• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 納隍孜孜,考考切切。

    “納隍孜孜,考考切切。”詩句出處:《大蜀皇帝壽春節進堯銘舜頌二首·舜頌》;是唐朝詩人貫休的作品。

    高高歷山,有黍有粟。皇皇大舜,合堯玄德。五典克從,
    四門伊穆。大道將行,天下為公。臨下有赫,選賢用能。
    吾皇則之,無斁無逸。綏厥品匯,光光得一。千輻臨頂,
    十在隨蹕。大哉大同,為光為龍。吾皇則之,聖謀隆隆。
    納隍孜孜,考考切切。六宗是禋,五瑞斯列。排麟環鳳,
    披香立雪。四夷納贐,九圍有截。昔救世師,降生竺乾。
    壽春亦然,萬年萬年。

    【註釋】:

    納:

    ①收進;收藏。《詩經·豳風·七月》:“九月築場圃,十月納禾稼。”(場圃:曬糧食的場地。)②接受。《韓非子·說林上》:“溫人之周,周不納。”③獻出;貢獻。司馬遷《報任安書》:“上之,不能納忠效信,有奇策才力之譽。”又指歸還。《韓非子·外儲說左下》:“遂納璽而去,文侯不受。”又指交納,上交。《鹽鐵論 · 本議》:“農上納其獲。”杜荀鶴《山中寡婦》:“桑柘廢來猶納稅。”④縫綴。《論衡·程材》:“納縷之工不能織錦。”

    隍:

    無水的護城壕。東方朔《七諫·謬諫》:“悲太山之為隍兮。”《列子·周穆王》:“藏諸隍中。”

    孜:

    [孜孜]勤勉不怠。《尚書·益稷》:“予思日孜孜。”《史記·滑稽列傳》:“此士之所以日夜孜孜,修學行道,不敢止也。”

    考:

    ①老。《漢書·元帝紀》:“黎庶康寧,考終厥命。”(黎庶:百姓。厥:其。命:天年。)②死去的父親。《楚辭·離騷》:“朕皇考曰伯庸。”(朕:我。皇:偉大。)③考察;考核。《尚書·舜典》:“三載考績。”《史記·封禪書》:“遊碣石,考入海方士。”(方士:方術之士。)④成全。《禮記·禮運》:“以考其信。”又指完成;作成。《左傳·隱公五年》:“考仲子之宮。”⑤推求;研究。《史記·太史公自序》:“三代尚矣,年紀不可考。”(三代:指上古。尚:久遠。)⑥敲擊。李白《春日行》:“撾(zhuā)鐘考鼓宮殿傾。”(撾:擊打。)

    切:

    (一)①用刀切開。《列子·湯問》:“用之切玉如切泥焉。”②磨。《史記·刺客列傳》:“此臣之日夜切齒腐心也。” (二)qiè ①摩擦;接觸。王安石《汴說》:“肩相切,踵相籍。”(籍:踐踏。)②貼近;接近。《荀子·勸學》:“《詩經》《尚書》故而不切。”(故:前代的掌故。不切:不切近現實。)③切合。劉勰《文心雕龍·物色》:“故巧言切狀,如印之印泥。”④誠懇;直率。《史記·萬石張叔列傳》:“建為郎中令,事有可言,屏人直言,極切。”⑤深;深切。《史記·平津侯主父列傳》:“臣聞明主不惡切諫以博觀。”⑥急迫;殷切。辛棄疾《賀新郭·別茂嘉十二弟》:“杜鵑聲切。”⑦指中醫以手摸脈診病。《史記·扁鵲倉公列傳》:“意治病人,必先切其脈,乃治之。”(意:人名。)⑧反切的簡稱。反切是我國傳統的一種註音方法,即取上一個字的聲母與下一個字的韻母和聲調,拼成一個音,來註某一個字的讀音。

    切切:

    ①督責,責勉。《論語·子路》:“~~偲偲,怡怡也,可謂士矣。”②急切,急迫。《後漢書·竇憲傳》:“而詔書~~,猶以舅氏田宅為言。”③憂愁的樣子。江淹《傷愛子賦》:“心~~而內圮。”④謂風聲淒厲。歐陽修《秋聲賦》:“淒淒~~,呼號奮發。”⑤狀細微的聲音。白居易《琵琶行》:“大弦嘈嘈如急雨,小弦~~如私語。”

    切:

    (一)①用刀切開。《列子·湯問》:“用之切玉如切泥焉。”②磨。《史記·刺客列傳》:“此臣之日夜切齒腐心也。” (二)qiè ①摩擦;接觸。王安石《汴說》:“肩相切,踵相籍。”(籍:踐踏。)②貼近;接近。《荀子·勸學》:“《詩經》《尚書》故而不切。”(故:前代的掌故。不切:不切近現實。)③切合。劉勰《文心雕龍·物色》:“故巧言切狀,如印之印泥。”④誠懇;直率。《史記·萬石張叔列傳》:“建為郎中令,事有可言,屏人直言,極切。”⑤深;深切。《史記·平津侯主父列傳》:“臣聞明主不惡切諫以博觀。”⑥急迫;殷切。辛棄疾《賀新郭·別茂嘉十二弟》:“杜鵑聲切。”⑦指中醫以手摸脈診病。《史記·扁鵲倉公列傳》:“意治病人,必先切其脈,乃治之。”(意:人名。)⑧反切的簡稱。反切是我國傳統的一種註音方法,即取上一個字的聲母與下一個字的韻母和聲調,拼成一個音,來註某一個字的讀音。


  • 纳隍孜孜,考考切切。

    “纳隍孜孜,考考切切。”诗句出处:《大蜀皇帝寿春节进尧铭舜颂二首·舜颂》;是唐朝诗人贯休的作品。

    高高历山,有黍有粟。皇皇大舜,合尧玄德。五典克从,
    四门伊穆。大道将行,天下为公。临下有赫,选贤用能。
    吾皇则之,无斁无逸。绥厥品汇,光光得一。千辐临顶,
    十在随跸。大哉大同,为光为龙。吾皇则之,圣谋隆隆。
    纳隍孜孜,考考切切。六宗是禋,五瑞斯列。排麟环凤,
    披香立雪。四夷纳赆,九围有截。昔救世师,降生竺乾。
    寿春亦然,万年万年。

    【注释】:

    纳:

    ①收进;收藏。《诗经·豳风·七月》:“九月筑场圃,十月纳禾稼。”(场圃:晒粮食的场地。)②接受。《韩非子·说林上》:“温人之周,周不纳。”③献出;贡献。司马迁《报任安书》:“上之,不能纳忠效信,有奇策才力之誉。”又指归还。《韩非子·外储说左下》:“遂纳玺而去,文侯不受。”又指交纳,上交。《盐铁论 · 本议》:“农上纳其获。”杜荀鹤《山中寡妇》:“桑柘废来犹纳税。”④缝缀。《论衡·程材》:“纳缕之工不能织锦。”

    隍:

    无水的护城壕。东方朔《七谏·谬谏》:“悲太山之为隍兮。”《列子·周穆王》:“藏诸隍中。”

    孜:

    [孜孜]勤勉不怠。《尚书·益稷》:“予思日孜孜。”《史记·滑稽列传》:“此士之所以日夜孜孜,修学行道,不敢止也。”

    考:

    ①老。《汉书·元帝纪》:“黎庶康宁,考终厥命。”(黎庶:百姓。厥:其。命:天年。)②死去的父亲。《楚辞·离骚》:“朕皇考曰伯庸。”(朕:我。皇:伟大。)③考察;考核。《尚书·舜典》:“三载考绩。”《史记·封禅书》:“游碣石,考入海方士。”(方士:方术之士。)④成全。《礼记·礼运》:“以考其信。”又指完成;作成。《左传·隐公五年》:“考仲子之宫。”⑤推求;研究。《史记·太史公自序》:“三代尚矣,年纪不可考。”(三代:指上古。尚:久远。)⑥敲击。李白《春日行》:“挝(zhuā)钟考鼓宫殿倾。”(挝:击打。)

    切:

    (一)①用刀切开。《列子·汤问》:“用之切玉如切泥焉。”②磨。《史记·刺客列传》:“此臣之日夜切齿腐心也。” (二)qiè ①摩擦;接触。王安石《汴说》:“肩相切,踵相籍。”(籍:践踏。)②贴近;接近。《荀子·劝学》:“《诗经》《尚书》故而不切。”(故:前代的掌故。不切:不切近现实。)③切合。刘勰《文心雕龙·物色》:“故巧言切状,如印之印泥。”④诚恳;直率。《史记·万石张叔列传》:“建为郎中令,事有可言,屏人直言,极切。”⑤深;深切。《史记·平津侯主父列传》:“臣闻明主不恶切谏以博观。”⑥急迫;殷切。辛弃疾《贺新郭·别茂嘉十二弟》:“杜鹃声切。”⑦指中医以手摸脉诊病。《史记·扁鹊仓公列传》:“意治病人,必先切其脉,乃治之。”(意:人名。)⑧反切的简称。反切是我国传统的一种注音方法,即取上一个字的声母与下一个字的韵母和声调,拼成一个音,来注某一个字的读音。

