• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 行藏既異跡,語默豈同倫。

    “行藏既異跡,語默豈同倫。”詩句出處:《高士詠五○首》;是唐朝詩人吳筠的作品。

    大禹受禪讓,子高辭諸侯。退躬適外野,放浪夫何求。
    萬乘造中畝,一言良見酬。俋俋耕不顧,斯情邈難儔。

    夷齊互崇讓,棄國從所欽。聿來及宗周,乃復非其心。
    世濁不可處,冰清首陽岑。采薇詠羲農,高義越古今。

    賢哉彼沮溺,避世全其真。孔父棲棲者,征途方問津。
    行藏既異跡,語默豈同倫。耦耕長林下,甘與鳥雀群。

    沖虛冥至理,體道自玄通。不受子陽祿,但飲壺丘宗。
    泠然竟何依,撓挑遊大空。未知風乘我,為是我乘風。

    接輿耽沖玄,伉儷亦真逸。傲然辭征聘,耕績代祿秩。
    鳳歌誡文宣,龍德遂隱密。一遊峨嵋上,千載保靈術。

    東方稟易象,玩世隱廊廟。棲心抱清微,混跡秘光耀。
    玄覽寄數術,納規在談笑。賣藥五湖中,還從九仙妙。

    董京依白社,散發詠玄風。心出區宇外,跡參城市中。
    囂塵不能雜,名位安可籠。匿影留雅什,精微信難窮。

    亢倉致虛極,潛跡依遠岫。智去愚獨留,日虧歲方就。
    鄉人謀屍祝,不欲聞俎豆。尚賢非至理,堯舜固為陋。

    幹木佈衣者,守道杜衡門。德光義且富,肯易王侯尊。
    魏主欽其賢,軾廬情亦敦。秦兵遂不舉,高臥為國藩。

    巢父志何遠,潛精人莫知。恥聞讓王事,飲犢方見移。
    不欲散大樸,焉能為堯師。煉真自輕舉,浮世何足遺。

    吾觀時人趣,矯跡務馳聲。獨有高文通,訟田求翳名。
    公車徒見累,爵祿非所榮。隱身樂魚釣,世網不可攖。

    廣成臥雲岫,緬邈逾千齡。軒轅來順風,問道修神形。
    至言發玄理,告以從杳冥。三光入無窮,寂默返太寧。

    郭生在童稚,已得方外心。絕跡遺世務,棲真入長林。
    元和感異類,猛獸懷德音。不憶固無情,斯言微且深。

    伯休抱遐心,隱括自為美。賣藥不二價,有名反深恥。
    安能受玄纁,秉願終素履。逃遁從所尚,蕭蕭絕塵軌。

    野哉漢陰叟,好古遂忘機。抱甕誠亦勤,守樸全道微。
    子貢初不達,聽言識其非。已為風波人,恍惘失所依。

    邈邈河上叟,無名契虛沖。靈關暢玄旨,萬乘趨道風。
    寵辱不可累,飄然在雲空。獨與造化友,誰能測無窮。

    荷莜隱耕藝,晨門潛抱關。道尊名可賤,理愜心彌閑。
    混跡是非域,縱懷天地間。同譏孔宣父,匿景杳不還。

    壺丘道為量,玄虛固難知。季咸曜淺術,禦寇初深疑。
    至人忘禍福,感變靡定期。太沖杳無朕,元化誰能知。

    玄元九仙主,道冠三氣初。應物方佐命,棲真亦歸居。
    貽篇訓終古,駕景還太虛。孔父嘆猶龍,誰能知所如。

    萊氏道已遠,懿妻德彌清。一遁囂煩趣,永契雲壑情。
    祿位非所重,拂衣遂遐征。杳然從我願,豈為物所攖。

    展禽抱純粹,滅跡和光塵。高情貴軒冕,降志救世人。
    百行既無點,三黜道彌真。信謂德超古,豈惟言中倫。

    仲連秉奇節,釋難含道情。一言卻秦圍,片札降聊城。
    辭金義何遠,讓祿心益清。處世功已立,拂衣蹈滄溟。

    子綦方隱幾,冥寂久灰心。悟來應顏遊,清義杳何深。
    含響盡天籟,有言同鷇音。是非不足辯,安用勞神襟。

    南華源道宗,玄遠故不測。動與造化遊,靜合太和息。
    放曠生死外,逍遙神明域。況乃資九丹,輕舉歸太極。

    龐公棲鹿門,絕跡遠城市。超然風塵外,自得丘壑美。
    耕鑿勤厥躬,耘鋤課妻子。保茲永無患,軒冕何足紀。

    黔婁蘊雅操,守約遺代華。淡然常有怡,與物固無瑕。
    哲妻配明德,既沒辯正邪。辭祿乃餘貴,表謚良可嘉。

    榮期信知止,帶索無所求。外物非我尚,琴歌自優遊。
    三樂通至道,一言醉孔丘。居常以待終,嘯傲夫何憂。

    萬方厭秦德,戰伐何紛紛。四皓同無為,丘中臥白雲。
    自漢成帝業,一來翼儲君。知幾道可尚,隱括成元勛。

    聖人貴素樸,禮義非玄同。師金告顏生,可謂達化宗。
    夫子飾芻狗,自然道斯窮。應物方矯行,俯仰靡不通。

    季主超常倫,沉跡寄卜筮。宋賈二大夫,停車試觀藝。
    高談哂朝列,洪辯不可際。終秉鸞鳳心,翛然已遐逝。

    孫登好淳古,卉服從穴居。彈琴合天和,讀易見象初。
    終日無慍色,恬然在玄虛。貽言誡叔夜,超跡安所如。

    吾嘉臺孝威,樂道隱巖穴。吾尚管幼安,棲真養高節。
    采藥聊自給,觀書任所悅。風塵不可混,真素比松雪。

    太伯全至讓,遠投蠻夷間。延陵嗣高風,去國不復還。
    尊榮比蟬翼,道義侔崇山。元規與峻節,歷世無能攀。

    吾重陶淵明,達生知止足。怡情在樽酒,此外無所欲。
    彭澤非我榮,折腰信為辱。歸來北窗下,復采東籬菊。

    通玄貴陰德,利物非市朝。悠然大江上,散發揮輕橈。
    已陳緇帷說,復表滄浪謠。滅跡竟何往,遺文獨昭昭。

    文始通道源,含光隱關吏。遙欣紫氣浮,果驗真人至。
    玄誥已雲錫,世榮何足累。高步三清境,超登九仙位。

    子平好真隱,清凈玩老易。探玄樂無為,觀象驗損益。
    常抱方外心,且紆人間跡。一朝畢婚娶,五嶽遂長適。

    太項冥虛極,微遠不可究。稟量合太初,返形寄童幼。
    孔父慚至理,顏生賴真授。泛然同萬流,無跡世莫覯。

    大名賢所尚,寶位聖所珍。皎皎許仲武,遺之若纖塵。
    棄瓢箕山下,洗耳潁水濱。物外兩寂寞,獨與玄冥均。

    士安逾弱冠,落魄未修飾。一朝因感激,志學忘寢食。
    著書窮天人,辭聘守玄默。薄葬信昭儉,可為將來則。

    漢皇舉遺逸,多士咸已寧。至德不可拔,嚴君獨湛冥。
    卜筮訓流俗,指歸暢玄經。閉關動元象,何必遊紫庭。

    漢皇敦故友,物色訪嚴生。三聘迨深澤,一來遇帝庭。
