- 繁体
- 简体
- 拼音
-
教婢羹藜,課奴種韭,聊誑殘牙齒。
“教婢羹藜,課奴種韭,聊誑殘牙齒。”詩句出處:《念奴嬌十九首》;是宋朝詩人劉克莊的作品。
比如去歲前年,今朝差覺門庭靜。玉軸錦標無一首,知道先生遠佞。假使文殊,攜諸菩薩,來問維摩病。無花堪散,亦無香積齋襯。回首雪浪驚心,黃茅過頂,瘴毒如炊甑。山鬼海神俱長者,饒得書生窮命。不慕飛仙,不貪成佛,不要鉆天令。年年今日,白頭母子傢慶。
並遊英俊,從頭數、富貴消磨誰紀。道眼看來,嘆人生如寄,傢如旅邸。教婢羹藜,課奴種韭,聊誑殘牙齒。草堂綿蕝,百年棲托於此。歲晚筆禿無花,探懷中殘錦,翦裁馀幾。腰腳頑麻,賜他靈壽杖,也難扶起。離絕交遊,變更名姓,日暮空山裡。老儋復出,不知誰氏之子。
此翁雙手,頓閑處、且把香篝籠袖。西掖北門辭不要,肯要南柯太守。小小亭臺,些些竹木,何必靈和柳。地行仙裡,合推儂做班首。取次著絕交書,續歸田錄,誰掣先生肘。莫遣朝衣梅醭瞭,留祝南山之壽。蒼妓上廳,老僧封院,得似樗庵叟。虛名身後,生前且一杯酒。
禁中張宴,苦留公、未許歸尋初服。千載君臣魚有水,不比嚴光文叔。火德中天,客星一夕,草草聊同宿。重來凝碧,依然賡載相屬。過眼誇奪紛紛,浮雲野馬,幾度棋翻局。客話鳳池三入事,洗耳湖光一曲。伯始泉荒,稚珪圃冷,占斷西風菊。年年歲歲,金英常泛芳醁。
老逢初度,小兒女、盤問翁翁年紀。屈指先賢,彷佛似,當日申公歸邸。跛子形骸,瞎堂頂相,更折當門齒。麒麟閣上,定無人物如此。追憶太白知章,自騎鯨去後,酒徒無幾。惡客相尋,道先生、清曉中酲慵起。不袖青蛇,不騎黃鶴,混跡紅塵裡。彭聃安在,吾師淇澳君子。
老夫白首,尚兒嬉、廢圃一番料理。餐飲落英並墜露,重把離騷拈起。野艷幽香,深黃淺白,占斷西風裡。飛來雙蝶,繞叢欲去還止。嘗試詮次群芳,梅花差可,伯仲之間耳。佛說諸天金色界,未必莊嚴如此。尚友靈均,定交元亮,結好天隨子。籬邊坡下,一杯聊泛霜蕊。
隆乾間事,兩翁有、手澤遺編曾紀。餘掌蘭臺修纂到,景定初開忠邸。抔起復麻,奮塗歸筆,嚼碎張巡齒。德音猶在,非卿何足語此。老來茲事都休,問門前賓客,今朝來幾。達汝空函,投伊大甕內,誰曾提起。丹汞灰飛,黃粱炊熟,跳出槐宮裡。兒童不識,禿翁定是誰子。
輪雲世故,千萬態、過眼誰能殫紀。隻履攜歸消許急,日暮行人問邸。麝以臍災,絨為尾累,焚象都因齒。後之覽者,亦將有感於此。檢點洛下同盟,蕭疏甚,白發戴花人幾。一覺齁齁,笑仆傢越石,聞雞而起。顏發俱非,頭皮猶在,勝捉來官裡。俗間俚耳,未曾聞這腔子。
卯君來處,與眉州仙子,依稀同日。一自前朝龔蔡後,頗覺壺山岑寂。誰料端平,繼居遺補,復有斯人出。幅巾林下,姓名玉座長憶。須信諂語尤甘,忠言最苦,橄欖何如蜜。諸老蕭疏星欲曉,留取南都鐵壁。洛社自佳,鏡湖雖好,莫問君王乞。年年歲歲,大傢同做真率。
夢中忘卻,已閑退、諫草猶藏懷袖。文不會、鋪張粉飾,武又安能戰守。禿似葫蘆,辣於薑桂,衰颯同蒲柳。沒安頓處,不如歸去丘首。歲晚筋力都非,任空花眩眼,枯楊生肘。客舉前修三數個,待與劉君為壽。或號憨郎,或稱鈍漢,或自呼聱叟。一篇齊物,讀時咽以卮酒。
繞籬尋菊,菊猶遲、舍北芙蓉渾未。卻是小山叢桂裡,一夜天香飄墜。約束奴兵,丁寧稚子,莫掃青苔砌。風高露冷,倚欄疑匪人世。客有載酒過餘,朗吟招隱,洗盡悲秋意。白發長官窮似虱,剛被天公調戲。遍地堆金,滿空雨粟,不濟淵明事。殘英剩馥,明朝猶可同醉。
少時獨步詞場,引弦百發無虛矢。歲晚卻蒙崑體力,世業工修鞋底。曾裂白麻,曾塗墨敕,謫墮俄徵起。鼎湖龍去,老臣何以堪此。回首當日遭逢,譬如春夢,誤入華胥裡。推枕黃粱猶未熟,封拜幾王侯矣。似甕中蛇,似蕉中鹿,又似槐中蟻。先人書在,尚堪追補遺史。
四朝遺老,須眉白、巧歷不知其紀。真喚九重為座主,肯謁侯門王邸。晚會耆英,未論爵德,鄉曲無如齒。酒酣度曲,妙音久不聞此。堪嘆化鶴重來,但累累華表,舊人存幾。散盡黃金,留篋中團扇,怕秋風起。結綺歌闌,披香宴悄,放出深宮裡。顛毛雖禿,尚堪封管城子。
素馨茉莉,向炎天、別有一般標致。淡妝綽約堪□□,導引海山大士。從者誰歟,青藜閣下,漢卯金之子。雲階月地,夜深涼意如水。客又疑這仙翁,唐玄都觀裡,詠桃花底。且賭樽前身見在,休管漢唐時事。坡潁歸遲,機雲發早,得似儂兄弟。屨來戶外,但言二叟猶醉。
太丘晚節,把傢事、一切傳他諶紀。業已休休,又誰解露綬,會稽郡邸。張丈殷兄,阮生朱老,相與為唇齒。酒樓猶記,謫仙嘗醉於此。一二耆舊貽書,新來強健否,問年今幾。謝傅當時,卻因個甚,拋瞭東山起。對局含嚬,聞箏墮淚,圍在愁城裡。吾評晉士,不如歸去來子。
天風浩動,掃殘暑、推上一輪圓魄。愛舉眉山公舊話,與客泛舟赤壁。一自奎星,去朝帝所,嘆洞簫聲息。空馀二賦,至今淒動金石。長記詩境平生,詩豪酒聖,亦自仙中謫。疇昔停橈追歡處,忍聽鄰人吹笛。董相林荒,賀公湖在,俯仰成陳跡。兩翁已矣,年年孤負今夕。
戲衫拋瞭,下棚去、誰笑郭郎長袖。小小草庵無寶貝,何必神呵鬼守。黃奶篝燈,青奴拂榻,莫要他桃柳。客來問字,此翁高臥搖首。彷佛曾子當年,商歌滿屋,衣不完衿肘。混沌若教休鑿竅,巧歷安知其壽。文叔故人,仲華幾個,輸與羊裘叟。浮生如寄,切身之物惟酒。
小孫盤問翁翁,今朝怎不陳弧矢。翁道暮年惟隻眼,不比六根全底。常日談玄,馀齡守黑,赤眚從何起。鬢須雪白,可堪委頓如此。心知病有根苗,短檠吹瞭,世界朦朧裡。縱有金篦能去翳,不敢復囊螢矣。但願從今,疾行如鹿,更細書如蟻。都無用處,留他教傳麟史。
自填曲子,自歌之、豈是行傢官樣。眼瞎背駝方引去,羞殺陳搏種放。摺起殘編,寄聲太乙,不必煩藜杖。陳人束閣,讓他來者居上。安樂值幾多錢,且幅巾絳褐,準雲臺象。長扇矮壺山南北,忘卻曉隨天仗。六逸七賢,五更三老,元不論資望。香山誤矣,漁翁何減為相。
以上劉克莊作品《念奴嬌》共19首【註釋】:
教:
(一)①教育;管教。《荀子·勸學》:“生而同時,長而異俗,教使之然也。”韓愈《師說》:“愛其子,擇師而教之。”王安石《答司馬諫議書》:“昨日蒙教。”《左傳·隱公元年》:“稱鄭伯,譏失教也。”《孝經·開宗明義章》:“夫孝,德之本也,教之所由生也。”②指宗教。《新唐書·後妃傳上·文德長孫皇後》:“佛老異方教耳。”張居正《答王鑒川論東運之衰》:“大雄之教慈悲廣大,豈不知哉?”(大雄:釋迦牟尼的尊稱。)③指古代諸侯王公的文告。《梁書·劉杳傳》:“在縣清潔,人有饋遺(wèi),一無所受,湘東王發教褒稱之。” (二)jiāo ①傳授知識技能。《孔雀東南飛》:“十三教汝織,十四能裁衣。”《左傳·襄公三十一年》:“教其不知,而恤其不足。”《周禮·地官·黨正》:“教其禮事,掌其戒禁。”②使;令。楊基《聞鄰船吹笛》:“已分折殘堤上柳,莫教吹落隴頭花。”王昌齡《出塞》:“但使龍城飛將在,不教胡馬度陰山。”婢:
①古代罪人及其眷屬沒入官府從事賤役,稱奴婢。奴本為男女通稱,後男稱奴,女稱婢。《史記·扁鵲倉公列傳》:“妾願入身為官婢,以贖父刑罪。”《新唐書·百官志一》:“凡反逆相坐,沒其傢配官曹,長役為官奴婢……中奴、丁婢,二當一役。”(坐:牽連。中:十一歲以上。丁:二十歲以上。役:勞役。)②使女。白居易《續古》詩:“豪傢多婢仆,門內頗驕奢。”(驕奢:驕橫奢侈。)③古代婦女自稱的謙辭。《左傳·僖公十五年》:“若晉君朝以入,則婢子夕以死。”(婢子:秦穆公夫人自稱。)羹:
帶濃汁的肉湯或蔬菜。《左傳·隱公元年》:“小人有母,皆嘗小人之食矣,未嘗君之羹。”藜:
①一年生草本植物。嫩苗可食,莖堅硬,可為拐杖。《墨子· 非儒》:“孔丘窮於蔡陳之間,藜羹不糂。”②藜杖。吳偉業《中秋看月有感》:“今年京口月,猶得杖藜看。”課:
①考核。《管子·七法》:“成器不課不用,不試不藏。”《楚辭·天問》:“何不課而行之?”②督促。《宋史·嶽飛傳》:“課將士註坡跳壕。”(註:附著,爬上。)《南齊書·武帝紀》:“宜嚴課農桑。”③按規定的內容和分量講授。白居易《與元九書》:“晝課賦,夜課書。”④征收賦稅。《隋書·食貨志》:“其課,丁男調佈絹各二丈。”杜佑《通典·食貨四》:“今戶口不加,而租賦歲倍,由此課多也。”⑤賦稅。鮑照《擬古》:“歲暮井賦訖,程課相追尋。”(訖:完結。程課:賦稅。)奴:
①奴隸。《論語·微子》:“箕子為之奴。”後男稱奴,女稱婢。《三國志·魏志·毛玠傳》:“漢律,罪人妻子,沒為奴婢,黥(qíng)面。”(黥面:刺面塗墨。)②對人的賤稱。《後漢書·嚴光傳》:“帝笑曰:‘狂奴故態也。’”③仆人,仆從。辛延年《羽林郎》:“昔有霍傢奴,姓馮名子都。”④古代婦女自稱的謙詞。《敦煌曲子詞·望江南》:“與奴吹散月邊雲,照見負心人。”⑤古代宦官對皇帝及皇室的自稱。《新唐書·宦者下·李輔國》:“(輔國)至謂帝曰:‘大傢弟坐宮中,外事聽老奴處決。’”(大傢:皇帝。弟:隻管。)⑥名詞後綴。加於某些動植物及雜物等名稱之後。顧況《諒公洞庭孤橘歌》:“不羨江陵千木奴。”(木奴:指柑橘。)⑦通“駑”。劣馬。《墨子·魯問》:“今有固車良馬於此,又有奴馬四隅之輪於此,使之擇焉,子將何乘?”種:
(一)①植物的種子。《詩經·大雅·生民》:“誕降嘉種。”(誕:句首助詞。)鮑照《園葵賦》:“佈蔬種。”(佈:撒播。)②後代。《戰國策·齊策三》:“女無謀而嫁者,非吾種也。”③種族。《後漢書·東夷列傳》:“夷有九種。”④種類;類別。班固《西都賦》:“種別群分。”(別:區別。)張衡《南都賦》:“百種千名。”⑤計算種類的量詞。《三國志·魏書·管輅傳》:“季龍取十三種物著大篋(qiè)中。” (二)zhòng 種植。《戰國策·東周策》:“今其民皆種麥。”聊:
①耳鳴。劉向《九嘆· 遠逝》:“耳聊啾而戃(tǎng)慌。”(戃慌:恍忽。)②依靠;憑借。《戰國策·秦策一》:“上下相愁,民無所聊。”③副詞。1.相當於“姑且”。辛棄疾《永遇樂·檢校停雲新種杉松戲作》:“夢覺東窗,聊復爾爾,起欲題書簡。”(爾爾:如此。)《左傳·襄公二十一年》:“聊以卒歲。”2.相當於“略微”。陶潛《庚戌歲九月中於西田獲早稻》:“開春理常業,歲功聊可觀。”④地名。在今山東聊城縣。誑:
①欺騙;迷惑。《韓非子· 和氏》:“王以和為誑,而刖(yuè)其左足。”(和:人名。刖:砍掉腳的酷刑。)②神志失常。《論衡·治期》:“歷陽之都,一夕沈而為湖,當時歷陽長吏未必誑妄也。”殘:
①傷害;殺害。柳宗元《斷刑論》:“秋冬之有霜雪也,舉草木而殘之。”(舉:全部。)②毀壞;破壞。《荀子·榮辱》:“鬥者……室傢立殘,親戚不免乎刑戮。”(立:立刻;馬上。)③殘暴;殘忍。《史記· 張耳傳》:“將軍瞋目張膽,出萬死不顧一生之計,為天下除殘也。”④指殘暴的人。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍以神武雄才……當橫行天下,為漢傢除殘去穢。”⑤殘缺;不完整。《後漢書·儒林列傳》:“禮樂分崩,典文殘落。”⑥剩餘;殘餘。方幹《送饒州王司法之任兼寄朱處士》:“留醉悲殘歲,含情寄遠書。”杜審言《大酺樂》詩:“梅花落處疑殘雪。”牙:
①大牙;臼齒。《呂氏春秋·淫辭》:“問馬齒,圉人曰:‘齒十二,與牙三十。’”②泛指牙齒。《韓非子·八說》:“虎豹必不用其爪而與鼷鼠同威。”③象牙狀的。林景熙《蜃說》:“鐘鼓樓翼其左右,簷牙歷歷,極公輸巧不能過。”④特指象牙。鮑照《代淮南王》:“琉璃作碗牙盤。”⑤咬。《戰國策·秦策三》:“王見大王之狗……投之一骨,輕起相牙者,何則? 有爭意也。”⑥牙旗的簡稱。《三國志·吳書·胡綜傳》:“又作黃龍大牙,常在中軍。”⑦官署的稱呼。後作“衙”。《北史·宋世良傳》:“每日牙門虛寂,無復訴訟者,謂之神門。”⑧介紹買賣,從中取利的經紀人。《資治通鑒》卷二一四:“皆為互市牙郎。”⑨通“芽”。發芽;萌芽。《管子·版法》:“禍乃始牙。”梅堯臣《初聞蛙》:“何時科鬥生,草根已吐牙。”齒:
①門牙。後泛指牙齒。《韓非子·存韓》:“唇亡則齒寒。”蘇轍《橄欖》:“待得微甘回齒頰,已輸巖蜜十分甜。”(輸:不及,趕不上。)②物體的齒形部分。賈思勰《齊民要術·耕田》:“耕荒畢,以鐵齒楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年歲。《漢書·趙充國傳》:“臣位至上卿……犬馬之齒七十六。”④並列;同列;排列。《莊子·天下》:“百官以此相齒。”⑤說到;提起。⑥錄用;選用。《三國志· 蜀書·諸葛亮傳》:“循名責實,虛偽不齒。”[齒冷]久笑牙齒感到冷。謂貽笑於人而招致譏嘲。《南齊書·樂頤傳》:“人笑褚公,至今齒冷。”[齒錄]1.收錄;敘用。《魏書·劉文曄傳》:“以臣年小,不及齒錄。”2.科舉時代,凡同年登科者,各具姓名、年齡、籍貫、三代,匯刻成帙,稱作“齒錄”。也稱“同年錄”。 -
教婢羹藜,课奴种韭,聊诳残牙齿。
“教婢羹藜,课奴种韭,聊诳残牙齿。”诗句出处:《念奴娇十九首》;是宋朝诗人刘克庄的作品。
比如去岁前年,今朝差觉门庭静。玉轴锦标无一首,知道先生远佞。假使文殊,携诸菩萨,来问维摩病。无花堪散,亦无香积斋衬。回首雪浪惊心,黄茅过顶,瘴毒如炊甑。山鬼海神俱长者,饶得书生穷命。不慕飞仙,不贪成佛,不要钻天令。年年今日,白头母子家庆。
并游英俊,从头数、富贵消磨谁纪。道眼看来,叹人生如寄,家如旅邸。教婢羹藜,课奴种韭,聊诳残牙齿。草堂绵蕝,百年栖托於此。岁晚笔秃无花,探怀中残锦,翦裁馀几。腰脚顽麻,赐他灵寿杖,也难扶起。离绝交游,变更名姓,日暮空山里。老儋复出,不知谁氏之子。
此翁双手,顿闲处、且把香篝笼袖。西掖北门辞不要,肯要南柯太守。小小亭台,些些竹木,何必灵和柳。地行仙里,合推侬做班首。取次著绝交书,续归田录,谁掣先生肘。莫遣朝衣梅醭了,留祝南山之寿。苍妓上厅,老僧封院,得似樗庵叟。虚名身後,生前且一杯酒。
禁中张宴,苦留公、未许归寻初服。千载君臣鱼有水,不比严光文叔。火德中天,客星一夕,草草聊同宿。重来凝碧,依然赓载相属。过眼夸夺纷纷,浮云野马,几度棋翻局。客话凤池三入事,洗耳湖光一曲。伯始泉荒,稚珪圃冷,占断西风菊。年年岁岁,金英常泛芳醁。
老逢初度,小儿女、盘问翁翁年纪。屈指先贤,彷佛似,当日申公归邸。跛子形骸,瞎堂顶相,更折当门齿。麒麟阁上,定无人物如此。追忆太白知章,自骑鲸去後,酒徒无几。恶客相寻,道先生、清晓中酲慵起。不袖青蛇,不骑黄鹤,混迹红尘里。彭聃安在,吾师淇澳君子。
老夫白首,尚儿嬉、废圃一番料理。餐饮落英并坠露,重把离骚拈起。野艳幽香,深黄浅白,占断西风里。飞来双蝶,绕丛欲去还止。尝试诠次群芳,梅花差可,伯仲之间耳。佛说诸天金色界,未必庄严如此。尚友灵均,定交元亮,结好天随子。篱边坡下,一杯聊泛霜蕊。
隆乾间事,两翁有、手泽遗编曾纪。余掌兰台修纂到,景定初开忠邸。抔起复麻,奋涂归笔,嚼碎张巡齿。德音犹在,非卿何足语此。老来兹事都休,问门前宾客,今朝来几。达汝空函,投伊大瓮内,谁曾提起。丹汞灰飞,黄粱炊熟,跳出槐宫里。儿童不识,秃翁定是谁子。
轮云世故,千万态、过眼谁能殚纪。只履携归消许急,日暮行人问邸。麝以脐灾,绒为尾累,焚象都因齿。後之览者,亦将有感於此。检点洛下同盟,萧疏甚,白发戴花人几。一觉齁齁,笑仆家越石,闻鸡而起。颜发俱非,头皮犹在,胜捉来官里。俗间俚耳,未曾闻这腔子。
卯君来处,与眉州仙子,依稀同日。一自前朝龚蔡後,颇觉壶山岑寂。谁料端平,继居遗补,复有斯人出。幅巾林下,姓名玉座长忆。须信谄语尤甘,忠言最苦,橄榄何如蜜。诸老萧疏星欲晓,留取南都铁壁。洛社自佳,镜湖虽好,莫问君王乞。年年岁岁,大家同做真率。
梦中忘却,已闲退、谏草犹藏怀袖。文不会、铺张粉饰,武又安能战守。秃似葫芦,辣於姜桂,衰飒同蒲柳。没安顿处,不如归去丘首。岁晚筋力都非,任空花眩眼,枯杨生肘。客举前修三数个,待与刘君为寿。或号憨郎,或称钝汉,或自呼聱叟。一篇齐物,读时咽以卮酒。
绕篱寻菊,菊犹迟、舍北芙蓉浑未。却是小山丛桂里,一夜天香飘坠。约束奴兵,丁宁稚子,莫扫青苔砌。风高露冷,倚栏疑匪人世。客有载酒过余,朗吟招隐,洗尽悲秋意。白发长官穷似虱,刚被天公调戏。遍地堆金,满空雨粟,不济渊明事。残英剩馥,明朝犹可同醉。
少时独步词场,引弦百发无虚矢。岁晚却蒙崑体力,世业工修鞋底。曾裂白麻,曾涂墨敕,谪堕俄徵起。鼎湖龙去,老臣何以堪此。回首当日遭逢,譬如春梦,误入华胥里。推枕黄粱犹未熟,封拜几王侯矣。似瓮中蛇,似蕉中鹿,又似槐中蚁。先人书在,尚堪追补遗史。
四朝遗老,须眉白、巧历不知其纪。真唤九重为座主,肯谒侯门王邸。晚会耆英,未论爵德,乡曲无如齿。酒酣度曲,妙音久不闻此。堪叹化鹤重来,但累累华表,旧人存几。散尽黄金,留箧中团扇,怕秋风起。结绮歌阑,披香宴悄,放出深宫里。颠毛虽秃,尚堪封管城子。
