• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 不惟兒童輩,或有杖白頭。

    “不惟兒童輩,或有杖白頭。”詩句出處:《南溪始泛三首》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    榜舟南山下,上上不得返。幽事隨去多,孰能量近遠。
    陰沈過連樹,藏昂抵橫坂。石粗肆磨礪,波惡厭牽挽。
    或倚偏岸漁,竟就平洲飯。點點暮雨飄,梢梢新月偃。
    餘年懍無幾,休日愴已晚。自是病使然,非由取高蹇。
    南溪亦清駛,而無楫與舟。山農驚見之,隨我勸不休。
    不惟兒童輩,或有杖白頭。饋我籠中瓜,勸我此淹留。
    我雲以病歸,此已頗自由。幸有用餘俸,置居在西疇。
    囷倉米谷滿,未有旦夕憂。上去無得得,下來亦悠悠。
    但恐煩裡閭,時有緩急投。願為同社人,雞豚燕春秋。
    足弱不能步,自宜收朝跡。羸形可輿致,佳觀安事擲。
    即此南坂下,久聞有水石。拖舟入其間,溪流正清激。
    隨波吾未能,峻瀨乍可刺。鷺起若導吾,前飛數十尺。
    亭亭柳帶沙,團團松冠壁。歸時還盡夜,誰謂非事役。

    【註釋】:

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    惟:

    ①思考。《詩經·大雅·生民》:“載謀載惟。”《尚書·康誥》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副詞。隻;隻有。《左傳·僖公五年》:“鬼神非人實親,惟德是依。”③連詞。1. 表示並列關系。相當於“和”、“與”、“同”。《尚書·多方》:“告爾四國多方,惟爾殷侯尹民。”2. 表示讓步關系。雖然。《史記·淮陰侯列傳》:“惟信亦為大王不如也。”④介詞。以;由於。《尚書·盤庚中》:“亦惟汝故,以丕從厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助詞。用於句首或句中。《老子》第二十一章:“道之為物,惟恍惟惚。”

    兒:

    ①小孩子;兒童。《史記·扁鵲倉公列傳》:“聞秦人愛小兒,即為小兒醫。”②兒子。古樂府《木蘭詩》:“阿爺無大兒,木蘭無長兄。”也用作父母對兒女的稱呼。湯顯祖《牡丹亭·訓女》:“兒啊,爹三分說話你自心模。”(模:摸。自心模:自己體會。)也用於兒女在父母面前自稱。韓愈《琴操·履霜操》:“父兮兒寒,母兮兒饑,兒罪當笞,逐兒何為?”③年輕人,尤指青年男子。曹植《白馬篇》:“借問誰傢子?幽並遊俠兒。”李益《江南曲》:“早知潮有信,嫁與弄潮兒。”古樂府《木蘭詩》:“願借明駝千裡足,送兒還故鄉。”④助詞。名詞後綴。沈約《領邊繡》:“結縷坐花兒。”李清照《永遇樂·落日熔金》:“不如向,簾兒底下,聽人笑語。”

    童:

    ①男仆。《儀禮·既夕禮》:“童子執帚。”②兒童。《禮記·檀弓下》:“與其鄰童汪踦(qī)往。”(汪踦:人名。)杜牧《清明》:“借問酒傢何處有,牧童遙指杏花村。”③山無草木。《管子·侈靡》:“山不童而用贍。”(贍:豐富。)④牛羊無角。《詩經·小雅·賓之初筵》:“俾出童羖(gǔ)。”(俾:使。羖:公羊。)⑤頂禿。韓愈《進學解》:“頭童齒豁,竟死何裨。”(豁:缺。竟:至。裨:補益。)⑥愚昧無知。賈誼《新書 ·道術》:“反慧為童。”《白虎通·嫁娶》:“言己智能寡少如童蒙也。”⑦通“瞳”。《漢書·項籍傳贊》:“舜蓋重童子,項羽又重童子。”(重:重疊。)⑧通“同”。相同。《列子· 黃帝》:“狀不必童而智童。”

    輩:

    ①隊列。《史記·大宛列傳》:“一輩大者數百,小者百餘人。”②成批。《史記·張耳陳餘列傳》:“使者往十餘輩,輒死,若何以能得王。”③同類;同等。《史記·孫子吳起列傳》:“馬有上、中、下輩。”④輩分;行輩。《晉書·吐谷渾傳》:“當在汝之子孫輩耳。”

    或:

    ①有的人;有的(物)。《史記·陳涉世傢》:“或以為死,或以為亡。”(亡:逃亡。)《論語·先進》:“如或知爾,則何以哉?”②副詞。1. 或許;也許。范縝《神滅論》:“刃之與利,或如來說。”2.又。《詩經·小雅·賓之初筵》:“既立之監,或佐之史。”(監:酒監。史:席間禦史。)《史記·李將軍列傳》:“軍之導,或失道,後大將軍。”③連詞。1.或者。《荀子·修身》:“則千裡雖遠,亦或遲或速,或先或後,胡為乎其不可以相及也。”(及:到。)2. 如果。《水經註·江水》:“或王命急宣,有時朝發白帝,暮到江陵。”④助詞。用在否定句中。《詩經·小雅·天保》:“如松柏之茂,無不爾或承。”(承:繼承。)⑤通“惑”。迷惑。《孟子·告子上》:“無或乎王之不智也。”《淮南子·汜論》:“論事如此,豈不或哉!”⑥疑怪。《孟子·告子上》:“無或乎王之不智也。”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    杖:

    ①手杖;拐杖。《論語·微子》:“植其杖而蕓。”(蕓:除草。)②泛指棍棒或棍狀物。《呂氏春秋·貴卒》:“衣鐵甲操鐵杖以戰。”③兵器《漢書·西域傳》:“(烏弋)以金銀飾杖。”④古代刑法名。《新唐書·刑法志》:“其用刑有五……二曰杖。”⑤刑具名。關漢卿《竇娥冤》第二折:“一杖下,一道血,一層皮。”⑥執;持。《尚書·牧誓》:“王左杖黃鋮。”⑦依憑。《左傳·襄公八年》:“杖信以待晉。”

    白:

    ①白色。《荀子·榮辱》:“目辨白黑美惡。”(辨:辨別。)②純潔。《韓非子·說疑》:“竦(sǒng)心白意。”(竦:恭敬。)③皎潔;明亮。白居易《琵琶行》:“唯見江心秋月白。”④彰明;顯赫。《荀子·天論》:“禮義不加於國傢,則功名不白。”⑤表明;陳述。《呂氏春秋·士節》:“吾將以死白之。”⑥稟告;報告。柳宗元《段太尉逸事狀》:“太尉自州以狀白府。”⑦徒然;平白地。李白《越女詞》五首之四:“相看月未墮,白地斷肝腸。”


  • 不惟儿童辈,或有杖白头。

    “不惟儿童辈,或有杖白头。”诗句出处:《南溪始泛三首》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    榜舟南山下,上上不得返。幽事随去多,孰能量近远。
    阴沈过连树,藏昂抵横坂。石粗肆磨砺,波恶厌牵挽。
    或倚偏岸渔,竟就平洲饭。点点暮雨飘,梢梢新月偃。
    余年懔无几,休日怆已晚。自是病使然,非由取高蹇。
    南溪亦清驶,而无楫与舟。山农惊见之,随我劝不休。
    不惟儿童辈,或有杖白头。馈我笼中瓜,劝我此淹留。
    我云以病归,此已颇自由。幸有用余俸,置居在西畴。
    囷仓米谷满,未有旦夕忧。上去无得得,下来亦悠悠。
    但恐烦里闾,时有缓急投。愿为同社人,鸡豚燕春秋。
    足弱不能步,自宜收朝迹。羸形可舆致,佳观安事掷。
    即此南坂下,久闻有水石。拖舟入其间,溪流正清激。
    随波吾未能,峻濑乍可刺。鹭起若导吾,前飞数十尺。
    亭亭柳带沙,团团松冠壁。归时还尽夜,谁谓非事役。

    【注释】:

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    惟:

    ①思考。《诗经·大雅·生民》:“载谋载惟。”《尚书·康诰》:“惟文王之敬忌。”(敬忌:敬德忌刑。)②副词。只;只有。《左传·僖公五年》:“鬼神非人实亲,惟德是依。”③连词。1. 表示并列关系。相当于“和”、“与”、“同”。《尚书·多方》:“告尔四国多方,惟尔殷侯尹民。”2. 表示让步关系。虽然。《史记·淮阴侯列传》:“惟信亦为大王不如也。”④介词。以;由于。《尚书·盘庚中》:“亦惟汝故,以丕从厥志。”(丕:大。厥:其。)⑤助词。用于句首或句中。《老子》第二十一章:“道之为物,惟恍惟惚。”

    儿:

    ①小孩子;儿童。《史记·扁鹊仓公列传》:“闻秦人爱小儿,即为小儿医。”②儿子。古乐府《木兰诗》:“阿爷无大儿,木兰无长兄。”也用作父母对儿女的称呼。汤显祖《牡丹亭·训女》:“儿啊,爹三分说话你自心模。”(模:摸。自心模:自己体会。)也用于儿女在父母面前自称。韩愈《琴操·履霜操》:“父兮儿寒,母兮儿饥,儿罪当笞,逐儿何为?”③年轻人,尤指青年男子。曹植《白马篇》:“借问谁家子?幽并游侠儿。”李益《江南曲》:“早知潮有信,嫁与弄潮儿。”古乐府《木兰诗》:“愿借明驼千里足,送儿还故乡。”④助词。名词后缀。沈约《领边绣》:“结缕坐花儿。”李清照《永遇乐·落日熔金》:“不如向,帘儿底下,听人笑语。”

    童:

    ①男仆。《仪礼·既夕礼》:“童子执帚。”②儿童。《礼记·檀弓下》:“与其邻童汪踦(qī)往。”(汪踦:人名。)杜牧《清明》:“借问酒家何处有,牧童遥指杏花村。”③山无草木。《管子·侈靡》:“山不童而用赡。”(赡:丰富。)④牛羊无角。《诗经·小雅·宾之初筵》:“俾出童羖(gǔ)。”(俾:使。羖:公羊。)⑤顶秃。韩愈《进学解》:“头童齿豁,竟死何裨。”(豁:缺。竟:至。裨:补益。)⑥愚昧无知。贾谊《新书 ·道术》:“反慧为童。”《白虎通·嫁娶》:“言己智能寡少如童蒙也。”⑦通“瞳”。《汉书·项籍传赞》:“舜盖重童子,项羽又重童子。”(重:重叠。)⑧通“同”。相同。《列子· 黄帝》:“状不必童而智童。”

    辈:

    ①队列。《史记·大宛列传》:“一辈大者数百,小者百余人。”②成批。《史记·张耳陈余列传》:“使者往十余辈,辄死,若何以能得王。”③同类;同等。《史记·孙子吴起列传》:“马有上、中、下辈。”④辈分;行辈。《晋书·吐谷浑传》:“当在汝之子孙辈耳。”

    或:

    ①有的人;有的(物)。《史记·陈涉世家》:“或以为死,或以为亡。”(亡:逃亡。)《论语·先进》:“如或知尔,则何以哉?”②副词。1. 或许;也许。范缜《神灭论》:“刃之与利,或如来说。”2.又。《诗经·小雅·宾之初筵》:“既立之监,或佐之史。”(监:酒监。史:席间御史。)《史记·李将军列传》:“军之导,或失道,后大将军。”③连词。1.或者。《荀子·修身》:“则千里虽远,亦或迟或速,或先或后,胡为乎其不可以相及也。”(及:到。)2. 如果。《水经注·江水》:“或王命急宣,有时朝发白帝,暮到江陵。”④助词。用在否定句中。《诗经·小雅·天保》:“如松柏之茂,无不尔或承。”(承:继承。)⑤通“惑”。迷惑。《孟子·告子上》:“无或乎王之不智也。”《淮南子·汜论》:“论事如此,岂不或哉!”⑥疑怪。《孟子·告子上》:“无或乎王之不智也。”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    杖:

    ①手杖;拐杖。《论语·微子》:“植其杖而芸。”(芸:除草。)②泛指棍棒或棍状物。《吕氏春秋·贵卒》:“衣铁甲操铁杖以战。”③兵器《汉书·西域传》:“(乌弋)以金银饰杖。”④古代刑法名。《新唐书·刑法志》:“其用刑有五……二曰杖。”⑤刑具名。关汉卿《窦娥冤》第二折:“一杖下,一道血,一层皮。”⑥执;持。《尚书·牧誓》:“王左杖黄铖。”⑦依凭。《左传·襄公八年》:“杖信以待晋。”

    白:

    ①白色。《荀子·荣辱》:“目辨白黑美恶。”(辨:辨别。)②纯洁。《韩非子·说疑》:“竦(sǒng)心白意。”(竦:恭敬。)③皎洁;明亮。白居易《琵琶行》:“唯见江心秋月白。”④彰明;显赫。《荀子·天论》:“礼义不加于国家,则功名不白。”⑤表明;陈述。《吕氏春秋·士节》:“吾将以死白之。”⑥禀告;报告。柳宗元《段太尉逸事状》:“太尉自州以状白府。”⑦徒然;平白地。李白《越女词》五首之四:“相看月未堕,白地断肝肠。”


