• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 況將鵬虱校,數又百與十。

    “況將鵬虱校,數又百與十。”詩句出處:《雜諷九首》;是唐朝詩人陸龜蒙的作品。

    紅蠶緣枯桑,青繭大如甕。人爭捩其臂,羿矢亦不中。
    微微待賢祿,一一希入夢。縱操上古言,口噤難即貢。
    蛟龍在怒水,拔取牙角弄。丹穴如可遊,傢傢畜孤鳳。
    兇門尚兒戲,戰血波澒溶。社鬼茍有靈,誰能遏秋慟。
    童麋來觸犀,德力不相及。伊無愜心事,隻有碎首泣。
    況將鵬虱校,數又百與十。攻如餓鴟叫,勢若脫兔急。
    斯為朽關鍵,怒犖抉以入。年來橫幹戈,未見拔城邑。
    得非佐饔者,齒齒待啜汁。羈維豪傑輩,四駭方少縶。
    此皆乘時利,縱舍在呼吸。吾欲斧其吭,無雷動幽蟄。
    鴚鵝慘於冰,陸立懷所適。斯人道仍閟,不得不嗚呃。
    當時佈衣士,亦作天子客。至今東方生,滿口自誇白。
    終為萬乘交,談笑無所隔。致君非有書,乃是堯舜畫。
    隻今侯門峻,日掃貧賤跡。朝趨九韶音,暮列五鼎食。
    如聞恭儉語,謇謇事夕惕。可拍伊牧肩,功名被金石。
    赤舌可燒城,讒邪易為伍。詩人疾之甚,取俾投豺虎。
    長風吹窾木,始有音韻吐。無木亦無風,笙簧由喜怒。
    女媧煉五石,天缺猶可補。當其利口銜,罅漏不復數。
    元精遺萬類,雙目如牖戶。非是既相參,重瞳亦為瞽。
    東南有狂兕,獵者西北矢。利塵白冥冥,獨此清夜止。
    無人語其事,偶坐窺天紀。安得東壁明,洪洪用墳史。
    搜揚好古士,一以罄雲水。流堪灑菁英,風足去稗秕。
    如能出奇計,坐可平賊壘。徐陳羲皇道,高駕太平軌。
    攫疏成特雄,濯垢為具美。貢賢當上賞,景福視所履。
    永播南熏音,垂之萬年耳。
    有檗何青青,空城雪霜裡。千林盡枯槁,苦節獨不死。
    他遭匠石顧,總入犧黃美。遂得保天年,私心未為恥。
    高從宿梟怪,下亦容螻蟻。大廈若掄材,亭亭托君子。
    左右佩劍者,彼此亦相笑。趨時與閉門,喧寂不同調。
    潛機取聲利,自許臻乎妙。志士以神窺,慚然真可吊。
    天之發遐籟,大小隨萬竅。魁其壚冶姿,形質惟所召。
    鞀笙磬竽瑟,是必登清廟。伊聖不可欺,誰能守蓬藋?
    橫笛喝秋風,清商入疏越。君居不夜城,肯怨孤戍月。
    吳兵甚犀利,太白光突兀。日已費千金,廑聞侵一撥。
    豈無惡年少,縱酒遊俠窟。募為敢死軍,去以梟叛卒。
    豈無中林士,貫穿學問骨。兵法五十傢,浩蕩如溟渤。
    高懸鹿皮睡,清澗時依樾。分已諾煙霞,全遺事幹謁。
    既非格猛獸,未可輕華發。北面師其謀,幾能止征伐。
    何妨秦堇勇,又有曹劌說。堯舜尚詢芻,公乎聽無忽。
    朝為壯士歌,暮為壯士歌。壯士心獨苦,傍人謂之何。
    古鐵久不快,倚天無處磨。將來易水上,猶足生寒波。
    捷可搏飛狖,健能超橐駝。群兒被堅利,索手安馮河。
    驚飆掃長林,直木謝橢科。嚴霜凍大澤,僵龍不如蛇。
    昔者天血碧,吾徒安嘆嗟。

    【註釋】:

    況:

    ①比擬;比較。《漢書·高惠高後文功臣表序》:“以往況今,甚可悲傷。”《論衡·論死》:“案火災不能復燃以況之,死人不能復為鬼明矣。”②情形;狀況。高啟《送丁孝廉之錢塘》:“若見故人詢旅況,知君解說不煩書。”③副詞。更加。《國語·晉語一》:“以眾故,不敢愛親,眾況厚之。”《墨子·非攻》:“王況自縱也。”(王:指殷紂王。縱:放縱。)④連詞。何況。《左傳·宣公十二年》:“困獸猶鬥,況國相乎!”杜甫《兵車行》:“況復秦兵耐苦戰,被驅不異犬與雞!”⑤通“貺”。賜;賜予。《漢書·武帝紀》:“遭天地況施,著見景象,屑然如有聞。”(屑:輕微,微小。)《國語·魯語下》:“君以諸侯之故,況使臣以大禮。”

    將:

    (一)①扶持;扶助。《詩經·周南·樛木》:“樂隻君子,福履將之。”(隻:助詞。履:祿。)《木蘭詩》:“爺娘聞女來,出郭相扶將。”(郭:外城。)②帶領。《漢書·張禹傳》:“禹將(戴)崇入後堂飲食。”《淮南子·人間》:“其馬將胡駿馬而歸。”③取;拿。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘,呼兒將出換美酒。”④送行。《淮南子·覽冥》:“不將不迎。”王安石《上皇帝萬言書》:“若夫迎新將故之勞。”(若夫:至於。)⑤做;奉行。《左傳·成公十三年》:“將事不敬。”⑥養;保養。《呂氏春秋·音律》:“以將陽氣。”⑦副詞。1.將要。《論語·述而》:“不知老之將至雲爾。”(雲:如此。爾:同“耳”,罷瞭。)《孟子·告子下》:“先生將何之?”(之:往。)《左傳· 隱公元年》:“夫人將啟之。”(啟之:給他開門。)2. 且,又。《詩經·小雅· 谷風》:“將恐將懼。”⑧介詞。以;用。《戰國策·秦策一》:“蘇秦始將連橫說秦惠王曰。”韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“肯將衰朽惜殘年。”⑨連詞。和;與。李頎《臨別送張諲入蜀》:“經山復歷水,百恨將千慮。”李白《月下獨酌》:“暫伴月將影。”⑩助詞。用在動詞後面,無實義。白居易《賣炭翁》:“一車炭,千餘斤,宮使驅將惜不得。” (二)jiàng ①將帥。《史記·陳涉世傢》:“王侯將相寧有種乎!”(寧:難道。)《呂氏春秋·執一》:“軍必有將。”②統率;帶兵。《左傳·桓公五年》:“虢公林父將右軍。”《史記·秦始皇本紀》:“楚上將軍項羽將楚卒往救鉅鹿。”(卒:兵。)③使擔任將領。《史記·孫子吳起列傳》:“齊威王欲將孫臏。”[將領]1. 將帥。《隋書·楊玄感傳》:“玄感欲立威名,陰求將領。”(暗中謀求將帥的職位。)2.率領。元結《宿洄溪翁宅》:“老翁八十猶能行,將領兒孫行拾稼。”(稼:莊稼。) (三)qiāng 請;希望。《詩經·衛風·氓》:“將子無怒,秋以為期。”(子:你。)李白《將進酒》:“將進酒,杯莫停。”

    鵬:

    傳說中最大的鳥。《莊子·逍遙遊》:“有鳥焉,其名為鵬,背若泰山,翼若垂天之雲。”

    校:

    (一)①學校。《左傳·襄公三十一年》:“鄭人遊於鄉校,以論執政。”(執政:主持政務的人。)②古代軍隊的一種建制,指軍隊的一部。《漢書·趙充國傳》:“步兵八校,吏士萬人,留屯以為武備。”(二)jiào ①古代拘束犯人的刑具。枷械的統稱。《周易·噬嗑》:“屨(jù)校滅趾,不行也。”(意謂套著腳枷,遮住腳趾,不能行走。)②禦敵的柵欄。《墨子·備穴》:“為鐵校。”③對抗;較量。《戰國策·秦策四》:“足以校於秦矣。”④計較。《論語·泰伯》:“犯而不校。”⑤訂正;考訂。《三國志·蜀志·向朗傳》:“年逾八十,猶手自校書,刊定謬誤。”⑥計算;計數。《荀子·王霸》:“故憂患不可勝校也。”⑦考核。《荀子·君道》:“校之以功。”

    數:

    (一)①計算。《莊子·庚桑楚》:“簡發而櫛,數米而炊。”(櫛:梳。)②比較起來最突出。杜甫《韋諷錄事宅觀曹將軍畫馬圖》:“國初以來畫鞍馬,神妙獨數江都王。”③責備;列舉(罪行)。《左傳·昭公二年》:“使吏數之。”④稱說;訴說。《後漢書·禰衡傳》:“馀子碌碌,莫足數也。”(馀子:其餘的人。)施鑒《天仙子·秋閨》:“無人處,深深語,天涯往事難重數。” (二)shù ①數目。《莊子·秋水》:“號物之數謂之萬。”②數詞。幾;幾個。陳恭尹《秋日西郊宴集》:“欲灑新亭數行淚,南朝風景已全非。”(新亭:亭名。)③算術。《周禮·地官·大司徒》:“三曰六藝:禮、樂、射、禦、書、數。”④天命;氣數。《史記·李將軍列傳》:“以為李廣老,數奇,毋令當單於。”⑤規律;法則。《禮記·月令》:“凡舉大事,毋逆大數,必順其時。”⑥技藝;方術。《孟子 ·告子上》:“今夫弈之為數,小數也。” (三)shuò ①多次;頻繁。柳宗元《捕蛇者說》:“今吾嗣為之十二年,幾死者數矣。”②副詞。屢次。《孫子·行軍》:“屢賞者窘也,數罰者困也。” (四)cù 細;密。《孟子·梁惠王上》:“數罟(gǔ)不入洿(wū)池,魚鱉不可勝食也。”(罟:網。洿池:池塘。)

    又:

    ①副詞。1.表示重復或繼續。《左傳·昭公二十五年》:“問,又如初。”2. 表示幾種情況同時存在。《國語·晉語一》:“既無老謀,而又無壯事,何以事君?”(壯事:指服力役。)3.表示意思上更進一層。《孟子·公孫醜上》:“非徒無益,而又害之。”4.表示輕微轉折。《聊齋志異·聶小倩》:“寧竊憐之,欲留宿別榻,又懼母嗔。”(竊:私下。)5. 用於否定句或反問句中加強語氣。《左傳·成公三年》:“臣實不才,又誰敢怨?”6. 表示整數之外再加零數。辛棄疾《美芹十論》:“蓋歷二十又三年。”。②通“有”。《漢書·韓信傳》:“淮陰少年又侮信曰。”③通“宥”。寬恕。《禮記·王制》:“王三又,然後制刑。”④通“祐”。福。《卜辭通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    百:

    ①數詞。十的十倍。《漢書·律歷志上》:“紀於一,協於十,長於百。”(紀:記數。協:合。長:增多。)②指虛數,眾多的。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“樹木叢生,百草豐茂。”

    與:

    (一)①給予;授予。《論語·雍也》:“原思為之宰,與之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸祿。)②幫助。《戰國策·齊策一》:“君不與勝者,而與不勝者。”③贊許。《論語·述而》:“與其進也,不與其退也。”④結交;親附。《荀子·王霸》:“不欺其與。”(其與:指所結交的國傢。)⑤盟國;友邦。《荀子·王制》:“王奪之人,霸奪之與,強奪之地。”(之:其。人:指賢士。)⑥黨與;共事人。《後漢書·寇榮傳》:“於人少所與,以此見害於權寵。”(權寵:權臣;寵臣。)⑦介詞。相當於“跟”。《莊子·逍遙遊》:“蜩與學鳩笑之。”⑧連詞。1. 相當於“和”。《漢書·賈誼傳》:“太子之善,在於早諭教與選左右。”2.[與其]表示比較。《論語·八佾》:“與其奢也,寧儉。”⑨對付。《史記·燕召公世傢》:“龐煖易與耳。”(二)yú 語氣詞。1. 用在句尾表示疑問。《史記·樗裡子甘茂列傳》:“卿明知其不如文信侯專與?”(文信侯:指呂不韋。專:專權。)2. 用在句尾表示感嘆。《禮記·中庸》:“舜其大知也與!”(知:智。)以上意義後作“歟”。 (三)yù 參加。《左傳·僖公三十二年》:“蹇叔之子與師。”(師:軍隊。)


  • 况将鹏虱校,数又百与十。

    “况将鹏虱校,数又百与十。”诗句出处:《杂讽九首》;是唐朝诗人陆龟蒙的作品。

    红蚕缘枯桑,青茧大如瓮。人争捩其臂,羿矢亦不中。
    微微待贤禄,一一希入梦。纵操上古言,口噤难即贡。
    蛟龙在怒水,拔取牙角弄。丹穴如可游,家家畜孤凤。
    凶门尚儿戏,战血波澒溶。社鬼苟有灵,谁能遏秋恸。
    童麋来触犀,德力不相及。伊无惬心事,只有碎首泣。
    况将鹏虱校,数又百与十。攻如饿鸱叫,势若脱兔急。
    斯为朽关键,怒荦抉以入。年来横干戈,未见拔城邑。
    得非佐饔者,齿齿待啜汁。羁维豪杰辈,四骇方少絷。
    此皆乘时利,纵舍在呼吸。吾欲斧其吭,无雷动幽蛰。
    鴚鹅惨于冰,陆立怀所适。斯人道仍閟,不得不呜呃。
    当时布衣士,亦作天子客。至今东方生,满口自夸白。
    终为万乘交,谈笑无所隔。致君非有书,乃是尧舜画。
    只今侯门峻,日扫贫贱迹。朝趋九韶音,暮列五鼎食。
    如闻恭俭语,謇謇事夕惕。可拍伊牧肩,功名被金石。
    赤舌可烧城,谗邪易为伍。诗人疾之甚,取俾投豺虎。
    长风吹窾木,始有音韵吐。无木亦无风,笙簧由喜怒。
    女娲炼五石,天缺犹可补。当其利口衔,罅漏不复数。
    元精遗万类,双目如牖户。非是既相参,重瞳亦为瞽。
    东南有狂兕,猎者西北矢。利尘白冥冥,独此清夜止。
    无人语其事,偶坐窥天纪。安得东壁明,洪洪用坟史。
    搜扬好古士,一以罄云水。流堪洒菁英,风足去稗秕。
    如能出奇计,坐可平贼垒。徐陈羲皇道,高驾太平轨。
    攫疏成特雄,濯垢为具美。贡贤当上赏,景福视所履。
    永播南熏音,垂之万年耳。
    有檗何青青,空城雪霜里。千林尽枯槁,苦节独不死。
    他遭匠石顾,总入牺黄美。遂得保天年,私心未为耻。
    高从宿枭怪,下亦容蝼蚁。大厦若抡材,亭亭托君子。
    左右佩剑者,彼此亦相笑。趋时与闭门,喧寂不同调。
    潜机取声利,自许臻乎妙。志士以神窥,惭然真可吊。
    天之发遐籁,大小随万窍。魁其垆冶姿,形质惟所召。
    鼗笙磬竽瑟,是必登清庙。伊圣不可欺,谁能守蓬藋?
    横笛喝秋风,清商入疏越。君居不夜城,肯怨孤戍月。
    吴兵甚犀利,太白光突兀。日已费千金,廑闻侵一拨。
    岂无恶年少,纵酒游侠窟。募为敢死军,去以枭叛卒。
    岂无中林士,贯穿学问骨。兵法五十家,浩荡如溟渤。
    高悬鹿皮睡,清涧时依樾。分已诺烟霞,全遗事干谒。
    既非格猛兽,未可轻华发。北面师其谋,几能止征伐。
    何妨秦堇勇,又有曹刿说。尧舜尚询刍,公乎听无忽。
    朝为壮士歌,暮为壮士歌。壮士心独苦,傍人谓之何。
    古铁久不快,倚天无处磨。将来易水上,犹足生寒波。
    捷可搏飞狖,健能超橐驼。群儿被坚利,索手安冯河。
    惊飙扫长林,直木谢椭科。严霜冻大泽,僵龙不如蛇。
    昔者天血碧,吾徒安叹嗟。

