• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 搗冶入赤色,十二周律歷。

    “搗冶入赤色,十二周律歷。”詩句出處:《草創大還,贈柳官迪》;是唐朝詩人李白的作品。

    天地為橐籥,周流行太易。造化合元符,交媾騰精魄。
    自然成妙用,孰知其指的。羅絡四季間,綿微無一隙。
    日月更出沒,雙光豈雲隻。姹女乘河車,黃金充轅軛。
    執樞相管轄,摧伏傷羽翮。朱鳥張炎威,白虎守本宅。
    相煎成苦老,消鑠凝津液。仿佛明窗塵,死灰同至寂。
    搗冶入赤色,十二周律歷。赫然稱大還,與道本無隔。
    白日可撫弄,清都在咫尺。北酆落死名,南鬥上生籍。
    抑予是何者,身在方士格。才術信縱橫,世途自輕擲。
    吾求仙棄俗,君曉損勝益。不向金闕遊,思為玉皇客。
    鸞車速風電,龍騎無鞭策。一舉上九天,相攜同所適。

    【註釋】:

    搗:

    ①捶;舂。賈思勰《齊民要術·種谷》:“搗麋鹿羊矢。”②沖擊;攻打。《史記·孫臏傳》:“批亢搗虛。”

    冶:

    ①熔煉金屬。《史記·平準書》:“冶鑄煮鹽。”②熔煉金屬的工匠。《淮南子·俶真》:“今夫冶工之鑄器,金踴躍於爐中。”③培養;造就。王安石《上皇帝萬言書》:“冶天下之士而使之皆有君子之才。”④多姿;艷麗。李斯《諫逐客書》:“佳冶窈窕趙女不立於側也。”洪邁《夷堅丙志·無足婦人》:“(婦人)無兩足,但以手行,而容貌絕冶。”⑤通“野”。郊外。樂府詩《子夜四時歌·春歌》:“冶遊步春露。”[冶遊]1. 指男女在春天或節日裡到野外遊玩。晏幾道《浣溪沙》之四:“落英飛絮冶遊天。”2. 專指嫖妓。紀昀(yún)《閱微草堂筆記·如是我聞四》:“先拊(fǔ)膺痛哭,責其子之冶遊;次嚙齒握拳,數諸客之誘引。”

    入:

    ①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。

    赤:

    ①紅色。賈思勰《齊民要術·種椒》:“色赤椒好。”②真誠;沒有雜念。韓偓《息兵》:“自有蒼蒼鑒赤誠。”(蒼蒼:天。)③空無所有。《韓非子· 十過》:“晉國大旱,赤地三年。”④裸露;露出身體的一部分或全部。杜甫《早秋苦熱》詩:“安得赤腳踏層冰。”

    色:

    ①臉色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饑色。”②怒色。《戰國策·趙策四》:“太後之色少解。”③姿色;美色。多用於女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤顏色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《莊子·盜蹠》:“車馬有行色。”⑦種類;品類。《敦煌變文集·降魔變文》:“樹下端然坐睡,不知是何色類?”⑧佛教用語。指人能感知的一切外物,與“空”相對。《般若波羅蜜多心經》:“色即是空,空即是色。”陳子昂《感遇》之八:“空色皆寂滅,緣業亦何名。”

    二:

    ①數詞。一加一的和。《荀子·勸學》:“問一而告二謂之囋。”②第二。聶夷中《詠田傢》:“二月賣新絲,五月糶(tiào)新谷。”(糶:賣糧食。)③不專一;不一致。魏徵《述懷》:“季佈無二諾,侯嬴重一言。”(諾:許諾。)《漢書·王陵傳》:“毋以老妾故持二心。”

    周:

    ①周遍;遍及。《國語·齊語》:“服牛軺馬,以周四方。”(軺:輕便馬車。一說“駕”。)《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”②周密。《孫子·謀攻》:“輔周則國必強,輔隙則國必弱。”③合。《韓非子·五蠹》:“是以天下之眾,其談言者務為辨,而不周於用。”④完備;周全。《左傳·文公三年》:“君子是以知秦穆之為君也,舉人之周也,與人主壹也。”(壹:專一。)⑤周濟;救濟。賈思勰《齊民要術序》:“周人之急。”⑥周圍;圓圈。楊炯《渾天賦》:“周三徑一,遠近乖於辰極。”(周三徑一:圓周與直徑之比。辰極:北極星。)⑦環繞;循環。《漢書·禮樂志》:“周而復始。”⑧指一定循環的時段。古指一年。《宋書·謝靈運傳》:“在郡一周,稱疾去職。”(稱疾:推說有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世紀武王滅紂建立的王朝。又分為西周和東周。至公元前256年為秦所滅。2. 南北朝時宇文覺代西魏建立的王朝。史稱北周(公元557—581年)。3. 唐武後稱帝,改國號為周,止於中宗復位(公元690—705年)。4.五代時郭威代後漢稱帝,改國號為周,史稱後周(公元951—960年)。[周旋]1.運轉。《國語·越語下》:“蚤晏無失,以順天道,周旋無究。”(蚤:通“早”。無究:無窮。)2. 盤繞。王子一《誤入桃源》第二折:“山環水繞天臺洞,勢周旋,形曲折。”3. 交往應酬。曹操《與荀彧傷郭嘉書》:“郭奉孝年不滿四十,相與周旋十一年,險阻艱難皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.與敵人較量。蘇軾《和子由苦寒見寄》:“何時逐汝去? 與虜試周旋?”(逐:隨。虜:對敵人的蔑稱。)

    律:

    ①法令;法規。《管子·七臣七主》:“律者,所以定分止爭也。”(分:名分。)《史記·平準書》:“為天下初定,復弛商賈之律。”(弛:放松。)又指法律的具體條文。《漢書·高帝紀》:“命蕭何次律令。”特指刑律。《晉書·刑法志》:“盜律有賊傷之例,賊律有盜章之文。”②規則;法則。《商君書·戰法》:“兵大律在謹。”韓偓《送人棄官入道》:“酒律應難忘。”③約束;管理。李商隱《驕兒詩》:“威怒不可律。”④古代用來校正樂音高低的竹管。《後漢書·律歷志上》:“截管為律,吹以考聲。”⑤音律。即竹管校定的音階。十二個竹管分為單數、雙數,單數校定的音階叫六律,雙數叫六呂,合稱十二律。《楚辭·九歌·東君》:“應律兮合節。”(節:節拍。)《漢書·律歷志上》:“律十有二,陽六為律,陰六為呂。”⑥舊體詩體裁之一律詩的省稱。⑦指季節和氣候。陸遊《春望》:“大地四春律。”

    歷:

    ①經歷;經過。《孟子·萬章上》:“舜之相堯,禹之相舜也,歷年多,施澤於民久。”《尚書·畢命》:“既歷三紀,世變風移。”②跨過;跨越。《孟子·離婁下》:“禮,朝廷不歷位而相與言,不逾階而相揖也。”③盡;全部;普遍。李商隱《詠史》:“歷覽前賢國與傢,成由勤儉破由奢。”《尚書·盤庚下》:“歷告爾百姓於朕志。”④選擇。司馬相如《上林賦》:“於是歷吉日以齋戒。”⑤列出;排列。《呂氏春秋·季冬》:“令宰歷卿大夫至於庶民土田之數。”⑥察看。《禮記·郊特牲》:“簡其車賦,而歷其卒伍。”⑦稀疏。宋玉《登徒子好色賦》:“其妻蓬頭攣耳,歷齒。”⑧同“歷(曆)”。歷法。餘繼登《典故紀聞》卷十五:“舊制頒歷在十一月朔。”⑨通“櫪”。馬廄。《漢書·梅福傳》:“伏歷千駟。”[歷歷]清晰;分明。崔顥《黃鶴樓》:“晴川歷歷漢陽樹,芳草萋萋鸚鵡洲。”


