• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 奔觥槌鼓助聲勢,眼底不顧纖腰娘。

    “奔觥槌鼓助聲勢,眼底不顧纖腰娘。”詩句出處:《大雨行》;是唐朝詩人杜牧的作品。

    東垠黑風駕海水,海底卷上天中央。
    三吳六月忽淒慘,晚後點滴來蒼茫。
    錚棧雷車軸轍壯,矯躍蛟龍爪尾長。
    神鞭鬼馭載陰帝,來往噴灑何顛狂。
    四面崩騰玉京仗,萬裡縱橫羽林槍。
    雲纏風束亂敲磕,黃帝未勝蚩尤強。
    百川氣勢苦豪俊,坤關密鎖愁開張。
    太和六年亦如此,我時壯氣神洋洋。
    東樓聳首看不足,恨無羽翼高飛翔。
    盡召邑中豪健者,闊展朱盤開酒場。
    奔觥槌鼓助聲勢,眼底不顧纖腰娘。
    今年闒茸鬢已白,奇遊壯觀唯深藏。
    景物不盡人自老,誰知前事堪悲傷?

    【註釋】:

    奔:

    (一)①疾馳;快跑。《楚辭·離騷》:“忽奔走以先後兮,及前王之踵武。”(踵:跟在後面。武:足跡。踵武:喻繼承前人的事業。)②借指奔馬。《水經註·江水》:“或王命急宣,有時朝發白帝,暮到江陵,其間千二百裡,雖乘奔禦風,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左傳· 僖公五年》:“晉滅虢,虢公醜奔京師。”④敗逃。《左傳·僖公二十八年》:“先犯陳蔡,陳蔡奔。”⑤追趕;追求。《史記·貨殖列傳》:“目挑心招,出不遠千裡,不擇老少者,奔富厚也。”⑥私奔。舊指女子私自出走與男子結合。班固《漢書·司馬相如傳上》:“文君夜亡奔相如,相如與馳歸成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 覽冥》:“羿請不死之藥於西王母,姮(héng)娥竊以奔月。”

    觥:

    ①[名]古代用獸角制作的一種酒器。《詩經·豳風·七月》:“稱彼兕~。”②[形]豐盛,大。《國語·越語》:“諺有之曰:‘~飯不及壺飧。’”

    鼓:

    ①打擊樂器之一。多為圓桶形或扁圓形,中間空,兩端蒙著皮革。《荀子·禮論》:“鐘鼓管磬琴瑟竽笙,所以養耳也。”也指鼓聲。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“可堪回首,佛貍祠下,一片神鴉社鼓。”②擊鼓。《詩經》:“子有鐘鼓,弗鼓弗考。”又擊鼓進軍。《左傳·莊公十年》:“戰於長勺,公將鼓之。”③形狀、功能類似鼓的東西。譚嗣同《仁學》上:“耳有鼓焉,聲入而肖其響,由鼓傳腦而覺為聞。”(肖:相像;類似。)④隆起;凸出。馬中錫《中山狼傳》:“遂鼓吻奮爪以向先生。”⑤敲擊或彈奏(樂器)。李白《夢遊天姥吟留別》:“虎鼓瑟兮鸞回車,仙之人兮列如麻。”⑥震動;激發。《楚辭·漁父》:“漁父莞(wǎn)爾而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞爾:微笑。枻:槳。)⑦用風箱等扇(風)。《三國志·魏書·王粲傳附陳琳》:“今將軍總皇威,握兵要,龍驤(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,無異於鼓洪爐以燎毛發。”(驤:馬昂首快跑。)⑧古代夜間計時單位。《資治通鑒·唐憲宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,無一人知者。”(愬:李愬)。

    助:

    (一)①輔助;幫助。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一種租賦制度。《孟子·滕文公上》:“夏後氏五十而貢,殷人七十而助,周人百畝而徹。”③增加;增添。徐渭《贈嚴宗源序》:“無一琴以娛,而有諸苦以助窘。” (二)chú 通“鋤”。除去。《莊子·徐無鬼》:“(吳)王顧謂其友顏不疑曰:‘……嗟呼! 無以汝色驕人哉!’顏不疑退而師董梧,以助其色。”(色:意態。)

    聲:

    ①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”

    聲勢:

