• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 何處翳附郭,幾人思郈成。

    “何處翳附郭,幾人思郈成。”詩句出處:《送李策秀才還湖南,因寄幕中親故兼》;是唐朝詩人劉禹錫的作品。

    深春風日凈,晝長幽鳥鳴。仆夫前致詞,門有白面生。
    攝衣相問訊,解帶坐南榮。端志見眉睫,苦言發精誠。
    因出懷中文,調孤詞亦清。悄如促柱弦,掩抑多不平。
    乃言本蜀士,世降岷山靈。前人秉藝文,高視來上京。
    曳綬司徒府,所從信國楨。析薪委寶林,善響繼傢聲。
    何處翳附郭,幾人思郈成。雲天望喬木,風水悲流萍。
    前與計吏西,始列貢士名。森然就筆札,從試春官卿。
    帝城岐路多,萬足伺晨星。茫茫風塵中,工拙同有營。
    寒女勞夜織,山苗榮寸莖。侯門方擊鐘,衣褐誰將迎。
    弱羽果摧頹,壯心鬱怦怦。諒無蟠木容,聊復蓬累行。
    昨日訊靈龜,繇言利艱貞。當求舍拔中,必在審己明。
    誓將息薄遊,焦思窮筆精。蒔蘭在幽渚,安得揚芬馨。
    曰餘摧落者,散質負華纓。一聆苦辛詞,再動伊鬱情。
    身棄言不動,愛才心尚驚。恨無羊角風,使爾化北溟。
    論罷情益親,涉旬忘歸程。日攜邑中客,閑眺江上城。
    晝憩命金罍,宵談轉璿衡。薰風香麈尾,月露濡桃笙。
    忽被戒羸驂,薄言事南征。火雲蔚千裡,旅思浩已盈。
    湘江含碧虛,衡嶺浮翠晶。豈伊山水異,適與人事並。
    油幕侶昆丘,粲然疊瑤瓊。庾樓見清月,孔坐多綠醽。
    復有衡山守,本自雲龍庭。抗志在靈府,發越侔咸英。
    一揮出滎陽,惠彼嗤嗤氓。隼旟辭灞水,居者皆涕零。
    惟昔與伊人,交歡經宿齡。一從雲雨散,滋我鄙吝萌。
    北渚不堪愁,南音誰復聽。離憂若去水,浩漾無時停。
    嘗聞祝融峰,上有神禹銘。古石瑯玕姿,秘文螭虎形。
    聖功奠遠服,神物擁休禎。賢人在其下,仿佛疑蓬瀛。
    君行歷郡齋,大袂拂雙旌。飾容遇朗鑒,肝鬲可以呈。
    昔日馬相如,臨邛坐盡傾。勉君刷羽翰,蚤取凌青冥。

    【註釋】:

    何:

    (一)①疑問代詞。1. 什麼。《詩經·召南·何彼穠矣》:“何彼穠(nóng)矣?”(那長得很茂盛的是什麼?)2. 為什麼。《漢書·伍被傳》:“公獨以為無福,何?”3. 何處。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?”②副詞。1.表示反問。相當於“怎麼”、“哪裡”。《史記·項羽本紀》:“大王來何操?”《後漢書·馬援傳》:“男兒要當死於邊野,以馬革裹屍還葬身,何能臥床上在兒女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感嘆。相當於“多麼”。曹操《觀滄海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;擔。《詩經·曹風·候人》:“何戈與祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背負。《詩經·小雅· 無羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申為承受。《詩經·商頌·長發》:“何天之休。”(休:福。)以上意義後來寫作“荷”。

    處:

    (一)①停留;休息。韓愈《答李翊書》:“處若忘,行若遺,儼乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽獨處乎山中。”范仲淹《嶽陽樓記》:“居廟堂之高,則憂其民,處江湖之遠,則憂其君。”③安;存。《史記·李斯列傳》:“人之賢不肖譬如鼠矣,在所自處耳。”④交往;相處。文天祥《指南錄後序》:“與貴酋相處二十日,爭曲直,屢當死。”⑤處置;辦理。《孔雀東南飛》:“處分適兄意,那得自任專!”⑥處罰。《晉書·食貨志》:“人間巧偽漸多,競濕谷以要(yāo)利,作薄絹以為市,雖處以嚴刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 處所;地方。《漢書·張騫傳》:“知水草處,軍得以不乏。”

