• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 朝見牧豎集,夕聞棲鳥喧。

    “朝見牧豎集,夕聞棲鳥喧。”詩句出處:《登樂遊原懷古》;是唐朝詩人豆盧回的作品。

    緬惟漢宣帝,初謂皇曾孫。雖在襁褓中,亦遭巫蠱冤。
    至哉丙廷尉,感激義彌敦。馳逐蓮勺道,出入諸陵門。
    一朝風雲會,竟登天位尊。握符升寶歷,負扆禦華軒。
    赫奕文物備,葳蕤休瑞繁。卒為中興主,垂名於後昆。
    雄圖奄已謝,餘址空復存。昔為樂遊苑,今為狐兔園。
    朝見牧豎集,夕聞棲鳥喧。蕭條灞亭岸,寂寞杜陵原。
    冪詈野煙起,蒼茫嵐氣昏。二曜屢回薄,四時更涼溫。
    天道尚如此,人理安可論。

    【註釋】:

    朝:

    (一)①朝見。《禮記·內則》:“昧爽而朝。”②拜訪。《史記·司馬相如列傳》:“臨邛(qióng)令繆為恭敬,日往朝相如。”(臨邛:地名。令:縣令。繆:詐。)③朝廷。《詩經·齊風·雞鳴》:“雞既鳴矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《諸將》:“漢朝陵墓對南山。”⑤政事。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《後漢書·劉寵傳》:“山谷鄙生,未嘗識郡朝。”⑦介詞。面對;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在這裡建都。 (二)zhāo ①早晨。《詩經·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕從事。”②日;天。白居易《長恨歌》:“天生麗質難自棄,一朝選在君王側。”

    見:

    (一)①看;看到。《詩經·小雅·何人斯》:“我聞其聲,不見其身。”《戰國策·楚策四》:“見兔而顧犬。”《石鐘山記》:“事不目見耳聞,而臆斷有無,可乎?”②拜見;謁見。《墨子·公輸》:“子墨子見王。”③會見。《史記·項羽本紀》:“項伯即入見沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相見。”④見解;見識。《晉書·王渾傳》:“敢陳愚見。”⑤表示被動,相當於“被”。《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗,能無怨乎?”《楚辭·漁父》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(放:放逐。)⑥放在動詞前,有稱代自我作用。王安石《答司馬諫議書》:“冀君實或見恕也。”李密《陳情表》:“生孩六月,慈父見背。” (二)xiàn ①顯露;出現。《敕勒歌》:“天蒼蒼,野茫茫,風吹草低見牛羊。”②介紹;引見。《墨子·公輸》:“胡不見我於王?”(胡:為何。)③現成的。《史記·項羽本紀》:“軍無見糧。”

    牧:

    ①放牧。《周禮·地官·牧人》:“掌牧六畜而阜蕃其物。”②牧人。《詩經·小雅·無羊》:“爾牧來思。”③牧地;牧場。《書·禹貢》:“萊夷作牧。”(萊夷:地名。)又借指郊外。《左傳·隱公五年》:“鄭人侵衛牧,以報東北之役。”④統治;治理。張居正《陳六事疏》:“慎迭良吏,牧養小民。”⑤修養。《周易·謙》:“謙謙君子,卑以自牧也。”⑥古代州郡的長官。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”⑦古地名。牧野的簡稱。《國語·周語上》:“其亡也,夷羊在牧。”

    牧豎:

    指牧童。《楚辭·天問》:“有扈~~,雲何而逢?”

    豎:

    ①[動]直立。李華《吊古戰場文》:“野~旌旗,川回組練。”②[名]童仆。《列子·說符》:“楊子之鄰人亡羊,既率其黨,又請楊子之~追之。”

    集:

    ①鳥停在樹上。《詩經·小雅·黃鳥》:“黃鳥黃鳥,無集於桑。”②停留。《詩經·小雅·鴻雁》:“鴻雁於飛,集於中澤。”③聚集。王羲之《蘭亭集序》:“群賢畢至,少長咸集。”(畢、咸:全。)賈誼《過秦論》:“天下雲集而響應。”④宴集。《世說新語·言語》:“謝太傅寒雪日內集,與兒女講論文義。”⑤定期聚會交易。杜甫《述古》:“市人日中集,於利競錐刀。”(錐刀:微薄。)⑥匯集詩文成冊。又為我國古代圖書四部分類法之一部。《新唐書·藝文志一》:“兩都各聚書四部,以甲乙丙丁為次,列經、史、子、集四庫。”(兩都:長安與洛陽。)⑦成;完成。《呂氏春秋·慎行》:“將以害荊,其事已集矣。”⑧和順;安定。《史記·秦始皇本紀》:“而以威德與天下,天下集矣。”

    夕:

    ①傍晚;日落的時候。《詩經·王風·君子於役》:“日之夕矣,羊牛下來。”②夜晚。《詩經·唐風·綢繆》:“今夕何夕,見此良人。”③古代傍晚時朝見君主。《左傳·成公十二年》:“百官承事,朝而不夕。”④祭祀月亮。《國語·周語上》:“古者先王既有天下……是乎有朝日、夕月以教民事君。”

    聞:

    (一)①聽見。《韓非子·十過》:“先聞此聲者,其國必削。”②聽說。《韓詩外傳》卷七:“吾聞君子不食鱺(lǐ)魚。”③使上級聽到;報告上級。《韓非子·五蠹》:“令尹誅而楚奸不上聞。”④見聞;知識。《史記·儒林列傳序》:“小吏淺聞,不能究宣,無以明佈諭下。”⑤聞名。李白《贈孟浩然》:“風流天下聞。”⑥領會;掌握。韓愈《師說》:“聞道有先後,術業有專攻。”⑦嗅。《韓非子·十過》:“共王駕而自往,入其幄中,聞酒臭而還。” (二)wèn 名聲;聲譽。《論語·子罕》:“四十、五十而無聞焉,斯亦不足畏也已。”

    棲:

    (一)①鳥類停留、歇宿。張衡《西京賦》:“南翔衡陽,北棲雁門。”②停留;居處。《國語·吳語》:“越王勾踐棲於會稽之上。” (二)xī [棲棲]忙碌不安的樣子。《論語·憲問》:“丘何為是棲棲者與?”


  • 朝见牧竖集,夕闻栖鸟喧。

    “朝见牧竖集,夕闻栖鸟喧。”诗句出处:《登乐游原怀古》;是唐朝诗人豆卢回的作品。

    缅惟汉宣帝,初谓皇曾孙。虽在襁褓中,亦遭巫蛊冤。
    至哉丙廷尉,感激义弥敦。驰逐莲勺道,出入诸陵门。
    一朝风云会,竟登天位尊。握符升宝历,负扆御华轩。
    赫奕文物备,葳蕤休瑞繁。卒为中兴主,垂名于后昆。
    雄图奄已谢,余址空复存。昔为乐游苑,今为狐兔园。
    朝见牧竖集,夕闻栖鸟喧。萧条灞亭岸,寂寞杜陵原。
    幂詈野烟起,苍茫岚气昏。二曜屡回薄,四时更凉温。
    天道尚如此,人理安可论。

    【注释】:

    朝:

    (一)①朝见。《礼记·内则》:“昧爽而朝。”②拜访。《史记·司马相如列传》:“临邛(qióng)令缪为恭敬,日往朝相如。”(临邛:地名。令:县令。缪:诈。)③朝廷。《诗经·齐风·鸡鸣》:“鸡既鸣矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《诸将》:“汉朝陵墓对南山。”⑤政事。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《后汉书·刘宠传》:“山谷鄙生,未尝识郡朝。”⑦介词。面对;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在这里建都。 (二)zhāo ①早晨。《诗经·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕从事。”②日;天。白居易《长恨歌》:“天生丽质难自弃,一朝选在君王侧。”

    见:

    (一)①看;看到。《诗经·小雅·何人斯》:“我闻其声,不见其身。”《战国策·楚策四》:“见兔而顾犬。”《石钟山记》:“事不目见耳闻,而臆断有无,可乎?”②拜见;谒见。《墨子·公输》:“子墨子见王。”③会见。《史记·项羽本纪》:“项伯即入见沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相见。”④见解;见识。《晋书·王浑传》:“敢陈愚见。”⑤表示被动,相当于“被”。《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤,能无怨乎?”《楚辞·渔父》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(放:放逐。)⑥放在动词前,有称代自我作用。王安石《答司马谏议书》:“冀君实或见恕也。”李密《陈情表》:“生孩六月,慈父见背。” (二)xiàn ①显露;出现。《敕勒歌》:“天苍苍,野茫茫,风吹草低见牛羊。”②介绍;引见。《墨子·公输》:“胡不见我于王?”(胡:为何。)③现成的。《史记·项羽本纪》:“军无见粮。”

    牧:

    ①放牧。《周礼·地官·牧人》:“掌牧六畜而阜蕃其物。”②牧人。《诗经·小雅·无羊》:“尔牧来思。”③牧地;牧场。《书·禹贡》:“莱夷作牧。”(莱夷:地名。)又借指郊外。《左传·隐公五年》:“郑人侵卫牧,以报东北之役。”④统治;治理。张居正《陈六事疏》:“慎迭良吏,牧养小民。”⑤修养。《周易·谦》:“谦谦君子,卑以自牧也。”⑥古代州郡的长官。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”⑦古地名。牧野的简称。《国语·周语上》:“其亡也,夷羊在牧。”

    牧竖:

    指牧童。《楚辞·天问》:“有扈~~,云何而逢?”

    竖:

    ①[动]直立。李华《吊古战场文》:“野~旌旗,川回组练。”②[名]童仆。《列子·说符》:“杨子之邻人亡羊,既率其党,又请杨子之~追之。”

    集:

    ①鸟停在树上。《诗经·小雅·黄鸟》:“黄鸟黄鸟,无集于桑。”②停留。《诗经·小雅·鸿雁》:“鸿雁于飞,集于中泽。”③聚集。王羲之《兰亭集序》:“群贤毕至,少长咸集。”(毕、咸:全。)贾谊《过秦论》:“天下云集而响应。”④宴集。《世说新语·言语》:“谢太傅寒雪日内集,与儿女讲论文义。”⑤定期聚会交易。杜甫《述古》:“市人日中集,于利竞锥刀。”(锥刀:微薄。)⑥汇集诗文成册。又为我国古代图书四部分类法之一部。《新唐书·艺文志一》:“两都各聚书四部,以甲乙丙丁为次,列经、史、子、集四库。”(两都:长安与洛阳。)⑦成;完成。《吕氏春秋·慎行》:“将以害荆,其事已集矣。”⑧和顺;安定。《史记·秦始皇本纪》:“而以威德与天下,天下集矣。”

    夕:

    ①傍晚;日落的时候。《诗经·王风·君子于役》:“日之夕矣,羊牛下来。”②夜晚。《诗经·唐风·绸缪》:“今夕何夕,见此良人。”③古代傍晚时朝见君主。《左传·成公十二年》:“百官承事,朝而不夕。”④祭祀月亮。《国语·周语上》:“古者先王既有天下……是乎有朝日、夕月以教民事君。”

    闻:

    (一)①听见。《韩非子·十过》:“先闻此声者,其国必削。”②听说。《韩诗外传》卷七:“吾闻君子不食鲡(lǐ)鱼。”③使上级听到;报告上级。《韩非子·五蠹》:“令尹诛而楚奸不上闻。”④见闻;知识。《史记·儒林列传序》:“小吏浅闻,不能究宣,无以明布谕下。”⑤闻名。李白《赠孟浩然》:“风流天下闻。”⑥领会;掌握。韩愈《师说》:“闻道有先后,术业有专攻。”⑦嗅。《韩非子·十过》:“共王驾而自往,入其幄中,闻酒臭而还。” (二)wèn 名声;声誉。《论语·子罕》:“四十、五十而无闻焉,斯亦不足畏也已。”

    栖:

    (一)①鸟类停留、歇宿。张衡《西京赋》:“南翔衡阳,北栖雁门。”②停留;居处。《国语·吴语》:“越王勾践栖于会稽之上。” (二)xī [栖栖]忙碌不安的样子。《论语·宪问》:“丘何为是栖栖者与?”