    ①聲威,氣勢。《三國志·魏·曹休傳》:“備(劉備)遣張飛屯固山欲斷軍後,眾議狐疑,休(曹休)曰:‘賊實斷道者,當優兵潛行,今乃先張~~,知其不能也。’”②名聲和勢力。《後漢書·竇憲傳》:“憲(竇憲)恃宮掖~~,遂以賤直請奪沁水公主園田。”

    勢:

    ①勢力;權勢。《韓非子·八說》:“任人者,使有勢也。”辛延年《羽林郎》:“依倚將軍勢。”②依附權勢的;勢利。元稹《出門行》:“仁兄捧屍哭,勢友掉頭諱。”③力量;氣力。《淮南子·脩務》:“(鳥獸蟲等受制於人)各有其自然之勢,無稟受於外,故力竭功沮。”(稟:承受,此指學習。沮:敗。)④氣勢;力量的趨向。曹操《讓縣自明本志令》:“兵勢強盛。”⑤情勢;形勢;態勢。《史記·廉頗藺相如列傳贊》:“方藺相如引璧睨柱,及叱秦王左右,勢不過誅。”賈誼《過秦論》:“仁義不施,而攻守之勢異也。”⑥時機。《孟子·公孫醜上》:“雖有智慧,不如乘勢。”⑦方式;姿勢。《淮南子·脩務》:“夫墨子跌蹄而趍千裡以存楚宋,段幹木闔門不出以安秦魏:夫行與止,其勢相反,而皆可以存國。”(趍:同“趨”,奔向。闔:關閉。)魏學洢《核舟記》:“罔不因勢象形,各具情態。”⑧男性生殖器。《晉書·刑法志》:“淫者割其勢。”

    眼:

    (一)①眼睛。《莊子·盜蹠》:“比幹剖心,子胥抉眼,忠之禍也。”②眼光;眼力。陸遊《冬夜對書卷有感》:“萬卷雖多當具眼,一言惟怨可銘膺。”(銘:刻。膺:胸。)③孔洞;窟窿。杜甫《石筍行》:“古來相傳是海眼。”楊萬裡《小池》:“泉眼無聲惜細流,樹陰照水愛晴柔。”④事物的關鍵精要處。黃庭堅《贈高子勉》之四:“拾遺句中有眼。”(拾遺:指杜甫。杜曾任左拾遺之職。)⑤戲曲中的節拍。方以智《物理小識·天類》:“瑟實以配琴,笙實以和管箎(chí),豈有不合止於版眼而可聽者哉?”(箎:同“篪”。一種樂器。)⑥圍棋術語。指成片棋子中的空格,對方不能下子處。李漁《閑情偶寄·詞曲上·音律》:“曲中有務頭,猶棋中有眼,有此則活,無此則死。”⑦量詞。用於泉,井等。白居易《錢塘湖石記》:“湖中又有泉數十眼。” (二)wěn凸出的樣子。《周禮·考工記·輪人》:“望其轂,欲其眼也。”(轂gǔ:車輪中心可以插軸的圓木。)

    眼底:

    眼前,面前。張樞《瑞鶴仙》:“吟邊~~,披嫩綠移紅換紫。”

    底:

    (一)①物體的底層或下面。柳宗元《酬賈鵬山人詩》:“青松遺澗底。”《南史·陸澄傳》:“竟陵王子良得古器,小口方腹而底平。”②下面。白居易《寒閨怨》:“燈底裁縫剪刀冷。”③事物的終端;盡頭。徐宏祖《徐霞客遊記·楚遊日記》:“數轉達洞底。”④內部;裡面。楊萬裡《送吳敏叔待制侍禦致仕》:“自憐病鶴樊籠底。”(致仕:辭官歸傢。)⑤阻滯;不流暢。柳宗元《天說》:“人之血氣敗逆壅底。”⑥至;到達。《列子·天瑞》:“林類年且百歲,底春被裘。”⑦代詞。1. 表指示。相當於“此”、“這”。陸遊《遣興》:“小甑(zèng)吳粳底樣香。”(甑:蒸飯的瓦器。)2.表疑問。相當於“何”、“什麼”。范成大《雙燕》詩:“底處飛雙燕,銜泥上藥欄。”⑧通“砥”。1. 磨刀石。《孟子·萬章下》:“《詩》雲:‘周道如底,其直如矢。’”2.磨礪。《呂氏春秋·貴直》:“文公即位二年,底之以勇,故三年而士盡果敢。”(二)de 相當於“的”。表領屬關系。今通用“的”。《朱子語類·小學》:“那是做人底樣子。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    顧:

    ①轉過頭看。辛棄疾《永遇樂 · 京口北固亭懷古》:“元嘉草草,封狼居胥,贏得倉皇北顧。”②看。《新五代史·秦王從榮傳》:“君臣相顧。”③看望;拜訪。諸葛亮《前出師表》:“三顧臣於草廬之中。”④照顧。司馬光《資治通鑒》卷六十五:“子佈、元表諸人各顧妻子,挾持私慮,深失所望。”⑤副詞。1.相當於“反而”、“卻”。《漢書·賈誼傳》:“足反居上,首顧居下。”2.不過;隻是。范曄《後漢書·王昌傳》:“光武曰:‘顧得全身可矣。’”3.難道。彭端淑《為學》:“人之立志,顧不如蜀鄙之僧哉。”⑥連詞。相當於“但是”。諸葛亮《後出師表》:“臣非不自惜也,顧王業不可偏安於蜀都。”

    纖:

    ①細小;纖細。《呂氏春秋·本味》:“鼎中之變,精妙微纖。”②吝嗇。《史記·貨殖列傳》:“周人既纖,而師史尤甚。”(師史:人名。)③通“殲”。刺。《禮記·文王世子》:“其刑罪,則纖。”[纖塵]細小的灰塵。張若虛《春江花月夜》:“江天一色無纖塵。”

    娘:

    ①少女的美稱。古詩《子夜歌》:“見娘喜容媚,願得結。”②婦女的通稱。杜甫《江畔獨步尋花》:“黃四娘傢花滿蹊。”③母親。《木蘭詩》:“爺娘聞女來,出郭相扶將。”


  • 奔觥槌鼓助声势,眼底不顾纤腰娘。

    “奔觥槌鼓助声势,眼底不顾纤腰娘。”诗句出处:《大雨行》;是唐朝诗人杜牧的作品。

    东垠黑风驾海水,海底卷上天中央。
    三吴六月忽凄惨,晚后点滴来苍茫。
    铮栈雷车轴辙壮,矫跃蛟龙爪尾长。
    神鞭鬼驭载阴帝,来往喷洒何颠狂。
    四面崩腾玉京仗,万里纵横羽林枪。
    云缠风束乱敲磕,黄帝未胜蚩尤强。
    百川气势苦豪俊,坤关密锁愁开张。
    太和六年亦如此,我时壮气神洋洋。
    东楼耸首看不足,恨无羽翼高飞翔。
    尽召邑中豪健者,阔展朱盘开酒场。
    奔觥槌鼓助声势,眼底不顾纤腰娘。
    今年阘茸鬓已白,奇游壮观唯深藏。
    景物不尽人自老,谁知前事堪悲伤?

    【注释】:

    奔:

    (一)①疾驰;快跑。《楚辞·离骚》:“忽奔走以先后兮,及前王之踵武。”(踵:跟在后面。武:足迹。踵武:喻继承前人的事业。)②借指奔马。《水经注·江水》:“或王命急宣,有时朝发白帝,暮到江陵,其间千二百里,虽乘奔御风,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左传· 僖公五年》:“晋灭虢,虢公醜奔京师。”④败逃。《左传·僖公二十八年》:“先犯陈蔡,陈蔡奔。”⑤追赶;追求。《史记·货殖列传》:“目挑心招,出不远千里,不择老少者,奔富厚也。”⑥私奔。旧指女子私自出走与男子结合。班固《汉书·司马相如传上》:“文君夜亡奔相如,相如与驰归成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 览冥》:“羿请不死之药于西王母,姮(héng)娥窃以奔月。”

    觥:

    ①[名]古代用兽角制作的一种酒器。《诗经·豳风·七月》:“称彼兕~。”②[形]丰盛,大。《国语·越语》:“谚有之曰:‘~饭不及壶飧。’”

    鼓:

