• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 端儀大圭立,興俛聲玲瓏。

    “端儀大圭立,興俛聲玲瓏。”詩句出處:《府尹王侍郎準制拜嶽,因狀嵩高靈勝》;是唐朝詩人尉遲汾的作品。

    雄雄天之中,峻極聞維嵩。作鎮盛標格,出雲為雨風。
    瑞時物不癘,順澤年多豐。加高冠四方,視秩居三公。
    明朝虔昭報,頒祀歲嚴恭。署祝紆禦札,詔賢導宸衷。
    皇皇三川守,馨德清明躬。肅徒奉蘭沐,竟夕玉華東。
    星漢耿齋戶,松泉寒壽宮。具修諒蠲吉,曙色猶蔥曚。
    端儀大圭立,興俛聲玲瓏。挹瓚椒桂馥,奏金巖壑空。
    靈歆若有答,仿佛傳祝工。卒事不遑偃,勝奇紛四叢。
    朝霞破靈嶂,錯落間蒼紅。動息形似蟻,玄黃氣如籠。
    奔傾千萬狀,群嶽安比崇。日月襟袖捧,人天道路通。
    冥搜必殫竭,躋覽忘崎穹。踏翠遍諸剎,趣綿步難終。
    浮丘仙袂接,謝公屐齒窮。龍潭應下瞰,九曲當駭容。
    龍門計東豁,三臺有何蹤。金象語奚應,玉人光想融。
    瑤漿與石髓,清骨宜遭逢。況是降神處,跡惟申甫同。
    周翰已洽論,伊衡亦期功。誠富東山興,須陟中臺庸。
    勉促旋騑軨,未可戀雲松。散材事即異,期為卜一峰。

    【註釋】:

    端:

    ①正;直;端正。《魏子》:“形端則影直。”又公正。賈誼《治安策》:“於是皆選天下之端士孝悌博聞、有道術者以衛翼之,使與太子居處出入。”②事物的一頭或一方。《孫子兵法·勢篇》:“循環之無端,孰能窮之?”③開頭;發端。王安石《荀卿》:“知己者,智之端。”④緣由;來由。陸機《君子行》:“禍集非無端。”⑤量詞。佈帛長度單位。倍丈為端。一說六丈為端,又說一丈六尺為端。《鹽鐵論·力耕》:“中國一端之縵。”⑥審視;細看。司空圖《障車文》:“且子細思量,內外端相,事事相稱,頭頭相當。”⑦副詞。1. 正好。張說《破陣樂》:“正屬四方朝賀,端知萬舞皇威。”2.終究。蔡伸《滿庭芳》:“端不負平生。”3. 究竟。陸遊《幽事》:“餘年端有幾?”

    儀:

    ①準則;法度。《管子·禁藏》:“法者天下之儀也,所以決疑而明是非也。”②效法。《詩經·大雅·文王》:“儀刑文王。”(刑:取法。)③禮節;儀式。《晉書·謝安傳》:“詔府中備兇儀。”(兇:指喪事。)④人的外表風度。《史記·儒林傳序》:“太常擇民年十八已上,儀狀端正者,補博士弟子。”⑤禮物。《野叟曝言》第九十二回:“些微土儀,若不肯受,便是嫌輕瞭!”⑥匹配。宋玉《高唐賦》:“殊無物類之可儀比。”⑦儀器。《後漢書·張衡傳》:“復造候風地動儀。”⑧通“宜”。適宜;合適。《漢書·地理志第八下》:“伯益能儀百物以佐舜。”⑨通“宜”。應該。《詩經· 大雅·烝民》:“我儀圖之。”(圖:謀求。)⑩向;傾向。《漢書·外戚傳上·孝宣許皇後》:“公卿議更立皇後,皆心儀霍將軍女。”[儀表]1.人的外表風度。《宋史·楊承信傳》:“承信身長八尺,美儀表。”2. 表率。《史記·太史公自序》:“(儒者)以為人主,天下之儀表也。”(人主:君主。)

    大:

    (一)①與“小”相對。劉邦《大風歌》:“大風起兮雲飛揚。”《戰國策·燕策二》:“燕趙久相支,以弊大眾,臣恐強秦之為漁父也。”②特指粗,形容條狀物橫剖面大。《後漢書·光武帝紀上》:“時有長人巨無霸,長一丈,大十圍。”③擴大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其園囿,高其臺。”《陳書·周弘正傳》:“庶改澆競之俗,以大吳國之風。”④程度深;聲勢大。晁錯《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,諸子弱,大封同姓。”⑤誇張;誇大。《史記·高祖本紀》:“蕭何曰:‘劉季固多大言,少成事。’”⑥尊貴的;重要的。《論語·顏淵》:“出門如敬大賓。”⑦尊崇;推重。《荀子·天論》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《漢書·王吉傳》:“《春秋》所以大一統者,六合同風,九州共貫也。”⑧敬詞。《三國志·吳書·呂蒙傳》裴松之註引《江表傳》:“(魯)肅撫蒙背曰:‘吾謂大弟但有武略耳。至於今者,學識英博,非復吳下阿蒙。’”⑨排行第一;輩分較長。古樂府《孤兒行》:“大兄言辦飯,大嫂言視馬。”⑩加在“父”“母”之前,用以稱呼祖父、祖母。《史記·留侯世傢》:“韓破,良傢童三百人,弟死不葬,悉以傢財求客刺秦王,為韓報仇,以大父、父五世相韓故。”歸有光《項脊軒志》:“一日,大母過餘曰:‘吾兒久不見若影,何竟日默默在此,大類女郎也?’”(11)表示超過。《戰國策·秦策》:“亦無大大王。”(12)不詳細,不準確。《新書·數寧》:“故聖之起,大以五百為紀。”(五百:指五百年。)(13)副詞。很;極。《史記·張丞相列傳(附申屠嘉)》:“(鄧)通小臣,戲殿上,大不敬,當斬。”[大夫]古代官職名。殷周時期,官分卿、大夫、士三級。秦漢時期,中央要職有禦史大夫、諫大夫、光祿大夫、中大夫等。唐宋存禦史大夫、諫議大夫等。清代稱高級文職階官為大夫,並非實職(武官則稱將軍)。[大王]對帝王的尊稱。《戰國策·秦策一》:“以大王之賢,士民之眾,車騎之用,兵法之教,可以並諸侯,吞天下,稱帝而治。”(教:習。)[大方]專傢內行。王士禛《池北偶談·談藝二·閨秀畫》:“三百年中,大方名筆,可與頡頏者不過二三而已。”(頡頏:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。關漢卿《拜月亭》第三折:“安排香桌兒去,我大燒炷夜香咱。”[大夫]對醫生的尊稱。宋代醫官設有大夫、郎、醫效等。見洪邁《容齋三筆》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左傳·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)後一般寫作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富國》:“故儒術誠行,則天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,獲得好結果。)

    圭:

    ①一種玉器,長條形,上圓下方,古代帝王或諸侯舉行典禮時拿在手裡。《詩經·大雅·抑》:“白圭之玷,尚可磨也。”《說苑·修文》:“諸侯以圭為贊。”②古代測量日影的天文儀器。石座上的橫尺叫圭,南北兩端的標桿叫表,用以測量日影的長短。張衡《東京賦》:“土圭測景,不縮不盈。”(景:“影”本字。)③古代的容量單位。李時珍《本草綱目·序例·陶隱居名醫別錄合藥分劑法則》:“量之所起為圭,四圭為撮,十撮為勺,十勺為合,十合為升,十升為鬥。”《孫子算經》卷上:“量之所起,起於粟,六粟為一圭,十圭為一撮。”④古代的重量單位,一兩的二百四十分之一。《後漢書·律歷志上》“量有輕重”劉昭註引《說苑》雲:“十粟重一圭,十圭重一銖,二十四銖重一兩,十六兩重一斤。”

    立:

    ①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立於沼上。”《論語·微子》:“子路拱而立。”②豎立;樹立。《韓非子·功名》:“立尺材於高山之上。”葉適《終論七》:“的必先立,然後挾弓註矢以從之。”(的:箭靶。)③設置,建立。《荀子·大略》:“立大學,設庠序。”④制定。《荀子·議兵》:“立法施令。”賈誼《過秦論》:“商君佐之,內立法度。”⑤建樹;成就。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“兵精糧多,足以立事。”⑥泛指登上某種位置。《史記·陳涉世傢》:“吾聞二世少子也,不當立。”(少子:最小的兒子。)⑦立刻;立即;馬上。《史記·李將軍列傳》:“匈奴追射我立盡。”《史記·項羽本紀》:“沛公至軍,立誅殺曹無傷。”

