• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 冥冥九疑葬,聖者骨亦朽。

    “冥冥九疑葬,聖者骨亦朽。”詩句出處:《上水遣懷》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    我衰太平時,身病戎馬後。蹭蹬多拙為,安得不皓首。
    驅馳四海內,童稚日糊口。但遇新少年,少逢舊親友。
    低顏下色地,故人知善誘。後生血氣豪,舉動見老醜。
    窮迫挫曩懷,常如中風走。一紀出西蜀,於今向南鬥。
    孤舟亂春華,暮齒依蒲柳。冥冥九疑葬,聖者骨亦朽。
    蹉跎陶唐人,鞭撻日月久。中間屈賈輩,讒毀竟自取。
    鬱沒二悲魂,蕭條猶在否。崷崒清湘石,逆行雜林藪。
    篙工密逞巧,氣若酣杯酒。歌謳互激遠,回斡明受授。
    善知應觸類,各藉穎脫手。古來經濟才,何事獨罕有。
    蒼蒼眾色晚,熊掛玄蛇吼。黃羆在樹顛,正為群虎守。
    羸骸將何適,履險顏益厚。庶與達者論,吞聲混瑕垢。

    【註釋】:

    冥:

    ①昏暗。《周易·升》:“冥升在上,消不富也。”(消:消失,消衰。)《淮南子·說林》:“置之冥室之中。”②夜晚。枚乘《七發》:“冥火薄天,兵車雷運。”(薄:迫近。雷運:像迅雷一樣滾動。)③幽深。孫綽《遊天臺山賦》:“臨萬丈之絕冥。”④遠;深遠;高遠。《楚辭·九章·悲回風》:“據青冥而攄(shū)虹兮,遂儵忽而捫天。”(攄:舒張。儵忽:同“倏忽”。)杜牧《阿房宮賦》:“高低冥迷,不知西東。”又深入。⑤愚昧;不明事理。韓愈《鱷魚文》:“不然,則是鱷魚冥頑不靈,刺史雖有言,不聞不知也。”⑥迷信指人死後進入的世界;陰間。陶潛《乞食》:“銜戢(jí)如何謝?冥報以相貽。”(銜戢:說不出話。)方苞《獄中雜記》:“胥某一夕暴卒,人皆以為冥謫雲。”⑦通“溟”。海。莊子《逍遙遊》:“北冥有魚,其名為鯤。”⑧相合;暗合。《關尹子·四符》:“唯無我無人,無首無尾,所以與天地冥。”[冥冥]1. 昏暗。范仲淹《嶽陽樓記》:“薄暮冥冥,虎嘯猿啼。”2.高遠。蘇軾《喜雨亭記》:“太空冥冥,不可得而名。”

    冥冥:

    ①昏暗,幽暗。范仲淹《嶽陽樓記》:“薄暮~~,虎嘯猿啼。”②精誠,專一。《荀子·勸學》:“無~~之志者,無昭昭之明。”③渺茫,杳冥。蘇軾《喜雨亭記》:“歸之太空,太空~~,不可得而名。”④靜止的樣子。韋應物《長安遇馮著》:“~~花正開,颺颺燕新乳。”⑤高遠的天空。《法言·問明》:“鴻飛~~,弋人何篡焉?”

    冥:

    ①昏暗。《周易·升》:“冥升在上,消不富也。”(消:消失,消衰。)《淮南子·說林》:“置之冥室之中。”②夜晚。枚乘《七發》:“冥火薄天,兵車雷運。”(薄:迫近。雷運:像迅雷一樣滾動。)③幽深。孫綽《遊天臺山賦》:“臨萬丈之絕冥。”④遠;深遠;高遠。《楚辭·九章·悲回風》:“據青冥而攄(shū)虹兮,遂儵忽而捫天。”(攄:舒張。儵忽:同“倏忽”。)杜牧《阿房宮賦》:“高低冥迷,不知西東。”又深入。⑤愚昧;不明事理。韓愈《鱷魚文》:“不然,則是鱷魚冥頑不靈,刺史雖有言,不聞不知也。”⑥迷信指人死後進入的世界;陰間。陶潛《乞食》:“銜戢(jí)如何謝?冥報以相貽。”(銜戢:說不出話。)方苞《獄中雜記》:“胥某一夕暴卒,人皆以為冥謫雲。”⑦通“溟”。海。莊子《逍遙遊》:“北冥有魚,其名為鯤。”⑧相合;暗合。《關尹子·四符》:“唯無我無人,無首無尾,所以與天地冥。”[冥冥]1. 昏暗。范仲淹《嶽陽樓記》:“薄暮冥冥,虎嘯猿啼。”2.高遠。蘇軾《喜雨亭記》:“太空冥冥,不可得而名。”

