• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 憑覽周地險,高標絕人喧。

    “憑覽周地險,高標絕人喧。”詩句出處:《登金陵冶城西北謝安墩》;是唐朝詩人李白的作品。

    晉室昔橫潰,永嘉遂南奔。沙塵何茫茫,龍虎鬥朝昏。
    胡馬風漢草,天驕蹙中原。哲匠感頹運,雲鵬忽飛翻。
    組練照楚國,旌旗連海門。西秦百萬眾,戈甲如雲屯。
    投鞭可填江,一掃不足論。皇運有返正,醜虜無遺魂。
    談笑遏橫流,蒼生望斯存。冶城訪古跡,猶有謝安墩。
    憑覽周地險,高標絕人喧。想像東山姿,緬懷右軍言。
    梧桐識嘉樹,蕙草留芳根。白鷺映春洲,青龍見朝暾。
    地古雲物在,臺傾禾黍繁。我來酌清波,於此樹名園。
    功成拂衣去,歸入武陵源。

    【註釋】:

    憑:

    ①盛;大。《列子· 湯問》:“帝憑怒。”②煩悶;憤懣。張衡《西京賦》:“雖斯宇之既坦,心猶憑而未攄。”(斯:此。宇:指天地。攄:抒發。)③登臨。李白《登金陵冶城西北謝安墩》:“憑覽周地險,高標絕人喧。”④欺凌。《南史·梁武帝紀上》:“戎狄內侵,憑陵關塞。”⑤靠;倚著。李群玉《湖寺清明夜遣懷》:“獨憑危檻思淒然。”⑥依靠;依仗。陸機《苦寒行》:“猛虎憑林嘯。”⑦根據;依據。《隋書·禮儀志一》:“丈尺規矩,皆有準憑。”⑧滿。屈原《離騷》:“眾皆競進以貪婪兮,憑不厭乎求索。”⑨任憑。元稹《城外回謝子蒙見諭》:“稚女憑人問,病夫空自哀。”⑩請;請求。曹松《己亥歲二首》:“憑君莫話封侯事,一將功成萬骨枯。”(11)同“馮(píng)”。徒步涉水。楊衒之《洛陽伽藍記·永寧寺》:“不意兆不由舟楫,憑流而渡。”(兆:人名。楫:船槳。)

    覽:

    ①觀察;考察。《楚辭·離騷》:“覽餘初其猶未悔。”(初:初心。)②閱讀。曹丕《與吳質書》:“間者歷覽諸子之文,對之抆淚。”(抆:擦。)③看;眺望。范仲淹《嶽陽樓記》:“覽物之情,得無異乎?”④同“攬”。1.采納。《戰國策·齊策一》:“大王覽其說,而不察其至實。”2. 拿著。《後漢書·文苑傳·禰衡》:“衡覽筆而作,文無加點。”3.摘取。李白《宣州謝朓樓餞別校書叔雲》:“欲上青天覽明月。”

    周:

    ①周遍;遍及。《國語·齊語》:“服牛軺馬,以周四方。”(軺:輕便馬車。一說“駕”。)《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”②周密。《孫子·謀攻》:“輔周則國必強,輔隙則國必弱。”③合。《韓非子·五蠹》:“是以天下之眾,其談言者務為辨,而不周於用。”④完備;周全。《左傳·文公三年》:“君子是以知秦穆之為君也,舉人之周也,與人主壹也。”(壹:專一。)⑤周濟;救濟。賈思勰《齊民要術序》:“周人之急。”⑥周圍;圓圈。楊炯《渾天賦》:“周三徑一,遠近乖於辰極。”(周三徑一:圓周與直徑之比。辰極:北極星。)⑦環繞;循環。《漢書·禮樂志》:“周而復始。”⑧指一定循環的時段。古指一年。《宋書·謝靈運傳》:“在郡一周,稱疾去職。”(稱疾:推說有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世紀武王滅紂建立的王朝。又分為西周和東周。至公元前256年為秦所滅。2. 南北朝時宇文覺代西魏建立的王朝。史稱北周(公元557—581年)。3. 唐武後稱帝,改國號為周,止於中宗復位(公元690—705年)。4.五代時郭威代後漢稱帝,改國號為周,史稱後周(公元951—960年)。[周旋]1.運轉。《國語·越語下》:“蚤晏無失,以順天道,周旋無究。”(蚤:通“早”。無究:無窮。)2. 盤繞。王子一《誤入桃源》第二折:“山環水繞天臺洞,勢周旋,形曲折。”3. 交往應酬。曹操《與荀彧傷郭嘉書》:“郭奉孝年不滿四十,相與周旋十一年,險阻艱難皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.與敵人較量。蘇軾《和子由苦寒見寄》:“何時逐汝去? 與虜試周旋?”(逐:隨。虜:對敵人的蔑稱。)