素馨茉莉,向炎天、别有一般标致。淡妆绰约堪□□,导引海山大士。从者谁欤,青藜阁下,汉卯金之子。云阶月地,夜深凉意如水。客又疑这仙翁,唐玄都观里,咏桃花底。且赌樽前身见在,休管汉唐时事。坡颍归迟,机云发早,得似侬兄弟。屦来户外,但言二叟犹醉。
太丘晚节,把家事、一切传他谌纪。业已休休,又谁解露绶,会稽郡邸。张丈殷兄,阮生朱老,相与为唇齿。酒楼犹记,谪仙尝醉於此。一二耆旧贻书,新来强健否,问年今几。谢傅当时,却因个甚,抛了东山起。对局含嚬,闻筝堕泪,围在愁城里。吾评晋士,不如归去来子。
天风浩动,扫残暑、推上一轮圆魄。爱举眉山公旧话,与客泛舟赤壁。一自奎星,去朝帝所,叹洞箫声息。空馀二赋,至今凄动金石。长记诗境平生,诗豪酒圣,亦自仙中谪。畴昔停桡追欢处,忍听邻人吹笛。董相林荒,贺公湖在,俯仰成陈迹。两翁已矣,年年孤负今夕。
戏衫抛了,下棚去、谁笑郭郎长袖。小小草庵无宝贝,何必神呵鬼守。黄奶篝灯,青奴拂榻,莫要他桃柳。客来问字,此翁高卧摇首。彷佛曾子当年,商歌满屋,衣不完衿肘。混沌若教休凿窍,巧历安知其寿。文叔故人,仲华几个,输与羊裘叟。浮生如寄,切身之物惟酒。
小孙盘问翁翁,今朝怎不陈弧矢。翁道暮年惟只眼,不比六根全底。常日谈玄,馀龄守黑,赤眚从何起。鬓须雪白,可堪委顿如此。心知病有根苗,短檠吹了,世界朦胧里。纵有金篦能去翳,不敢复囊萤矣。但愿从今,疾行如鹿,更细书如蚁。都无用处,留他教传麟史。
自填曲子,自歌之、岂是行家官样。眼瞎背驼方引去,羞杀陈搏种放。摺起残编,寄声太乙,不必烦藜杖。陈人束阁,让他来者居上。安乐值几多钱,且幅巾绦褐,准云台象。长扇矮壶山南北,忘却晓随天仗。六逸七贤,五更三老,元不论资望。香山误矣,渔翁何减为相。
以上刘克庄作品《念奴娇》共19首【注释】:
教:
(一)①教育;管教。《荀子·劝学》:“生而同时,长而异俗,教使之然也。”韩愈《师说》:“爱其子,择师而教之。”王安石《答司马谏议书》:“昨日蒙教。”《左传·隐公元年》:“称郑伯,讥失教也。”《孝经·开宗明义章》:“夫孝,德之本也,教之所由生也。”②指宗教。《新唐书·后妃传上·文德长孙皇后》:“佛老异方教耳。”张居正《答王鉴川论东运之衰》:“大雄之教慈悲广大,岂不知哉?”(大雄:释迦牟尼的尊称。)③指古代诸侯王公的文告。《梁书·刘杳传》:“在县清洁,人有馈遗(wèi),一无所受,湘东王发教褒称之。” (二)jiāo ①传授知识技能。《孔雀东南飞》:“十三教汝织,十四能裁衣。”《左传·襄公三十一年》:“教其不知,而恤其不足。”《周礼·地官·党正》:“教其礼事,掌其戒禁。”②使;令。杨基《闻邻船吹笛》:“已分折残堤上柳,莫教吹落陇头花。”王昌龄《出塞》:“但使龙城飞将在,不教胡马度阴山。”婢:
①古代罪人及其眷属没入官府从事贱役,称奴婢。奴本为男女通称,后男称奴,女称婢。《史记·扁鹊仓公列传》:“妾愿入身为官婢,以赎父刑罪。”《新唐书·百官志一》:“凡反逆相坐,没其家配官曹,长役为官奴婢……中奴、丁婢,二当一役。”(坐:牵连。中:十一岁以上。丁:二十岁以上。役:劳役。)②使女。白居易《续古》诗:“豪家多婢仆,门内颇骄奢。”(骄奢:骄横奢侈。)③古代妇女自称的谦辞。《左传·僖公十五年》:“若晋君朝以入,则婢子夕以死。”(婢子:秦穆公夫人自称。)羹:
带浓汁的肉汤或蔬菜。《左传·隐公元年》:“小人有母,皆尝小人之食矣,未尝君之羹。”藜:
①一年生草本植物。嫩苗可食,茎坚硬,可为拐杖。《墨子· 非儒》:“孔丘穷于蔡陈之间,藜羹不糂。”②藜杖。吴伟业《中秋看月有感》:“今年京口月,犹得杖藜看。”课:
①考核。《管子·七法》:“成器不课不用,不试不藏。”《楚辞·天问》:“何不课而行之?”②督促。《宋史·岳飞传》:“课将士注坡跳壕。”(注:附着,爬上。)《南齐书·武帝纪》:“宜严课农桑。”③按规定的内容和分量讲授。白居易《与元九书》:“昼课赋,夜课书。”④征收赋税。《隋书·食货志》:“其课,丁男调布绢各二丈。”杜佑《通典·食货四》:“今户口不加,而租赋岁倍,由此课多也。”⑤赋税。鲍照《拟古》:“岁暮井赋讫,程课相追寻。”(讫:完结。程课:赋税。)奴:
①奴隶。《论语·微子》:“箕子为之奴。”后男称奴,女称婢。《三国志·魏志·毛玠传》:“汉律,罪人妻子,没为奴婢,黥(qíng)面。”(黥面:刺面涂墨。)②对人的贱称。《后汉书·严光传》:“帝笑曰:‘狂奴故态也。’”③仆人,仆从。辛延年《羽林郎》:“昔有霍家奴,姓冯名子都。”④古代妇女自称的谦词。《敦煌曲子词·望江南》:“与奴吹散月边云,照见负心人。”⑤古代宦官对皇帝及皇室的自称。《新唐书·宦者下·李辅国》:“(辅国)至谓帝曰:‘大家弟坐宫中,外事听老奴处决。’”(大家:皇帝。弟:只管。)⑥名词后缀。加于某些动植物及杂物等名称之后。顾况《谅公洞庭孤橘歌》:“不羡江陵千木奴。”(木奴:指柑橘。)⑦通“驽”。劣马。《墨子·鲁问》:“今有固车良马于此,又有奴马四隅之轮于此,使之择焉,子将何乘?”种:
(一)①植物的种子。《诗经·大雅·生民》:“诞降嘉种。”(诞:句首助词。)鲍照《园葵赋》:“布蔬种。”(布:撒播。)②后代。《战国策·齐策三》:“女无谋而嫁者,非吾种也。”③种族。《后汉书·东夷列传》:“夷有九种。”④种类;类别。班固《西都赋》:“种别群分。”(别:区别。)张衡《南都赋》:“百种千名。”⑤计算种类的量词。《三国志·魏书·管辂传》:“季龙取十三种物着大箧(qiè)中。” (二)zhòng 种植。《战国策·东周策》:“今其民皆种麦。”聊:
①耳鸣。刘向《九叹· 远逝》:“耳聊啾而戃(tǎng)慌。”(戃慌:恍忽。)②依靠;凭借。《战国策·秦策一》:“上下相愁,民无所聊。”③副词。1.相当于“姑且”。辛弃疾《永遇乐·检校停云新种杉松戏作》:“梦觉东窗,聊复尔尔,起欲题书简。”(尔尔:如此。)《左传·襄公二十一年》:“聊以卒岁。”2.相当于“略微”。陶潜《庚戌岁九月中于西田获早稻》:“开春理常业,岁功聊可观。”④地名。在今山东聊城县。诳:
①欺骗;迷惑。《韩非子· 和氏》:“王以和为诳,而刖(yuè)其左足。”(和:人名。刖:砍掉脚的酷刑。)②神志失常。《论衡·治期》:“历阳之都,一夕沈而为湖,当时历阳长吏未必诳妄也。”残:
①伤害;杀害。柳宗元《断刑论》:“秋冬之有霜雪也,举草木而残之。”(举:全部。)②毁坏;破坏。《荀子·荣辱》:“斗者……室家立残,亲戚不免乎刑戮。”(立:立刻;马上。)③残暴;残忍。《史记· 张耳传》:“将军瞋目张胆,出万死不顾一生之计,为天下除残也。”④指残暴的人。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军以神武雄才……当横行天下,为汉家除残去秽。”⑤残缺;不完整。《后汉书·儒林列传》:“礼乐分崩,典文残落。”⑥剩余;残余。方干《送饶州王司法之任兼寄朱处士》:“留醉悲残岁,含情寄远书。”杜审言《大酺乐》诗:“梅花落处疑残雪。”牙:
①大牙;臼齿。《吕氏春秋·淫辞》:“问马齿,圉人曰:‘齿十二,与牙三十。’”②泛指牙齿。《韩非子·八说》:“虎豹必不用其爪而与鼷鼠同威。”③象牙状的。林景熙《蜃说》:“钟鼓楼翼其左右,簷牙历历,极公输巧不能过。”④特指象牙。鲍照《代淮南王》:“琉璃作碗牙盘。”⑤咬。《战国策·秦策三》:“王见大王之狗……投之一骨,轻起相牙者,何则? 有争意也。”⑥牙旗的简称。《三国志·吴书·胡综传》:“又作黄龙大牙,常在中军。”⑦官署的称呼。后作“衙”。《北史·宋世良传》:“每日牙门虚寂,无复诉讼者,谓之神门。”⑧介绍买卖,从中取利的经纪人。《资治通鉴》卷二一四:“皆为互市牙郎。”⑨通“芽”。发芽;萌芽。《管子·版法》:“祸乃始牙。”梅尧臣《初闻蛙》:“何时科斗生,草根已吐牙。”齿:
①门牙。后泛指牙齿。《韩非子·存韩》:“唇亡则齿寒。”苏辙《橄榄》:“待得微甘回齿颊,已输岩蜜十分甜。”(输:不及,赶不上。)②物体的齿形部分。贾思勰《齐民要术·耕田》:“耕荒毕,以铁齿楱(lòuzòu)再遍杷(pá)之。”③年岁。《汉书·赵充国传》:“臣位至上卿……犬马之齿七十六。”④并列;同列;排列。《庄子·天下》:“百官以此相齿。”⑤说到;提起。⑥录用;选用。《三国志· 蜀书·诸葛亮传》:“循名责实,虚伪不齿。”[齿冷]久笑牙齿感到冷。谓贻笑于人而招致讥嘲。《南齐书·乐颐传》:“人笑褚公,至今齿冷。”[齿录]1.收录;叙用。《魏书·刘文晔传》:“以臣年小,不及齿录。”2.科举时代,凡同年登科者,各具姓名、年龄、籍贯、三代,汇刻成帙,称作“齿录”。也称“同年录”。 -