    九:

    ①數詞。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多數。《楚辭·離騷》:“雖九死其猶未悔。”《左傳·襄公十一年》:“八年之中,九合諸侯。”(合:盟會。)司馬遷《報任安書》:“假令仆伏法受誅,若九牛亡一毛。”

    疑:

    ①疑惑;猜疑;懷疑。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·說難》:“其傢甚智其子,而疑鄰人之父。”(智:用如意動。認為聰明。)《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗。”(見:被。)又為名詞。疑問。《列子·湯問》:“其妻獻疑曰……”宋濂《送東陽馬生序》:“餘立侍左右,援疑質理,俯身傾耳以請。”②猶豫。《韓非子·解老》:“必成功,則其行之也不疑。”《呂氏春秋·不廣》:“成教垂名,於此乎在矣,君其勿疑。”③畏懼。《管子·小問》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”劉蛻《與京西幕府書》:“富貴固不足疑其來,爵土固不足畏其大。”④相似。《呂氏春秋·疑似》:“疑似之跡,不可不察。”⑤古代官職名。《禮記·文王世子》:“虞、夏、商、周,有師、保,有疑、丞。”(師、保、丞:官名。)⑥通“擬”。比擬。《呂氏春秋·慎勢》:“立天子不使諸侯疑焉。”賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭起矣。”

    聖:

    ①通達事理;事事精通;超越常人。《孟子·盡心下》:“充實之謂美,充實而有光輝之謂大,大而化之之謂聖,聖而不可知之之謂神。”(大而化之:既表現出瞭光輝,又能融會貫通。)②聖明;品德智慧極高的人。《孟子·萬章下》:“孔子,聖之時者也。”《禮記·樂記》:“作者之謂聖,述者之謂明,聖明者,述作之謂也。”③對某門學問、技藝有很高成就的人。《抱樸子·辨問》:“善刻削之尤巧者則謂之木聖。”④神通。佚名《鎖齊天大聖》第二折:“奉上帝敕令,著吾神統領十萬天兵,與此妖魔鬥聖,走一遭去。”⑤封建時代稱帝王或與帝王有關的事物。《史記·秦始皇本紀》:“大聖作治,建定法度,顯箸綱紀。”

    者:

    ①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”

    骨:

    ①人及動物的骨頭、骨骼。《荀子·勸學》:“蚓無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”②指屍骨。陸遊《醉中出西門偶書》:“青山是處可埋骨,白發向人羞折腰。”③軀體。陸龜蒙《夢遊甘露寺》:“豈伊煩惱骨,合到清涼域?”(伊:這。合:應當。)④指起支撐作用的架子。《朱子語類》第一百二十五:“惟其中空,故受軸而運轉不窮,如傘柄上木管子眾骨所會者。”⑤心思;神志。《新唐書·盧杞傳》:“忠臣寒膺,良士痛骨。”(膺:胸。)⑥(人的)品格;氣質。李賀《送沈亞之》:“吾聞壯夫重心骨。”⑦文學作品的剛健筆力、風格。《文心雕龍 · 風骨》:“若瘠義肥辭,繁雜失統,則無骨之征也。”(統:中心。)

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    朽:

    ①腐爛。《荀子·勸學》:“鍥而舍之,朽木不折。”②衰老。《晉書·張忠傳》:“年朽花落。”③磨滅。曹操《加棗祗子處中封爵並祀祗令》:“為不朽之事。”


  • 冥冥九疑葬,圣者骨亦朽。

    “冥冥九疑葬,圣者骨亦朽。”诗句出处:《上水遣怀》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    我衰太平时,身病戎马后。蹭蹬多拙为,安得不皓首。
    驱驰四海内,童稚日糊口。但遇新少年,少逢旧亲友。
    低颜下色地,故人知善诱。后生血气豪,举动见老丑。
    穷迫挫曩怀,常如中风走。一纪出西蜀,于今向南斗。
    孤舟乱春华,暮齿依蒲柳。冥冥九疑葬,圣者骨亦朽。
    蹉跎陶唐人,鞭挞日月久。中间屈贾辈,谗毁竟自取。
    郁没二悲魂,萧条犹在否。崷崒清湘石,逆行杂林薮。
    篙工密逞巧,气若酣杯酒。歌讴互激远,回斡明受授。
    善知应触类,各藉颖脱手。古来经济才,何事独罕有。
    苍苍众色晚,熊挂玄蛇吼。黄罴在树颠,正为群虎守。
    羸骸将何适,履险颜益厚。庶与达者论,吞声混瑕垢。