    ①打击乐器之一。多为圆桶形或扁圆形,中间空,两端蒙着皮革。《荀子·礼论》:“钟鼓管磬琴瑟竽笙,所以养耳也。”也指鼓声。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“可堪回首,佛狸祠下,一片神鸦社鼓。”②击鼓。《诗经》:“子有钟鼓,弗鼓弗考。”又击鼓进军。《左传·庄公十年》:“战于长勺,公将鼓之。”③形状、功能类似鼓的东西。谭嗣同《仁学》上:“耳有鼓焉,声入而肖其响,由鼓传脑而觉为闻。”(肖:相像;类似。)④隆起;凸出。马中锡《中山狼传》:“遂鼓吻奋爪以向先生。”⑤敲击或弹奏(乐器)。李白《梦游天姥吟留别》:“虎鼓瑟兮鸾回车,仙之人兮列如麻。”⑥震动;激发。《楚辞·渔父》:“渔父莞(wǎn)尔而笑,鼓枻(yì)而去。”(莞尔:微笑。枻:桨。)⑦用风箱等扇(风)。《三国志·魏书·王粲传附陈琳》:“今将军总皇威,握兵要,龙骧(xiāng)虎步,高下在心;以此行事,无异于鼓洪炉以燎毛发。”(骧:马昂首快跑。)⑧古代夜间计时单位。《资治通鉴·唐宪宗元和十二年》:“四鼓,愬至城下,无一人知者。”(愬:李愬)。

    助:

    (一)①辅助;帮助。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”②殷代的一种租赋制度。《孟子·滕文公上》:“夏后氏五十而贡,殷人七十而助,周人百亩而彻。”③增加;增添。徐渭《赠严宗源序》:“无一琴以娱,而有诸苦以助窘。” (二)chú 通“锄”。除去。《庄子·徐无鬼》:“(吴)王顾谓其友颜不疑曰:‘……嗟呼! 无以汝色骄人哉!’颜不疑退而师董梧,以助其色。”(色:意态。)

    声:

    ①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”

    声势:

    ①声威,气势。《三国志·魏·曹休传》:“备(刘备)遣张飞屯固山欲断军后,众议狐疑,休(曹休)曰:‘贼实断道者,当优兵潜行,今乃先张~~,知其不能也。’”②名声和势力。《后汉书·窦宪传》:“宪(窦宪)恃宫掖~~,遂以贱直请夺沁水公主园田。”

    势:

    ①势力;权势。《韩非子·八说》:“任人者,使有势也。”辛延年《羽林郎》:“依倚将军势。”②依附权势的;势利。元稹《出门行》:“仁兄捧尸哭,势友掉头讳。”③力量;气力。《淮南子·脩务》:“(鸟兽虫等受制于人)各有其自然之势,无禀受于外,故力竭功沮。”(禀:承受,此指学习。沮:败。)④气势;力量的趋向。曹操《让县自明本志令》:“兵势强盛。”⑤情势;形势;态势。《史记·廉颇蔺相如列传赞》:“方蔺相如引璧睨柱,及叱秦王左右,势不过诛。”贾谊《过秦论》:“仁义不施,而攻守之势异也。”⑥时机。《孟子·公孙丑上》:“虽有智慧,不如乘势。”⑦方式;姿势。《淮南子·脩务》:“夫墨子跌蹄而趍千里以存楚宋,段干木阖门不出以安秦魏:夫行与止,其势相反,而皆可以存国。”(趍:同“趋”,奔向。阖:关闭。)魏学洢《核舟记》:“罔不因势象形,各具情态。”⑧男性生殖器。《晋书·刑法志》:“淫者割其势。”

    眼:

    (一)①眼睛。《庄子·盗跖》:“比干剖心,子胥抉眼,忠之祸也。”②眼光;眼力。陆游《冬夜对书卷有感》:“万卷虽多当具眼,一言惟怨可铭膺。”(铭:刻。膺:胸。)③孔洞;窟窿。杜甫《石笋行》:“古来相传是海眼。”杨万里《小池》:“泉眼无声惜细流,树阴照水爱晴柔。”④事物的关键精要处。黄庭坚《赠高子勉》之四:“拾遗句中有眼。”(拾遗:指杜甫。杜曾任左拾遗之职。)⑤戏曲中的节拍。方以智《物理小识·天类》:“瑟实以配琴,笙实以和管箎(chí),岂有不合止于版眼而可听者哉?”(箎:同“篪”。一种乐器。)⑥围棋术语。指成片棋子中的空格,对方不能下子处。李渔《闲情偶寄·词曲上·音律》:“曲中有务头,犹棋中有眼,有此则活,无此则死。”⑦量词。用于泉,井等。白居易《钱塘湖石记》:“湖中又有泉数十眼。” (二)wěn凸出的样子。《周礼·考工记·轮人》:“望其毂,欲其眼也。”(毂gǔ:车轮中心可以插轴的圆木。)

