的样子。东方朔《七谏·初放》:“上葳蕤(wēi ruí)而防露兮,下泠泠而来风。”(葳蕤:茂盛的样子。)刘基《苦斋记》:“或降而临清泠。”2.形容声音清脆。刘长卿《听弹琴》:“泠泠七丝上,静听松风寒。”《文赋》:“音泠泠而盈耳。”


  • wen wei dao chao hu ,pou deng yin ling ling 。

    “wen wei dao chao hu ,pou deng yin ling ling 。”shi gou chu chu :《zeng gong chou 》;shi tang chao shi ren zheng xun de zuo pin 。

    mi xue song gui han ,shu chuang dao yu qing 。feng han bing yu sui ,jie qian qin qing sheng 。
    ta jing ji yan jie ,zhi san jian xiang ming 。gao lun zhan seng zhao ,jing yan zi gong sheng 。
    li yi jia xuan xu ,xi li fen zong heng 。mo hua xi zai wo ,yi wu an neng jing 。
    jiang hai he suo dong ,qiu shan chang zi ping 。chi su bu xiang he ,hou xian tu qi zheng 。
    jing zhao fen yan chou ,chen chen fen chong qing 。yan rong ning ru jian ,zhu liang qi guan heng 。
    wen wei dao chao hu ,pou deng yin ling ling 。zhi shang che lao jian ,she duan yao li bing 。
    yuan che bao zhi xing ,ke chen pai wang qing 。you zhu ji fei zhu ,mo hang ji shi hang 。
    shu yue she zhu xian ,wa yin bi qin zheng 。dan bao gui mo wei ,yang zhen can da geng 。
    hong yuan bao gan kun ,you yao qian shen ming 。wang fan kui bu ju ,du da mo li cheng 。
    lu yuan shang mo xiao ,yin liu ceng wu ting 。zhi xu chi miao shui ,gong yi pi ye cheng 。

    【zhu shi 】:

    wen :

    ①ji ju ;xu cang 。《hou han shu ·zhou rong chuan 》:“wen du gu jin ,bo wu duo wen 。”②bao cang ;bao han 。du fu 《pei li bei hai yan li xia ting 》:“wen zhen qie suo yu ,la ri jiang ru he ?”(zhen :zhen qu 。)③shen ao zhi chu 。《song shi ·fan zu yu chuan 》:“ping yi ming bai ,dong jian de wen 。”④yu jie 。《hou han shu ·wang fu chuan 》:“zhi yi wen fen ,nai yin ju zhe shu san shi yu pian 。”⑤tong “yun ”。men re 。《shi jing ·da ya ·yun han 》:“han ji da shen ,wen long chong chong 。”(da tài:guo fen 。long :long cheng 。chong chong :re qi xun zheng de yang zi 。)⑥tong “wen ”。luan ma 。《han shi wai chuan 》juan qi :“ji shu wen qing huo qu fu zhi jia 。”[wen ji ]1.xu ji 。《hou han shu ·yi min chuan xu 》:“han shi zhong wei ,wang mang cuan wei ,shi zhi wen ji yi fen shen yi 。”2.han xu kuan he 。《hou han shu ·di wu lun chuan 》:“ran shao wen ji bu xiu wei yi ,yi yi ci jian qing 。”(jian qing :shou qing shi 。)

    wei :

    ①yin bi ;cang ni 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“bai gong ben shan er yi (yì),ji tu wei zhi 。”(yi :diao si 。tu :bu xia 。)②an zhong ;bi mi de 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“shi ren wei sui zhang yi 。”③wei xiao 。《lv shi chun qiu ·dang bing 》:“you ju you wei er yi yi 。”④qing wei 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“dong dao shen wei 。”⑤jing miao ;shen ao 。《jin shu ·ge hong chuan 》:“xi li ru wei 。”⑥cui bai ;cui wei 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“zhou pin ju wei 。”《hou han shu ·yi min chuan lun 》:“han shi zhong wei 。”(zhong :zhong tu 。)⑦chu shen huo de wei di xia ;bei jian 。《shi ji · gao zu ben ji 》:“da wang qi wei xi 。”⑧bu shi ;mei you 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan 》:“(lv hou )jian zhou chang ,wei gui xie yue :‘wei jun ,tai zi ji fei 。’”⑨fu ci 。1. shao wei ;lve wei 。ou yang xiu 《mai you weng 》:“jian ji fa shi shi zhong ba jiu ,dan wei han zhi 。”2.biao shi fou ding 。xiang dang yu “bu ”。《yan shi jia xun ·xu zhi 》:“sui dou li chuan ,wei ai shu (zhǔ)wen 。”(shu wen :zuo wen 。)⑩gu guo ming 。1.yan dai zhu hou wei zi de feng de 。zai jin shan xi sheng lu cheng xian dong bei 。2. yan 、zhou shi xi na yi zhu guo zhi yi 。zai jin si chuan sheng ba xian 。

    dao :