    興:

    ①[動]起身,起 來。《論語·衛靈公》:“從者病,莫能~。”②[動]興起,建立。《史記·文帝本紀》:“漢~,至孝文四十有餘載。”③[動]發動。《史記·酷吏列傳》:“漢大~兵伐匈奴。”④[形]興盛。與“廢”相對。《論語· 子路》:“事不成,則禮樂不~。”⑤(xing)[名]興致,興趣(後起意義)。劉義慶《世說新語·任誕》:“吾本乘~而行,~盡而返。”

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    玲:

    [玲玲]金玉之聲。曹攄《述志賦》:“飾吾冠之岌岌,美吾佩之玲玲。”(岌岌:高峻的樣子。)[玲瓏]1.金玉聲。班固《東都賦》:“和鑾玲瓏。”2. 明澈的樣子。邵楚萇《題馬侍中燧木香亭》:“樹影參差斜入簷,風動玲瓏水晶箔。”3.精巧的樣子。《杜陽雜編》:“仍飾以五采細珠,玲瓏相續。”4.靈巧的樣子。洪昇《長生殿·幸恩》:“他情性多驕縱,恃天生百樣玲瓏。”


  • 端仪大圭立,兴俛声玲珑。

    “端仪大圭立,兴俛声玲珑。”诗句出处:《府尹王侍郎准制拜岳,因状嵩高灵胜》;是唐朝诗人尉迟汾的作品。

    雄雄天之中,峻极闻维嵩。作镇盛标格,出云为雨风。
    瑞时物不疠,顺泽年多丰。加高冠四方,视秩居三公。
    明朝虔昭报,颁祀岁严恭。署祝纡御札,诏贤导宸衷。
    皇皇三川守,馨德清明躬。肃徒奉兰沐,竟夕玉华东。
    星汉耿斋户,松泉寒寿宫。具修谅蠲吉,曙色犹葱曚。
    端仪大圭立,兴俛声玲珑。挹瓒椒桂馥,奏金岩壑空。
    灵歆若有答,仿佛传祝工。卒事不遑偃,胜奇纷四丛。
    朝霞破灵嶂,错落间苍红。动息形似蚁,玄黄气如笼。
    奔倾千万状,群岳安比崇。日月襟袖捧,人天道路通。
    冥搜必殚竭,跻览忘崎穹。踏翠遍诸刹,趣绵步难终。
    浮丘仙袂接,谢公屐齿穷。龙潭应下瞰,九曲当骇容。
    龙门计东豁,三台有何踪。金象语奚应,玉人光想融。
    瑶浆与石髓,清骨宜遭逢。况是降神处,迹惟申甫同。
    周翰已洽论,伊衡亦期功。诚富东山兴,须陟中台庸。
    勉促旋騑軨,未可恋云松。散材事即异,期为卜一峰。

    【注释】:

    端:

    ①正;直;端正。《魏子》:“形端则影直。”又公正。贾谊《治安策》:“于是皆选天下之端士孝悌博闻、有道术者以卫翼之,使与太子居处出入。”②事物的一头或一方。《孙子兵法·势篇》:“循环之无端,孰能穷之?”③开头;发端。王安石《荀卿》:“知己者,智之端。”④缘由;来由。陆机《君子行》:“祸集非无端。”⑤量词。布帛长度单位。倍丈为端。一说六丈为端,又说一丈六尺为端。《盐铁论·力耕》:“中国一端之缦。”⑥审视;细看。司空图《障车文》:“且子细思量,内外端相,事事相称,头头相当。”⑦副词。1. 正好。张说《破阵乐》:“正属四方朝贺,端知万舞皇威。”2.终究。蔡伸《满庭芳》:“端不负平生。”3. 究竟。陆游《幽事》:“余年端有几?”

