• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 莫因風雨罷團扇,此曲斷腸惟北聲。

    “莫因風雨罷團扇,此曲斷腸惟北聲。”詩句出處:《河內詩二首》;是唐朝詩人李商隱的作品。

    鼉鼓沉沉虯水咽,秦絲不上蠻弦絕。常娥衣薄不禁寒,
    蟾蜍夜艷秋河月。碧城冷落空蒙煙,簾輕幕重金鉤欄。
    靈香不下兩皇子,孤星直上相風竿。八桂林邊九芝草,
    短襟小鬢相逢道。入門暗數一千春,願去閏年留月小。
    梔子交加香蓼繁,停辛佇苦留待君。
    閶門日下吳歌遠,陂路綠菱香滿滿。後溪暗起鯉魚風,
    船旗閃斷芙蓉幹。輕身奉君畏身輕,雙橈兩槳樽酒清。
    莫因風雨罷團扇,此曲斷腸惟北聲。低樓小徑城南道,
    猶自金鞍對芳草。

    【註釋】:

    莫:

    ①(mu)[名]日落的時候。《禮記·聘義》:“日~人倦。”(“暮”的本字。)②[代]沒有什麼。《莊子·秋水》:“天下之水,~大於海。”③[副]不。《墨子·公輸》:“殺臣,宋~能守,乃可攻也。”

    因:

    ①憑借;依靠。《孟子·離婁上》:“為高必因丘陵,為下必因川澤。”《國語·鄭語》:“(謝西)其民沓貪而忍,不可因也。”②繼續;沿襲。《論語·先進》:“千乘(shèng)之國,攝乎大國之間,加之以師旅,因之以饑饉(jǐn),由也為之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一車四馬。攝:夾處。饑饉:荒年。比:等到。方:義方。)《漢書·循吏傳》:“光因循守職,無所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;緣由。鄒陽《獄中上梁王書》:“無因而至前也。”④因緣。寒山《詩三百五首》之二百三十八:“唯作地獄滓,不修正直因,忽然無常到,定知亂紛紛。”(無常:傳說為陰曹索命的鬼。)⑤介詞。1. 表示事情發生的原因。相當於“因為”、“由於”。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“因前使絕國功,封騫博望侯。”2. 表示行為的條件。相當於“通過”。《鹽鐵論·論儒》:“孔子適衛,因嬖(bì)臣彌子瑕以見衛夫人,子路不悅。”(嬖:被寵愛。)3.表示行為的根據。《史記·孫子吳起列傳》:“善戰者因其勢而利導之。”4. 表示順應情勢。《警世通言·白娘子永鎮雷峰塔》:“因風吹火,用力不多。”⑥連詞。連接短語或句子,表示順承。“於是”。《史記·高祖本紀》:“秦軍解,因大破之。”(解:松懈。)

    風:

    (一)①空氣流通的現象。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”②吹風;讓風吹。《孟子·公孫醜下》:“有寒疾,不可以風。”③比喻快速如風。《資治通鑒·晉成帝咸和五年》:“俟足下軍到,風發相赴。”④氣勢;勢頭。《晉書·劉毅傳》:“好臧否人物,王公貴人望風憚之。”⑤教化;教育。《周書·齊煬王憲傳》:“宣風導禮。”⑥風氣;風俗。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。”陸遊《遊山西村》:“衣冠簡樸古風存。”⑦景象;景色。楊萬裡《曉出凈慈寺送林子方二首》之一:“畢竟西湖六月中,風光不與四時同。”⑧風度;風格。杜甫《詠懷古跡五首》:“搖落深知宋玉悲,風流儒雅亦吾師。”⑨歌謠;民歌。《左傳·襄公十八年》:“吾驟歌北風,又歌南風。”(驟:屢次。)⑩走失;散失。《尚書·費誓》:“馬牛其風。”(11)病名。《三國志·魏書·王粲傳》註引《典略》:“太祖先苦頭風,是日疾發臥。”(12)諷誦。嚴羽《滄浪詩話·詩辯》:“先須讀《楚辭》,朝夕諷詠,以為之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的話暗示或勸誡。《漢書·趙廣漢傳》:“廣漢聞之,先風告(杜)建不改,於是收案致法。”(收案:收審。)[風騷]《詩經》的《國風》和《楚辭》的《離騷》的合稱。《宋書·謝靈運傳論》:“莫不同祖風騷。”(祖:效法。)也泛指詩文。高適《同崔員外綦毋拾遺九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋興引風騷。”(翰:筆。)

    罷:

    (一)①放遣罪人。《史記·齊悼惠王世傢》:“乃罷魏勃。”②免職。《晉書·魏舒傳》:“時欲沙汰郎官,非其才者罷之。”③廢除;取消。王夫之《讀通鑒論·秦始皇》:“秦以私天下之心而罷侯置守。”④停止。杜甫《觀公孫大娘弟子舞劍器行》:“來如雷霆收震怒,罷如江海凝清光。”⑤結束;完結。《韓非子·外儲說左上》:“及反,市罷。” (二)pí ①通“疲”。疲勞。《左傳·襄公二十六年》:“楚罷於奔命。”②軟弱無能。賈誼《陳政事疏》:“坐罷軟不勝利者,不謂罷軟,曰不官不職。”

    團:

    ①圓;圓的。《墨子·經下》:“鑒團景(yǐng)一。”(鑒:同“鏡”。景:古“影”字。一:指光聚於一。)②圓形的東西;球形的物品。許渾《送惟素上人歸新安》:“尋雲策藤杖,向日依蒲團。”《東京夢華錄 ·端午》:“粽子,白團……”③團弄;搓揉(泥、面等)。李白《上雲樂》:“女媧(wā)戲黃土,團作愚下人。”《齊民要術·造神曲並酒》:“團曲之人,皆是童子小兒。”④圍繞;環繞。陸遊《小集》:“兒曹娛老子,團坐說豐穰。”⑤聚集;會合。顏延之《應詔觀北湖田收》:“陽陸團精氣,陰谷曳寒煙。”⑥軍隊的編制單位。歷代兵制,設團的情況不一,隸屬不同,人數多少有別。《隋書 · 禮儀志三》:“又步卒八十隊分為四團,團有偏將一人。”《新唐書·兵志》:“士以三百人為團,團有校尉。”⑦猜測;估計。晁元禮《少年遊》:“眼來眼去又無言,教我怎生團。”⑧量詞。用於成團的東西。《宋史·外國傳·回鶻(hú)》:“回鶻本匈奴之別裔……乾德二年,遣使貢玉百團,琥珀四十斤。”⑨宋代對集中的商肆的稱呼。耐得翁《都城紀勝·諸行》:“又有名為團者,如城南之花團,泥路之青果團,江幹之鯗團,後市街之柑子團是也。”

    團扇:

    圓形有柄的扇子。王建《調笑令》:“~~,~~,美人並來遮面。”

    扇:

    (一)①門扇。《呂氏春秋·知接》:“上蓋以楊門之扇。”②扇子。《世說新語·輕詆》:“大風揚塵,王以扇拂塵。”③障扇。古代儀仗中障塵蔽日的用具。《宋史·儀衛志一》:“金吾引駕官二人,分立團扇之南。”(金吾:古武官名。負責警衛、儀仗、治安等。)④量詞。用於門、窗等扁形器物。《墨子·備城門》:“為閨門兩扇。”⑤用同“騸”。割去牛馬等傢畜的睪丸或卵巢。黃侃《論學雜著·蘄春語》:“吾鄉謂去牛馬犬陰,皆曰扇。” (二)shān ①搖動扇子或扇狀物使生風。《淮南子·人間》:“武王蔭暍人於樾下,左擁而右扇之。”②(風)吹。嵇康《雜詩》:“微風清扇。”③熾烈。《漢書·谷永傳》:“閻妻驕扇,日以不臧。”(臧:善。)④用同“煽”。煽動,鼓動別人做不該做的事。《晉書·孫恩傳》:“扇動百姓,私集徒眾。”

    此:

    ①代詞。這;這個。《孟子·公孫醜下》:“彼一時,此一時也。”《禮記·禮運》:“此之謂大同。”②這樣;這般。庾信《哀江南賦》:“天何為而此醉。”③副詞。乃;則。《後漢書·黃瓊傳》:“必待堯舜之君,此為志士終無時矣。”

    曲:

    (一)①彎;不直。與“直”相對。《荀子·勸學》:“木直中繩,輮以為輪,其曲中規。”②不正;不公正;不正派。《戰國策·秦策五》:“趙王之臣有韓倉者,以曲合於趙王。”陸賈《新語·辨惑》:“懷曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·繆稱》:“察一曲者,不可與言化。”④委婉曲折。元結《惡(wù)曲篇》:“未嘗曲氣以轉聲,曲辭以達意。”⑤泛指彎曲之處。吳融《壁畫折竹雜言》:“渭曲逢,湘江別。”(渭:水名。)⑥偏僻之處。嚴忌《哀時命》:“塊獨守此曲隅兮。”(塊:孤獨。隅:角落。) (二)qǔ ①韻文的一種。通常指宋以來的南曲和北曲,同詞的體裁相近,但格式較為自由。分戲曲、散曲兩類,元明以來甚為流行。②歌曲。王褒《長安有狹邪行》:“塗歌楊柳曲,巷飲榴花樽。”(塗:同“途”。樽:酒器。)③樂曲。劉禹錫《楊柳枝詞九首》之一:“請君莫奏前朝曲。”

