• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 重疊間浦溆,邐迤驅巖嶅。

    “重疊間浦溆,邐迤驅巖嶅。”詩句出處:《遊南亭夜還敘志七十韻》;是唐朝詩人柳宗元的作品。

    夙抱丘壑尚,率性恣遊遨。中為吏役牽,十祀空悁勞。
    外曲徇塵轍,私心寄英髦。進乏廓廟器,退非鄉曲豪。
    天命斯不易,鬼責將安逃。屯難果見凌,剝喪宜所遭。
    神明固浩浩,眾口徒嗷嗷。投跡山水地,放情詠離騷。
    再懷曩歲期,容與馳輕舠。虛館背山郭,前軒面江皋。
    重疊間浦溆,邐迤驅巖嶅。積翠浮澹灩,始疑負靈鰲。
    叢林留沖飆,石礫迎飛濤。曠朗天景霽,樵蘇遠相號。
    澄潭湧沉鷗,半壁跳懸猱。鹿鳴驗食野,魚樂知觀濠。
    孤賞誠所悼,暫欣良足褒。留連俯欞檻,註我壺中醪。
    朵頤進芰實,擢手持蟹螯。炊稻視爨鼎,膾鮮聞操刀。
    野蔬盈傾筐,頗雜池沼芼。緬慕鼓枻翁,嘯詠哺其糟。
    退想於陵子,三咽資李螬。斯道難為偕,沉憂安所韜。
    曲渚怨鴻鵠,環洲凋蘭。ū暮景回西岑,北流逝滔滔。
    徘徊遂昏黑,遠火明連艘。木落寒山靜,江空秋月高。
    斂袂戒還徒,善遊矜所操。趣淺戢長枻,乘深屏輕篙。
    曠望援深竿,哀歌叩鳴艚。中川恣超忽,漫若翔且翱。
    淹泊遂所止,野風自颾颾。澗急驚鱗奔,蹊荒饑獸嗥。
    入門守拘縶,淒戚增鬱陶。慕士情未忘,懷人首徒搔。
    內顧乃無有,德輶甚鴻毛。名竊久自欺,食浮固雲叨。
    問牛悲釁鐘,說彘驚臨牢。永遁刀筆吏,寧期簿書曹。
    中興遂群物,裂壤分鞬櫜。岷兇既雲捕,吳虜亦已鏖。
    捍禦盛方虎,謨明富伊咎。披山窮木禾,駕海逾蟠桃。
    重來越裳雉,再返西旅獒。左右抗槐棘,縱橫羅雁羔。
    三辟咸肆宥,眾生均覆燾。安得奉皇靈,在宥解天弢。
    歸誠慰松梓,陳力開蓬蒿。卜室有鄠杜,名田占灃澇。
    磻溪近餘基,阿城連故濠。螟蛑願親燎,荼堇甘自薅。
    饑食期農耕,寒衣俟蠶繰。及骭足為溫,滿腹寧復饕。
    安將蒯及菅,誰慕粱與膏。弋林驅雀鷃,漁澤從鰍鱽。
    觀象嘉素履,陳詩謝幹旄。方托麋鹿群,敢同騏驥槽。
    處賤無溷濁,固窮匪淫慆。踉蹌辭束縛,悅懌換煎熬。
    登年徒負版,興役趨代鼛。目眩絕渾渾,耳喧息嘈嘈。
    茲焉畢餘命,富貴非吾曹。長沙哀糾纆,漢陰嗤桔槔。
    茍伸擊壤情,機事息秋豪。海霧多蓊鬱,越風饒腥臊。
    寧唯迫魑魅,所懼齊焄藨。知罃懷褚中,范叔戀綈袍。
    伊人不可期,慷慨徒忉忉。

    【註釋】:

    重:

    (一)①厚。《周易·系辭上》:“夫茅之為物薄,而用可重也。”②重量。《漢書·食貨志下》:“更造大錢,徑寸二分,重十二銖。”(徑:直徑。銖:二十四銖為一兩。)③分量大;程度深。與“輕”相對。《戰國策·齊策四》:“千金,重幣也。”④重要;貴重。《論語·泰伯》:“任重而道遠。”⑤重視;敬重。《韓詩外傳》卷一:“曾子重其身而輕其祿。”(祿:做官的俸祿。)賈誼《過秦論上》:“尊賢重士。”⑥加上;加重。白居易《長恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”⑦莊重。《論語·學而》:“君子不重則不威。”⑧慎重。《六韜·論將》:“命在於將,將者國之輔,先王之所重也。” (二)chóng ①重疊;重復。程垓《摸魚兒》:“重門深鎖,猶有夜深月。”②量詞。層。李白《早發白帝城》:“兩岸猿聲啼不住,輕舟已過萬重山。”③副詞。1. 重新;再次。范仲淹《嶽陽樓記》:“乃重修嶽陽樓。”(乃:於是)2. 加上,表示更進一層。屈原《離騷》:“紛吾既有此內美兮,又重之以脩能。”(紛:多的樣子。脩能:修飾的美態。脩,同修。)

    疊:

    ①重疊;累積。酈道元《水經註·江水》:“重巖疊嶂,隱天蔽日。”②折疊。白居易《微之重誇州居……因嘲茲石,聊以寄懷》:“君問西州城下事,醉中疊紙為君書。”③通“慴”。懼怕。杜牧《為中書門下請追加尊號表》:“震疊雷霆。”④量詞。1. 層。用於重疊、累積的東西。許渾《題峽山寺》之二:“水曲巖千疊,雲重樹百層。”2.計算樂曲重奏或文辭反復遍數的單位。白居易《聽歌六絕句·何滿子》:“一曲四詞歌八疊,從頭便是斷腸聲。”

    間:

    (一)①空隙;縫隙。《莊子· 養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”(節:骨節。)《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”②隔閡。《左傳·哀公二十七年》:“故君臣多間。”《後漢書·皇後紀上》:“母子慈愛,始終無纖介之間。”(纖介:比喻微小。)③間隔。方苞《獄中雜記》:“骨微傷,病間月。”④私下;暗地。《史記·陳涉世傢》:“又間令吳廣之次所旁叢祠中。”(之:到。次所:臨時住所。叢祠:神祠。)⑤離間。《漢書·霍光傳》:“他人一間,女能復自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史記·屈原賈生列傳》:“讒人間之,可謂窮矣。”⑥參與;介入。《左傳·莊公十年》:“肉食者謀之,又何間焉?”⑦攙合。杜甫《贈衛八處士》:“夜雨剪春韭,新炊間黃粱。”⑧抄小路。《史記·項羽本紀》:“沛公已去,間至軍中。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“故令人持璧歸,間至趙矣。”⑨副詞。斷斷續續。文天祥《指南錄後序》:“予在患難中,間以詩記所遭。” (二)jiān ①片刻。《韓非子·內儲說上》:“有間,大魚動。”②當中;中間。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之間旱,則苗槁矣。”③空間;期間。諸葛亮《前出師表》:“奉命於危難之間。”④量詞。陶淵明《歸園田居》之一:“方宅十餘畝,草屋八九間。”

    浦:

    ①水邊;岸邊。《詩經·大雅·常武》:“截彼淮浦,王師之所。”(截:整齊。)②小河流入江海的入口處。《宋書·徐寧傳》:“至廣陵尋親舊,還遇風,停浦中。”

    溆:

    水邊。何遜《贈江長史別》:“長飆落江樹,秋月照沙溆。”(長飆:大風。)

    邐:

    [邐迤(yǐ)]曲折連綿的樣子。吳質《答東阿王書》:“夫登東嶽者,然後知眾山之邐迤也。”韋應物《澧上西齋寄諸友》:“清川下邐迤。”

    迤:

    ①斜延;斜行。《世說新語·言語》:“支公見東陽長山,曰:‘何其坦迤!’”(支公:支道林。人名。)②斜倚。張衡《東京賦》:“立戈迤戛(jiá)。”(戛:長矛。)③介詞。往;向。《徐霞客遊記·滇遊日記二》:“以此中淹留日久,迤西之行不可遲。”[迤邐(lǐ)]1.曲折連綿的樣子。竇泉《述書賦》:“登泰山之崇高,知群阜之迤邐。”2.緩慢行走的樣子。《古今小說·眾名姬春風吊柳七》:“扮作遊學秀士,迤邐上路。”3. 漸次;漸漸。白居易《長恨歌》:“攬衣推枕起徘徊,珠箔(bó)銀屏迤邐開。”(箔:金屬制成的薄片。)庾天錫《定風波·思情》:“迤邐秋來到,正露冷風寒,微雨初收。”

