• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 虛空拶破強參禪。

    “虛空拶破強參禪。”詩句出處:《西江月十二首》;是宋朝詩人夏元鼎的作品。

    不死谷神妙道,杳冥中有還丹。坤牛乾馬運無邊。卻是修行真漢。脫去名韁利鎖,金童玉女傳言。工夫片餉徹玄關。水火從教法煉。

    達磨西來說道,十年面壁安丹。爭知水火不交煎。因果謾成羅漢。仰箭射空力盡,依然墜地何言。虛空拶破強參禪。肯把金丹燒煉。

    大隱居塵奉道,衰顏能返朱丹。要須有主種三田。方免驅馳淮漢。天下江山第一,崑崙景勝何言。希夷妙處集真仙。默默重簾修煉。

    甘露醴泉天降,瓊漿玉液仙方。一壺馥鬱噴天香。麴糵人間怎釀。要使周天火候,不應錯認風光。浮沈清濁自斟量。日醉蓬萊方丈。

    幾載雞窗求道,費他兔楮鉛丹。經書子史盡蹄筌。鹿走徒嗟秦漢。百代興亡瞬息,徒留紙上陳言。誰知太始道常存。烏兔仙傢修煉。

    舉世沈迷大道,傍門小法求丹。咽津納氣等成仙。真個無知癡漢。何異雄雞抱卵,夢同啞子交言。陰陽非類隔天淵。總是盲修瞎煉。

    面目本來是道,陰陽造化成丹。騎牛尋犢不知原。真是三傢村漢。古聖立言設象,後人得象忘言。且如乾畫必三川。舍此如何烹煉。

    四十修真學道,金魚要換金丹。龜齡鶴算不知年。行滿身沖霄漢。此事希夷玄奧,功參造化難言。眼前有藥耀山川。好把元陽修煉。

    太一畫前是道,全憑龍虎成丹。九還七返保長年。好個逍遙閑漢。日詣金門玉殿,青衣引贊無言。回風混合萬神安。功向虛無中煉。

    萬匯陽春吐秀,爭如雀舌含英。先天一氣社前升。啖出崑崙峰頂。要得丁公煅煉,飛成寶屑窗塵。蜜脾神用脫金形。送與仙翁體認。

    萬裡擔簦訪道,要知一點靈丹。日烏月兔在朝元。豈在迢迢雲漢。罔象求珠易得,離明契後難言。五金八石是虛傳。爭似陽修陰煉。

    行處青牛引道,飛來鶴頂呈丹。談玄玉局在西川。此日方當龍漢。千載寂寥吾道,可憐平叔多言。畫蛇添足悟真篇。付與誰人修煉。

    以上夏元鼎作品《西江月》共12首

    【註釋】:

    虛:

    ①大土山。《詩經·鄘風·定之方中》:“升彼虛矣,以望楚矣。”②廢墟。《漢書·賈誼傳》:“凡十三歲,社稷為虛。”③集市。柳宗元《童區(ōu)寄傳》:“去逾四十裡之虛所賣之。”④空虛。《莊子·秋水》:“井蛙不可以語於海者,拘於虛也。”⑤空著。《戰國策·齊策四》:“梁王虛上位。”⑥虛假。《楚辭·九章·惜往日》:“聽讒人之虛辭。”⑦副詞。徒然,白白地。李商隱《安定城樓》:“賈生年少虛垂涕。”(賈生:漢代賈誼。)⑧指清靜無欲的內心境界。《老子》第十五章:“致虛極,守靜篤。”

    虛空:

    ①天空。寂寞無人的地方。《莊子·徐無鬼》:“夫逃~~者……聞人足跫然而喜矣。”②指虛無形質,空無障礙的境界。《大乘義章》卷二:“~~有體有相,體則周遍,相則隨色,彼此別異。”

    空:

    (一)①空虛;什麼也沒有。《韓非子·初見秦》:“囷倉空虛。”宋玉《風賦》:“空穴來風。”王維《鹿砦》:“空山不見人。”②不實;空泛。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦貪,負其強,以空言求璧。”③白白地。《漢書·匈奴傳》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之廣陵》:“孤帆遠影碧空盡。”⑤佛教用語。佛教認為一切事物的現象並無實體,都是空的。《般若心經》:“色即是空,空即是色。”(色:指物質現象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周禮· 考工記·函人》:“眡(shì)其鉆空。”(眡:視。)《史記·五帝本紀》:“舜穿井為匿空旁出。”(三)kòng ①窮困。《詩經·小雅·節南山》:“不宜空我師。”(空:用如使動,使……窮困。師:眾;眾人。)《論語·先進》:“回也其庶乎,屢空。”(回:顏回。庶:庶幾;差不多。)②缺少。《法言·問神》:“昔之說《書》者序以百,而《酒誥》之篇俄空焉。”(《酒誥》:《尚書》中的篇名。)白居易《春憶二林寺舊遊》:“最慚僧社題橋處,十八人名空一人。”③間隙;空子。《三國志·吳書·周魴傳》:“看伺空隙,欲復為亂。”④閑著;未被利用的。《史記·蕭相國世傢》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《論衡·命義》:“伯牛空居,而遭惡疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:閑居在傢。)

    拶:

    (一)zā 逼迫;擠壓。李山甫《禪林寺作寄劉書記》:“茅齋直拶白雲邊。” (二)zǎn 舊時夾手指的酷刑,又指其刑具。《二刻拍案驚奇》卷十二:“就用嚴刑拷他,討拶來拶指。”

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”

    強:

    (一)①弓有力。《戰國策·韓策》:“夫天下強弓勁弩皆自韓出。”②強壯;有力。《詩經·周頌·載芟(shān)》:“侯強侯以。”(侯:助詞。以:弱。)《荀子 · 勸學》:“蚓無爪牙之利,筋骨之強。”③強大;強盛。《鹽鐵論·非鞅》:“秦任商君,國以富強。”④加強;增強。《荀子·天論》:“強本而節用,則天不能貧。”⑤有餘;略多。《木蘭詩》:“賞賜百千強。”⑥超過;勝過。《史記·平原君虞卿列傳》:“毛先生以三寸之舌,強於百萬之師。” (二)qiǎng ①強迫。《晉書·郭翻傳》:“(庾翼)躬往造翻,欲強起之。”(躬:親自。造:拜訪。起:起用。)②竭力;盡力。《戰國策·趙策四》:“太後不肯,大臣強諫。”③勉強。《史記·留侯世傢》:“留侯病,自強死。”

    參:

    (一)can ①[動]參加,參 與。《荀子·強國》:“與之~國政,正是非。”②通“驂”。[參乘]1. [動]在車子右邊陪乘。《史記·文帝本紀》:“乃命宋昌~~。”2. [名]在車子右邊陪乘的人。《鴻門宴》:“沛公之~~樊噲者也。”③[動]檢驗。《韓非子·顯學》:“無~驗而必之者,愚也。”④[動]下級謁見上級。《戰國策·秦策四》:“臣之義不~拜。”⑤[動]並排站著。《論語·衛靈公》:“丘則見其~於前也。”(二) san ①[數]通“三”。三分。《左傳·隱公元年》:“先王之制,大都不過~國之一。”②[數][參伍]三與五。表示錯綜復雜。《周易·系辭上》:“~伍以變,錯綜其數。”(三) shen ①[名]星名。二十八宿之一。《詩經·召南·小星》:“維~與昴。”②[名][參商]參星與商星。因兩者不會同時出現於天空,故借以比喻彼此分離,不能相會。曹植《與吳季重書》:“別有~~之闊。”

    禪:

    (一)①佛教用語。梵文“禪那”的省稱。靜思之意,為佛教的一種修行方法。引申為禪學、禪理。杜甫《飲中八仙歌》:“蘇晉長齋繡佛前,醉中往往愛逃禪。”②指與佛教有關的事物。劉基《春谷詩為竹西和尚賦》:“過橋禪杖落,坐石袈裟袒。” (二)shàn ①古代帝王祭祀土地的典禮。《史記·秦始皇本紀》:“與魯諸儒生議,刻石頌秦德,議封禪望祭山川之事。”(封:帝王祭天的典禮。望祭:祭山川的典禮。)②禪讓。帝王讓位於賢者。《漢書·董賢傳》:“(哀帝)從容視賢笑,曰:‘吾欲法堯禪舜,何如?’”③替代。《莊子·寓言》:“萬物皆種也,以不同形相禪,始卒若環,莫得其倫。”(始卒若環:始終像繞圓圈一樣循環。倫:理。這裡指循環往復的規律。)