    紫宸同禦寢,玄象驗客星。祿位終不屈,雲山樂躬耕。

    高哉彼顏歜,逸氣陵齊宣。道尊義不屈,士重王來前。
    榮祿安可誘,保和從自然。放情任所尚,長揖歸山泉。

    世情矜寵譽,效節徼當時。顏闔遵無名,飯牛聊自怡。
    逃聘鄙束帛,鑿壞欣茅茨。托聘囂塵表,放浪世莫知。

    皎皎於陵子,己賢妻亦明。安茲道德重,顧彼浮華輕。
    琴書不為務,祿位不可榮。逃跡終灌園,誰能達世情。

    原生何淡漠,觀妙自怡性。蓬戶常晏如,弦歌樂天命。
    無財方是貧,有道固非病。木賜欽高風,退慚車馬盛。

    臧叟隱中壑,垂綸心浩然。文王感昔夢,授政道斯全。
    一遵無為術,三載淳化宣。功成遂不處,遁跡符沖玄。

    卓哉弦高子,商隱獨摽奇。效謀全鄭國,矯命犒秦師。
    賞神義不受,存公滅其私。虛心貴無名,遠跡居九夷。

    子真巖石下,仲蔚蓬蒿居。禮聘終不屈,清貧長晏如。
    心情在耕藝,養壽資玄虛。至樂非外物,道冥歡有餘。

    周豐貴隱耀,靜默尊無名。魯侯詢政體,喻以治道精。
    蒞人在忠愨,疑叛由會盟。一言達至義,千載良為程。

    以上吳筠作品《高士詠》共50首

    【註釋】:

    行:

    (一)①路。《詩經·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《贈衛八處士》:“昔別君未婚,兒女忽成行。”又為成行的東西的量詞。李群玉《九日》:“一行斜雁向人來。”③行輩;輩份。《漢書·李廣蘇建傳附蘇武》:“漢天子,我丈人行也。”④古代軍事編制。二十五人為行。揚雄《羽獵賦》:“各按行伍。”(伍:五人為伍。) (二)xíng ①行走;兩腳交替前進。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”(徑:路。)泛指運行;前進。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”②引申為離開;離去。《左傳· 僖公五年》:“宮之奇以其族行。”古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”又指與出門在外有關的事物。杜甫《奉簡高三十五使君》:“行色秋將晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千裡之行,始於足下。”④疏通;疏導。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛濫於中國。”又指流動的或臨時的。⑤做;實施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而學之,壯而欲行之。”(夫:語氣詞。)《左傳·隱公元年》:“多行不義,必自斃。”⑥行為。《論語·公冶長》:“聽其言而觀其行。”⑦品行。屈原《九章·橘頌》:“行比伯夷。”《三國志·吳書·吳主傳》:“陸遜陳其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。歐陽修《瀧岡阡表》:“觀文殿學士特進行兵部尚書。”(特進:官名。)⑨古詩詩體之一。屬樂府詩類。⑩漢字字體之一行書的省稱。字體較楷書簡易,較草書規范,漢代以來即流行。陸遊《作字》:“書成半行草。”(11)副詞。將要。陶潛《歸去來兮辭》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    藏:

    (一)①儲藏;儲存。《荀子·王制》:“春耕,夏耘,秋收,冬藏。”②收藏;保存。《墨子·天志下》:“有書之竹帛,藏之府庫。”③隱藏;包藏。《韓非子· 難一》:“術者,藏之於心中。”(術:指君主控制群臣的策略。) (二)zàng ①儲存東西的地方。《左傳·僖公二十四年》:“晉侯之豎頭須,守藏者也。”②內臟。後作“臟”。王充《論衡·論死》:“人死五藏腐朽。”③佛教道教經典的總稱。如:道藏;大藏經。

    既:

    ①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”

    異:

    ①分開。《禮記·曲禮上》:“群居五人,則長者必異席。”②不同的;不同。《韓非子·五蠹》:“世異則事異。”(世:時代。事:指國傢政治和社會情況。)③奇特;與眾不同。柳宗元《捕蛇者說》:“永州之野產異蛇。”④奇怪;驚奇。陶潛《桃花源記》:“漁人甚異之。”⑤其他;別的。《禮記·曲禮下》:“不有異事,必有異慮。”

    異跡:

    ①優異的成績。《後漢書·章帝紀》:“敷奏以言,則文章可采,明試以功,則政有~~。”②反常的形跡,多指叛逆的行為。《梁書·劉季連傳》:“乃密表明帝,稱遙欣(蕭遙欣)有~~。”

    跡:

    ①腳印;足跡。《莊子·人間世》:“絕跡易,無行地難。”枚乘《上書諫吳王》:“人性有畏其景而惡其跡者。”②痕跡。杜甫《韋諷錄事宅觀曹將軍畫馬圖》:“貴戚權門得筆跡,始覺屏障生光輝。”(屏障:指屏風。)又指前代遺留下來的事物。張羽《清口》:“遺跡不可問,但見荒榛叢。”(但:僅。)③事跡;功業。《荀子·正名》:“跡長功成,治之極也。”④追蹤;搜尋。《新唐書·李密傳》:“轉匿大俠王季才傢,為吏跡捕,復亡去。”⑤考察;觀察。《墨子·尚賢中》:“然後聖人聽其言,跡其行,察其所能而慎予官。”

    語:

    (一)①談論;說話。《論語·鄉黨》:“食不言,寢不語。”②言論;話。《韓非子·五蠹》:“無先王之語,以吏為師。”(不用先王的那套言論,而用官吏當老師。)③諺語;俗語。《列子·楊朱》:“古語有之:‘生相憐,死相捐。’”(捐:棄。)④詩文、談話中的字或句。杜甫《江上值水如海勢聊短述》:“語不驚人死不休。” (二)yù 告訴。《史記·項羽本紀》:“沛公今事有急,亡去不義,不可不語。”(亡:逃走。)

    豈:

    (一)副詞。①表示反問。相當於“難道”、“怎麼”。《左傳·僖公五年》:“晉,吾宗也,豈害我哉?”②表示推測或疑問。相當於“是否”。《三國志·蜀志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也,將軍豈願見之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快樂;和樂。《詩經·小雅·魚藻》:“豈樂飲酒。”[豈弟]同“愷悌”。和悅可親。《詩經·齊風·載驅》:“齊子豈弟。”(齊子:齊國國君的女兒。)

    同:

    ①會合;聚集。《詩經·小雅·吉日》:“獸之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:獸群聚貌。)庾信《燕射歌辭·角調曲》:“涇渭同流,清濁異能。”②古代諸侯按時朝見天子之禮。《論語·先進》:“宗廟之事,如會同,端章甫,願為小相焉。”(如:或者。端:玄端;諸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持贊禮者。)③相同;與“異”相對。《呂氏春秋·察今》:“古今一也,人與我同耳。”④共;共用;同一個。《詩經·秦風·無衣》:“豈曰無衣? 與子同袍。”文天祥《正氣歌》:“牛驥同一皂。”(皂:通“槽”。牛馬槽。)⑤統一;同一。《三國志 · 吳書 ·吳主傳》:“同船濟水。”《禮記·中庸》:“車同軌,書同文,行同倫。”(軌:車子兩輪間的距離。倫:倫常綱紀。)⑥偕同。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年。”⑦參與。《武經總要》前集:“不知三軍之權,而同三軍之任,則疑。”(任:責任;職位。)⑧和諧;安定。《禮記·禮運》:“是故謀閉而不興,盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉,是謂大同。”(謀閉:停止用計謀。外戶:從外面關的門。)⑨整齊。《詩經 ·小雅·車攻》:“我馬既同。”⑩古代土地面積單位,方百裡為同。《左傳·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列國一同。”(11)古代樂律中的陰律,又稱“呂”。《周禮·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    倫:

    ①類;同類。揚雄《法言序》:“冠乎群倫。”(冠:位居第一。)賈誼《過秦論上》:“廉頗、趙奢之倫制其兵。”②類比;匹敵。《法言·五百》:“貴無敵,富無倫。”③人與人之間的道德規范。《孟子· 滕文公上》:“使契為司徒,教以人倫。”④條理;次序。《尚書·舜典》:“八音克諧,無相奪倫。”(克:能。諧:和諧。)又指有條理。《周禮·考工記·弓人》:“析幹必倫。”(劈樹幹必須順著紋理。)