    眼底:

    眼前,面前。张枢《瑞鹤仙》:“吟边~~,披嫩绿移红换紫。”

    底:

    (一)①物体的底层或下面。柳宗元《酬贾鹏山人诗》:“青松遗涧底。”《南史·陆澄传》:“竟陵王子良得古器,小口方腹而底平。”②下面。白居易《寒闺怨》:“灯底裁缝剪刀冷。”③事物的终端;尽头。徐宏祖《徐霞客游记·楚游日记》:“数转达洞底。”④内部;里面。杨万里《送吴敏叔待制侍御致仕》:“自怜病鹤樊笼底。”(致仕:辞官归家。)⑤阻滞;不流畅。柳宗元《天说》:“人之血气败逆壅底。”⑥至;到达。《列子·天瑞》:“林类年且百岁,底春被裘。”⑦代词。1. 表指示。相当于“此”、“这”。陆游《遣兴》:“小甑(zèng)吴粳底样香。”(甑:蒸饭的瓦器。)2.表疑问。相当于“何”、“什么”。范成大《双燕》诗:“底处飞双燕,衔泥上药栏。”⑧通“砥”。1. 磨刀石。《孟子·万章下》:“《诗》云:‘周道如底,其直如矢。’”2.磨砺。《吕氏春秋·贵直》:“文公即位二年,底之以勇,故三年而士尽果敢。”(二)de 相当于“的”。表领属关系。今通用“的”。《朱子语类·小学》:“那是做人底样子。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    顾:

    ①转过头看。辛弃疾《永遇乐 · 京口北固亭怀古》:“元嘉草草,封狼居胥,赢得仓皇北顾。”②看。《新五代史·秦王从荣传》:“君臣相顾。”③看望;拜访。诸葛亮《前出师表》:“三顾臣于草庐之中。”④照顾。司马光《资治通鉴》卷六十五:“子布、元表诸人各顾妻子,挟持私虑,深失所望。”⑤副词。1.相当于“反而”、“却”。《汉书·贾谊传》:“足反居上,首顾居下。”2.不过;只是。范晔《后汉书·王昌传》:“光武曰:‘顾得全身可矣。’”3.难道。彭端淑《为学》:“人之立志,顾不如蜀鄙之僧哉。”⑥连词。相当于“但是”。诸葛亮《后出师表》:“臣非不自惜也,顾王业不可偏安于蜀都。”

    纤:

    ①细小;纤细。《吕氏春秋·本味》:“鼎中之变,精妙微纤。”②吝啬。《史记·货殖列传》:“周人既纤,而师史尤甚。”(师史:人名。)③通“歼”。刺。《礼记·文王世子》:“其刑罪,则纤。”[纤尘]细小的灰尘。张若虚《春江花月夜》:“江天一色无纤尘。”

    娘:

    ①少女的美称。古诗《子夜歌》:“见娘喜容媚,愿得结。”②妇女的通称。杜甫《江畔独步寻花》:“黄四娘家花满蹊。”③母亲。《木兰诗》:“爷娘闻女来,出郭相扶将。”


  • ben gong chui gu zhu sheng shi ,yan de bu gu qian yao niang 。

    “ben gong chui gu zhu sheng shi ,yan de bu gu qian yao niang 。”shi gou chu chu :《da yu hang 》;shi tang chao shi ren du mu de zuo pin 。

    dong yin hei feng jia hai shui ,hai de juan shang tian zhong yang 。
    san wu liu yue hu qi can ,wan hou dian di lai cang mang 。
    zheng zhan lei che zhou zhe zhuang ,jiao yue jiao long zhao wei chang 。
    shen bian gui yu zai yin di ,lai wang pen sa he dian kuang 。
    si mian beng teng yu jing zhang ,mo li zong heng yu lin qiang 。
    yun chan feng shu luan qiao ke ,huang di wei sheng chi you jiang 。
    bai chuan qi shi ku hao jun ,kun guan mi suo chou kai zhang 。
    tai he liu nian yi ru ci ,wo shi zhuang qi shen xiang xiang 。
    dong lou song shou kan bu zu ,hen mo yu yi gao fei xiang 。
    jin shao yi zhong hao jian zhe ,kuo zhan zhu pan kai jiu chang 。
    ben gong chui gu zhu sheng shi ,yan de bu gu qian yao niang 。
    jin nian ta rong bin yi bai ,ji you zhuang guan wei shen cang 。
    jing wu bu jin ren zi lao ,shei zhi qian shi kan bei shang ?