  • 虚空拶破强参禅。

    “虚空拶破强参禅。”诗句出处:《西江月十二首》;是宋朝诗人夏元鼎的作品。

    不死谷神妙道,杳冥中有还丹。坤牛乾马运无边。却是修行真汉。脱去名缰利锁,金童玉女传言。工夫片饷彻玄关。水火从教法炼。

    达磨西来说道,十年面壁安丹。争知水火不交煎。因果谩成罗汉。仰箭射空力尽,依然坠地何言。虚空拶破强参禅。肯把金丹烧炼。

    大隐居尘奉道,衰颜能返朱丹。要须有主种三田。方免驱驰淮汉。天下江山第一,崑崙景胜何言。希夷妙处集真仙。默默重帘修炼。

    甘露醴泉天降,琼浆玉液仙方。一壶馥郁喷天香。麴糵人间怎酿。要使周天火候,不应错认风光。浮沈清浊自斟量。日醉蓬莱方丈。

    几载鸡窗求道,费他兔楮铅丹。经书子史尽蹄筌。鹿走徒嗟秦汉。百代兴亡瞬息,徒留纸上陈言。谁知太始道常存。乌兔仙家修炼。

    举世沈迷大道,傍门小法求丹。咽津纳气等成仙。真个无知痴汉。何异雄鸡抱卵,梦同哑子交言。阴阳非类隔天渊。总是盲修瞎炼。

    面目本来是道,阴阳造化成丹。骑牛寻犊不知原。真是三家村汉。古圣立言设象,後人得象忘言。且如乾画必三川。舍此如何烹炼。

    四十修真学道,金鱼要换金丹。龟龄鹤算不知年。行满身冲霄汉。此事希夷玄奥,功参造化难言。眼前有药耀山川。好把元阳修炼。

    太一画前是道,全凭龙虎成丹。九还七返保长年。好个逍遥闲汉。日诣金门玉殿,青衣引赞无言。回风混合万神安。功向虚无中炼。

    万汇阳春吐秀,争如雀舌含英。先天一气社前升。啖出崑崙峰顶。要得丁公煅炼,飞成宝屑窗尘。蜜脾神用脱金形。送与仙翁体认。

    万里担簦访道,要知一点灵丹。日乌月兔在朝元。岂在迢迢云汉。罔象求珠易得,离明契后难言。五金八石是虚传。争似阳修阴炼。

    行处青牛引道,飞来鹤顶呈丹。谈玄玉局在西川。此日方当龙汉。千载寂寥吾道,可怜平叔多言。画蛇添足悟真篇。付与谁人修炼。

    以上夏元鼎作品《西江月》共12首

    【注释】:

    虚:

    ①大土山。《诗经·鄘风·定之方中》:“升彼虚矣,以望楚矣。”②废墟。《汉书·贾谊传》:“凡十三岁,社稷为虚。”③集市。柳宗元《童区(ōu)寄传》:“去逾四十里之虚所卖之。”④空虚。《庄子·秋水》:“井蛙不可以语于海者,拘于虚也。”⑤空着。《战国策·齐策四》:“梁王虚上位。”⑥虚假。《楚辞·九章·惜往日》:“听谗人之虚辞。”⑦副词。徒然,白白地。李商隐《安定城楼》:“贾生年少虚垂涕。”(贾生:汉代贾谊。)⑧指清静无欲的内心境界。《老子》第十五章:“致虚极,守静笃。”

    虚空:

    ①天空。寂寞无人的地方。《庄子·徐无鬼》:“夫逃~~者……闻人足跫然而喜矣。”②指虚无形质,空无障碍的境界。《大乘义章》卷二:“~~有体有相,体则周遍,相则随色,彼此别异。”

    空:

    (一)①空虚;什么也没有。《韩非子·初见秦》:“囷仓空虚。”宋玉《风赋》:“空穴来风。”王维《鹿砦》:“空山不见人。”②不实;空泛。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦贪,负其强,以空言求璧。”③白白地。《汉书·匈奴传》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之广陵》:“孤帆远影碧空尽。”⑤佛教用语。佛教认为一切事物的现象并无实体,都是空的。《般若心经》:“色即是空,空即是色。”(色:指物质现象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周礼· 考工记·函人》:“眡(shì)其钻空。”(眡:视。)《史记·五帝本纪》:“舜穿井为匿空旁出。”(三)kòng ①穷困。《诗经·小雅·节南山》:“不宜空我师。”(空:用如使动,使……穷困。师:众;众人。)《论语·先进》:“回也其庶乎,屡空。”(回:颜回。庶:庶几;差不多。)②缺少。《法言·问神》:“昔之说《书》者序以百,而《酒诰》之篇俄空焉。”(《酒诰》:《尚书》中的篇名。)白居易《春忆二林寺旧游》:“最惭僧社题桥处,十八人名空一人。”③间隙;空子。《三国志·吴书·周鲂传》:“看伺空隙,欲复为乱。”④闲着;未被利用的。《史记·萧相国世家》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《论衡·命义》:“伯牛空居,而遭恶疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:闲居在家。)

    拶:

    (一)zā 逼迫;挤压。李山甫《禅林寺作寄刘书记》:“茅斋直拶白云边。” (二)zǎn 旧时夹手指的酷刑,又指其刑具。《二刻拍案惊奇》卷十二:“就用严刑拷他,讨拶来拶指。”

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”

    强:

    (一)①弓有力。《战国策·韩策》:“夫天下强弓劲弩皆自韩出。”②强壮;有力。《诗经·周颂·载芟(shān)》:“侯强侯以。”(侯:助词。以:弱。)《荀子 · 劝学》:“蚓无爪牙之利,筋骨之强。”③强大;强盛。《盐铁论·非鞅》:“秦任商君,国以富强。”④加强;增强。《荀子·天论》:“强本而节用,则天不能贫。”⑤有余;略多。《木兰诗》:“赏赐百千强。”⑥超过;胜过。《史记·平原君虞卿列传》:“毛先生以三寸之舌,强于百万之师。” (二)qiǎng ①强迫。《晋书·郭翻传》:“(庾翼)躬往造翻,欲强起之。”(躬:亲自。造:拜访。起:起用。)②竭力;尽力。《战国策·赵策四》:“太后不肯,大臣强谏。”③勉强。《史记·留侯世家》:“留侯病,自强死。”

    参:

    (一)can ①[动]参加,参 与。《荀子·强国》:“与之~国政,正是非。”②通“骖”。[参乘]1. [动]在车子右边陪乘。《史记·文帝本纪》:“乃命宋昌~~。”2. [名]在车子右边陪乘的人。《鸿门宴》:“沛公之~~樊哙者也。”③[动]检验。《韩非子·显学》:“无~验而必之者,愚也。”④[动]下级谒见上级。《战国策·秦策四》:“臣之义不~拜。”⑤[动]并排站着。《论语·卫灵公》:“丘则见其~于前也。”(二) san ①[数]通“三”。三分。《左传·隐公元年》:“先王之制,大都不过~国之一。”②[数][参伍]三与五。表示错综复杂。《周易·系辞上》:“~伍以变,错综其数。”(三) shen ①[名]星名。二十八宿之一。《诗经·召南·小星》:“维~与昴。”②[名][参商]参星与商星。因两者不会同时出现于天空,故借以比喻彼此分离,不能相会。曹植《与吴季重书》:“别有~~之阔。”

    禅:

    (一)①佛教用语。梵文“禅那”的省称。静思之意,为佛教的一种修行方法。引申为禅学、禅理。杜甫《饮中八仙歌》:“苏晋长斋绣佛前,醉中往往爱逃禅。”②指与佛教有关的事物。刘基《春谷诗为竹西和尚赋》:“过桥禅杖落,坐石袈裟袒。” (二)shàn ①古代帝王祭祀土地的典礼。《史记·秦始皇本纪》:“与鲁诸儒生议,刻石颂秦德,议封禅望祭山川之事。”(封:帝王祭天的典礼。望祭:祭山川的典礼。)②禅让。帝王让位于贤者。《汉书·董贤传》:“(哀帝)从容视贤笑,曰:‘吾欲法尧禅舜,何如?’”③替代。《庄子·寓言》:“万物皆种也,以不同形相禅,始卒若环,莫得其伦。”(始卒若环:始终像绕圆圈一样循环。伦:理。这里指循环往复的规律。)