    【注释】:

    况:

    ①比拟;比较。《汉书·高惠高后文功臣表序》:“以往况今,甚可悲伤。”《论衡·论死》:“案火灾不能复燃以况之,死人不能复为鬼明矣。”②情形;状况。高启《送丁孝廉之钱塘》:“若见故人询旅况,知君解说不烦书。”③副词。更加。《国语·晋语一》:“以众故,不敢爱亲,众况厚之。”《墨子·非攻》:“王况自纵也。”(王:指殷纣王。纵:放纵。)④连词。何况。《左传·宣公十二年》:“困兽犹斗,况国相乎!”杜甫《兵车行》:“况复秦兵耐苦战,被驱不异犬与鸡!”⑤通“贶”。赐;赐予。《汉书·武帝纪》:“遭天地况施,著见景象,屑然如有闻。”(屑:轻微,微小。)《国语·鲁语下》:“君以诸侯之故,况使臣以大礼。”

    将:

    (一)①扶持;扶助。《诗经·周南·樛木》:“乐只君子,福履将之。”(只:助词。履:禄。)《木兰诗》:“爷娘闻女来,出郭相扶将。”(郭:外城。)②带领。《汉书·张禹传》:“禹将(戴)崇入后堂饮食。”《淮南子·人间》:“其马将胡骏马而归。”③取;拿。李白《将进酒》:“五花马,千金裘,呼儿将出换美酒。”④送行。《淮南子·览冥》:“不将不迎。”王安石《上皇帝万言书》:“若夫迎新将故之劳。”(若夫:至于。)⑤做;奉行。《左传·成公十三年》:“将事不敬。”⑥养;保养。《吕氏春秋·音律》:“以将阳气。”⑦副词。1.将要。《论语·述而》:“不知老之将至云尔。”(云:如此。尔:同“耳”,罢了。)《孟子·告子下》:“先生将何之?”(之:往。)《左传· 隐公元年》:“夫人将启之。”(启之:给他开门。)2. 且,又。《诗经·小雅· 谷风》:“将恐将惧。”⑧介词。以;用。《战国策·秦策一》:“苏秦始将连横说秦惠王曰。”韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“肯将衰朽惜残年。”⑨连词。和;与。李颀《临别送张諲入蜀》:“经山复历水,百恨将千虑。”李白《月下独酌》:“暂伴月将影。”⑩助词。用在动词后面,无实义。白居易《卖炭翁》:“一车炭,千余斤,宫使驱将惜不得。” (二)jiàng ①将帅。《史记·陈涉世家》:“王侯将相宁有种乎!”(宁:难道。)《吕氏春秋·执一》:“军必有将。”②统率;带兵。《左传·桓公五年》:“虢公林父将右军。”《史记·秦始皇本纪》:“楚上将军项羽将楚卒往救钜鹿。”(卒:兵。)③使担任将领。《史记·孙子吴起列传》:“齐威王欲将孙膑。”[将领]1. 将帅。《隋书·杨玄感传》:“玄感欲立威名,阴求将领。”(暗中谋求将帅的职位。)2.率领。元结《宿洄溪翁宅》:“老翁八十犹能行,将领儿孙行拾稼。”(稼:庄稼。) (三)qiāng 请;希望。《诗经·卫风·氓》:“将子无怒,秋以为期。”(子:你。)李白《将进酒》:“将进酒,杯莫停。”

    鹏:

    传说中最大的鸟。《庄子·逍遥游》:“有鸟焉,其名为鹏,背若泰山,翼若垂天之云。”

    校:

    (一)①学校。《左传·襄公三十一年》:“郑人游于乡校,以论执政。”(执政:主持政务的人。)②古代军队的一种建制,指军队的一部。《汉书·赵充国传》:“步兵八校,吏士万人,留屯以为武备。”(二)jiào ①古代拘束犯人的刑具。枷械的统称。《周易·噬嗑》:“屦(jù)校灭趾,不行也。”(意谓套着脚枷,遮住脚趾,不能行走。)②御敌的栅栏。《墨子·备穴》:“为铁校。”③对抗;较量。《战国策·秦策四》:“足以校于秦矣。”④计较。《论语·泰伯》:“犯而不校。”⑤订正;考订。《三国志·蜀志·向朗传》:“年逾八十,犹手自校书,刊定谬误。”⑥计算;计数。《荀子·王霸》:“故忧患不可胜校也。”⑦考核。《荀子·君道》:“校之以功。”

    数:

    (一)①计算。《庄子·庚桑楚》:“简发而栉,数米而炊。”(栉:梳。)②比较起来最突出。杜甫《韦讽录事宅观曹将军画马图》:“国初以来画鞍马,神妙独数江都王。”③责备;列举(罪行)。《左传·昭公二年》:“使吏数之。”④称说;诉说。《后汉书·祢衡传》:“馀子碌碌,莫足数也。”(馀子:其余的人。)施鉴《天仙子·秋闺》:“无人处,深深语,天涯往事难重数。” (二)shù ①数目。《庄子·秋水》:“号物之数谓之万。”②数词。几;几个。陈恭尹《秋日西郊宴集》:“欲洒新亭数行泪,南朝风景已全非。”(新亭:亭名。)③算术。《周礼·地官·大司徒》:“三曰六艺:礼、乐、射、御、书、数。”④天命;气数。《史记·李将军列传》:“以为李广老,数奇,毋令当单于。”⑤规律;法则。《礼记·月令》:“凡举大事,毋逆大数,必顺其时。”⑥技艺;方术。《孟子 ·告子上》:“今夫弈之为数,小数也。” (三)shuò ①多次;频繁。柳宗元《捕蛇者说》:“今吾嗣为之十二年,几死者数矣。”②副词。屡次。《孙子·行军》:“屡赏者窘也,数罚者困也。” (四)cù 细;密。《孟子·梁惠王上》:“数罟(gǔ)不入洿(wū)池,鱼鳖不可胜食也。”(罟:网。洿池:池塘。)

    又:

    ①副词。1.表示重复或继续。《左传·昭公二十五年》:“问,又如初。”2. 表示几种情况同时存在。《国语·晋语一》:“既无老谋,而又无壮事,何以事君?”(壮事:指服力役。)3.表示意思上更进一层。《孟子·公孙丑上》:“非徒无益,而又害之。”4.表示轻微转折。《聊斋志异·聂小倩》:“宁窃怜之,欲留宿别榻,又惧母嗔。”(窃:私下。)5. 用于否定句或反问句中加强语气。《左传·成公三年》:“臣实不才,又谁敢怨?”6. 表示整数之外再加零数。辛弃疾《美芹十论》:“盖历二十又三年。”。②通“有”。《汉书·韩信传》:“淮阴少年又侮信曰。”③通“宥”。宽恕。《礼记·王制》:“王三又,然后制刑。”④通“祐”。福。《卜辞通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    百:

    ①数词。十的十倍。《汉书·律历志上》:“纪于一,协于十,长于百。”(纪:记数。协:合。长:增多。)②指虚数,众多的。曹操《步出夏门行·观沧海》:“树木丛生,百草丰茂。”

    与:

    (一)①给予;授予。《论语·雍也》:“原思为之宰,与之粟九百。”(原思:孔子弟子。宰:官名。粟:指俸禄。)②帮助。《战国策·齐策一》:“君不与胜者,而与不胜者。”③赞许。《论语·述而》:“与其进也,不与其退也。”④结交;亲附。《荀子·王霸》:“不欺其与。”(其与:指所结交的国家。)⑤盟国;友邦。《荀子·王制》:“王夺之人,霸夺之与,强夺之地。”(之:其。人:指贤士。)⑥党与;共事人。《后汉书·寇荣传》:“于人少所与,以此见害于权宠。”(权宠:权臣;宠臣。)⑦介词。相当于“跟”。《庄子·逍遥游》:“蜩与学鸠笑之。”⑧连词。1. 相当于“和”。《汉书·贾谊传》:“太子之善,在于早谕教与选左右。”2.[与其]表示比较。《论语·八佾》:“与其奢也,宁俭。”⑨对付。《史记·燕召公世家》:“庞煖易与耳。”(二)yú 语气词。1. 用在句尾表示疑问。《史记·樗里子甘茂列传》:“卿明知其不如文信侯专与?”(文信侯:指吕不韦。专:专权。)2. 用在句尾表示感叹。《礼记·中庸》:“舜其大知也与!”(知:智。)以上意义后作“欤”。 (三)yù 参加。《左传·僖公三十二年》:“蹇叔之子与师。”(师:军队。)


  • kuang jiang peng shi jiao ,shu you bai yu shi 。

    “kuang jiang peng shi jiao ,shu you bai yu shi 。”shi gou chu chu :《za feng jiu shou 》;shi tang chao shi ren liu gui meng de zuo pin 。

