• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 仲秋往歷陽,同上牛磯歇。

    “仲秋往歷陽,同上牛磯歇。”詩句出處:《池州送孟遲先輩》;是唐朝詩人杜牧的作品。

    昔子來陵陽,時當苦炎熱。
    我雖在金臺,頭角長垂折。
    奉披塵意驚,立語平生豁。
    寺樓最騫軒,坐送飛鳥沒。
    一樽中夜酒,半破前峰月。
    煙院松飄蕭,風廊竹交戛。
    時步郭西南,繚徑苔圓折。
    好鳥響丁丁,小溪光汃汃。
    籬落見娉婷,機絲弄啞軋。
    煙濕樹姿嬌,雨餘山態活。
    仲秋往歷陽,同上牛磯歇。
    大江吞天去,一練橫坤抹。
    千帆美滿風,曉日殷鮮血。
    歷陽裴太守,襟韻苦超越。
    鞔鼓畫麒麟,看君擊狂節。
    離袖颭應勞,恨粉啼還咽。
    明年忝諫官,綠樹秦川闊。
    子提健筆來,勢若誇父渴。
    九衢林馬撾,千門織車轍。
    秦臺破心膽,黥陣驚毛發。
    子既屈一鳴,餘固宜三刖。
    慵憂長者來,病怯長街喝。
    僧爐風雪夜,相對眠一褐。
    暖灰重擁瓶,曉粥還分缽。
    青雲馬生角,黃州使持節。
    秦嶺望樊川,祗得回頭別。
    商山四皓祠,心與摴蒱說。
    大澤蒹葭風,孤城狐兔窟。
    且復考詩書,無因見簪笏。
    古訓屹如山,古風冷刮骨。
    周鼎列瓶罌,荊璧橫拋摋。
    力盡不可取,忽忽狂歌發。
    三年未為苦,兩郡非不達。
    秋浦倚吳江,去楫飛青鶻。
    溪山好畫圖,洞壑深閨闥。
    竹岡森羽林,花塢團宮纈。
    景物非不佳,獨坐如鞲紲。
    丹鵲東飛來,喃喃送君札。
    呼兒旋供衫,走門空踏襪。
    手把一枝物,桂花香帶雪。
    喜極至無言,笑餘翻不悅。
    人生直作百歲翁,亦是萬古一瞬中。
    我欲東召龍伯翁,上天揭取北鬥柄。
    蓬萊頂上斡海水,水盡到底看海空。
    月於何處去?日於何處來?
    跳丸相趁走不住,堯舜禹湯文武周孔皆為灰。
    酌此一杯酒,與君狂且歌。
    離別豈足更關意,衰老相隨可奈何!

    【註釋】:

    仲:

    ①排行第二的。《詩經·小雅·何人斯》:“伯氏吹塤,仲氏吹箎。”②位居第二的。錢起《過鳴皋隱者》:“仲月霽春雨,香風生藥田。”(霽:放晴。)

    仲秋:

    秋季的第二個月。即農歷八月。《初學記》卷三:“八月~~,亦曰仲商。”

    秋:

    ①谷物成熟。《禮記·月令》:“(孟夏之月)麥秋至。”②秋天的莊稼。趙汝鐩《耕織嘆》:“香穗垂頭秋登場。”③秋季,農歷七至九月。李紳《憫農二首》之一:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”④一年的時間段。《史記·梁惠王世傢》:“千秋萬歲後將傳於王。”⑤時刻;時候。《宋史·宗澤傳》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陸遊《訴衷情》:“胡未滅,鬢先秋。”⑦形容飛的樣子。《漢書·禮樂志》:“飛龍秋,遊上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“鳳凰秋秋。”

    往:

    ①到……去;去。與“來”、“返”相對。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:國名。)《莊子·山木》:“其送往而迎來,來者勿禁,往者勿止。”②以往;過去;從前。《史記·老子韓非列傳》:“觀往者得失之變。”《列子·說符》:“觀往以知來。”(來:未來。)③送去(某種東西)。秦嘉《留郡贈婦詩三首》之三:“愧彼贈我厚,慚此往物輕。”④以後;以下。《呂氏春秋·察微》:“自今以往,魯人不贖人矣。”⑤死;死者。《左傳· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活著的人。)

    歷:

    ①經歷;經過。《孟子·萬章上》:“舜之相堯,禹之相舜也,歷年多,施澤於民久。”《尚書·畢命》:“既歷三紀,世變風移。”②跨過;跨越。《孟子·離婁下》:“禮,朝廷不歷位而相與言,不逾階而相揖也。”③盡;全部;普遍。李商隱《詠史》:“歷覽前賢國與傢,成由勤儉破由奢。”《尚書·盤庚下》:“歷告爾百姓於朕志。”④選擇。司馬相如《上林賦》:“於是歷吉日以齋戒。”⑤列出;排列。《呂氏春秋·季冬》:“令宰歷卿大夫至於庶民土田之數。”⑥察看。《禮記·郊特牲》:“簡其車賦,而歷其卒伍。”⑦稀疏。宋玉《登徒子好色賦》:“其妻蓬頭攣耳,歷齒。”⑧同“歷(曆)”。歷法。餘繼登《典故紀聞》卷十五:“舊制頒歷在十一月朔。”⑨通“櫪”。馬廄。《漢書·梅福傳》:“伏歷千駟。”[歷歷]清晰;分明。崔顥《黃鶴樓》:“晴川歷歷漢陽樹,芳草萋萋鸚鵡洲。”

    陽:

    ①山的南面或水的北面。《尚書·禹貢》:“岷山之陽,至於衡山。”《詩經·秦風·渭陽》:“我送舅氏,曰至渭陽。”(曰:句首助詞。無義。)地名第二個字為“陽”的,一般都來自這個意義。②太陽;陽光。《詩經·小雅 ·湛露》:“匪陽不晞。”(匪:非。晞:曬幹。)《孟子 · 滕文公上》:“秋陽以暴(pù)之。”(暴:曬。)③溫暖。《管子 ·地數》:“陽春農事方作。”④鮮明;明亮。《詩經·豳風·七月》:“我朱孔陽。”(朱:紅色。孔:甚。)⑤表面上;假裝。《韓非子·說難》:“則陽收其身,而實疏之。”⑥古代哲學概念。與“陰”相對。用以概括諸事物兩大對立面的一個方面。《楚辭·九章·涉江》:“陰陽易位,時不當兮。”(時不當:生不逢時。)⑦通“佯”。假裝。《漢書·田儋傳》:“儋陽為縛其奴。”⑧古邑名。春秋燕地。在今河北省唐縣東。

    同:

    ①會合;聚集。《詩經·小雅·吉日》:“獸之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:獸群聚貌。)庾信《燕射歌辭·角調曲》:“涇渭同流,清濁異能。”②古代諸侯按時朝見天子之禮。《論語·先進》:“宗廟之事,如會同,端章甫,願為小相焉。”(如:或者。端:玄端;諸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持贊禮者。)③相同;與“異”相對。《呂氏春秋·察今》:“古今一也,人與我同耳。”④共;共用;同一個。《詩經·秦風·無衣》:“豈曰無衣? 與子同袍。”文天祥《正氣歌》:“牛驥同一皂。”(皂:通“槽”。牛馬槽。)⑤統一;同一。《三國志 · 吳書 ·吳主傳》:“同船濟水。”《禮記·中庸》:“車同軌,書同文,行同倫。”(軌:車子兩輪間的距離。倫:倫常綱紀。)⑥偕同。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年。”⑦參與。《武經總要》前集:“不知三軍之權,而同三軍之任,則疑。”(任:責任;職位。)⑧和諧;安定。《禮記·禮運》:“是故謀閉而不興,盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉,是謂大同。”(謀閉:停止用計謀。外戶:從外面關的門。)⑨整齊。《詩經 ·小雅·車攻》:“我馬既同。”⑩古代土地面積單位,方百裡為同。《左傳·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列國一同。”(11)古代樂律中的陰律,又稱“呂”。《周禮·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    上:

    (一)①位置在高處的。與“下”相對。《孟子·梁惠王上》:“王坐於堂上,有牽牛而過堂下者。”②等級高或質量好的。《天工開物·飴餳》:“色以白者為上。”③次序或時間在前的。《墨子·七患》:“故雖上世之聖王,豈能使五谷常收,而旱水不至哉?”古樂府《日出東南隅行》:“東方千餘騎,夫婿居上頭。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其長上。”⑤由低處往高處。《莊子·逍遙遊》:“摶(tuán)扶搖而上者九萬裡。”⑥去;往。黃宗羲《柳敬亭傳》:“始復上街頭理其故業。”⑦向前。《戰國策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:終。)⑧進呈;進獻;送上。《漢書·東方朔傳》:“四方士多上書言得失。”⑨出場。王實甫《西廂記》第一本楔子:“正旦扮鶯鶯上。”⑩加;添加。《論語·顏淵》:“草上之風必偃。”(11)塗染。《天工開物·造竹紙》:“先以白礬水染過,後上紅花汁雲。”(12)通“尚”。崇尚。《呂氏春秋·長見》:“尊賢上功。” (二)shǎng 上聲,漢語四聲之一。鐘嶸《詩品序》:“至平上去人,則餘病未能。”

    磯:

    ①激怒;觸犯。《孟子·告天下》:“親之過小而怨,是不可磯也。”②水中積石或水邊突出的巖石、石灘。常建《戲題湖上》:“湖上老人坐磯頭,湖裡桃花水卻流。”

    歇:

    ①停息;停止。《左傳·襄公二十九年》:“禍未歇也。必三年而後能紓(shū)。”(紓:解除。)②盡;完畢。《左傳·宣公十二年》:“得臣猶在,憂未歇也。”③休息。白居易《賣炭翁》:“市南門外泥中歇。”④過夜;住宿。《水滸全傳》第三十五回:“宋江叫把花榮老小安頓一所歇處。”⑤散發。顏延之《和謝監靈運》:“芬馥歇蘭若。”


  • 仲秋往历阳,同上牛矶歇。

    “仲秋往历阳,同上牛矶歇。”诗句出处:《池州送孟迟先辈》;是唐朝诗人杜牧的作品。

    昔子来陵阳,时当苦炎热。
    我虽在金台,头角长垂折。
    奉披尘意惊,立语平生豁。
    寺楼最骞轩,坐送飞鸟没。
    一樽中夜酒,半破前峰月。
    烟院松飘萧,风廊竹交戛。
    时步郭西南,缭径苔圆折。
    好鸟响丁丁,小溪光汃汃。
    篱落见娉婷,机丝弄哑轧。
    烟湿树姿娇,雨余山态活。
    仲秋往历阳,同上牛矶歇。
    大江吞天去,一练横坤抹。
    千帆美满风,晓日殷鲜血。
    历阳裴太守,襟韵苦超越。
    鞔鼓画麒麟,看君击狂节。
    离袖飐应劳,恨粉啼还咽。
    明年忝谏官,绿树秦川阔。
    子提健笔来,势若夸父渴。
    九衢林马挝,千门织车辙。
    秦台破心胆,黥阵惊毛发。
    子既屈一鸣,余固宜三刖。
    慵忧长者来,病怯长街喝。
    僧炉风雪夜,相对眠一褐。
    暖灰重拥瓶,晓粥还分钵。
    青云马生角,黄州使持节。
    秦岭望樊川,祗得回头别。
    商山四皓祠,心与摴蒱说。
    大泽蒹葭风,孤城狐兔窟。
    且复考诗书,无因见簪笏。
    古训屹如山,古风冷刮骨。
    周鼎列瓶罂,荆璧横抛摋。
    力尽不可取,忽忽狂歌发。
    三年未为苦,两郡非不达。
    秋浦倚吴江,去楫飞青鹘。
    溪山好画图,洞壑深闺闼。
    竹冈森羽林,花坞团宫缬。
    景物非不佳,独坐如鞲绁。
    丹鹊东飞来,喃喃送君札。
    呼儿旋供衫,走门空踏袜。
    手把一枝物,桂花香带雪。
    喜极至无言,笑余翻不悦。
    人生直作百岁翁,亦是万古一瞬中。
    我欲东召龙伯翁,上天揭取北斗柄。
    蓬莱顶上斡海水,水尽到底看海空。
    月于何处去?日于何处来?
    跳丸相趁走不住,尧舜禹汤文武周孔皆为灰。
    酌此一杯酒,与君狂且歌。
    离别岂足更关意,衰老相随可奈何!

