• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 時雖屬喪亂,事貴賞匹敵。

    “時雖屬喪亂,事貴賞匹敵。”詩句出處:《鄭典設自施州歸》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    吾憐滎陽秀,冒暑初有適。名賢慎所出,不肯妄行役。
    旅茲殊俗遠,竟以屢空迫。南謁裴施州,氣合無險僻。
    攀援懸根木,登頓入天石。青山自一川,城郭洗憂戚。
    聽子話此邦,令我心悅懌。其俗則純樸,不知有主客。
    溫溫諸侯門,禮亦如古昔。敕廚倍常羞,杯盤頗狼藉。
    時雖屬喪亂,事貴賞匹敵。中宵愜良會,裴鄭非遠戚。
    群書一萬卷,博涉供務隙。他日辱銀鉤,森疏見矛戟。
    倒屣喜旋歸,畫地求所歷。乃聞風土質,又重田疇辟。
    刺史似寇恂,列郡宜競惜。北風吹瘴癘,羸老思散策。
    渚拂蒹葭塞,嶠穿蘿蔦冪。此身仗兒仆,高興潛有激。
    孟冬方首路,強飯取崖壁。嘆爾疲駑駘,汗溝血不赤。
    終然備外飾,駕馭何所益。我有平肩輿,前途猶準的。
    翩翩入鳥道,庶脫蹉跌厄。

    【註釋】:

    時:

    ①季節;指四季。《論語·陽貨》:“四時行焉。”②特指農時。《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,八口之傢可以無饑矣。”③光陰;時光;時候。《呂氏春秋·首時》:“天不再與,時不久留。”④指按照規定的時間。南卓《羯(jié)鼓錄》:“黃幡繟亦知音,上嘗使人召之,不時至,上怒,絡繹遣使尋捕。”⑤時辰;時候。《莊子·養生主》:“始臣之解牛之時。”⑥其時;當時。魏禧《大鐵椎傳》:“時座上有健啖者,貌甚寢。”(健啖:食量過人。寢:醜陋。)⑦機會;時機;時運。《論語·陽貨》:“好從事而亟失時,可謂知乎?”《新唐書·武平一傳》:“時不再來,榮難人借。”(榮:榮華富貴。)⑧合時;應時。《莊子·秋水》:“秋水時至,百川灌河。”⑨時代;時世。《呂氏春秋· 察今》:“世易時移,變法宜矣。”⑩時勢;時尚。朱慶餘《近試上張籍水部》:“妝罷低聲問夫婿:畫眉深淺入時無?”(11)副詞。用以表示時間。1. 表示行為不斷發生,相當於“常常”、“經常”。韓愈《行難》:“聖人不世出,賢人不時出。”(不世:罕有。)2. 表示行為偶爾發生,相當於“有時”、“時而”。杜甫《自閬(làng)中領妻子卻赴蜀山行三首》之三:“行色遞隱見,人煙時有無。”(12)通“伺(sì)”。等候。《論語·陽貨》:“孔子時其亡也,而往拜之。”

    雖:

    ①連詞。1.表示轉折。相當於“雖然”。《孟子·告子上》:“雖與之俱學,弗若之矣。”(若:如。)2.表示讓步。相當於“即使”、“縱然”。《列子·湯問》:“雖我之死,有子存焉。”②通“惟(wéi)”。副詞。相當於“僅”、“隻”。《管子·君臣下》:“決之則行,塞之則止,雖有明君能決之,能塞之。”③蟲名,形似蜥蜴。《說文》:“雖,似蜥蠍而大。”

    屬:

    (一)①連接。《莊子·馬蹄》:“萬物群生,連屬其鄉。”②會集。《國語·吳語》:“今君不察,盛怒屬兵。”③跟隨。《史記·項羽本紀》:“項王渡淮,騎能屬者百餘人耳。”④撰寫。《後漢書·張衡傳》:“衡少善屬文。”⑤請托:委托。《戰國策·齊策四》:“使人屬孟嘗君,願寄食門下。”⑥囑托;告誡。《戰國策·西周策》:“將死,而屬其子曰。”⑦勸酒。蘇軾《前赤壁賦》:“舉酒屬客。”⑧通“矚”。看;註視。《齊民要術·園籬》:“盤桓瞻屬。” (二)shǔ ①種類。《韓非子·五蠹》:“廢敬上畏法之民,而養遊俠私劍之屬。”②同輩;同夥。韓愈《送孟東野序》:“張儀、蘇秦之屬,皆以其術鳴。”③親屬。《孟子·離婁下》:“夫章子豈不欲有夫妻子母之屬哉?”④隸屬;附屬。《三國志·魏書·武帝紀》:“以其眾屬袁紹。”⑤官屬;部屬。《左傳·襄公三十一年》:“百官之屬,各展其物。”(展:陳列。)

    喪:

    (一)①失去;丟掉。《周易·井卦》:“無喪無得。”②失位;失官。《禮記·檀弓上》:“喪欲速貧,死欲速朽。”③滅亡;死亡。《世說新語·賢媛》:“郗嘉賓喪,婦兄弟欲迎妹還,終不肯歸。” (二)sāng ①喪事;為死者辦理的後事。《論語·陽貨》:“三年之喪,期已久矣。”②不幸的事。《詩經·邶風·多士》:“旻天大降喪於殷。”

    喪亂:

    死喪,禍亂。《詩·小雅·常棣》:“~~既平,既安且寧。”

    亂:

    ①治理。《尚書·泰誓》:“予有亂臣十人,同心同德。”②混亂;動蕩不安。與“治”相對。《荀子·天論》:“應之以治則吉,應之以亂則兇。”③無秩序;沒條理。《左傳·莊公十年》:“吾視其轍(zhé)亂。”(轍:車轍。)蘇舜欽《暑中閑詠》:“床頭書冊亂紛紛。”④作亂;叛亂。《三國志·吳書·諸葛瑾傳》:“漢末避亂江東。”《安祿山事跡》卷下:“安、史二兇羯(jié),相繼亂於范陽。”(羯:種族名。)⑤擾亂;混淆。《論語· 衛靈公》:“小不忍,則亂大謀。”《史記·秦始皇本紀》:“語皆道古以害今,飾虛言以亂實。”(飾:粉飾。)又危害;禍害。《呂氏春秋·處方》:“故凡亂也者,必始乎近而後及遠。”《漢書·霍光傳》:“當斷不斷,反受其亂。”⑥神志昏亂不清。《漢書·於定國傳》:“定國食酒至數石(dàn),不亂。”(石:十鬥。)《周易·萃》:“其志亂也。”⑦特指心緒不寧。《三國演義》第三十一回:“袁紹回冀州,心煩意亂,不理政事。”⑧橫暴無道。《漢書·高帝紀下》:“大王起於細微,滅亂秦,威動海內。”⑨紛繁。白居易《錢塘湖春行》:“亂花漸欲迷人眼,淺草才能沒馬蹄。”⑩隨便;任意。潘嶽《西征賦》:“渾雞犬而亂放,各識傢而競入。”(渾:雜。)(11)通奸。《史記·匈奴列傳》:“義渠戎王與宣太後亂,有二子。”(12)古指樂曲的末章。《論語·泰伯》:“師摯之始,《關雎(jū)》之亂。”(師摯先演奏樂曲的開篇,末章奏《關雎》之曲。)(13)古代辭賦篇末總結一篇要旨的文辭,稱為亂辭。《楚辭·離騷》:“亂曰:已矣哉! 國無人莫我知兮,又何懷乎故都!”(已矣哉:算瞭吧。莫我知:沒有人理解我。何:何必。懷:留戀。)(14)逆流而渡。《詩經· 大雅·公劉》:“涉渭為亂。”

    事:

    ①職位;職務;官職。《左傳·莊公十四年》:“吾皆許之上大夫之事。”②職業。《史記·樊酈滕灌列傳》:“舞陽侯樊噲(kuài)者,沛人也,以屠狗為事。”(沛:江蘇沛縣。)③事情。《論語·子路》:“言不順則事不成。”④變故;意外事故。《史記·刺客列傳》:“秦有荊軻之事。”蘇軾《徐州上皇帝書》:“今臣於無事之時,屢以盜賊為言……不然,事至而圖之,則已晚矣。”(圖:謀。)⑤實行;從事;做。《論語·顏淵》:“回雖不敏,請事斯語矣。”⑥侍奉;服事。《左傳·隱公元年》:“欲與大叔,巨請事之 ”⑦從師求學。《史記·老子韓非列傳》:“[非]與李斯俱事荀卿,斯自以為不如非。”⑧量詞。用於器物或衣服,相當於“件”。白居易《張常侍池涼夜閑宴贈諸公》:“管弦三兩事。”

    貴:

    ①價錢高。與“賤”相對。杜甫《歲晏行》:“去年米貴缺軍食,今年米賤太傷農。”《荀子·天論》:“糴貴民饑。”②地位高貴,顯貴。韓愈《師說》:“是故無貴無賤,無長無少,道之所存,師之所存也。”③可貴;重要。《孟子·盡心下》:“民為貴,社稷次之,君為輕。”④崇尚;重視。《尚書·旅獒》:“不貴異物賤用物,民乃足。”《論語·學而》:“禮之用,和為貴”。⑤欲;想要。《戰國策·東周策》:“魏王以國與先生,貴合於秦以伐齊。”⑥敬辭,稱與對方有關的人和事。《國語·周語中》:“其貴國之賓至,則以班加一等,益虔。”(虔:恭敬。)

    賞:

    ①獎勵;賞賜;獎賞。與“罰”相對。《墨子·尚同下》:“善人賞而暴人罰,則國必治。”②賞賜或獎賞的東西。《宋史·張浚傳》:“聞賊以重賞購吾首。”③贈送;贈予。《淮南子·說林》:“毋賞越人章甫,非其用也。”(章甫:帽子。)④褒揚;贊賞。《國語·晉語九》:“夫事君者諫過而賞善。”⑤欣賞;玩賞;遊賞。陶潛《移居》:“奇文共欣賞,疑義相與析。”

    匹:

    ①量詞。1.用於計算佈和綢緞的長度單位。古詩《上山采蘼蕪》:“織縑日一匹,織素五丈餘。”2. 用於計算馬、騾等。《史記·大宛列傳》:“烏孫多馬,其富有至有四五千匹。”②相配;相等。《詩經·大雅·文王有聲》:“築城伊淢,作豐伊匹。”(伊:猶“為”。淢xù:護城河。豐:邑名。)《左傳 ·僖公二十三年》:“秦、晉匹也,何以卑我?”(卑:輕視。)③相比。《莊子·逍遙遊》:“而彭祖乃今以久特聞,眾人匹之,不亦悲乎!”(久:長壽。特:獨。聞:聞名。)④配偶。孫光憲《北夢瑣言》卷三:“此即某女之匹也。”⑤單獨。《公羊傳·僖公三十三年》:“匹馬隻輪無反者。”

    匹敵:

    ①匹配,配偶。《漢書·晁錯傳》:“人情非有~~,不能久安其處。”②婚配,結婚。《燈下閑談·鯉魚變女》:“幸覯清風,故來~~。”③對等;相當。《左傳·成公二年》:“蕭同叔子非他,寡君之母也;若以~~,則亦晉君之母也。”

    敵:

    ①敵人;仇敵。賈誼《新書·大政》:“與民為敵者,民必勝之。”②有利害沖突不能相容的。《漢書·蒯通傳》:“敵國破,謀臣亡。”③抵擋;抵抗。《史記·項羽本紀》:“劍,一人敵,不足學。學萬人敵。”④匹敵;相當。《孫子兵法·謀攻》:“敵則能戰之。”


  • 时虽属丧乱,事贵赏匹敌。

    “时虽属丧乱,事贵赏匹敌。”诗句出处:《郑典设自施州归》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    吾怜荥阳秀,冒暑初有适。名贤慎所出,不肯妄行役。
    旅兹殊俗远,竟以屡空迫。南谒裴施州,气合无险僻。
    攀援悬根木,登顿入天石。青山自一川,城郭洗忧戚。
    听子话此邦,令我心悦怿。其俗则纯朴,不知有主客。
    温温诸侯门,礼亦如古昔。敕厨倍常羞,杯盘颇狼藉。
    时虽属丧乱,事贵赏匹敌。中宵惬良会,裴郑非远戚。
    群书一万卷,博涉供务隙。他日辱银钩,森疏见矛戟。
    倒屣喜旋归,画地求所历。乃闻风土质,又重田畴辟。
    刺史似寇恂,列郡宜竞惜。北风吹瘴疠,羸老思散策。
    渚拂蒹葭塞,峤穿萝茑幂。此身仗儿仆,高兴潜有激。
    孟冬方首路,强饭取崖壁。叹尔疲驽骀,汗沟血不赤。
    终然备外饰,驾驭何所益。我有平肩舆,前途犹准的。
    翩翩入鸟道,庶脱蹉跌厄。

    【注释】:

    时:

    ①季节;指四季。《论语·阳货》:“四时行焉。”②特指农时。《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣。”③光阴;时光;时候。《吕氏春秋·首时》:“天不再与,时不久留。”④指按照规定的时间。南卓《羯(jié)鼓录》:“黄幡繟亦知音,上尝使人召之,不时至,上怒,络绎遣使寻捕。”⑤时辰;时候。《庄子·养生主》:“始臣之解牛之时。”⑥其时;当时。魏禧《大铁椎传》:“时座上有健啖者,貌甚寝。”(健啖:食量过人。寝:丑陋。)⑦机会;时机;时运。《论语·阳货》:“好从事而亟失时,可谓知乎?”《新唐书·武平一传》:“时不再来,荣难人借。”(荣:荣华富贵。)⑧合时;应时。《庄子·秋水》:“秋水时至,百川灌河。”⑨时代;时世。《吕氏春秋· 察今》:“世易时移,变法宜矣。”⑩时势;时尚。朱庆余《近试上张籍水部》:“妆罢低声问夫婿:画眉深浅入时无?”(11)副词。用以表示时间。1. 表示行为不断发生,相当于“常常”、“经常”。韩愈《行难》:“圣人不世出,贤人不时出。”(不世:罕有。)2. 表示行为偶尔发生,相当于“有时”、“时而”。杜甫《自阆(làng)中领妻子却赴蜀山行三首》之三:“行色递隐见,人烟时有无。”(12)通“伺(sì)”。等候。《论语·阳货》:“孔子时其亡也,而往拜之。”