    仪:

    ①准则;法度。《管子·禁藏》:“法者天下之仪也,所以决疑而明是非也。”②效法。《诗经·大雅·文王》:“仪刑文王。”(刑:取法。)③礼节;仪式。《晋书·谢安传》:“诏府中备凶仪。”(凶:指丧事。)④人的外表风度。《史记·儒林传序》:“太常择民年十八已上,仪状端正者,补博士弟子。”⑤礼物。《野叟曝言》第九十二回:“些微土仪,若不肯受,便是嫌轻了!”⑥匹配。宋玉《高唐赋》:“殊无物类之可仪比。”⑦仪器。《后汉书·张衡传》:“复造候风地动仪。”⑧通“宜”。适宜;合适。《汉书·地理志第八下》:“伯益能仪百物以佐舜。”⑨通“宜”。应该。《诗经· 大雅·烝民》:“我仪图之。”(图:谋求。)⑩向;倾向。《汉书·外戚传上·孝宣许皇后》:“公卿议更立皇后,皆心仪霍将军女。”[仪表]1.人的外表风度。《宋史·杨承信传》:“承信身长八尺,美仪表。”2. 表率。《史记·太史公自序》:“(儒者)以为人主,天下之仪表也。”(人主:君主。)

    大:

    (一)①与“小”相对。刘邦《大风歌》:“大风起兮云飞扬。”《战国策·燕策二》:“燕赵久相支,以弊大众,臣恐强秦之为渔父也。”②特指粗,形容条状物横剖面大。《后汉书·光武帝纪上》:“时有长人巨无霸,长一丈,大十围。”③扩大;光大。《荀子·成相》:“卑其志意,大其园囿,高其台。”《陈书·周弘正传》:“庶改浇竞之俗,以大吴国之风。”④程度深;声势大。晁错《削藩策》:“昔高帝初定天下,昆弟少,诸子弱,大封同姓。”⑤夸张;夸大。《史记·高祖本纪》:“萧何曰:‘刘季固多大言,少成事。’”⑥尊贵的;重要的。《论语·颜渊》:“出门如敬大宾。”⑦尊崇;推重。《荀子·天论》:“大天而思之,孰若物畜而制之?”《汉书·王吉传》:“《春秋》所以大一统者,六合同风,九州共贯也。”⑧敬词。《三国志·吴书·吕蒙传》裴松之注引《江表传》:“(鲁)肃抚蒙背曰:‘吾谓大弟但有武略耳。至于今者,学识英博,非复吴下阿蒙。’”⑨排行第一;辈分较长。古乐府《孤儿行》:“大兄言办饭,大嫂言视马。”⑩加在“父”“母”之前,用以称呼祖父、祖母。《史记·留侯世家》:“韩破,良家童三百人,弟死不葬,悉以家财求客刺秦王,为韩报仇,以大父、父五世相韩故。”归有光《项脊轩志》:“一日,大母过余曰:‘吾儿久不见若影,何竟日默默在此,大类女郎也?’”(11)表示超过。《战国策·秦策》:“亦无大大王。”(12)不详细,不准确。《新书·数宁》:“故圣之起,大以五百为纪。”(五百:指五百年。)(13)副词。很;极。《史记·张丞相列传(附申屠嘉)》:“(邓)通小臣,戏殿上,大不敬,当斩。”[大夫]古代官职名。殷周时期,官分卿、大夫、士三级。秦汉时期,中央要职有御史大夫、谏大夫、光禄大夫、中大夫等。唐宋存御史大夫、谏议大夫等。清代称高级文职阶官为大夫,并非实职(武官则称将军)。[大王]对帝王的尊称。《战国策·秦策一》:“以大王之贤,士民之众,车骑之用,兵法之教,可以并诸侯,吞天下,称帝而治。”(教:习。)[大方]专家内行。王士禛《池北偶谈·谈艺二·闺秀画》:“三百年中,大方名笔,可与颉颃者不过二三而已。”(颉颃:相抗衡。) (二)dài 通“待”。要;打算。关汉卿《拜月亭》第三折:“安排香桌儿去,我大烧炷夜香咱。”[大夫]对医生的尊称。宋代医官设有大夫、郎、医效等。见洪迈《容斋三笔》卷十六。(三)tài ①同“太”。《左传·襄公二十四年》:“大上有立德,其次有立功,其次有立言。”(大上:德行最高者。)后一般写作“太”。②同“泰”。安泰;太平。《荀子·富国》:“故儒术诚行,则天下大而富,使而功。”(使:行使,使用。功:成功,获得好结果。)

    圭:

    ①一种玉器,长条形,上圆下方,古代帝王或诸侯举行典礼时拿在手里。《诗经·大雅·抑》:“白圭之玷,尚可磨也。”《说苑·修文》:“诸侯以圭为赞。”②古代测量日影的天文仪器。石座上的横尺叫圭,南北两端的标杆叫表,用以测量日影的长短。张衡《东京赋》:“土圭测景,不缩不盈。”(景:“影”本字。)③古代的容量单位。李时珍《本草纲目·序例·陶隐居名医别录合药分剂法则》:“量之所起为圭,四圭为撮,十撮为勺,十勺为合,十合为升,十升为斗。”《孙子算经》卷上:“量之所起,起于粟,六粟为一圭,十圭为一撮。”④古代的重量单位,一两的二百四十分之一。《后汉书·律历志上》“量有轻重”刘昭注引《说苑》云:“十粟重一圭,十圭重一铢,二十四铢重一两,十六两重一斤。”

    立:

    ①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立于沼上。”《论语·微子》:“子路拱而立。”②竖立;树立。《韩非子·功名》:“立尺材于高山之上。”叶适《终论七》:“的必先立,然后挟弓注矢以从之。”(的:箭靶。)③设置,建立。《荀子·大略》:“立大学,设庠序。”④制定。《荀子·议兵》:“立法施令。”贾谊《过秦论》:“商君佐之,内立法度。”⑤建树;成就。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“兵精粮多,足以立事。”⑥泛指登上某种位置。《史记·陈涉世家》:“吾闻二世少子也,不当立。”(少子:最小的儿子。)⑦立刻;立即;马上。《史记·李将军列传》:“匈奴追射我立尽。”《史记·项羽本纪》:“沛公至军,立诛杀曹无伤。”

    兴:

    ①[动]起身,起 来。《论语·卫灵公》:“从者病,莫能~。”②[动]兴起,建立。《史记·文帝本纪》:“汉~,至孝文四十有余载。”③[动]发动。《史记·酷吏列传》:“汉大~兵伐匈奴。”④[形]兴盛。与“废”相对。《论语· 子路》:“事不成,则礼乐不~。”⑤(xing)[名]兴致,兴趣(后起意义)。刘义庆《世说新语·任诞》:“吾本乘~而行,~尽而返。”

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    玲:

    [玲玲]金玉之声。曹摅《述志赋》:“饰吾冠之岌岌,美吾佩之玲玲。”(岌岌:高峻的样子。)[玲珑]1.金玉声。班固《东都赋》:“和銮玲珑。”2. 明澈的样子。邵楚苌《题马侍中燧木香亭》:“树影参差斜入簷,风动玲珑水晶箔。”3.精巧的样子。《杜阳杂编》:“仍饰以五采细珠,玲珑相续。”4.灵巧的样子。洪昇《长生殿·幸恩》:“他情性多骄纵,恃天生百样玲珑。”


  • duan yi da gui li ,xing fu sheng ling long 。

    “duan yi da gui li ,xing fu sheng ling long 。”shi gou chu chu :《fu yin wang shi lang zhun zhi bai yue ,yin zhuang song gao ling sheng 》;shi tang chao shi ren wei chi fen de zuo pin 。

    xiong xiong tian zhi zhong ,jun ji wen wei song 。zuo zhen cheng biao ge ,chu yun wei yu feng 。
    rui shi wu bu li ,shun ze nian duo feng 。jia gao guan si fang ,shi zhi ju san gong 。
    ming chao qian zhao bao ,ban si sui yan gong 。shu zhu yu yu zha ,zhao xian dao chen zhong 。
    huang huang san chuan shou ,xin de qing ming gong 。su tu feng lan mu ,jing xi yu hua dong 。
    xing han geng zhai hu ,song quan han shou gong 。ju xiu liang juan ji ,shu se you cong meng 。
    duan yi da gui li ,xing fu sheng ling long 。yi zan jiao gui fu ,zou jin yan he kong 。
    ling xin re you da ,fang fo chuan zhu gong 。cu shi bu huang yan ,sheng ji fen si cong 。
    chao xia po ling zhang ,cuo la jian cang gong 。dong xi xing shi yi ,xuan huang qi ru long 。
    ben qing qian mo zhuang ,qun yue an bi chong 。ri yue jin xiu peng ,ren tian dao lu tong 。
    ming sou bi dan jie ,ji lan wang qi qiong 。ta cui bian zhu cha ,qu mian bu nan zhong 。
    fu qiu xian mei jie ,xie gong ji chi qiong 。long tan ying xia kan ,jiu qu dang hai rong 。
    long men ji dong hua ,san tai you he zong 。jin xiang yu xi ying ,yu ren guang xiang rong 。
    yao jiang yu dan sui ,qing gu yi zao feng 。kuang shi jiang shen chu ,ji wei shen fu tong 。
    zhou han yi qia lun ,yi heng yi ji gong 。cheng fu dong shan xing ,xu zhi zhong tai yong 。
    mian cu xuan fei ling ,wei ke lian yun song 。san cai shi ji yi ,ji wei bo yi feng 。

