- 繁体
- 简体
- 拼音
-
鄙夫忝縣尹,愧栗難為情。
“鄙夫忝縣尹,愧栗難為情。”詩句出處:《燕河南府秀才得生字》;是唐朝詩人韓愈的作品。
吾皇紹祖烈,天下再太平。詔下諸郡國,歲貢鄉曲英。
元和五年冬,房公尹東京。功曹上言公,是月當登名。
乃選二十縣,試官得鴻生。群儒負己材,相賀簡擇精。
怒起簸羽翮,引吭吐鏗轟。此都自周公,文章繼名聲。
自非絕殊尤,難使耳目驚。今者遭震薄,不能出聲鳴。
鄙夫忝縣尹,愧栗難為情。惟求文章寫,不敢妒與爭。
還傢敕妻兒,具此煎炰烹。柿紅蒲萄紫,肴果相扶檠。
芳荼出蜀門,好酒濃且清。何能充歡燕,庶以露厥誠。
昨聞詔書下,權公作邦楨。文人得其職,文道當大行。
陰風攪短日,冷雨澀不晴。勉哉戒徒馭,傢國遲子榮。【註釋】:
鄙:
①古代地方行政區劃。五百傢為鄙。《周禮·地官·遂人》:“五傢為鄰,五鄰為裡,四裡為酂(zàn),五酂為鄙。”②邊遠之地。《左傳·僖公二十六年》:“齊孝公伐我北鄙。”③鄙陋。《論語· 子罕》:“吾少也賤,故多能鄙事。”④輕視。《左傳·宣公十四年》:“過我而不假道,鄙我也。”⑤自謙之詞。《戰國策·齊策一》:“鄙臣不敢以死為戲。”鄙夫:
①鄙陋淺薄之人。《論語·陽貨》:“~~可與事君哉?”②自稱的謙詞。張衡《東京賦》:“~~寡識,而今而後,乃知大漢之德馨,咸在於此。”夫:
(一)①成年男子。《孟子·梁惠王下》:“內無怨女,外無曠夫。”②舊稱從事某種體力勞動的人。《詩經·周頌·噫嘻》:“率時農夫,播厥百谷。”③舊指服勞役的人。《北史·東魏靜帝紀》:“發夫五萬人築漳濱堰。”④丈夫,婦女的配偶。古樂府《陌上桑》:“使君自有婦,羅敷自有夫。”(使君:稱刺史。)⑤古代土地面積單位,等於一百畝。《管子·乘馬》:“四聚為一離,五離為一制,五制為一田,二田為一夫,三夫為一傢,事制也。”[夫人]1. 古稱諸侯的妻和帝王的妾為夫人。《禮記·曲禮下》:“天子有後,有夫人。”“天子之妃曰後,諸侯曰夫人。”2.唐以後稱高級官員的妻為夫人。張祜《集靈臺》:“虢(guó)國夫人承主恩,平明騎馬入宮門。”(平明:天剛亮。)3.對已婚婦女的尊稱。[夫子]1. 古代對男子的尊稱。李朝威《柳毅傳》:“夫子不遠千裡,將有為乎?”(有為:有所作為。)2. 孔門尊稱孔子為夫子,後沿稱老師為夫子。《論語·憲問》:“夫子時然後言。”(時:當其時。)(二)fú ①代詞。1. 表示第三人稱。相當於“彼”。《漢書·賈誼傳》:“夫將為我危,故吾得與之皆安。”2. 表示近指。相當於“這”、“此”。《論語 ·先進》:“夫人不言,言必有中。”3. 表示遠指。相當於“那”、“彼”。《淮南子·齊俗》:“此一是非,隅曲也;夫一是非,宇宙也。”(隅曲:片面。)②句首語氣詞。表示發端。《左傳·莊公十年》:“夫戰,勇氣也。”③語氣詞。1.用於句尾,表示感嘆或發議論。柳宗元《三戒·黔之驢》:“今若是焉,悲夫!”(是:此。)2.表疑問或反詰。《史記·孔子世傢》:“吾歌,可夫?”忝:
①辱沒;有愧於。《詩經·小雅·小宛》:“夙興夜寐,毋忝爾所生。”《晉書·傅玄傳論》:“抗辭正色,補闕弼違,諤諤當朝,不忝其職者矣。”(抗辭正色:言語激昂,表情嚴肅。弼:糾正。諤諤:正直敢言的樣子。)②謙詞。《後漢書·楊賜傳》:“臣受恩偏特,忝任師傅。”縣:
(一)①古代行政區劃之一,原指王畿之地,其後也用以稱諸侯境內之地。周代縣大於郡,秦代以後縣小於郡,隋唐以後隸屬州府。《禮記·王制》:“天下之縣內,方百裡之國九。”②天下。《三國志·蜀書·法正傳》:“縣遠之眾,糧各無儲。” (二)xuán ①懸掛。《左傳·僖公二十二年》:“邾人獲公胄,縣諸魚門。”②懸梁自縊。《國語·晉語一》:“驪姬請使申生主曲沃以速縣。”(驪姬:晉獻公的後一個夫人。申生:晉獻公的長子,前夫人所生。曲沃:晉的別都,在今山西聞喜縣東北。速:加速。)③維系;屬系。《呂氏春秋· 知分》:“鹿生於山,而命縣於廚。”④昭示;頒佈。《後漢書 ·桓譚傳》:“夫張官置吏,以理萬人,縣賞設罰,以別善惡,惡人誅傷則善人蒙福矣。”⑤相差大;距離遠。《荀子·王制》:“夫王者之與亡者,制人之與人制之也,是其為相縣也亦遠矣。”尹:
①治理;掌管。《左傳·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官長。《論語·公冶長》:“令尹子文三仕為令尹。”(令尹:執政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥飲美嚴中丞》:“酒酣誇新尹。”2.吏卒之長。《國語·周語中》:“門尹除門。”(門卒之長掃除門庭。)愧:
羞慚。《詩經·小雅·何人斯》:“不愧於人,不畏於天。”《史記·項羽本紀》:“縱江東父兄憐而王我,我何面目見之?縱彼不言,籍獨不愧於心乎?”栗:
①樹名。栗樹,落葉喬木。果實為堅果,包在多刺的殼鬥內,成熟時殼鬥裂開,果實散出。②栗樹的果實,栗子。又叫“板栗”。陶淵明《責子》:“通子垂九齡,但尋梨與栗。”③因懼怕而發抖。《詩經·秦風·黃鳥》:“臨其穴,惴(zhuì)惴其栗。”《論語·八佾》:“周人以栗,曰使民戰栗。”④堅實。《禮記·聘義》:“縝密以栗,知也。”⑤謹敬;嚴肅。《尚書·舜典》:“直而溫,寬而栗。”難:
(一)nán 困難;艱難。與“易”相對。《老子》第二章:“故有無相生,難易相成。”李白《蜀道難》:“蜀道之難,難於上青天。” (二)nàn ①災難;禍患。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·五蠹》:“堅甲厲兵以備難。”(厲兵:磨快兵器。)特指兵難,反抗或叛亂。賈誼《過秦論》:“一夫作難而七廟隳。”(七廟:天子的宗廟。隳 :毀壞。)蘇軾《晁錯論》:“惟仁人君子豪傑之士,能出身為天下犯大難,以求成大功。”②怨仇。《戰國策·秦策一》:“以與周武為難。”(周武:周武王。)《史記·張儀列傳》:“楚嘗與秦構難,戰於漢中。”③責備;責難。《孟子·離婁下》:“於禽獸又何難焉?”又詰問;反駁。《論衡·問孔》:“造難孔子,何傷於義?”王安石《答司馬諫議書》:“辟邪說,難壬人。”(壬人:佞人,巧言諂媚的小人。)又辯駁的觀點,論點。《漢書·高帝紀》:“(漢王)以問張良,良發八難。” (三)nuó ①茂盛的樣子。《詩經·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其葉有難。”(阿:通“婀”,柔美的樣子。)②驅逐疫鬼。後來寫作“儺”。《周禮·夏官·方相氏》:“帥百隸而時難,以索室驅疫。”為:
(一)①做。《詩經·周頌·豐年》:“為酒為醴,烝畀祖妣。”(烝:進獻。畀:給予。)《論語·學而》:“其為人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友愛。)②制作;創作。《禮記·曲禮下》:“為宮室,不斬於丘木。”(丘木:墓地的樹。)《漢書·枚乘傳》:“司馬相如善為文而遲。”(遲:慢。)③治理。《商君書·農戰》:“善為國者,倉廩雖滿,不偷於農。”(偷:怠惰;忽視。)《論語·為政》:“為政以德。”④行為。范仲淹《嶽陽樓記》:“予嘗求古仁人之心,或異二者之為。”(嘗:曾經。)⑤充當。《論語·為政》:“溫故而知新,可以為師矣。”(溫:溫習。故:舊的知識。)⑥當作。李白《夢遊天姥吟留別》:“霓為衣兮風為馬。”⑦變為;成為。屈原《離騷》:“蘭芷變而不芳兮,荃蕙化而為茅。”(蘭、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧認為。《孟子·公孫醜上》:“而子為我願之乎?”(子:你。)⑨是。《左傳·宣公三年》:“餘為伯儵,餘而祖也。”⑩介詞。1. 表被動。被。《三國志 · 吳書· 呂蒙傳》:“為張遼等所襲。”2.表對象。對;向。《戰國策·韓策二》:“(嚴仲子)因為聶政語曰:‘臣有仇。’”(11)連詞。如果。《戰國策·秦策四》:“秦為知之,必不救也。”(12)語氣詞。1. 與“何”相配,表疑問語氣。《論語·季氏》:“何以伐為?”(伐:進攻。)2. 多用於句未,表示反問語氣。《漢書·外戚傳下·趙皇後》:“今故告之,反怒為!”(故:故意。) (二)wèi ①幫助。《詩經·大雅·鳧鷖》:“公屍燕飲,福祿來為。”②介詞。1. 表對象。替。《論語·學而》:“為人謀而不忠乎?”2. 表原因。因為。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”3. 表目的。為瞭。《孔雀東南飛》:“慎勿為婦死。”③通“偽”。假裝。《禮記·檀弓下》:“夫子為弗聞也者而過之。”情:
①一般的情感或情緒。《禮記·禮運》:“何謂人情?喜、怒、哀、懼、愛、惡、欲,七者弗學而能。”②特指愛情。孔尚任《桃花扇·逃難》:“情根愛胎,何時消敗?”③常理;常情。《孫子·九地》:“兵之情主速,乘人之不及。”④情形;真實情況;實情。《左傳·莊公十年》:“小大之獄,雖不能察,必以情。”⑤真實;真誠。《墨子·非攻上》:“情不知其不義也。故書其言以遺後世。” -
鄙夫忝县尹,愧栗难为情。
“鄙夫忝县尹,愧栗难为情。”诗句出处:《燕河南府秀才得生字》;是唐朝诗人韩愈的作品。
吾皇绍祖烈,天下再太平。诏下诸郡国,岁贡乡曲英。
元和五年冬,房公尹东京。功曹上言公,是月当登名。
乃选二十县,试官得鸿生。群儒负己材,相贺简择精。
怒起簸羽翮,引吭吐铿轰。此都自周公,文章继名声。
自非绝殊尤,难使耳目惊。今者遭震薄,不能出声鸣。
鄙夫忝县尹,愧栗难为情。惟求文章写,不敢妒与争。
还家敕妻儿,具此煎炰烹。柿红蒲萄紫,肴果相扶檠。
芳荼出蜀门,好酒浓且清。何能充欢燕,庶以露厥诚。
昨闻诏书下,权公作邦桢。文人得其职,文道当大行。
阴风搅短日,冷雨涩不晴。勉哉戒徒驭,家国迟子荣。【注释】:
鄙:
①古代地方行政区划。五百家为鄙。《周礼·地官·遂人》:“五家为邻,五邻为里,四里为酂(zàn),五酂为鄙。”②边远之地。《左传·僖公二十六年》:“齐孝公伐我北鄙。”③鄙陋。《论语· 子罕》:“吾少也贱,故多能鄙事。”④轻视。《左传·宣公十四年》:“过我而不假道,鄙我也。”⑤自谦之词。《战国策·齐策一》:“鄙臣不敢以死为戏。”鄙夫:
①鄙陋浅薄之人。《论语·阳货》:“~~可与事君哉?”②自称的谦词。张衡《东京赋》:“~~寡识,而今而后,乃知大汉之德馨,咸在于此。”夫:
(一)①成年男子。《孟子·梁惠王下》:“内无怨女,外无旷夫。”②旧称从事某种体力劳动的人。《诗经·周颂·噫嘻》:“率时农夫,播厥百谷。”③旧指服劳役的人。《北史·东魏静帝纪》:“发夫五万人筑漳滨堰。”④丈夫,妇女的配偶。古乐府《陌上桑》:“使君自有妇,罗敷自有夫。”(使君:称刺史。)⑤古代土地面积单位,等于一百亩。《管子·乘马》:“四聚为一离,五离为一制,五制为一田,二田为一夫,三夫为一家,事制也。”[夫人]1. 古称诸侯的妻和帝王的妾为夫人。《礼记·曲礼下》:“天子有后,有夫人。”“天子之妃曰后,诸侯曰夫人。”2.唐以后称高级官员的妻为夫人。张祜《集灵台》:“虢(guó)国夫人承主恩,平明骑马入宫门。”(平明:天刚亮。)3.对已婚妇女的尊称。[夫子]1. 古代对男子的尊称。李朝威《柳毅传》:“夫子不远千里,将有为乎?”(有为:有所作为。)2. 孔门尊称孔子为夫子,后沿称老师为夫子。《论语·宪问》:“夫子时然后言。”(时:当其时。)(二)fú ①代词。1. 表示第三人称。相当于“彼”。《汉书·贾谊传》:“夫将为我危,故吾得与之皆安。”2. 表示近指。相当于“这”、“此”。《论语 ·先进》:“夫人不言,言必有中。”3. 表示远指。相当于“那”、“彼”。《淮南子·齐俗》:“此一是非,隅曲也;夫一是非,宇宙也。”(隅曲:片面。)②句首语气词。表示发端。《左传·庄公十年》:“夫战,勇气也。”③语气词。1.用于句尾,表示感叹或发议论。柳宗元《三戒·黔之驴》:“今若是焉,悲夫!”(是:此。)2.表疑问或反诘。《史记·孔子世家》:“吾歌,可夫?”忝:
①辱没;有愧于。《诗经·小雅·小宛》:“夙兴夜寐,毋忝尔所生。”《晋书·傅玄传论》:“抗辞正色,补阙弼违,谔谔当朝,不忝其职者矣。”(抗辞正色:言语激昂,表情严肃。弼:纠正。谔谔:正直敢言的样子。)②谦词。《后汉书·杨赐传》:“臣受恩偏特,忝任师傅。”县:
(一)①古代行政区划之一,原指王畿之地,其后也用以称诸侯境内之地。周代县大于郡,秦代以后县小于郡,隋唐以后隶属州府。《礼记·王制》:“天下之县内,方百里之国九。”②天下。《三国志·蜀书·法正传》:“县远之众,粮各无储。” (二)xuán ①悬挂。《左传·僖公二十二年》:“邾人获公胄,县诸鱼门。”②悬梁自缢。《国语·晋语一》:“骊姬请使申生主曲沃以速县。”(骊姬:晋献公的后一个夫人。申生:晋献公的长子,前夫人所生。曲沃:晋的别都,在今山西闻喜县东北。速:加速。)③维系;属系。《吕氏春秋· 知分》:“鹿生于山,而命县于厨。”④昭示;颁布。《后汉书 ·桓谭传》:“夫张官置吏,以理万人,县赏设罚,以别善恶,恶人诛伤则善人蒙福矣。”⑤相差大;距离远。《荀子·王制》:“夫王者之与亡者,制人之与人制之也,是其为相县也亦远矣。”尹:
①治理;掌管。《左传·定公四年》:“以尹天下。”②古代官名。1.官长。《论语·公冶长》:“令尹子文三仕为令尹。”(令尹:执政大臣。仕:做官。)杜甫《遭田父泥饮美严中丞》:“酒酣夸新尹。”2.吏卒之长。《国语·周语中》:“门尹除门。”(门卒之长扫除门庭。)愧:
羞惭。《诗经·小雅·何人斯》:“不愧于人,不畏于天。”《史记·项羽本纪》:“纵江东父兄怜而王我,我何面目见之?纵彼不言,籍独不愧于心乎?”栗:
①树名。栗树,落叶乔木。果实为坚果,包在多刺的壳斗内,成熟时壳斗裂开,果实散出。②栗树的果实,栗子。又叫“板栗”。陶渊明《责子》:“通子垂九龄,但寻梨与栗。”③因惧怕而发抖。《诗经·秦风·黄鸟》:“临其穴,惴(zhuì)惴其栗。”《论语·八佾》:“周人以栗,曰使民战栗。”④坚实。《礼记·聘义》:“缜密以栗,知也。”⑤谨敬;严肃。《尚书·舜典》:“直而温,宽而栗。”难:
(一)nán 困难;艰难。与“易”相对。《老子》第二章:“故有无相生,难易相成。”李白《蜀道难》:“蜀道之难,难于上青天。” (二)nàn ①灾难;祸患。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·五蠹》:“坚甲厉兵以备难。”(厉兵:磨快兵器。)特指兵难,反抗或叛乱。贾谊《过秦论》:“一夫作难而七庙隳。”(七庙:天子的宗庙。隳 :毁坏。)苏轼《晁错论》:“惟仁人君子豪杰之士,能出身为天下犯大难,以求成大功。”②怨仇。《战国策·秦策一》:“以与周武为难。”(周武:周武王。)《史记·张仪列传》:“楚尝与秦构难,战于汉中。”③责备;责难。《孟子·离娄下》:“于禽兽又何难焉?”又诘问;反驳。《论衡·问孔》:“造难孔子,何伤于义?”王安石《答司马谏议书》:“辟邪说,难壬人。”(壬人:佞人,巧言谄媚的小人。)又辩驳的观点,论点。《汉书·高帝纪》:“(汉王)以问张良,良发八难。” (三)nuó ①茂盛的样子。《诗经·小雅·隰桑》:“隰桑有阿,其叶有难。”(阿:通“婀”,柔美的样子。)②驱逐疫鬼。后来写作“傩”。《周礼·夏官·方相氏》:“帅百隶而时难,以索室驱疫。”为:
(一)①做。《诗经·周颂·丰年》:“为酒为醴,烝畀祖妣。”(烝:进献。畀:给予。)《论语·学而》:“其为人也孝弟(tì)。”(弟:同“悌”。友爱。)②制作;创作。《礼记·曲礼下》:“为宫室,不斩于丘木。”(丘木:墓地的树。)《汉书·枚乘传》:“司马相如善为文而迟。”(迟:慢。)③治理。《商君书·农战》:“善为国者,仓廪虽满,不偷于农。”(偷:怠惰;忽视。)《论语·为政》:“为政以德。”④行为。范仲淹《岳阳楼记》:“予尝求古仁人之心,或异二者之为。”(尝:曾经。)⑤充当。《论语·为政》:“温故而知新,可以为师矣。”(温:温习。故:旧的知识。)⑥当作。李白《梦游天姥吟留别》:“霓为衣兮风为马。”⑦变为;成为。屈原《离骚》:“兰芷变而不芳兮,荃蕙化而为茅。”(兰、芷、荃、蕙:皆香草名。)⑧认为。《孟子·公孙丑上》:“而子为我愿之乎?”(子:你。)⑨是。《左传·宣公三年》:“余为伯儵,余而祖也。”⑩介词。1. 表被动。被。《三国志 · 吴书· 吕蒙传》:“为张辽等所袭。”2.表对象。对;向。