    虽:

    ①连词。1.表示转折。相当于“虽然”。《孟子·告子上》:“虽与之俱学,弗若之矣。”(若:如。)2.表示让步。相当于“即使”、“纵然”。《列子·汤问》:“虽我之死,有子存焉。”②通“惟(wéi)”。副词。相当于“仅”、“只”。《管子·君臣下》:“决之则行,塞之则止,虽有明君能决之,能塞之。”③虫名,形似蜥蜴。《说文》:“虽,似蜥蝎而大。”

    属:

    (一)①连接。《庄子·马蹄》:“万物群生,连属其乡。”②会集。《国语·吴语》:“今君不察,盛怒属兵。”③跟随。《史记·项羽本纪》:“项王渡淮,骑能属者百余人耳。”④撰写。《后汉书·张衡传》:“衡少善属文。”⑤请托:委托。《战国策·齐策四》:“使人属孟尝君,愿寄食门下。”⑥嘱托;告诫。《战国策·西周策》:“将死,而属其子曰。”⑦劝酒。苏轼《前赤壁赋》:“举酒属客。”⑧通“瞩”。看;注视。《齐民要术·园篱》:“盘桓瞻属。” (二)shǔ ①种类。《韩非子·五蠹》:“废敬上畏法之民,而养游侠私剑之属。”②同辈;同伙。韩愈《送孟东野序》:“张仪、苏秦之属,皆以其术鸣。”③亲属。《孟子·离娄下》:“夫章子岂不欲有夫妻子母之属哉?”④隶属;附属。《三国志·魏书·武帝纪》:“以其众属袁绍。”⑤官属;部属。《左传·襄公三十一年》:“百官之属,各展其物。”(展:陈列。)

    丧:

    (一)①失去;丢掉。《周易·井卦》:“无丧无得。”②失位;失官。《礼记·檀弓上》:“丧欲速贫,死欲速朽。”③灭亡;死亡。《世说新语·贤媛》:“郗嘉宾丧,妇兄弟欲迎妹还,终不肯归。” (二)sāng ①丧事;为死者办理的后事。《论语·阳货》:“三年之丧,期已久矣。”②不幸的事。《诗经·邶风·多士》:“旻天大降丧于殷。”

    丧乱:

    死丧,祸乱。《诗·小雅·常棣》:“~~既平,既安且宁。”

    乱:

    ①治理。《尚书·泰誓》:“予有乱臣十人,同心同德。”②混乱;动荡不安。与“治”相对。《荀子·天论》:“应之以治则吉,应之以乱则凶。”③无秩序;没条理。《左传·庄公十年》:“吾视其辙(zhé)乱。”(辙:车辙。)苏舜钦《暑中闲咏》:“床头书册乱纷纷。”④作乱;叛乱。《三国志·吴书·诸葛瑾传》:“汉末避乱江东。”《安禄山事迹》卷下:“安、史二凶羯(jié),相继乱于范阳。”(羯:种族名。)⑤扰乱;混淆。《论语· 卫灵公》:“小不忍,则乱大谋。”《史记·秦始皇本纪》:“语皆道古以害今,饰虚言以乱实。”(饰:粉饰。)又危害;祸害。《吕氏春秋·处方》:“故凡乱也者,必始乎近而后及远。”《汉书·霍光传》:“当断不断,反受其乱。”⑥神志昏乱不清。《汉书·于定国传》:“定国食酒至数石(dàn),不乱。”(石:十斗。)《周易·萃》:“其志乱也。”⑦特指心绪不宁。《三国演义》第三十一回:“袁绍回冀州,心烦意乱,不理政事。”⑧横暴无道。《汉书·高帝纪下》:“大王起于细微,灭乱秦,威动海内。”⑨纷繁。白居易《钱塘湖春行》:“乱花渐欲迷人眼,浅草才能没马蹄。”⑩随便;任意。潘岳《西征赋》:“浑鸡犬而乱放,各识家而竞入。”(浑:杂。)(11)通奸。《史记·匈奴列传》:“义渠戎王与宣太后乱,有二子。”(12)古指乐曲的末章。《论语·泰伯》:“师挚之始,《关雎(jū)》之乱。”(师挚先演奏乐曲的开篇,末章奏《关雎》之曲。)(13)古代辞赋篇末总结一篇要旨的文辞,称为乱辞。《楚辞·离骚》:“乱曰:已矣哉! 国无人莫我知兮,又何怀乎故都!”(已矣哉:算了吧。莫我知:没有人理解我。何:何必。怀:留恋。)(14)逆流而渡。《诗经· 大雅·公刘》:“涉渭为乱。”

    事:

    ①职位;职务;官职。《左传·庄公十四年》:“吾皆许之上大夫之事。”②职业。《史记·樊郦滕灌列传》:“舞阳侯樊哙(kuài)者,沛人也,以屠狗为事。”(沛:江苏沛县。)③事情。《论语·子路》:“言不顺则事不成。”④变故;意外事故。《史记·刺客列传》:“秦有荆轲之事。”苏轼《徐州上皇帝书》:“今臣于无事之时,屡以盗贼为言……不然,事至而图之,则已晚矣。”(图:谋。)⑤实行;从事;做。《论语·颜渊》:“回虽不敏,请事斯语矣。”⑥侍奉;服事。《左传·隐公元年》:“欲与大叔,巨请事之 ”⑦从师求学。《史记·老子韩非列传》:“[非]与李斯俱事荀卿,斯自以为不如非。”⑧量词。用于器物或衣服,相当于“件”。白居易《张常侍池凉夜闲宴赠诸公》:“管弦三两事。”

    贵:

    ①价钱高。与“贱”相对。杜甫《岁晏行》:“去年米贵缺军食,今年米贱太伤农。”《荀子·天论》:“籴贵民饥。”②地位高贵,显贵。韩愈《师说》:“是故无贵无贱,无长无少,道之所存,师之所存也。”③可贵;重要。《孟子·尽心下》:“民为贵,社稷次之,君为轻。”④崇尚;重视。《尚书·旅獒》:“不贵异物贱用物,民乃足。”《论语·学而》:“礼之用,和为贵”。⑤欲;想要。《战国策·东周策》:“魏王以国与先生,贵合于秦以伐齐。”⑥敬辞,称与对方有关的人和事。《国语·周语中》:“其贵国之宾至,则以班加一等,益虔。”(虔:恭敬。)

    赏:

    ①奖励;赏赐;奖赏。与“罚”相对。《墨子·尚同下》:“善人赏而暴人罚,则国必治。”②赏赐或奖赏的东西。《宋史·张浚传》:“闻贼以重赏购吾首。”③赠送;赠予。《淮南子·说林》:“毋赏越人章甫,非其用也。”(章甫:帽子。)④褒扬;赞赏。《国语·晋语九》:“夫事君者谏过而赏善。”⑤欣赏;玩赏;游赏。陶潜《移居》:“奇文共欣赏,疑义相与析。”

    匹:

    ①量词。1.用于计算布和绸缎的长度单位。古诗《上山采蘼芜》:“织缣日一匹,织素五丈余。”2. 用于计算马、骡等。《史记·大宛列传》:“乌孙多马,其富有至有四五千匹。”②相配;相等。《诗经·大雅·文王有声》:“筑城伊淢,作丰伊匹。”(伊:犹“为”。淢xù:护城河。丰:邑名。)《左传 ·僖公二十三年》:“秦、晋匹也,何以卑我?”(卑:轻视。)③相比。《庄子·逍遥游》:“而彭祖乃今以久特闻,众人匹之,不亦悲乎!”(久:长寿。特:独。闻:闻名。)④配偶。孙光宪《北梦琐言》卷三:“此即某女之匹也。”⑤单独。《公羊传·僖公三十三年》:“匹马只轮无反者。”

    匹敌:

    ①匹配,配偶。《汉书·晁错传》:“人情非有~~,不能久安其处。”②婚配,结婚。《灯下闲谈·鲤鱼变女》:“幸觏清风,故来~~。”③对等;相当。《左传·成公二年》:“萧同叔子非他,寡君之母也;若以~~,则亦晋君之母也。”

    敌:

    ①敌人;仇敌。贾谊《新书·大政》:“与民为敌者,民必胜之。”②有利害冲突不能相容的。《汉书·蒯通传》:“敌国破,谋臣亡。”③抵挡;抵抗。《史记·项羽本纪》:“剑,一人敌,不足学。学万人敌。”④匹敌;相当。《孙子兵法·谋攻》:“敌则能战之。”


