• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 彈隨空被笑,獻楚自多傷。

    “彈隨空被笑,獻楚自多傷。”詩句出處:《在江南贈宋五之問》;是唐朝詩人駱賓王的作品。

    井絡雙源浚,潯陽九派長。淪波通地穴,輸委下歸塘。
    別島籠朝蜃,連洲擁夕漲。韞珠澄積潤,讓璧動浮光。
    浮光凝折水,積潤疏圓沚。玉輪涵地開,劍閣連星起。
    風煙標迥秀,英靈信多美。懷德踐遺芳,端操慚謀已。
    謀已謬觀光,牽跡強淒惶。揆拙迷三省,勞生昧兩忘。
    彈隨空被笑,獻楚自多傷。一朝殊默語,千裡易炎涼。
    炎涼幾遷貿,川陸疲臻湊。積水架吳濤,連山橫楚岫。
    風月雖殊昔,星河猶是舊。姑蘇望南浦,邯鄲通北走。
    北走平生親,南浦別離津。瀟湘一超忽,洞庭多苦辛。
    秋江無綠芷,寒汀有白蘋。采之將何遺,故人漳水濱。
    漳濱已遼遠,江潭未旋返。為聽短歌行,當想長洲苑。
    露金熏菊岸,風佩搖蘭坂。蟬鳴稻葉秋,雁起蘆花晚。
    晚秋雲日明,亭皋風霧清。獨負平生氣,重牽搖落情。
    占星非聚德,夢月詎懸名。寂寥傷楚奏,淒斷泣秦聲。
    秦聲懷舊裡,楚奏悲無已。郢路少知音,叢臺富奇士。
    溫輝凌愛日,壯氣驚寒水。一顧重風雲,三冬足文史。
    文史盛紛綸,京洛多風塵。猶輕五車富,未重一囊貧。
    李仙非易托,蘇鬼尚難因。不惜勞歌盡,誰為聽陽春。

    【註釋】:

    彈:

    (一)①彈弓。《戰國策·楚策四》:“左挾彈,右攝丸。”②彈丸。李商隱《富平少侯》:“不收金彈拋林外。” (二)tán ①用彈弓發射。《左傳·宣公二年》:“從臺上彈人,而觀其避丸也。”②用手指輕擊。《楚辭·漁父》:“新沐者必彈冠。”③彈奏樂器。白居易《琵琶行》:“低眉信手續續彈,說盡心中無限事。”④揮灑(淚水)。晏幾道《虞美人》:“遠彈雙淚惜香紅。暗恨玉顏光景,與花同。”⑤抨擊;檢舉。《後漢書·史弼傳》:“州司不敢糾彈。”

    隨:

    ①跟隨。《莊子·人間世》:“自吾執斧斤以隨夫子,未嘗見材如此其美也。”②沿著;順著。《范子》:“聖人之變,如水隨形。”③順應。《淮南子·齊俗》:“故聖人論世而立法,隨時而舉事。”④聽任;放任。韓愈《進學解》:“業精於勤荒於嬉,行成於思毀於隨。”⑤追逐;追求。《周易·隨》:“隨有求得。”(追逐而有所求則必得。)⑥副詞。隨即;接著。《史記·留侯世傢》:“(張)良殊大驚,隨目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯國名。在今湖北省隨縣。⑧春秋邑名。在今山西省介休縣。

    空:

    (一)①空虛;什麼也沒有。《韓非子·初見秦》:“囷倉空虛。”宋玉《風賦》:“空穴來風。”王維《鹿砦》:“空山不見人。”②不實;空泛。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦貪,負其強,以空言求璧。”③白白地。《漢書·匈奴傳》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之廣陵》:“孤帆遠影碧空盡。”⑤佛教用語。佛教認為一切事物的現象並無實體,都是空的。《般若心經》:“色即是空,空即是色。”(色:指物質現象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周禮· 考工記·函人》:“眡(shì)其鉆空。”(眡:視。)《史記·五帝本紀》:“舜穿井為匿空旁出。”(三)kòng ①窮困。《詩經·小雅·節南山》:“不宜空我師。”(空:用如使動,使……窮困。師:眾;眾人。)《論語·先進》:“回也其庶乎,屢空。”(回:顏回。庶:庶幾;差不多。)②缺少。《法言·問神》:“昔之說《書》者序以百,而《酒誥》之篇俄空焉。”(《酒誥》:《尚書》中的篇名。)白居易《春憶二林寺舊遊》:“最慚僧社題橋處,十八人名空一人。”③間隙;空子。《三國志·吳書·周魴傳》:“看伺空隙,欲復為亂。”④閑著;未被利用的。《史記·蕭相國世傢》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《論衡·命義》:“伯牛空居,而遭惡疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:閑居在傢。)

    被:

    (一)①被子。宋玉《招魂》:“翡翠珠被,爛齊光些。”(些:語氣詞。)②覆蓋。張衡《東京賦》:“芙蓉覆水,秋蘭被涯。”③及;延及。《漢書· 嚴助傳》:“陛下垂德惠以覆露之,使元元之民安生樂業,則澤被萬世。”(覆露:像露水一樣滋潤。)④蒙受;遭受。《戰國策·燕策三》:“秦王復擊軻,被八創。”⑤介詞。表被動。 (二)pī ①披在身上或穿在身上。後作“披”。屈原《涉江》:“被明月兮佩寶璐。”②衣的一種。狀如今之鬥篷、披風。《左傳·昭公十二年》:“王見之,去冠、被,舍鞭,與之語。”③量詞。表示某些護身物品的計量。《史記·絳侯周勃世傢》:“甲楯五百被。”

    獻:

    ①祭祀宗廟所用之犬。②獻祭。《禮記 · 禮器》:“ 一獻質,三獻文,五獻察,七獻神。”(質:質樸;簡略。文:文飾。察:明。神:指先祖。)③進獻;奉獻。《周禮·夏官·羅氏》:“獻鳩以養國老。”④主人向客人敬酒。《詩經·小雅·楚茨》:“為賓為客,獻酬交錯。”⑤呈露;呈現。《左傳·昭公二十七年》:“羞者獻體改服於門外。”⑥賢人。《尚書·益稷》:“萬邦黎獻,共惟帝臣。”

    楚:

    ①木名。牡荊。落葉灌木或小喬木。枝幹堅勁,可以作杖。《韓非子·十過》:“公宮之垣,皆以荻蒿楛楚墻之。”②打人的荊條。《禮記·學記》:“夏楚二物,收其威也。”(夏:通“檟”。木名。)③用荊條打。《後漢書·史弼傳》:“命左右引出,楚捶數百。”④痛苦。《史記·文帝本紀》:“何其楚痛而不得也。”⑤整齊。《詩經·小雅·賓之初筵》:“籩豆有楚。”(籩豆:食器。)⑥周朝諸侯國,戰國時為七雄之一。原來在今湖北和湖南一帶,後來擴展到今河南、安徽、江蘇、浙江和四川。後為秦所滅。[楚楚]1. 繁茂的樣子。《詩經·小雅·楚茨》:“楚楚者茨。”(茨:茨藜。)2. 鮮明的樣子。《詩經·曹風·蜉蝣》:“蜉蝣之羽,衣裳楚楚。”

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    多:

    ①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”

    傷:

    ①人或動物身體受到損傷。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口傷。”(郊:祭祀名。)②傷口;創傷。《韓非子·外儲說左上》:“吳起懷瘳實而吮傷。”③傷害;損害。《周易·節卦》:“節以制度,不傷財,不害民。”④妨礙。杜甫《陳拾遺故宅》:“位下曷足傷?”⑤憂愁;悲傷;憂傷。《詩經·小雅·杕杜》:“女心傷止。”(止:句末語氣詞。)⑥喪祭。《管子·君臣下》:“明君飾食飲吊傷之禮。”⑦嫌;失之於。《北史·蘇威傳》:“所修格令章程,並行於當世,頗傷瑣碎。”⑧太;過度。齊己《野鴨》:“長生緣甚瘦,近死為傷肥。”