    切切:

    ①督责,责勉。《论语·子路》:“~~偲偲,怡怡也,可谓士矣。”②急切,急迫。《后汉书·窦宪传》:“而诏书~~,犹以舅氏田宅为言。”③忧愁的样子。江淹《伤爱子赋》:“心~~而内圮。”④谓风声凄厉。欧阳修《秋声赋》:“凄凄~~,呼号奋发。”⑤状细微的声音。白居易《琵琶行》:“大弦嘈嘈如急雨,小弦~~如私语。”

    切:

    (一)①用刀切开。《列子·汤问》:“用之切玉如切泥焉。”②磨。《史记·刺客列传》:“此臣之日夜切齿腐心也。” (二)qiè ①摩擦;接触。王安石《汴说》:“肩相切,踵相籍。”(籍:践踏。)②贴近;接近。《荀子·劝学》:“《诗经》《尚书》故而不切。”(故:前代的掌故。不切:不切近现实。)③切合。刘勰《文心雕龙·物色》:“故巧言切状,如印之印泥。”④诚恳;直率。《史记·万石张叔列传》:“建为郎中令,事有可言,屏人直言,极切。”⑤深;深切。《史记·平津侯主父列传》:“臣闻明主不恶切谏以博观。”⑥急迫;殷切。辛弃疾《贺新郭·别茂嘉十二弟》:“杜鹃声切。”⑦指中医以手摸脉诊病。《史记·扁鹊仓公列传》:“意治病人,必先切其脉,乃治之。”(意:人名。)⑧反切的简称。反切是我国传统的一种注音方法,即取上一个字的声母与下一个字的韵母和声调,拼成一个音,来注某一个字的读音。


  • na huang zi zi ,kao kao qie qie 。

    “na huang zi zi ,kao kao qie qie 。”shi gou chu chu :《da shu huang di shou chun jie jin yao ming shun song er shou ·shun song 》;shi tang chao shi ren guan xiu de zuo pin 。

    gao gao li shan ,you shu you su 。huang huang da shun ,ge yao xuan de 。wu dian ke cong ,
    si men yi mu 。da dao jiang hang ,tian xia wei gong 。lin xia you he ,shua xian yong neng 。
    wu huang ze zhi ,mo du mo yi 。sui jue pin hui ,guang guang de yi 。qian fu lin ding ,
    shi zai sui bi 。da zai da tong ,wei guang wei long 。wu huang ze zhi ,sheng mou long long 。
    na huang zi zi ,kao kao qie qie 。liu zong shi yin ,wu rui si lie 。pai lin huan feng ,
    pi xiang li xue 。si yi na jin ,jiu wei you jie 。xi jiu shi shi ,jiang sheng zhu gan 。
    shou chun yi ran ,mo nian mo nian 。

    【zhu shi 】:

    na :

    ①shou jin ;shou cang 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“jiu yue zhu chang pu ,shi yue na he jia 。”(chang pu :shai liang shi de chang de 。)②jie shou 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“wen ren zhi zhou ,zhou bu na 。”③suo chu ;gong suo 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“shang zhi ,bu neng na zhong xiao xin ,you ji ce cai li zhi yu 。”you zhi gui hai 。《han fei zi ·wai chu shui zuo xia 》:“sui na xi er qu ,wen hou bu shou 。”you zhi jiao na ,shang jiao 。《yan tie lun · ben yi 》:“nong shang na ji huo 。”du xun he 《shan zhong gua fu 》:“sang zhe fei lai you na shui 。”④feng chuo 。《lun heng ·cheng cai 》:“na lv zhi gong bu neng zhi jin 。”

    huang :

    mo shui de hu cheng hao 。dong fang shuo 《qi jian ·miu jian 》:“bei tai shan zhi wei huang xi 。”《lie zi ·zhou mu wang 》:“cang zhu huang zhong 。”

    zi :

    [zi zi ]qin mian bu dai 。《shang shu ·yi ji 》:“yu sai ri zi zi 。”《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“ci shi zhi suo yi ri ye zi zi ,xiu xue hang dao ,bu gan zhi ye 。”

    kao :

    ①lao 。《han shu ·yuan di ji 》:“li shu kang ning ,kao zhong jue ming 。”(li shu :bai xing 。jue :ji 。ming :tian nian 。)②si qu de fu qin 。《chu ci ·li sao 》:“zhen huang kao yue bai yong 。”(zhen :wo 。huang :wei da 。)③kao cha ;kao he 。《shang shu ·shun dian 》:“san zai kao ji 。”《shi ji ·feng chan shu 》:“you jie dan ,kao ru hai fang shi 。”(fang shi :fang shu zhi shi 。)④cheng quan 。《li ji ·li yun 》:“yi kao ji xin 。”you zhi wan cheng ;zuo cheng 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“kao zhong zi zhi gong 。”⑤tui qiu ;yan jiu 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“san dai shang yi ,nian ji bu ke kao 。”(san dai :zhi shang gu 。shang :jiu yuan 。)⑥qiao ji 。li bai 《chun ri hang 》:“wo (zhuā)zhong kao gu gong dian qing 。”(wo :ji da 。)

    qie :