    斷:

    ①斷開;截斷。《史記·文帝本紀》:“刑至斷肢體,刻肌膚。”②斷絕;隔開。喬宇《秋風亭下泛舟》:“山分秦晉群峰斷,水入河汾兩派通。”李白《大堤曲》:“天長音信斷。”③盡;極。張羽《清口》:“行行重行行,目斷雙飛鴻。”④禁止;戒除;禁絕。王羲之《雜帖》:“此郡斷酒一年,所省百餘萬斛米,乃過於租。”⑤判斷;決定;決斷。《國語·晉語九》:“及斷獄之日,叔魚抑邢侯。”⑥副詞。絕對。柳宗元《封建論》:“周之事跡,斷可見矣。”李商隱《無題》:“斷無消息石榴紅。”

    惟:

    ①思考。《詩經·大雅·生民》:“載謀載惟。”《尚書·康誥》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副詞。隻;隻有。《左傳·僖公五年》:“鬼神非人實親,惟德是依。”③連詞。1. 表示並列關系。相當於“和”、“與”、“同”。《尚書·多方》:“告爾四國多方,惟爾殷侯尹民。”2. 表示讓步關系。雖然。《史記·淮陰侯列傳》:“惟信亦為大王不如也。”④介詞。以;由於。《尚書·盤庚中》:“亦惟汝故,以丕從厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助詞。用於句首或句中。《老子》第二十一章:“道之為物,惟恍惟惚。”

    北:

    ①方位名。北方。《詩經·邶風·北門》:“出自北門,憂心殷殷。”(殷殷:憂傷的樣子。)②軍隊戰敗退卻;敗逃。《孫子兵法·軍爭》:“佯北勿從。”(敵人假裝逃跑,不能追趕。)

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”


  • 莫因风雨罢团扇,此曲断肠惟北声。

    “莫因风雨罢团扇,此曲断肠惟北声。”诗句出处:《河内诗二首》;是唐朝诗人李商隐的作品。

    鼍鼓沉沉虬水咽,秦丝不上蛮弦绝。常娥衣薄不禁寒,
    蟾蜍夜艳秋河月。碧城冷落空蒙烟,帘轻幕重金钩栏。
    灵香不下两皇子,孤星直上相风竿。八桂林边九芝草,
    短襟小鬓相逢道。入门暗数一千春,愿去闰年留月小。
    栀子交加香蓼繁,停辛伫苦留待君。
    阊门日下吴歌远,陂路绿菱香满满。后溪暗起鲤鱼风,
    船旗闪断芙蓉干。轻身奉君畏身轻,双桡两桨樽酒清。
    莫因风雨罢团扇,此曲断肠惟北声。低楼小径城南道,
    犹自金鞍对芳草。

    【注释】:

    莫:

    ①(mu)[名]日落的时候。《礼记·聘义》:“日~人倦。”(“暮”的本字。)②[代]没有什么。《庄子·秋水》:“天下之水,~大于海。”③[副]不。《墨子·公输》:“杀臣,宋~能守,乃可攻也。”

    因:

    ①凭借;依靠。《孟子·离娄上》:“为高必因丘陵,为下必因川泽。”《国语·郑语》:“(谢西)其民沓贪而忍,不可因也。”②继续;沿袭。《论语·先进》:“千乘(shèng)之国,摄乎大国之间,加之以师旅,因之以饥馑(jǐn),由也为之,比(bì)及三年,可使有勇,且知方也。”(乘:一车四马。摄:夹处。饥馑:荒年。比:等到。方:义方。)《汉书·循吏传》:“光因循守职,无所改作。”(光:霍光。循:遵循。)③原因;缘由。邹阳《狱中上梁王书》:“无因而至前也。”④因缘。寒山《诗三百五首》之二百三十八:“唯作地狱滓,不修正直因,忽然无常到,定知乱纷纷。”(无常:传说为阴曹索命的鬼。)⑤介词。1. 表示事情发生的原因。相当于“因为”、“由于”。《史记·卫将军骠骑列传》:“因前使绝国功,封骞博望侯。”2. 表示行为的条件。相当于“通过”。《盐铁论·论儒》:“孔子适卫,因嬖(bì)臣弥子瑕以见卫夫人,子路不悦。”(嬖:被宠爱。)3.表示行为的根据。《史记·孙子吴起列传》:“善战者因其势而利导之。”4. 表示顺应情势。《警世通言·白娘子永镇雷峰塔》:“因风吹火,用力不多。”⑥连词。连接短语或句子,表示顺承。“于是”。《史记·高祖本纪》:“秦军解,因大破之。”(解:松懈。)

    风:

    (一)①空气流通的现象。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”②吹风;让风吹。《孟子·公孙丑下》:“有寒疾,不可以风。”③比喻快速如风。《资治通鉴·晋成帝咸和五年》:“俟足下军到,风发相赴。”④气势;势头。《晋书·刘毅传》:“好臧否人物,王公贵人望风惮之。”⑤教化;教育。《周书·齐炀王宪传》:“宣风导礼。”⑥风气;风俗。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。”陆游《游山西村》:“衣冠简朴古风存。”⑦景象;景色。杨万里《晓出净慈寺送林子方二首》之一:“毕竟西湖六月中,风光不与四时同。”⑧风度;风格。杜甫《咏怀古迹五首》:“摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。”⑨歌谣;民歌。《左传·襄公十八年》:“吾骤歌北风,又歌南风。”(骤:屡次。)⑩走失;散失。《尚书·费誓》:“马牛其风。”(11)病名。《三国志·魏书·王粲传》注引《典略》:“太祖先苦头风,是日疾发卧。”(12)讽诵。严羽《沧浪诗话·诗辩》:“先须读《楚辞》,朝夕讽詠,以为之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的话暗示或劝诫。《汉书·赵广汉传》:“广汉闻之,先风告(杜)建不改,于是收案致法。”(收案:收审。)[风骚]《诗经》的《国风》和《楚辞》的《离骚》的合称。《宋书·谢灵运传论》:“莫不同祖风骚。”(祖:效法。)也泛指诗文。高适《同崔员外綦毋拾遗九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋兴引风骚。”(翰:笔。)

    罢:

    (一)①放遣罪人。《史记·齐悼惠王世家》:“乃罢魏勃。”②免职。《晋书·魏舒传》:“时欲沙汰郎官,非其才者罢之。”③废除;取消。王夫之《读通鉴论·秦始皇》:“秦以私天下之心而罢侯置守。”④停止。杜甫《观公孙大娘弟子舞剑器行》:“来如雷霆收震怒,罢如江海凝清光。”⑤结束;完结。《韩非子·外储说左上》:“及反,市罢。” (二)pí ①通“疲”。疲劳。《左传·襄公二十六年》:“楚罢于奔命。”②软弱无能。贾谊《陈政事疏》:“坐罢软不胜利者,不谓罢软,曰不官不职。”

    团:

    ①圆;圆的。《墨子·经下》:“鉴团景(yǐng)一。”(鉴:同“镜”。景:古“影”字。一:指光聚于一。)②圆形的东西;球形的物品。许浑《送惟素上人归新安》:“寻云策藤杖,向日依蒲团。”《东京梦华录 ·端午》:“粽子,白团……”③团弄;搓揉(泥、面等)。李白《上云乐》:“女娲(wā)戏黄土,团作愚下人。”《齐民要术·造神曲并酒》:“团曲之人,皆是童子小儿。”④围绕;环绕。陆游《小集》:“儿曹娱老子,团坐说丰穰。”⑤聚集;会合。颜延之《应诏观北湖田收》:“阳陆团精气,阴谷曳寒烟。”⑥军队的编制单位。历代兵制,设团的情况不一,隶属不同,人数多少有别。《隋书 · 礼仪志三》:“又步卒八十队分为四团,团有偏将一人。”《新唐书·兵志》:“士以三百人为团,团有校尉。”⑦猜测;估计。晁元礼《少年游》:“眼来眼去又无言,教我怎生团。”⑧量词。用于成团的东西。《宋史·外国传·回鹘(hú)》:“回鹘本匈奴之别裔……乾德二年,遣使贡玉百团,琥珀四十斤。”⑨宋代对集中的商肆的称呼。耐得翁《都城纪胜·诸行》:“又有名为团者,如城南之花团,泥路之青果团,江干之鲞团,后市街之柑子团是也。”

    团扇:

    圆形有柄的扇子。王建《调笑令》:“~~,~~,美人并来遮面。”

    扇:

    (一)①门扇。《吕氏春秋·知接》:“上盖以杨门之扇。”②扇子。《世说新语·轻诋》:“大风扬尘,王以扇拂尘。”③障扇。古代仪仗中障尘蔽日的用具。《宋史·仪卫志一》:“金吾引驾官二人,分立团扇之南。”(金吾:古武官名。负责警卫、仪仗、治安等。)④量词。用于门、窗等扁形器物。《墨子·备城门》:“为闺门两扇。”⑤用同“骟”。割去牛马等家畜的睾丸或卵巢。黄侃《论学杂著·蕲春语》:“吾乡谓去牛马犬阴,皆曰扇。” (二)shān ①摇动扇子或扇状物使生风。《淮南子·人间》:“武王荫暍人于樾下,左拥而右扇之。”②(风)吹。嵇康《杂诗》:“微风清扇。”③炽烈。《汉书·谷永传》:“阎妻骄扇,日以不臧。”(臧:善。)④用同“煽”。煽动,鼓动别人做不该做的事。《晋书·孙恩传》:“扇动百姓,私集徒众。”