    【注释】:

    冥:

    ①昏暗。《周易·升》:“冥升在上,消不富也。”(消:消失,消衰。)《淮南子·说林》:“置之冥室之中。”②夜晚。枚乘《七发》:“冥火薄天,兵车雷运。”(薄:迫近。雷运:像迅雷一样滚动。)③幽深。孙绰《游天台山赋》:“临万丈之绝冥。”④远;深远;高远。《楚辞·九章·悲回风》:“据青冥而摅(shū)虹兮,遂儵忽而扪天。”(摅:舒张。儵忽:同“倏忽”。)杜牧《阿房宫赋》:“高低冥迷,不知西东。”又深入。⑤愚昧;不明事理。韩愈《鳄鱼文》:“不然,则是鳄鱼冥顽不灵,刺史虽有言,不闻不知也。”⑥迷信指人死后进入的世界;阴间。陶潜《乞食》:“衔戢(jí)如何谢?冥报以相贻。”(衔戢:说不出话。)方苞《狱中杂记》:“胥某一夕暴卒,人皆以为冥谪云。”⑦通“溟”。海。庄子《逍遥游》:“北冥有鱼,其名为鲲。”⑧相合;暗合。《关尹子·四符》:“唯无我无人,无首无尾,所以与天地冥。”[冥冥]1. 昏暗。范仲淹《岳阳楼记》:“薄暮冥冥,虎啸猿啼。”2.高远。苏轼《喜雨亭记》:“太空冥冥,不可得而名。”

    冥冥:

    ①昏暗,幽暗。范仲淹《岳阳楼记》:“薄暮~~,虎啸猿啼。”②精诚,专一。《荀子·劝学》:“无~~之志者,无昭昭之明。”③渺茫,杳冥。苏轼《喜雨亭记》:“归之太空,太空~~,不可得而名。”④静止的样子。韦应物《长安遇冯著》:“~~花正开,飏飏燕新乳。”⑤高远的天空。《法言·问明》:“鸿飞~~,弋人何篡焉?”

    冥:

    ①昏暗。《周易·升》:“冥升在上,消不富也。”(消:消失,消衰。)《淮南子·说林》:“置之冥室之中。”②夜晚。枚乘《七发》:“冥火薄天,兵车雷运。”(薄:迫近。雷运:像迅雷一样滚动。)③幽深。孙绰《游天台山赋》:“临万丈之绝冥。”④远;深远;高远。《楚辞·九章·悲回风》:“据青冥而摅(shū)虹兮,遂儵忽而扪天。”(摅:舒张。儵忽:同“倏忽”。)杜牧《阿房宫赋》:“高低冥迷,不知西东。”又深入。⑤愚昧;不明事理。韩愈《鳄鱼文》:“不然,则是鳄鱼冥顽不灵,刺史虽有言,不闻不知也。”⑥迷信指人死后进入的世界;阴间。陶潜《乞食》:“衔戢(jí)如何谢?冥报以相贻。”(衔戢:说不出话。)方苞《狱中杂记》:“胥某一夕暴卒,人皆以为冥谪云。”⑦通“溟”。海。庄子《逍遥游》:“北冥有鱼,其名为鲲。”⑧相合;暗合。《关尹子·四符》:“唯无我无人,无首无尾,所以与天地冥。”[冥冥]1. 昏暗。范仲淹《岳阳楼记》:“薄暮冥冥,虎啸猿啼。”2.高远。苏轼《喜雨亭记》:“太空冥冥,不可得而名。”

    九:

    ①数词。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多数。《楚辞·离骚》:“虽九死其犹未悔。”《左传·襄公十一年》:“八年之中,九合诸侯。”(合:盟会。)司马迁《报任安书》:“假令仆伏法受诛,若九牛亡一毛。”

    疑:

    ①疑惑;猜疑;怀疑。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·说难》:“其家甚智其子,而疑邻人之父。”(智:用如意动。认为聪明。)《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤。”(见:被。)又为名词。疑问。《列子·汤问》:“其妻献疑曰……”宋濂《送东阳马生序》:“余立侍左右,援疑质理,俯身倾耳以请。”②犹豫。《韩非子·解老》:“必成功,则其行之也不疑。”《吕氏春秋·不广》:“成教垂名,于此乎在矣,君其勿疑。”③畏惧。《管子·小问》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”刘蜕《与京西幕府书》:“富贵固不足疑其来,爵土固不足畏其大。”④相似。《吕氏春秋·疑似》:“疑似之迹,不可不察。”⑤古代官职名。《礼记·文王世子》:“虞、夏、商、周,有师、保,有疑、丞。”(师、保、丞:官名。)⑥通“拟”。比拟。《吕氏春秋·慎势》:“立天子不使诸侯疑焉。”贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争起矣。”

    圣:

    ①通达事理;事事精通;超越常人。《孟子·尽心下》:“充实之谓美,充实而有光辉之谓大,大而化之之谓圣,圣而不可知之之谓神。”(大而化之:既表现出了光辉,又能融会贯通。)②圣明;品德智慧极高的人。《孟子·万章下》:“孔子,圣之时者也。”《礼记·乐记》:“作者之谓圣,述者之谓明,圣明者,述作之谓也。”③对某门学问、技艺有很高成就的人。《抱朴子·辨问》:“善刻削之尤巧者则谓之木圣。”④神通。佚名《锁齐天大圣》第二折:“奉上帝敕令,着吾神统领十万天兵,与此妖魔斗圣,走一遭去。”⑤封建时代称帝王或与帝王有关的事物。《史记·秦始皇本纪》:“大圣作治,建定法度,显箸纲纪。”

    者:

    ①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”

    骨:

    ①人及动物的骨头、骨骼。《荀子·劝学》:“蚓无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”②指尸骨。陆游《醉中出西门偶书》:“青山是处可埋骨,白发向人羞折腰。”③躯体。陆龟蒙《梦游甘露寺》:“岂伊烦恼骨,合到清凉域?”(伊:这。合:应当。)④指起支撑作用的架子。《朱子语类》第一百二十五:“惟其中空,故受轴而运转不穷,如伞柄上木管子众骨所会者。”⑤心思;神志。《新唐书·卢杞传》:“忠臣寒膺,良士痛骨。”(膺:胸。)⑥(人的)品格;气质。李贺《送沈亚之》:“吾闻壮夫重心骨。”⑦文学作品的刚健笔力、风格。《文心雕龙 · 风骨》:“若瘠义肥辞,繁杂失统,则无骨之征也。”(统:中心。)

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    朽:

    ①腐烂。《荀子·劝学》:“锲而舍之,朽木不折。”②衰老。《晋书·张忠传》:“年朽花落。”③磨灭。曹操《加枣祗子处中封爵并祀祗令》:“为不朽之事。”


  • ming ming jiu yi zang ,sheng zhe gu yi xiu 。

    “ming ming jiu yi zang ,sheng zhe gu yi xiu 。”shi gou chu chu :《shang shui qian huai 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    wo cui tai ping shi ,shen bing rong ma hou 。ceng deng duo zhuo wei ,an de bu hao shou 。
    qu chi si hai nei ,tong zhi ri hu kou 。dan yu xin shao nian ,shao feng jiu qin you 。
    di yan xia se de ,gu ren zhi shan you 。hou sheng xie qi hao ,ju dong jian lao chou 。
    qiong pai cuo nang huai ,chang ru zhong feng zou 。yi ji chu xi shu ,yu jin xiang na dou 。
    gu zhou luan chun hua ,mu chi yi pu liu 。ming ming jiu yi zang ,sheng zhe gu yi xiu 。
    cuo tuo tao tang ren ,bian ta ri yue jiu 。zhong jian qu gu bei ,chan hui jing zi qu 。
    yu mei er bei hun ,xiao tiao you zai fou 。qiu cui qing xiang dan ,ni hang za lin sou 。
    gao gong mi cheng qiao ,qi re han bei jiu 。ge ou hu ji yuan ,hui wo ming shou shou 。
    shan zhi ying chu lei ,ge ji ying tuo shou 。gu lai jing ji cai ,he shi du han you 。
    cang cang zhong se wan ,xiong gua xuan she hou 。huang pi zai shu dian ,zheng wei qun hu shou 。
    lei hai jiang he kuo ,lv xian yan yi hou 。shu yu da zhe lun ,tun sheng hun xia gou 。

    【zhu shi 】:

    ming :