    地:

    ①大地。與“天”相對。《管子·形勢解》:“地生養萬物。”②陸地;地面。《左傳·僖公四年》:“公(晉獻公)至,毒而獻之。公祭之地,地墳(fèn);與犬,犬斃。”(墳:隆起。)③土地;田地。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地,以場圃任園地。”(廛:城市中的空地。國中:指王城之內。)④領土;疆土。《孟子·離婁上》:“爭地以戰,殺人盈野。”⑤地方;場所。《孫子兵法·虛實》:“先處戰地而待敵者佚。”⑥處境;地位。《史記·李斯列傳》:“久處卑賤之位,困苦之地。”⑦指境界。齊己《移居西湖作》:“隻待秋聲滌心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交廣》:“議論有餘地,公侯來未遲。”⑨路程。李白《妾薄命》:“長門一步地,不肯暫回車。”⑩通“第”。副詞。但;隻。《漢書·丙吉傳》:“西曹地忍之,此不過污丞相車茵耳。”

    險:

    ①險峻之處。《周易·坎》:“王公設險,以守其國。”②險要。《孟子·公孫醜下》:“固國不以山溪之險,威天下不以兵革之利。”③險惡。《荀子·天論》:“政險失民。”④邪惡。《商君書·開塞》:“愛私則險。”(私:私利。)⑤危險。韓愈《南山》:“脫險逾避臭。”

    高:

    ①高。與“低”相對。《荀子·勸學》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鶴《春宮怨》:“風暖鳥聲碎,日高花影重。”(重:重疊。)②指高度。杜甫《將赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,惡竹應須斬萬竿。”③高級;上等;優良。《對楚王問》:“是其曲彌高,其和彌寡。”④歲數大。《左傳·昭公十五年》:“且昔而高祖孫伯黶,司晉之典籍。”⑤高超;高明的。《漢書·晁錯傳》:“對策者百餘人,唯錯為高第。”(對策:對答寫在簡策上的考題。)⑥尊崇。《莊子· 盜蹠》:“世之所高,莫若黃帝。”⑦高尚。《韓非子·五蠹》:“輕辭天子,非高也,勢薄也。”

    高標:

    ①喻高潔的品行。張九齡《故嬴州司馬參軍李府君碑銘序》:“清白以遺,而果無私積;~~是營,而庶有餘慶。”②喻指高深的造詣。韓愈《送靈師》:“古氣參《彖》《系》,~~摧《太玄》。”③高聳的物體。杜甫《同諸公登慈恩寺塔》:“~~跨蒼穹,烈風無時休。”

    標:

    ①樹梢。《莊子·天地》:“至德之世……上如標枝,民如野鹿。”(標枝:樹梢的枝條。)②頂端。李白《蜀道難》:“上有六龍回日之高標。”③事物的枝節或表面。與“本”相對。《素問·標本病傳論》:“先治其本,後治其標。”④標桿;標記。《天工開物·乃粒·稻災》:“立標飄揚鷹俑,則雀可驅矣。”(鷹俑:假鷹。)《儒林外史》第三回:“見范進抱著雞,手裡插個草標。”⑤寫明;表明。睢景臣《[般涉調]哨遍·高祖還鄉》:“明標著冊歷,見放著文書。”⑥格調;風度。孔稚珪《北山移文》:“夫以耿介拔俗之標,蕭灑出塵之想,度白雪以方潔,幹青雲而直上。”⑦清代陸軍編制的名稱,相當於後來的團。