  • 捣冶入赤色,十二周律历。

    “捣冶入赤色,十二周律历。”诗句出处:《草创大还,赠柳官迪》;是唐朝诗人李白的作品。

    天地为橐籥,周流行太易。造化合元符,交媾腾精魄。
    自然成妙用,孰知其指的。罗络四季间,绵微无一隙。
    日月更出没,双光岂云只。姹女乘河车,黄金充辕轭。
    执枢相管辖,摧伏伤羽翮。朱鸟张炎威,白虎守本宅。
    相煎成苦老,消铄凝津液。仿佛明窗尘,死灰同至寂。
    捣冶入赤色,十二周律历。赫然称大还,与道本无隔。
    白日可抚弄,清都在咫尺。北酆落死名,南斗上生籍。
    抑予是何者,身在方士格。才术信纵横,世途自轻掷。
    吾求仙弃俗,君晓损胜益。不向金阙游,思为玉皇客。
    鸾车速风电,龙骑无鞭策。一举上九天,相携同所适。

    【注释】:

    捣:

    ①捶;舂。贾思勰《齐民要术·种谷》:“捣麋鹿羊矢。”②冲击;攻打。《史记·孙膑传》:“批亢捣虚。”

    冶:

    ①熔炼金属。《史记·平准书》:“冶铸煮盐。”②熔炼金属的工匠。《淮南子·俶真》:“今夫冶工之铸器,金踊跃于炉中。”③培养;造就。王安石《上皇帝万言书》:“冶天下之士而使之皆有君子之才。”④多姿;艳丽。李斯《谏逐客书》:“佳冶窈窕赵女不立于侧也。”洪迈《夷坚丙志·无足妇人》:“(妇人)无两足,但以手行,而容貌绝冶。”⑤通“野”。郊外。乐府诗《子夜四时歌·春歌》:“冶游步春露。”[冶游]1. 指男女在春天或节日里到野外游玩。晏几道《浣溪沙》之四:“落英飞絮冶游天。”2. 专指嫖妓。纪昀(yún)《阅微草堂笔记·如是我闻四》:“先拊(fǔ)膺痛哭,责其子之冶游;次啮齿握拳,数诸客之诱引。”

    入:

    ①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。

    赤:

    ①红色。贾思勰《齐民要术·种椒》:“色赤椒好。”②真诚;没有杂念。韩偓《息兵》:“自有苍苍鉴赤诚。”(苍苍:天。)③空无所有。《韩非子· 十过》:“晋国大旱,赤地三年。”④裸露;露出身体的一部分或全部。杜甫《早秋苦热》诗:“安得赤脚踏层冰。”

    色:

    ①脸色;表情;神色。《孟子·梁惠王上》:“民有饥色。”②怒色。《战国策·赵策四》:“太后之色少解。”③姿色;美色。多用于女子。《孟子·梁惠王下》:“寡人好色。”④情欲。《孟子· 告子上》:“告子曰:‘食、色,性也。’”⑤颜色;色彩。《老子》第十二章:“五色令人目盲。”⑥景象;景色。《庄子·盗跖》:“车马有行色。”⑦种类;品类。《敦煌变文集·降魔变文》:“树下端然坐睡,不知是何色类?”⑧佛教用语。指人能感知的一切外物,与“空”相对。《般若波罗蜜多心经》:“色即是空,空即是色。”陈子昂《感遇》之八:“空色皆寂灭,缘业亦何名。”

    二:

    ①数词。一加一的和。《荀子·劝学》:“问一而告二谓之囋。”②第二。聶夷中《咏田家》:“二月卖新丝,五月粜(tiào)新谷。”(粜:卖粮食。)③不专一;不一致。魏徵《述怀》:“季布无二诺,侯嬴重一言。”(诺:许诺。)《汉书·王陵传》:“毋以老妾故持二心。”