    【注释】:

    仲:

    ①排行第二的。《诗经·小雅·何人斯》:“伯氏吹埙,仲氏吹箎。”②位居第二的。钱起《过鸣皋隐者》:“仲月霁春雨,香风生药田。”(霁:放晴。)

    仲秋:

    秋季的第二个月。即农历八月。《初学记》卷三:“八月~~,亦曰仲商。”

    秋:

    ①谷物成熟。《礼记·月令》:“(孟夏之月)麦秋至。”②秋天的庄稼。赵汝鐩《耕织叹》:“香穗垂头秋登场。”③秋季,农历七至九月。李绅《悯农二首》之一:“春种一粒粟,秋收万颗子。”④一年的时间段。《史记·梁惠王世家》:“千秋万岁后将传于王。”⑤时刻;时候。《宋史·宗泽传》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陆游《诉衷情》:“胡未灭,鬓先秋。”⑦形容飞的样子。《汉书·礼乐志》:“飞龙秋,游上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“凤凰秋秋。”

    往:

    ①到……去;去。与“来”、“返”相对。《孟子·梁惠王下》:“今燕虐其民,王往而征之。”(燕:国名。)《庄子·山木》:“其送往而迎来,来者勿禁,往者勿止。”②以往;过去;从前。《史记·老子韩非列传》:“观往者得失之变。”《列子·说符》:“观往以知来。”(来:未来。)③送去(某种东西)。秦嘉《留郡赠妇诗三首》之三:“愧彼赠我厚,惭此往物轻。”④以后;以下。《吕氏春秋·察微》:“自今以往,鲁人不赎人矣。”⑤死;死者。《左传· 僖公九年》:“送往事居。”(居:活着的人。)

    历:

    ①经历;经过。《孟子·万章上》:“舜之相尧,禹之相舜也,历年多,施泽于民久。”《尚书·毕命》:“既历三纪,世变风移。”②跨过;跨越。《孟子·离娄下》:“礼,朝廷不历位而相与言,不逾阶而相揖也。”③尽;全部;普遍。李商隐《咏史》:“历览前贤国与家,成由勤俭破由奢。”《尚书·盘庚下》:“历告尔百姓于朕志。”④选择。司马相如《上林赋》:“于是历吉日以斋戒。”⑤列出;排列。《吕氏春秋·季冬》:“令宰历卿大夫至于庶民土田之数。”⑥察看。《礼记·郊特牲》:“简其车赋,而历其卒伍。”⑦稀疏。宋玉《登徒子好色赋》:“其妻蓬头挛耳,历齿。”⑧同“历(曆)”。历法。余继登《典故纪闻》卷十五:“旧制颁历在十一月朔。”⑨通“枥”。马厩。《汉书·梅福传》:“伏历千驷。”[历历]清晰;分明。崔颢《黄鹤楼》:“晴川历历汉阳树,芳草萋萋鹦鹉洲。”

    阳:

    ①山的南面或水的北面。《尚书·禹贡》:“岷山之阳,至于衡山。”《诗经·秦风·渭阳》:“我送舅氏,曰至渭阳。”(曰:句首助词。无义。)地名第二个字为“阳”的,一般都来自这个意义。②太阳;阳光。《诗经·小雅 ·湛露》:“匪阳不晞。”(匪:非。晞:晒干。)《孟子 · 滕文公上》:“秋阳以暴(pù)之。”(暴:晒。)③温暖。《管子 ·地数》:“阳春农事方作。”④鲜明;明亮。《诗经·豳风·七月》:“我朱孔阳。”(朱:红色。孔:甚。)⑤表面上;假装。《韩非子·说难》:“则阳收其身,而实疏之。”⑥古代哲学概念。与“阴”相对。用以概括诸事物两大对立面的一个方面。《楚辞·九章·涉江》:“阴阳易位,时不当兮。”(时不当:生不逢时。)⑦通“佯”。假装。《汉书·田儋传》:“儋阳为缚其奴。”⑧古邑名。春秋燕地。在今河北省唐县东。

    同:

    ①会合;聚集。《诗经·小雅·吉日》:“兽之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:兽群聚貌。)庾信《燕射歌辞·角调曲》:“泾渭同流,清浊异能。”②古代诸侯按时朝见天子之礼。《论语·先进》:“宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉。”(如:或者。端:玄端;诸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持赞礼者。)③相同;与“异”相对。《吕氏春秋·察今》:“古今一也,人与我同耳。”④共;共用;同一个。《诗经·秦风·无衣》:“岂曰无衣? 与子同袍。”文天祥《正气歌》:“牛骥同一皂。”(皂:通“槽”。牛马槽。)⑤统一;同一。《三国志 · 吴书 ·吴主传》:“同船济水。”《礼记·中庸》:“车同轨,书同文,行同伦。”(轨:车子两轮间的距离。伦:伦常纲纪。)⑥偕同。古乐府《木兰诗》:“同行十二年。”⑦参与。《武经总要》前集:“不知三军之权,而同三军之任,则疑。”(任:责任;职位。)⑧和谐;安定。《礼记·礼运》:“是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓大同。”(谋闭:停止用计谋。外户:从外面关的门。)⑨整齐。《诗经 ·小雅·车攻》:“我马既同。”⑩古代土地面积单位,方百里为同。《左传·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列国一同。”(11)古代乐律中的阴律,又称“吕”。《周礼·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    上:

    (一)①位置在高处的。与“下”相对。《孟子·梁惠王上》:“王坐于堂上,有牵牛而过堂下者。”②等级高或质量好的。《天工开物·饴饧》:“色以白者为上。”③次序或时间在前的。《墨子·七患》:“故虽上世之圣王,岂能使五谷常收,而旱水不至哉?”古乐府《日出东南隅行》:“东方千余骑,夫婿居上头。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其长上。”⑤由低处往高处。《庄子·逍遥游》:“抟(tuán)扶摇而上者九万里。”⑥去;往。黄宗羲《柳敬亭传》:“始复上街头理其故业。”⑦向前。《战国策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:终。)⑧进呈;进献;送上。《汉书·东方朔传》:“四方士多上书言得失。”⑨出场。王实甫《西厢记》第一本楔子:“正旦扮莺莺上。”⑩加;添加。《论语·颜渊》:“草上之风必偃。”(11)涂染。《天工开物·造竹纸》:“先以白矾水染过,后上红花汁云。”(12)通“尚”。崇尚。《吕氏春秋·长见》:“尊贤上功。” (二)shǎng 上声,汉语四声之一。钟嵘《诗品序》:“至平上去人,则余病未能。”

    矶:

    ①激怒;触犯。《孟子·告天下》:“亲之过小而怨,是不可矶也。”②水中积石或水边突出的岩石、石滩。常建《戏题湖上》:“湖上老人坐矶头,湖里桃花水却流。”

    歇:

    ①停息;停止。《左传·襄公二十九年》:“祸未歇也。必三年而后能纾(shū)。”(纾:解除。)②尽;完毕。《左传·宣公十二年》:“得臣犹在,忧未歇也。”③休息。白居易《卖炭翁》:“市南门外泥中歇。”④过夜;住宿。《水浒全传》第三十五回:“宋江叫把花荣老小安顿一所歇处。”⑤散发。颜延之《和谢监灵运》:“芬馥歇兰若。”


  • zhong qiu wang li yang ,tong shang niu ji xie 。

    “zhong qiu wang li yang ,tong shang niu ji xie 。”shi gou chu chu :《chi zhou song meng chi xian bei 》;shi tang chao shi ren du mu de zuo pin 。