  • 弹随空被笑,献楚自多伤。

    “弹随空被笑,献楚自多伤。”诗句出处:《在江南赠宋五之问》;是唐朝诗人骆宾王的作品。

    井络双源浚,浔阳九派长。沦波通地穴,输委下归塘。
    别岛笼朝蜃,连洲拥夕涨。韫珠澄积润,让璧动浮光。
    浮光凝折水,积润疏圆沚。玉轮涵地开,剑阁连星起。
    风烟标迥秀,英灵信多美。怀德践遗芳,端操惭谋已。
    谋已谬观光,牵迹强凄惶。揆拙迷三省,劳生昧两忘。
    弹随空被笑,献楚自多伤。一朝殊默语,千里易炎凉。
    炎凉几迁贸,川陆疲臻凑。积水架吴涛,连山横楚岫。
    风月虽殊昔,星河犹是旧。姑苏望南浦,邯郸通北走。
    北走平生亲,南浦别离津。潇湘一超忽,洞庭多苦辛。
    秋江无绿芷,寒汀有白蘋。采之将何遗,故人漳水滨。
    漳滨已辽远,江潭未旋返。为听短歌行,当想长洲苑。
    露金熏菊岸,风佩摇兰坂。蝉鸣稻叶秋,雁起芦花晚。
    晚秋云日明,亭皋风雾清。独负平生气,重牵摇落情。
    占星非聚德,梦月讵悬名。寂寥伤楚奏,凄断泣秦声。
    秦声怀旧里,楚奏悲无已。郢路少知音,丛台富奇士。
    温辉凌爱日,壮气惊寒水。一顾重风云,三冬足文史。
    文史盛纷纶,京洛多风尘。犹轻五车富,未重一囊贫。
    李仙非易托,苏鬼尚难因。不惜劳歌尽,谁为听阳春。

    【注释】:

    弹:

    (一)①弹弓。《战国策·楚策四》:“左挟弹,右摄丸。”②弹丸。李商隐《富平少侯》:“不收金弹抛林外。” (二)tán ①用弹弓发射。《左传·宣公二年》:“从台上弹人,而观其避丸也。”②用手指轻击。《楚辞·渔父》:“新沐者必弹冠。”③弹奏乐器。白居易《琵琶行》:“低眉信手续续弹,说尽心中无限事。”④挥洒(泪水)。晏几道《虞美人》:“远弹双泪惜香红。暗恨玉颜光景,与花同。”⑤抨击;检举。《后汉书·史弼传》:“州司不敢纠弹。”

    随:

    ①跟随。《庄子·人间世》:“自吾执斧斤以随夫子,未尝见材如此其美也。”②沿着;顺着。《范子》:“圣人之变,如水随形。”③顺应。《淮南子·齐俗》:“故圣人论世而立法,随时而举事。”④听任;放任。韩愈《进学解》:“业精于勤荒于嬉,行成于思毁于随。”⑤追逐;追求。《周易·随》:“随有求得。”(追逐而有所求则必得。)⑥副词。随即;接着。《史记·留侯世家》:“(张)良殊大惊,随目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯国名。在今湖北省随县。⑧春秋邑名。在今山西省介休县。

    空:

    (一)①空虚;什么也没有。《韩非子·初见秦》:“囷仓空虚。”宋玉《风赋》:“空穴来风。”王维《鹿砦》:“空山不见人。”②不实;空泛。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦贪,负其强,以空言求璧。”③白白地。《汉书·匈奴传》:“兵不空出。”④天空;空中。李白《送孟浩然之广陵》:“孤帆远影碧空尽。”⑤佛教用语。佛教认为一切事物的现象并无实体,都是空的。《般若心经》:“色即是空,空即是色。”(色:指物质现象。) (二)kǒng 孔;洞穴。《周礼· 考工记·函人》:“眡(shì)其钻空。”(眡:视。)《史记·五帝本纪》:“舜穿井为匿空旁出。”(三)kòng ①穷困。《诗经·小雅·节南山》:“不宜空我师。”(空:用如使动,使……穷困。师:众;众人。)《论语·先进》:“回也其庶乎,屡空。”(回:颜回。庶:庶几;差不多。)②缺少。《法言·问神》:“昔之说《书》者序以百,而《酒诰》之篇俄空焉。”(《酒诰》:《尚书》中的篇名。)白居易《春忆二林寺旧游》:“最惭僧社题桥处,十八人名空一人。”③间隙;空子。《三国志·吴书·周鲂传》:“看伺空隙,欲复为乱。”④闲着;未被利用的。《史记·萧相国世家》:“上林中多空地。”(上林:苑囿名。)《论衡·命义》:“伯牛空居,而遭恶疾。”(伯牛:冉耕,字伯牛。空居:闲居在家。)

    被:

    (一)①被子。宋玉《招魂》:“翡翠珠被,烂齐光些。”(些:语气词。)②覆盖。张衡《东京赋》:“芙蓉覆水,秋兰被涯。”③及;延及。《汉书· 严助传》:“陛下垂德惠以覆露之,使元元之民安生乐业,则泽被万世。”(覆露:像露水一样滋润。)④蒙受;遭受。《战国策·燕策三》:“秦王复击轲,被八创。”⑤介词。表被动。 (二)pī ①披在身上或穿在身上。后作“披”。屈原《涉江》:“被明月兮佩宝璐。”②衣的一种。状如今之斗篷、披风。《左传·昭公十二年》:“王见之,去冠、被,舍鞭,与之语。”③量词。表示某些护身物品的计量。《史记·绛侯周勃世家》:“甲楯五百被。”

    献:

    ①祭祀宗庙所用之犬。②献祭。《礼记 · 礼器》:“ 一献质,三献文,五献察,七献神。”(质:质朴;简略。文:文饰。察:明。神:指先祖。)③进献;奉献。《周礼·夏官·罗氏》:“献鸠以养国老。”④主人向客人敬酒。《诗经·小雅·楚茨》:“为宾为客,献酬交错。”⑤呈露;呈现。《左传·昭公二十七年》:“羞者献体改服于门外。”⑥贤人。《尚书·益稷》:“万邦黎献,共惟帝臣。”

    楚:

    ①木名。牡荆。落叶灌木或小乔木。枝干坚劲,可以作杖。《韩非子·十过》:“公宫之垣,皆以荻蒿楛楚墙之。”②打人的荆条。《礼记·学记》:“夏楚二物,收其威也。”(夏:通“槚”。木名。)③用荆条打。《后汉书·史弼传》:“命左右引出,楚捶数百。”④痛苦。《史记·文帝本纪》:“何其楚痛而不得也。”⑤整齐。《诗经·小雅·宾之初筵》:“笾豆有楚。”(笾豆:食器。)⑥周朝诸侯国,战国时为七雄之一。原来在今湖北和湖南一带,后来扩展到今河南、安徽、江苏、浙江和四川。后为秦所灭。[楚楚]1. 繁茂的样子。《诗经·小雅·楚茨》:“楚楚者茨。”(茨:茨藜。)2. 鲜明的样子。《诗经·曹风·蜉蝣》:“蜉蝣之羽,衣裳楚楚。”

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    多:

    ①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”

    伤:

    ①人或动物身体受到损伤。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口伤。”(郊:祭祀名。)②伤口;创伤。《韩非子·外储说左上》:“吴起怀瘳实而吮伤。”③伤害;损害。《周易·节卦》:“节以制度,不伤财,不害民。”④妨碍。杜甫《陈拾遗故宅》:“位下曷足伤?”⑤忧愁;悲伤;忧伤。《诗经·小雅·杕杜》:“女心伤止。”(止:句末语气词。)⑥丧祭。《管子·君臣下》:“明君饰食饮吊伤之礼。”⑦嫌;失之于。《北史·苏威传》:“所修格令章程,并行于当世,颇伤琐碎。”⑧太;过度。齐己《野鸭》:“长生缘甚瘦,近死为伤肥。”


  • dan sui kong bei xiao ,suo chu zi duo shang 。

    “dan sui kong bei xiao ,suo chu zi duo shang 。”shi gou chu chu :《zai jiang na zeng song wu zhi wen 》;shi tang chao shi ren jia bin wang de zuo pin 。

    jing lao shuang yuan jun ,xun yang jiu pa chang 。lun bo tong de xue ,shu wei xia gui tang 。
    bie dao long chao shen ,lian zhou yong xi zhang 。yun zhu cheng ji run ,rang bi dong fu guang 。
    fu guang ning she shui ,ji run shu yuan zhi 。yu lun han de kai ,jian ge lian xing qi 。
    feng yan biao jiong xiu ,ying ling xin duo mei 。huai de jian wei fang ,duan cao can mou yi 。
    mou yi miu guan guang ,qian ji jiang qi huang 。kui zhuo mi san sheng ,lao sheng mei liang wang 。
    dan sui kong bei xiao ,suo chu zi duo shang 。yi chao shu mo yu ,qian li yi yan liang 。
    yan liang ji qian mao ,chuan liu pi zhen cou 。ji shui jia wu tao ,lian shan heng chu xiu 。
    feng yue sui shu xi ,xing he you shi jiu 。gu su wang na pu ,han dan tong bei zou 。
    bei zou ping sheng qin ,na pu bie li jin 。xiao xiang yi chao hu ,dong ting duo ku xin 。
    qiu jiang mo lu zhi ,han ting you bai 蘋。cai zhi jiang he wei ,gu ren zhang shui bin 。
    zhang bin yi liao yuan ,jiang tan wei xuan fan 。wei ting duan ge hang ,dang xiang chang zhou yuan 。
    lou jin xun ju an ,feng pei yao lan ban 。chan ming dao xie qiu ,yan qi lu hua wan 。
    wan qiu yun ri ming ,ting gao feng wu qing 。du fu ping sheng qi ,chong qian yao la qing 。
    zhan xing fei ju de ,meng yue ju xuan ming 。ji liao shang chu zou ,qi duan qi qin sheng 。
    qin sheng huai jiu li ,chu zou bei mo yi 。ying lu shao zhi yin ,cong tai fu ji shi 。
    wen hui ling ai ri ,zhuang qi jing han shui 。yi gu chong feng yun ,san dong zu wen shi 。
    wen shi cheng fen guan ,jing luo duo feng chen 。you qing wu che fu ,wei chong yi nang pin 。
    li xian fei yi tuo ,su gui shang nan yin 。bu xi lao ge jin ,shei wei ting yang chun 。

    【zhu shi 】:

    dan :

    (yi )①dan gong 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“zuo jia dan ,you she wan 。”②dan wan 。li shang yin 《fu ping shao hou 》:“bu shou jin dan pao lin wai 。” (er )tán ①yong dan gong fa she 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“cong tai shang dan ren ,er guan ji bi wan ye 。”②yong shou zhi qing ji 。《chu ci ·yu fu 》:“xin mu zhe bi dan guan 。”③dan zou le qi 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“di mei xin shou xu xu dan ,shui jin xin zhong mo xian shi 。”④hui sa (lei shui )。yan ji dao 《yu mei ren 》:“yuan dan shuang lei xi xiang gong 。an hen yu yan guang jing ,yu hua tong 。”⑤peng ji ;jian ju 。《hou han shu ·shi bi chuan 》:“zhou si bu gan jiu dan 。”

    sui :