    周:

    ①周遍;遍及。《国语·齐语》:“服牛轺马,以周四方。”(轺:轻便马车。一说“驾”。)《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”②周密。《孙子·谋攻》:“辅周则国必强,辅隙则国必弱。”③合。《韩非子·五蠹》:“是以天下之众,其谈言者务为辨,而不周于用。”④完备;周全。《左传·文公三年》:“君子是以知秦穆之为君也,举人之周也,与人主壹也。”(壹:专一。)⑤周济;救济。贾思勰《齐民要术序》:“周人之急。”⑥周围;圆圈。杨炯《浑天赋》:“周三径一,远近乖于辰极。”(周三径一:圆周与直径之比。辰极:北极星。)⑦环绕;循环。《汉书·礼乐志》:“周而复始。”⑧指一定循环的时段。古指一年。《宋书·谢灵运传》:“在郡一周,称疾去职。”(称疾:推说有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世纪武王灭纣建立的王朝。又分为西周和东周。至公元前256年为秦所灭。2. 南北朝时宇文觉代西魏建立的王朝。史称北周(公元557—581年)。3. 唐武后称帝,改国号为周,止于中宗复位(公元690—705年)。4.五代时郭威代后汉称帝,改国号为周,史称后周(公元951—960年)。[周旋]1.运转。《国语·越语下》:“蚤晏无失,以顺天道,周旋无究。”(蚤:通“早”。无究:无穷。)2. 盘绕。王子一《误入桃源》第二折:“山环水绕天台洞,势周旋,形曲折。”3. 交往应酬。曹操《与荀彧伤郭嘉书》:“郭奉孝年不满四十,相与周旋十一年,险阻艰难皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.与敌人较量。苏轼《和子由苦寒见寄》:“何时逐汝去? 与虏试周旋?”(逐:随。虏:对敌人的蔑称。)

    律:

    ①法令;法规。《管子·七臣七主》:“律者,所以定分止争也。”(分:名分。)《史记·平准书》:“为天下初定,复弛商贾之律。”(弛:放松。)又指法律的具体条文。《汉书·高帝纪》:“命萧何次律令。”特指刑律。《晋书·刑法志》:“盗律有贼伤之例,贼律有盗章之文。”②规则;法则。《商君书·战法》:“兵大律在谨。”韩偓《送人弃官入道》:“酒律应难忘。”③约束;管理。李商隐《骄儿诗》:“威怒不可律。”④古代用来校正乐音高低的竹管。《后汉书·律历志上》:“截管为律,吹以考声。”⑤音律。即竹管校定的音阶。十二个竹管分为单数、双数,单数校定的音阶叫六律,双数叫六吕,合称十二律。《楚辞·九歌·东君》:“应律兮合节。”(节:节拍。)《汉书·律历志上》:“律十有二,阳六为律,阴六为吕。”⑥旧体诗体裁之一律诗的省称。⑦指季节和气候。陆游《春望》:“大地四春律。”

    历:

    ①经历;经过。《孟子·万章上》:“舜之相尧,禹之相舜也,历年多,施泽于民久。”《尚书·毕命》:“既历三纪,世变风移。”②跨过;跨越。《孟子·离娄下》:“礼,朝廷不历位而相与言,不逾阶而相揖也。”③尽;全部;普遍。李商隐《咏史》:“历览前贤国与家,成由勤俭破由奢。”《尚书·盘庚下》:“历告尔百姓于朕志。”④选择。司马相如《上林赋》:“于是历吉日以斋戒。”⑤列出;排列。《吕氏春秋·季冬》:“令宰历卿大夫至于庶民土田之数。”⑥察看。《礼记·郊特牲》:“简其车赋,而历其卒伍。”⑦稀疏。宋玉《登徒子好色赋》:“其妻蓬头挛耳,历齿。”⑧同“历(曆)”。历法。余继登《典故纪闻》卷十五:“旧制颁历在十一月朔。”⑨通“枥”。马厩。《汉书·梅福传》:“伏历千驷。”[历历]清晰;分明。崔颢《黄鹤楼》:“晴川历历汉阳树,芳草萋萋鹦鹉洲。”