    xi zi lai ling yang ,shi dang ku yan re 。
    wo sui zai jin tai ,tou jiao chang chui she 。
    feng pi chen yi jing ,li yu ping sheng hua 。
    si lou zui jian xuan ,zuo song fei diao mei 。
    yi zun zhong ye jiu ,ban po qian feng yue 。
    yan yuan song piao xiao ,feng lang zhu jiao jia 。
    shi bu guo xi na ,liao jing tai yuan she 。
    hao diao xiang ding ding ,xiao xi guang bin bin 。
    li la jian ping ting ,ji si long e ga 。
    yan shi shu zi jiao ,yu yu shan tai huo 。
    zhong qiu wang li yang ,tong shang niu ji xie 。
    da jiang tun tian qu ,yi lian heng kun ma 。
    qian fan mei man feng ,xiao ri yan xian xie 。
    li yang pei tai shou ,jin yun ku chao yue 。
    man gu hua qi lin ,kan jun ji kuang jie 。
    li xiu zhan ying lao ,hen fen ti hai yan 。
    ming nian tian jian guan ,lu shu qin chuan kuo 。
    zi di jian bi lai ,shi re kua fu ke 。
    jiu qu lin ma wo ,qian men zhi che zhe 。
    qin tai po xin dan ,qing zhen jing mao fa 。
    zi ji qu yi ming ,yu gu yi san yue 。
    yong you chang zhe lai ,bing qie chang jie he 。
    seng lu feng xue ye ,xiang dui mian yi he 。
    nuan hui chong yong ping ,xiao yu hai fen bo 。
    qing yun ma sheng jiao ,huang zhou shi chi jie 。
    qin ling wang fan chuan ,zhi de hui tou bie 。
    shang shan si hao ci ,xin yu chi pu shui 。
    da ze jian jia feng ,gu cheng hu tu ku 。
    ju fu kao shi shu ,mo yin jian zan hu 。
    gu xun ge ru shan ,gu feng leng gua gu 。
    zhou ding lie ping ying ,jing bi heng pao sa 。
    li jin bu ke qu ,hu hu kuang ge fa 。
    san nian wei wei ku ,liang jun fei bu da 。
    qiu pu yi wu jiang ,qu ji fei qing gu 。
    xi shan hao hua tu ,dong he shen gui ta 。
    zhu gang sen yu lin ,hua wu tuan gong xie 。
    jing wu fei bu jia ,du zuo ru gou xie 。
    dan que dong fei lai ,nan nan song jun zha 。
    hu er xuan gong shan ,zou men kong ta wa 。
    shou ba yi zhi wu ,gui hua xiang dai xue 。
    xi ji zhi mo yan ,xiao yu fan bu yue 。
    ren sheng zhi zuo bai sui weng ,yi shi mo gu yi shun zhong 。
    wo yu dong shao long bai weng ,shang tian jie qu bei dou bing 。
    peng lai ding shang wo hai shui ,shui jin dao de kan hai kong 。
    yue yu he chu qu ?ri yu he chu lai ?
    tiao wan xiang chen zou bu zhu ,yao shun yu shang wen wu zhou kong jie wei hui 。
    zhuo ci yi bei jiu ,yu jun kuang ju ge 。
    li bie qi zu geng guan yi ,cui lao xiang sui ke nai he !

    【zhu shi 】:

    zhong :

    ①pai hang di er de 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bai shi chui xun ,zhong shi chui chi 。”②wei ju di er de 。qian qi 《guo ming gao yin zhe 》:“zhong yue ji chun yu ,xiang feng sheng yao tian 。”(ji :fang qing 。)

    zhong qiu :

    qiu ji de di er ge yue 。ji nong li ba yue 。《chu xue ji 》juan san :“ba yue ~~,yi yue zhong shang 。”

    qiu :

    ①gu wu cheng shou 。《li ji ·yue ling 》:“(meng xia zhi yue )mai qiu zhi 。”②qiu tian de zhuang jia 。zhao ru sui 《geng zhi tan 》:“xiang sui chui tou qiu deng chang 。”③qiu ji ,nong li qi zhi jiu yue 。li shen 《min nong er shou 》zhi yi :“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”④yi nian de shi jian duan 。《shi ji ·liang hui wang shi jia 》:“qian qiu mo sui hou jiang chuan yu wang 。”⑤shi ke ;shi hou 。《song shi ·zong ze chuan 》:“jin ri nai ru li gong zhi qiu ,bu ke shi ye 。”⑥yu bai se 。liu you 《su zhong qing 》:“hu wei mie ,bin xian qiu 。”⑦xing rong fei de yang zi 。《han shu ·li le zhi 》:“fei long qiu ,you shang tian 。”ye zuo “qiu qiu ”。《xun zi ·jie bi 》:“feng huang qiu qiu 。”

    wang :