    【zhu shi 】:

    ben :

    (yi )①ji chi ;kuai pao 。《chu ci ·li sao 》:“hu ben zou yi xian hou xi ,ji qian wang zhi zhong wu 。”(zhong :gen zai hou mian 。wu :zu ji 。zhong wu :yu ji cheng qian ren de shi ye 。)②jie zhi ben ma 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“huo wang ming ji xuan ,you shi chao fa bai di ,mu dao jiang ling ,ji jian qian er bai li ,sui cheng ben yu feng ,bu yi ji ye 。”(wang ming :huang di de ming ling 。)③liu wang ;chu tao 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“jin mie guo ,guo gong 醜ben jing shi 。”④bai tao 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian fan chen cai ,chen cai ben 。”⑤zhui gan ;zhui qiu 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“mu tiao xin qiao ,chu bu yuan qian li ,bu ze lao shao zhe ,ben fu hou ye 。”⑥si ben 。jiu zhi nv zi si zi chu zou yu nan zi jie ge 。ban gu 《han shu ·si ma xiang ru chuan shang 》:“wen jun ye wang ben xiang ru ,xiang ru yu chi gui cheng dou 。” (er )bèn tou xiang ;zou xiang 。《huai na zi · lan ming 》:“yi qing bu si zhi yao yu xi wang mu ,heng (héng)e qie yi ben yue 。”

    gong :

    ①[ming ]gu dai yong shou jiao zhi zuo de yi chong jiu qi 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“chen bi si ~。”②[xing ]feng cheng ,da 。《guo yu ·yue yu 》:“yan you zhi yue :‘~fan bu ji hu sun 。’”

    gu :

    ①da ji le qi zhi yi 。duo wei yuan tong xing huo bian yuan xing ,zhong jian kong ,liang duan meng zhao pi ge 。《xun zi ·li lun 》:“zhong gu guan qing qin se yu sheng ,suo yi yang er ye 。”ye zhi gu sheng 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“ke kan hui shou ,fo li ci xia ,yi pian shen ya she gu 。”②ji gu 。《shi jing 》:“zi you zhong gu ,fu gu fu kao 。”you ji gu jin jun 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“zhan yu chang shao ,gong jiang gu zhi 。”③xing zhuang 、gong neng lei shi gu de dong xi 。tan si tong 《ren xue 》shang :“er you gu yan ,sheng ru er xiao ji xiang ,you gu chuan nao er jiao wei wen 。”(xiao :xiang xiang ;lei shi 。)④long qi ;tu chu 。ma zhong xi 《zhong shan lang chuan 》:“sui gu wen fen zhao yi xiang xian sheng 。”⑤qiao ji huo dan zou (le qi )。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“hu gu se xi luan hui che ,xian zhi ren xi lie ru ma 。”⑥zhen dong ;ji fa 。《chu ci ·yu fu 》:“yu fu guan (wǎn)er er xiao ,gu xie (yì)er qu 。”(guan er :wei xiao 。xie :jiang 。)⑦yong feng xiang deng shan (feng )。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan fu chen lin 》:“jin jiang jun zong huang wei ,wo bing yao ,long xiang (xiāng)hu bu ,gao xia zai xin ;yi ci hang shi ,mo yi yu gu hong lu yi liao mao fa 。”(xiang :ma ang shou kuai pao 。)⑧gu dai ye jian ji shi chan wei 。《zi zhi tong jian ·tang xian zong yuan he shi er nian 》:“si gu ,su zhi cheng xia ,mo yi ren zhi zhe 。”(su :li su )。

    zhu :

    (yi )①fu zhu ;bang zhu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”②yan dai de yi chong zu fu zhi du 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“xia hou shi wu shi er gong ,yan ren qi shi er zhu ,zhou ren bai mu er che 。”③zeng jia ;zeng tian 。xu wei 《zeng yan zong yuan xu 》:“mo yi qin yi yu ,er you zhu ku yi zhu jiong 。” (er )chú tong “chu ”。chu qu 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“(wu )wang gu wei ji you yan bu yi yue :‘……jie hu ! mo yi ru se jiao ren zai !’yan bu yi tui er shi dong wu ,yi zhu ji se 。”(se :yi tai 。)

    sheng :