《战国策·韩策二》:“(严仲子)因为聂政语曰:‘臣有仇。’”(11)连词。如果。《战国策·秦策四》:“秦为知之,必不救也。”(12)语气词。1. 与“何”相配,表疑问语气。《论语·季氏》:“何以伐为?”(伐:进攻。)2. 多用于句未,表示反问语气。《汉书·外戚传下·赵皇后》:“今故告之,反怒为!”(故:故意。) (二)wèi ①帮助。《诗经·大雅·凫鹥》:“公尸燕饮,福禄来为。”②介词。1. 表对象。替。《论语·学而》:“为人谋而不忠乎?”2. 表原因。因为。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”3. 表目的。为了。《孔雀东南飞》:“慎勿为妇死。”③通“伪”。假装。《礼记·檀弓下》:“夫子为弗闻也者而过之。”情:
①一般的情感或情绪。《礼记·礼运》:“何谓人情?喜、怒、哀、惧、爱、恶、欲,七者弗学而能。”②特指爱情。孔尚任《桃花扇·逃难》:“情根爱胎,何时消败?”③常理;常情。《孙子·九地》:“兵之情主速,乘人之不及。”④情形;真实情况;实情。《左传·庄公十年》:“小大之狱,虽不能察,必以情。”⑤真实;真诚。《墨子·非攻上》:“情不知其不义也。故书其言以遗后世。” -
bi fu tian xian yin ,kui li nan wei qing 。
“bi fu tian xian yin ,kui li nan wei qing 。”shi gou chu chu :《yan he na fu xiu cai de sheng zi 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。
wu huang shao zu lie ,tian xia zai tai ping 。zhao xia zhu jun guo ,sui gong xiang qu ying 。
yuan he wu nian dong ,fang gong yin dong jing 。gong cao shang yan gong ,shi yue dang deng ming 。
nai shua er shi xian ,shi guan de hong sheng 。qun ru fu ji cai ,xiang he jian ze jing 。
nu qi bo yu he ,yin hang tu keng hong 。ci dou zi zhou gong ,wen zhang ji ming sheng 。
zi fei jue shu you ,nan shi er mu jing 。jin zhe zao zhen bao ,bu neng chu sheng ming 。
bi fu tian xian yin ,kui li nan wei qing 。wei qiu wen zhang xie ,bu gan du yu zheng 。
hai jia chi qi er ,ju ci jian fou peng 。shi gong pu tao zi ,yao guo xiang fu qing 。
fang tu chu shu men ,hao jiu nong ju qing 。he neng chong huan yan ,shu yi lou jue cheng 。
zuo wen zhao shu xia ,quan gong zuo bang zhen 。wen ren de ji zhi ,wen dao dang da hang 。
yin feng jiao duan ri ,leng yu se bu qing 。mian zai jie tu yu ,jia guo chi zi rong 。【zhu shi 】:
bi :
①gu dai de fang hang zheng ou hua 。wu bai jia wei bi 。《zhou li ·de guan ·sui ren 》:“wu jia wei lin ,wu lin wei li ,si li wei cuo (zàn),wu cuo wei bi 。”②bian yuan zhi de 。《zuo chuan ·xi gong er shi liu nian 》:“ji xiao gong fa wo bei bi 。”③bi lou 。《lun yu · zi han 》:“wu shao ye jian ,gu duo neng bi shi 。”④qing shi 。《zuo chuan ·xuan gong shi si nian 》:“guo wo er bu jia dao ,bi wo ye 。”⑤zi qian zhi ci 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi chen bu gan yi si wei hu 。”bi fu :
①bi lou jian bao zhi ren 。《lun yu ·yang huo 》:“~~ke yu shi jun zai ?”②zi chen de qian ci 。zhang heng 《dong jing fu 》:“~~gua shi ,er jin er hou ,nai zhi da han zhi de xin ,xian zai yu ci 。”fu :