  • 行藏既异迹,语默岂同伦。

    “行藏既异迹,语默岂同伦。”诗句出处:《高士咏五○首》;是唐朝诗人吴筠的作品。

    大禹受禅让,子高辞诸侯。退躬适外野,放浪夫何求。
    万乘造中亩,一言良见酬。俋俋耕不顾,斯情邈难俦。

    夷齐互崇让,弃国从所钦。聿来及宗周,乃复非其心。
    世浊不可处,冰清首阳岑。采薇咏羲农,高义越古今。

    贤哉彼沮溺,避世全其真。孔父栖栖者,征途方问津。
    行藏既异迹,语默岂同伦。耦耕长林下,甘与鸟雀群。

    冲虚冥至理,体道自玄通。不受子阳禄,但饮壶丘宗。
    泠然竟何依,挠挑游大空。未知风乘我,为是我乘风。

    接舆耽冲玄,伉俪亦真逸。傲然辞征聘,耕绩代禄秩。
    凤歌诫文宣,龙德遂隐密。一游峨嵋上,千载保灵术。

    东方禀易象,玩世隐廊庙。栖心抱清微,混迹秘光耀。
    玄览寄数术,纳规在谈笑。卖药五湖中,还从九仙妙。

    董京依白社,散发咏玄风。心出区宇外,迹参城市中。
    嚣尘不能杂,名位安可笼。匿影留雅什,精微信难穷。

    亢仓致虚极,潜迹依远岫。智去愚独留,日亏岁方就。
    乡人谋尸祝,不欲闻俎豆。尚贤非至理,尧舜固为陋。

    干木布衣者,守道杜衡门。德光义且富,肯易王侯尊。
    魏主钦其贤,轼庐情亦敦。秦兵遂不举,高卧为国藩。

    巢父志何远,潜精人莫知。耻闻让王事,饮犊方见移。
    不欲散大朴,焉能为尧师。炼真自轻举,浮世何足遗。

    吾观时人趣,矫迹务驰声。独有高文通,讼田求翳名。
    公车徒见累,爵禄非所荣。隐身乐鱼钓,世网不可撄。

    广成卧云岫,缅邈逾千龄。轩辕来顺风,问道修神形。
    至言发玄理,告以从杳冥。三光入无穷,寂默返太宁。

    郭生在童稚,已得方外心。绝迹遗世务,栖真入长林。
    元和感异类,猛兽怀德音。不忆固无情,斯言微且深。

    伯休抱遐心,隐括自为美。卖药不二价,有名反深耻。
    安能受玄纁,秉愿终素履。逃遁从所尚,萧萧绝尘轨。

    野哉汉阴叟,好古遂忘机。抱瓮诚亦勤,守朴全道微。
    子贡初不达,听言识其非。已为风波人,恍惘失所依。

    邈邈河上叟,无名契虚冲。灵关畅玄旨,万乘趋道风。
    宠辱不可累,飘然在云空。独与造化友,谁能测无穷。

    荷莜隐耕艺,晨门潜抱关。道尊名可贱,理惬心弥闲。
    混迹是非域,纵怀天地间。同讥孔宣父,匿景杳不还。

    壶丘道为量,玄虚固难知。季咸曜浅术,御寇初深疑。
    至人忘祸福,感变靡定期。太冲杳无朕,元化谁能知。

    玄元九仙主,道冠三气初。应物方佐命,栖真亦归居。
    贻篇训终古,驾景还太虚。孔父叹犹龙,谁能知所如。

    莱氏道已远,懿妻德弥清。一遁嚣烦趣,永契云壑情。
    禄位非所重,拂衣遂遐征。杳然从我愿,岂为物所撄。

    展禽抱纯粹,灭迹和光尘。高情贵轩冕,降志救世人。
    百行既无点,三黜道弥真。信谓德超古,岂惟言中伦。

    仲连秉奇节,释难含道情。一言却秦围,片札降聊城。
    辞金义何远,让禄心益清。处世功已立,拂衣蹈沧溟。

    子綦方隐几,冥寂久灰心。悟来应颜游,清义杳何深。
    含响尽天籁,有言同鷇音。是非不足辩,安用劳神襟。

    南华源道宗,玄远故不测。动与造化游,静合太和息。
    放旷生死外,逍遥神明域。况乃资九丹,轻举归太极。

    庞公栖鹿门,绝迹远城市。超然风尘外,自得丘壑美。
    耕凿勤厥躬,耘锄课妻子。保兹永无患,轩冕何足纪。

    黔娄蕴雅操,守约遗代华。淡然常有怡,与物固无瑕。
    哲妻配明德,既没辩正邪。辞禄乃余贵,表谥良可嘉。

    荣期信知止,带索无所求。外物非我尚,琴歌自优游。
    三乐通至道,一言醉孔丘。居常以待终,啸傲夫何忧。

    万方厌秦德,战伐何纷纷。四皓同无为,丘中卧白云。
    自汉成帝业,一来翼储君。知几道可尚,隐括成元勋。

    圣人贵素朴,礼义非玄同。师金告颜生,可谓达化宗。
    夫子饰刍狗,自然道斯穷。应物方矫行,俯仰靡不通。

    季主超常伦,沉迹寄卜筮。宋贾二大夫,停车试观艺。
    高谈哂朝列,洪辩不可际。终秉鸾凤心,翛然已遐逝。

    孙登好淳古,卉服从穴居。弹琴合天和,读易见象初。
    终日无愠色,恬然在玄虚。贻言诫叔夜,超迹安所如。

    吾嘉台孝威,乐道隐岩穴。吾尚管幼安,栖真养高节。
    采药聊自给,观书任所悦。风尘不可混,真素比松雪。

    太伯全至让,远投蛮夷间。延陵嗣高风,去国不复还。
    尊荣比蝉翼,道义侔崇山。元规与峻节,历世无能攀。

    吾重陶渊明,达生知止足。怡情在樽酒,此外无所欲。
    彭泽非我荣,折腰信为辱。归来北窗下,复采东篱菊。

    通玄贵阴德,利物非市朝。悠然大江上,散发挥轻桡。
    已陈缁帷说,复表沧浪谣。灭迹竟何往,遗文独昭昭。

    文始通道源,含光隐关吏。遥欣紫气浮,果验真人至。
    玄诰已云锡,世荣何足累。高步三清境,超登九仙位。

    子平好真隐,清净玩老易。探玄乐无为,观象验损益。
    常抱方外心,且纡人间迹。一朝毕婚娶,五岳遂长适。

    太项冥虚极,微远不可究。禀量合太初,返形寄童幼。
    孔父惭至理,颜生赖真授。泛然同万流,无迹世莫觏。

    大名贤所尚,宝位圣所珍。皎皎许仲武,遗之若纤尘。
    弃瓢箕山下,洗耳颍水滨。物外两寂寞,独与玄冥均。

    士安逾弱冠,落魄未修饰。一朝因感激,志学忘寝食。
    著书穷天人,辞聘守玄默。薄葬信昭俭,可为将来则。

    汉皇举遗逸,多士咸已宁。至德不可拔,严君独湛冥。
    卜筮训流俗,指归畅玄经。闭关动元象,何必游紫庭。

    汉皇敦故友,物色访严生。三聘迨深泽,一来遇帝庭。
    紫宸同御寝,玄象验客星。禄位终不屈,云山乐躬耕。

    高哉彼颜歜,逸气陵齐宣。道尊义不屈,士重王来前。
    荣禄安可诱,保和从自然。放情任所尚,长揖归山泉。

    世情矜宠誉,效节徼当时。颜阖遵无名,饭牛聊自怡。
    逃聘鄙束帛,凿坏欣茅茨。托聘嚣尘表,放浪世莫知。

    皎皎於陵子,己贤妻亦明。安兹道德重,顾彼浮华轻。
    琴书不为务,禄位不可荣。逃迹终灌园,谁能达世情。

    原生何淡漠,观妙自怡性。蓬户常晏如,弦歌乐天命。
    无财方是贫,有道固非病。木赐钦高风,退惭车马盛。

    臧叟隐中壑,垂纶心浩然。文王感昔梦,授政道斯全。
    一遵无为术,三载淳化宣。功成遂不处,遁迹符冲玄。

    卓哉弦高子,商隐独摽奇。效谋全郑国,矫命犒秦师。
    赏神义不受,存公灭其私。虚心贵无名,远迹居九夷。

    子真岩石下,仲蔚蓬蒿居。礼聘终不屈,清贫长晏如。
    心情在耕艺,养寿资玄虚。至乐非外物,道冥欢有余。

    周丰贵隐耀,静默尊无名。鲁侯询政体,喻以治道精。
    莅人在忠悫,疑叛由会盟。一言达至义,千载良为程。

    以上吴筠作品《高士咏》共50首

    【注释】:

    行:

    (一)①路。《诗经·小雅·小弁》:“行有死人。”②排列而成的行列。杜甫《赠卫八处士》:“昔别君未婚,儿女忽成行。”又为成行的东西的量词。李群玉《九日》:“一行斜雁向人来。”③行辈;辈份。《汉书·李广苏建传附苏武》:“汉天子,我丈人行也。”④古代军事编制。二十五人为行。扬雄《羽猎赋》:“各按行伍。”(伍:五人为伍。) (二)xíng ①行走;两脚交替前进。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”(径:路。)泛指运行;前进。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”②引申为离开;离去。《左传· 僖公五年》:“宫之奇以其族行。”古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”又指与出门在外有关的事物。杜甫《奉简高三十五使君》:“行色秋将晚。”③行程;路程。《老子》第六十四章:“千里之行,始于足下。”④疏通;疏导。《孟子·滕文公下》:“水逆行,泛滥于中国。”又指流动的或临时的。⑤做;实施。《孟子·梁惠王下》:“夫人幼而学之,壮而欲行之。”(夫:语气词。)《左传·隐公元年》:“多行不义,必自毙。”⑥行为。《论语·公冶长》:“听其言而观其行。”⑦品行。屈原《九章·橘颂》:“行比伯夷。”《三国志·吴书·吴主传》:“陆逊陈其素行。”⑧唐、宋官制,小官兼代大官的事做守某官,大官兼管小官的事叫行某官。欧阳修《泷冈阡表》:“观文殿学士特进行兵部尚书。”(特进:官名。)⑨古诗诗体之一。属乐府诗类。⑩汉字字体之一行书的省称。字体较楷书简易,较草书规范,汉代以来即流行。陆游《作字》:“书成半行草。”(11)副词。将要。陶潜《归去来兮辞》:“感吾生之行休。”(休:指死。)

    藏:

    (一)①储藏;储存。《荀子·王制》:“春耕,夏耘,秋收,冬藏。”②收藏;保存。《墨子·天志下》:“有书之竹帛,藏之府库。”③隐藏;包藏。《韩非子· 难一》:“术者,藏之于心中。”(术:指君主控制群臣的策略。) (二)zàng ①储存东西的地方。《左传·僖公二十四年》:“晋侯之竖头须,守藏者也。”②内脏。后作“脏”。王充《论衡·论死》:“人死五藏腐朽。”③佛教道教经典的总称。如:道藏;大藏经。

    既:

    ①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”

    异:

    ①分开。《礼记·曲礼上》:“群居五人,则长者必异席。”②不同的;不同。《韩非子·五蠹》:“世异则事异。”(世:时代。事:指国家政治和社会情况。)③奇特;与众不同。柳宗元《捕蛇者说》:“永州之野产异蛇。”④奇怪;惊奇。陶潜《桃花源记》:“渔人甚异之。”⑤其他;别的。《礼记·曲礼下》:“不有异事,必有异虑。”

    异迹:

    ①优异的成绩。《后汉书·章帝纪》:“敷奏以言,则文章可采,明试以功,则政有~~。”②反常的形迹,多指叛逆的行为。《梁书·刘季连传》:“乃密表明帝,称遥欣(萧遥欣)有~~。”

    迹:

    ①脚印;足迹。《庄子·人间世》:“绝迹易,无行地难。”枚乘《上书谏吴王》:“人性有畏其景而恶其迹者。”②痕迹。杜甫《韦讽录事宅观曹将军画马图》:“贵戚权门得笔迹,始觉屏障生光辉。”(屏障:指屏风。)又指前代遗留下来的事物。张羽《清口》:“遗迹不可问,但见荒榛丛。”(但:仅。)③事迹;功业。《荀子·正名》:“迹长功成,治之极也。”④追踪;搜寻。《新唐书·李密传》:“转匿大侠王季才家,为吏迹捕,复亡去。”⑤考察;观察。《墨子·尚贤中》:“然后圣人听其言,迹其行,察其所能而慎予官。”

    语:

    (一)①谈论;说话。《论语·乡党》:“食不言,寝不语。”②言论;话。《韩非子·五蠹》:“无先王之语,以吏为师。”(不用先王的那套言论,而用官吏当老师。)③谚语;俗语。《列子·杨朱》:“古语有之:‘生相怜,死相捐。’”(捐:弃。)④诗文、谈话中的字或句。杜甫《江上值水如海势聊短述》:“语不惊人死不休。” (二)yù 告诉。《史记·项羽本纪》:“沛公今事有急,亡去不义,不可不语。”(亡:逃走。)

    岂:

    (一)副词。①表示反问。相当于“难道”、“怎么”。《左传·僖公五年》:“晋,吾宗也,岂害我哉?”②表示推测或疑问。相当于“是否”。《三国志·蜀志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也,将军岂愿见之乎?”(二)kǎi 同“愷”。快乐;和乐。《诗经·小雅·鱼藻》:“岂乐饮酒。”[岂弟]同“愷悌”。和悦可亲。《诗经·齐风·载驱》:“齐子岂弟。”(齐子:齐国国君的女儿。)

    同:

    ①会合;聚集。《诗经·小雅·吉日》:“兽之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:兽群聚貌。)庾信《燕射歌辞·角调曲》:“泾渭同流,清浊异能。”②古代诸侯按时朝见天子之礼。《论语·先进》:“宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉。”(如:或者。端:玄端;诸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持赞礼者。)③相同;与“异”相对。《吕氏春秋·察今》:“古今一也,人与我同耳。”④共;共用;同一个。《诗经·秦风·无衣》:“岂曰无衣? 与子同袍。”文天祥《正气歌》:“牛骥同一皂。”(皂:通“槽”。牛马槽。)⑤统一;同一。《三国志 · 吴书 ·吴主传》:“同船济水。”《礼记·中庸》:“车同轨,书同文,行同伦。”(轨:车子两轮间的距离。伦:伦常纲纪。)⑥偕同。古乐府《木兰诗》:“同行十二年。”⑦参与。《武经总要》前集:“不知三军之权,而同三军之任,则疑。”(任:责任;职位。)⑧和谐;安定。《礼记·礼运》:“是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓大同。”(谋闭:停止用计谋。外户:从外面关的门。)⑨整齐。《诗经 ·小雅·车攻》:“我马既同。”⑩古代土地面积单位,方百里为同。《左传·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列国一同。”(11)古代乐律中的阴律,又称“吕”。《周礼·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    伦:

    ①类;同类。扬雄《法言序》:“冠乎群伦。”(冠:位居第一。)贾谊《过秦论上》:“廉颇、赵奢之伦制其兵。”②类比;匹敌。《法言·五百》:“贵无敌,富无伦。”③人与人之间的道德规范。《孟子· 滕文公上》:“使契为司徒,教以人伦。”④条理;次序。《尚书·舜典》:“八音克谐,无相夺伦。”(克:能。谐:和谐。)又指有条理。《周礼·考工记·弓人》:“析干必伦。”(劈树干必须顺着纹理。)


  • hang cang ji yi ji ,yu mo qi tong lun 。

    “hang cang ji yi ji ,yu mo qi tong lun 。”shi gou chu chu :《gao shi yong wu ○shou 》;shi tang chao shi ren wu jun de zuo pin 。

    da yu shou chan rang ,zi gao ci zhu hou 。tui gong kuo wai ye ,fang lang fu he qiu 。
    mo cheng zao zhong mu ,yi yan liang jian chou 。yi yi geng bu gu ,si qing miao nan chou 。

    yi ji hu chong rang ,qi guo cong suo qin 。yu lai ji zong zhou ,nai fu fei ji xin 。
    shi zhuo bu ke chu ,bing qing shou yang cen 。cai wei yong xi nong ,gao yi yue gu jin 。

    xian zai bi ju ni ,bi shi quan ji zhen 。kong fu qi qi zhe ,zheng tu fang wen jin 。
    hang cang ji yi ji ,yu mo qi tong lun 。ou geng chang lin xia ,gan yu diao qiao qun 。

    chong xu ming zhi li ,ti dao zi xuan tong 。bu shou zi yang lu ,dan yin hu qiu zong 。
    ling ran jing he yi ,nao tiao you da kong 。wei zhi feng cheng wo ,wei shi wo cheng feng 。

    jie yu dan chong xuan ,kang li yi zhen yi 。ao ran ci zheng pin ,geng ji dai lu zhi 。
    feng ge jie wen xuan ,long de sui yin mi 。yi you e mei shang ,qian zai bao ling shu 。

    dong fang bing yi xiang ,wan shi yin lang miao 。qi xin bao qing wei ,hun ji bi guang yao 。
    xuan lan ji shu shu ,na gui zai tan xiao 。mai yao wu hu zhong ,hai cong jiu xian miao 。

    dong jing yi bai she ,san fa yong xuan feng 。xin chu ou yu wai ,ji can cheng shi zhong 。
    ao chen bu neng za ,ming wei an ke long 。ni ying liu ya shen ,jing wei xin nan qiong 。

    kang cang zhi xu ji ,qian ji yi yuan xiu 。zhi qu yu du liu ,ri kui sui fang jiu 。
    xiang ren mou shi zhu ,bu yu wen zu dou 。shang xian fei zhi li ,yao shun gu wei lou 。