jiao bi geng li ,ke nu chong jiu ,liao kuang can ya chi 。
“jiao bi geng li ,ke nu chong jiu ,liao kuang can ya chi 。”shi gou chu chu :《nian nu jiao shi jiu shou 》;shi song chao shi ren liu ke zhuang de zuo pin 。
bi ru qu sui qian nian ,jin chao cha jiao men ting jing 。yu zhou jin biao mo yi shou ,zhi dao xian sheng yuan ning 。jia shi wen shu ,xie zhu pu sa ,lai wen wei ma bing 。mo hua kan san ,yi mo xiang ji zhai chen 。hui shou xue lang jing xin ,huang mao guo ding ,zhang du ru chui zeng 。shan gui hai shen ju chang zhe ,rao de shu sheng qiong ming 。bu mu fei xian ,bu tan cheng fo ,bu yao zuan tian ling 。nian nian jin ri ,bai tou mu zi jia qing 。
bing you ying jun ,cong tou shu 、fu gui xiao mo shei ji 。dao yan kan lai ,tan ren sheng ru ji ,jia ru lv di 。jiao bi geng li ,ke nu chong jiu ,liao kuang can ya chi 。cao tang mian jue ,bai nian qi tuo wu ci 。sui wan bi tu mo hua ,tan huai zhong can jin ,jian cai yu ji 。yao jiao wan ma ,ci ta ling shou zhang ,ye nan fu qi 。li jue jiao you ,bian geng ming xing ,ri mu kong shan li 。lao dan fu chu ,bu zhi shei shi zhi zi 。
ci weng shuang shou ,du xian chu 、ju ba xiang gou long xiu 。xi ye bei men ci bu yao ,ken yao na ke tai shou 。xiao xiao ting tai ,xie xie zhu mu ,he bi ling he liu 。de hang xian li ,ge tui nong zuo ban shou 。qu ci zhe jue jiao shu ,xu gui tian lu ,shei che xian sheng zhou 。mo qian chao yi mei bu le ,liu zhu na shan zhi shou 。cang ji shang ting ,lao seng feng yuan ,de shi chu an sou 。xu ming shen hou ,sheng qian ju yi bei jiu 。
jin zhong zhang yan ,ku liu gong 、wei hu gui xun chu fu 。qian zai jun chen yu you shui ,bu bi yan guang wen shu 。huo de zhong tian ,ke xing yi xi ,cao cao liao tong su 。chong lai ning bi ,yi ran geng zai xiang shu 。guo yan kua duo fen fen ,fu yun ye ma ,ji du qi fan ju 。ke hua feng chi san ru shi ,xi er hu guang yi qu 。bai shi quan huang ,zhi gui pu leng ,zhan duan xi feng ju 。nian nian sui sui ,jin ying chang fan fang lu 。
lao feng chu du ,xiao er nv 、pan wen weng weng nian ji 。qu zhi xian xian ,fang fo shi ,dang ri shen gong gui di 。bo zi xing hai ,xia tang ding xiang ,geng she dang men chi 。qi lin ge shang ,ding mo ren wu ru ci 。zhui yi tai bai zhi zhang ,zi ji jing qu hou ,jiu tu mo ji 。e ke xiang xun ,dao xian sheng 、qing xiao zhong cheng yong qi 。bu xiu qing she ,bu ji huang he ,hun ji gong chen li 。peng dan an zai ,wu shi qi ao jun zi 。
lao fu bai shou ,shang er xi 、fei pu yi fan liao li 。can yin la ying bing zhui lou ,chong ba li sao nian qi 。ye yan you xiang ,shen huang jian bai ,zhan duan xi feng li 。fei lai shuang die ,rao cong yu qu hai zhi 。chang shi quan ci qun fang ,mei hua cha ke ,bai zhong zhi jian er 。fo shui zhu tian jin se jie ,wei bi zhuang yan ru ci 。shang you ling jun ,ding jiao yuan liang ,jie hao tian sui zi 。li bian po xia ,yi bei liao fan shuang rui 。
long gan jian shi ,liang weng you 、shou ze wei bian ceng ji 。yu zhang lan tai xiu zuan dao ,jing ding chu kai zhong di 。pou qi fu ma ,fen tu gui bi ,jiao sui zhang xun chi 。de yin you zai ,fei qing he zu yu ci 。lao lai ci shi dou xiu ,wen men qian bin ke ,jin chao lai ji 。da ru kong han ,tou yi da weng nei ,shei ceng di qi 。dan gong hui fei ,huang liang chui shou ,tiao chu huai gong li 。er tong bu shi ,tu weng ding shi shei zi 。