(yi )①cheng nian nan zi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“nei mo yuan nv ,wai mo kuang fu 。”②jiu chen cong shi mou chong ti li lao dong de ren 。《shi jing ·zhou song ·yi xi 》:“lv shi nong fu ,bo jue bai gu 。”③jiu zhi fu lao yi de ren 。《bei shi ·dong wei jing di ji 》:“fa fu wu mo ren zhu zhang bin yan 。”④zhang fu ,fu nv de pei ou 。gu le fu 《mo shang sang 》:“shi jun zi you fu ,luo fu zi you fu 。”(shi jun :chen ci shi 。)⑤gu dai tu de mian ji chan wei ,deng yu yi bai mu 。《guan zi ·cheng ma 》:“si ju wei yi li ,wu li wei yi zhi ,wu zhi wei yi tian ,er tian wei yi fu ,san fu wei yi jia ,shi zhi ye 。”[fu ren ]1. gu chen zhu hou de qi he di wang de qie wei fu ren 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi you hou ,you fu ren 。”“tian zi zhi fei yue hou ,zhu hou yue fu ren 。”2.tang yi hou chen gao ji guan yuan de qi wei fu ren 。zhang hu 《ji ling tai 》:“guo (guó)guo fu ren cheng zhu en ,ping ming ji ma ru gong men 。”(ping ming :tian gang liang 。)3.dui yi hun fu nv de zun chen 。[fu zi ]1. gu dai dui nan zi de zun chen 。li chao wei 《liu yi chuan 》:“fu zi bu yuan qian li ,jiang you wei hu ?”(you wei :you suo zuo wei 。)2. kong men zun chen kong zi wei fu zi ,hou yan chen lao shi wei fu zi 。《lun yu ·xian wen 》:“fu zi shi ran hou yan 。”(shi :dang ji shi 。)(er )fú ①dai ci 。1. biao shi di san ren chen 。xiang dang yu “bi ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“fu jiang wei wo wei ,gu wu de yu zhi jie an 。”2. biao shi jin zhi 。xiang dang yu “zhe ”、“ci ”。《lun yu ·xian jin 》:“fu ren bu yan ,yan bi you zhong 。”3. biao shi yuan zhi 。xiang dang yu “na ”、“bi ”。《huai na zi ·ji su 》:“ci yi shi fei ,yu qu ye ;fu yi shi fei ,yu zhou ye 。”(yu qu :pian mian 。)②gou shou yu qi ci 。biao shi fa duan 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“fu zhan ,yong qi ye 。”③yu qi ci 。1.yong yu gou wei ,biao shi gan tan huo fa yi lun 。liu zong yuan 《san jie ·qian zhi lv 》:“jin re shi yan ,bei fu !”(shi :ci 。)2.biao yi wen huo fan jie 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“wu ge ,ke fu ?”tian :
①ru mei ;you kui yu 。《shi jing ·xiao ya ·xiao wan 》:“su xing ye mei ,wu tian er suo sheng 。”《jin shu ·fu xuan chuan lun 》:“kang ci zheng se ,bu que bi wei ,e e dang chao ,bu tian ji zhi zhe yi 。”(kang ci zheng se :yan yu ji ang ,biao qing yan su 。bi :jiu zheng 。e e :zheng zhi gan yan de yang zi 。)②qian ci 。《hou han shu ·yang ci chuan 》:“chen shou en pian te ,tian ren shi fu 。”xian :
