• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 褊地難層土,因厓遂削成。

    “褊地難層土,因厓遂削成。”詩句出處:《盛山十二詩》;是唐朝詩人韋處厚的作品。

    顧渚吳商絕,蒙山蜀信稀。千叢因此始,含露紫英肥。

    疏鑿徒為巧,圓窪自可澄。倒花紛錯秀,鑒月靜涵冰。

    激曲縈飛箭,浮溝泛滿卮。將來山太守,早向習傢池。

    夾岸凝清素,交枝漾淺淪。味調方薦實,臘近又先春。

    繚繞緣雲上,璘玢甃玉聯。高高曾幾折,極目瞰秋鳶。

    褊地難層土,因厓遂削成。淺深嵐嶂色,盡向此中呈。

    綆汲豈無井,顛崖貴非浚。願灑塵垢馀,一雨根莖潤。

    雨合飛危砌,天開卷曉窗。齊平聯郭柳,帶繞抱城江。

    噴日舒紅景,通蹊茂綠陰。終期王母摘,不羨武陵深。

    巉巉雪中嶠,磊磊標方峭。勿為枕蒼山,還當礎清廟。

    初映鉤如線,終銜鏡似鉤。遠澄秋水色,高倚曉河流。

    不資冬日秀,為作暑天寒。先植誠非鳳,來翔定是鸞。

    以上韋處厚作品《盛山十二詩》共12首

    【註釋】:

    褊:

    ①衣服狹小。漢·王充《論衡·自紀》:“形大,衣不得褊。”②泛指狹小。《左傳·昭公元年》:“以敝邑褊小,不足以容從者。”③又指氣量狹小;急躁。《詩經·魏風·葛屨》:“維是褊心,是以為刺。”④同“扁”。《三國志·魏書·弁辰傳》:“兒生,便以石厭其頭,欲其褊。”

    地:

    ①大地。與“天”相對。《管子·形勢解》:“地生養萬物。”②陸地;地面。《左傳·僖公四年》:“公(晉獻公)至,毒而獻之。公祭之地,地墳(fèn);與犬,犬斃。”(墳:隆起。)③土地;田地。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地,以場圃任園地。”(廛:城市中的空地。國中:指王城之內。)④領土;疆土。《孟子·離婁上》:“爭地以戰,殺人盈野。”⑤地方;場所。《孫子兵法·虛實》:“先處戰地而待敵者佚。”⑥處境;地位。《史記·李斯列傳》:“久處卑賤之位,困苦之地。”⑦指境界。齊己《移居西湖作》:“隻待秋聲滌心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交廣》:“議論有餘地,公侯來未遲。”⑨路程。李白《妾薄命》:“長門一步地,不肯暫回車。”⑩通“第”。副詞。但;隻。《漢書·丙吉傳》:“西曹地忍之,此不過污丞相車茵耳。”

    難:

    (一)nán 困難;艱難。與“易”相對。《老子》第二章:“故有無相生,難易相成。”李白《蜀道難》:“蜀道之難,難於上青天。” (二)nàn ①災難;禍患。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·五蠹》:“堅甲厲兵以備難。”(厲兵:磨快兵器。)特指兵難,反抗或叛亂。賈誼《過秦論》:“一夫作難而七廟隳。”(七廟:天子的宗廟。隳 :毀壞。)蘇軾《晁錯論》:“惟仁人君子豪傑之士,能出身為天下犯大難,以求成大功。”②怨仇。《戰國策·秦策一》:“以與周武為難。”(周武:周武王。)《史記·張儀列傳》:“楚嘗與秦構難,戰於漢中。”③責備;責難。《孟子·離婁下》:“於禽獸又何難焉?”又詰問;反駁。《論衡·問孔》:“造難孔子,何傷於義?”王安石《答司馬諫議書》:“辟邪說,難壬人。”(壬人:佞人,巧言諂媚的小人。)又辯駁的觀點,論點。《漢書·高帝紀》:“(漢王)以問張良,良發八難。” (三)nuó ①茂盛的樣子。《詩經·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其葉有難。”(阿:通“婀”,柔美的樣子。)②驅逐疫鬼。後來寫作“儺”。《周禮·夏官·方相氏》:“帥百隸而時難,以索室驅疫。”

    層:

    ①重疊。《水經註·河北》:“河北有層山,山甚靈秀。”②量詞。層。王之渙《登鸛雀樓》:“欲窮千裡目,更上一層樓。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·勸學》:“積土成山,風雨興焉。”《尚書·禹貢》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。揚雄《羽獵賦》:“不奪百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③領土;國土。《左傳·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地區。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”(逝:通“誓”。去:離開。女:通“汝”,你。適:往。)⑤鄉土;故鄉。《後漢書·班超傳》:“久在絕域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚書·旅獒》:“犬馬非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指塤一類的樂器。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八音,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊傳·僖公三十一年》:“天子祭天,諸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《詩經·豳風·鴟鴞》:“徹彼桑土。”②古代河流名。《詩經·大雅·綿》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    因:

    ①憑借;依靠。《孟子·離婁上》:“為高必因丘陵,為下必因川澤。”《國語·鄭語》:“(謝西)其民沓貪而忍,不可因也。”②繼續;沿襲。《論語·先進》:“千乘(shèng)之國,攝乎大國之間,加之以師旅,因之以饑饉(jǐn),由也為之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一車四馬。攝:夾處。饑饉:荒年。比:等到。方:義方。)《漢書·循吏傳》:“光因循守職,無所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;緣由。鄒陽《獄中上梁王書》:“無因而至前也。”④因緣。寒山《詩三百五首》之二百三十八:“唯作地獄滓,不修正直因,忽然無常到,定知亂紛紛。”(無常:傳說為陰曹索命的鬼。)⑤介詞。1. 表示事情發生的原因。相當於“因為”、“由於”。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“因前使絕國功,封騫博望侯。”2. 表示行為的條件。相當於“通過”。《鹽鐵論·論儒》:“孔子適衛,因嬖(bì)臣彌子瑕以見衛夫人,子路不悅。”(嬖:被寵愛。)3.表示行為的根據。《史記·孫子吳起列傳》:“善戰者因其勢而利導之。”4. 表示順應情勢。《警世通言·白娘子永鎮雷峰塔》:“因風吹火,用力不多。”⑥連詞。連接短語或句子,表示順承。“於是”。《史記·高祖本紀》:“秦軍解,因大破之。”(解:松懈。)

    遂:

    ①前往;前進。《周易·大壯》:“羝(dī)羊觸藩,不能退,不能遂。”(羝:公羊。藩:籬笆。)②通達。《禮記·緇衣》:“禹立三年,百姓以仁遂焉。”(立:即位。)③成功;順利地做到。《鹽鐵論·大論》:“(孔子)治魯不遂;見逐於齊。”④生長;養育;成長。《墨子·尚同中》:“五谷不孰,六畜不遂。”⑤順心;順適;滿足。《魏書·張彝傳》:“才輕任重,多不遂心。”(任:擔子。)王韜《淞濱瑣話·顧慧仙》:“今日郎已遂欲,何竟忘我耶?”⑥路;通道。柳宗元《罵屍蟲文》:“以通行直遂為顛蹶,以逆施反鬥為安佚。”⑦田間排水小溝。《周禮·遂人》:“夫間有遂,遂上有徑。”⑧先秦時在遠郊設立的一種行政區劃。《禮記·王制》:“不變,移之遂,如初禮。”⑨詳盡;詳究。《荀子·議兵》:“臣請遂道王者諸侯強弱存亡之效,安危之勢。”⑩副詞。1.相當於“於是”、“就”。韓邦靖《關中》:“饑荒失撫禦,盜賊遂縱橫。”2.相當於“竟然”、“終於”。《韓非子·外儲說左上》:“及反,市罷,遂不得履。”

    削:

    (一)①書刀,古時用來削除寫在木簡或竹簡上錯字的小刀。《考工記·築氏》:“築氏為削,長尺,博寸。”(築氏做書刀長一尺,寬一寸。博:寬。)②用刀削。《荀子·非相》:“皋陶(yáo搖)之狀,色如削瓜。”(皋陶:人句。削瓜:削去皮的瓜。)③刪削。《後漢書·皇後紀》:“自撰《顯宗起居註》,削去兄防參醫藥事。”(防:馬防,人名。)④削減;削弱。《漢書·文三王傳》:“削梁王五縣。”《韓非子·十過》:“內不量力,外恃諸侯,則削國之患也。”(恃:依靠。)⑤分割土地。《戰國策·齊策一》:“夫齊削地而封田嬰。”(田嬰:人名。) (二)qiào(俏)。通“鞘”。刀劍套。《漢書·食貨志》:“質氏以酒削而鼎食。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”