lun yun shi gu ,qian mo tai 、guo yan shei neng dan ji 。zhi lv xie gui xiao hu ji ,ri mu hang ren wen di 。she yi qi zai ,rong wei wei lei ,fen xiang dou yin chi 。hou zhi lan zhe ,yi jiang you gan wu ci 。jian dian luo xia tong meng ,xiao shu shen ,bai fa dai hua ren ji 。yi jiao hou hou ,xiao pu jia yue dan ,wen ji er qi 。yan fa ju fei ,tou pi you zai ,sheng zhuo lai guan li 。su jian li er ,wei ceng wen zhe qiang zi 。
mao jun lai chu ,yu mei zhou xian zi ,yi xi tong ri 。yi zi qian chao gong cai hou ,po jiao hu shan cen ji 。shei liao duan ping ,ji ju wei bu ,fu you si ren chu 。fu jin lin xia ,xing ming yu zuo chang yi 。xu xin chan yu you gan ,zhong yan zui ku ,gan lan he ru mi 。zhu lao xiao shu xing yu xiao ,liu qu na dou tie bi 。luo she zi jia ,jing hu sui hao ,mo wen jun wang qi 。nian nian sui sui ,da jia tong zuo zhen lv 。
meng zhong wang que ,yi xian tui 、jian cao you cang huai xiu 。wen bu hui 、pu zhang fen shi ,wu you an neng zhan shou 。tu shi hu lu ,la wu jiang gui ,cui sa tong pu liu 。mei an du chu ,bu ru gui qu qiu shou 。sui wan jin li dou fei ,ren kong hua xuan yan ,ku yang sheng zhou 。ke ju qian xiu san shu ge ,dai yu liu jun wei shou 。huo hao han lang ,huo chen dun han ,huo zi hu ao sou 。yi pian ji wu ,dou shi yan yi zhi jiu 。
rao li xun ju ,ju you chi 、she bei fu rong hun wei 。que shi xiao shan cong gui li ,yi ye tian xiang piao zhui 。yao shu nu bing ,ding ning zhi zi ,mo sao qing tai qi 。feng gao lou leng ,yi lan yi fei ren shi 。ke you zai jiu guo yu ,lang yin qiao yin ,xi jin bei qiu yi 。bai fa chang guan qiong shi shi ,gang bei tian gong diao hu 。bian de dui jin ,man kong yu su ,bu ji yuan ming shi 。can ying sheng fu ,ming chao you ke tong zui 。
shao shi du bu ci chang ,yin xian bai fa mo xu shi 。sui wan que meng kun ti li ,shi ye gong xiu xie de 。ceng lie bai ma ,ceng tu mo chi ,zhe duo e zheng qi 。ding hu long qu ,lao chen he yi kan ci 。hui shou dang ri zao feng ,pi ru chun meng ,wu ru hua xu li 。tui zhen huang liang you wei shou ,feng bai ji wang hou yi 。shi weng zhong she ,shi jiao zhong lu ,you shi huai zhong yi 。xian ren shu zai ,shang kan zhui bu wei shi 。
si chao wei lao ,xu mei bai 、qiao li bu zhi ji ji 。zhen huan jiu chong wei zuo zhu ,ken ye hou men wang di 。wan hui qi ying ,wei lun jue de ,xiang qu mo ru chi 。jiu han du qu ,miao yin jiu bu wen ci 。kan tan hua he chong lai ,dan lei lei hua biao ,jiu ren cun ji 。san jin huang jin ,liu qie zhong tuan shan ,pa qiu feng qi 。jie qi ge lan ,pi xiang yan qiao ,fang chu shen gong li 。dian mao sui tu ,shang kan feng guan cheng zi 。
su xin mo li ,xiang yan tian 、bie you yi ban biao zhi 。dan zhuang chao yao kan □□,dao yin hai shan da shi 。cong zhe shei yu ,qing li ge xia ,han mao jin zhi zi 。yun jie yue de ,ye shen liang yi ru shui 。ke you yi zhe xian weng ,tang xuan dou guan li ,yong tao hua de 。ju du zun qian shen jian zai ,xiu guan han tang shi shi 。po ying gui chi ,ji yun fa zao ,de shi nong xiong di 。ju lai hu wai ,dan yan er sou you zui 。
tai qiu wan jie ,ba jia shi 、yi qie chuan ta chen ji 。ye yi xiu xiu ,you shei jie lou shou ,hui ji jun di 。zhang zhang yan xiong ,ruan sheng zhu lao ,xiang yu wei chun chi 。jiu lou you ji ,zhe xian chang zui wu ci 。yi er qi jiu yi shu ,xin lai jiang jian fou ,wen nian jin ji 。xie fu dang shi ,que yin ge shen ,pao le dong shan qi 。dui ju han pin ,wen zheng duo lei ,wei zai chou cheng li 。wu ping jin shi ,bu ru gui qu lai zi 。