  • dao ye ru chi se ,shi er zhou lv li 。

    “dao ye ru chi se ,shi er zhou lv li 。”shi gou chu chu :《cao chuang da hai ,zeng liu guan di 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。

    tian de wei tuo 籥,zhou liu hang tai yi 。zao hua ge yuan fu ,jiao gou teng jing bo 。
    zi ran cheng miao yong ,shu zhi ji zhi de 。luo lao si ji jian ,mian wei mo yi xi 。
    ri yue geng chu mei ,shuang guang qi yun zhi 。cha nv cheng he che ,huang jin chong yuan e 。
    zhi shu xiang guan he ,cui fu shang yu he 。zhu diao zhang yan wei ,bai hu shou ben zhai 。
    xiang jian cheng ku lao ,xiao shuo ning jin ye 。fang fo ming chuang chen ,si hui tong zhi ji 。
    dao ye ru chi se ,shi er zhou lv li 。he ran chen da hai ,yu dao ben mo ge 。
    bai ri ke fu long ,qing dou zai zhi che 。bei feng la si ming ,na dou shang sheng ji 。
    yi yu shi he zhe ,shen zai fang shi ge 。cai shu xin zong heng ,shi tu zi qing zhi 。
    wu qiu xian qi su ,jun xiao sun sheng yi 。bu xiang jin que you ,sai wei yu huang ke 。
    luan che su feng dian ,long ji mo bian ce 。yi ju shang jiu tian ,xiang xie tong suo kuo 。

    【zhu shi 】:

    dao :

    ①chui ;chong 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong gu 》:“dao mi lu yang shi 。”②chong ji ;gong da 。《shi ji ·sun bin chuan 》:“pi kang dao xu 。”

    ye :

    ①rong lian jin shu 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“ye zhu zhu yan 。”②rong lian jin shu de gong jiang 。《huai na zi ·chu zhen 》:“jin fu ye gong zhi zhu qi ,jin yong yue yu lu zhong 。”③pei yang ;zao jiu 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“ye tian xia zhi shi er shi zhi jie you jun zi zhi cai 。”④duo zi ;yan li 。li si 《jian zhu ke shu 》:“jia ye yao tiao zhao nv bu li yu ce ye 。”hong mai 《yi jian bing zhi ·mo zu fu ren 》:“(fu ren )mo liang zu ,dan yi shou hang ,er rong mao jue ye 。”⑤tong “ye ”。jiao wai 。le fu shi 《zi ye si shi ge ·chun ge 》:“ye you bu chun lou 。”[ye you ]1. zhi nan nv zai chun tian huo jie ri li dao ye wai you wan 。yan ji dao 《huan xi sha 》zhi si :“la ying fei xu ye you tian 。”2. zhuan zhi piao ji 。ji yun (yún)《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen si 》:“xian fu (fǔ)ying tong ku ,ze ji zi zhi ye you ;ci nie chi wo quan ,shu zhu ke zhi you yin 。”

    ru :

    ①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。

    chi :

    ①gong se 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong jiao 》:“se chi jiao hao 。”②zhen cheng ;mei you za nian 。han wo 《xi bing 》:“zi you cang cang jian chi cheng 。”(cang cang :tian 。)③kong mo suo you 。《han fei zi · shi guo 》:“jin guo da han ,chi de san nian 。”④luo lou ;lou chu shen ti de yi bu fen huo quan bu 。du fu 《zao qiu ku re 》shi :“an de chi jiao ta ceng bing 。”

    se :