  • 褊地难层土,因厓遂削成。

    “褊地难层土,因厓遂削成。”诗句出处:《盛山十二诗》;是唐朝诗人韦处厚的作品。

    顾渚吴商绝,蒙山蜀信稀。千丛因此始,含露紫英肥。

    疏凿徒为巧,圆洼自可澄。倒花纷错秀,鉴月静涵冰。

    激曲萦飞箭,浮沟泛满卮。将来山太守,早向习家池。

    夹岸凝清素,交枝漾浅沦。味调方荐实,腊近又先春。

    缭绕缘云上,璘玢甃玉联。高高曾几折,极目瞰秋鸢。

    褊地难层土,因厓遂削成。浅深岚嶂色,尽向此中呈。

    绠汲岂无井,颠崖贵非浚。愿洒尘垢馀,一雨根茎润。

    雨合飞危砌,天开卷晓窗。齐平联郭柳,带绕抱城江。

    喷日舒红景,通蹊茂绿阴。终期王母摘,不羡武陵深。

    巉巉雪中峤,磊磊标方峭。勿为枕苍山,还当础清庙。

    初映钩如线,终衔镜似钩。远澄秋水色,高倚晓河流。

    不资冬日秀,为作暑天寒。先植诚非凤,来翔定是鸾。

    以上韦处厚作品《盛山十二诗》共12首

    【注释】:

    褊:

    ①衣服狭小。汉·王充《论衡·自纪》:“形大,衣不得褊。”②泛指狭小。《左传·昭公元年》:“以敝邑褊小,不足以容从者。”③又指气量狭小;急躁。《诗经·魏风·葛屦》:“维是褊心,是以为刺。”④同“扁”。《三国志·魏书·弁辰传》:“儿生,便以石厌其头,欲其褊。”

    地:

    ①大地。与“天”相对。《管子·形势解》:“地生养万物。”②陆地;地面。《左传·僖公四年》:“公(晋献公)至,毒而献之。公祭之地,地坟(fèn);与犬,犬斃。”(坟:隆起。)③土地;田地。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地,以场圃任园地。”(廛:城市中的空地。国中:指王城之内。)④领土;疆土。《孟子·离娄上》:“争地以战,杀人盈野。”⑤地方;场所。《孙子兵法·虚实》:“先处战地而待敌者佚。”⑥处境;地位。《史记·李斯列传》:“久处卑贱之位,困苦之地。”⑦指境界。齐己《移居西湖作》:“只待秋声涤心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交广》:“议论有余地,公侯来未迟。”⑨路程。李白《妾薄命》:“长门一步地,不肯暂回车。”⑩通“第”。副词。但;只。《汉书·丙吉传》:“西曹地忍之,此不过污丞相车茵耳。”

    难:

    (一)nán 困难;艰难。与“易”相对。《老子》第二章:“故有无相生,难易相成。”李白《蜀道难》:“蜀道之难,难于上青天。” (二)nàn ①灾难;祸患。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·五蠹》:“坚甲厉兵以备难。”(厉兵:磨快兵器。)特指兵难,反抗或叛乱。贾谊《过秦论》:“一夫作难而七庙隳。”(七庙:天子的宗庙。隳 :毁坏。)苏轼《晁错论》:“惟仁人君子豪杰之士,能出身为天下犯大难,以求成大功。”②怨仇。《战国策·秦策一》:“以与周武为难。”(周武:周武王。)《史记·张仪列传》:“楚尝与秦构难,战于汉中。”③责备;责难。《孟子·离娄下》:“于禽兽又何难焉?”又诘问;反驳。《论衡·问孔》:“造难孔子,何伤于义?”王安石《答司马谏议书》:“辟邪说,难壬人。”(壬人:佞人,巧言谄媚的小人。)又辩驳的观点,论点。《汉书·高帝纪》:“(汉王)以问张良,良发八难。” (三)nuó ①茂盛的样子。《诗经·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其叶有难。”(阿:通“婀”,柔美的样子。)②驱逐疫鬼。后来写作“傩”。《周礼·夏官·方相氏》:“帅百隶而时难,以索室驱疫。”

    层:

    ①重叠。《水经注·河北》:“河北有层山,山甚灵秀。”②量词。层。王之涣《登鹳雀楼》:“欲穷千里目,更上一层楼。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·劝学》:“积土成山,风雨兴焉。”《尚书·禹贡》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。扬雄《羽猎赋》:“不夺百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③领土;国土。《左传·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地区。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”(逝:通“誓”。去:离开。女:通“汝”,你。适:往。)⑤乡土;故乡。《后汉书·班超传》:“久在绝域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚书·旅獒》:“犬马非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指埙一类的乐器。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八音,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊传·僖公三十一年》:“天子祭天,诸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《诗经·豳风·鸱鸮》:“彻彼桑土。”②古代河流名。《诗经·大雅·绵》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    因:

    ①凭借;依靠。《孟子·离娄上》:“为高必因丘陵,为下必因川泽。”《国语·郑语》:“(谢西)其民沓贪而忍,不可因也。”②继续;沿袭。《论语·先进》:“千乘(shèng)之国,摄乎大国之间,加之以师旅,因之以饥馑(jǐn),由也为之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一车四马。摄:夹处。饥馑:荒年。比:等到。方:义方。)《汉书·循吏传》:“光因循守职,无所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;缘由。邹阳《狱中上梁王书》:“无因而至前也。”④因缘。寒山《诗三百五首》之二百三十八:“唯作地狱滓,不修正直因,忽然无常到,定知乱纷纷。”(无常:传说为阴曹索命的鬼。)⑤介词。1. 表示事情发生的原因。相当于“因为”、“由于”。《史记·卫将军骠骑列传》:“因前使绝国功,封骞博望侯。”2. 表示行为的条件。相当于“通过”。《盐铁论·论儒》:“孔子适卫,因嬖(bì)臣弥子瑕以见卫夫人,子路不悦。”(嬖:被宠爱。)3.表示行为的根据。《史记·孙子吴起列传》:“善战者因其势而利导之。”4. 表示顺应情势。《警世通言·白娘子永镇雷峰塔》:“因风吹火,用力不多。”⑥连词。连接短语或句子,表示顺承。“于是”。《史记·高祖本纪》:“秦军解,因大破之。”(解:松懈。)

    遂:

    ①前往;前进。《周易·大壮》:“羝(dī)羊触藩,不能退,不能遂。”(羝:公羊。藩:篱笆。)②通达。《礼记·缁衣》:“禹立三年,百姓以仁遂焉。”(立:即位。)③成功;顺利地做到。《盐铁论·大论》:“(孔子)治鲁不遂;见逐于齐。”④生长;养育;成长。《墨子·尚同中》:“五谷不孰,六畜不遂。”⑤顺心;顺适;满足。《魏书·张彝传》:“才轻任重,多不遂心。”(任:担子。)王韬《淞滨琐话·顾慧仙》:“今日郎已遂欲,何竟忘我耶?”⑥路;通道。柳宗元《骂尸虫文》:“以通行直遂为颠蹶,以逆施反斗为安佚。”⑦田间排水小沟。《周礼·遂人》:“夫间有遂,遂上有径。”⑧先秦时在远郊设立的一种行政区划。《礼记·王制》:“不变,移之遂,如初礼。”⑨详尽;详究。《荀子·议兵》:“臣请遂道王者诸侯强弱存亡之效,安危之势。”⑩副词。1.相当于“于是”、“就”。韩邦靖《关中》:“饥荒失抚御,盗贼遂纵横。”2.相当于“竟然”、“终于”。《韩非子·外储说左上》:“及反,市罢,遂不得履。”

    削:

    (一)①书刀,古时用来削除写在木简或竹简上错字的小刀。《考工记·筑氏》:“筑氏为削,长尺,博寸。”(筑氏做书刀长一尺,宽一寸。博:宽。)②用刀削。《荀子·非相》:“皋陶(yáo摇)之状,色如削瓜。”(皋陶:人句。削瓜:削去皮的瓜。)③删削。《后汉书·皇后纪》:“自撰《显宗起居注》,削去兄防参医药事。”(防:马防,人名。)④削减;削弱。《汉书·文三王传》:“削梁王五县。”《韩非子·十过》:“内不量力,外恃诸侯,则削国之患也。”(恃:依靠。)⑤分割土地。《战国策·齐策一》:“夫齐削地而封田婴。”(田婴:人名。) (二)qiào(俏)。通“鞘”。刀剑套。《汉书·食货志》:“质氏以酒削而鼎食。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”