    ①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”

    sheng shi :

    ①sheng wei ,qi shi 。《san guo zhi ·wei ·cao xiu chuan 》:“bei (liu bei )qian zhang fei tun gu shan yu duan jun hou ,zhong yi hu yi ,xiu (cao xiu )yue :‘zei shi duan dao zhe ,dang you bing qian hang ,jin nai xian zhang ~~,zhi ji bu neng ye 。’”②ming sheng he shi li 。《hou han shu ·dou xian chuan 》:“xian (dou xian )shi gong ye ~~,sui yi jian zhi qing duo qin shui gong zhu yuan tian 。”

    shi :

    ①shi li ;quan shi 。《han fei zi ·ba shui 》:“ren ren zhe ,shi you shi ye 。”xin yan nian 《yu lin lang 》:“yi yi jiang jun shi 。”②yi fu quan shi de ;shi li 。yuan zhen 《chu men hang 》:“ren xiong peng shi ku ,shi you diao tou hui 。”③li liang ;qi li 。《huai na zi ·脩wu 》:“(diao shou chong deng shou zhi yu ren )ge you ji zi ran zhi shi ,mo bing shou yu wai ,gu li jie gong ju 。”(bing :cheng shou ,ci zhi xue xi 。ju :bai 。)④qi shi ;li liang de qu xiang 。cao cao 《rang xian zi ming ben zhi ling 》:“bing shi jiang cheng 。”⑤qing shi ;xing shi ;tai shi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan zan 》:“fang lin xiang ru yin bi ni zhu ,ji chi qin wang zuo you ,shi bu guo zhu 。”gu yi 《guo qin lun 》:“ren yi bu shi ,er gong shou zhi shi yi ye 。”⑥shi ji 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“sui you zhi hui ,bu ru cheng shi 。”⑦fang shi ;zi shi 。《huai na zi ·脩wu 》:“fu mo zi die ti er chi qian li yi cun chu song ,duan gan mu he men bu chu yi an qin wei :fu hang yu zhi ,ji shi xiang fan ,er jie ke yi cun guo 。”(chi :tong “qu ”,ben xiang 。he :guan bi 。)wei xue yi 《he zhou ji 》:“wang bu yin shi xiang xing ,ge ju qing tai 。”⑧nan xing sheng shi qi 。《jin shu ·xing fa zhi 》:“yin zhe ge ji shi 。”

    yan :

    (yi )①yan jing 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“bi gan pou xin ,zi xu jue yan ,zhong zhi huo ye 。”②yan guang ;yan li 。liu you 《dong ye dui shu juan you gan 》:“mo juan sui duo dang ju yan ,yi yan wei yuan ke ming ying 。”(ming :ke 。ying :xiong 。)③kong dong ;ku long 。du fu 《dan sun hang 》:“gu lai xiang chuan shi hai yan 。”yang mo li 《xiao chi 》:“quan yan mo sheng xi xi liu ,shu yin zhao shui ai qing rou 。”④shi wu de guan jian jing yao chu 。huang ting jian 《zeng gao zi mian 》zhi si :“she wei gou zhong you yan 。”(she wei :zhi du fu 。du ceng ren zuo she wei zhi zhi 。)⑤hu qu zhong de jie pai 。fang yi zhi 《wu li xiao shi ·tian lei 》:“se shi yi pei qin ,sheng shi yi he guan chi (chí),qi you bu ge zhi yu ban yan er ke ting zhe zai ?”(chi :tong “chi ”。yi chong le qi 。)⑥wei qi shu yu 。zhi cheng pian qi zi zhong de kong ge ,dui fang bu neng xia zi chu 。li yu 《xian qing ou ji ·ci qu shang ·yin lv 》:“qu zhong you wu tou ,you qi zhong you yan ,you ci ze huo ,mo ci ze si 。”⑦liang ci 。yong yu quan ,jing deng 。bai ju yi 《qian tang hu dan ji 》:“hu zhong you you quan shu shi yan 。” (er )wěntu chu de yang zi 。《zhou li ·kao gong ji ·lun ren 》:“wang ji gu ,yu ji yan ye 。”(gu gǔ:che lun zhong xin ke yi cha zhou de yuan mu 。)

    yan de :

    yan qian ,mian qian 。zhang shu 《rui he xian 》:“yin bian ~~,pi nen lu yi gong huan zi 。”

    de :