    絕:

    ①斷;截斷。《史記·伍子胥列傳》:“楚發兵絕吳兵之後,不得歸。”②《孟子·滕文公上》:“今滕絕長補短,將五十裡也。”引申為斷絕。《論語·堯曰》:“繼絕世,舉逸民。”《抱樸子·交際》:“乃發憤著論,杜門絕交。”又特指氣絕身亡。《呂氏春秋·知接》:“蒙衣袂而絕乎壽宮。”③橫度;穿過。《荀子·勸學》:“假舟楫者,非能水也,而絕江河。”(假:借助。楫:槳。)《呂氏春秋·悔過》:“今行數千裡,又絕諸侯之地以襲國,臣不知其可也。”④極;非常。《史記·呂不韋列傳》:“呂不韋取邯鄲諸姬絕好善舞者與居。”又特指極遙遠的。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“因前使絕國功,封騫博望侯。”(騫:張騫。)又指極好的,獨一無二的。《漢書·敘傳上》:“逢蒙絕技於弧矢。”(逢蒙:古代善於射箭的人。弧:弓。)《後漢書·班彪傳附班固》:“此六子者,皆有殊行絕才。”[絕頂]1. 山的最高峰。杜甫《望嶽》:“會當凌絕頂,一覽眾山小。”(會當:定當。)2. 非常的。


  • 凭览周地险,高标绝人喧。

    “凭览周地险,高标绝人喧。”诗句出处:《登金陵冶城西北谢安墩》;是唐朝诗人李白的作品。

    晋室昔横溃,永嘉遂南奔。沙尘何茫茫,龙虎斗朝昏。
    胡马风汉草,天骄蹙中原。哲匠感颓运,云鹏忽飞翻。
    组练照楚国,旌旗连海门。西秦百万众,戈甲如云屯。
    投鞭可填江,一扫不足论。皇运有返正,丑虏无遗魂。
    谈笑遏横流,苍生望斯存。冶城访古迹,犹有谢安墩。
    凭览周地险,高标绝人喧。想像东山姿,缅怀右军言。
    梧桐识嘉树,蕙草留芳根。白鹭映春洲,青龙见朝暾。
    地古云物在,台倾禾黍繁。我来酌清波,于此树名园。
    功成拂衣去,归入武陵源。

    【注释】:

    凭:

    ①盛;大。《列子· 汤问》:“帝凭怒。”②烦闷;愤懑。张衡《西京赋》:“虽斯宇之既坦,心犹凭而未摅。”(斯:此。宇:指天地。摅:抒发。)③登临。李白《登金陵冶城西北谢安墩》:“凭览周地险,高标绝人喧。”④欺凌。《南史·梁武帝纪上》:“戎狄内侵,凭陵关塞。”⑤靠;倚着。李群玉《湖寺清明夜遣怀》:“独凭危槛思凄然。”⑥依靠;依仗。陆机《苦寒行》:“猛虎凭林啸。”⑦根据;依据。《隋书·礼仪志一》:“丈尺规矩,皆有准凭。”⑧满。屈原《离骚》:“众皆竞进以贪婪兮,凭不厌乎求索。”⑨任凭。元稹《城外回谢子蒙见谕》:“稚女凭人问,病夫空自哀。”⑩请;请求。曹松《己亥岁二首》:“凭君莫话封侯事,一将功成万骨枯。”(11)同“冯(píng)”。徒步涉水。杨衒之《洛阳伽蓝记·永宁寺》:“不意兆不由舟楫,凭流而渡。”(兆:人名。楫:船桨。)

    览:

    ①观察;考察。《楚辞·离骚》:“览余初其犹未悔。”(初:初心。)②阅读。曹丕《与吴质书》:“间者历览诸子之文,对之抆泪。”(抆:擦。)③看;眺望。范仲淹《岳阳楼记》:“览物之情,得无异乎?”④同“揽”。1.采纳。《战国策·齐策一》:“大王览其说,而不察其至实。”2. 拿着。《后汉书·文苑传·祢衡》:“衡览笔而作,文无加点。”3.摘取。李白《宣州谢朓楼饯别校书叔云》:“欲上青天览明月。”