    ①gen sui 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“zi wu zhi fu jin yi sui fu zi ,wei chang jian cai ru ci ji mei ye 。”②yan zhao ;shun zhao 。《fan zi 》:“sheng ren zhi bian ,ru shui sui xing 。”③shun ying 。《huai na zi ·ji su 》:“gu sheng ren lun shi er li fa ,sui shi er ju shi 。”④ting ren ;fang ren 。han yu 《jin xue jie 》:“ye jing yu qin huang yu xi ,hang cheng yu sai hui yu sui 。”⑤zhui zhu ;zhui qiu 。《zhou yi ·sui 》:“sui you qiu de 。”(zhui zhu er you suo qiu ze bi de 。)⑥fu ci 。sui ji ;jie zhao 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“(zhang )liang shu da jing ,sui mu zhi 。”(shu :fei chang 。mu :yong mu kan 。)⑦zhou dai hou guo ming 。zai jin hu bei sheng sui xian 。⑧chun qiu yi ming 。zai jin shan xi sheng jie xiu xian 。

    kong :

    (yi )①kong xu ;shen me ye mei you 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“qun cang kong xu 。”song yu 《feng fu 》:“kong xue lai feng 。”wang wei 《lu zhai 》:“kong shan bu jian ren 。”②bu shi ;kong fan 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin tan ,fu ji jiang ,yi kong yan qiu bi 。”③bai bai de 。《han shu ·xiong nu chuan 》:“bing bu kong chu 。”④tian kong ;kong zhong 。li bai 《song meng hao ran zhi an ling 》:“gu fan yuan ying bi kong jin 。”⑤fo jiao yong yu 。fo jiao ren wei yi qie shi wu de xian xiang bing mo shi ti ,dou shi kong de 。《ban re xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”(se :zhi wu zhi xian xiang 。) (er )kǒng kong ;dong xue 。《zhou li · kao gong ji ·han ren 》:“shi (shì)ji zuan kong 。”(shi :shi 。)《shi ji ·wu di ben ji 》:“shun chuan jing wei ni kong pang chu 。”(san )kòng ①qiong kun 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“bu yi kong wo shi 。”(kong :yong ru shi dong ,shi ……qiong kun 。shi :zhong ;zhong ren 。)《lun yu ·xian jin 》:“hui ye ji shu hu ,lv kong 。”(hui :yan hui 。shu :shu ji ;cha bu duo 。)②que shao 。《fa yan ·wen shen 》:“xi zhi shui 《shu 》zhe xu yi bai ,er 《jiu gao 》zhi pian e kong yan 。”(《jiu gao 》:《shang shu 》zhong de pian ming 。)bai ju yi 《chun yi er lin si jiu you 》:“zui can seng she ti qiao chu ,shi ba ren ming kong yi ren 。”③jian xi ;kong zi 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou fang chuan 》:“kan ci kong xi ,yu fu wei luan 。”④xian zhao ;wei bei li yong de 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“shang lin zhong duo kong de 。”(shang lin :yuan you ming 。)《lun heng ·ming yi 》:“bai niu kong ju ,er zao e ji 。”(bai niu :ran geng ,zi bai niu 。kong ju :xian ju zai jia 。)

    bei :