    gan mu bu yi zhe ,shou dao du heng men 。de guang yi ju fu ,ken yi wang hou zun 。
    wei zhu qin ji xian ,shi lu qing yi dui 。qin bing sui bu ju ,gao wo wei guo fan 。

    chao fu zhi he yuan ,qian jing ren mo zhi 。chi wen rang wang shi ,yin du fang jian yi 。
    bu yu san da piao ,yan neng wei yao shi 。lian zhen zi qing ju ,fu shi he zu wei 。

    wu guan shi ren qu ,jiao ji wu chi sheng 。du you gao wen tong ,song tian qiu yi ming 。
    gong che tu jian lei ,jue lu fei suo rong 。yin shen le yu diao ,shi wang bu ke ying 。

    an cheng wo yun xiu ,mian miao yu qian ling 。xuan yuan lai shun feng ,wen dao xiu shen xing 。
    zhi yan fa xuan li ,gao yi cong yao ming 。san guang ru mo qiong ,ji mo fan tai ning 。

    guo sheng zai tong zhi ,yi de fang wai xin 。jue ji wei shi wu ,qi zhen ru chang lin 。
    yuan he gan yi lei ,meng shou huai de yin 。bu yi gu mo qing ,si yan wei ju shen 。

    bai xiu bao xia xin ,yin gua zi wei mei 。mai yao bu er jia ,you ming fan shen chi 。
    an neng shou xuan xun ,bing yuan zhong su lv 。tao dun cong suo shang ,xiao xiao jue chen gui 。

    ye zai han yin sou ,hao gu sui wang ji 。bao weng cheng yi qin ,shou piao quan dao wei 。
    zi gong chu bu da ,ting yan shi ji fei 。yi wei feng bo ren ,huang wang shi suo yi 。

    miao miao he shang sou ,mo ming qi xu chong 。ling guan chang xuan zhi ,mo cheng qu dao feng 。
    chong ru bu ke lei ,piao ran zai yun kong 。du yu zao hua you ,shei neng ce mo qiong 。

    he you yin geng yi ,chen men qian bao guan 。dao zun ming ke jian ,li qie xin mi xian 。
    hun ji shi fei yu ,zong huai tian de jian 。tong ji kong xuan fu ,ni jing yao bu hai 。

    hu qiu dao wei liang ,xuan xu gu nan zhi 。ji xian yao jian shu ,yu kou chu shen yi 。
    zhi ren wang huo fu ,gan bian mi ding ji 。tai chong yao mo zhen ,yuan hua shei neng zhi 。

    xuan yuan jiu xian zhu ,dao guan san qi chu 。ying wu fang zuo ming ,qi zhen yi gui ju 。
    yi pian xun zhong gu ,jia jing hai tai xu 。kong fu tan you long ,shei neng zhi suo ru 。

    lai shi dao yi yuan ,yi qi de mi qing 。yi dun ao fan qu ,yong qi yun he qing 。
    lu wei fei suo chong ,bi yi sui xia zheng 。yao ran cong wo yuan ,qi wei wu suo ying 。

    zhan qin bao chun cui ,mie ji he guang chen 。gao qing gui xuan mian ,jiang zhi jiu shi ren 。
    bai hang ji mo dian ,san chu dao mi zhen 。xin wei de chao gu ,qi wei yan zhong lun 。

    zhong lian bing ji jie ,shi nan han dao qing 。yi yan que qin wei ,pian zha jiang liao cheng 。
    ci jin yi he yuan ,rang lu xin yi qing 。chu shi gong yi li ,bi yi dao cang ming 。

    zi qi fang yin ji ,ming ji jiu hui xin 。wu lai ying yan you ,qing yi yao he shen 。
    han xiang jin tian lai ,you yan tong kou yin 。shi fei bu zu bian ,an yong lao shen jin 。

    na hua yuan dao zong ,xuan yuan gu bu ce 。dong yu zao hua you ,jing ge tai he xi 。
    fang kuang sheng si wai ,xiao yao shen ming yu 。kuang nai zi jiu dan ,qing ju gui tai ji 。

    pang gong qi lu men ,jue ji yuan cheng shi 。chao ran feng chen wai ,zi de qiu he mei 。
    geng zao qin jue gong ,yun chu ke qi zi 。bao ci yong mo huan ,xuan mian he zu ji 。

    qian lou wen ya cao ,shou yao wei dai hua 。dan ran chang you yi ,yu wu gu mo xia 。
    zhe qi pei ming de ,ji mei bian zheng xie 。ci lu nai yu gui ,biao shi liang ke jia 。

    rong ji xin zhi zhi ,dai suo mo suo qiu 。wai wu fei wo shang ,qin ge zi you you 。
    san le tong zhi dao ,yi yan zui kong qiu 。ju chang yi dai zhong ,xiao ao fu he you 。

    mo fang ya qin de ,zhan fa he fen fen 。si hao tong mo wei ,qiu zhong wo bai yun 。
    zi han cheng di ye ,yi lai yi chu jun 。zhi ji dao ke shang ,yin gua cheng yuan xun 。

    sheng ren gui su piao ,li yi fei xuan tong 。shi jin gao yan sheng ,ke wei da hua zong 。
    fu zi shi chu gou ,zi ran dao si qiong 。ying wu fang jiao hang ,fu yang mi bu tong 。

    ji zhu chao chang lun ,chen ji ji bo shi 。song gu er da fu ,ting che shi guan yi 。
    gao tan shen chao lie ,hong bian bu ke ji 。zhong bing luan feng xin ,shu ran yi xia shi 。

    sun deng hao chun gu ,hui fu cong xue ju 。dan qin ge tian he ,dou yi jian xiang chu 。
    zhong ri mo yun se ,tian ran zai xuan xu 。yi yan jie shu ye ,chao ji an suo ru 。

    wu jia tai xiao wei ,le dao yin yan xue 。wu shang guan you an ,qi zhen yang gao jie 。
    cai yao liao zi gei ,guan shu ren suo yue 。feng chen bu ke hun ,zhen su bi song xue 。

    tai bai quan zhi rang ,yuan tou man yi jian 。yan ling si gao feng ,qu guo bu fu hai 。
    zun rong bi chan yi ,dao yi mou chong shan 。yuan gui yu jun jie ,li shi mo neng pan 。

    wu chong tao yuan ming ,da sheng zhi zhi zu 。yi qing zai zun jiu ,ci wai mo suo yu 。
    peng ze fei wo rong ,she yao xin wei ru 。gui lai bei chuang xia ,fu cai dong li ju 。

    tong xuan gui yin de ,li wu fei shi chao 。you ran da jiang shang ,san fa hui qing rao 。
    yi chen zi wei shui ,fu biao cang lang yao 。mie ji jing he wang ,wei wen du zhao zhao 。