    翳:

    ①用羽毛裝飾的車蓋,即華蓋。《晉書·輿服志》:“載金鼓、羽旗、幢(chuáng)翳。”(幢:帷幔。)②遮蓋;遮蔽。劉向《九嘆·遠逝》:“石嵾嵯以翳日。”(嵾嵯:山高低不平的樣子。)③隱蔽;隱藏。柳宗元《永州韋使君新堂記》:“有石焉,翳於奧草。”(奧:深。)④陰影。《三國志·蜀志·郤正傳》:“有光有翳。”⑤雲霧、塵埃之類。劉義慶《世說新語·言語》:“於時天月明凈,都無纖翳。”(都:全。纖:絲毫。)⑥眼球上長的斑點或膜。《宋史·劉恕傳》:“目為之翳。”(眼睛因此而長瞭翳。)⑦副詞。相當於“隻”、“惟”。李白《贈徐安宜》:“歲晚托深期,翳君獨桃李。”⑧放兵器的器具。《國語·齊語》:“諸侯甲不解累,兵不解翳。”⑨通“殪”。樹木枯死。《詩經·大雅·皇矣》:“其菑其翳。”(菑zì:枯死未倒的樹。)

    附:

    ①附著;依傍。《詩經·小雅·角弓》:“毋教猱(náo)升木,如塗塗附。”(猱:猿。塗:泥。句謂如在泥上再附著一層泥。)②增益。《論語·先進》:“季氏富於周公,而求也為之聚斂而附益之。”③歸附;依附。《管子·心術下》:“昔者明王之愛天下,故天下可附。”④靠近。《孫子·行軍》:“欲戰者,無附於水而迎客。”⑤符合。《史記·張儀列傳》:“是我一舉而名實附也。”⑥捎;寄。杜甫《石壕吏》:“一男附書至。”⑦附會。惲敬《顧命辨上》:“亂聖人之經,以附世之說,莫此為甚。”⑧搭乘。紀昀《閱微草堂筆記·灤陽消夏錄一》:“昔渡錢江,有僧附舟。”⑨通“袝”。祭。《禮記·雜記上》:“大夫附於士,士不附於大夫。”

    郭:

    (一)①外城。《國語·周語中》:“清風至而修城郭宮室。”《孟子·公孫醜下》:“三裡之城,七裡之郭。”泛指城。李白《送友人》:“青山橫北郭,白水繞東城。”②外圍;外框。《漢書·食貨志下》:“(大錢)肉好(hào)皆有周郭。”(肉:錢邊。好:錢孔。)③古國名。在今山東省北部。 (二)guó 通“虢”。古國名。在今河南省陜縣東南。

    幾:

    (一)古人坐時憑依的器具。《詩經·大雅·公劉》:“俾筵俾幾。”(俾:使,使人。筵,幾:用如動詞。指鋪席、設幾。)《孟子·公孫醜下》:“隱幾而臥。”後指放置物件的小桌。蘇軾《雨中過舒教授》:“幾硯寒生霧。”《聊齋志異·促織》:“簾外設香幾。” (二)jǐ[幾幾]裝飾美盛的樣子。《詩經·豳風·狼跋》:“赤舄幾幾。”

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”