  • shi sui shu sang luan ,shi gui shang pi di 。

    “shi sui shu sang luan ,shi gui shang pi di 。”shi gou chu chu :《zheng dian she zi shi zhou gui 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    wu lian xing yang xiu ,mao shu chu you kuo 。ming xian shen suo chu ,bu ken wang hang yi 。
    lv ci shu su yuan ,jing yi lv kong pai 。na ye pei shi zhou ,qi ge mo xian pi 。
    pan yuan xuan gen mu ,deng du ru tian dan 。qing shan zi yi chuan ,cheng guo xi you qi 。
    ting zi hua ci bang ,ling wo xin yue yi 。ji su ze chun piao ,bu zhi you zhu ke 。
    wen wen zhu hou men ,li yi ru gu xi 。chi chu bei chang xiu ,bei pan po lang ji 。
    shi sui shu sang luan ,shi gui shang pi di 。zhong xiao qie liang hui ,pei zheng fei yuan qi 。
    qun shu yi mo juan ,bo she gong wu xi 。ta ri ru yin gou ,sen shu jian mao ji 。
    dao xi xi xuan gui ,hua de qiu suo li 。nai wen feng tu zhi ,you chong tian chou bi 。
    ci shi shi kou xun ,lie jun yi jing xi 。bei feng chui zhang li ,lei lao sai san ce 。
    zhu bi jian jia sai ,jiao chuan luo niao mi 。ci shen zhang er pu ,gao xing qian you ji 。
    meng dong fang shou lu ,jiang fan qu ya bi 。tan er pi nu dai ,han gou xie bu chi 。
    zhong ran bei wai shi ,jia yu he suo yi 。wo you ping jian yu ,qian tu you zhun de 。
    pian pian ru diao dao ,shu tuo cuo die e 。

    【zhu shi 】:

    shi :

    ①ji jie ;zhi si ji 。《lun yu ·yang huo 》:“si shi hang yan 。”②te zhi nong shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,ba kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”③guang yin ;shi guang ;shi hou 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“tian bu zai yu ,shi bu jiu liu 。”④zhi an zhao gui ding de shi jian 。na zhuo 《jie (jié)gu lu 》:“huang fan chan yi zhi yin ,shang chang shi ren shao zhi ,bu shi zhi ,shang nu ,lao yi qian shi xun bu 。”⑤shi chen ;shi hou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shi chen zhi jie niu zhi shi 。”⑥ji shi ;dang shi 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“shi zuo shang you jian dan zhe ,mao shen qin 。”(jian dan :shi liang guo ren 。qin :chou lou 。)⑦ji hui ;shi ji ;shi yun 。《lun yu ·yang huo 》:“hao cong shi er ji shi shi ,ke wei zhi hu ?”《xin tang shu ·wu ping yi chuan 》:“shi bu zai lai ,rong nan ren jie 。”(rong :rong hua fu gui 。)⑧ge shi ;ying shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qiu shui shi zhi ,bai chuan guan he 。”⑨shi dai ;shi shi 。《lv shi chun qiu · cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”⑩shi shi ;shi shang 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“zhuang ba di sheng wen fu xu :hua mei shen jian ru shi mo ?”(11)fu ci 。yong yi biao shi shi jian 。1. biao shi hang wei bu duan fa sheng ,xiang dang yu “chang chang ”、“jing chang ”。han yu 《hang nan 》:“sheng ren bu shi chu ,xian ren bu shi chu 。”(bu shi :han you 。)2. biao shi hang wei ou er fa sheng ,xiang dang yu “you shi ”、“shi er ”。du fu 《zi lang (làng)zhong ling qi zi que fu shu shan hang san shou 》zhi san :“hang se di yin jian ,ren yan shi you mo 。”(12)tong “ci (sì)”。deng hou 。《lun yu ·yang huo 》:“kong zi shi ji wang ye ,er wang bai zhi 。”

    sui :

    ①lian ci 。1.biao shi zhuai she 。xiang dang yu “sui ran ”。《meng zi ·gao zi shang 》:“sui yu zhi ju xue ,fu re zhi yi 。”(re :ru 。)2.biao shi rang bu 。xiang dang yu “ji shi ”、“zong ran ”。《lie zi ·shang wen 》:“sui wo zhi si ,you zi cun yan 。”②tong “wei (wéi)”。fu ci 。xiang dang yu “jin ”、“zhi ”。《guan zi ·jun chen xia 》:“jue zhi ze hang ,sai zhi ze zhi ,sui you ming jun neng jue zhi ,neng sai zhi 。”③chong ming ,xing shi xi yi 。《shui wen 》:“sui ,shi xi xie er da 。”

    shu :

    (yi )①lian jie 。《zhuang zi ·ma ti 》:“mo wu qun sheng ,lian shu ji xiang 。”②hui ji 。《guo yu ·wu yu 》:“jin jun bu cha ,cheng nu shu bing 。”③gen sui 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang wang du huai ,ji neng shu zhe bai yu ren er 。”④zhuan xie 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“heng shao shan shu wen 。”⑤qing tuo :wei tuo 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi ren shu meng chang jun ,yuan ji shi men xia 。”⑥zhu tuo ;gao jie 。《zhan guo ce ·xi zhou ce 》:“jiang si ,er shu ji zi yue 。”⑦quan jiu 。su shi 《qian chi bi fu 》:“ju jiu shu ke 。”⑧tong “zhu ”。kan ;zhu shi 。《ji min yao shu ·yuan li 》:“pan huan zhan shu 。” (er )shǔ ①chong lei 。《han fei zi ·wu du 》:“fei jing shang wei fa zhi min ,er yang you xia si jian zhi shu 。”②tong bei ;tong huo 。han yu 《song meng dong ye xu 》:“zhang yi 、su qin zhi shu ,jie yi ji shu ming 。”③qin shu 。《meng zi ·li lou xia 》:“fu zhang zi qi bu yu you fu qi zi mu zhi shu zai ?”④li shu ;fu shu 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“yi ji zhong shu yuan shao 。”⑤guan shu ;bu shu 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“bai guan zhi shu ,ge zhan ji wu 。”(zhan :chen lie 。)

    sang :