    (yi )①dao lu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”②shui liu tong hang de tu jing 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“qiu ,jin hou hui wu zi yu liang ,shui dao bu ke ,wu zi ci ,nai hai 。”(hui :yao hui 。liang :de ming 。)③qu dao 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao hai an 、ru gao ,fan san bai li 。”④fang fa ;tu jing 。《lun yu ·li ren 》:“fu yu gui ,shi ren zhi suo yu ye ;bu yi ji dao de zhi ,bu chu ye 。”⑤ji yi 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe yan 。”⑥yu zhou mo wu de ben yuan 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yi yin yi yang zhi wei dao 。”⑦gui lv ;dao li 。《xun zi ·tian lun 》:“xun dao er bu er ,ze tian bu neng huo 。”(xun :zun zhao 。er :bu zhuan yi 。)⑧zheng zhi zhu zhang huo sai xiang xue shui 。《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi zai 。”⑨hao de zheng zhi ju mian 。《lun yu ·ji shi 》:“tian xia you dao ,ze li le zheng fa zi tian zi chu 。”⑩dao de ;dao yi 。xu jie 《song si feng zhong fang yang zi fu liu dou 》:“gu dao ri lun ti ,qun yu fen zhui sui 。”(lun :lun wang 。ti :cui la 。yu :a yu ,feng cheng 。)(11)dao jia 。shang gu sai xiang liu pa zhi yi 。(12)zhi dao shu 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan shi er :“zi re xue dao ,ji you xian fen 。”(13)hang zheng ou hua ming 。1. tang chu fen tian xia wei shi dao ,kai yuan er shi yi nian zeng zhi shi wu dao 。2. qing dai he min guo chu nian ceng zai sheng yi xia she re gan fen shou dao 。(14)shui ;jiang shu 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shi xu yan yi luan shi ,dao gu yi hai jin 。”(15)liang ci 。yong yu ming ling 、ti mu deng 。《xin tang shu ·shua ju zhi 》:“jin shi shi shi 、fu ji shi wu ce wu dao 。”(er )dǎo ①tong “導”。1.shu tong 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“da jue suo fan ,shang ren bi duo ,wu bu ke jiu ye 。bu ru xiao jue shi dao 。”(jue :he liu jue kou 。ke :neng 。)2. yin dao 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“wei wang shi ren dao song wo 。”②zhi li 。《lun yu ·wei zheng 》:“dao zhi yi zheng ,ji zhi yi xing ,min mian er mo chi 。”(zheng :zheng ling 。ji :zheng du 。mian :mian yu fan zui 。)③jie ci 。cong ;you 。《han shu ·huai na wang an chuan 》:“zhu shi zhe dao chang an lai ,wei wang yao yan 。”

    chao :

    ①yue shang 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zuo you mian zhou (zhòu)er xia ,chao cheng zhe san bai cheng 。”(zhou :tou kui 。)②yue guo 。cao zhi 《qi qi 》:“jia chao ye zhi si (sì),cheng zhui feng zhi yu 。”(si :tao si pi ma de che 。yu :zhi che 。)③tiao guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“jia tai shan yi chao bei hai ,yu ren yue :‘wo bu neng ,shi cheng bu neng ye 。’”④chao chu ;sheng guo 。wei zheng 《shi jian bu ke zhong shu 》:“ting yan ze yuan chao yu shang sheng 。”⑤yao yuan 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”

    chao hu :

    ①yao yuan 。wang ��《tou tuo si bei wen 》:“dong wang ping gao ,qian li ~~。”②mi wang 。liu zong yuan 《diao chang hong wen 》:“yu deng shan yi hao ci xi ,yu xiang xiang yi ~~。”③bo fa 。pi ri xiu 《tai hu tao hua wu 》:“qiong shen dao ci wu ,yi xing zhuai ~~。”

    hu :