    此:

    ①代词。这;这个。《孟子·公孙丑下》:“彼一时,此一时也。”《礼记·礼运》:“此之谓大同。”②这样;这般。庾信《哀江南赋》:“天何为而此醉。”③副词。乃;则。《后汉书·黄琼传》:“必待尧舜之君,此为志士终无时矣。”

    曲:

    (一)①弯;不直。与“直”相对。《荀子·劝学》:“木直中绳,輮以为轮,其曲中规。”②不正;不公正;不正派。《战国策·秦策五》:“赵王之臣有韩仓者,以曲合于赵王。”陆贾《新语·辨惑》:“怀曲而合邪。”(合:迎合。邪:偏邪。)③局部;一部分。《淮南子·缪称》:“察一曲者,不可与言化。”④委婉曲折。元结《恶(wù)曲篇》:“未尝曲气以转声,曲辞以达意。”⑤泛指弯曲之处。吴融《壁画折竹杂言》:“渭曲逢,湘江别。”(渭:水名。)⑥偏僻之处。严忌《哀时命》:“块独守此曲隅兮。”(块:孤独。隅:角落。) (二)qǔ ①韵文的一种。通常指宋以来的南曲和北曲,同词的体裁相近,但格式较为自由。分戏曲、散曲两类,元明以来甚为流行。②歌曲。王褒《长安有狭邪行》:“涂歌杨柳曲,巷饮榴花樽。”(涂:同“途”。樽:酒器。)③乐曲。刘禹锡《杨柳枝词九首》之一:“请君莫奏前朝曲。”

    断:

    ①断开;截断。《史记·文帝本纪》:“刑至断肢体,刻肌肤。”②断绝;隔开。乔宇《秋风亭下泛舟》:“山分秦晋群峰断,水入河汾两派通。”李白《大堤曲》:“天长音信断。”③尽;极。张羽《清口》:“行行重行行,目断双飞鸿。”④禁止;戒除;禁绝。王羲之《杂帖》:“此郡断酒一年,所省百余万斛米,乃过于租。”⑤判断;决定;决断。《国语·晋语九》:“及断狱之日,叔鱼抑邢侯。”⑥副词。绝对。柳宗元《封建论》:“周之事迹,断可见矣。”李商隐《无题》:“断无消息石榴红。”

    惟:

    ①思考。《诗经·大雅·生民》:“载谋载惟。”《尚书·康诰》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副词。只;只有。《左传·僖公五年》:“鬼神非人实亲,惟德是依。”③连词。1. 表示并列关系。相当于“和”、“与”、“同”。《尚书·多方》:“告尔四国多方,惟尔殷侯尹民。”2. 表示让步关系。虽然。《史记·淮阴侯列传》:“惟信亦为大王不如也。”④介词。以;由于。《尚书·盘庚中》:“亦惟汝故,以丕从厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助词。用于句首或句中。《老子》第二十一章:“道之为物,惟恍惟惚。”

    北:

    ①方位名。北方。《诗经·邶风·北门》:“出自北门,忧心殷殷。”(殷殷:忧伤的样子。)②军队战败退却;败逃。《孙子兵法·军争》:“佯北勿从。”(敌人假装逃跑,不能追赶。)

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”


  • mo yin feng yu ba tuan shan ,ci qu duan chang wei bei sheng 。

    “mo yin feng yu ba tuan shan ,ci qu duan chang wei bei sheng 。”shi gou chu chu :《he nei shi er shou 》;shi tang chao shi ren li shang yin de zuo pin 。

    tuo gu chen chen qiu shui yan ,qin si bu shang man xian jue 。chang e yi bao bu jin han ,
    chan chu ye yan qiu he yue 。bi cheng leng la kong meng yan ,lian qing mu chong jin gou lan 。
    ling xiang bu xia liang huang zi ,gu xing zhi shang xiang feng gan 。ba gui lin bian jiu zhi cao ,
    duan jin xiao bin xiang feng dao 。ru men an shu yi qian chun ,yuan qu run nian liu yue xiao 。
    zhi zi jiao jia xiang liao fan ,ting xin zhu ku liu dai jun 。
    chang men ri xia wu ge yuan ,bei lu lu ling xiang man man 。hou xi an qi li yu feng ,
    chuan qi shan duan fu rong gan 。qing shen feng jun wei shen qing ,shuang rao liang jiang zun jiu qing 。
    mo yin feng yu ba tuan shan ,ci qu duan chang wei bei sheng 。di lou xiao jing cheng na dao ,
    you zi jin an dui fang cao 。

    【zhu shi 】:

    mo :