    gong can yuan ku sang ,qing jian da ru weng 。ren zheng lie ji bei ,yi shi yi bu zhong 。
    wei wei dai xian lu ,yi yi xi ru meng 。zong cao shang gu yan ,kou jin nan ji gong 。
    jiao long zai nu shui ,ba qu ya jiao long 。dan xue ru ke you ,jia jia chu gu feng 。
    xiong men shang er hu ,zhan xie bo hong rong 。she gui gou you ling ,shei neng e qiu tong 。
    tong mi lai chu xi ,de li bu xiang ji 。yi mo qie xin shi ,zhi you sui shou qi 。
    kuang jiang peng shi jiao ,shu you bai yu shi 。gong ru e chi jiao ,shi re tuo tu ji 。
    si wei xiu guan jian ,nu luo jue yi ru 。nian lai heng gan ge ,wei jian ba cheng yi 。
    de fei zuo yong zhe ,chi chi dai chuai zhi 。ji wei hao jie bei ,si hai fang shao zhi 。
    ci jie cheng shi li ,zong she zai hu xi 。wu yu fu ji hang ,mo lei dong you zhe 。
    ge e can yu bing ,liu li huai suo kuo 。si ren dao reng bi ,bu de bu wu e 。
    dang shi bu yi shi ,yi zuo tian zi ke 。zhi jin dong fang sheng ,man kou zi kua bai 。
    zhong wei mo cheng jiao ,tan xiao mo suo ge 。zhi jun fei you shu ,nai shi yao shun hua 。
    zhi jin hou men jun ,ri sao pin jian ji 。chao qu jiu shao yin ,mu lie wu ding shi 。
    ru wen gong jian yu ,jian jian shi xi ti 。ke pai yi mu jian ,gong ming bei jin dan 。
    chi she ke shao cheng ,chan xie yi wei wu 。shi ren ji zhi shen ,qu bi tou chai hu 。
    chang feng chui kuan mu ,shi you yin yun tu 。mo mu yi mo feng ,sheng huang you xi nu 。
    nv wa lian wu dan ,tian que you ke bu 。dang ji li kou xian ,xia lou bu fu shu 。
    yuan jing wei mo lei ,shuang mu ru you hu 。fei shi ji xiang can ,chong tong yi wei gu 。
    dong na you kuang si ,lie zhe xi bei shi 。li chen bai ming ming ,du ci qing ye zhi 。
    mo ren yu ji shi ,ou zuo kui tian ji 。an de dong bi ming ,hong hong yong fen shi 。
    sou yang hao gu shi ,yi yi qing yun shui 。liu kan sa jing ying ,feng zu qu bai bi 。
    ru neng chu ji ji ,zuo ke ping zei lei 。xu chen xi huang dao ,gao jia tai ping gui 。
    jue shu cheng te xiong ,zhuo gou wei ju mei 。gong xian dang shang shang ,jing fu shi suo lv 。
    yong bo na xun yin ,chui zhi mo nian er 。
    you bo he qing qing ,kong cheng xue shuang li 。qian lin jin ku gao ,ku jie du bu si 。
    ta zao jiang dan gu ,zong ru xi huang mei 。sui de bao tian nian ,si xin wei wei chi 。
    gao cong su xiao guai ,xia yi rong lou yi 。da sha re lun cai ,ting ting tuo jun zi 。
    zuo you pei jian zhe ,bi ci yi xiang xiao 。qu shi yu bi men ,xuan ji bu tong diao 。
    qian ji qu sheng li ,zi hu zhen hu miao 。zhi shi yi shen kui ,can ran zhen ke diao 。
    tian zhi fa xia lai ,da xiao sui mo qiao 。kui ji lu ye zi ,xing zhi wei suo shao 。
    tao sheng qing yu se ,shi bi deng qing miao 。yi sheng bu ke qi ,shei neng shou peng di ?
    heng di he qiu feng ,qing shang ru shu yue 。jun ju bu ye cheng ,ken yuan gu shu yue 。
    wu bing shen xi li ,tai bai guang tu wu 。ri yi fei qian jin ,jin wen qin yi bo 。
    qi mo e nian shao ,zong jiu you xia ku 。mu wei gan si jun ,qu yi xiao pan cu 。
    qi mo zhong lin shi ,guan chuan xue wen gu 。bing fa wu shi jia ,hao dang ru ming bo 。
    gao xuan lu pi shui ,qing jian shi yi yue 。fen yi nuo yan xia ,quan wei shi gan ye 。
    ji fei ge meng shou ,wei ke qing hua fa 。bei mian shi ji mou ,ji neng zhi zheng fa 。
    he fang qin jin yong ,you you cao gui shui 。yao shun shang xun chu ,gong hu ting mo hu 。
    chao wei zhuang shi ge ,mu wei zhuang shi ge 。zhuang shi xin du ku ,bang ren wei zhi he 。
    gu tie jiu bu kuai ,yi tian mo chu mo 。jiang lai yi shui shang ,you zu sheng han bo 。
    jie ke bo fei you ,jian neng chao tuo tuo 。qun er bei jian li ,suo shou an feng he 。
    jing biao sao chang lin ,zhi mu xie tuo ke 。yan shuang dong da ze ,jiang long bu ru she 。
    xi zhe tian xie bi ,wu tu an tan jie 。

    【zhu shi 】:

    kuang :

    ①bi ni ;bi jiao 。《han shu ·gao hui gao hou wen gong chen biao xu 》:“yi wang kuang jin ,shen ke bei shang 。”《lun heng ·lun si 》:“an huo zai bu neng fu ran yi kuang zhi ,si ren bu neng fu wei gui ming yi 。”②qing xing ;zhuang kuang 。gao qi 《song ding xiao lian zhi qian tang 》:“re jian gu ren xun lv kuang ,zhi jun jie shui bu fan shu 。”③fu ci 。geng jia 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yi zhong gu ,bu gan ai qin ,zhong kuang hou zhi 。”《mo zi ·fei gong 》:“wang kuang zi zong ye 。”(wang :zhi yan zhou wang 。zong :fang zong 。)④lian ci 。he kuang 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“kun shou you dou ,kuang guo xiang hu !”du fu 《bing che hang 》:“kuang fu qin bing nai ku zhan ,bei qu bu yi quan yu ji !”⑤tong “kuang ”。ci ;ci yu 。《han shu ·wu di ji 》:“zao tian de kuang shi ,zhe jian jing xiang ,xie ran ru you wen 。”(xie :qing wei ,wei xiao 。)《guo yu ·lu yu xia 》:“jun yi zhu hou zhi gu ,kuang shi chen yi da li 。”

    jiang :