  • bian de nan ceng tu ,yin ya sui xiao cheng 。

    “bian de nan ceng tu ,yin ya sui xiao cheng 。”shi gou chu chu :《cheng shan shi er shi 》;shi tang chao shi ren wei chu hou de zuo pin 。

    gu zhu wu shang jue ,meng shan shu xin xi 。qian cong yin ci shi ,han lou zi ying fei 。

    shu zao tu wei qiao ,yuan wa zi ke cheng 。dao hua fen cuo xiu ,jian yue jing han bing 。

    ji qu ying fei jian ,fu gou fan man zhi 。jiang lai shan tai shou ,zao xiang xi jia chi 。

    ga an ning qing su ,jiao zhi yang jian lun 。wei diao fang jian shi ,la jin you xian chun 。

    liao rao yuan yun shang ,lin bin zhou yu lian 。gao gao ceng ji she ,ji mu kan qiu yuan 。

    bian de nan ceng tu ,yin ya sui xiao cheng 。jian shen lan zhang se ,jin xiang ci zhong cheng 。

    geng ji qi mo jing ,dian ya gui fei jun 。yuan sa chen gou yu ,yi yu gen jing run 。

    yu ge fei wei qi ,tian kai juan xiao chuang 。ji ping lian guo liu ,dai rao bao cheng jiang 。

    pen ri shu gong jing ,tong qi mao lu yin 。zhong ji wang mu zhai ,bu xian wu ling shen 。

    chan chan xue zhong jiao ,lei lei biao fang qiao 。wu wei zhen cang shan ,hai dang chu qing miao 。

    chu ying gou ru xian ,zhong xian jing shi gou 。yuan cheng qiu shui se ,gao yi xiao he liu 。

    bu zi dong ri xiu ,wei zuo shu tian han 。xian zhi cheng fei feng ,lai xiang ding shi luan 。

    yi shang wei chu hou zuo pin 《cheng shan shi er shi 》gong 12shou

    【zhu shi 】:

    bian :

    ①yi fu xia xiao 。han ·wang chong 《lun heng ·zi ji 》:“xing da ,yi bu de bian 。”②fan zhi xia xiao 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“yi bi yi bian xiao ,bu zu yi rong cong zhe 。”③you zhi qi liang xia xiao ;ji zao 。《shi jing ·wei feng ·ge ju 》:“wei shi bian xin ,shi yi wei ci 。”④tong “bian ”。《san guo zhi ·wei shu ·bian chen chuan 》:“er sheng ,bian yi dan ya ji tou ,yu ji bian 。”

    de :

    ①da de 。yu “tian ”xiang dui 。《guan zi ·xing shi jie 》:“de sheng yang mo wu 。”②liu de ;de mian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“gong (jin suo gong )zhi ,du er suo zhi 。gong ji zhi de ,de fen (fèn);yu quan ,quan 斃。”(fen :long qi 。)③tu de ;tian de 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de ,yi chang pu ren yuan de 。”(chan :cheng shi zhong de kong de 。guo zhong :zhi wang cheng zhi nei 。)④ling tu ;jiang tu 。《meng zi ·li lou shang 》:“zheng de yi zhan ,sha ren ying ye 。”⑤de fang ;chang suo 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“xian chu zhan de er dai di zhe yi 。”⑥chu jing ;de wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jiu chu bei jian zhi wei ,kun ku zhi de 。”⑦zhi jing jie 。ji ji 《yi ju xi hu zuo 》:“zhi dai qiu sheng di xin de ,na yi xin xi jian xing rong 。”(na yi :seng yi 。)⑧de bu 。du fu 《feng song wei liu zhang you shao fu zhi jiao an 》:“yi lun you yu de ,gong hou lai wei chi 。”⑨lu cheng 。li bai 《qie bao ming 》:“chang men yi bu de ,bu ken zan hui che 。”⑩tong “di ”。fu ci 。dan ;zhi 。《han shu ·bing ji chuan 》:“xi cao de ren zhi ,ci bu guo wu cheng xiang che yin er 。”

    nan :