    周:

    ①周遍;遍及。《国语·齐语》:“服牛轺马,以周四方。”(轺:轻便马车。一说“驾”。)《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”②周密。《孙子·谋攻》:“辅周则国必强,辅隙则国必弱。”③合。《韩非子·五蠹》:“是以天下之众,其谈言者务为辨,而不周于用。”④完备;周全。《左传·文公三年》:“君子是以知秦穆之为君也,举人之周也,与人主壹也。”(壹:专一。)⑤周济;救济。贾思勰《齐民要术序》:“周人之急。”⑥周围;圆圈。杨炯《浑天赋》:“周三径一,远近乖于辰极。”(周三径一:圆周与直径之比。辰极:北极星。)⑦环绕;循环。《汉书·礼乐志》:“周而复始。”⑧指一定循环的时段。古指一年。《宋书·谢灵运传》:“在郡一周,称疾去职。”(称疾:推说有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世纪武王灭纣建立的王朝。又分为西周和东周。至公元前256年为秦所灭。2. 南北朝时宇文觉代西魏建立的王朝。史称北周(公元557—581年)。3. 唐武后称帝,改国号为周,止于中宗复位(公元690—705年)。4.五代时郭威代后汉称帝,改国号为周,史称后周(公元951—960年)。[周旋]1.运转。《国语·越语下》:“蚤晏无失,以顺天道,周旋无究。”(蚤:通“早”。无究:无穷。)2. 盘绕。王子一《误入桃源》第二折:“山环水绕天台洞,势周旋,形曲折。”3. 交往应酬。曹操《与荀彧伤郭嘉书》:“郭奉孝年不满四十,相与周旋十一年,险阻艰难皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.与敌人较量。苏轼《和子由苦寒见寄》:“何时逐汝去? 与虏试周旋?”(逐:随。虏:对敌人的蔑称。)

    地:

    ①大地。与“天”相对。《管子·形势解》:“地生养万物。”②陆地;地面。《左传·僖公四年》:“公(晋献公)至,毒而献之。公祭之地,地坟(fèn);与犬,犬斃。”(坟:隆起。)③土地;田地。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地,以场圃任园地。”(廛:城市中的空地。国中:指王城之内。)④领土;疆土。《孟子·离娄上》:“争地以战,杀人盈野。”⑤地方;场所。《孙子兵法·虚实》:“先处战地而待敌者佚。”⑥处境;地位。《史记·李斯列传》:“久处卑贱之位,困苦之地。”⑦指境界。齐己《移居西湖作》:“只待秋声涤心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交广》:“议论有余地,公侯来未迟。”⑨路程。李白《妾薄命》:“长门一步地,不肯暂回车。”⑩通“第”。副词。但;只。《汉书·丙吉传》:“西曹地忍之,此不过污丞相车茵耳。”

    险:

    ①险峻之处。《周易·坎》:“王公设险,以守其国。”②险要。《孟子·公孙丑下》:“固国不以山溪之险,威天下不以兵革之利。”③险恶。《荀子·天论》:“政险失民。”④邪恶。《商君书·开塞》:“爱私则险。”(私:私利。)⑤危险。韩愈《南山》:“脱险逾避臭。”

    高:

    ①高。与“低”相对。《荀子·劝学》:“故不登高山,不知天之厚也。”杜荀鹤《春宫怨》:“风暖鸟声碎,日高花影重。”(重:重叠。)②指高度。杜甫《将赴成都草堂途中有作五首》之四:“新松恨不高千尺,恶竹应须斩万竿。”③高级;上等;优良。《对楚王问》:“是其曲弥高,其和弥寡。”④岁数大。《左传·昭公十五年》:“且昔而高祖孙伯黶,司晋之典籍。”⑤高超;高明的。《汉书·晁错传》:“对策者百余人,唯错为高第。”(对策:对答写在简策上的考题。)⑥尊崇。《庄子· 盗跖》:“世之所高,莫若黄帝。”⑦高尚。《韩非子·五蠹》:“轻辞天子,非高也,势薄也。”