    ①dao ……qu ;qu 。yu “lai ”、“fan ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“jin yan nve ji min ,wang wang er zheng zhi 。”(yan :guo ming 。)《zhuang zi ·shan mu 》:“ji song wang er ying lai ,lai zhe wu jin ,wang zhe wu zhi 。”②yi wang ;guo qu ;cong qian 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“guan wang zhe de shi zhi bian 。”《lie zi ·shui fu 》:“guan wang yi zhi lai 。”(lai :wei lai 。)③song qu (mou chong dong xi )。qin jia 《liu jun zeng fu shi san shou 》zhi san :“kui bi zeng wo hou ,can ci wang wu qing 。”④yi hou ;yi xia 。《lv shi chun qiu ·cha wei 》:“zi jin yi wang ,lu ren bu shu ren yi 。”⑤si ;si zhe 。《zuo chuan · xi gong jiu nian 》:“song wang shi ju 。”(ju :huo zhao de ren 。)

    li :

    ①jing li ;jing guo 。《meng zi ·mo zhang shang 》:“shun zhi xiang yao ,yu zhi xiang shun ye ,li nian duo ,shi ze yu min jiu 。”《shang shu ·bi ming 》:“ji li san ji ,shi bian feng yi 。”②kua guo ;kua yue 。《meng zi ·li lou xia 》:“li ,chao ting bu li wei er xiang yu yan ,bu yu jie er xiang yi ye 。”③jin ;quan bu ;pu bian 。li shang yin 《yong shi 》:“li lan qian xian guo yu jia ,cheng you qin jian po you she 。”《shang shu ·pan geng xia 》:“li gao er bai xing yu zhen zhi 。”④shua ze 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“yu shi li ji ri yi zhai jie 。”⑤lie chu ;pai lie 。《lv shi chun qiu ·ji dong 》:“ling zai li qing da fu zhi yu shu min tu tian zhi shu 。”⑥cha kan 。《li ji ·jiao te sheng 》:“jian ji che fu ,er li ji cu wu 。”⑦xi shu 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“ji qi peng tou luan er ,li chi 。”⑧tong “li (曆)”。li fa 。yu ji deng 《dian gu ji wen 》juan shi wu :“jiu zhi ban li zai shi yi yue shuo 。”⑨tong “li ”。ma jiu 。《han shu ·mei fu chuan 》:“fu li qian si 。”[li li ]qing xi ;fen ming 。cui hao 《huang he lou 》:“qing chuan li li han yang shu ,fang cao qi qi ying wu zhou 。”

    yang :

    ①shan de na mian huo shui de bei mian 。《shang shu ·yu gong 》:“min shan zhi yang ,zhi yu heng shan 。”《shi jing ·qin feng ·wei yang 》:“wo song jiu shi ,yue zhi wei yang 。”(yue :gou shou zhu ci 。mo yi 。)de ming di er ge zi wei “yang ”de ,yi ban dou lai zi zhe ge yi yi 。②tai yang ;yang guang 。《shi jing ·xiao ya ·zhan lou 》:“fei yang bu 晞。”(fei :fei 。晞:shai gan 。)《meng zi · teng wen gong shang 》:“qiu yang yi bao (pù)zhi 。”(bao :shai 。)③wen nuan 。《guan zi ·de shu 》:“yang chun nong shi fang zuo 。”④xian ming ;ming liang 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“wo zhu kong yang 。”(zhu :gong se 。kong :shen 。)⑤biao mian shang ;jia zhuang 。《han fei zi ·shui nan 》:“ze yang shou ji shen ,er shi shu zhi 。”⑥gu dai zhe xue gai nian 。yu “yin ”xiang dui 。yong yi gai gua zhu shi wu liang da dui li mian de yi ge fang mian 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yin yang yi wei ,shi bu dang xi 。”(shi bu dang :sheng bu feng shi 。)⑦tong “yang ”。jia zhuang 。《han shu ·tian dan chuan 》:“dan yang wei fu ji nu 。”⑧gu yi ming 。chun qiu yan de 。zai jin he bei sheng tang xian dong 。

    tong :