    【zhu shi 】:

    duan :

    ①zheng ;zhi ;duan zheng 。《wei zi 》:“xing duan ze ying zhi 。”you gong zheng 。gu yi 《zhi an ce 》:“yu shi jie shua tian xia zhi duan shi xiao ti bo wen 、you dao shu zhe yi wei yi zhi ,shi yu tai zi ju chu chu ru 。”②shi wu de yi tou huo yi fang 。《sun zi bing fa ·shi pian 》:“xun huan zhi mo duan ,shu neng qiong zhi ?”③kai tou ;fa duan 。wang an dan 《xun qing 》:“zhi ji zhe ,zhi zhi duan 。”④yuan you ;lai you 。liu ji 《jun zi hang 》:“huo ji fei mo duan 。”⑤liang ci 。bu bo chang du chan wei 。bei zhang wei duan 。yi shui liu zhang wei duan ,you shui yi zhang liu che wei duan 。《yan tie lun ·li geng 》:“zhong guo yi duan zhi man 。”⑥shen shi ;xi kan 。si kong tu 《zhang che wen 》:“ju zi xi sai liang ,nei wai duan xiang ,shi shi xiang chen ,tou tou xiang dang 。”⑦fu ci 。1. zheng hao 。zhang shui 《po zhen le 》:“zheng shu si fang chao he ,duan zhi mo wu huang wei 。”2.zhong jiu 。cai shen 《man ting fang 》:“duan bu fu ping sheng 。”3. jiu jing 。liu you 《you shi 》:“yu nian duan you ji ?”

    yi :

    ①zhun ze ;fa du 。《guan zi ·jin cang 》:“fa zhe tian xia zhi yi ye ,suo yi jue yi er ming shi fei ye 。”②xiao fa 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yi xing wen wang 。”(xing :qu fa 。)③li jie ;yi shi 。《jin shu ·xie an chuan 》:“zhao fu zhong bei xiong yi 。”(xiong :zhi sang shi 。)④ren de wai biao feng du 。《shi ji ·ru lin chuan xu 》:“tai chang ze min nian shi ba yi shang ,yi zhuang duan zheng zhe ,bu bo shi di zi 。”⑤li wu 。《ye sou bao yan 》di jiu shi er hui :“xie wei tu yi ,re bu ken shou ,bian shi xian qing le !”⑥pi pei 。song yu 《gao tang fu 》:“shu mo wu lei zhi ke yi bi 。”⑦yi qi 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“fu zao hou feng de dong yi 。”⑧tong “yi ”。kuo yi ;ge kuo 。《han shu ·de li zhi di ba xia 》:“bai yi neng yi bai wu yi zuo shun 。”⑨tong “yi ”。ying gai 。《shi jing · da ya ·zheng min 》:“wo yi tu zhi 。”(tu :mou qiu 。)⑩xiang ;qing xiang 。《han shu ·wai qi chuan shang ·xiao xuan hu huang hou 》:“gong qing yi geng li huang hou ,jie xin yi huo jiang jun nv 。”[yi biao ]1.ren de wai biao feng du 。《song shi ·yang cheng xin chuan 》:“cheng xin shen chang ba che ,mei yi biao 。”2. biao lv 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“(ru zhe )yi wei ren zhu ,tian xia zhi yi biao ye 。”(ren zhu :jun zhu 。)

    da :