    驅:

    ①策馬前進。《詩經·唐風·山有樞》:“子有車馬,弗馳弗驅。”②奔馳;快跑。《聊齋志異·狼》:“骨已盡矣,而兩狼之並驅如故。”③驅趕;驅逐。《左傳·桓公十二年》:“驅楚役徒於山中。”④驅使;役使。杜甫《兵車行》:“況復秦兵耐苦戰,被驅不異犬與雞。”⑤迫使。陶潛《乞食》:“饑來驅我去,不知竟何之。”

    巖:

    ①崖岸,水邊高地或山崖。《後漢書·丁鴻傳》:“夫壞崖破巖之水,源自涓涓。”(涓涓:細流。)司馬相如《上林賦》:“批巖沖擁。”(批:擊。擁:山崖彎曲處。)②山巖,泛指高山。《水經註·江水》:“重巖疊嶂,隱天蔽日。”③山峰。許渾《行次虎頭巖酬路中丞》:“樟亭去已遠,來虎頭巖。”④山中洞穴;巖洞。杜甫《西枝村尋置草堂地夜宿贊公土室》:“盛論巖中趣。”⑤險峻;險要。《左傳·隱公元年》:“制,巖邑也。”[巖巖]山石堆積的樣子。《詩經·小雅·節南山》:“節彼南山,維石巖巖。”(節:高峻的樣子。維:語氣詞。)

    濉:

    水名。又稱睢河。在安徽省東北部。


  • 重叠间浦溆,逦迤驱岩嶅。

    “重叠间浦溆,逦迤驱岩嶅。”诗句出处:《游南亭夜还叙志七十韵》;是唐朝诗人柳宗元的作品。

    夙抱丘壑尚,率性恣游遨。中为吏役牵,十祀空悁劳。
    外曲徇尘辙,私心寄英髦。进乏廓庙器,退非乡曲豪。
    天命斯不易,鬼责将安逃。屯难果见凌,剥丧宜所遭。
    神明固浩浩,众口徒嗷嗷。投迹山水地,放情咏离骚。
    再怀曩岁期,容与驰轻舠。虚馆背山郭,前轩面江皋。
    重叠间浦溆,逦迤驱岩嶅。积翠浮澹滟,始疑负灵鳌。
    丛林留冲飙,石砾迎飞涛。旷朗天景霁,樵苏远相号。
    澄潭涌沉鸥,半壁跳悬猱。鹿鸣验食野,鱼乐知观濠。
    孤赏诚所悼,暂欣良足褒。留连俯棂槛,注我壶中醪。
    朵颐进芰实,擢手持蟹螯。炊稻视爨鼎,脍鲜闻操刀。
    野蔬盈倾筐,颇杂池沼芼。缅慕鼓枻翁,啸咏哺其糟。
    退想于陵子,三咽资李螬。斯道难为偕,沉忧安所韬。
    曲渚怨鸿鹄,环洲凋兰。ū暮景回西岑,北流逝滔滔。
    徘徊遂昏黑,远火明连艘。木落寒山静,江空秋月高。
    敛袂戒还徒,善游矜所操。趣浅戢长枻,乘深屏轻篙。
    旷望援深竿,哀歌叩鸣艚。中川恣超忽,漫若翔且翱。
    淹泊遂所止,野风自颾颾。涧急惊鳞奔,蹊荒饥兽嗥。
    入门守拘絷,凄戚增郁陶。慕士情未忘,怀人首徒搔。
    内顾乃无有,德輶甚鸿毛。名窃久自欺,食浮固云叨。
    问牛悲衅钟,说彘惊临牢。永遁刀笔吏,宁期簿书曹。
    中兴遂群物,裂壤分鞬櫜。岷凶既云捕,吴虏亦已鏖。
    捍御盛方虎,谟明富伊咎。披山穷木禾,驾海逾蟠桃。
    重来越裳雉,再返西旅獒。左右抗槐棘,纵横罗雁羔。
    三辟咸肆宥,众生均覆焘。安得奉皇灵,在宥解天弢。
    归诚慰松梓,陈力开蓬蒿。卜室有鄠杜,名田占沣涝。
    磻溪近余基,阿城连故濠。螟蛑愿亲燎,荼堇甘自薅。
    饥食期农耕,寒衣俟蚕缲。及骭足为温,满腹宁复饕。
    安将蒯及菅,谁慕粱与膏。弋林驱雀鷃,渔泽从鳅鱽。
    观象嘉素履,陈诗谢干旄。方托麋鹿群,敢同骐骥槽。
    处贱无溷浊,固穷匪淫慆。踉跄辞束缚,悦怿换煎熬。
    登年徒负版,兴役趋代鼛。目眩绝浑浑,耳喧息嘈嘈。
    兹焉毕余命,富贵非吾曹。长沙哀纠纆,汉阴嗤桔槔。
    苟伸击壤情,机事息秋豪。海雾多蓊郁,越风饶腥臊。
    宁唯迫魑魅,所惧齐焄藨。知罃怀褚中,范叔恋绨袍。
    伊人不可期,慷慨徒忉忉。