tian feng hao dong ,sao can shu 、tui shang yi lun yuan bo 。ai ju mei shan gong jiu hua ,yu ke fan zhou chi bi 。yi zi kui xing ,qu chao di suo ,tan dong xiao sheng xi 。kong yu er fu ,zhi jin qi dong jin dan 。chang ji shi jing ping sheng ,shi hao jiu sheng ,yi zi xian zhong zhe 。chou xi ting rao zhui huan chu ,ren ting lin ren chui di 。dong xiang lin huang ,he gong hu zai ,fu yang cheng chen ji 。liang weng yi yi ,nian nian gu fu jin xi 。
hu shan pao le ,xia peng qu 、shei xiao guo lang chang xiu 。xiao xiao cao an mo bao bei ,he bi shen a gui shou 。huang nai gou deng ,qing nu bi ta ,mo yao ta tao liu 。ke lai wen zi ,ci weng gao wo yao shou 。fang fo ceng zi dang nian ,shang ge man wu ,yi bu wan jin zhou 。hun dun re jiao xiu zao qiao ,qiao li an zhi ji shou 。wen shu gu ren ,zhong hua ji ge ,shu yu yang qiu sou 。fu sheng ru ji ,qie shen zhi wu wei jiu 。
xiao sun pan wen weng weng ,jin chao zen bu chen hu shi 。weng dao mu nian wei zhi yan ,bu bi liu gen quan de 。chang ri tan xuan ,yu ling shou hei ,chi sheng cong he qi 。bin xu xue bai ,ke kan wei du ru ci 。xin zhi bing you gen miao ,duan qing chui le ,shi jie meng long li 。zong you jin bi neng qu yi ,bu gan fu nang ying yi 。dan yuan cong jin ,ji hang ru lu ,geng xi shu ru yi 。dou mo yong chu ,liu ta jiao chuan lin shi 。
zi tian qu zi ,zi ge zhi 、qi shi hang jia guan yang 。yan xia bei tuo fang yin qu ,xiu sha chen bo chong fang 。la qi can bian ,ji sheng tai yi ,bu bi fan li zhang 。chen ren shu ge ,rang ta lai zhe ju shang 。an le zhi ji duo qian ,ju fu jin tao he ,zhun yun tai xiang 。chang shan ai hu shan na bei ,wang que xiao sui tian zhang 。liu yi qi xian ,wu geng san lao ,yuan bu lun zi wang 。xiang shan wu yi ,yu weng he jian wei xiang 。
yi shang liu ke zhuang zuo pin 《nian nu jiao 》gong 19shou【zhu shi 】:
jiao :
(yi )①jiao yo ;guan jiao 。《xun zi ·quan xue 》:“sheng er tong shi ,chang er yi su ,jiao shi zhi ran ye 。”han yu 《shi shui 》:“ai ji zi ,ze shi er jiao zhi 。”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“zuo ri meng jiao 。”《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“chen zheng bai ,ji shi jiao ye 。”《xiao jing ·kai zong ming yi zhang 》:“fu xiao ,de zhi ben ye ,jiao zhi suo you sheng ye 。”②zhi zong jiao 。《xin tang shu ·hou fei chuan shang ·wen de chang sun huang hou 》:“fo lao yi fang jiao er 。”zhang ju zheng 《da wang jian chuan lun dong yun zhi cui 》:“da xiong zhi jiao ci bei an da ,qi bu zhi zai ?”(da xiong :shi jia mou ni de zun chen 。)③zhi gu dai zhu hou wang gong de wen gao 。《liang shu ·liu yao chuan 》:“zai xian qing jie ,ren you kui wei (wèi),yi mo suo shou ,xiang dong wang fa jiao bao chen zhi 。” (er )jiāo ①chuan shou zhi shi ji neng 。《kong qiao dong na fei 》:“shi san jiao ru zhi ,shi si neng cai yi 。”《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“jiao ji bu zhi ,er xu ji bu zu 。”《zhou li ·de guan ·dang zheng 》:“jiao ji li shi ,zhang ji jie jin 。”②shi ;ling 。yang ji 《wen lin chuan chui di 》:“yi fen she can di shang liu ,mo jiao chui la long tou hua 。”wang chang ling 《chu sai 》:“dan shi long cheng fei jiang zai ,bu jiao hu ma du yin shan 。”bi :
①gu dai zui ren ji ji juan shu mei ru guan fu cong shi jian yi ,chen nu bi 。nu ben wei nan nv tong chen ,hou nan chen nu ,nv chen bi 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“qie yuan ru shen wei guan bi ,yi shu fu xing zui 。”《xin tang shu ·bai guan zhi yi 》:“fan fan ni xiang zuo ,mei ji jia pei guan cao ,chang yi wei guan nu bi ……zhong nu 、ding bi ,er dang yi yi 。”(zuo :qian lian 。zhong :shi yi sui yi shang 。ding :er shi sui yi shang 。yi :lao yi 。)②shi nv 。bai ju yi 《xu gu 》shi :“hao jia duo bi pu ,men nei po jiao she 。”(jiao she :jiao heng she chi 。)③gu dai fu nv zi chen de qian ci 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“re jin jun chao yi ru ,ze bi zi xi yi si 。”(bi zi :qin mu gong fu ren zi chen 。)geng :