    (yi )①wu ti de de ceng huo xia mian 。liu zong yuan 《chou gu peng shan ren shi 》:“qing song wei jian de 。”《na shi ·liu cheng chuan 》:“jing ling wang zi liang de gu qi ,xiao kou fang fu er de ping 。”②xia mian 。bai ju yi 《han gui yuan 》:“deng de cai feng jian dao leng 。”③shi wu de zhong duan ;jin tou 。xu hong zu 《xu xia ke you ji ·chu you ri ji 》:“shu zhuai da dong de 。”④nei bu ;li mian 。yang mo li 《song wu min shu dai zhi shi yu zhi shi 》:“zi lian bing he fan long de 。”(zhi shi :ci guan gui jia 。)⑤zu zhi ;bu liu chang 。liu zong yuan 《tian shui 》:“ren zhi xie qi bai ni yong de 。”⑥zhi ;dao da 。《lie zi ·tian rui 》:“lin lei nian ju bai sui ,de chun bei qiu 。”⑦dai ci 。1. biao zhi shi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。liu you 《qian xing 》:“xiao zeng (zèng)wu jing de yang xiang 。”(zeng :zheng fan de wa qi 。)2.biao yi wen 。xiang dang yu “he ”、“shen me ”。fan cheng da 《shuang yan 》shi :“de chu fei shuang yan ,xian ni shang yao lan 。”⑧tong “di ”。1. mo dao dan 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“《shi 》yun :‘zhou dao ru de ,ji zhi ru shi 。’”2.mo li 。《lv shi chun qiu ·gui zhi 》:“wen gong ji wei er nian ,de zhi yi yong ,gu san nian er shi jin guo gan 。”(er )de xiang dang yu “de ”。biao ling shu guan ji 。jin tong yong “de ”。《zhu zi yu lei ·xiao xue 》:“na shi zuo ren de yang zi 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    gu :

    ①zhuai guo tou kan 。xin qi ji 《yong yu le · jing kou bei gu ting huai gu 》:“yuan jia cao cao ,feng lang ju xu ,ying de cang huang bei gu 。”②kan 。《xin wu dai shi ·qin wang cong rong chuan 》:“jun chen xiang gu 。”③kan wang ;bai fang 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“san gu chen yu cao lu zhi zhong 。”④zhao gu 。si ma guang 《zi zhi tong jian 》juan liu shi wu :“zi bu 、yuan biao zhu ren ge gu qi zi ,jia chi si lv ,shen shi suo wang 。”⑤fu ci 。1.xiang dang yu “fan er ”、“que ”。《han shu ·gu yi chuan 》:“zu fan ju shang ,shou gu ju xia 。”2.bu guo ;zhi shi 。fan ye 《hou han shu ·wang chang chuan 》:“guang wu yue :‘gu de quan shen ke yi 。’”3.nan dao 。peng duan shu 《wei xue 》:“ren zhi li zhi ,gu bu ru shu bi zhi seng zai 。”⑥lian ci 。xiang dang yu “dan shi ”。zhu ge liang 《hou chu shi biao 》:“chen fei bu zi xi ye ,gu wang ye bu ke pian an yu shu dou 。”

    qian :

    ①xi xiao ;qian xi 。《lv shi chun qiu ·ben wei 》:“ding zhong zhi bian ,jing miao wei qian 。”②lin se 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“zhou ren ji qian ,er shi shi you shen 。”(shi shi :ren ming 。)③tong “jian ”。ci 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“ji xing zui ,ze qian 。”[qian chen ]xi xiao de hui chen 。zhang re xu 《chun jiang hua yue ye 》:“jiang tian yi se mo qian chen 。”

    niang :

    ①shao nv de mei chen 。gu shi 《zi ye ge 》:“jian niang xi rong mei ,yuan de jie 。”②fu nv de tong chen 。du fu 《jiang pan du bu xun hua 》:“huang si niang jia hua man qi 。”③mu qin 。《mu lan shi 》:“ye niang wen nv lai ,chu guo xiang fu jiang 。”