    高标:

    ①喻高洁的品行。张九龄《故嬴州司马参军李府君碑铭序》:“清白以遗,而果无私积;~~是营,而庶有余庆。”②喻指高深的造诣。韩愈《送灵师》:“古气参《彖》《系》,~~摧《太玄》。”③高耸的物体。杜甫《同诸公登慈恩寺塔》:“~~跨苍穹,烈风无时休。”

    标:

    ①树梢。《庄子·天地》:“至德之世……上如标枝,民如野鹿。”(标枝:树梢的枝条。)②顶端。李白《蜀道难》:“上有六龙回日之高标。”③事物的枝节或表面。与“本”相对。《素问·标本病传论》:“先治其本,后治其标。”④标杆;标记。《天工开物·乃粒·稻灾》:“立标飘扬鹰俑,则雀可驱矣。”(鹰俑:假鹰。)《儒林外史》第三回:“见范进抱着鸡,手里插个草标。”⑤写明;表明。睢景臣《[般涉调]哨遍·高祖还乡》:“明标着册历,见放着文书。”⑥格调;风度。孔稚珪《北山移文》:“夫以耿介拔俗之标,萧洒出尘之想,度白雪以方洁,干青云而直上。”⑦清代陆军编制的名称,相当于后来的团。

    绝:

    ①断;截断。《史记·伍子胥列传》:“楚发兵绝吴兵之后,不得归。”②《孟子·滕文公上》:“今滕绝长补短,将五十里也。”引申为断绝。《论语·尧曰》:“继绝世,举逸民。”《抱朴子·交际》:“乃发愤著论,杜门绝交。”又特指气绝身亡。《吕氏春秋·知接》:“蒙衣袂而绝乎寿宫。”③横度;穿过。《荀子·劝学》:“假舟楫者,非能水也,而绝江河。”(假:借助。楫:桨。)《吕氏春秋·悔过》:“今行数千里,又绝诸侯之地以袭国,臣不知其可也。”④极;非常。《史记·吕不韦列传》:“吕不韦取邯郸诸姬绝好善舞者与居。”又特指极遥远的。《史记·卫将军骠骑列传》:“因前使绝国功,封骞博望侯。”(骞:张骞。)又指极好的,独一无二的。《汉书·叙传上》:“逢蒙绝技于弧矢。”(逢蒙:古代善于射箭的人。弧:弓。)《后汉书·班彪传附班固》:“此六子者,皆有殊行绝才。”[绝顶]1. 山的最高峰。杜甫《望岳》:“会当凌绝顶,一览众山小。”(会当:定当。)2. 非常的。


  • ping lan zhou de xian ,gao biao jue ren xuan 。

    “ping lan zhou de xian ,gao biao jue ren xuan 。”shi gou chu chu :《deng jin ling ye cheng xi bei xie an dun 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。

    jin shi xi heng hui ,yong jia sui na ben 。sha chen he mang mang ,long hu dou chao hun 。
    hu ma feng han cao ,tian jiao cu zhong yuan 。zhe jiang gan tui yun ,yun peng hu fei fan 。
    zu lian zhao chu guo ,jing qi lian hai men 。xi qin bai mo zhong ,ge jia ru yun tun 。
    tou bian ke tian jiang ,yi sao bu zu lun 。huang yun you fan zheng ,chou lu mo wei hun 。
    tan xiao e heng liu ,cang sheng wang si cun 。ye cheng fang gu ji ,you you xie an dun 。
    ping lan zhou de xian ,gao biao jue ren xuan 。xiang xiang dong shan zi ,mian huai you jun yan 。
    wu tong shi jia shu ,hui cao liu fang gen 。bai lu ying chun zhou ,qing long jian chao tun 。
    de gu yun wu zai ,tai qing he shu fan 。wo lai zhuo qing bo ,yu ci shu ming yuan 。
    gong cheng bi yi qu ,gui ru wu ling yuan 。