    ①bu zhu yi ;bu jing xin ;hu shi ;shu hu 。《shang shu ·zhou guan 》:“xu yi bai mou ,dai hu huang zheng 。”(xu :ji 。dai :duo 。huang :luan 。)《shi ji ·si ma xiang ru chuan 》:“huo gu duo cang yu yin wei er fa yu ren zhi suo hu zhe ye 。”②ji ;xun su 。《lun yu ·zi han 》:“zhan zhi zai qian ,hu yan zai hou 。”《zuo chuan ·zhuang gong shi yi nian 》:“jie 、zhou zui ren ,ji wang ye hu yan 。”③mi hu ;bu fen ming 。《huai na zi ·jing shen 》:“you yu hu ou zhi pang 。”(hu ou :hu huang mo xing zhi ou 。)④gu dai ji xiao de liang du chan wei ming chen 。ou yang xiu 《wu dai shi ling guan chuan xu 》:“fu huo huan chang ji yu hu wei 。”(wei :gu dai ji xiao de liang du chan wei 。)⑤fu ci 。tu ran 。cao zhi 《za shi 》zhi yi :“xing ying hu bu jian 。”《jin shu ·xie an chuan 》:“jin gu hu po 。”[hu hu ]1. xun ji de yang zi 。《chu ci ·xi shi 》:“xi yu nian lao er ri cui xi ,sui hu hu er bu fan 。”(fan :tong “fan ”。)2. piao fu bu ding de yang zi 。gu ��《zhuang zhou meng wei hu die fu 》:“hu hu you you ,dong xi fan fu 。”3. shen zhi hun luan de yang zi 。《han shu ·su jian chuan 》:“(li )ling shi jiang shi ,hu hu ru kuang ,zi tong fu han 。”

    pou :

    ①zhong fen ;fen kai 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wo xian jun hui gong you bu tian (tiǎn)zhi tian ,yu nv pou fen er shi zhi 。”(tian :feng hou 。)②pou fen ;fen lie 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“pou hai nei er li zong zi ,feng gong chen 。”③pou xi ;fen bian 。《liao zhai zhi yi ·lin si niang 》:“tan ji yin lv ,zhe neng pou xi gong shang 。”

    deng :

    (yi )①gu dai cheng fang shou shi de qi ju 。ye zuo “deng ”。《yi li ·gong shi da fu li 》:“zai you zhi deng ,zuo zhi gai ,you men ru 。”(zai :zhi chu shi zhi chang 。)②gu dai zhao ming de qi ju 。qing tong zhi ,shang you pan yi cheng you zhi ,zhong you zhu ,xia you de 。song yu 《qiao hun 》:“lan gao ming zhu ,hua deng cuo xie 。”(lan gao :ze lan lian cheng de you 。cuo :tong “cuo ”,zhi 。xie :gou mo yu qi ci 。)《qian fu lun ·e li 》:“zhi zhi la zhi ke ming deng ye 。”③zhi you deng 。ye xie zuo “燈”(deng )。zhou bang yan 《lan ling wang ·liu 》:“you jiu chen ai xian ,deng zhao li xi 。”(jiu chen ai xian :ban sui zhao ai yuan de le sheng yin jiu 。)liu you 《que qiao xian 》:“hua deng zong bo 。”(zong :fang si ,jin qing 。bo :gu dai yi chong qi hu 。) (er )dèng ma an liang pang de jiao ta 。《na ji shu ·zhang jing er chuan 》:“ji jing er ma deng yi zhi 。”liu yu xi 《zhuang shi hang 》:“zhuang shi zou ma qu ,deng qian wan yu shao (shāo)。”(shao :gong de mo sao 。)

    yin :

    ①le yin 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“wu chang hao yin ,ci ren wei wo ming qin 。”(chang :ceng jing 。wei :zeng gei 。)②sheng yin 。《zhuang zi ·qu qie 》:“ji gou zhi yin xiang wen 。”③xiao xi 。《shi jing ·zheng feng ·zi jin 》:“zong wo bu wang ,zi ning bu si yin 。”(ning :nan dao 。si :ji gei 。)④tong “yin ”。shu yin 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“lu si bu ze yin 。”[ba yin ]gu dai dui le qi de tong chen 。zhi jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao (páopao )、zhu ba lei 。ru zhong 、ling shu jin lei ;qing shu dan lei ;xun (xūnxun )shu tu lei ;gu shu ge lei ;qin 、se shu si lei ;zhu (zhùzhu )shu mu lei ;sheng 、yu shu pao lei ;guan 、xiao shu zhu lei 。

    ling :

    ①gu he liu ming 。ji jin an hui sheng dong na bu de qing yi jiang 。②qing miao ;qing rou 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“fu lie zi yu feng er hang ,ling ran shan ye 。”③tong “ling ”。la 。qin chun 《tan yi ge chuan 》:“huo mian wei xiao yu ,bu jiao lei ling 。”[ling ling ]1.qing liang de yang zi 。dong fang shuo 《qi jian ·chu fang 》:“shang wei rui (wēi ruí)er fang lou xi ,xia ling ling er lai feng 。”(wei rui :mao cheng de yang zi 。)liu ji 《ku zhai ji 》:“huo jiang er lin qing ling 。”2.xing rong sheng yin qing cui 。liu chang qing 《ting dan qin 》:“ling ling qi si shang ,jing ting song feng han 。”《wen fu 》:“yin ling ling er ying er 。”