(yi )①gu dai hang zheng ou hua zhi yi ,yuan zhi wang ji zhi de ,ji hou ye yong yi chen zhu hou jing nei zhi de 。zhou dai xian da yu jun ,qin dai yi hou xian xiao yu jun ,sui tang yi hou li shu zhou fu 。《li ji ·wang zhi 》:“tian xia zhi xian nei ,fang bai li zhi guo jiu 。”②tian xia 。《san guo zhi ·shu shu ·fa zheng chuan 》:“xian yuan zhi zhong ,liang ge mo chu 。” (er )xuán ①xuan gua 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“zhu ren huo gong zhou ,xian zhu yu men 。”②xuan liang zi yi 。《guo yu ·jin yu yi 》:“li ji qing shi shen sheng zhu qu wo yi su xian 。”(li ji :jin suo gong de hou yi ge fu ren 。shen sheng :jin suo gong de chang zi ,qian fu ren suo sheng 。qu wo :jin de bie dou ,zai jin shan xi wen xi xian dong bei 。su :jia su 。)③wei ji ;shu ji 。《lv shi chun qiu · zhi fen 》:“lu sheng yu shan ,er ming xian yu chu 。”④zhao shi ;ban bu 。《hou han shu ·huan tan chuan 》:“fu zhang guan zhi li ,yi li mo ren ,xian shang she fa ,yi bie shan e ,e ren zhu shang ze shan ren meng fu yi 。”⑤xiang cha da ;ju li yuan 。《xun zi ·wang zhi 》:“fu wang zhe zhi yu wang zhe ,zhi ren zhi yu ren zhi zhi ye ,shi ji wei xiang xian ye yi yuan yi 。”yin :
①zhi li ;zhang guan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“yi yin tian xia 。”②gu dai guan ming 。1.guan chang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“ling yin zi wen san shi wei ling yin 。”(ling yin :zhi zheng da chen 。shi :zuo guan 。)du fu 《zao tian fu ni yin mei yan zhong cheng 》:“jiu han kua xin yin 。”2.li cu zhi chang 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“men yin chu men 。”(men cu zhi chang sao chu men ting 。)kui :
xiu can 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu kui yu ren ,bu wei yu tian 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zong jiang dong fu xiong lian er wang wo ,wo he mian mu jian zhi ?zong bi bu yan ,ji du bu kui yu xin hu ?”li :
①shu ming 。li shu ,la xie qiao mu 。guo shi wei jian guo ,bao zai duo ci de ke dou nei ,cheng shou shi ke dou lie kai ,guo shi san chu 。②li shu de guo shi ,li zi 。you jiao “ban li ”。tao yuan ming 《ze zi 》:“tong zi chui jiu ling ,dan xun li yu li 。”③yin ju pa er fa dou 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“lin ji xue ,zhui (zhuì)zhui ji li 。”《lun yu ·ba yi 》:“zhou ren yi li ,yue shi min zhan li 。”④jian shi 。《li ji ·pin yi 》:“zhen mi yi li ,zhi ye 。”⑤jin jing ;yan su 。《shang shu ·shun dian 》:“zhi er wen ,kuan er li 。”nan :