    【zhu shi 】:

    ping :

    ①cheng ;da 。《lie zi · shang wen 》:“di ping nu 。”②fan men ;fen men 。zhang heng 《xi jing fu 》:“sui si yu zhi ji tan ,xin you ping er wei shu 。”(si :ci 。yu :zhi tian de 。shu :shu fa 。)③deng lin 。li bai 《deng jin ling ye cheng xi bei xie an dun 》:“ping lan zhou de xian ,gao biao jue ren xuan 。”④qi ling 。《na shi ·liang wu di ji shang 》:“rong di nei qin ,ping ling guan sai 。”⑤kao ;yi zhao 。li qun yu 《hu si qing ming ye qian huai 》:“du ping wei jian sai qi ran 。”⑥yi kao ;yi zhang 。liu ji 《ku han hang 》:“meng hu ping lin xiao 。”⑦gen ju ;yi ju 。《sui shu ·li yi zhi yi 》:“zhang che gui ju ,jie you zhun ping 。”⑧man 。qu yuan 《li sao 》:“zhong jie jing jin yi tan lan xi ,ping bu ya hu qiu suo 。”⑨ren ping 。yuan zhen 《cheng wai hui xie zi meng jian yu 》:“zhi nv ping ren wen ,bing fu kong zi ai 。”⑩qing ;qing qiu 。cao song 《ji hai sui er shou 》:“ping jun mo hua feng hou shi ,yi jiang gong cheng mo gu ku 。”(11)tong “feng (píng)”。tu bu she shui 。yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji ·yong ning si 》:“bu yi zhao bu you zhou ji ,ping liu er du 。”(zhao :ren ming 。ji :chuan jiang 。)

    lan :

    ①guan cha ;kao cha 。《chu ci ·li sao 》:“lan yu chu ji you wei hui 。”(chu :chu xin 。)②yue dou 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“jian zhe li lan zhu zi zhi wen ,dui zhi 抆lei 。”(抆:ca 。)③kan ;tiao wang 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“lan wu zhi qing ,de mo yi hu ?”④tong “lan ”。1.cai na 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“da wang lan ji shui ,er bu cha ji zhi shi 。”2. na zhao 。《hou han shu ·wen yuan chuan ·mi heng 》:“heng lan bi er zuo ,wen mo jia dian 。”3.zhai qu 。li bai 《xuan zhou xie tiao lou jian bie jiao shu shu yun 》:“yu shang qing tian lan ming yue 。”

    zhou :

    ①zhou bian ;bian ji 。《guo yu ·ji yu 》:“fu niu yao ma ,yi zhou si fang 。”(yao :qing bian ma che 。yi shui “jia ”。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”②zhou mi 。《sun zi ·mou gong 》:“fu zhou ze guo bi jiang ,fu xi ze guo bi ruo 。”③ge 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi tian xia zhi zhong ,ji tan yan zhe wu wei bian ,er bu zhou yu yong 。”④wan bei ;zhou quan 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“jun zi shi yi zhi qin mu zhi wei jun ye ,ju ren zhi zhou ye ,yu ren zhu yi ye 。”(yi :zhuan yi 。)⑤zhou ji ;jiu ji 。gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“zhou ren zhi ji 。”⑥zhou wei ;yuan juan 。yang jiong 《hun tian fu 》:“zhou san jing yi ,yuan jin guai yu chen ji 。”(zhou san jing yi :yuan zhou yu zhi jing zhi bi 。chen ji :bei ji xing 。)⑦huan rao ;xun huan 。《han shu ·li le zhi 》:“zhou er fu shi 。”⑧zhi yi ding xun huan de shi duan 。gu zhi yi nian 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zai jun yi zhou ,chen ji qu zhi 。”(chen ji :tui shui you bing 。)⑨chao dai ming 。1.gong yuan qian shi yi shi ji wu wang mie zhou jian li de wang chao 。you fen wei xi zhou he dong zhou 。zhi gong yuan qian 256nian wei qin suo mie 。2. na bei chao shi yu wen jiao dai xi wei jian li de wang chao 。shi chen bei zhou (gong yuan 557—581nian )。3. tang wu hou chen di ,gai guo hao wei zhou ,zhi yu zhong zong fu wei (gong yuan 690—705nian )。4.wu dai shi guo wei dai hou han chen di ,gai guo hao wei zhou ,shi chen hou zhou (gong yuan 951—960nian )。[zhou xuan ]1.yun zhuai 。《guo yu ·yue yu xia 》:“zao yan mo shi ,yi shun tian dao ,zhou xuan mo jiu 。”(zao :tong “zao ”。mo jiu :mo qiong 。)2. pan rao 。wang zi yi 《wu ru tao yuan 》di er she :“shan huan shui rao tian tai dong ,shi zhou xuan ,xing qu she 。”3. jiao wang ying chou 。cao cao 《yu xun yu shang guo jia shu 》:“guo feng xiao nian bu man si shi ,xiang yu zhou xuan shi yi nian ,xian zu jian nan jie gong li (lí)zhi 。”(feng xiao :guo jia zi 。li :zao shou 。)4.yu di ren jiao liang 。su shi 《he zi you ku han jian ji 》:“he shi zhu ru qu ? yu lu shi zhou xuan ?”(zhu :sui 。lu :dui di ren de mie chen 。)