    wen shi tong dao yuan ,han guang yin guan li 。yao xin zi qi fu ,guo yan zhen ren zhi 。
    xuan gao yi yun xi ,shi rong he zu lei 。gao bu san qing jing ,chao deng jiu xian wei 。

    zi ping hao zhen yin ,qing jing wan lao yi 。tan xuan le mo wei ,guan xiang yan sun yi 。
    chang bao fang wai xin ,ju yu ren jian ji 。yi chao bi hun qu ,wu yue sui chang kuo 。

    tai xiang ming xu ji ,wei yuan bu ke jiu 。bing liang ge tai chu ,fan xing ji tong you 。
    kong fu can zhi li ,yan sheng lai zhen shou 。fan ran tong mo liu ,mo ji shi mo gou 。

    da ming xian suo shang ,bao wei sheng suo zhen 。jiao jiao hu zhong wu ,wei zhi re qian chen 。
    qi piao ji shan xia ,xi er ying shui bin 。wu wai liang ji mo ,du yu xuan ming jun 。

    shi an yu ruo guan ,la bo wei xiu shi 。yi chao yin gan ji ,zhi xue wang qin shi 。
    zhe shu qiong tian ren ,ci pin shou xuan mo 。bao zang xin zhao jian ,ke wei jiang lai ze 。

    han huang ju wei yi ,duo shi xian yi ning 。zhi de bu ke ba ,yan jun du zhan ming 。
    bo shi xun liu su ,zhi gui chang xuan jing 。bi guan dong yuan xiang ,he bi you zi ting 。

    han huang dui gu you ,wu se fang yan sheng 。san pin dai shen ze ,yi lai yu di ting 。
    zi chen tong yu qin ,xuan xiang yan ke xing 。lu wei zhong bu qu ,yun shan le gong geng 。

    gao zai bi yan chu ,yi qi ling ji xuan 。dao zun yi bu qu ,shi chong wang lai qian 。
    rong lu an ke you ,bao he cong zi ran 。fang qing ren suo shang ,chang yi gui shan quan 。

    shi qing jin chong yu ,xiao jie jiao dang shi 。yan he zun mo ming ,fan niu liao zi yi 。
    tao pin bi shu bo ,zao huai xin mao ci 。tuo pin ao chen biao ,fang lang shi mo zhi 。

    jiao jiao wu ling zi ,ji xian qi yi ming 。an ci dao de chong ,gu bi fu hua qing 。
    qin shu bu wei wu ,lu wei bu ke rong 。tao ji zhong guan yuan ,shei neng da shi qing 。

    yuan sheng he dan mo ,guan miao zi yi xing 。peng hu chang yan ru ,xian ge le tian ming 。
    mo cai fang shi pin ,you dao gu fei bing 。mu ci qin gao feng ,tui can che ma cheng 。

    zang sou yin zhong he ,chui guan xin hao ran 。wen wang gan xi meng ,shou zheng dao si quan 。
    yi zun mo wei shu ,san zai chun hua xuan 。gong cheng sui bu chu ,dun ji fu chong xuan 。

    zhuo zai xian gao zi ,shang yin du biao ji 。xiao mou quan zheng guo ,jiao ming kao qin shi 。
    shang shen yi bu shou ,cun gong mie ji si 。xu xin gui mo ming ,yuan ji ju jiu yi 。

    zi zhen yan dan xia ,zhong wei peng hao ju 。li pin zhong bu qu ,qing pin chang yan ru 。
    xin qing zai geng yi ,yang shou zi xuan xu 。zhi le fei wai wu ,dao ming huan you yu 。

    zhou feng gui yin yao ,jing mo zun mo ming 。lu hou xun zheng ti ,yu yi zhi dao jing 。
    li ren zai zhong que ,yi pan you hui meng 。yi yan da zhi yi ,qian zai liang wei cheng 。

    yi shang wu jun zuo pin 《gao shi yong 》gong 50shou

    【zhu shi 】:

    hang :

    (yi )①lu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao bian 》:“hang you si ren 。”②pai lie er cheng de hang lie 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“xi bie jun wei hun ,er nv hu cheng hang 。”you wei cheng hang de dong xi de liang ci 。li qun yu 《jiu ri 》:“yi hang xie yan xiang ren lai 。”③hang bei ;bei fen 。《han shu ·li an su jian chuan fu su wu 》:“han tian zi ,wo zhang ren hang ye 。”④gu dai jun shi bian zhi 。er shi wu ren wei hang 。yang xiong 《yu lie fu 》:“ge an hang wu 。”(wu :wu ren wei wu 。) (er )xíng ①hang zou ;liang jiao jiao ti qian jin 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”(jing :lu 。)fan zhi yun hang ;qian jin 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”②yin shen wei li kai ;li qu 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“gong zhi ji yi ji zu hang 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”you zhi yu chu men zai wai you guan de shi wu 。du fu 《feng jian gao san shi wu shi jun 》:“hang se qiu jiang wan 。”③hang cheng ;lu cheng 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“qian li zhi hang ,shi yu zu xia 。”④shu tong ;shu dao 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“shui ni hang ,fan lan yu zhong guo 。”you zhi liu dong de huo lin shi de 。⑤zuo ;shi shi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“fu ren you er xue zhi ,zhuang er yu hang zhi 。”(fu :yu qi ci 。)《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi ,bi zi bi 。”⑥hang wei 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ting ji yan er guan ji hang 。”⑦pin hang 。qu yuan 《jiu zhang ·ju song 》:“hang bi bai yi 。”《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“liu xun chen ji su hang 。”⑧tang 、song guan zhi ,xiao guan jian dai da guan de shi zuo shou mou guan ,da guan jian guan xiao guan de shi jiao hang mou guan 。ou yang xiu 《long gang qian biao 》:“guan wen dian xue shi te jin hang bing bu shang shu 。”(te jin :guan ming 。)⑨gu shi shi ti zhi yi 。shu le fu shi lei 。⑩han zi zi ti zhi yi hang shu de sheng chen 。zi ti jiao kai shu jian yi ,jiao cao shu gui fan ,han dai yi lai ji liu hang 。liu you 《zuo zi 》:“shu cheng ban hang cao 。”(11)fu ci 。jiang yao 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“gan wu sheng zhi hang xiu 。”(xiu :zhi si 。)

    cang :

    (yi )①chu cang ;chu cun 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng ,xia yun ,qiu shou ,dong cang 。”②shou cang ;bao cun 。《mo zi ·tian zhi xia 》:“you shu zhi zhu bo ,cang zhi fu ku 。”③yin cang ;bao cang 。《han fei zi · nan yi 》:“shu zhe ,cang zhi yu xin zhong 。”(shu :zhi jun zhu kong zhi qun chen de ce lve 。) (er )zàng ①chu cun dong xi de de fang 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“jin hou zhi shu tou xu ,shou cang zhe ye 。”②nei zang 。hou zuo “zang ”。wang chong 《lun heng ·lun si 》:“ren si wu cang fu xiu 。”③fo jiao dao jiao jing dian de zong chen 。ru :dao cang ;da cang jing 。

    ji :