    (yi )①yu “xiao ”xiang dui 。liu bang 《da feng ge 》:“da feng qi xi yun fei yang 。”《zhan guo ce ·yan ce er 》:“yan zhao jiu xiang zhi ,yi bi da zhong ,chen kong jiang qin zhi wei yu fu ye 。”②te zhi cu ,xing rong tiao zhuang wu heng pou mian da 。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“shi you chang ren ju mo ba ,chang yi zhang ,da shi wei 。”③kuo da ;guang da 。《xun zi ·cheng xiang 》:“bei ji zhi yi ,da ji yuan you ,gao ji tai 。”《chen shu ·zhou hong zheng chuan 》:“shu gai jiao jing zhi su ,yi da wu guo zhi feng 。”④cheng du shen ;sheng shi da 。chao cuo 《xiao fan ce 》:“xi gao di chu ding tian xia ,kun di shao ,zhu zi ruo ,da feng tong xing 。”⑤kua zhang ;kua da 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiao he yue :‘liu ji gu duo da yan ,shao cheng shi 。’”⑥zun gui de ;chong yao de 。《lun yu ·yan yuan 》:“chu men ru jing da bin 。”⑦zun chong ;tui chong 。《xun zi ·tian lun 》:“da tian er sai zhi ,shu re wu chu er zhi zhi ?”《han shu ·wang ji chuan 》:“《chun qiu 》suo yi da yi tong zhe ,liu ge tong feng ,jiu zhou gong guan ye 。”⑧jing ci 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》pei song zhi zhu yin 《jiang biao chuan 》:“(lu )su fu meng bei yue :‘wu wei da di dan you wu lve er 。zhi yu jin zhe ,xue shi ying bo ,fei fu wu xia a meng 。’”⑨pai hang di yi ;bei fen jiao chang 。gu le fu 《gu er hang 》:“da xiong yan ban fan ,da sao yan shi ma 。”⑩jia zai “fu ”“mu ”zhi qian ,yong yi chen hu zu fu 、zu mu 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“han po ,liang jia tong san bai ren ,di si bu zang ,xi yi jia cai qiu ke ci qin wang ,wei han bao chou ,yi da fu 、fu wu shi xiang han gu 。”gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“yi ri ,da mu guo yu yue :‘wu er jiu bu jian re ying ,he jing ri mo mo zai ci ,da lei nv lang ye ?’”(11)biao shi chao guo 。《zhan guo ce ·qin ce 》:“yi mo da da wang 。”(12)bu xiang xi ,bu zhun que 。《xin shu ·shu ning 》:“gu sheng zhi qi ,da yi wu bai wei ji 。”(wu bai :zhi wu bai nian 。)(13)fu ci 。hen ;ji 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan (fu shen tu jia )》:“(deng )tong xiao chen ,hu dian shang ,da bu jing ,dang zhan 。”[da fu ]gu dai guan zhi ming 。yan zhou shi ji ,guan fen qing 、da fu 、shi san ji 。qin han shi ji ,zhong yang yao zhi you yu shi da fu 、jian da fu 、guang lu da fu 、zhong da fu deng 。tang song cun yu shi da fu 、jian yi da fu deng 。qing dai chen gao ji wen zhi jie guan wei da fu ,bing fei shi zhi (wu guan ze chen jiang jun )。[da wang ]dui di wang de zun chen 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi da wang zhi xian ,shi min zhi zhong ,che ji zhi yong ,bing fa zhi jiao ,ke yi bing zhu hou ,tun tian xia ,chen di er zhi 。”(jiao :xi 。)[da fang ]zhuan jia nei hang 。wang shi zhen 《chi bei ou tan ·tan yi er ·gui xiu hua 》:“san bai nian zhong ,da fang ming bi ,ke yu jie gang zhe bu guo er san er yi 。”(jie gang :xiang kang heng 。) (er )dài tong “dai ”。yao ;da suan 。guan han qing 《bai yue ting 》di san she :“an pai xiang zhuo er qu ,wo da shao zhu ye xiang za 。”[da fu ]dui yi sheng de zun chen 。song dai yi guan she you da fu 、lang 、yi xiao deng 。jian hong mai 《rong zhai san bi 》juan shi liu 。(san )tài ①tong “tai ”。《zuo chuan ·xiang gong er shi si nian 》:“da shang you li de ,ji ci you li gong ,ji ci you li yan 。”(da shang :de hang zui gao zhe 。)hou yi ban xie zuo “tai ”。②tong “tai ”。an tai ;tai ping 。《xun zi ·fu guo 》:“gu ru shu cheng hang ,ze tian xia da er fu ,shi er gong 。”(shi :hang shi ,shi yong 。gong :cheng gong ,huo de hao jie guo 。)

    gui :