    de :

    ①da de 。yu “tian ”xiang dui 。《guan zi ·xing shi jie 》:“de sheng yang mo wu 。”②liu de ;de mian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“gong (jin suo gong )zhi ,du er suo zhi 。gong ji zhi de ,de fen (fèn);yu quan ,quan 斃。”(fen :long qi 。)③tu de ;tian de 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de ,yi chang pu ren yuan de 。”(chan :cheng shi zhong de kong de 。guo zhong :zhi wang cheng zhi nei 。)④ling tu ;jiang tu 。《meng zi ·li lou shang 》:“zheng de yi zhan ,sha ren ying ye 。”⑤de fang ;chang suo 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“xian chu zhan de er dai di zhe yi 。”⑥chu jing ;de wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jiu chu bei jian zhi wei ,kun ku zhi de 。”⑦zhi jing jie 。ji ji 《yi ju xi hu zuo 》:“zhi dai qiu sheng di xin de ,na yi xin xi jian xing rong 。”(na yi :seng yi 。)⑧de bu 。du fu 《feng song wei liu zhang you shao fu zhi jiao an 》:“yi lun you yu de ,gong hou lai wei chi 。”⑨lu cheng 。li bai 《qie bao ming 》:“chang men yi bu de ,bu ken zan hui che 。”⑩tong “di ”。fu ci 。dan ;zhi 。《han shu ·bing ji chuan 》:“xi cao de ren zhi ,ci bu guo wu cheng xiang che yin er 。”

    xian :

    ①xian jun zhi chu 。《zhou yi ·kan 》:“wang gong she xian ,yi shou ji guo 。”②xian yao 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“gu guo bu yi shan xi zhi xian ,wei tian xia bu yi bing ge zhi li 。”③xian e 。《xun zi ·tian lun 》:“zheng xian shi min 。”④xie e 。《shang jun shu ·kai sai 》:“ai si ze xian 。”(si :si li 。)⑤wei xian 。han yu 《na shan 》:“tuo xian yu bi chou 。”

    gao :

    ①gao 。yu “di ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“gu bu deng gao shan ,bu zhi tian zhi hou ye 。”du xun he 《chun gong yuan 》:“feng nuan diao sheng sui ,ri gao hua ying chong 。”(chong :chong die 。)②zhi gao du 。du fu 《jiang fu cheng dou cao tang tu zhong you zuo wu shou 》zhi si :“xin song hen bu gao qian che ,e zhu ying xu zhan mo gan 。”③gao ji ;shang deng ;you liang 。《dui chu wang wen 》:“shi ji qu mi gao ,ji he mi gua 。”④sui shu da 。《zuo chuan ·zhao gong shi wu nian 》:“ju xi er gao zu sun bai yan ,si jin zhi dian ji 。”⑤gao chao ;gao ming de 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“dui ce zhe bai yu ren ,wei cuo wei gao di 。”(dui ce :dui da xie zai jian ce shang de kao ti 。)⑥zun chong 。《zhuang zi · dao zhi 》:“shi zhi suo gao ,mo re huang di 。”⑦gao shang 。《han fei zi ·wu du 》:“qing ci tian zi ,fei gao ye ,shi bao ye 。”

    gao biao :