    【注释】:

    重:

    (一)①厚。《周易·系辞上》:“夫茅之为物薄,而用可重也。”②重量。《汉书·食货志下》:“更造大钱,径寸二分,重十二铢。”(径:直径。铢:二十四铢为一两。)③分量大;程度深。与“轻”相对。《战国策·齐策四》:“千金,重币也。”④重要;贵重。《论语·泰伯》:“任重而道远。”⑤重视;敬重。《韩诗外传》卷一:“曾子重其身而轻其禄。”(禄:做官的俸禄。)贾谊《过秦论上》:“尊贤重士。”⑥加上;加重。白居易《长恨歌》:“遂令天下父母心,不重生男重生女。”屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”⑦庄重。《论语·学而》:“君子不重则不威。”⑧慎重。《六韬·论将》:“命在于将,将者国之辅,先王之所重也。” (二)chóng ①重叠;重复。程垓《摸鱼儿》:“重门深锁,犹有夜深月。”②量词。层。李白《早发白帝城》:“两岸猿声啼不住,轻舟已过万重山。”③副词。1. 重新;再次。范仲淹《岳阳楼记》:“乃重修岳阳楼。”(乃:于是)2. 加上,表示更进一层。屈原《离骚》:“纷吾既有此内美兮,又重之以脩能。”(纷:多的样子。脩能:修饰的美态。脩,同修。)

    叠:

    ①重叠;累积。郦道元《水经注·江水》:“重岩叠嶂,隐天蔽日。”②折叠。白居易《微之重夸州居……因嘲兹石,聊以寄怀》:“君问西州城下事,醉中叠纸为君书。”③通“慴”。惧怕。杜牧《为中书门下请追加尊号表》:“震叠雷霆。”④量词。1. 层。用于重叠、累积的东西。许浑《题峡山寺》之二:“水曲岩千叠,云重树百层。”2.计算乐曲重奏或文辞反复遍数的单位。白居易《听歌六绝句·何满子》:“一曲四词歌八叠,从头便是断肠声。”

    间:

    (一)①空隙;缝隙。《庄子· 养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”(节:骨节。)《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”②隔阂。《左传·哀公二十七年》:“故君臣多间。”《后汉书·皇后纪上》:“母子慈爱,始终无纤介之间。”(纤介:比喻微小。)③间隔。方苞《狱中杂记》:“骨微伤,病间月。”④私下;暗地。《史记·陈涉世家》:“又间令吴广之次所旁丛祠中。”(之:到。次所:临时住所。丛祠:神祠。)⑤离间。《汉书·霍光传》:“他人一间,女能复自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史记·屈原贾生列传》:“谗人间之,可谓穷矣。”⑥参与;介入。《左传·庄公十年》:“肉食者谋之,又何间焉?”⑦搀合。杜甫《赠卫八处士》:“夜雨剪春韭,新炊间黄粱。”⑧抄小路。《史记·项羽本纪》:“沛公已去,间至军中。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“故令人持璧归,间至赵矣。”⑨副词。断断续续。文天祥《指南录后序》:“予在患难中,间以诗记所遭。” (二)jiān ①片刻。《韩非子·内储说上》:“有间,大鱼动。”②当中;中间。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之间旱,则苗槁矣。”③空间;期间。诸葛亮《前出师表》:“奉命于危难之间。”④量词。陶渊明《归园田居》之一:“方宅十余亩,草屋八九间。”