    (yi )①fu chi ;fu zhu 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“le zhi jun zi ,fu lv jiang zhi 。”(zhi :zhu ci 。lv :lu 。)《mu lan shi 》:“ye niang wen nv lai ,chu guo xiang fu jiang 。”(guo :wai cheng 。)②dai ling 。《han shu ·zhang yu chuan 》:“yu jiang (dai )chong ru hou tang yin shi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“ji ma jiang hu jun ma er gui 。”③qu ;na 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu ,hu er jiang chu huan mei jiu 。”④song hang 。《huai na zi ·lan ming 》:“bu jiang bu ying 。”wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“re fu ying xin jiang gu zhi lao 。”(re fu :zhi yu 。)⑤zuo ;feng hang 。《zuo chuan ·cheng gong shi san nian 》:“jiang shi bu jing 。”⑥yang ;bao yang 。《lv shi chun qiu ·yin lv 》:“yi jiang yang qi 。”⑦fu ci 。1.jiang yao 。《lun yu ·shu er 》:“bu zhi lao zhi jiang zhi yun er 。”(yun :ru ci 。er :tong “er ”,ba le 。)《meng zi ·gao zi xia 》:“xian sheng jiang he zhi ?”(zhi :wang 。)《zuo chuan · yin gong yuan nian 》:“fu ren jiang qi zhi 。”(qi zhi :gei ta kai men 。)2. ju ,you 。《shi jing ·xiao ya · gu feng 》:“jiang kong jiang ju 。”⑧jie ci 。yi ;yong 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“su qin shi jiang lian heng shui qin hui wang yue 。”han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“ken jiang cui xiu xi can nian 。”⑨lian ci 。he ;yu 。li qi 《lin bie song zhang yin ru shu 》:“jing shan fu li shui ,bai hen jiang qian lv 。”li bai 《yue xia du zhuo 》:“zan ban yue jiang ying 。”⑩zhu ci 。yong zai dong ci hou mian ,mo shi yi 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“yi che tan ,qian yu jin ,gong shi qu jiang xi bu de 。” (er )jiàng ①jiang shuai 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wang hou jiang xiang ning you chong hu !”(ning :nan dao 。)《lv shi chun qiu ·zhi yi 》:“jun bi you jiang 。”②tong lv ;dai bing 。《zuo chuan ·huan gong wu nian 》:“guo gong lin fu jiang you jun 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“chu shang jiang jun xiang yu jiang chu cu wang jiu ju lu 。”(cu :bing 。)③shi dan ren jiang ling 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“ji wei wang yu jiang sun bin 。”[jiang ling ]1. jiang shuai 。《sui shu ·yang xuan gan chuan 》:“xuan gan yu li wei ming ,yin qiu jiang ling 。”(an zhong mou qiu jiang shuai de zhi wei 。)2.lv ling 。yuan jie 《su hui xi weng zhai 》:“lao weng ba shi you neng hang ,jiang ling er sun hang she jia 。”(jia :zhuang jia 。) (san )qiāng qing ;xi wang 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“jiang zi mo nu ,qiu yi wei ji 。”(zi :ni 。)li bai 《jiang jin jiu 》:“jiang jin jiu ,bei mo ting 。”

    peng :

    chuan shui zhong zui da de diao 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“you diao yan ,ji ming wei peng ,bei re tai shan ,yi re chui tian zhi yun 。”

    jiao :

    (yi )①xue jiao 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“zheng ren you yu xiang jiao ,yi lun zhi zheng 。”(zhi zheng :zhu chi zheng wu de ren 。)②gu dai jun dui de yi chong jian zhi ,zhi jun dui de yi bu 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“bu bing ba jiao ,li shi mo ren ,liu tun yi wei wu bei 。”(er )jiào ①gu dai ju shu fan ren de xing ju 。jia xie de tong chen 。《zhou yi ·shi ke 》:“ju (jù)jiao mie zhi ,bu hang ye 。”(yi wei tao zhao jiao jia ,zhe zhu jiao zhi ,bu neng hang zou 。)②yu di de shan lan 。《mo zi ·bei xue 》:“wei tie jiao 。”③dui kang ;jiao liang 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“zu yi jiao yu qin yi 。”④ji jiao 。《lun yu ·tai bai 》:“fan er bu jiao 。”⑤ding zheng ;kao ding 。《san guo zhi ·shu zhi ·xiang lang chuan 》:“nian yu ba shi ,you shou zi jiao shu ,kan ding miu wu 。”⑥ji suan ;ji shu 。《xun zi ·wang ba 》:“gu you huan bu ke sheng jiao ye 。”⑦kao he 。《xun zi ·jun dao 》:“jiao zhi yi gong 。”

    shu :