  • chao jian mu shu ji ,xi wen qi diao xuan 。

    “chao jian mu shu ji ,xi wen qi diao xuan 。”shi gou chu chu :《deng le you yuan huai gu 》;shi tang chao shi ren dou lu hui de zuo pin 。

    mian wei han xuan di ,chu wei huang ceng sun 。sui zai qiang bao zhong ,yi zao wu gu yuan 。
    zhi zai bing ting wei ,gan ji yi mi dui 。chi zhu lian shao dao ,chu ru zhu ling men 。
    yi chao feng yun hui ,jing deng tian wei zun 。wo fu sheng bao li ,fu yi yu hua xuan 。
    he yi wen wu bei ,wei rui xiu rui fan 。cu wei zhong xing zhu ,chui ming yu hou kun 。
    xiong tu yan yi xie ,yu zhi kong fu cun 。xi wei le you yuan ,jin wei hu tu yuan 。
    chao jian mu shu ji ,xi wen qi diao xuan 。xiao tiao ba ting an ,ji mo du ling yuan 。
    mi li ye yan qi ,cang mang lan qi hun 。er yao lv hui bao ,si shi geng liang wen 。
    tian dao shang ru ci ,ren li an ke lun 。

    【zhu shi 】:

    chao :

    (yi )①chao jian 。《li ji ·nei ze 》:“mei shuang er chao 。”②bai fang 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“lin qiong (qióng)ling miao wei gong jing ,ri wang chao xiang ru 。”(lin qiong :de ming 。ling :xian ling 。miao :zha 。)③chao ting 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“ji ji ming yi ,chao ji ying yi 。”④chao dai 。du fu 《zhu jiang 》:“han chao ling mu dui na shan 。”⑤zheng shi 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(fu :chuan 。)⑥guan fu da tang 。《hou han shu ·liu chong chuan 》:“shan gu bi sheng ,wei chang shi jun chao 。”⑦jie ci 。mian dui ;xiang 。[chao ge ]gu de ming 。zai jin he na sheng 。shang chao ceng zai zhe li jian dou 。 (er )zhāo ①zao chen 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“xie xie shi zi ,chao xi cong shi 。”②ri ;tian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian sheng li zhi nan zi qi ,yi chao shua zai jun wang ce 。”

    jian :

    (yi )①kan ;kan dao 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“wo wen ji sheng ,bu jian ji shen 。”《zhan guo ce ·chu ce si 》:“jian tu er gu quan 。”《dan zhong shan ji 》:“shi bu mu jian er wen ,er yi duan you mo ,ke hu ?”②bai jian ;ye jian 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi jian wang 。”③hui jian 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang bai ji ru jian pei gong 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“yi chuan xiang jin yao xiang jian 。”④jian jie ;jian shi 。《jin shu ·wang hun chuan 》:“gan chen yu jian 。”⑤biao shi bei dong ,xiang dang yu “bei ”。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang ,neng mo yuan hu ?”《chu ci ·yu fu 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(fang :fang zhu 。)⑥fang zai dong ci qian ,you chen dai zi wo zuo yong 。wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“ji jun shi huo jian shu ye 。”li mi 《chen qing biao 》:“sheng hai liu yue ,ci fu jian bei 。” (er )xiàn ①xian lou ;chu xian 。《chi le ge 》:“tian cang cang ,ye mang mang ,feng chui cao di jian niu yang 。”②jie shao ;yin jian 。《mo zi ·gong shu 》:“hu bu jian wo yu wang ?”(hu :wei he 。)③xian cheng de 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun mo jian liang 。”

    mu :

    ①fang mu 。《zhou li ·de guan ·mu ren 》:“zhang mu liu chu er fu fan ji wu 。”②mu ren 。《shi jing ·xiao ya ·mo yang 》:“er mu lai sai 。”③mu de ;mu chang 。《shu ·yu gong 》:“lai yi zuo mu 。”(lai yi :de ming 。)you jie zhi jiao wai 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“zheng ren qin wei mu ,yi bao dong bei zhi yi 。”④tong zhi ;zhi li 。zhang ju zheng 《chen liu shi shu 》:“shen die liang li ,mu yang xiao min 。”⑤xiu yang 。《zhou yi ·qian 》:“qian qian jun zi ,bei yi zi mu ye 。”⑥gu dai zhou jun de chang guan 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”⑦gu de ming 。mu ye de jian chen 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“ji wang ye ,yi yang zai mu 。”

    mu shu :

    zhi mu tong 。《chu ci ·tian wen 》:“you hu ~~,yun he er feng ?”