    浦:

    ①水边;岸边。《诗经·大雅·常武》:“截彼淮浦,王师之所。”(截:整齐。)②小河流入江海的入口处。《宋书·徐宁传》:“至广陵寻亲旧,还遇风,停浦中。”

    溆:

    水边。何逊《赠江长史别》:“长飙落江树,秋月照沙溆。”(长飙:大风。)

    逦:

    [逦迤(yǐ)]曲折连绵的样子。吴质《答东阿王书》:“夫登东岳者,然后知众山之逦迤也。”韦应物《澧上西斋寄诸友》:“清川下逦迤。”

    迤:

    ①斜延;斜行。《世说新语·言语》:“支公见东阳长山,曰:‘何其坦迤!’”(支公:支道林。人名。)②斜倚。张衡《东京赋》:“立戈迤戛(jiá)。”(戛:长矛。)③介词。往;向。《徐霞客游记·滇游日记二》:“以此中淹留日久,迤西之行不可迟。”[迤逦(lǐ)]1.曲折连绵的样子。窦泉《述书赋》:“登泰山之崇高,知群阜之迤逦。”2.缓慢行走的样子。《古今小说·众名姬春风吊柳七》:“扮作游学秀士,迤逦上路。”3. 渐次;渐渐。白居易《长恨歌》:“揽衣推枕起徘徊,珠箔(bó)银屏迤逦开。”(箔:金属制成的薄片。)庾天锡《定风波·思情》:“迤逦秋来到,正露冷风寒,微雨初收。”

    驱:

    ①策马前进。《诗经·唐风·山有枢》:“子有车马,弗驰弗驱。”②奔驰;快跑。《聊斋志异·狼》:“骨已尽矣,而两狼之并驱如故。”③驱赶;驱逐。《左传·桓公十二年》:“驱楚役徒于山中。”④驱使;役使。杜甫《兵车行》:“况复秦兵耐苦战,被驱不异犬与鸡。”⑤迫使。陶潜《乞食》:“饥来驱我去,不知竟何之。”

    岩:

    ①崖岸,水边高地或山崖。《后汉书·丁鸿传》:“夫坏崖破岩之水,源自涓涓。”(涓涓:细流。)司马相如《上林赋》:“批岩冲拥。”(批:击。拥:山崖弯曲处。)②山岩,泛指高山。《水经注·江水》:“重岩叠嶂,隐天蔽日。”③山峰。许浑《行次虎头岩酬路中丞》:“樟亭去已远,来虎头岩。”④山中洞穴;岩洞。杜甫《西枝村寻置草堂地夜宿赞公土室》:“盛论岩中趣。”⑤险峻;险要。《左传·隐公元年》:“制,岩邑也。”[岩岩]山石堆积的样子。《诗经·小雅·节南山》:“节彼南山,维石岩岩。”(节:高峻的样子。维:语气词。)

    濉:

    水名。又称睢河。在安徽省东北部。


  • chong die jian pu xu ,li yi qu yan ao 。

    “chong die jian pu xu ,li yi qu yan ao 。”shi gou chu chu :《you na ting ye hai xu zhi qi shi yun 》;shi tang chao shi ren liu zong yuan de zuo pin 。