    ①lian se ;biao qing ;shen se 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“min you ji se 。”②nu se 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou zhi se shao jie 。”③zi se ;mei se 。duo yong yu nv zi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“gua ren hao se 。”④qing yu 。《meng zi · gao zi shang 》:“gao zi yue :‘shi 、se ,xing ye 。’”⑤yan se ;se cai 。《lao zi 》di shi er zhang :“wu se ling ren mu mang 。”⑥jing xiang ;jing se 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“che ma you hang se 。”⑦chong lei ;pin lei 。《dui huang bian wen ji ·jiang mo bian wen 》:“shu xia duan ran zuo shui ,bu zhi shi he se lei ?”⑧fo jiao yong yu 。zhi ren neng gan zhi de yi qie wai wu ,yu “kong ”xiang dui 。《ban re bo luo mi duo xin jing 》:“se ji shi kong ,kong ji shi se 。”chen zi ang 《gan yu 》zhi ba :“kong se jie ji mie ,yuan ye yi he ming 。”

    er :

    ①shu ci 。yi jia yi de he 。《xun zi ·quan xue 》:“wen yi er gao er wei zhi za 。”②di er 。聶yi zhong 《yong tian jia 》:“er yue mai xin si ,wu yue tiao (tiào)xin gu 。”(tiao :mai liang shi 。)③bu zhuan yi ;bu yi zhi 。wei zheng 《shu huai 》:“ji bu mo er nuo ,hou ying chong yi yan 。”(nuo :hu nuo 。)《han shu ·wang ling chuan 》:“wu yi lao qie gu chi er xin 。”

    zhou :

    ①zhou bian ;bian ji 。《guo yu ·ji yu 》:“fu niu yao ma ,yi zhou si fang 。”(yao :qing bian ma che 。yi shui “jia ”。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”②zhou mi 。《sun zi ·mou gong 》:“fu zhou ze guo bi jiang ,fu xi ze guo bi ruo 。”③ge 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi tian xia zhi zhong ,ji tan yan zhe wu wei bian ,er bu zhou yu yong 。”④wan bei ;zhou quan 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“jun zi shi yi zhi qin mu zhi wei jun ye ,ju ren zhi zhou ye ,yu ren zhu yi ye 。”(yi :zhuan yi 。)⑤zhou ji ;jiu ji 。gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“zhou ren zhi ji 。”⑥zhou wei ;yuan juan 。yang jiong 《hun tian fu 》:“zhou san jing yi ,yuan jin guai yu chen ji 。”(zhou san jing yi :yuan zhou yu zhi jing zhi bi 。chen ji :bei ji xing 。)⑦huan rao ;xun huan 。《han shu ·li le zhi 》:“zhou er fu shi 。”⑧zhi yi ding xun huan de shi duan 。gu zhi yi nian 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zai jun yi zhou ,chen ji qu zhi 。”(chen ji :tui shui you bing 。)⑨chao dai ming 。1.gong yuan qian shi yi shi ji wu wang mie zhou jian li de wang chao 。you fen wei xi zhou he dong zhou 。zhi gong yuan qian 256nian wei qin suo mie 。2. na bei chao shi yu wen jiao dai xi wei jian li de wang chao 。shi chen bei zhou (gong yuan 557—581nian )。3. tang wu hou chen di ,gai guo hao wei zhou ,zhi yu zhong zong fu wei (gong yuan 690—705nian )。4.wu dai shi guo wei dai hou han chen di ,gai guo hao wei zhou ,shi chen hou zhou (gong yuan 951—960nian )。[zhou xuan ]1.yun zhuai 。《guo yu ·yue yu xia 》:“zao yan mo shi ,yi shun tian dao ,zhou xuan mo jiu 。”(zao :tong “zao ”。mo jiu :mo qiong 。)2. pan rao 。wang zi yi 《wu ru tao yuan 》di er she :“shan huan shui rao tian tai dong ,shi zhou xuan ,xing qu she 。”3. jiao wang ying chou 。cao cao 《yu xun yu shang guo jia shu 》:“guo feng xiao nian bu man si shi ,xiang yu zhou xuan shi yi nian ,xian zu jian nan jie gong li (lí)zhi 。”(feng xiao :guo jia zi 。li :zao shou 。)4.yu di ren jiao liang 。su shi 《he zi you ku han jian ji 》:“he shi zhu ru qu ? yu lu shi zhou xuan ?”(zhu :sui 。lu :dui di ren de mie chen 。)