  • bu wei er tong bei ,huo you zhang bai tou 。

    “bu wei er tong bei ,huo you zhang bai tou 。”shi gou chu chu :《na xi shi fan san shou 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    bang zhou na shan xia ,shang shang bu de fan 。you shi sui qu duo ,shu neng liang jin yuan 。
    yin shen guo lian shu ,cang ang di heng ban 。dan cu si mo li ,bo e ya qian wan 。
    huo yi pian an yu ,jing jiu ping zhou fan 。dian dian mu yu piao ,sao sao xin yue yan 。
    yu nian lin mo ji ,xiu ri chuang yi wan 。zi shi bing shi ran ,fei you qu gao jian 。
    na xi yi qing shi ,er mo ji yu zhou 。shan nong jing jian zhi ,sui wo quan bu xiu 。
    bu wei er tong bei ,huo you zhang bai tou 。kui wo long zhong gua ,quan wo ci yan liu 。
    wo yun yi bing gui ,ci yi po zi you 。xing you yong yu feng ,zhi ju zai xi chou 。
    qun cang mi gu man ,wei you dan xi you 。shang qu mo de de ,xia lai yi you you 。
    dan kong fan li lv ,shi you huan ji tou 。yuan wei tong she ren ,ji tun yan chun qiu 。
    zu ruo bu neng bu ,zi yi shou chao ji 。lei xing ke yu zhi ,jia guan an shi zhi 。
    ji ci na ban xia ,jiu wen you shui dan 。tuo zhou ru ji jian ,xi liu zheng qing ji 。
    sui bo wu wei neng ,jun lai zha ke ci 。lu qi re dao wu ,qian fei shu shi che 。
    ting ting liu dai sha ,tuan tuan song guan bi 。gui shi hai jin ye ,shei wei fei shi yi 。

    【zhu shi 】:

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    wei :

    ①sai kao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“zai mou zai wei 。”《shang shu ·kang gao 》:“wei wen wang zhi jing ji 。”(jing ji :jing de ji xing 。)②fu ci 。zhi ;zhi you 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“gui shen fei ren shi qin ,wei de shi yi 。”③lian ci 。1. biao shi bing lie guan ji 。xiang dang yu “he ”、“yu ”、“tong ”。《shang shu ·duo fang 》:“gao er si guo duo fang ,wei er yan hou yin min 。”2. biao shi rang bu guan ji 。sui ran 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“wei xin yi wei da wang bu ru ye 。”④jie ci 。yi ;you yu 。《shang shu ·pan geng zhong 》:“yi wei ru gu ,yi pi cong jue zhi 。”(pi :da 。jue :ji 。)⑤zhu ci 。yong yu gou shou huo gou zhong 。《lao zi 》di er shi yi zhang :“dao zhi wei wu ,wei huang wei hu 。”

    er :

    ①xiao hai zi ;er tong 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“wen qin ren ai xiao er ,ji wei xiao er yi 。”②er zi 。gu le fu 《mu lan shi 》:“a ye mo da er ,mu lan mo chang xiong 。”ye yong zuo fu mu dui er nv de chen hu 。shang xian zu 《mu dan ting ·xun nv 》:“er a ,die san fen shui hua ni zi xin mo 。”(mo :mo 。zi xin mo :zi ji ti hui 。)ye yong yu er nv zai fu mu mian qian zi chen 。han yu 《qin cao ·lv shuang cao 》:“fu xi er han ,mu xi er ji ,er zui dang chi ,zhu er he wei ?”③nian qing ren ,you zhi qing nian nan zi 。cao zhi 《bai ma pian 》:“jie wen shei jia zi ?you bing you xia er 。”li yi 《jiang na qu 》:“zao zhi chao you xin ,jia yu long chao er 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“yuan jie ming tuo qian li zu ,song er hai gu xiang 。”④zhu ci 。ming ci hou chuo 。shen yao 《ling bian xiu 》:“jie lv zuo hua er 。”li qing zhao 《yong yu le ·la ri rong jin 》:“bu ru xiang ,lian er de xia ,ting ren xiao yu 。”

    tong :