    ①yu gao jie de pin hang 。zhang jiu ling 《gu ying zhou si ma can jun li fu jun bei ming xu 》:“qing bai yi wei ,er guo mo si ji ;~~shi ying ,er shu you yu qing 。”②yu zhi gao shen de zao yi 。han yu 《song ling shi 》:“gu qi can 《tuan 》《ji 》,~~cui 《tai xuan 》。”③gao song de wu ti 。du fu 《tong zhu gong deng ci en si da 》:“~~kua cang qiong ,lie feng mo shi xiu 。”

    biao :

    ①shu sao 。《zhuang zi ·tian de 》:“zhi de zhi shi ……shang ru biao zhi ,min ru ye lu 。”(biao zhi :shu sao de zhi tiao 。)②ding duan 。li bai 《shu dao nan 》:“shang you liu long hui ri zhi gao biao 。”③shi wu de zhi jie huo biao mian 。yu “ben ”xiang dui 。《su wen ·biao ben bing chuan lun 》:“xian zhi ji ben ,hou zhi ji biao 。”④biao gan ;biao ji 。《tian gong kai wu ·nai li ·dao zai 》:“li biao piao yang ying yong ,ze qiao ke qu yi 。”(ying yong :jia ying 。)《ru lin wai shi 》di san hui :“jian fan jin bao zhao ji ,shou li cha ge cao biao 。”⑤xie ming ;biao ming 。sui jing chen 《[ban she diao ]shao bian ·gao zu hai xiang 》:“ming biao zhao ce li ,jian fang zhao wen shu 。”⑥ge diao ;feng du 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“fu yi geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang ,du bai xue yi fang jie ,gan qing yun er zhi shang 。”⑦qing dai liu jun bian zhi de ming chen ,xiang dang yu hou lai de tuan 。

    jue :

    ①duan ;jie duan 。《shi ji ·wu zi xu lie chuan 》:“chu fa bing jue wu bing zhi hou ,bu de gui 。”②《meng zi ·teng wen gong shang 》:“jin teng jue chang bu duan ,jiang wu shi li ye 。”yin shen wei duan jue 。《lun yu ·yao yue 》:“ji jue shi ,ju yi min 。”《bao piao zi ·jiao ji 》:“nai fa fen zhe lun ,du men jue jiao 。”you te zhi qi jue shen wang 。《lv shi chun qiu ·zhi jie 》:“meng yi mei er jue hu shou gong 。”③heng du ;chuan guo 。《xun zi ·quan xue 》:“jia zhou ji zhe ,fei neng shui ye ,er jue jiang he 。”(jia :jie zhu 。ji :jiang 。)《lv shi chun qiu ·hui guo 》:“jin hang shu qian li ,you jue zhu hou zhi de yi xi guo ,chen bu zhi ji ke ye 。”④ji ;fei chang 。《shi ji ·lv bu wei lie chuan 》:“lv bu wei qu han dan zhu ji jue hao shan wu zhe yu ju 。”you te zhi ji yao yuan de 。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“yin qian shi jue guo gong ,feng jian bo wang hou 。”(jian :zhang jian 。)you zhi ji hao de ,du yi mo er de 。《han shu ·xu chuan shang 》:“feng meng jue ji yu hu shi 。”(feng meng :gu dai shan yu she jian de ren 。hu :gong 。)《hou han shu ·ban biao chuan fu ban gu 》:“ci liu zi zhe ,jie you shu hang jue cai 。”[jue ding ]1. shan de zui gao feng 。du fu 《wang yue 》:“hui dang ling jue ding ,yi lan zhong shan xiao 。”(hui dang :ding dang 。)2. fei chang de 。