  • 何处翳附郭,几人思郈成。

    “何处翳附郭,几人思郈成。”诗句出处:《送李策秀才还湖南,因寄幕中亲故兼》;是唐朝诗人刘禹锡的作品。

    深春风日净,昼长幽鸟鸣。仆夫前致词,门有白面生。
    摄衣相问讯,解带坐南荣。端志见眉睫,苦言发精诚。
    因出怀中文,调孤词亦清。悄如促柱弦,掩抑多不平。
    乃言本蜀士,世降岷山灵。前人秉艺文,高视来上京。
    曳绶司徒府,所从信国桢。析薪委宝林,善响继家声。
    何处翳附郭,几人思郈成。云天望乔木,风水悲流萍。
    前与计吏西,始列贡士名。森然就笔札,从试春官卿。
    帝城岐路多,万足伺晨星。茫茫风尘中,工拙同有营。
    寒女劳夜织,山苗荣寸茎。侯门方击钟,衣褐谁将迎。
    弱羽果摧颓,壮心郁怦怦。谅无蟠木容,聊复蓬累行。
    昨日讯灵龟,繇言利艰贞。当求舍拔中,必在审己明。
    誓将息薄游,焦思穷笔精。莳兰在幽渚,安得扬芬馨。
    曰余摧落者,散质负华缨。一聆苦辛词,再动伊郁情。
    身弃言不动,爱才心尚惊。恨无羊角风,使尔化北溟。
    论罢情益亲,涉旬忘归程。日携邑中客,闲眺江上城。
    昼憩命金罍,宵谈转璿衡。薰风香麈尾,月露濡桃笙。
    忽被戒羸骖,薄言事南征。火云蔚千里,旅思浩已盈。
    湘江含碧虚,衡岭浮翠晶。岂伊山水异,适与人事并。
    油幕侣昆丘,粲然叠瑶琼。庾楼见清月,孔坐多绿醽。
    复有衡山守,本自云龙庭。抗志在灵府,发越侔咸英。
    一挥出荥阳,惠彼嗤嗤氓。隼旟辞灞水,居者皆涕零。
    惟昔与伊人,交欢经宿龄。一从云雨散,滋我鄙吝萌。
    北渚不堪愁,南音谁复听。离忧若去水,浩漾无时停。
    尝闻祝融峰,上有神禹铭。古石琅玕姿,秘文螭虎形。
    圣功奠远服,神物拥休祯。贤人在其下,仿佛疑蓬瀛。
    君行历郡斋,大袂拂双旌。饰容遇朗鉴,肝鬲可以呈。
    昔日马相如,临邛坐尽倾。勉君刷羽翰,蚤取凌青冥。

    【注释】:

    何:

    (一)①疑问代词。1. 什么。《诗经·召南·何彼秾矣》:“何彼秾(nóng)矣?”(那长得很茂盛的是什么?)2. 为什么。《汉书·伍被传》:“公独以为无福,何?”3. 何处。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?”②副词。1.表示反问。相当于“怎么”、“哪里”。《史记·项羽本纪》:“大王来何操?”《后汉书·马援传》:“男儿要当死于边野,以马革裹尸还葬身,何能卧床上在儿女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感叹。相当于“多么”。曹操《观沧海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;担。《诗经·曹风·候人》:“何戈与祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背负。《诗经·小雅· 无羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申为承受。《诗经·商颂·长发》:“何天之休。”(休:福。)以上意义后来写作“荷”。

    处:

    (一)①停留;休息。韩愈《答李翊书》:“处若忘,行若遗,俨乎其若思,茫乎其若迷。”②居住。屈原《九章·涉江》:“幽独处乎山中。”范仲淹《岳阳楼记》:“居庙堂之高,则忧其民,处江湖之远,则忧其君。”③安;存。《史记·李斯列传》:“人之贤不肖譬如鼠矣,在所自处耳。”④交往;相处。文天祥《指南录后序》:“与贵酋相处二十日,争曲直,屡当死。”⑤处置;办理。《孔雀东南飞》:“处分适兄意,那得自任专!”⑥处罚。《晋书·食货志》:“人间巧伪渐多,竞湿谷以要(yāo)利,作薄绢以为市,虽处以严刑而不能禁也。”(要:求取。) (二)chù 处所;地方。《汉书·张骞传》:“知水草处,军得以不乏。”

    翳:

    ①用羽毛装饰的车盖,即华盖。《晋书·舆服志》:“载金鼓、羽旗、幢(chuáng)翳。”(幢:帷幔。)②遮盖;遮蔽。刘向《九叹·远逝》:“石嵾嵯以翳日。”(嵾嵯:山高低不平的样子。)③隐蔽;隐藏。柳宗元《永州韦使君新堂记》:“有石焉,翳于奥草。”(奥:深。)④阴影。《三国志·蜀志·郤正传》:“有光有翳。”⑤云雾、尘埃之类。刘义庆《世说新语·言语》:“于时天月明净,都无纤翳。”(都:全。纤:丝毫。)⑥眼球上长的斑点或膜。《宋史·刘恕传》:“目为之翳。”(眼睛因此而长了翳。)⑦副词。相当于“只”、“惟”。李白《赠徐安宜》:“岁晚托深期,翳君独桃李。”⑧放兵器的器具。《国语·齐语》:“诸侯甲不解累,兵不解翳。”⑨通“殪”。树木枯死。《诗经·大雅·皇矣》:“其菑其翳。”(菑zì:枯死未倒的树。)