  • xu kong za po jiang can chan 。

    “xu kong za po jiang can chan 。”shi gou chu chu :《xi jiang yue shi er shou 》;shi song chao shi ren xia yuan ding de zuo pin 。

    bu si gu shen miao dao ,yao ming zhong you hai dan 。kun niu gan ma yun mo bian 。que shi xiu hang zhen han 。tuo qu ming jiang li suo ,jin tong yu nv chuan yan 。gong fu pian xiang che xuan guan 。shui huo cong jiao fa lian 。

    da mo xi lai shui dao ,shi nian mian bi an dan 。zheng zhi shui huo bu jiao jian 。yin guo man cheng luo han 。yang jian she kong li jin ,yi ran zhui de he yan 。xu kong za po jiang can chan 。ken ba jin dan shao lian 。

    da yin ju chen feng dao ,cui yan neng fan zhu dan 。yao xu you zhu chong san tian 。fang mian qu chi huai han 。tian xia jiang shan di yi ,kun 崙jing sheng he yan 。xi yi miao chu ji zhen xian 。mo mo chong lian xiu lian 。

    gan lou li quan tian jiang ,qiong jiang yu ye xian fang 。yi hu fu yu pen tian xiang 。qu nie ren jian zen niang 。yao shi zhou tian huo hou ,bu ying cuo ren feng guang 。fu shen qing zhuo zi zhen liang 。ri zui peng lai fang zhang 。

    ji zai ji chuang qiu dao ,fei ta tu chu qian dan 。jing shu zi shi jin ti quan 。lu zou tu jie qin han 。bai dai xing wang shun xi ,tu liu zhi shang chen yan 。shei zhi tai shi dao chang cun 。wu tu xian jia xiu lian 。

    ju shi shen mi da dao ,bang men xiao fa qiu dan 。yan jin na qi deng cheng xian 。zhen ge mo zhi chi han 。he yi xiong ji bao luan ,meng tong e zi jiao yan 。yin yang fei lei ge tian yuan 。zong shi mang xiu xia lian 。

    mian mu ben lai shi dao ,yin yang zao hua cheng dan 。ji niu xun du bu zhi yuan 。zhen shi san jia cun han 。gu sheng li yan she xiang ,hou ren de xiang wang yan 。ju ru gan hua bi san chuan 。she ci ru he peng lian 。

    si shi xiu zhen xue dao ,jin yu yao huan jin dan 。gui ling he suan bu zhi nian 。hang man shen chong xiao han 。ci shi xi yi xuan ao ,gong can zao hua nan yan 。yan qian you yao yao shan chuan 。hao ba yuan yang xiu lian 。

    tai yi hua qian shi dao ,quan ping long hu cheng dan 。jiu hai qi fan bao chang nian 。hao ge xiao yao xian han 。ri yi jin men yu dian ,qing yi yin zan mo yan 。hui feng hun ge mo shen an 。gong xiang xu mo zhong lian 。

    mo hui yang chun tu xiu ,zheng ru qiao she han ying 。xian tian yi qi she qian sheng 。dan chu kun 崙feng ding 。yao de ding gong duan lian ,fei cheng bao xie chuang chen 。mi pi shen yong tuo jin xing 。song yu xian weng ti ren 。

    mo li dan deng fang dao ,yao zhi yi dian ling dan 。ri wu yue tu zai chao yuan 。qi zai tiao tiao yun han 。wang xiang qiu zhu yi de ,li ming qi hou nan yan 。wu jin ba dan shi xu chuan 。zheng shi yang xiu yin lian 。

    hang chu qing niu yin dao ,fei lai he ding cheng dan 。tan xuan yu ju zai xi chuan 。ci ri fang dang long han 。qian zai ji liao wu dao ,ke lian ping shu duo yan 。hua she tian zu wu zhen pian 。fu yu shei ren xiu lian 。

    yi shang xia yuan ding zuo pin 《xi jiang yue 》gong 12shou

    【zhu shi 】:

    xu :