    (yi )①yong dao qie kai 。《lie zi ·shang wen 》:“yong zhi qie yu ru qie ni yan 。”②mo 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci chen zhi ri ye qie chi fu xin ye 。” (er )qiè ①ma ca ;jie chu 。wang an dan 《bian shui 》:“jian xiang qie ,zhong xiang ji 。”(ji :jian ta 。)②tie jin ;jie jin 。《xun zi ·quan xue 》:“《shi jing 》《shang shu 》gu er bu qie 。”(gu :qian dai de zhang gu 。bu qie :bu qie jin xian shi 。)③qie ge 。liu xie 《wen xin diao long ·wu se 》:“gu qiao yan qie zhuang ,ru yin zhi yin ni 。”④cheng ken ;zhi lv 。《shi ji ·mo dan zhang shu lie chuan 》:“jian wei lang zhong ling ,shi you ke yan ,bing ren zhi yan ,ji qie 。”⑤shen ;shen qie 。《shi ji ·ping jin hou zhu fu lie chuan 》:“chen wen ming zhu bu e qie jian yi bo guan 。”⑥ji pai ;yan qie 。xin qi ji 《he xin guo ·bie mao jia shi er di 》:“du juan sheng qie 。”⑦zhi zhong yi yi shou mo mai zhen bing 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“yi zhi bing ren ,bi xian qie ji mai ,nai zhi zhi 。”(yi :ren ming 。)⑧fan qie de jian chen 。fan qie shi wo guo chuan tong de yi chong zhu yin fang fa ,ji qu shang yi ge zi de sheng mu yu xia yi ge zi de yun mu he sheng diao ,pin cheng yi ge yin ,lai zhu mou yi ge zi de dou yin 。

    qie qie :

    ①du ze ,ze mian 。《lun yu ·zi lu 》:“~~cai cai ,yi yi ye ,ke wei shi yi 。”②ji qie ,ji pai 。《hou han shu ·dou xian chuan 》:“er zhao shu ~~,you yi jiu shi tian zhai wei yan 。”③you chou de yang zi 。jiang yan 《shang ai zi fu 》:“xin ~~er nei pi 。”④wei feng sheng qi li 。ou yang xiu 《qiu sheng fu 》:“qi qi ~~,hu hao fen fa 。”⑤zhuang xi wei de sheng yin 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“da xian cao cao ru ji yu ,xiao xian ~~ru si yu 。”

    qie :

    (yi )①yong dao qie kai 。《lie zi ·shang wen 》:“yong zhi qie yu ru qie ni yan 。”②mo 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci chen zhi ri ye qie chi fu xin ye 。” (er )qiè ①ma ca ;jie chu 。wang an dan 《bian shui 》:“jian xiang qie ,zhong xiang ji 。”(ji :jian ta 。)②tie jin ;jie jin 。《xun zi ·quan xue 》:“《shi jing 》《shang shu 》gu er bu qie 。”(gu :qian dai de zhang gu 。bu qie :bu qie jin xian shi 。)③qie ge 。liu xie 《wen xin diao long ·wu se 》:“gu qiao yan qie zhuang ,ru yin zhi yin ni 。”④cheng ken ;zhi lv 。《shi ji ·mo dan zhang shu lie chuan 》:“jian wei lang zhong ling ,shi you ke yan ,bing ren zhi yan ,ji qie 。”⑤shen ;shen qie 。《shi ji ·ping jin hou zhu fu lie chuan 》:“chen wen ming zhu bu e qie jian yi bo guan 。”⑥ji pai ;yan qie 。xin qi ji 《he xin guo ·bie mao jia shi er di 》:“du juan sheng qie 。”⑦zhi zhong yi yi shou mo mai zhen bing 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“yi zhi bing ren ,bi xian qie ji mai ,nai zhi zhi 。”(yi :ren ming 。)⑧fan qie de jian chen 。fan qie shi wo guo chuan tong de yi chong zhu yin fang fa ,ji qu shang yi ge zi de sheng mu yu xia yi ge zi de yun mu he sheng diao ,pin cheng yi ge yin ,lai zhu mou yi ge zi de dou yin 。