    (yi )①ji suan 。《zhuang zi ·geng sang chu 》:“jian fa er zhi ,shu mi er chui 。”(zhi :shu 。)②bi jiao qi lai zui tu chu 。du fu 《wei feng lu shi zhai guan cao jiang jun hua ma tu 》:“guo chu yi lai hua an ma ,shen miao du shu jiang dou wang 。”③ze bei ;lie ju (zui hang )。《zuo chuan ·zhao gong er nian 》:“shi li shu zhi 。”④chen shui ;su shui 。《hou han shu ·mi heng chuan 》:“yu zi liu liu ,mo zu shu ye 。”(yu zi :ji yu de ren 。)shi jian 《tian xian zi ·qiu gui 》:“mo ren chu ,shen shen yu ,tian ya wang shi nan chong shu 。” (er )shù ①shu mu 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“hao wu zhi shu wei zhi mo 。”②shu ci 。ji ;ji ge 。chen gong yin 《qiu ri xi jiao yan ji 》:“yu sa xin ting shu hang lei ,na chao feng jing yi quan fei 。”(xin ting :ting ming 。)③suan shu 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“san yue liu yi :li 、le 、she 、yu 、shu 、shu 。”④tian ming ;qi shu 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yi wei li an lao ,shu ji ,wu ling dang chan yu 。”⑤gui lv ;fa ze 。《li ji ·yue ling 》:“fan ju da shi ,wu ni da shu ,bi shun ji shi 。”⑥ji yi ;fang shu 。《meng zi ·gao zi shang 》:“jin fu yi zhi wei shu ,xiao shu ye 。” (san )shuò ①duo ci ;pin fan 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“jin wu si wei zhi shi er nian ,ji si zhe shu yi 。”②fu ci 。lv ci 。《sun zi ·hang jun 》:“lv shang zhe jiong ye ,shu fa zhe kun ye 。” (si )cù xi ;mi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“shu gu (gǔ)bu ru hu (wū)chi ,yu bie bu ke sheng shi ye 。”(gu :wang 。hu chi :chi tang 。)

    you :

    ①fu ci 。1.biao shi chong fu huo ji xu 。《zuo chuan ·zhao gong er shi wu nian 》:“wen ,you ru chu 。”2. biao shi ji chong qing kuang tong shi cun zai 。《guo yu ·jin yu yi 》:“ji mo lao mou ,er you mo zhuang shi ,he yi shi jun ?”(zhuang shi :zhi fu li yi 。)3.biao shi yi sai shang geng jin yi ceng 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei tu mo yi ,er you hai zhi 。”4.biao shi qing wei zhuai she 。《liao zhai zhi yi ·nie xiao qian 》:“ning qie lian zhi ,yu liu su bie ta ,you ju mu chen 。”(qie :si xia 。)5. yong yu fou ding gou huo fan wen gou zhong jia jiang yu qi 。《zuo chuan ·cheng gong san nian 》:“chen shi bu cai ,you shei gan yuan ?”6. biao shi zheng shu zhi wai zai jia ling shu 。xin qi ji 《mei qin shi lun 》:“gai li er shi you san nian 。”。②tong “you ”。《han shu ·han xin chuan 》:“huai yin shao nian you wu xin yue 。”③tong “you ”。kuan shu 。《li ji ·wang zhi 》:“wang san you ,ran hou zhi xing 。”④tong “祐”。fu 。《bo ci tong zuan 》di san liu jiu pian :“fa qiong fang ,di shou wo you 。”(qiong fang :de ming 。shou :shou 。)

    bai :

    ①shu ci 。shi de shi bei 。《han shu ·lv li zhi shang 》:“ji yu yi ,xie yu shi ,chang yu bai 。”(ji :ji shu 。xie :ge 。chang :zeng duo 。)②zhi xu shu ,zhong duo de 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“shu mu cong sheng ,bai cao feng mao 。”

    yu :

    (yi )①gei yu ;shou yu 。《lun yu ·yong ye 》:“yuan sai wei zhi zai ,yu zhi su jiu bai 。”(yuan sai :kong zi di zi 。zai :guan ming 。su :zhi feng lu 。)②bang zhu 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jun bu yu sheng zhe ,er yu bu sheng zhe 。”③zan hu 。《lun yu ·shu er 》:“yu ji jin ye ,bu yu ji tui ye 。”④jie jiao ;qin fu 。《xun zi ·wang ba 》:“bu qi ji yu 。”(ji yu :zhi suo jie jiao de guo jia 。)⑤meng guo ;you bang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wang duo zhi ren ,ba duo zhi yu ,jiang duo zhi de 。”(zhi :ji 。ren :zhi xian shi 。)⑥dang yu ;gong shi ren 。《hou han shu ·kou rong chuan 》:“yu ren shao suo yu ,yi ci jian hai yu quan chong 。”(quan chong :quan chen ;chong chen 。)⑦jie ci 。xiang dang yu “gen ”。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tiao yu xue jiu xiao zhi 。”⑧lian ci 。1. xiang dang yu “he ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“tai zi zhi shan ,zai yu zao yu jiao yu shua zuo you 。”2.[yu ji ]biao shi bi jiao 。《lun yu ·ba yi 》:“yu ji she ye ,ning jian 。”⑨dui fu 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“pang nuan yi yu er 。”(er )yú yu qi ci 。1. yong zai gou wei biao shi yi wen 。《shi ji ·chu li zi gan mao lie chuan 》:“qing ming zhi ji bu ru wen xin hou zhuan yu ?”(wen xin hou :zhi lv bu wei 。zhuan :zhuan quan 。)2. yong zai gou wei biao shi gan tan 。《li ji ·zhong yong 》:“shun ji da zhi ye yu !”(zhi :zhi 。)yi shang yi yi hou zuo “yu ”。 (san )yù can jia 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“jian shu zhi zi yu shi 。”(shi :jun dui 。)