    ①yi chong yu qi ,chang tiao xing ,shang yuan xia fang ,gu dai di wang huo zhu hou ju hang dian li shi na zai shou li 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“bai gui zhi dian ,shang ke mo ye 。”《shui yuan ·xiu wen 》:“zhu hou yi gui wei zan 。”②gu dai ce liang ri ying de tian wen yi qi 。dan zuo shang de heng che jiao gui ,na bei liang duan de biao gan jiao biao ,yong yi ce liang ri ying de chang duan 。zhang heng 《dong jing fu 》:“tu gui ce jing ,bu su bu ying 。”(jing :“ying ”ben zi 。)③gu dai de rong liang chan wei 。li shi zhen 《ben cao gang mu ·xu li ·tao yin ju ming yi bie lu ge yao fen ji fa ze 》:“liang zhi suo qi wei gui ,si gui wei cuo ,shi cuo wei shao ,shi shao wei ge ,shi ge wei sheng ,shi sheng wei dou 。”《sun zi suan jing 》juan shang :“liang zhi suo qi ,qi yu su ,liu su wei yi gui ,shi gui wei yi cuo 。”④gu dai de chong liang chan wei ,yi liang de er bai si shi fen zhi yi 。《hou han shu ·lv li zhi shang 》“liang you qing chong ”liu zhao zhu yin 《shui yuan 》yun :“shi su chong yi gui ,shi gui chong yi zhu ,er shi si zhu chong yi liang ,shi liu liang chong yi jin 。”

    li :

    ①zhan li 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang li yu zhao shang 。”《lun yu ·wei zi 》:“zi lu gong er li 。”②shu li ;shu li 。《han fei zi ·gong ming 》:“li che cai yu gao shan zhi shang 。”xie kuo 《zhong lun qi 》:“de bi xian li ,ran hou jia gong zhu shi yi cong zhi 。”(de :jian ba 。)③she zhi ,jian li 。《xun zi ·da lve 》:“li da xue ,she xiang xu 。”④zhi ding 。《xun zi ·yi bing 》:“li fa shi ling 。”gu yi 《guo qin lun 》:“shang jun zuo zhi ,nei li fa du 。”⑤jian shu ;cheng jiu 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“bing jing liang duo ,zu yi li shi 。”⑥fan zhi deng shang mou chong wei zhi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wu wen er shi shao zi ye ,bu dang li 。”(shao zi :zui xiao de er zi 。)⑦li ke ;li ji ;ma shang 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“xiong nu zhui she wo li jin 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong zhi jun ,li zhu sha cao mo shang 。”

    xing :

    ①[dong ]qi shen ,qi lai 。《lun yu ·wei ling gong 》:“cong zhe bing ,mo neng ~。”②[dong ]xing qi ,jian li 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“han ~,zhi xiao wen si shi you yu zai 。”③[dong ]fa dong 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“han da ~bing fa xiong nu 。”④[xing ]xing cheng 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu · zi lu 》:“shi bu cheng ,ze li le bu ~。”⑤(xing)[ming ]xing zhi ,xing qu (hou qi yi yi )。liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“wu ben cheng ~er hang ,~jin er fan 。”

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    ling :

    [ling ling ]jin yu zhi sheng 。cao shu 《shu zhi fu 》:“shi wu guan zhi ji ji ,mei wu pei zhi ling ling 。”(ji ji :gao jun de yang zi 。)[ling long ]1.jin yu sheng 。ban gu 《dong dou fu 》:“he luan ling long 。”2. ming che de yang zi 。shao chu chang 《ti ma shi zhong sui mu xiang ting 》:“shu ying can cha xie ru 簷,feng dong ling long shui jing bo 。”3.jing qiao de yang zi 。《du yang za bian 》:“reng shi yi wu cai xi zhu ,ling long xiang xu 。”4.ling qiao de yang zi 。hong 昇《chang sheng dian ·xing en 》:“ta qing xing duo jiao zong ,shi tian sheng bai yang ling long 。”