    ①da tu shan 。《shi jing ·yong feng ·ding zhi fang zhong 》:“sheng bi xu yi ,yi wang chu yi 。”②fei xu 。《han shu ·gu yi chuan 》:“fan shi san sui ,she ji wei xu 。”③ji shi 。liu zong yuan 《tong ou (ōu)ji chuan 》:“qu yu si shi li zhi xu suo mai zhi 。”④kong xu 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“jing wa bu ke yi yu yu hai zhe ,ju yu xu ye 。”⑤kong zhao 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“liang wang xu shang wei 。”⑥xu jia 。《chu ci ·jiu zhang ·xi wang ri 》:“ting chan ren zhi xu ci 。”⑦fu ci 。tu ran ,bai bai de 。li shang yin 《an ding cheng lou 》:“gu sheng nian shao xu chui ti 。”(gu sheng :han dai gu yi 。)⑧zhi qing jing mo yu de nei xin jing jie 。《lao zi 》di shi wu zhang :“zhi xu ji ,shou jing du 。”

    xu kong :

    ①tian kong 。ji mo mo ren de de fang 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“fu tao ~~zhe ……wen ren zu qiong ran er xi yi 。”②zhi xu mo xing zhi ,kong mo zhang ai de jing jie 。《da cheng yi zhang 》juan er :“~~you ti you xiang ,ti ze zhou bian ,xiang ze sui se ,bi ci bie yi 。”

    kong :

    (yi )①kong xu ;shen me ye mei you 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“qun cang kong xu 。”song yu 《feng fu 》:“kong xue lai feng 。”wang wei 《lu zhai 》:“kong shan bu jian ren 。”②bu shi ;kong fan 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin tan ,fu ji jiang ,yi kong yan qiu bi 。”③bai bai de 。《han shu ·xiong nu chuan 》:“bing bu kong chu 。”④tian kong ;kong zhong 。li bai 《song meng hao ran zhi an ling 》:“gu fan yuan ying bi kong jin 。”⑤fo jiao yong yu 。fo jiao ren wei yi qie shi wu de xian xiang bing mo shi ti ,dou shi kong de 。《ban re xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”(se :zhi wu zhi xian xiang 。) (er )kǒng kong ;dong xue 。《zhou li · kao gong ji ·han ren 》:“shi (shì)ji zuan kong 。”(shi :shi 。)《shi ji ·wu di ben ji 》:“shun chuan jing wei ni kong pang chu 。”(san )kòng ①qiong kun 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“bu yi kong wo shi 。”(kong :yong ru shi dong ,shi ……qiong kun 。shi :zhong ;zhong ren 。)《lun yu ·xian jin 》:“hui ye ji shu hu ,lv kong 。”(hui :yan hui 。shu :shu ji ;cha bu duo 。)②que shao 。《fa yan ·wen shen 》:“xi zhi shui 《shu 》zhe xu yi bai ,er 《jiu gao 》zhi pian e kong yan 。”(《jiu gao 》:《shang shu 》zhong de pian ming 。)bai ju yi 《chun yi er lin si jiu you 》:“zui can seng she ti qiao chu ,shi ba ren ming kong yi ren 。”③jian xi ;kong zi 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou fang chuan 》:“kan ci kong xi ,yu fu wei luan 。”④xian zhao ;wei bei li yong de 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“shang lin zhong duo kong de 。”(shang lin :yuan you ming 。)《lun heng ·ming yi 》:“bai niu kong ju ,er zao e ji 。”(bai niu :ran geng ,zi bai niu 。kong ju :xian ju zai jia 。)

    za :

    (yi )zā bi pai ;ji ya 。li shan fu 《chan lin si zuo ji liu shu ji 》:“mao zhai zhi za bai yun bian 。” (er )zǎn jiu shi ga shou zhi de ku xing ,you zhi ji xing ju 。《er ke pai an jing ji 》juan shi er :“jiu yong yan xing kao ta ,tao za lai za zhi 。”

    po :