dai nong zhi de rou shang huo shu cai 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xiao ren you mu ,jie chang xiao ren zhi shi yi ,wei chang jun zhi geng 。”li :
①yi nian sheng cao ben zhi wu 。nen miao ke shi ,jing jian ying ,ke wei guai zhang 。《mo zi · fei ru 》:“kong qiu qiong yu cai chen zhi jian ,li geng bu san 。”②li zhang 。wu wei ye 《zhong qiu kan yue you gan 》:“jin nian jing kou yue ,you de zhang li kan 。”ke :
①kao he 。《guan zi ·qi fa 》:“cheng qi bu ke bu yong ,bu shi bu cang 。”《chu ci ·tian wen 》:“he bu ke er hang zhi ?”②du cu 。《song shi ·yue fei chuan 》:“ke jiang shi zhu po tiao hao 。”(zhu :fu zhao ,pa shang 。)《na ji shu ·wu di ji 》:“yi yan ke nong sang 。”③an gui ding de nei rong he fen liang jiang shou 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zhou ke fu ,ye ke shu 。”④zheng shou fu shui 。《sui shu ·shi huo zhi 》:“ji ke ,ding nan diao bu juan ge er zhang 。”du you 《tong dian ·shi huo si 》:“jin hu kou bu jia ,er zu fu sui bei ,you ci ke duo ye 。”⑤fu shui 。bao zhao 《ni gu 》:“sui mu jing fu qi ,cheng ke xiang zhui xun 。”(qi :wan jie 。cheng ke :fu shui 。)nu :
①nu li 。《lun yu ·wei zi 》:“ji zi wei zhi nu 。”hou nan chen nu ,nv chen bi 。《san guo zhi ·wei zhi ·mao jie chuan 》:“han lv ,zui ren qi zi ,mei wei nu bi ,qing (qíng)mian 。”(qing mian :ci mian tu mo 。)②dui ren de jian chen 。《hou han shu ·yan guang chuan 》:“di xiao yue :‘kuang nu gu tai ye 。’”③pu ren ,pu cong 。xin yan nian 《yu lin lang 》:“xi you huo jia nu ,xing feng ming zi dou 。”④gu dai fu nv zi chen de qian ci 。《dui huang qu zi ci ·wang jiang na 》:“yu nu chui san yue bian yun ,zhao jian fu xin ren 。”⑤gu dai huan guan dui huang di ji huang shi de zi chen 。《xin tang shu ·huan zhe xia ·li fu guo 》:“(fu guo )zhi wei di yue :‘da jia di zuo gong zhong ,wai shi ting lao nu chu jue 。’”(da jia :huang di 。di :zhi guan 。)⑥ming ci hou chuo 。jia yu mou xie dong zhi wu ji za wu deng ming chen zhi hou 。gu kuang 《liang gong dong ting gu ju ge 》:“bu xian jiang ling qian mu nu 。”(mu nu :zhi gan ju 。)⑦tong “nu ”。lie ma 。《mo zi ·lu wen 》:“jin you gu che liang ma yu ci ,you you nu ma si yu zhi lun yu ci ,shi zhi ze yan ,zi jiang he cheng ?”chong :
(yi )①zhi wu de chong zi 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“dan jiang jia chong 。”(dan :gou shou zhu ci 。)bao zhao 《yuan kui fu 》:“bu shu chong 。”(bu :sa bo 。)②hou dai 。《zhan guo ce ·ji ce san 》:“nv mo mou er jia zhe ,fei wu chong ye 。”③chong zu 。《hou han shu ·dong yi lie chuan 》:“yi you jiu chong 。”④chong lei ;lei bie 。ban gu 《xi dou fu 》:“chong bie qun fen 。”(bie :ou bie 。)zhang heng 《na dou fu 》:“bai chong qian ming 。”⑤ji suan chong lei de liang ci 。《san guo zhi ·wei shu ·guan lu chuan 》:“ji long qu shi san chong wu zhao da qie (qiè)zhong 。” (er )zhòng chong zhi 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“jin ji min jie chong mai 。”liao :
①er ming 。liu xiang 《jiu tan · yuan shi 》:“er liao jiu er tang (tǎng)huang 。”(tang huang :huang hu 。)②yi kao ;ping jie 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“shang xia xiang chou ,min mo suo liao 。”③fu ci 。1.xiang dang yu “gu ju ”。xin qi ji 《yong yu le ·jian jiao ting yun xin chong sha song hu zuo 》:“meng jiao dong chuang ,liao fu er er ,qi yu ti shu jian 。”(er er :ru ci 。)《zuo chuan ·xiang gong er shi yi nian 》:“liao yi cu sui 。”2.xiang dang yu “lve wei ”。tao qian 《geng qu sui jiu yue zhong yu xi tian huo zao dao 》:“kai chun li chang ye ,sui gong liao ke guan 。”④de ming 。zai jin shan dong liao cheng xian 。kuang :