    ①hun an 。《zhou yi ·sheng 》:“ming sheng zai shang ,xiao bu fu ye 。”(xiao :xiao shi ,xiao cui 。)《huai na zi ·shui lin 》:“zhi zhi ming shi zhi zhong 。”②ye wan 。mei cheng 《qi fa 》:“ming huo bao tian ,bing che lei yun 。”(bao :pai jin 。lei yun :xiang xun lei yi yang gun dong 。)③you shen 。sun chao 《you tian tai shan fu 》:“lin mo zhang zhi jue ming 。”④yuan ;shen yuan ;gao yuan 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“ju qing ming er shu (shū)hong xi ,sui shu hu er men tian 。”(shu :shu zhang 。shu hu :tong “shu hu ”。)du mu 《a fang gong fu 》:“gao di ming mi ,bu zhi xi dong 。”you shen ru 。⑤yu mei ;bu ming shi li 。han yu 《e yu wen 》:“bu ran ,ze shi e yu ming wan bu ling ,ci shi sui you yan ,bu wen bu zhi ye 。”⑥mi xin zhi ren si hou jin ru de shi jie ;yin jian 。tao qian 《qi shi 》:“xian ji (jí)ru he xie ?ming bao yi xiang yi 。”(xian ji :shui bu chu hua 。)fang bao 《yu zhong za ji 》:“xu mou yi xi bao cu ,ren jie yi wei ming zhe yun 。”⑦tong “ming ”。hai 。zhuang zi 《xiao yao you 》:“bei ming you yu ,ji ming wei kun 。”⑧xiang ge ;an ge 。《guan yin zi ·si fu 》:“wei mo wo mo ren ,mo shou mo wei ,suo yi yu tian de ming 。”[ming ming ]1. hun an 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bao mu ming ming ,hu xiao yuan ti 。”2.gao yuan 。su shi 《xi yu ting ji 》:“tai kong ming ming ,bu ke de er ming 。”

    ming ming :

    ①hun an ,you an 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bao mu ~~,hu xiao yuan ti 。”②jing cheng ,zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“mo ~~zhi zhi zhe ,mo zhao zhao zhi ming 。”③miao mang ,yao ming 。su shi 《xi yu ting ji 》:“gui zhi tai kong ,tai kong ~~,bu ke de er ming 。”④jing zhi de yang zi 。wei ying wu 《chang an yu feng zhe 》:“~~hua zheng kai ,yang yang yan xin ru 。”⑤gao yuan de tian kong 。《fa yan ·wen ming 》:“hong fei ~~,yi ren he cuan yan ?”

    ming :

    ①hun an 。《zhou yi ·sheng 》:“ming sheng zai shang ,xiao bu fu ye 。”(xiao :xiao shi ,xiao cui 。)《huai na zi ·shui lin 》:“zhi zhi ming shi zhi zhong 。”②ye wan 。mei cheng 《qi fa 》:“ming huo bao tian ,bing che lei yun 。”(bao :pai jin 。lei yun :xiang xun lei yi yang gun dong 。)③you shen 。sun chao 《you tian tai shan fu 》:“lin mo zhang zhi jue ming 。”④yuan ;shen yuan ;gao yuan 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“ju qing ming er shu (shū)hong xi ,sui shu hu er men tian 。”(shu :shu zhang 。shu hu :tong “shu hu ”。)du mu 《a fang gong fu 》:“gao di ming mi ,bu zhi xi dong 。”you shen ru 。⑤yu mei ;bu ming shi li 。han yu 《e yu wen 》:“bu ran ,ze shi e yu ming wan bu ling ,ci shi sui you yan ,bu wen bu zhi ye 。”⑥mi xin zhi ren si hou jin ru de shi jie ;yin jian 。tao qian 《qi shi 》:“xian ji (jí)ru he xie ?ming bao yi xiang yi 。”(xian ji :shui bu chu hua 。)fang bao 《yu zhong za ji 》:“xu mou yi xi bao cu ,ren jie yi wei ming zhe yun 。”⑦tong “ming ”。hai 。zhuang zi 《xiao yao you 》:“bei ming you yu ,ji ming wei kun 。”⑧xiang ge ;an ge 。《guan yin zi ·si fu 》:“wei mo wo mo ren ,mo shou mo wei ,suo yi yu tian de ming 。”[ming ming ]1. hun an 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“bao mu ming ming ,hu xiao yuan ti 。”2.gao yuan 。su shi 《xi yu ting ji 》:“tai kong ming ming ,bu ke de er ming 。”

    jiu :