    (yi )①bei zi 。song yu 《qiao hun 》:“fei cui zhu bei ,lan ji guang xie 。”(xie :yu qi ci 。)②fu gai 。zhang heng 《dong jing fu 》:“fu rong fu shui ,qiu lan bei ya 。”③ji ;yan ji 。《han shu · yan zhu chuan 》:“bi xia chui de hui yi fu lou zhi ,shi yuan yuan zhi min an sheng le ye ,ze ze bei mo shi 。”(fu lou :xiang lou shui yi yang zi run 。)④meng shou ;zao shou 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“qin wang fu ji ke ,bei ba chuang 。”⑤jie ci 。biao bei dong 。 (er )pī ①pi zai shen shang huo chuan zai shen shang 。hou zuo “pi ”。qu yuan 《she jiang 》:“bei ming yue xi pei bao lu 。”②yi de yi chong 。zhuang ru jin zhi dou peng 、pi feng 。《zuo chuan ·zhao gong shi er nian 》:“wang jian zhi ,qu guan 、bei ,she bian ,yu zhi yu 。”③liang ci 。biao shi mou xie hu shen wu pin de ji liang 。《shi ji ·jiang hou zhou bo shi jia 》:“jia dun wu bai bei 。”

    suo :

    ①ji si zong miao suo yong zhi quan 。②suo ji 。《li ji · li qi 》:“ yi suo zhi ,san suo wen ,wu suo cha ,qi suo shen 。”(zhi :zhi piao ;jian lve 。wen :wen shi 。cha :ming 。shen :zhi xian zu 。)③jin suo ;feng suo 。《zhou li ·xia guan ·luo shi 》:“suo jiu yi yang guo lao 。”④zhu ren xiang ke ren jing jiu 。《shi jing ·xiao ya ·chu ci 》:“wei bin wei ke ,suo chou jiao cuo 。”⑤cheng lou ;cheng xian 。《zuo chuan ·zhao gong er shi qi nian 》:“xiu zhe suo ti gai fu yu men wai 。”⑥xian ren 。《shang shu ·yi ji 》:“mo bang li suo ,gong wei di chen 。”

    chu :

    ①mu ming 。mu jing 。la xie guan mu huo xiao qiao mu 。zhi gan jian jin ,ke yi zuo zhang 。《han fei zi ·shi guo 》:“gong gong zhi yuan ,jie yi di hao hu chu qiang zhi 。”②da ren de jing tiao 。《li ji ·xue ji 》:“xia chu er wu ,shou ji wei ye 。”(xia :tong “jia ”。mu ming 。)③yong jing tiao da 。《hou han shu ·shi bi chuan 》:“ming zuo you yin chu ,chu chui shu bai 。”④tong ku 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“he ji chu tong er bu de ye 。”⑤zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“bian dou you chu 。”(bian dou :shi qi 。)⑥zhou chao zhu hou guo ,zhan guo shi wei qi xiong zhi yi 。yuan lai zai jin hu bei he hu na yi dai ,hou lai kuo zhan dao jin he na 、an hui 、jiang su 、zhe jiang he si chuan 。hou wei qin suo mie 。[chu chu ]1. fan mao de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·chu ci 》:“chu chu zhe ci 。”(ci :ci li 。)2. xian ming de yang zi 。《shi jing ·cao feng ·fu you 》:“fu you zhi yu ,yi chang chu chu 。”

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    duo :

    ①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”

    shang :

    ①ren huo dong wu shen ti shou dao sun shang 。《chun qiu ·xuan gong san nian 》:“jiao niu zhi kou shang 。”(jiao :ji si ming 。)②shang kou ;chuang shang 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“wu qi huai chou shi er shun shang 。”③shang hai ;sun hai 。《zhou yi ·jie gua 》:“jie yi zhi du ,bu shang cai ,bu hai min 。”④fang ai 。du fu 《chen she wei gu zhai 》:“wei xia he zu shang ?”⑤you chou ;bei shang ;you shang 。《shi jing ·xiao ya ·di du 》:“nv xin shang zhi 。”(zhi :gou mo yu qi ci 。)⑥sang ji 。《guan zi ·jun chen xia 》:“ming jun shi shi yin diao shang zhi li 。”⑦xian ;shi zhi yu 。《bei shi ·su wei chuan 》:“suo xiu ge ling zhang cheng ,bing hang yu dang shi ,po shang suo sui 。”⑧tai ;guo du 。ji ji 《ye ya 》:“chang sheng yuan shen shou ,jin si wei shang fei 。”