    ①nan pu 。《yi li ·ji xi li 》:“tong zi zhi zhou 。”②er tong 。《li ji ·tan gong xia 》:“yu ji lin tong wang ji (qī)wang 。”(wang ji :ren ming 。)du mu 《qing ming 》:“jie wen jiu jia he chu you ,mu tong yao zhi xing hua cun 。”③shan mo cao mu 。《guan zi ·chi mi 》:“shan bu tong er yong shan 。”(shan :feng fu 。)④niu yang mo jiao 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“bi chu tong gu (gǔ)。”(bi :shi 。gu :gong yang 。)⑤ding tu 。han yu 《jin xue jie 》:“tou tong chi hua ,jing si he bi 。”(hua :que 。jing :zhi 。bi :bu yi 。)⑥yu mei mo zhi 。gu yi 《xin shu ·dao shu 》:“fan hui wei tong 。”《bai hu tong ·jia qu 》:“yan ji zhi neng gua shao ru tong meng ye 。”⑦tong “tong ”。《han shu ·xiang ji chuan zan 》:“shun gai chong tong zi ,xiang yu you chong tong zi 。”(chong :chong die 。)⑧tong “tong ”。xiang tong 。《lie zi · huang di 》:“zhuang bu bi tong er zhi tong 。”

    bei :

    ①dui lie 。《shi ji ·da wan lie chuan 》:“yi bei da zhe shu bai ,xiao zhe bai yu ren 。”②cheng pi 。《shi ji ·zhang er chen yu lie chuan 》:“shi zhe wang shi yu bei ,zhe si ,re he yi neng de wang 。”③tong lei ;tong deng 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“ma you shang 、zhong 、xia bei 。”④bei fen ;hang bei 。《jin shu ·tu gu hun chuan 》:“dang zai ru zhi zi sun bei er 。”

    huo :

    ①you de ren ;you de (wu )。《shi ji ·chen she shi jia 》:“huo yi wei si ,huo yi wei wang 。”(wang :tao wang 。)《lun yu ·xian jin 》:“ru huo zhi er ,ze he yi zai ?”②fu ci 。1. huo hu ;ye hu 。fan zhen 《shen mie lun 》:“ren zhi yu li ,huo ru lai shui 。”2.you 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“ji li zhi jian ,huo zuo zhi shi 。”(jian :jiu jian 。shi :xi jian yu shi 。)《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“jun zhi dao ,huo shi dao ,hou da jiang jun 。”③lian ci 。1.huo zhe 。《xun zi ·xiu shen 》:“ze qian li sui yuan ,yi huo chi huo su ,huo xian huo hou ,hu wei hu ji bu ke yi xiang ji ye 。”(ji :dao 。)2. ru guo 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“huo wang ming ji xuan ,you shi chao fa bai di ,mu dao jiang ling 。”④zhu ci 。yong zai fou ding gou zhong 。《shi jing ·xiao ya ·tian bao 》:“ru song bai zhi mao ,mo bu er huo cheng 。”(cheng :ji cheng 。)⑤tong “huo ”。mi huo 。《meng zi ·gao zi shang 》:“mo huo hu wang zhi bu zhi ye 。”《huai na zi ·si lun 》:“lun shi ru ci ,qi bu huo zai !”⑥yi guai 。《meng zi ·gao zi shang 》:“mo huo hu wang zhi bu zhi ye 。”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    zhang :

    ①shou zhang ;guai zhang 。《lun yu ·wei zi 》:“zhi ji zhang er yun 。”(yun :chu cao 。)②fan zhi gun bang huo gun zhuang wu 。《lv shi chun qiu ·gui cu 》:“yi tie jia cao tie zhang yi zhan 。”③bing qi 《han shu ·xi yu chuan 》:“(wu yi )yi jin yin shi zhang 。”④gu dai xing fa ming 。《xin tang shu ·xing fa zhi 》:“ji yong xing you wu ……er yue zhang 。”⑤xing ju ming 。guan han qing 《dou e yuan 》di er she :“yi zhang xia ,yi dao xie ,yi ceng pi 。”⑥zhi ;chi 。《shang shu ·mu shi 》:“wang zuo zhang huang cheng 。”⑦yi ping 。《zuo chuan ·xiang gong ba nian 》:“zhang xin yi dai jin 。”

    bai :

    ①bai se 。《xun zi ·rong ru 》:“mu bian bai hei mei e 。”(bian :bian bie 。)②chun jie 。《han fei zi ·shui yi 》:“song (sǒng)xin bai yi 。”(song :gong jing 。)③jiao jie ;ming liang 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“wei jian jiang xin qiu yue bai 。”④zhang ming ;xian he 。《xun zi ·tian lun 》:“li yi bu jia yu guo jia ,ze gong ming bu bai 。”⑤biao ming ;chen shu 。《lv shi chun qiu ·shi jie 》:“wu jiang yi si bai zhi 。”⑥bing gao ;bao gao 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“tai wei zi zhou yi zhuang bai fu 。”⑦tu ran ;ping bai de 。li bai 《yue nv ci 》wu shou zhi si :“xiang kan yue wei duo ,bai de duan gan chang 。”