    (yi )①shi qu ;diu diao 。《zhou yi ·jing gua 》:“mo sang mo de 。”②shi wei ;shi guan 。《li ji ·tan gong shang 》:“sang yu su pin ,si yu su xiu 。”③mie wang ;si wang 。《shi shui xin yu ·xian yuan 》:“chi jia bin sang ,fu xiong di yu ying mei hai ,zhong bu ken gui 。” (er )sāng ①sang shi ;wei si zhe ban li de hou shi 。《lun yu ·yang huo 》:“san nian zhi sang ,ji yi jiu yi 。”②bu xing de shi 。《shi jing ·bei feng ·duo shi 》:“min tian da jiang sang yu yan 。”

    sang luan :

    si sang ,huo luan 。《shi ·xiao ya ·chang di 》:“~~ji ping ,ji an ju ning 。”

    luan :

    ①zhi li 。《shang shu ·tai shi 》:“yu you luan chen shi ren ,tong xin tong de 。”②hun luan ;dong dang bu an 。yu “zhi ”xiang dui 。《xun zi ·tian lun 》:“ying zhi yi zhi ze ji ,ying zhi yi luan ze xiong 。”③mo zhi xu ;mei tiao li 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“wu shi ji zhe (zhé)luan 。”(zhe :che zhe 。)su shun qin 《shu zhong xian yong 》:“chuang tou shu ce luan fen fen 。”④zuo luan ;pan luan 。《san guo zhi ·wu shu ·zhu ge jin chuan 》:“han mo bi luan jiang dong 。”《an lu shan shi ji 》juan xia :“an 、shi er xiong jie (jié),xiang ji luan yu fan yang 。”(jie :chong zu ming 。)⑤rao luan ;hun xiao 。《lun yu · wei ling gong 》:“xiao bu ren ,ze luan da mou 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yu jie dao gu yi hai jin ,shi xu yan yi luan shi 。”(shi :fen shi 。)you wei hai ;huo hai 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“gu fan luan ye zhe ,bi shi hu jin er hou ji yuan 。”《han shu ·huo guang chuan 》:“dang duan bu duan ,fan shou ji luan 。”⑥shen zhi hun luan bu qing 。《han shu ·yu ding guo chuan 》:“ding guo shi jiu zhi shu dan (dàn),bu luan 。”(dan :shi dou 。)《zhou yi ·cui 》:“ji zhi luan ye 。”⑦te zhi xin xu bu ning 。《san guo yan yi 》di san shi yi hui :“yuan shao hui ji zhou ,xin fan yi luan ,bu li zheng shi 。”⑧heng bao mo dao 。《han shu ·gao di ji xia 》:“da wang qi yu xi wei ,mie luan qin ,wei dong hai nei 。”⑨fen fan 。bai ju yi 《qian tang hu chun hang 》:“luan hua jian yu mi ren yan ,jian cao cai neng mei ma ti 。”⑩sui bian ;ren yi 。pan yue 《xi zheng fu 》:“hun ji quan er luan fang ,ge shi jia er jing ru 。”(hun :za 。)(11)tong jian 。《shi ji ·xiong nu lie chuan 》:“yi qu rong wang yu xuan tai hou luan ,you er zi 。”(12)gu zhi le qu de mo zhang 。《lun yu ·tai bai 》:“shi zhi zhi shi ,《guan ju (jū)》zhi luan 。”(shi zhi xian yan zou le qu de kai pian ,mo zhang zou 《guan ju 》zhi qu 。)(13)gu dai ci fu pian mo zong jie yi pian yao zhi de wen ci ,chen wei luan ci 。《chu ci ·li sao 》:“luan yue :yi yi zai ! guo mo ren mo wo zhi xi ,you he huai hu gu dou !”(yi yi zai :suan le ba 。mo wo zhi :mei you ren li jie wo 。he :he bi 。huai :liu lian 。)(14)ni liu er du 。《shi jing · da ya ·gong liu 》:“she wei wei luan 。”

    shi :

