• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 天書美片善,清芬播無窮。

    “天書美片善,清芬播無窮。”詩句出處:《東武吟》;是唐朝詩人李白的作品。

    好古笑流俗,素聞賢達風。方希佐明主,長揖辭成功。
    白日在高天,回光燭微躬。恭承鳳凰詔,欻起雲蘿中。
    清切紫霄迥,優遊丹禁通。君王賜顏色,聲價凌煙虹。
    乘輿擁翠蓋,扈從金城東。寶馬麗絕景,錦衣入新豐。
    依巖望松雪,對酒鳴絲桐。因學揚子雲,獻賦甘泉宮。
    天書美片善,清芬播無窮。歸來入咸陽,談笑皆王公。
    一朝去金馬,飄落成飛蓬。賓客日疏散,玉樽亦已空。
    才力猶可倚,不慚世上雄。閑作東武吟,曲盡情未終。
    書此謝知己,吾尋黃綺翁。

    【註釋】:

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    天書:

    ①帝王的詔書。王維《送高適弟耽歸臨淮作》:“~~降北闕,賜帛歸東菑。”②托言從天而降的書。《宋史·真宗紀》:“大中祥符元年春正月乙醜,有黃帛曳左承天門南鴟尾上,守門卒塗榮告有司以聞。上召群臣拜迎於朝元殿,啟封,號稱~~。”③喻指文字深奧難懂的書。《紅樓夢》回八十六:“妹妹近日越發進瞭,看起~~來瞭。”

    書:

    ①書寫;用文字記錄。《周易·系辭上》:“書不盡言,言不盡意。”《左傳·隱公七年》:“滕侯卒,不書名,未同盟也。”②書法。《新唐書·三宗諸子傳》:“(李)范好學,工書。”③書法的字體。《漢書·藝文志》:“六體者,古文、奇字、篆書、隸書、繆篆、蟲書。”④指文字。《南史·陳伯之傳》:“伯之不識書。”⑤書籍。《論語· 先進》:“何必讀書,然後為學?”⑥特指古代典籍《尚書》,為五經之一,內容主要是上古帝王的文誥。《孟子·盡心下》:“盡信《書》,則不如無《書》。”⑦書信。《左傳· 昭公六年》:“叔向使詒子產書。”⑧公文;文書。《漢書·刑法志》:“民知爭端矣,將棄禮而征於書。”(征:征引。書:指刑法。)古樂府《木蘭詩》:“軍書十二卷,卷卷有爺名。”⑨指帝王的詔書。《後漢書·禮儀志上》:“立春之日,下寬大之書曰……”⑩臣下的奏章。岑參《寄左省杜拾遺》:“聖朝無闕事,自覺諫書稀。”(闕:缺點。)

    美:

    ①味美。《孟子·盡心下》:“膾炙與羊棗孰美。”(膾:剁細瞭的肉。炙:燒烤的肉。羊棗:一種小柿子。孰:哪個。)《呂氏春秋·本味》:“果之美者,沙棠之實。”②美麗;漂亮。《詩經·魏風·汾沮洳》:“彼其之子,美如玉。”③美善;美好。《荀子·王霸》:“無國而不有美俗。”④稱贊;贊揚。《谷梁傳·僖公元年》:“美齊侯之功也。”

    片:

    ①剖開的木片。引申為平而薄的東西。《世說新語·捷悟》:“馀有數十斛竹片,咸長數寸。”《南史·齊武陵昭王曄傳》:“少時又無棋局,乃破荻為片,縱橫以為棋局。”②半。《莊子·則陽》:“雌雄片合。”③單;隻。左思《吳都賦》:“雙則比目,片則王馀。”(比目、王馀:魚名。)④微小;微少;零星。鮑照《代放歌行》:“一言分珪爵,片善辭草萊。”《宋書·志序》:“片文隻事,鴻纖備舉。”今成語有“隻言片語”。⑤量詞。1.用於平而薄的東西。《風俗通·怪神》:“田傢老母到市買數片餌。”2. 用於面積、范圍較大的東西。庚信《鏡》:“光如一片水。”3.用於情感、景象、聲響等。王昌齡《芙蓉樓送辛漸》之一:“一片冰心在玉壺。”

    善:

    ①美好。諸葛亮《出師表》:“以咨諏善道,察納雅言。”②心地善良。《孟子·告子上》:“人無有不善,水無有不下。”③認為好;贊許。《史記·留侯世傢》:“良數以《太公兵法》說沛公,沛公善之。”④親善;對人友好。《國語·晉語三》:“夫固國者,在親眾而善鄰。”⑤辦妥;處理好。《晏子春秋·內篇問上六》:“國有具官,然後其政可善。”(具:完備。)⑥副詞。好好地。《左傳·昭公十三年》:“子善視之。”⑦熟悉。王夫之《周易外傳》卷五:“識其品式,辨其條理,善其用,定其禮。”⑧擅長;善於。《論語·子罕》:“夫子循循然善誘人。”⑨容易;易於。陶潛《感士不遇賦》:“彼達人之善覺,乃逃祿而歸耕。”⑩通“繕”。修治;修整。《莊子·養生主》:“善刀而藏之。”(11)通“膳”。膳食。《顏氏傢訓·治傢》:“蔬果之畜,園場之所產;雞豚之善,塒圈之所生。”(畜:積貯。塒:在墻上鑿的雞窩。)(12)語氣詞。表示應答或贊賞。《墨子·公輸》:“善哉,吾請無攻宋矣。”

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    芬:

    ①香氣。《荀子·榮辱》:“口辨酸咸甘苦,鼻辨芬芳腥臊。”②喻美德或美名。《晉書·桓彝傳論》:“揚芬千載之上,淪骨九泉之下。”(淪:沉沒。)③通“紛”。眾多的樣子。《漢書·禮樂志》:“芬樹羽林。”(樹:樹立。羽林:車蓋如林。)④通“墳”。隆起的樣子。《管子·地員》:“芬然若灰。”

    播:

    ①撒種。《詩經·豳風·七月》:“其始播百谷。”②散佈;佈施。張衡《思玄賦》:“播餘香而莫聞。”(餘:我。)③分散。《尚書·禹貢》:“又北播為九河。”④遷徙。《後漢書·史弼傳》:“周有播蕩之禍,漢有爰盎之變。”(愛盎:人名。)⑤舍棄。劉向《九嘆· 思古》:“播規矩以背度兮,錯權衡而任意。”(度:法度。錯:置;放下。)⑥通“簸(bǒ)”。搖動。《莊子·人間世》:“鼓筴播精,足以食十人。”(鼓:指抖動。筴:小簸箕。 精:精米。)

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    窮:

    ①窮盡;完結;盡頭。《楚辭 ·九歌·雲中君》:“橫四海兮焉窮。”(橫:充滿。)《呂氏春秋·審分》:“意觀乎無窮,譽流乎無止。”②極度;極端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之窮貴也,天下之窮富也。”③極力推究;深究。《禮記 · 樂記》:“窮本知變,樂之情也。”④阻塞不通。《漢書·趙廣漢傳》:“長安少年數人會窮裡空舍謀共劫人。”⑤走投無路。《荀子·哀公》:“鳥窮則啄,獸窮則攫。”⑥困厄;不得志。與“達”相對。李康《運命論》:“是以聖人處窮達如一也。”⑦貧困;生活困難。《戰國策 · 齊策四》:“振困窮,補不足。”


  • 天书美片善,清芬播无穷。

    “天书美片善,清芬播无穷。”诗句出处:《东武吟》;是唐朝诗人李白的作品。

    好古笑流俗,素闻贤达风。方希佐明主,长揖辞成功。
    白日在高天,回光烛微躬。恭承凤凰诏,欻起云萝中。
    清切紫霄迥,优游丹禁通。君王赐颜色,声价凌烟虹。
    乘舆拥翠盖,扈从金城东。宝马丽绝景,锦衣入新丰。
    依岩望松雪,对酒鸣丝桐。因学扬子云,献赋甘泉宫。
    天书美片善,清芬播无穷。归来入咸阳,谈笑皆王公。
    一朝去金马,飘落成飞蓬。宾客日疏散,玉樽亦已空。
    才力犹可倚,不惭世上雄。闲作东武吟,曲尽情未终。
    书此谢知己,吾寻黄绮翁。

    【注释】:

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    天书:

    ①帝王的诏书。王维《送高适弟耽归临淮作》:“~~降北阙,赐帛归东菑。”②托言从天而降的书。《宋史·真宗纪》:“大中祥符元年春正月乙丑,有黄帛曳左承天门南鸱尾上,守门卒涂荣告有司以闻。上召群臣拜迎于朝元殿,启封,号称~~。”③喻指文字深奥难懂的书。《红楼梦》回八十六:“妹妹近日越发进了,看起~~来了。”

    书:

    ①书写;用文字记录。《周易·系辞上》:“书不尽言,言不尽意。”《左传·隐公七年》:“滕侯卒,不书名,未同盟也。”②书法。《新唐书·三宗诸子传》:“(李)范好学,工书。”③书法的字体。《汉书·艺文志》:“六体者,古文、奇字、篆书、隶书、缪篆、虫书。”④指文字。《南史·陈伯之传》:“伯之不识书。”⑤书籍。《论语· 先进》:“何必读书,然后为学?”⑥特指古代典籍《尚书》,为五经之一,内容主要是上古帝王的文诰。《孟子·尽心下》:“尽信《书》,则不如无《书》。”⑦书信。《左传· 昭公六年》:“叔向使诒子产书。”⑧公文;文书。《汉书·刑法志》:“民知争端矣,将弃礼而征于书。”(征:征引。书:指刑法。)古乐府《木兰诗》:“军书十二卷,卷卷有爷名。”⑨指帝王的诏书。《后汉书·礼仪志上》:“立春之日,下宽大之书曰……”⑩臣下的奏章。岑参《寄左省杜拾遗》:“圣朝无阙事,自觉谏书稀。”(阙:缺点。)

    美:

    ①味美。《孟子·尽心下》:“脍炙与羊枣孰美。”(脍:剁细了的肉。炙:烧烤的肉。羊枣:一种小柿子。孰:哪个。)《吕氏春秋·本味》:“果之美者,沙棠之实。”②美丽;漂亮。《诗经·魏风·汾沮洳》:“彼其之子,美如玉。”③美善;美好。《荀子·王霸》:“无国而不有美俗。”④称赞;赞扬。《谷梁传·僖公元年》:“美齐侯之功也。”

    片:

    ①剖开的木片。引申为平而薄的东西。《世说新语·捷悟》:“馀有数十斛竹片,咸长数寸。”《南史·齐武陵昭王晔传》:“少时又无棋局,乃破荻为片,纵横以为棋局。”②半。《庄子·则阳》:“雌雄片合。”③单;只。左思《吴都赋》:“双则比目,片则王馀。”(比目、王馀:鱼名。)④微小;微少;零星。鲍照《代放歌行》:“一言分珪爵,片善辞草莱。”《宋书·志序》:“片文只事,鸿纤备举。”今成语有“只言片语”。⑤量词。1.用于平而薄的东西。《风俗通·怪神》:“田家老母到市买数片饵。”2. 用于面积、范围较大的东西。庚信《镜》:“光如一片水。”3.用于情感、景象、声响等。王昌龄《芙蓉楼送辛渐》之一:“一片冰心在玉壶。”

    善:

    ①美好。诸葛亮《出师表》:“以咨诹善道,察纳雅言。”②心地善良。《孟子·告子上》:“人无有不善,水无有不下。”③认为好;赞许。《史记·留侯世家》:“良数以《太公兵法》说沛公,沛公善之。”④亲善;对人友好。《国语·晋语三》:“夫固国者,在亲众而善邻。”⑤办妥;处理好。《晏子春秋·内篇问上六》:“国有具官,然后其政可善。”(具:完备。)⑥副词。好好地。《左传·昭公十三年》:“子善视之。”⑦熟悉。王夫之《周易外传》卷五:“识其品式,辨其条理,善其用,定其礼。”⑧擅长;善于。《论语·子罕》:“夫子循循然善诱人。”⑨容易;易于。陶潜《感士不遇赋》:“彼达人之善觉,乃逃禄而归耕。”⑩通“缮”。修治;修整。《庄子·养生主》:“善刀而藏之。”(11)通“膳”。膳食。《颜氏家训·治家》:“蔬果之畜,园场之所产;鸡豚之善,埘圈之所生。”(畜:积贮。埘:在墙上凿的鸡窝。)(12)语气词。表示应答或赞赏。《墨子·公输》:“善哉,吾请无攻宋矣。”