    附:

    ①附着;依傍。《诗经·小雅·角弓》:“毋教猱(náo)升木,如涂涂附。”(猱:猿。涂:泥。句谓如在泥上再附着一层泥。)②增益。《论语·先进》:“季氏富于周公,而求也为之聚敛而附益之。”③归附;依附。《管子·心术下》:“昔者明王之爱天下,故天下可附。”④靠近。《孙子·行军》:“欲战者,无附于水而迎客。”⑤符合。《史记·张仪列传》:“是我一举而名实附也。”⑥捎;寄。杜甫《石壕吏》:“一男附书至。”⑦附会。恽敬《顾命辨上》:“乱圣人之经,以附世之说,莫此为甚。”⑧搭乘。纪昀《阅微草堂笔记·滦阳消夏录一》:“昔渡钱江,有僧附舟。”⑨通“袝”。祭。《礼记·杂记上》:“大夫附于士,士不附于大夫。”

    郭:

    (一)①外城。《国语·周语中》:“清风至而修城郭宫室。”《孟子·公孙丑下》:“三里之城,七里之郭。”泛指城。李白《送友人》:“青山横北郭,白水绕东城。”②外围;外框。《汉书·食货志下》:“(大钱)肉好(hào)皆有周郭。”(肉:钱边。好:钱孔。)③古国名。在今山东省北部。 (二)guó 通“虢”。古国名。在今河南省陕县东南。

    几:

    (一)古人坐时凭依的器具。《诗经·大雅·公刘》:“俾筵俾几。”(俾:使,使人。筵,几:用如动词。指铺席、设几。)《孟子·公孙丑下》:“隐几而卧。”后指放置物件的小桌。苏轼《雨中过舒教授》:“几砚寒生雾。”《聊斋志异·促织》:“帘外设香几。” (二)jǐ[几几]装饰美盛的样子。《诗经·豳风·狼跋》:“赤舄几几。”

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”


  • he chu yi fu guo ,ji ren sai hou cheng 。

    “he chu yi fu guo ,ji ren sai hou cheng 。”shi gou chu chu :《song li ce xiu cai hai hu na ,yin ji mu zhong qin gu jian 》;shi tang chao shi ren liu yu xi de zuo pin 。