    ①zhi wei ;zhi wu ;guan zhi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“wu jie hu zhi shang da fu zhi shi 。”②zhi ye 。《shi ji ·fan li teng guan lie chuan 》:“wu yang hou fan kuai (kuài)zhe ,pei ren ye ,yi tu gou wei shi 。”(pei :jiang su pei xian 。)③shi qing 。《lun yu ·zi lu 》:“yan bu shun ze shi bu cheng 。”④bian gu ;yi wai shi gu 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“qin you jing ke zhi shi 。”su shi 《xu zhou shang huang di shu 》:“jin chen yu mo shi zhi shi ,lv yi dao zei wei yan ……bu ran ,shi zhi er tu zhi ,ze yi wan yi 。”(tu :mou 。)⑤shi hang ;cong shi ;zuo 。《lun yu ·yan yuan 》:“hui sui bu min ,qing shi si yu yi 。”⑥shi feng ;fu shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“yu yu da shu ,ju qing shi zhi ”⑦cong shi qiu xue 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“[fei ]yu li si ju shi xun qing ,si zi yi wei bu ru fei 。”⑧liang ci 。yong yu qi wu huo yi fu ,xiang dang yu “jian ”。bai ju yi 《zhang chang shi chi liang ye xian yan zeng zhu gong 》:“guan xian san liang shi 。”

    gui :

    ①jia qian gao 。yu “jian ”xiang dui 。du fu 《sui yan hang 》:“qu nian mi gui que jun shi ,jin nian mi jian tai shang nong 。”《xun zi ·tian lun 》:“di gui min ji 。”②de wei gao gui ,xian gui 。han yu 《shi shui 》:“shi gu mo gui mo jian ,mo chang mo shao ,dao zhi suo cun ,shi zhi suo cun ye 。”③ke gui ;chong yao 。《meng zi ·jin xin xia 》:“min wei gui ,she ji ci zhi ,jun wei qing 。”④chong shang ;chong shi 。《shang shu ·lv ao 》:“bu gui yi wu jian yong wu ,min nai zu 。”《lun yu ·xue er 》:“li zhi yong ,he wei gui ”。⑤yu ;xiang yao 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“wei wang yi guo yu xian sheng ,gui ge yu qin yi fa ji 。”⑥jing ci ,chen yu dui fang you guan de ren he shi 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“ji gui guo zhi bin zhi ,ze yi ban jia yi deng ,yi qian 。”(qian :gong jing 。)

    shang :

    ①jiang li ;shang ci ;jiang shang 。yu “fa ”xiang dui 。《mo zi ·shang tong xia 》:“shan ren shang er bao ren fa ,ze guo bi zhi 。”②shang ci huo jiang shang de dong xi 。《song shi ·zhang jun chuan 》:“wen zei yi chong shang gou wu shou 。”③zeng song ;zeng yu 。《huai na zi ·shui lin 》:“wu shang yue ren zhang fu ,fei ji yong ye 。”(zhang fu :mao zi 。)④bao yang ;zan shang 。《guo yu ·jin yu jiu 》:“fu shi jun zhe jian guo er shang shan 。”⑤xin shang ;wan shang ;you shang 。tao qian 《yi ju 》:“ji wen gong xin shang ,yi yi xiang yu xi 。”

    pi :

    ①liang ci 。1.yong yu ji suan bu he chou duan de chang du chan wei 。gu shi 《shang shan cai mi wu 》:“zhi jian ri yi pi ,zhi su wu zhang yu 。”2. yong yu ji suan ma 、luo deng 。《shi ji ·da wan lie chuan 》:“wu sun duo ma ,ji fu you zhi you si wu qian pi 。”②xiang pei ;xiang deng 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“zhu cheng yi xu ,zuo feng yi pi 。”(yi :you “wei ”。xu xù:hu cheng he 。feng :yi ming 。)《zuo chuan ·xi gong er shi san nian 》:“qin 、jin pi ye ,he yi bei wo ?”(bei :qing shi 。)③xiang bi 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“er peng zu nai jin yi jiu te wen ,zhong ren pi zhi ,bu yi bei hu !”(jiu :chang shou 。te :du 。wen :wen ming 。)④pei ou 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan san :“ci ji mou nv zhi pi ye 。”⑤chan du 。《gong yang chuan ·xi gong san shi san nian 》:“pi ma zhi lun mo fan zhe 。”

    pi di :

    ①pi pei ,pei ou 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“ren qing fei you ~~,bu neng jiu an ji chu 。”②hun pei ,jie hun 。《deng xia xian tan ·li yu bian nv 》:“xing gou qing feng ,gu lai ~~。”③dui deng ;xiang dang 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“xiao tong shu zi fei ta ,gua jun zhi mu ye ;re yi ~~,ze yi jin jun zhi mu ye 。”

    di :

    ①di ren ;chou di 。gu yi 《xin shu ·da zheng 》:“yu min wei di zhe ,min bi sheng zhi 。”②you li hai chong tu bu neng xiang rong de 。《han shu ·kuai tong chuan 》:“di guo po ,mou chen wang 。”③di dang ;di kang 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jian ,yi ren di ,bu zu xue 。xue mo ren di 。”④pi di ;xiang dang 。《sun zi bing fa ·mou gong 》:“di ze neng zhan zhi 。”