    ①shu ci 。《huai na zi ·tian wen 》:“san san ru jiu 。”②fan zhi duo shu 。《chu ci ·li sao 》:“sui jiu si ji you wei hui 。”《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“ba nian zhi zhong ,jiu ge zhu hou 。”(ge :meng hui 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“jia ling pu fu fa shou zhu ,re jiu niu wang yi mao 。”

    yi :

    ①yi huo ;cai yi ;huai yi 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·shui nan 》:“ji jia shen zhi ji zi ,er yi lin ren zhi fu 。”(zhi :yong ru yi dong 。ren wei cong ming 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang 。”(jian :bei 。)you wei ming ci 。yi wen 。《lie zi ·shang wen 》:“ji qi suo yi yue ……”song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“yu li shi zuo you ,yuan yi zhi li ,fu shen qing er yi qing 。”②you yu 。《han fei zi ·jie lao 》:“bi cheng gong ,ze ji hang zhi ye bu yi 。”《lv shi chun qiu ·bu an 》:“cheng jiao chui ming ,yu ci hu zai yi ,jun ji wu yi 。”③wei ju 。《guan zi ·xiao wen 》:“bo shi hu bao ,gu hu yi yan 。”liu tui 《yu jing xi mu fu shu 》:“fu gui gu bu zu yi ji lai ,jue tu gu bu zu wei ji da 。”④xiang shi 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“yi shi zhi ji ,bu ke bu cha 。”⑤gu dai guan zhi ming 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“yu 、xia 、shang 、zhou ,you shi 、bao ,you yi 、cheng 。”(shi 、bao 、cheng :guan ming 。)⑥tong “ni ”。bi ni 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“li tian zi bu shi zhu hou yi yan 。”gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng qi yi 。”

    sheng :

    ①tong da shi li ;shi shi jing tong ;chao yue chang ren 。《meng zi ·jin xin xia 》:“chong shi zhi wei mei ,chong shi er you guang hui zhi wei da ,da er hua zhi zhi wei sheng ,sheng er bu ke zhi zhi zhi wei shen 。”(da er hua zhi :ji biao xian chu le guang hui ,you neng rong hui guan tong 。)②sheng ming ;pin de zhi hui ji gao de ren 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“kong zi ,sheng zhi shi zhe ye 。”《li ji ·le ji 》:“zuo zhe zhi wei sheng ,shu zhe zhi wei ming ,sheng ming zhe ,shu zuo zhi wei ye 。”③dui mou men xue wen 、ji yi you hen gao cheng jiu de ren 。《bao piao zi ·bian wen 》:“shan ke xiao zhi you qiao zhe ze wei zhi mu sheng 。”④shen tong 。yi ming 《suo ji tian da sheng 》di er she :“feng shang di chi ling ,zhao wu shen tong ling shi mo tian bing ,yu ci yao mo dou sheng ,zou yi zao qu 。”⑤feng jian shi dai chen di wang huo yu di wang you guan de shi wu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“da sheng zuo zhi ,jian ding fa du ,xian zhu gang ji 。”

    zhe :

    ①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”

    gu :

    ①ren ji dong wu de gu tou 、gu ge 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”②zhi shi gu 。liu you 《zui zhong chu xi men ou shu 》:“qing shan shi chu ke mai gu ,bai fa xiang ren xiu she yao 。”③qu ti 。liu gui meng 《meng you gan lou si 》:“qi yi fan nao gu ,ge dao qing liang yu ?”(yi :zhe 。ge :ying dang 。)④zhi qi zhi cheng zuo yong de jia zi 。《zhu zi yu lei 》di yi bai er shi wu :“wei ji zhong kong ,gu shou zhou er yun zhuai bu qiong ,ru san bing shang mu guan zi zhong gu suo hui zhe 。”⑤xin sai ;shen zhi 。《xin tang shu ·lu qi chuan 》:“zhong chen han ying ,liang shi tong gu 。”(ying :xiong 。)⑥(ren de )pin ge ;qi zhi 。li he 《song shen ya zhi 》:“wu wen zhuang fu chong xin gu 。”⑦wen xue zuo pin de gang jian bi li 、feng ge 。《wen xin diao long · feng gu 》:“re ji yi fei ci ,fan za shi tong ,ze mo gu zhi zheng ye 。”(tong :zhong xin 。)

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    xiu :

    ①fu lan 。《xun zi ·quan xue 》:“qie er she zhi ,xiu mu bu she 。”②cui lao 。《jin shu ·zhang zhong chuan 》:“nian xiu hua la 。”③mo mie 。cao cao 《jia zao zhi zi chu zhong feng jue bing si zhi ling 》:“wei bu xiu zhi shi 。”