    lv :

    ①fa ling ;fa gui 。《guan zi ·qi chen qi zhu 》:“lv zhe ,suo yi ding fen zhi zheng ye 。”(fen :ming fen 。)《shi ji ·ping zhun shu 》:“wei tian xia chu ding ,fu chi shang gu zhi lv 。”(chi :fang song 。)you zhi fa lv de ju ti tiao wen 。《han shu ·gao di ji 》:“ming xiao he ci lv ling 。”te zhi xing lv 。《jin shu ·xing fa zhi 》:“dao lv you zei shang zhi li ,zei lv you dao zhang zhi wen 。”②gui ze ;fa ze 。《shang jun shu ·zhan fa 》:“bing da lv zai jin 。”han wo 《song ren qi guan ru dao 》:“jiu lv ying nan wang 。”③yao shu ;guan li 。li shang yin 《jiao er shi 》:“wei nu bu ke lv 。”④gu dai yong lai jiao zheng le yin gao di de zhu guan 。《hou han shu ·lv li zhi shang 》:“jie guan wei lv ,chui yi kao sheng 。”⑤yin lv 。ji zhu guan jiao ding de yin jie 。shi er ge zhu guan fen wei chan shu 、shuang shu ,chan shu jiao ding de yin jie jiao liu lv ,shuang shu jiao liu lv ,ge chen shi er lv 。《chu ci ·jiu ge ·dong jun 》:“ying lv xi ge jie 。”(jie :jie pai 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“lv shi you er ,yang liu wei lv ,yin liu wei lv 。”⑥jiu ti shi ti cai zhi yi lv shi de sheng chen 。⑦zhi ji jie he qi hou 。liu you 《chun wang 》:“da de si chun lv 。”

    li :

    ①jing li ;jing guo 。《meng zi ·mo zhang shang 》:“shun zhi xiang yao ,yu zhi xiang shun ye ,li nian duo ,shi ze yu min jiu 。”《shang shu ·bi ming 》:“ji li san ji ,shi bian feng yi 。”②kua guo ;kua yue 。《meng zi ·li lou xia 》:“li ,chao ting bu li wei er xiang yu yan ,bu yu jie er xiang yi ye 。”③jin ;quan bu ;pu bian 。li shang yin 《yong shi 》:“li lan qian xian guo yu jia ,cheng you qin jian po you she 。”《shang shu ·pan geng xia 》:“li gao er bai xing yu zhen zhi 。”④shua ze 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“yu shi li ji ri yi zhai jie 。”⑤lie chu ;pai lie 。《lv shi chun qiu ·ji dong 》:“ling zai li qing da fu zhi yu shu min tu tian zhi shu 。”⑥cha kan 。《li ji ·jiao te sheng 》:“jian ji che fu ,er li ji cu wu 。”⑦xi shu 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“ji qi peng tou luan er ,li chi 。”⑧tong “li (曆)”。li fa 。yu ji deng 《dian gu ji wen 》juan shi wu :“jiu zhi ban li zai shi yi yue shuo 。”⑨tong “li ”。ma jiu 。《han shu ·mei fu chuan 》:“fu li qian si 。”[li li ]qing xi ;fen ming 。cui hao 《huang he lou 》:“qing chuan li li han yang shu ,fang cao qi qi ying wu zhou 。”