(yi )nán kun nan ;jian nan 。yu “yi ”xiang dui 。《lao zi 》di er zhang :“gu you mo xiang sheng ,nan yi xiang cheng 。”li bai 《shu dao nan 》:“shu dao zhi nan ,nan yu shang qing tian 。” (er )nàn ①zai nan ;huo huan 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·wu du 》:“jian jia li bing yi bei nan 。”(li bing :mo kuai bing qi 。)te zhi bing nan ,fan kang huo pan luan 。gu yi 《guo qin lun 》:“yi fu zuo nan er qi miao hui 。”(qi miao :tian zi de zong miao 。hui :hui huai 。)su shi 《chao cuo lun 》:“wei ren ren jun zi hao jie zhi shi ,neng chu shen wei tian xia fan da nan ,yi qiu cheng da gong 。”②yuan chou 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“yi yu zhou wu wei nan 。”(zhou wu :zhou wu wang 。)《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“chu chang yu qin gou nan ,zhan yu han zhong 。”③ze bei ;ze nan 。《meng zi ·li lou xia 》:“yu qin shou you he nan yan ?”you jie wen ;fan bo 。《lun heng ·wen kong 》:“zao nan kong zi ,he shang yu yi ?”wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“bi xie shui ,nan ren ren 。”(ren ren :ning ren ,qiao yan chan mei de xiao ren 。)you bian bo de guan dian ,lun dian 。《han shu ·gao di ji 》:“(han wang )yi wen zhang liang ,liang fa ba nan 。” (san )nuó ①mao cheng de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·xi sang 》:“xi sang you a ,ji xie you nan 。”(a :tong “e ”,rou mei de yang zi 。)②qu zhu yi gui 。hou lai xie zuo “nuo ”。《zhou li ·xia guan ·fang xiang shi 》:“shuai bai li er shi nan ,yi suo shi qu yi 。”wei :
(yi )①zuo 。《shi jing ·zhou song ·feng nian 》:“wei jiu wei li ,zheng bi zu bi 。”(zheng :jin suo 。bi :gei yu 。)《lun yu ·xue er 》:“ji wei ren ye xiao di (tì)。”(di :tong “ti ”。you ai 。)②zhi zuo ;chuang zuo 。《li ji ·qu li xia 》:“wei gong shi ,bu zhan yu qiu mu 。”(qiu mu :mu de de shu 。)《han shu ·mei cheng chuan 》:“si ma xiang ru shan wei wen er chi 。”(chi :man 。)③zhi li 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“shan wei guo zhe ,cang lin sui man ,bu tou yu nong 。”(tou :dai duo ;hu shi 。)《lun yu ·wei zheng 》:“wei zheng yi de 。”