    su bao qiu he shang ,lv xing zi you ao 。zhong wei li yi qian ,shi si kong juan lao 。
    wai qu xun chen zhe ,si xin ji ying mao 。jin fa kuo miao qi ,tui fei xiang qu hao 。
    tian ming si bu yi ,gui ze jiang an tao 。tun nan guo jian ling ,bao sang yi suo zao 。
    shen ming gu hao hao ,zhong kou tu ao ao 。tou ji shan shui de ,fang qing yong li sao 。
    zai huai nang sui ji ,rong yu chi qing dao 。xu guan bei shan guo ,qian xuan mian jiang gao 。
    chong die jian pu xu ,li yi qu yan ao 。ji cui fu dan yan ,shi yi fu ling ao 。
    cong lin liu chong biao ,dan li ying fei tao 。kuang lang tian jing ji ,qiao su yuan xiang hao 。
    cheng tan chong chen ou ,ban bi tiao xuan nao 。lu ming yan shi ye ,yu le zhi guan hao 。
    gu shang cheng suo dao ,zan xin liang zu bao 。liu lian fu ling jian ,zhu wo hu zhong lao 。
    duo yi jin ji shi ,zhuo shou chi xie ao 。chui dao shi cuan ding ,kuai xian wen cao dao 。
    ye shu ying qing kuang ,po za chi zhao mao 。mian mu gu xie weng ,xiao yong bu ji zao 。
    tui xiang yu ling zi ,san yan zi li cao 。si dao nan wei xie ,chen you an suo tao 。
    qu zhu yuan hong gu ,huan zhou diao lan 。ūmu jing hui xi cen ,bei liu shi tao tao 。
    pai huai sui hun hei ,yuan huo ming lian sou 。mu la han shan jing ,jiang kong qiu yue gao 。
    lian mei jie hai tu ,shan you jin suo cao 。qu jian ji chang xie ,cheng shen bing qing gao 。
    kuang wang yuan shen gan ,ai ge kou ming cao 。zhong chuan zi chao hu ,man re xiang ju ao 。
    yan bo sui suo zhi ,ye feng zi sao sao 。jian ji jing lin ben ,qi huang ji shou hao 。
    ru men shou ju zhi ,qi qi zeng yu tao 。mu shi qing wei wang ,huai ren shou tu sao 。
    nei gu nai mo you ,de you shen hong mao 。ming qie jiu zi qi ,shi fu gu yun dao 。
    wen niu bei xin zhong ,shui zhi jing lin lao 。yong dun dao bi li ,ning ji bu shu cao 。
    zhong xing sui qun wu ,lie rang fen jian gao 。min xiong ji yun bu ,wu lu yi yi ao 。
    han yu cheng fang hu ,mo ming fu yi jiu 。pi shan qiong mu he ,jia hai yu pan tao 。
    chong lai yue chang zhi ,zai fan xi lv ao 。zuo you kang huai ji ,zong heng luo yan gao 。
    san bi xian si you ,zhong sheng jun fu dao 。an de feng huang ling ,zai you jie tian tao 。
    gui cheng wei song zi ,chen li kai peng hao 。bo shi you hu du ,ming tian zhan feng lao 。
    bo xi jin yu ji ,a cheng lian gu hao 。ming mou yuan qin liao ,tu jin gan zi hao 。
    ji shi ji nong geng ,han yi qi can qiao 。ji gan zu wei wen ,man fu ning fu tao 。
    an jiang kuai ji jian ,shei mu liang yu gao 。yi lin qu qiao yan ,yu ze cong qiu dao 。
    guan xiang jia su lv ,chen shi xie gan mao 。fang tuo mi lu qun ,gan tong qi ji cao 。
    chu jian mo hun zhuo ,gu qiong fei yin tao 。liang qiang ci shu fu ,yue yi huan jian ao 。
    deng nian tu fu ban ,xing yi qu dai gao 。mu xuan jue hun hun ,er xuan xi cao cao 。
    ci yan bi yu ming ,fu gui fei wu cao 。chang sha ai jiu mo ,han yin chi jie gao 。
    gou shen ji rang qing ,ji shi xi qiu hao 。hai wu duo weng yu ,yue feng rao xing sao 。
    ning wei pai chi mei ,suo ju ji hun biao 。zhi ying huai chu zhong ,fan shu lian ti pao 。
    yi ren bu ke ji ,kang kai tu dao dao 。

    【zhu shi 】:

    chong :