    ①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”

    jiang :

    (yi )①gong you li 。《zhan guo ce ·han ce 》:“fu tian xia jiang gong jin nu jie zi han chu 。”②jiang zhuang ;you li 。《shi jing ·zhou song ·zai shan (shān)》:“hou jiang hou yi 。”(hou :zhu ci 。yi :ruo 。)《xun zi · quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang 。”③jiang da ;jiang cheng 。《yan tie lun ·fei yang 》:“qin ren shang jun ,guo yi fu jiang 。”④jia jiang ;zeng jiang 。《xun zi ·tian lun 》:“jiang ben er jie yong ,ze tian bu neng pin 。”⑤you yu ;lve duo 。《mu lan shi 》:“shang ci bai qian jiang 。”⑥chao guo ;sheng guo 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“mao xian sheng yi san cun zhi she ,jiang yu bai mo zhi shi 。” (er )qiǎng ①jiang pai 。《jin shu ·guo fan chuan 》:“(yu yi )gong wang zao fan ,yu jiang qi zhi 。”(gong :qin zi 。zao :bai fang 。qi :qi yong 。)②jie li ;jin li 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou bu ken ,da chen jiang jian 。”③mian jiang 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“liu hou bing ,zi jiang si 。”

    can :

    (yi )can ①[dong ]can jia ,can yu 。《xun zi ·jiang guo 》:“yu zhi ~guo zheng ,zheng shi fei 。”②tong “can ”。[can cheng ]1. [dong ]zai che zi you bian pei cheng 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“nai ming song chang ~~。”2. [ming ]zai che zi you bian pei cheng de ren 。《hong men yan 》:“pei gong zhi ~~fan kuai zhe ye 。”③[dong ]jian yan 。《han fei zi ·xian xue 》:“mo ~yan er bi zhi zhe ,yu ye 。”④[dong ]xia ji ye jian shang ji 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“chen zhi yi bu ~bai 。”⑤[dong ]bing pai zhan zhao 。《lun yu ·wei ling gong 》:“qiu ze jian ji ~yu qian ye 。”(er ) san ①[shu ]tong “san ”。san fen 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“xian wang zhi zhi ,da dou bu guo ~guo zhi yi 。”②[shu ][can wu ]san yu wu 。biao shi cuo zeng fu za 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“~wu yi bian ,cuo zeng ji shu 。”(san ) shen ①[ming ]xing ming 。er shi ba su zhi yi 。《shi jing ·shao na ·xiao xing 》:“wei ~yu mao 。”②[ming ][can shang ]can xing yu shang xing 。yin liang zhe bu hui tong shi chu xian yu tian kong ,gu jie yi bi yu bi ci fen li ,bu neng xiang hui 。cao zhi 《yu wu ji chong shu 》:“bie you ~~zhi kuo 。”

    chan :

    (yi )①fo jiao yong yu 。fan wen “chan na ”de sheng chen 。jing sai zhi yi ,wei fo jiao de yi chong xiu hang fang fa 。yin shen wei chan xue 、chan li 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“su jin chang zhai xiu fo qian ,zui zhong wang wang ai tao chan 。”②zhi yu fo jiao you guan de shi wu 。liu ji 《chun gu shi wei zhu xi he shang fu 》:“guo qiao chan zhang la ,zuo dan jia sha tan 。” (er )shàn ①gu dai di wang ji si tu de de dian li 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yu lu zhu ru sheng yi ,ke dan song qin de ,yi feng chan wang ji shan chuan zhi shi 。”(feng :di wang ji tian de dian li 。wang ji :ji shan chuan de dian li 。)②chan rang 。di wang rang wei yu xian zhe 。《han shu ·dong xian chuan 》:“(ai di )cong rong shi xian xiao ,yue :‘wu yu fa yao chan shun ,he ru ?’”③ti dai 。《zhuang zi ·yu yan 》:“mo wu jie chong ye ,yi bu tong xing xiang chan ,shi cu re huan ,mo de ji lun 。”(shi cu re huan :shi zhong xiang rao yuan juan yi yang xun huan 。lun :li 。zhe li zhi xun huan wang fu de gui lv 。)