    ①(mu)[ming ]ri la de shi hou 。《li ji ·pin yi 》:“ri ~ren juan 。”(“mu ”de ben zi 。)②[dai ]mei you shen me 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“tian xia zhi shui ,~da yu hai 。”③[fu ]bu 。《mo zi ·gong shu 》:“sha chen ,song ~neng shou ,nai ke gong ye 。”

    yin :

    ①ping jie ;yi kao 。《meng zi ·li lou shang 》:“wei gao bi yin qiu ling ,wei xia bi yin chuan ze 。”《guo yu ·zheng yu 》:“(xie xi )ji min da tan er ren ,bu ke yin ye 。”②ji xu ;yan xi 。《lun yu ·xian jin 》:“qian cheng (shèng)zhi guo ,she hu da guo zhi jian ,jia zhi yi shi lv ,yin zhi yi ji jin (jǐn),you ye wei zhi ,bi (bì)ji san nian ,ke shi you yong ,ju zhi fang ye 。”(cheng :yi che si ma 。she :ga chu 。ji jin :huang nian 。bi :deng dao 。fang :yi fang 。)《han shu ·xun li chuan 》:“guang yin xun shou zhi ,mo suo gai zuo 。”(guang :huo guang 。xun :zun xun 。)③yuan yin ;yuan you 。ju yang 《yu zhong shang liang wang shu 》:“mo yin er zhi qian ye 。”④yin yuan 。han shan 《shi san bai wu shou 》zhi er bai san shi ba :“wei zuo de yu zi ,bu xiu zheng zhi yin ,hu ran mo chang dao ,ding zhi luan fen fen 。”(mo chang :chuan shui wei yin cao suo ming de gui 。)⑤jie ci 。1. biao shi shi qing fa sheng de yuan yin 。xiang dang yu “yin wei ”、“you yu ”。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“yin qian shi jue guo gong ,feng jian bo wang hou 。”2. biao shi hang wei de tiao jian 。xiang dang yu “tong guo ”。《yan tie lun ·lun ru 》:“kong zi kuo wei ,yin bi (bì)chen mi zi xia yi jian wei fu ren ,zi lu bu yue 。”(bi :bei chong ai 。)3.biao shi hang wei de gen ju 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“shan zhan zhe yin ji shi er li dao zhi 。”4. biao shi shun ying qing shi 。《jing shi tong yan ·bai niang zi yong zhen lei feng da 》:“yin feng chui huo ,yong li bu duo 。”⑥lian ci 。lian jie duan yu huo gou zi ,biao shi shun cheng 。“yu shi ”。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“qin jun jie ,yin da po zhi 。”(jie :song xie 。)

    feng :

    (yi )①kong qi liu tong de xian xiang 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”②chui feng ;rang feng chui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you han ji ,bu ke yi feng 。”③bi yu kuai su ru feng 。《zi zhi tong jian ·jin cheng di xian he wu nian 》:“qi zu xia jun dao ,feng fa xiang fu 。”④qi shi ;shi tou 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“hao zang fou ren wu ,wang gong gui ren wang feng dan zhi 。”⑤jiao hua ;jiao yo 。《zhou shu ·ji yang wang xian chuan 》:“xuan feng dao li 。”⑥feng qi ;feng su 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。”liu you 《you shan xi cun 》:“yi guan jian piao gu feng cun 。”⑦jing xiang ;jing se 。yang mo li 《xiao chu jing ci si song lin zi fang er shou 》zhi yi :“bi jing xi hu liu yue zhong ,feng guang bu yu si shi tong 。”⑧feng du ;feng ge 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》:“yao la shen zhi song yu bei ,feng liu ru ya yi wu shi 。”⑨ge yao ;min ge 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“wu zhou ge bei feng ,you ge na feng 。”(zhou :lv ci 。)⑩zou shi ;san shi 。《shang shu ·fei shi 》:“ma niu ji feng 。”(11)bing ming 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《dian lve 》:“tai zu xian ku tou feng ,shi ri ji fa wo 。”(12)feng song 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“xian xu dou 《chu ci 》,chao xi feng 詠,yi wei zhi ben 。” (er )fěng tong “諷(fěng)”。yong han xu de hua an shi huo quan jie 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“an han wen zhi ,xian feng gao (du )jian bu gai ,yu shi shou an zhi fa 。”(shou an :shou shen 。)[feng sao ]《shi jing 》de 《guo feng 》he 《chu ci 》de 《li sao 》de ge chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“mo bu tong zu feng sao 。”(zu :xiao fa 。)ye fan zhi shi wen 。gao kuo 《tong cui yuan wai qi wu she wei jiu ri yan jing zhao fu li shi cao 》:“wan qing cui han mo ,qiu xing yin feng sao 。”(han :bi 。)

    ba :