①qi pian ;mi huo 。《han fei zi · he shi 》:“wang yi he wei kuang ,er yue (yuè)ji zuo zu 。”(he :ren ming 。yue :kan diao jiao de ku xing 。)②shen zhi shi chang 。《lun heng ·zhi ji 》:“li yang zhi dou ,yi xi shen er wei hu ,dang shi li yang chang li wei bi kuang wang ye 。”can :
①shang hai ;sha hai 。liu zong yuan 《duan xing lun 》:“qiu dong zhi you shuang xue ye ,ju cao mu er can zhi 。”(ju :quan bu 。)②hui huai ;po huai 。《xun zi ·rong ru 》:“dou zhe ……shi jia li can ,qin qi bu mian hu xing lu 。”(li :li ke ;ma shang 。)③can bao ;can ren 。《shi ji · zhang er chuan 》:“jiang jun chen mu zhang dan ,chu mo si bu gu yi sheng zhi ji ,wei tian xia chu can ye 。”④zhi can bao de ren 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun yi shen wu xiong cai ……dang heng hang tian xia ,wei han jia chu can qu hui 。”⑤can que ;bu wan zheng 。《hou han shu ·ru lin lie chuan 》:“li le fen beng ,dian wen can la 。”⑥sheng yu ;can yu 。fang gan 《song rao zhou wang si fa zhi ren jian ji zhu chu shi 》:“liu zui bei can sui ,han qing ji yuan shu 。”du shen yan 《da pu le 》shi :“mei hua la chu yi can xue 。”ya :
①da ya ;jiu chi 。《lv shi chun qiu ·yin ci 》:“wen ma chi ,yu ren yue :‘chi shi er ,yu ya san shi 。’”②fan zhi ya chi 。《han fei zi ·ba shui 》:“hu bao bi bu yong ji zhao er yu xi shu tong wei 。”③xiang ya zhuang de 。lin jing xi 《shen shui 》:“zhong gu lou yi ji zuo you ,簷ya li li ,ji gong shu qiao bu neng guo 。”④te zhi xiang ya 。bao zhao 《dai huai na wang 》:“liu li zuo wan ya pan 。”⑤yao 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“wang jian da wang zhi gou ……tou zhi yi gu ,qing qi xiang ya zhe ,he ze ? you zheng yi ye 。”⑥ya qi de jian chen 。《san guo zhi ·wu shu ·hu zeng chuan 》:“you zuo huang long da ya ,chang zai zhong jun 。”⑦guan shu de chen hu 。hou zuo “ya ”。《bei shi ·song shi liang chuan 》:“mei ri ya men xu ji ,mo fu su song zhe ,wei zhi shen men 。”⑧jie shao mai mai ,cong zhong qu li de jing ji ren 。《zi zhi tong jian 》juan er yi si :“jie wei hu shi ya lang 。”⑨tong “ya ”。fa ya ;meng ya 。《guan zi ·ban fa 》:“huo nai shi ya 。”mei yao chen 《chu wen wa 》:“he shi ke dou sheng ,cao gen yi tu ya 。”chi :
①men ya 。hou fan zhi ya chi 。《han fei zi ·cun han 》:“chun wang ze chi han 。”su zhe 《gan lan 》:“dai de wei gan hui chi jia ,yi shu yan mi shi fen tian 。”(shu :bu ji ,gan bu shang 。)②wu ti de chi xing bu fen 。gu sai xie 《ji min yao shu ·geng tian 》:“geng huang bi ,yi tie chi cou (lòuzòu)zai bian pa (pá)zhi 。”③nian sui 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen wei zhi shang qing ……quan ma zhi chi qi shi liu 。”④bing lie ;tong lie ;pai lie 。《zhuang zi ·tian xia 》:“bai guan yi ci xiang chi 。”⑤shui dao ;di qi 。⑥lu yong ;shua yong 。《san guo zhi · shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xun ming ze shi ,xu wei bu chi 。”[chi leng ]jiu xiao ya chi gan dao leng 。wei yi xiao yu ren er qiao zhi ji chao 。《na ji shu ·le yi chuan 》:“ren xiao chu gong ,zhi jin chi leng 。”[chi lu ]1.shou lu ;xu yong 。《wei shu ·liu wen ye chuan 》:“yi chen nian xiao ,bu ji chi lu 。”2.ke ju shi dai ,fan tong nian deng ke zhe ,ge ju xing ming 、nian ling 、ji guan 、san dai ,hui ke cheng zhi ,chen zuo “chi lu ”。ye chen “tong nian lu ”。
今日更新
-
随步结金莲。
[2020-01-06]
-
无作无为,物外真空伴。
[2020-01-06]
-
常归一,证圆成了了,得赴仙都。
[2020-01-06]
-
无言可说,慨然脱底明彻。
[2020-01-06]
-
气凝神聚契空圆。
[2020-01-06]
今日推荐