    ①hui ge ;ju ji 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“shou zhi suo tong ,you (yōu)lu yu (yǔ)yu 。”(you :mu lu 。yu yu :shou qun ju mao 。)yu xin 《yan she ge ci ·jiao diao qu 》:“jing wei tong liu ,qing zhuo yi neng 。”②gu dai zhu hou an shi chao jian tian zi zhi li 。《lun yu ·xian jin 》:“zong miao zhi shi ,ru hui tong ,duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(ru :huo zhe 。duan :xuan duan ;zhu hou ji fu 。zhang fu :hei se guan ming 。xiang :zhu chi zan li zhe 。)③xiang tong ;yu “yi ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“gu jin yi ye ,ren yu wo tong er 。”④gong ;gong yong ;tong yi ge 。《shi jing ·qin feng ·mo yi 》:“qi yue mo yi ? yu zi tong pao 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“niu ji tong yi zao 。”(zao :tong “cao ”。niu ma cao 。)⑤tong yi ;tong yi 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“tong chuan ji shui 。”《li ji ·zhong yong 》:“che tong gui ,shu tong wen ,hang tong lun 。”(gui :che zi liang lun jian de ju li 。lun :lun chang gang ji 。)⑥xie tong 。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian 。”⑦can yu 。《wu jing zong yao 》qian ji :“bu zhi san jun zhi quan ,er tong san jun zhi ren ,ze yi 。”(ren :ze ren ;zhi wei 。)⑧he xie ;an ding 。《li ji ·li yun 》:“shi gu mou bi er bu xing ,dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi ,shi wei da tong 。”(mou bi :ting zhi yong ji mou 。wai hu :cong wai mian guan de men 。)⑨zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·che gong 》:“wo ma ji tong 。”⑩gu dai tu de mian ji chan wei ,fang bai li wei tong 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“ju xi tian zi zhi de yi qi ,lie guo yi tong 。”(11)gu dai le lv zhong de yin lv ,you chen “lv ”。《zhou li ·chun guan ·dian tong 》:“dian tong zhang liu lv liu tong zhi he 。”

    shang :

    (yi )①wei zhi zai gao chu de 。yu “xia ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang zuo yu tang shang ,you qian niu er guo tang xia zhe 。”②deng ji gao huo zhi liang hao de 。《tian gong kai wu ·yi tang 》:“se yi bai zhe wei shang 。”③ci xu huo shi jian zai qian de 。《mo zi ·qi huan 》:“gu sui shang shi zhi sheng wang ,qi neng shi wu gu chang shou ,er han shui bu zhi zai ?”gu le fu 《ri chu dong na yu hang 》:“dong fang qian yu ji ,fu xu ju shang tou 。”④zai shang wei de jun zhu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ru yi shi ji fu xiong ,chu yi shi ji chang shang 。”⑤you di chu wang gao chu 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tuan (tuán)fu yao er shang zhe jiu mo li 。”⑥qu ;wang 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“shi fu shang jie tou li ji gu ye 。”⑦xiang qian 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“san gu zhi er cu bu shang 。”(cu :zhong 。)⑧jin cheng ;jin suo ;song shang 。《han shu ·dong fang shuo chuan 》:“si fang shi duo shang shu yan de shi 。”⑨chu chang 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di yi ben xie zi :“zheng dan ban ying ying shang 。”⑩jia ;tian jia 。《lun yu ·yan yuan 》:“cao shang zhi feng bi yan 。”(11)tu ran 。《tian gong kai wu ·zao zhu zhi 》:“xian yi bai fan shui ran guo ,hou shang gong hua zhi yun 。”(12)tong “shang ”。chong shang 。《lv shi chun qiu ·chang jian 》:“zun xian shang gong 。” (er )shǎng shang sheng ,han yu si sheng zhi yi 。zhong rong 《shi pin xu 》:“zhi ping shang qu ren ,ze yu bing wei neng 。”

    ji :

    ①ji nu ;chu fan 。《meng zi ·gao tian xia 》:“qin zhi guo xiao er yuan ,shi bu ke ji ye 。”②shui zhong ji dan huo shui bian tu chu de yan dan 、dan tan 。chang jian 《hu ti hu shang 》:“hu shang lao ren zuo ji tou ,hu li tao hua shui que liu 。”

    xie :

    ①ting xi ;ting zhi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi jiu nian 》:“huo wei xie ye 。bi san nian er hou neng shu (shū)。”(shu :jie chu 。)②jin ;wan bi 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“de chen you zai ,you wei xie ye 。”③xiu xi 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“shi na men wai ni zhong xie 。”④guo ye ;zhu su 。《shui hu quan chuan 》di san shi wu hui :“song jiang jiao ba hua rong lao xiao an du yi suo xie chu 。”⑤san fa 。yan yan zhi 《he xie jian ling yun 》:“fen fu xie lan re 。”