    (yi )nán kun nan ;jian nan 。yu “yi ”xiang dui 。《lao zi 》di er zhang :“gu you mo xiang sheng ,nan yi xiang cheng 。”li bai 《shu dao nan 》:“shu dao zhi nan ,nan yu shang qing tian 。” (er )nàn ①zai nan ;huo huan 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·wu du 》:“jian jia li bing yi bei nan 。”(li bing :mo kuai bing qi 。)te zhi bing nan ,fan kang huo pan luan 。gu yi 《guo qin lun 》:“yi fu zuo nan er qi miao hui 。”(qi miao :tian zi de zong miao 。hui :hui huai 。)su shi 《chao cuo lun 》:“wei ren ren jun zi hao jie zhi shi ,neng chu shen wei tian xia fan da nan ,yi qiu cheng da gong 。”②yuan chou 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi yu zhou wu wei nan 。”(zhou wu :zhou wu wang 。)《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“chu chang yu qin gou nan ,zhan yu han zhong 。”③ze bei ;ze nan 。《meng zi ·li lou xia 》:“yu qin shou you he nan yan ?”you jie wen ;fan bo 。《lun heng ·wen kong 》:“zao nan kong zi ,he shang yu yi ?”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“bi xie shui ,nan ren ren 。”(ren ren :ning ren ,qiao yan chan mei de xiao ren 。)you bian bo de guan dian ,lun dian 。《han shu ·gao di ji 》:“(han wang )yi wen zhang liang ,liang fa ba nan 。” (san )nuó ①mao cheng de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·xi sang 》:“xi sang you a ,ji xie you nan 。”(a :tong “e ”,rou mei de yang zi 。)②qu zhu yi gui 。hou lai xie zuo “nuo ”。《zhou li ·xia guan ·fang xiang shi 》:“shuai bai li er shi nan ,yi suo shi qu yi 。”

    ceng :

    ①chong die 。《shui jing zhu ·he bei 》:“he bei you ceng shan ,shan shen ling xiu 。”②liang ci 。ceng 。wang zhi huan 《deng guan qiao lou 》:“yu qiong qian li mu ,geng shang yi ceng lou 。”

    tu :

    (yi )①ni tu ;tu rang 。《xun zi ·quan xue 》:“ji tu cheng shan ,feng yu xing yan 。”《shang shu ·yu gong 》:“(ji zhou )jue tu wei bai rang 。”(jue :ji ;ta de 。)②tu de ;tian de 。yang xiong 《yu lie fu 》:“bu duo bai xing gao yu gu tu sang zhe zhi de 。”(gao yu :fei wo 。)③ling tu ;guo tu 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“pu tian zhi xia ,mo fei wang tu 。”④de fang ;de ou 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”(shi :tong “shi ”。qu :li kai 。nv :tong “ru ”,ni 。kuo :wang 。)⑤xiang tu ;gu xiang 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“jiu zai jue yu ,nian lao sai tu 。”⑥ben de de ;de fang xing de 。《shang shu ·lv ao 》:“quan ma fei ji tu xing bu chu 。”⑦wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑧ba yin zhi yi 。zhi xun yi lei de le qi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yin ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑨tu de shen 。《gong yang chuan ·xi gong san shi yi nian 》:“tian zi ji tian ,zhu hou ji tu 。” (er )dù ①zhi wu de gen 。《shi jing ·bin feng ·chi xiao 》:“che bi sang tu 。”②gu dai he liu ming 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“min zhi chu sheng ,zi tu ju qi 。”(ju :tong “cu cú”,wang 。qi :gu he ming 。)

    yin :

    ①ping jie ;yi kao 。《meng zi ·li lou shang 》:“wei gao bi yin qiu ling ,wei xia bi yin chuan ze 。”《guo yu ·zheng yu 》:“(xie xi )ji min da tan er ren ,bu ke yin ye 。”②ji xu ;yan xi 。《lun yu ·xian jin 》:“qian cheng (shèng)zhi guo ,she hu da guo zhi jian ,jia zhi yi shi lv ,yin zhi yi ji jin (jǐn),you ye wei zhi ,bi (bì)ji san nian ,ke shi you yong ,ju zhi fang ye 。”(cheng :yi che si ma 。she :ga chu 。ji jin :huang nian 。bi :deng dao 。fang :yi fang 。)《han shu ·xun li chuan 》:“guang yin xun shou zhi ,mo suo gai zuo 。”(guang :huo guang 。xun :zun xun 。)③yuan yin ;yuan you 。ju yang 《yu zhong shang liang wang shu 》:“mo yin er zhi qian ye 。”④yin yuan 。han shan 《shi san bai wu shou 》zhi er bai san shi ba :“wei zuo de yu zi ,bu xiu zheng zhi yin ,hu ran mo chang dao ,ding zhi luan fen fen 。”(mo chang :chuan shui wei yin cao suo ming de gui 。)⑤jie ci 。1. biao shi shi qing fa sheng de yuan yin 。xiang dang yu “yin wei ”、“you yu ”。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“yin qian shi jue guo gong ,feng jian bo wang hou 。”2. biao shi hang wei de tiao jian 。xiang dang yu “tong guo ”。《yan tie lun ·lun ru 》:“kong zi kuo wei ,yin bi (bì)chen mi zi xia yi jian wei fu ren ,zi lu bu yue 。”(bi :bei chong ai 。)3.biao shi hang wei de gen ju 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“shan zhan zhe yin ji shi er li dao zhi 。”4. biao shi shun ying qing shi 。《jing shi tong yan ·bai niang zi yong zhen lei feng da 》:“yin feng chui huo ,yong li bu duo 。”⑥lian ci 。lian jie duan yu huo gou zi ,biao shi shun cheng 。“yu shi ”。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“qin jun jie ,yin da po zhi 。”(jie :song xie 。)