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    芬:

    ①香气。《荀子·荣辱》:“口辨酸咸甘苦,鼻辨芬芳腥臊。”②喻美德或美名。《晋书·桓彝传论》:“扬芬千载之上,沦骨九泉之下。”(沦:沉没。)③通“纷”。众多的样子。《汉书·礼乐志》:“芬树羽林。”(树:树立。羽林:车盖如林。)④通“坟”。隆起的样子。《管子·地员》:“芬然若灰。”

    播:

    ①撒种。《诗经·豳风·七月》:“其始播百谷。”②散布;布施。张衡《思玄赋》:“播余香而莫闻。”(余:我。)③分散。《尚书·禹贡》:“又北播为九河。”④迁徙。《后汉书·史弼传》:“周有播荡之祸,汉有爰盎之变。”(爱盎:人名。)⑤舍弃。刘向《九叹· 思古》:“播规矩以背度兮,错权衡而任意。”(度:法度。错:置;放下。)⑥通“簸(bǒ)”。摇动。《庄子·人间世》:“鼓筴播精,足以食十人。”(鼓:指抖动。筴:小簸箕。 精:精米。)

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    穷:

    ①穷尽;完结;尽头。《楚辞 ·九歌·云中君》:“横四海兮焉穷。”(横:充满。)《吕氏春秋·审分》:“意观乎无穷,誉流乎无止。”②极度;极端。《墨子·天志上》:“故天子者,天下之穷贵也,天下之穷富也。”③极力推究;深究。《礼记 · 乐记》:“穷本知变,乐之情也。”④阻塞不通。《汉书·赵广汉传》:“长安少年数人会穷里空舍谋共劫人。”⑤走投无路。《荀子·哀公》:“鸟穷则啄,兽穷则攫。”⑥困厄;不得志。与“达”相对。李康《运命论》:“是以圣人处穷达如一也。”⑦贫困;生活困难。《战国策 · 齐策四》:“振困穷,补不足。”


  • tian shu mei pian shan ,qing fen bo mo qiong 。

    “tian shu mei pian shan ,qing fen bo mo qiong 。”shi gou chu chu :《dong wu yin 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。

    hao gu xiao liu su ,su wen xian da feng 。fang xi zuo ming zhu ,chang yi ci cheng gong 。
    bai ri zai gao tian ,hui guang zhu wei gong 。gong cheng feng huang zhao ,xu qi yun luo zhong 。
    qing qie zi xiao jiong ,you you dan jin tong 。jun wang ci yan se ,sheng jia ling yan hong 。
    cheng yu yong cui gai ,hu cong jin cheng dong 。bao ma li jue jing ,jin yi ru xin feng 。
    yi yan wang song xue ,dui jiu ming si tong 。yin xue yang zi yun ,suo fu gan quan gong 。
    tian shu mei pian shan ,qing fen bo mo qiong 。gui lai ru xian yang ,tan xiao jie wang gong 。
    yi chao qu jin ma ,piao la cheng fei peng 。bin ke ri shu san ,yu zun yi yi kong 。
    cai li you ke yi ,bu can shi shang xiong 。xian zuo dong wu yin ,qu jin qing wei zhong 。
    shu ci xie zhi ji ,wu xun huang qi weng 。

    【zhu shi 】:

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    tian shu :

    ①di wang de zhao shu 。wang wei 《song gao kuo di dan gui lin huai zuo 》:“~~jiang bei que ,ci bo gui dong zai 。”②tuo yan cong tian er jiang de shu 。《song shi ·zhen zong ji 》:“da zhong xiang fu yuan nian chun zheng yue yi chou ,you huang bo ye zuo cheng tian men na chi wei shang ,shou men cu tu rong gao you si yi wen 。shang shao qun chen bai ying yu chao yuan dian ,qi feng ,hao chen ~~。”③yu zhi wen zi shen ao nan dong de shu 。《gong lou meng 》hui ba shi liu :“mei mei jin ri yue fa jin le ,kan qi ~~lai le 。”

    shu :