    shen chun feng ri jing ,zhou chang you diao ming 。pu fu qian zhi ci ,men you bai mian sheng 。
    she yi xiang wen xun ,jie dai zuo na rong 。duan zhi jian mei jie ,ku yan fa jing cheng 。
    yin chu huai zhong wen ,diao gu ci yi qing 。qiao ru cu zhu xian ,yan yi duo bu ping 。
    nai yan ben shu shi ,shi jiang min shan ling 。qian ren bing yi wen ,gao shi lai shang jing 。
    ye shou si tu fu ,suo cong xin guo zhen 。xi xin wei bao lin ,shan xiang ji jia sheng 。
    he chu yi fu guo ,ji ren sai hou cheng 。yun tian wang qiao mu ,feng shui bei liu ping 。
    qian yu ji li xi ,shi lie gong shi ming 。sen ran jiu bi zha ,cong shi chun guan qing 。
    di cheng qi lu duo ,mo zu ci chen xing 。mang mang feng chen zhong ,gong zhuo tong you ying 。
    han nv lao ye zhi ,shan miao rong cun jing 。hou men fang ji zhong ,yi he shei jiang ying 。
    ruo yu guo cui tui ,zhuang xin yu peng peng 。liang mo pan mu rong ,liao fu peng lei hang 。
    zuo ri xun ling gui ,yao yan li jian zhen 。dang qiu she ba zhong ,bi zai shen ji ming 。
    shi jiang xi bao you ,jiao sai qiong bi jing 。shi lan zai you zhu ,an de yang fen xin 。
    yue yu cui la zhe ,san zhi fu hua ying 。yi ling ku xin ci ,zai dong yi yu qing 。
    shen qi yan bu dong ,ai cai xin shang jing 。hen mo yang jiao feng ,shi er hua bei ming 。
    lun ba qing yi qin ,she xun wang gui cheng 。ri xie yi zhong ke ,xian tiao jiang shang cheng 。
    zhou qi ming jin lei ,xiao tan zhuai xuan heng 。xun feng xiang zhu wei ,yue lou ru tao sheng 。
    hu bei jie lei can ,bao yan shi na zheng 。huo yun wei qian li ,lv sai hao yi ying 。
    xiang jiang han bi xu ,heng ling fu cui jing 。qi yi shan shui yi ,kuo yu ren shi bing 。
    you mu lv kun qiu ,can ran die yao qiong 。yu lou jian qing yue ,kong zuo duo lu ling 。
    fu you heng shan shou ,ben zi yun long ting 。kang zhi zai ling fu ,fa yue mou xian ying 。
    yi hui chu xing yang ,hui bi chi chi mang 。sun yu ci ba shui ,ju zhe jie ti ling 。
    wei xi yu yi ren ,jiao huan jing su ling 。yi cong yun yu san ,zi wo bi lin meng 。
    bei zhu bu kan chou ,na yin shei fu ting 。li you re qu shui ,hao yang mo shi ting 。
    chang wen zhu rong feng ,shang you shen yu ming 。gu dan lang gan zi ,bi wen chi hu xing 。
    sheng gong dian yuan fu ,shen wu yong xiu zhen 。xian ren zai ji xia ,fang fo yi peng ying 。
    jun hang li jun zhai ,da mei bi shuang jing 。shi rong yu lang jian ,gan ge ke yi cheng 。
    xi ri ma xiang ru ,lin qiong zuo jin qing 。mian jun shua yu han ,zao qu ling qing ming 。

    【zhu shi 】:

    he :

    (yi )①yi wen dai ci 。1. shen me 。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“he bi nong (nóng)yi ?”(na chang de hen mao cheng de shi shen me ?)2. wei shen me 。《han shu ·wu bei chuan 》:“gong du yi wei mo fu ,he ?”3. he chu 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?”②fu ci 。1.biao shi fan wen 。xiang dang yu “zen me ”、“na li ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“da wang lai he cao ?”《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“nan er yao dang si yu bian ye ,yi ma ge guo shi hai zang shen ,he neng wo chuang shang zai er nv zi shou zhong xie ?”(xie :tong “ye ”。)2.biao shi gan tan 。xiang dang yu “duo me ”。cao cao 《guan cang hai 》:“shui he dan dan 。” (er )hè gang ;dan 。《shi jing ·cao feng ·hou ren 》:“he ge yu dui (duì)。”(dui :bing qi ming 。)fan zhi bei fu 。《shi jing ·xiao ya · mo yang 》:“he suo (suō)he li 。”yin shen wei cheng shou 。《shi jing ·shang song ·chang fa 》:“he tian zhi xiu 。”(xiu :fu 。)yi shang yi yi hou lai xie zuo “he ”。

    chu :

    (yi )①ting liu ;xiu xi 。han yu 《da li yi shu 》:“chu re wang ,hang re wei ,yan hu ji re sai ,mang hu ji re mi 。”②ju zhu 。qu yuan 《jiu zhang ·she jiang 》:“you du chu hu shan zhong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ju miao tang zhi gao ,ze you ji min ,chu jiang hu zhi yuan ,ze you ji jun 。”③an ;cun 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ren zhi xian bu xiao pi ru shu yi ,zai suo zi chu er 。”④jiao wang ;xiang chu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu gui qiu xiang chu er shi ri ,zheng qu zhi ,lv dang si 。”⑤chu zhi ;ban li 。《kong qiao dong na fei 》:“chu fen kuo xiong yi ,na de zi ren zhuan !”⑥chu fa 。《jin shu ·shi huo zhi 》:“ren jian qiao wei jian duo ,jing shi gu yi yao (yāo)li ,zuo bao juan yi wei shi ,sui chu yi yan xing er bu neng jin ye 。”(yao :qiu qu 。) (er )chù chu suo ;de fang 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“zhi shui cao chu ,jun de yi bu fa 。”

    yi :