    (yi )①fang qian zui ren 。《shi ji ·ji dao hui wang shi jia 》:“nai ba wei bo 。”②mian zhi 。《jin shu ·wei shu chuan 》:“shi yu sha tai lang guan ,fei ji cai zhe ba zhi 。”③fei chu ;qu xiao 。wang fu zhi 《dou tong jian lun ·qin shi huang 》:“qin yi si tian xia zhi xin er ba hou zhi shou 。”④ting zhi 。du fu 《guan gong sun da niang di zi wu jian qi hang 》:“lai ru lei ting shou zhen nu ,ba ru jiang hai ning qing guang 。”⑤jie shu ;wan jie 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“ji fan ,shi ba 。” (er )pí ①tong “pi ”。pi lao 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“chu ba yu ben ming 。”②ruan ruo mo neng 。gu yi 《chen zheng shi shu 》:“zuo ba ruan bu sheng li zhe ,bu wei ba ruan ,yue bu guan bu zhi 。”

    tuan :

    ①yuan ;yuan de 。《mo zi ·jing xia 》:“jian tuan jing (yǐng)yi 。”(jian :tong “jing ”。jing :gu “ying ”zi 。yi :zhi guang ju yu yi 。)②yuan xing de dong xi ;qiu xing de wu pin 。hu hun 《song wei su shang ren gui xin an 》:“xun yun ce teng zhang ,xiang ri yi pu tuan 。”《dong jing meng hua lu ·duan wu 》:“zong zi ,bai tuan ……”③tuan long ;cuo rou (ni 、mian deng )。li bai 《shang yun le 》:“nv wa (wā)hu huang tu ,tuan zuo yu xia ren 。”《ji min yao shu ·zao shen qu bing jiu 》:“tuan qu zhi ren ,jie shi tong zi xiao er 。”④wei rao ;huan rao 。liu you 《xiao ji 》:“er cao yu lao zi ,tuan zuo shui feng rang 。”⑤ju ji ;hui ge 。yan yan zhi 《ying zhao guan bei hu tian shou 》:“yang liu tuan jing qi ,yin gu ye han yan 。”⑥jun dui de bian zhi chan wei 。li dai bing zhi ,she tuan de qing kuang bu yi ,li shu bu tong ,ren shu duo shao you bie 。《sui shu · li yi zhi san 》:“you bu cu ba shi dui fen wei si tuan ,tuan you pian jiang yi ren 。”《xin tang shu ·bing zhi 》:“shi yi san bai ren wei tuan ,tuan you jiao wei 。”⑦cai ce ;gu ji 。chao yuan li 《shao nian you 》:“yan lai yan qu you mo yan ,jiao wo zen sheng tuan 。”⑧liang ci 。yong yu cheng tuan de dong xi 。《song shi ·wai guo chuan ·hui gu (hú)》:“hui gu ben xiong nu zhi bie yi ……gan de er nian ,qian shi gong yu bai tuan ,hu po si shi jin 。”⑨song dai dui ji zhong de shang si de chen hu 。nai de weng 《dou cheng ji sheng ·zhu hang 》:“you you ming wei tuan zhe ,ru cheng na zhi hua tuan ,ni lu zhi qing guo tuan ,jiang gan zhi xiang tuan ,hou shi jie zhi gan zi tuan shi ye 。”

    tuan shan :

    yuan xing you bing de shan zi 。wang jian 《diao xiao ling 》:“~~,~~,mei ren bing lai zhe mian 。”

    shan :

    (yi )①men shan 。《lv shi chun qiu ·zhi jie 》:“shang gai yi yang men zhi shan 。”②shan zi 。《shi shui xin yu ·qing di 》:“da feng yang chen ,wang yi shan bi chen 。”③zhang shan 。gu dai yi zhang zhong zhang chen bi ri de yong ju 。《song shi ·yi wei zhi yi 》:“jin wu yin jia guan er ren ,fen li tuan shan zhi na 。”(jin wu :gu wu guan ming 。fu ze jing wei 、yi zhang 、zhi an deng 。)④liang ci 。yong yu men 、chuang deng bian xing qi wu 。《mo zi ·bei cheng men 》:“wei gui men liang shan 。”⑤yong tong “shan ”。ge qu niu ma deng jia chu de gao wan huo luan chao 。huang kan 《lun xue za zhe ·qi chun yu 》:“wu xiang wei qu niu ma quan yin ,jie yue shan 。” (er )shān ①yao dong shan zi huo shan zhuang wu shi sheng feng 。《huai na zi ·ren jian 》:“wu wang yin ye ren yu yue xia ,zuo yong er you shan zhi 。”②(feng )chui 。ji kang 《za shi 》:“wei feng qing shan 。”③chi lie 。《han shu ·gu yong chuan 》:“yan qi jiao shan ,ri yi bu zang 。”(zang :shan 。)④yong tong “shan ”。shan dong ,gu dong bie ren zuo bu gai zuo de shi 。《jin shu ·sun en chuan 》:“shan dong bai xing ,si ji tu zhong 。”

    ci :