    ①shu xie ;yong wen zi ji lu 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“shu bu jin yan ,yan bu jin yi 。”《zuo chuan ·yin gong qi nian 》:“teng hou cu ,bu shu ming ,wei tong meng ye 。”②shu fa 。《xin tang shu ·san zong zhu zi chuan 》:“(li )fan hao xue ,gong shu 。”③shu fa de zi ti 。《han shu ·yi wen zhi 》:“liu ti zhe ,gu wen 、ji zi 、zhuan shu 、li shu 、miao zhuan 、chong shu 。”④zhi wen zi 。《na shi ·chen bai zhi chuan 》:“bai zhi bu shi shu 。”⑤shu ji 。《lun yu · xian jin 》:“he bi dou shu ,ran hou wei xue ?”⑥te zhi gu dai dian ji 《shang shu 》,wei wu jing zhi yi ,nei rong zhu yao shi shang gu di wang de wen gao 。《meng zi ·jin xin xia 》:“jin xin 《shu 》,ze bu ru mo 《shu 》。”⑦shu xin 。《zuo chuan · zhao gong liu nian 》:“shu xiang shi dai zi chan shu 。”⑧gong wen ;wen shu 。《han shu ·xing fa zhi 》:“min zhi zheng duan yi ,jiang qi li er zheng yu shu 。”(zheng :zheng yin 。shu :zhi xing fa 。)gu le fu 《mu lan shi 》:“jun shu shi er juan ,juan juan you ye ming 。”⑨zhi di wang de zhao shu 。《hou han shu ·li yi zhi shang 》:“li chun zhi ri ,xia kuan da zhi shu yue ……”⑩chen xia de zou zhang 。cen can 《ji zuo sheng du she wei 》:“sheng chao mo que shi ,zi jiao jian shu xi 。”(que :que dian 。)

    mei :

    ①wei mei 。《meng zi ·jin xin xia 》:“kuai zhi yu yang zao shu mei 。”(kuai :duo xi le de rou 。zhi :shao kao de rou 。yang zao :yi chong xiao shi zi 。shu :na ge 。)《lv shi chun qiu ·ben wei 》:“guo zhi mei zhe ,sha tang zhi shi 。”②mei li ;piao liang 。《shi jing ·wei feng ·fen ju ru 》:“bi ji zhi zi ,mei ru yu 。”③mei shan ;mei hao 。《xun zi ·wang ba 》:“mo guo er bu you mei su 。”④chen zan ;zan yang 。《gu liang chuan ·xi gong yuan nian 》:“mei ji hou zhi gong ye 。”

    pian :

    ①pou kai de mu pian 。yin shen wei ping er bao de dong xi 。《shi shui xin yu ·jie wu 》:“yu you shu shi hu zhu pian ,xian chang shu cun 。”《na shi ·ji wu ling zhao wang ye chuan 》:“shao shi you mo qi ju ,nai po di wei pian ,zong heng yi wei qi ju 。”②ban 。《zhuang zi ·ze yang 》:“ci xiong pian ge 。”③chan ;zhi 。zuo sai 《wu dou fu 》:“shuang ze bi mu ,pian ze wang yu 。”(bi mu 、wang yu :yu ming 。)④wei xiao ;wei shao ;ling xing 。bao zhao 《dai fang ge hang 》:“yi yan fen gui jue ,pian shan ci cao lai 。”《song shu ·zhi xu 》:“pian wen zhi shi ,hong qian bei ju 。”jin cheng yu you “zhi yan pian yu ”。⑤liang ci 。1.yong yu ping er bao de dong xi 。《feng su tong ·guai shen 》:“tian jia lao mu dao shi mai shu pian er 。”2. yong yu mian ji 、fan wei jiao da de dong xi 。geng xin 《jing 》:“guang ru yi pian shui 。”3.yong yu qing gan 、jing xiang 、sheng xiang deng 。wang chang ling 《fu rong lou song xin jian 》zhi yi :“yi pian bing xin zai yu hu 。”

    shan :