④hang wei 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu chang qiu gu ren ren zhi xin ,huo yi er zhe zhi wei 。”(chang :ceng jing 。)⑤chong dang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wen gu er zhi xin ,ke yi wei shi yi 。”(wen :wen xi 。gu :jiu de zhi shi 。)⑥dang zuo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“ni wei yi xi feng wei ma 。”⑦bian wei ;cheng wei 。qu yuan 《li sao 》:“lan zhi bian er bu fang xi ,quan hui hua er wei mao 。”(lan 、zhi 、quan 、hui :jie xiang cao ming 。)⑧ren wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er zi wei wo yuan zhi hu ?”(zi :ni 。)⑨shi 。《zuo chuan ·xuan gong san nian 》:“yu wei bai shu ,yu er zu ye 。”⑩jie ci 。1. biao bei dong 。bei 。《san guo zhi · wu shu · lv meng chuan 》:“wei zhang liao deng suo xi 。”2.biao dui xiang 。dui ;xiang 。《zhan guo ce ·han ce er 》:“(yan zhong zi )yin wei nie zheng yu yue :‘chen you chou 。’”(11)lian ci 。ru guo 。《zhan guo ce ·qin ce si 》:“qin wei zhi zhi ,bi bu jiu ye 。”(12)yu qi ci 。1. yu “he ”xiang pei ,biao yi wen yu qi 。《lun yu ·ji shi 》:“he yi fa wei ?”(fa :jin gong 。)2. duo yong yu gou wei ,biao shi fan wen yu qi 。《han shu ·wai qi chuan xia ·zhao huang hou 》:“jin gu gao zhi ,fan nu wei !”(gu :gu yi 。) (er )wèi ①bang zhu 。《shi jing ·da ya ·fu yi 》:“gong shi yan yin ,fu lu lai wei 。”②jie ci 。1. biao dui xiang 。ti 。《lun yu ·xue er 》:“wei ren mou er bu zhong hu ?”2. biao yuan yin 。yin wei 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”3. biao mu de 。wei le 。《kong qiao dong na fei 》:“shen wu wei fu si 。”③tong “wei ”。jia zhuang 。《li ji ·tan gong xia 》:“fu zi wei fu wen ye zhe er guo zhi 。”qing :
①yi ban de qing gan huo qing xu 。《li ji ·li yun 》:“he wei ren qing ?xi 、nu 、ai 、ju 、ai 、e 、yu ,qi zhe fu xue er neng 。”②te zhi ai qing 。kong shang ren 《tao hua shan ·tao nan 》:“qing gen ai tai ,he shi xiao bai ?”③chang li ;chang qing 。《sun zi ·jiu de 》:“bing zhi qing zhu su ,cheng ren zhi bu ji 。”④qing xing ;zhen shi qing kuang ;shi qing 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xiao da zhi yu ,sui bu neng cha ,bi yi qing 。”⑤zhen shi ;zhen cheng 。《mo zi ·fei gong shang 》:“qing bu zhi ji bu yi ye 。gu shu ji yan yi wei hou shi 。”
今日更新
-
随步结金莲。
[2020-01-06]
-
无作无为,物外真空伴。
[2020-01-06]
-
常归一,证圆成了了,得赴仙都。
[2020-01-06]
-
无言可说,慨然脱底明彻。
[2020-01-06]
-
气凝神聚契空圆。
[2020-01-06]
今日推荐