    sui :

    ①qian wang ;qian jin 。《zhou yi ·da zhuang 》:“di (dī)yang chu fan ,bu neng tui ,bu neng sui 。”(di :gong yang 。fan :li ba 。)②tong da 。《li ji ·zi yi 》:“yu li san nian ,bai xing yi ren sui yan 。”(li :ji wei 。)③cheng gong ;shun li de zuo dao 。《yan tie lun ·da lun 》:“(kong zi )zhi lu bu sui ;jian zhu yu ji 。”④sheng chang ;yang yo ;cheng chang 。《mo zi ·shang tong zhong 》:“wu gu bu shu ,liu chu bu sui 。”⑤shun xin ;shun kuo ;man zu 。《wei shu ·zhang yi chuan 》:“cai qing ren chong ,duo bu sui xin 。”(ren :dan zi 。)wang tao 《song bin suo hua ·gu hui xian 》:“jin ri lang yi sui yu ,he jing wang wo ye ?”⑥lu ;tong dao 。liu zong yuan 《ma shi chong wen 》:“yi tong hang zhi sui wei dian jue ,yi ni shi fan dou wei an yi 。”⑦tian jian pai shui xiao gou 。《zhou li ·sui ren 》:“fu jian you sui ,sui shang you jing 。”⑧xian qin shi zai yuan jiao she li de yi chong hang zheng ou hua 。《li ji ·wang zhi 》:“bu bian ,yi zhi sui ,ru chu li 。”⑨xiang jin ;xiang jiu 。《xun zi ·yi bing 》:“chen qing sui dao wang zhe zhu hou jiang ruo cun wang zhi xiao ,an wei zhi shi 。”⑩fu ci 。1.xiang dang yu “yu shi ”、“jiu ”。han bang jing 《guan zhong 》:“ji huang shi fu yu ,dao zei sui zong heng 。”2.xiang dang yu “jing ran ”、“zhong yu ”。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ji fan ,shi ba ,sui bu de lv 。”

    xiao :

    (yi )①shu dao ,gu shi yong lai xiao chu xie zai mu jian huo zhu jian shang cuo zi de xiao dao 。《kao gong ji ·zhu shi 》:“zhu shi wei xiao ,chang che ,bo cun 。”(zhu shi zuo shu dao chang yi che ,kuan yi cun 。bo :kuan 。)②yong dao xiao 。《xun zi ·fei xiang 》:“gao tao (yáoyao )zhi zhuang ,se ru xiao gua 。”(gao tao :ren gou 。xiao gua :xiao qu pi de gua 。)③shan xiao 。《hou han shu ·huang hou ji 》:“zi zhuan 《xian zong qi ju zhu 》,xiao qu xiong fang can yi yao shi 。”(fang :ma fang ,ren ming 。)④xiao jian ;xiao ruo 。《han shu ·wen san wang chuan 》:“xiao liang wang wu xian 。”《han fei zi ·shi guo 》:“nei bu liang li ,wai shi zhu hou ,ze xiao guo zhi huan ye 。”(shi :yi kao 。)⑤fen ge tu de 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“fu ji xiao de er feng tian ying 。”(tian ying :ren ming 。) (er )qiào(qiao )。tong “qiao ”。dao jian tao 。《han shu ·shi huo zhi 》:“zhi shi yi jiu xiao er ding shi 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”