    ①mei hao 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“yi zi zou shan dao ,cha na ya yan 。”②xin de shan liang 。《meng zi ·gao zi shang 》:“ren mo you bu shan ,shui mo you bu xia 。”③ren wei hao ;zan hu 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“liang shu yi 《tai gong bing fa 》shui pei gong ,pei gong shan zhi 。”④qin shan ;dui ren you hao 。《guo yu ·jin yu san 》:“fu gu guo zhe ,zai qin zhong er shan lin 。”⑤ban tuo ;chu li hao 。《yan zi chun qiu ·nei pian wen shang liu 》:“guo you ju guan ,ran hou ji zheng ke shan 。”(ju :wan bei 。)⑥fu ci 。hao hao de 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“zi shan shi zhi 。”⑦shou xi 。wang fu zhi 《zhou yi wai chuan 》juan wu :“shi ji pin shi ,bian ji tiao li ,shan ji yong ,ding ji li 。”⑧shan chang ;shan yu 。《lun yu ·zi han 》:“fu zi xun xun ran shan you ren 。”⑨rong yi ;yi yu 。tao qian 《gan shi bu yu fu 》:“bi da ren zhi shan jiao ,nai tao lu er gui geng 。”⑩tong “shan ”。xiu zhi ;xiu zheng 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shan dao er cang zhi 。”(11)tong “shan ”。shan shi 。《yan shi jia xun ·zhi jia 》:“shu guo zhi chu ,yuan chang zhi suo chan ;ji tun zhi shan ,shi juan zhi suo sheng 。”(chu :ji zhu 。shi :zai qiang shang zao de ji wo 。)(12)yu qi ci 。biao shi ying da huo zan shang 。《mo zi ·gong shu 》:“shan zai ,wu qing mo gong song yi 。”

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    fen :

    ①xiang qi 。《xun zi ·rong ru 》:“kou bian suan xian gan ku ,bi bian fen fang xing sao 。”②yu mei de huo mei ming 。《jin shu ·huan yi chuan lun 》:“yang fen qian zai zhi shang ,lun gu jiu quan zhi xia 。”(lun :chen mei 。)③tong “fen ”。zhong duo de yang zi 。《han shu ·li le zhi 》:“fen shu yu lin 。”(shu :shu li 。yu lin :che gai ru lin 。)④tong “fen ”。long qi de yang zi 。《guan zi ·de yuan 》:“fen ran re hui 。”

    bo :

    ①sa chong 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“ji shi bo bai gu 。”②san bu ;bu shi 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“bo yu xiang er mo wen 。”(yu :wo 。)③fen san 。《shang shu ·yu gong 》:“you bei bo wei jiu he 。”④qian xi 。《hou han shu ·shi bi chuan 》:“zhou you bo dang zhi huo ,han you yuan ang zhi bian 。”(ai ang :ren ming 。)⑤she qi 。liu xiang 《jiu tan · sai gu 》:“bo gui ju yi bei du xi ,cuo quan heng er ren yi 。”(du :fa du 。cuo :zhi ;fang xia 。)⑥tong “bo (bǒ)”。yao dong 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“gu ce bo jing ,zu yi shi shi ren 。”(gu :zhi dou dong 。ce :xiao bo ji 。 jing :jing mi 。)

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    qiong :

    ①qiong jin ;wan jie ;jin tou 。《chu ci ·jiu ge ·yun zhong jun 》:“heng si hai xi yan qiong 。”(heng :chong man 。)《lv shi chun qiu ·shen fen 》:“yi guan hu mo qiong ,yu liu hu mo zhi 。”②ji du ;ji duan 。《mo zi ·tian zhi shang 》:“gu tian zi zhe ,tian xia zhi qiong gui ye ,tian xia zhi qiong fu ye 。”③ji li tui jiu ;shen jiu 。《li ji · le ji 》:“qiong ben zhi bian ,le zhi qing ye 。”④zu sai bu tong 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“chang an shao nian shu ren hui qiong li kong she mou gong jie ren 。”⑤zou tou mo lu 。《xun zi ·ai gong 》:“diao qiong ze zhuo ,shou qiong ze jue 。”⑥kun e ;bu de zhi 。yu “da ”xiang dui 。li kang 《yun ming lun 》:“shi yi sheng ren chu qiong da ru yi ye 。”⑦pin kun ;sheng huo kun nan 。《zhan guo ce · ji ce si 》:“zhen kun qiong ,bu bu zu 。”