    (yi )①hou 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“fu mao zhi wei wu bao ,er yong ke chong ye 。”②chong liang 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“geng zao da qian ,jing cun er fen ,chong shi er zhu 。”(jing :zhi jing 。zhu :er shi si zhu wei yi liang 。)③fen liang da ;cheng du shen 。yu “qing ”xiang dui 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“qian jin ,chong bi ye 。”④chong yao ;gui chong 。《lun yu ·tai bai 》:“ren chong er dao yuan 。”⑤chong shi ;jing chong 。《han shi wai chuan 》juan yi :“ceng zi chong ji shen er qing ji lu 。”(lu :zuo guan de feng lu 。)gu yi 《guo qin lun shang 》:“zun xian chong shi 。”⑥jia shang ;jia chong 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“sui ling tian xia fu mu xin ,bu chong sheng nan chong sheng nv 。”qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”⑦zhuang chong 。《lun yu ·xue er 》:“jun zi bu chong ze bu wei 。”⑧shen chong 。《liu tao ·lun jiang 》:“ming zai yu jiang ,jiang zhe guo zhi fu ,xian wang zhi suo chong ye 。” (er )chóng ①chong die ;chong fu 。cheng gai 《mo yu er 》:“chong men shen suo ,you you ye shen yue 。”②liang ci 。ceng 。li bai 《zao fa bai di cheng 》:“liang an yuan sheng ti bu zhu ,qing zhou yi guo mo chong shan 。”③fu ci 。1. chong xin ;zai ci 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“nai chong xiu yue yang lou 。”(nai :yu shi )2. jia shang ,biao shi geng jin yi ceng 。qu yuan 《li sao 》:“fen wu ji you ci nei mei xi ,you chong zhi yi 脩neng 。”(fen :duo de yang zi 。脩neng :xiu shi de mei tai 。脩,tong xiu 。)

    die :

    ①chong die ;lei ji 。li dao yuan 《shui jing zhu ·jiang shui 》:“chong yan die zhang ,yin tian bi ri 。”②she die 。bai ju yi 《wei zhi chong kua zhou ju ……yin chao ci dan ,liao yi ji huai 》:“jun wen xi zhou cheng xia shi ,zui zhong die zhi wei jun shu 。”③tong “she ”。ju pa 。du mu 《wei zhong shu men xia qing zhui jia zun hao biao 》:“zhen die lei ting 。”④liang ci 。1. ceng 。yong yu chong die 、lei ji de dong xi 。hu hun 《ti xia shan si 》zhi er :“shui qu yan qian die ,yun chong shu bai ceng 。”2.ji suan le qu chong zou huo wen ci fan fu bian shu de chan wei 。bai ju yi 《ting ge liu jue gou ·he man zi 》:“yi qu si ci ge ba die ,cong tou bian shi duan chang sheng 。”

    jian :

    (yi )①kong xi ;feng xi 。《zhuang zi · yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”(jie :gu jie 。)《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”②ge he 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“gu jun chen duo jian 。”《hou han shu ·huang hou ji shang 》:“mu zi ci ai ,shi zhong mo qian jie zhi jian 。”(qian jie :bi yu wei xiao 。)③jian ge 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“gu wei shang ,bing jian yue 。”④si xia ;an de 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you jian ling wu an zhi ci suo pang cong ci zhong 。”(zhi :dao 。ci suo :lin shi zhu suo 。cong ci :shen ci 。)⑤li jian 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ta ren yi jian ,nv neng fu zi jiu xie ?”(nv :ru 。xie :ye 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“chan ren jian zhi ,ke wei qiong yi 。”⑥can yu ;jie ru 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“rou shi zhe mou zhi ,you he jian yan ?”⑦chan ge 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“ye yu jian chun jiu ,xin chui jian huang liang 。”⑧chao xiao lu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yi qu ,jian zhi jun zhong 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“gu ling ren chi bi gui ,jian zhi zhao yi 。”⑨fu ci 。duan duan xu xu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zai huan nan zhong ,jian yi shi ji suo zao 。” (er )jiān ①pian ke 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“you jian ,da yu dong 。”②dang zhong ;zhong jian 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi ba yue zhi jian han ,ze miao gao yi 。”③kong jian ;ji jian 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“feng ming yu wei nan zhi jian 。”④liang ci 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi yi :“fang zhai shi yu mu ,cao wu ba jiu jian 。”

    pu :