    shu :

    ①[dong ]zhi li 。li hua 《diao gu zhan chang wen 》:“ye ~jing qi ,chuan hui zu lian 。”②[ming ]tong pu 。《lie zi ·shui fu 》:“yang zi zhi lin ren wang yang ,ji lv ji dang ,you qing yang zi zhi ~zhui zhi 。”

    ji :

    ①diao ting zai shu shang 。《shi jing ·xiao ya ·huang diao 》:“huang diao huang diao ,mo ji yu sang 。”②ting liu 。《shi jing ·xiao ya ·hong yan 》:“hong yan yu fei ,ji yu zhong ze 。”③ju ji 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“qun xian bi zhi ,shao chang xian ji 。”(bi 、xian :quan 。)gu yi 《guo qin lun 》:“tian xia yun ji er xiang ying 。”④yan ji 。《shi shui xin yu ·yan yu 》:“xie tai fu han xue ri nei ji ,yu er nv jiang lun wen yi 。”⑤ding ji ju hui jiao yi 。du fu 《shu gu 》:“shi ren ri zhong ji ,yu li jing zhui dao 。”(zhui dao :wei bao 。)⑥hui ji shi wen cheng ce 。you wei wo guo gu dai tu shu si bu fen lei fa zhi yi bu 。《xin tang shu ·yi wen zhi yi 》:“liang dou ge ju shu si bu ,yi jia yi bing ding wei ci ,lie jing 、shi 、zi 、ji si ku 。”(liang dou :chang an yu luo yang 。)⑦cheng ;wan cheng 。《lv shi chun qiu ·shen hang 》:“jiang yi hai jing ,ji shi yi ji yi 。”⑧he shun ;an ding 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“er yi wei de yu tian xia ,tian xia ji yi 。”

    xi :

    ①bang wan ;ri la de shi hou 。《shi jing ·wang feng ·jun zi yu yi 》:“ri zhi xi yi ,yang niu xia lai 。”②ye wan 。《shi jing ·tang feng ·chou miao 》:“jin xi he xi ,jian ci liang ren 。”③gu dai bang wan shi chao jian jun zhu 。《zuo chuan ·cheng gong shi er nian 》:“bai guan cheng shi ,chao er bu xi 。”④ji si yue liang 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“gu zhe xian wang ji you tian xia ……shi hu you chao ri 、xi yue yi jiao min shi jun 。”

    wen :

    (yi )①ting jian 。《han fei zi ·shi guo 》:“xian wen ci sheng zhe ,ji guo bi xiao 。”②ting shui 。《han shi wai chuan 》juan qi :“wu wen jun zi bu shi li (lǐ)yu 。”③shi shang ji ting dao ;bao gao shang ji 。《han fei zi ·wu du 》:“ling yin zhu er chu jian bu shang wen 。”④jian wen ;zhi shi 。《shi ji ·ru lin lie chuan xu 》:“xiao li jian wen ,bu neng jiu xuan ,mo yi ming bu yu xia 。”⑤wen ming 。li bai 《zeng meng hao ran 》:“feng liu tian xia wen 。”⑥ling hui ;zhang wo 。han yu 《shi shui 》:“wen dao you xian hou ,shu ye you zhuan gong 。”⑦xiu 。《han fei zi ·shi guo 》:“gong wang jia er zi wang ,ru ji wo zhong ,wen jiu chou er hai 。” (er )wèn ming sheng ;sheng yu 。《lun yu ·zi han 》:“si shi 、wu shi er mo wen yan ,si yi bu zu wei ye yi 。”

    qi :

    (yi )①diao lei ting liu 、xie su 。zhang heng 《xi jing fu 》:“na xiang heng yang ,bei qi yan men 。”②ting liu ;ju chu 。《guo yu ·wu yu 》:“yue wang gou jian qi yu hui ji zhi shang 。” (er )xī [qi qi ]mang liu bu an de yang zi 。《lun yu ·xian wen 》:“qiu he wei shi qi qi zhe yu ?”