    ①yong yu mao zhuang shi de che gai ,ji hua gai 。《jin shu ·yu fu zhi 》:“zai jin gu 、yu qi 、chuang (chuáng)yi 。”(chuang :wei man 。)②zhe gai ;zhe bi 。liu xiang 《jiu tan ·yuan shi 》:“dan can cuo yi yi ri 。”(can cuo :shan gao di bu ping de yang zi 。)③yin bi ;yin cang 。liu zong yuan 《yong zhou wei shi jun xin tang ji 》:“you dan yan ,yi yu ao cao 。”(ao :shen 。)④yin ying 。《san guo zhi ·shu zhi ·xi zheng chuan 》:“you guang you yi 。”⑤yun wu 、chen ai zhi lei 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“yu shi tian yue ming jing ,dou mo qian yi 。”(dou :quan 。qian :si hao 。)⑥yan qiu shang chang de ban dian huo mo 。《song shi ·liu shu chuan 》:“mu wei zhi yi 。”(yan jing yin ci er chang le yi 。)⑦fu ci 。xiang dang yu “zhi ”、“wei ”。li bai 《zeng xu an yi 》:“sui wan tuo shen ji ,yi jun du tao li 。”⑧fang bing qi de qi ju 。《guo yu ·ji yu 》:“zhu hou jia bu jie lei ,bing bu jie yi 。”⑨tong “yi ”。shu mu ku si 。《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“ji zai ji yi 。”(zai zì:ku si wei dao de shu 。)

    fu :

    ①fu zhao ;yi bang 。《shi jing ·xiao ya ·jiao gong 》:“wu jiao nao (náo)sheng mu ,ru tu tu fu 。”(nao :yuan 。tu :ni 。gou wei ru zai ni shang zai fu zhao yi ceng ni 。)②zeng yi 。《lun yu ·xian jin 》:“ji shi fu yu zhou gong ,er qiu ye wei zhi ju lian er fu yi zhi 。”③gui fu ;yi fu 。《guan zi ·xin shu xia 》:“xi zhe ming wang zhi ai tian xia ,gu tian xia ke fu 。”④kao jin 。《sun zi ·hang jun 》:“yu zhan zhe ,mo fu yu shui er ying ke 。”⑤fu ge 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“shi wo yi ju er ming shi fu ye 。”⑥shao ;ji 。du fu 《dan hao li 》:“yi nan fu shu zhi 。”⑦fu hui 。yun jing 《gu ming bian shang 》:“luan sheng ren zhi jing ,yi fu shi zhi shui ,mo ci wei shen 。”⑧da cheng 。ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·luan yang xiao xia lu yi 》:“xi du qian jiang ,you seng fu zhou 。”⑨tong “fu ”。ji 。《li ji ·za ji shang 》:“da fu fu yu shi ,shi bu fu yu da fu 。”

    guo :

    (yi )①wai cheng 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“qing feng zhi er xiu cheng guo gong shi 。”《meng zi ·gong sun chou xia 》:“san li zhi cheng ,qi li zhi guo 。”fan zhi cheng 。li bai 《song you ren 》:“qing shan heng bei guo ,bai shui rao dong cheng 。”②wai wei ;wai kuang 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“(da qian )rou hao (hào)jie you zhou guo 。”(rou :qian bian 。hao :qian kong 。)③gu guo ming 。zai jin shan dong sheng bei bu 。 (er )guó tong “guo ”。gu guo ming 。zai jin he na sheng shan xian dong na 。

    ji :

    (yi )gu ren zuo shi ping yi de qi ju 。《shi jing ·da ya ·gong liu 》:“bi yan bi ji 。”(bi :shi ,shi ren 。yan ,ji :yong ru dong ci 。zhi pu xi 、she ji 。)《meng zi ·gong sun chou xia 》:“yin ji er wo 。”hou zhi fang zhi wu jian de xiao zhuo 。su shi 《yu zhong guo shu jiao shou 》:“ji yan han sheng wu 。”《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“lian wai she xiang ji 。” (er )jǐ[ji ji ]zhuang shi mei cheng de yang zi 。《shi jing ·bin feng ·lang ba 》:“chi xi ji ji 。”

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”