    ①shui bian ;an bian 。《shi jing ·da ya ·chang wu 》:“jie bi huai pu ,wang shi zhi suo 。”(jie :zheng ji 。)②xiao he liu ru jiang hai de ru kou chu 。《song shu ·xu ning chuan 》:“zhi an ling xun qin jiu ,hai yu feng ,ting pu zhong 。”

    xu :

    shui bian 。he xun 《zeng jiang chang shi bie 》:“chang biao la jiang shu ,qiu yue zhao sha xu 。”(chang biao :da feng 。)

    li :

    [li yi (yǐ)]qu she lian mian de yang zi 。wu zhi 《da dong a wang shu 》:“fu deng dong yue zhe ,ran hou zhi zhong shan zhi li yi ye 。”wei ying wu 《li shang xi zhai ji zhu you 》:“qing chuan xia li yi 。”

    yi :

    ①xie yan ;xie hang 。《shi shui xin yu ·yan yu 》:“zhi gong jian dong yang chang shan ,yue :‘he ji tan yi !’”(zhi gong :zhi dao lin 。ren ming 。)②xie yi 。zhang heng 《dong jing fu 》:“li ge yi jia (jiá)。”(jia :chang mao 。)③jie ci 。wang ;xiang 。《xu xia ke you ji ·dian you ri ji er 》:“yi ci zhong yan liu ri jiu ,yi xi zhi hang bu ke chi 。”[yi li (lǐ)]1.qu she lian mian de yang zi 。dou quan 《shu shu fu 》:“deng tai shan zhi chong gao ,zhi qun fu zhi yi li 。”2.huan man hang zou de yang zi 。《gu jin xiao shui ·zhong ming ji chun feng diao liu qi 》:“ban zuo you xue xiu shi ,yi li shang lu 。”3. jian ci ;jian jian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“lan yi tui zhen qi pai huai ,zhu bo (bó)yin bing yi li kai 。”(bo :jin shu zhi cheng de bao pian 。)yu tian xi 《ding feng bo ·sai qing 》:“yi li qiu lai dao ,zheng lou leng feng han ,wei yu chu shou 。”

    qu :

    ①ce ma qian jin 。《shi jing ·tang feng ·shan you shu 》:“zi you che ma ,fu chi fu qu 。”②ben chi ;kuai pao 。《liao zhai zhi yi ·lang 》:“gu yi jin yi ,er liang lang zhi bing qu ru gu 。”③qu gan ;qu zhu 。《zuo chuan ·huan gong shi er nian 》:“qu chu yi tu yu shan zhong 。”④qu shi ;yi shi 。du fu 《bing che hang 》:“kuang fu qin bing nai ku zhan ,bei qu bu yi quan yu ji 。”⑤pai shi 。tao qian 《qi shi 》:“ji lai qu wo qu ,bu zhi jing he zhi 。”

    yan :

    ①ya an ,shui bian gao de huo shan ya 。《hou han shu ·ding hong chuan 》:“fu huai ya po yan zhi shui ,yuan zi juan juan 。”(juan juan :xi liu 。)si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“pi yan chong yong 。”(pi :ji 。yong :shan ya wan qu chu 。)②shan yan ,fan zhi gao shan 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“chong yan die zhang ,yin tian bi ri 。”③shan feng 。hu hun 《hang ci hu tou yan chou lu zhong cheng 》:“zhang ting qu yi yuan ,lai hu tou yan 。”④shan zhong dong xue ;yan dong 。du fu 《xi zhi cun xun zhi cao tang de ye su zan gong tu shi 》:“cheng lun yan zhong qu 。”⑤xian jun ;xian yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhi ,yan yi ye 。”[yan yan ]shan dan dui ji de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“jie bi na shan ,wei dan yan yan 。”(jie :gao jun de yang zi 。wei :yu qi ci 。)

    sui :

    shui ming 。you chen sui he 。zai an hui sheng dong bei bu 。