    ①dai ci 。zhe ;zhe ge 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“bi yi shi ,ci yi shi ye 。”《li ji ·li yun 》:“ci zhi wei da tong 。”②zhe yang ;zhe ban 。yu xin 《ai jiang na fu 》:“tian he wei er ci zui 。”③fu ci 。nai ;ze 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“bi dai yao shun zhi jun ,ci wei zhi shi zhong mo shi yi 。”

    qu :

    (yi )①wan ;bu zhi 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu zhi zhong sheng ,rou yi wei lun ,ji qu zhong gui 。”②bu zheng ;bu gong zheng ;bu zheng pa 。《zhan guo ce ·qin ce wu 》:“zhao wang zhi chen you han cang zhe ,yi qu ge yu zhao wang 。”liu gu 《xin yu ·bian huo 》:“huai qu er ge xie 。”(ge :ying ge 。xie :pian xie 。)③ju bu ;yi bu fen 。《huai na zi ·miao chen 》:“cha yi qu zhe ,bu ke yu yan hua 。”④wei wan qu she 。yuan jie 《e (wù)qu pian 》:“wei chang qu qi yi zhuai sheng ,qu ci yi da yi 。”⑤fan zhi wan qu zhi chu 。wu rong 《bi hua she zhu za yan 》:“wei qu feng ,xiang jiang bie 。”(wei :shui ming 。)⑥pian pi zhi chu 。yan ji 《ai shi ming 》:“kuai du shou ci qu yu xi 。”(kuai :gu du 。yu :jiao la 。) (er )qǔ ①yun wen de yi chong 。tong chang zhi song yi lai de na qu he bei qu ,tong ci de ti cai xiang jin ,dan ge shi jiao wei zi you 。fen hu qu 、san qu liang lei ,yuan ming yi lai shen wei liu hang 。②ge qu 。wang bao 《chang an you xia xie hang 》:“tu ge yang liu qu ,hang yin liu hua zun 。”(tu :tong “tu ”。zun :jiu qi 。)③le qu 。liu yu xi 《yang liu zhi ci jiu shou 》zhi yi :“qing jun mo zou qian chao qu 。”

    duan :

    ①duan kai ;jie duan 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“xing zhi duan zhi ti ,ke ji fu 。”②duan jue ;ge kai 。qiao yu 《qiu feng ting xia fan zhou 》:“shan fen qin jin qun feng duan ,shui ru he fen liang pa tong 。”li bai 《da di qu 》:“tian chang yin xin duan 。”③jin ;ji 。zhang yu 《qing kou 》:“hang hang chong hang hang ,mu duan shuang fei hong 。”④jin zhi ;jie chu ;jin jue 。wang xi zhi 《za tie 》:“ci jun duan jiu yi nian ,suo sheng bai yu mo hu mi ,nai guo yu zu 。”⑤pan duan ;jue ding ;jue duan 。《guo yu ·jin yu jiu 》:“ji duan yu zhi ri ,shu yu yi geng hou 。”⑥fu ci 。jue dui 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“zhou zhi shi ji ,duan ke jian yi 。”li shang yin 《mo ti 》:“duan mo xiao xi dan liu gong 。”

    wei :

    ①sai kao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“zai mou zai wei 。”《shang shu ·kang gao 》:“wei wen wang zhi jing ji 。”(jing ji :jing de ji xing 。)②fu ci 。zhi ;zhi you 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“gui shen fei ren shi qin ,wei de shi yi 。”③lian ci 。1. biao shi bing lie guan ji 。xiang dang yu “he ”、“yu ”、“tong ”。《shang shu ·duo fang 》:“gao er si guo duo fang ,wei er yan hou yin min 。”2. biao shi rang bu guan ji 。sui ran 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“wei xin yi wei da wang bu ru ye 。”④jie ci 。yi ;you yu 。《shang shu ·pan geng zhong 》:“yi wei ru gu ,yi pi cong jue zhi 。”(pi :da 。jue :ji 。)⑤zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong 。《lao zi 》di er shi yi zhang :“dao zhi wei wu ,wei huang wei hu 。”

    bei :

    ①fang wei ming 。bei fang 。《shi jing ·bei feng ·bei men 》:“chu zi bei men ,you xin yan yan 。”(yan yan :you shang de yang zi 。)②jun dui zhan bai tui que ;bai tao 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“yang bei wu cong 。”(di ren jia zhuang tao pao ,bu neng zhui gan 。)

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”