    ①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”

    yi :

    ①fen kai 。《li ji ·qu li shang 》:“qun ju wu ren ,ze chang zhe bi yi xi 。”②bu tong de ;bu tong 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi ze shi yi 。”(shi :shi dai 。shi :zhi guo jia zheng zhi he she hui qing kuang 。)③ji te ;yu zhong bu tong 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“yong zhou zhi ye chan yi she 。”④ji guai ;jing ji 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yu ren shen yi zhi 。”⑤ji ta ;bie de 。《li ji ·qu li xia 》:“bu you yi shi ,bi you yi lv 。”

    yi ji :

    ①you yi de cheng ji 。《hou han shu ·zhang di ji 》:“fu zou yi yan ,ze wen zhang ke cai ,ming shi yi gong ,ze zheng you ~~。”②fan chang de xing ji ,duo zhi pan ni de hang wei 。《liang shu ·liu ji lian chuan 》:“nai mi biao ming di ,chen yao xin (xiao yao xin )you ~~。”

    ji :

    ①jiao yin ;zu ji 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“jue ji yi ,mo hang de nan 。”mei cheng 《shang shu jian wu wang 》:“ren xing you wei ji jing er e ji ji zhe 。”②hen ji 。du fu 《wei feng lu shi zhai guan cao jiang jun hua ma tu 》:“gui qi quan men de bi ji ,shi jiao bing zhang sheng guang hui 。”(bing zhang :zhi bing feng 。)you zhi qian dai wei liu xia lai de shi wu 。zhang yu 《qing kou 》:“wei ji bu ke wen ,dan jian huang zhen cong 。”(dan :jin 。)③shi ji ;gong ye 。《xun zi ·zheng ming 》:“ji chang gong cheng ,zhi zhi ji ye 。”④zhui zong ;sou xun 。《xin tang shu ·li mi chuan 》:“zhuai ni da xia wang ji cai jia ,wei li ji bu ,fu wang qu 。”⑤kao cha ;guan cha 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“ran hou sheng ren ting ji yan ,ji ji hang ,cha ji suo neng er shen yu guan 。”

    yu :

    (yi )①tan lun ;shui hua 。《lun yu ·xiang dang 》:“shi bu yan ,qin bu yu 。”②yan lun ;hua 。《han fei zi ·wu du 》:“mo xian wang zhi yu ,yi li wei shi 。”(bu yong xian wang de na tao yan lun ,er yong guan li dang lao shi 。)③yan yu ;su yu 。《lie zi ·yang zhu 》:“gu yu you zhi :‘sheng xiang lian ,si xiang juan 。’”(juan :qi 。)④shi wen 、tan hua zhong de zi huo gou 。du fu 《jiang shang zhi shui ru hai shi liao duan shu 》:“yu bu jing ren si bu xiu 。” (er )yù gao su 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong jin shi you ji ,wang qu bu yi ,bu ke bu yu 。”(wang :tao zou 。)

    qi :

    (yi )fu ci 。①biao shi fan wen 。xiang dang yu “nan dao ”、“zen me ”。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“jin ,wu zong ye ,qi hai wo zai ?”②biao shi tui ce huo yi wen 。xiang dang yu “shi fou ”。《san guo zhi ·shu zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye ,jiang jun qi yuan jian zhi hu ?”(er )kǎi tong “愷”。kuai le ;he le 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“qi le yin jiu 。”[qi di ]tong “愷ti ”。he yue ke qin 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》:“ji zi qi di 。”(ji zi :ji guo guo jun de nv er 。)

    tong :

    ①hui ge ;ju ji 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“shou zhi suo tong ,you (yōu)lu yu (yǔ)yu 。”(you :mu lu 。yu yu :shou qun ju mao 。)yu xin 《yan she ge ci ·jiao diao qu 》:“jing wei tong liu ,qing zhuo yi neng 。”②gu dai zhu hou an shi chao jian tian zi zhi li 。《lun yu ·xian jin 》:“zong miao zhi shi ,ru hui tong ,duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(ru :huo zhe 。duan :xuan duan ;zhu hou ji fu 。zhang fu :hei se guan ming 。xiang :zhu chi zan li zhe 。)③xiang tong ;yu “yi ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“gu jin yi ye ,ren yu wo tong er 。”④gong ;gong yong ;tong yi ge 。《shi jing ·qin feng ·mo yi 》:“qi yue mo yi ? yu zi tong pao 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“niu ji tong yi zao 。”(zao :tong “cao ”。niu ma cao 。)⑤tong yi ;tong yi 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“tong chuan ji shui 。”《li ji ·zhong yong 》:“che tong gui ,shu tong wen ,hang tong lun 。”(gui :che zi liang lun jian de ju li 。lun :lun chang gang ji 。)⑥xie tong 。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian 。”⑦can yu 。《wu jing zong yao 》qian ji :“bu zhi san jun zhi quan ,er tong san jun zhi ren ,ze yi 。”(ren :ze ren ;zhi wei 。)⑧he xie ;an ding 。《li ji ·li yun 》:“shi gu mou bi er bu xing ,dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi ,shi wei da tong 。”(mou bi :ting zhi yong ji mou 。wai hu :cong wai mian guan de men 。)⑨zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·che gong 》:“wo ma ji tong 。”⑩gu dai tu de mian ji chan wei ,fang bai li wei tong 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“ju xi tian zi zhi de yi qi ,lie guo yi tong 。”(11)gu dai le lv zhong de yin lv ,you chen “lv ”。《zhou li ·chun guan ·dian tong 》:“dian tong zhang liu lv liu tong zhi he 。”

    lun :

    ①lei ;tong lei 。yang xiong 《fa yan xu 》:“guan hu qun lun 。”(guan :wei ju di yi 。)gu yi 《guo qin lun shang 》:“lian po 、zhao she zhi lun zhi ji bing 。”②lei bi ;pi di 。《fa yan ·wu bai 》:“gui mo di ,fu mo lun 。”③ren yu ren zhi jian de dao de gui fan 。《meng zi · teng wen gong shang 》:“shi qi wei si tu ,jiao yi ren lun 。”④tiao li ;ci xu 。《shang shu ·shun dian 》:“ba yin ke xie ,mo xiang duo lun 。”(ke :neng 。xie :he xie 。)you zhi you tiao li 。《zhou li ·kao gong ji ·gong ren 》:“xi gan bi lun 。”(pi shu gan bi xu shun zhao wen li 。)