• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 自古隱淪客,無非王者師。

    “自古隱淪客,無非王者師。”詩句出處:《避世翁》;是唐朝詩人陳陶的作品。

    海上一蓑笠,終年垂釣絲。滄洲有深意,冠蓋何由知。
    直鉤不營魚,蝸室無妻兒。渴飲寒泉水,饑餐紫朮芝。
    鶴發披兩肩,高懷如澄陂。嘗聞仙老言,雲是古鴟夷。
    石竇閟雷雨,金潭養蛟螭。乘槎上玉津,騎鹿遊峨嵋。
    以人為語默,與世為雄雌。茲焉乃磻溪,豹變應須時。
    自古隱淪客,無非王者師。

    【註釋】:

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    古:

    ①往昔;歷時久遠。與“今”相對。《周易·系辭下》:“上古穴居野處,後世聖人易之以宮室。”(易:換。宮室:房舍。)蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合,月有陰晴圓缺,此事古難全。”②指古代的事物;舊;原來。《古詩十九首》之十六:“良人惟古歡,枉駕惠前綏。”③久遠;古老。趙與時《賓退錄》卷三:“客土二字,其來甚古。”④古體詩的簡稱。或稱古風、古詩。與近體詩相對,不受平仄、對仗等格律的限制,形式比較自由。《詩藪·古體上》:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”

    隱:

    (一)①短墻。《左傳·襄公二十三年》:“逾隱而待之。”②隱蔽;隱藏。《周易·乾卦》:“隱而未見,行而未成。”陳子昂《春夜別友人》:“明月隱高樹,長河沒曉天。”③隱諱;隱瞞。《史記·高祖本紀》:“列侯諸將無敢隱朕。”④隱居;不出來作官。孟浩然《秋登萬山寄張五》:“北山白雲裡,隱者自怡悅。”⑤隱約不清。杜甫《客從》:“珠中有隱字,欲辨不成書。”⑥精微深奧。《周易·系辭上》:“探賾(zé)索隱,鉤深致遠。”(賾:深奧。)⑦憂傷;疾苦。《國語·周語上》:“是先王非務武也,勤恤民隱,而除其害也。”(務:致力。勤:盡力。)⑧憐憫;同情。劉向《九嘆·惜賢》:“心隱惻而不置。”⑨琴上的裝飾。《新論·琴道》:“琴隱長四十五分,隱以前長八分。”⑩威重貌。《後漢書·吳漢傳》:“吳公差強人意,隱若一敵國矣。” (二)yìn 憑依;倚靠。《孟子·公孫醜下》:“(孟子)不應,隱幾而臥。”(幾:矮桌子。)

    淪:

    ①水面上的小波紋;微波。《詩經·魏風·伐檀》:“河水清且淪猗。”(猗:語氣詞,同“啊”。)②沉沒;墜落。馬融《廣成頌》:“淪滅潭淵。”③消失。白居易《贈樊著作》:“每惜若人輩,身死名亦淪。”④陷沒;陷落。陸遊《感興》:“遺民淪左衽,何由雪煩冤?”(左衽:衽,衣襟。衣服前襟向左掩,古代中原地區人民以為受異族統治的代稱。)⑤進入;滲入。《漢書·鄒陽傳》:“德淪於骨髓,恩加於無窮。”

    客:

    ①賓客;外來人。李斯《諫逐客書》:“臣聞吏議逐客,竊以為過矣。”《詩經·商頌·那》:“我有嘉客,亦不夷懌(yì)。”(夷懌:喜悅。)②門客;食客。《史記·孟嘗君列傳》:“馮驩聞孟嘗君好客。”《戰國策·齊策四》:“孟嘗君出記,問門下諸客。”③旅客。李商隱《滯雨》:“滯雨長安夜,殘燈獨客愁。”④客商。盧綸《晚次鄂州》:“估客晝眠知浪靜,舟人夜語覺潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五載客蜀郡,一年居梓州。”⑥為某種目的而奔走活動的人。《後漢書·馬援傳》:“吳王好劍客。”《周易·系辭下》:“重門擊柝(tuò),以禦暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    無非:

    副詞。沒有不是。《史記·魏其武安侯傳》:“夫不喜文學,好任俠,已然諾,諸所與交通,~~豪桀大猾。”

    非:

    ①違背;違反。《左傳·定公四年》:“無謀非德,無犯非義。”(無:不。謀:謀劃。犯:觸及。)②違理的事;過錯。與“是”相對。《莊子·齊物論》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指責;譏諷;非議;非難。《呂氏春秋·審己》:“國人不說,大非上。”(說:同“悅”。上:指國君。)《荀子· 修身》:“故非我而當者,吾師也。”④不是。《莊子·秋水》:“子非魚,安知魚之樂?”(子:你。安:怎。)⑤無;沒有。左思《三都賦序》:“雖寶非用。”⑥副詞。不。《尚書·盤庚下》:“各非敢違卜。”( 卜:吉卜。)

    王:

    (一)①夏商周時代最高統治者的稱號。秦始皇以後改稱皇帝。《尚書·盤庚上》:“王命眾,悉至於庭。”(悉:都;全。)②春秋戰國時期的諸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好戰,請以戰喻。”③漢以後的最高封爵。《漢書·諸侯王表》:“武帝施主父之冊,下推恩之令,使諸侯王得分戶邑以封子弟,不行黜涉而藩國自析。”(主父:人名。冊:同“策”。析:削弱。)④諸侯或外族來朝見天子。《尚書·大禹謨》:“四夷來王。”⑤首領;同類中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射馬,擒賊先擒王。”⑥古代對祖父母輩的尊稱。《爾雅·釋親》:“父之考為王父,父之妣(bǐ)為王母。” (二)wàng ①統治同傢。《史記·項羽本紀》:“沛公欲王關中。”《商君書·更法》:“三代不同禮而王。”②成就王業。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饑不寒,然而不王者,未之有也。”

    者:

    ①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”

    師:

    ①人眾;群眾。《左傳·哀公五年》:“師乎師乎,何黨之乎?”②軍隊編制;按照周代軍制,二千五百人為師。《周禮· 地官·小司徒》:“五人為五,五伍為兩,四兩為卒,五卒為旅,五旅為師,五師為軍。”③泛指軍隊。《左傳·成公二年》:“齊師敗績。”④老師。《論語·述而》:“三人行,必有我師焉。”⑤榜樣;樣子。《漢書·李尋傳》:“既往不咎,來事之師也。”(來:未來。)⑥專司一事的長官或掌握某種專長、技術的人。《孟子·梁惠王下》:“士師不能治士。”⑦古代特指樂官。《孟子·離婁上》:“師曠之聰,不以六律,不能正五音。”⑧對和尚的尊稱。《北史·齊文宣帝紀》:“晉陽有沙門,乍愚乍智,時人不測,呼為阿禿師。”(沙門:和尚。測:測度。)⑨學習;效法;以……為師。《孟子·離婁上》:“莫如師文王。”


  • 自古隐沦客,无非王者师。

    “自古隐沦客,无非王者师。”诗句出处:《避世翁》;是唐朝诗人陈陶的作品。

    海上一蓑笠,终年垂钓丝。沧洲有深意,冠盖何由知。
    直钩不营鱼,蜗室无妻儿。渴饮寒泉水,饥餐紫朮芝。
    鹤发披两肩,高怀如澄陂。尝闻仙老言,云是古鸱夷。
    石窦閟雷雨,金潭养蛟螭。乘槎上玉津,骑鹿游峨嵋。
    以人为语默,与世为雄雌。兹焉乃磻溪,豹变应须时。
    自古隐沦客,无非王者师。

    【注释】:

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    古:

    ①往昔;历时久远。与“今”相对。《周易·系辞下》:“上古穴居野处,后世圣人易之以宫室。”(易:换。宫室:房舍。)苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺,此事古难全。”②指古代的事物;旧;原来。《古诗十九首》之十六:“良人惟古欢,枉驾惠前绥。”③久远;古老。赵与时《宾退录》卷三:“客土二字,其来甚古。”④古体诗的简称。或称古风、古诗。与近体诗相对,不受平仄、对仗等格律的限制,形式比较自由。《诗薮·古体上》:“歌至五、七言古,全不入乐矣。”

    隐:

    (一)①短墙。《左传·襄公二十三年》:“逾隐而待之。”②隐蔽;隐藏。《周易·乾卦》:“隐而未见,行而未成。”陈子昂《春夜别友人》:“明月隐高树,长河没晓天。”③隐讳;隐瞒。《史记·高祖本纪》:“列侯诸将无敢隐朕。”④隐居;不出来作官。孟浩然《秋登万山寄张五》:“北山白云里,隐者自怡悦。”⑤隐约不清。杜甫《客从》:“珠中有隐字,欲辨不成书。”⑥精微深奥。《周易·系辞上》:“探赜(zé)索隐,钩深致远。”(赜:深奥。)⑦忧伤;疾苦。《国语·周语上》:“是先王非务武也,勤恤民隐,而除其害也。”(务:致力。勤:尽力。)⑧怜悯;同情。刘向《九叹·惜贤》:“心隐恻而不置。”⑨琴上的装饰。《新论·琴道》:“琴隐长四十五分,隐以前长八分。”⑩威重貌。《后汉书·吴汉传》:“吴公差强人意,隐若一敌国矣。” (二)yìn 凭依;倚靠。《孟子·公孙丑下》:“(孟子)不应,隐几而卧。”(几:矮桌子。)

    沦:

    ①水面上的小波纹;微波。《诗经·魏风·伐檀》:“河水清且沦猗。”(猗:语气词,同“啊”。)②沉没;坠落。马融《广成颂》:“沦灭潭渊。”③消失。白居易《赠樊著作》:“每惜若人辈,身死名亦沦。”④陷没;陷落。陆游《感兴》:“遗民沦左衽,何由雪烦冤?”(左衽:衽,衣襟。衣服前襟向左掩,古代中原地区人民以为受异族统治的代称。)⑤进入;渗入。《汉书·邹阳传》:“德沦于骨髓,恩加于无穷。”

    客:

    ①宾客;外来人。李斯《谏逐客书》:“臣闻吏议逐客,窃以为过矣。”《诗经·商颂·那》:“我有嘉客,亦不夷怿(yì)。”(夷怿:喜悦。)②门客;食客。《史记·孟尝君列传》:“冯驩闻孟尝君好客。”《战国策·齐策四》:“孟尝君出记,问门下诸客。”③旅客。李商隐《滞雨》:“滞雨长安夜,残灯独客愁。”④客商。卢纶《晚次鄂州》:“估客昼眠知浪静,舟人夜语觉潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五载客蜀郡,一年居梓州。”⑥为某种目的而奔走活动的人。《后汉书·马援传》:“吴王好剑客。”《周易·系辞下》:“重门击柝(tuò),以御暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    无非:

    副词。没有不是。《史记·魏其武安侯传》:“夫不喜文学,好任侠,已然诺,诸所与交通,~~豪桀大猾。”

    非:

    ①违背;违反。《左传·定公四年》:“无谋非德,无犯非义。”(无:不。谋:谋划。犯:触及。)②违理的事;过错。与“是”相对。《庄子·齐物论》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指责;讥讽;非议;非难。《吕氏春秋·审己》:“国人不说,大非上。”(说:同“悦”。上:指国君。)《荀子· 修身》:“故非我而当者,吾师也。”④不是。《庄子·秋水》:“子非鱼,安知鱼之乐?”(子:你。安:怎。)⑤无;没有。左思《三都赋序》:“虽宝非用。”⑥副词。不。《尚书·盘庚下》:“各非敢违卜。”( 卜:吉卜。)

    王:

    (一)①夏商周时代最高统治者的称号。秦始皇以后改称皇帝。《尚书·盘庚上》:“王命众,悉至于庭。”(悉:都;全。)②春秋战国时期的诸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好战,请以战喻。”③汉以后的最高封爵。《汉书·诸侯王表》:“武帝施主父之册,下推恩之令,使诸侯王得分户邑以封子弟,不行黜涉而藩国自析。”(主父:人名。册:同“策”。析:削弱。)④诸侯或外族来朝见天子。《尚书·大禹谟》:“四夷来王。”⑤首领;同类中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射马,擒贼先擒王。”⑥古代对祖父母辈的尊称。《尔雅·释亲》:“父之考为王父,父之妣(bǐ)为王母。” (二)wàng ①统治同家。《史记·项羽本纪》:“沛公欲王关中。”《商君书·更法》:“三代不同礼而王。”②成就王业。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”

    者:

    ①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”

    师:

    ①人众;群众。《左传·哀公五年》:“师乎师乎,何党之乎?”②军队编制;按照周代军制,二千五百人为师。《周礼· 地官·小司徒》:“五人为五,五伍为两,四两为卒,五卒为旅,五旅为师,五师为军。”③泛指军队。《左传·成公二年》:“齐师败绩。”④老师。《论语·述而》:“三人行,必有我师焉。”⑤榜样;样子。《汉书·李寻传》:“既往不咎,来事之师也。”(来:未来。)⑥专司一事的长官或掌握某种专长、技术的人。《孟子·梁惠王下》:“士师不能治士。”⑦古代特指乐官。《孟子·离娄上》:“师旷之聪,不以六律,不能正五音。”⑧对和尚的尊称。《北史·齐文宣帝纪》:“晋阳有沙门,乍愚乍智,时人不测,呼为阿秃师。”(沙门:和尚。测:测度。)⑨学习;效法;以……为师。《孟子·离娄上》:“莫如师文王。”


  • zi gu yin lun ke ,mo fei wang zhe shi 。

    “zi gu yin lun ke ,mo fei wang zhe shi 。”shi gou chu chu :《bi shi weng 》;shi tang chao shi ren chen tao de zuo pin 。

    hai shang yi suo li ,zhong nian chui diao si 。cang zhou you shen yi ,guan gai he you zhi 。
    zhi gou bu ying yu ,luo shi mo qi er 。ke yin han quan shui ,ji can zi 朮zhi 。
    he fa pi liang jian ,gao huai ru cheng bei 。chang wen xian lao yan ,yun shi gu chi yi 。
    dan dou bi lei yu ,jin tan yang jiao chi 。cheng cha shang yu jin ,ji lu you e mei 。
    yi ren wei yu mo ,yu shi wei xiong ci 。ci yan nai bo xi ,bao bian ying xu shi 。
    zi gu yin lun ke ,mo fei wang zhe shi 。

    【zhu shi 】:

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    gu :

    ①wang xi ;li shi jiu yuan 。yu “jin ”xiang dui 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”(yi :huan 。gong shi :fang she 。)su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge ,yue you yin qing yuan que ,ci shi gu nan quan 。”②zhi gu dai de shi wu ;jiu ;yuan lai 。《gu shi shi jiu shou 》zhi shi liu :“liang ren wei gu huan ,wang jia hui qian sui 。”③jiu yuan ;gu lao 。zhao yu shi 《bin tui lu 》juan san :“ke tu er zi ,ji lai shen gu 。”④gu ti shi de jian chen 。huo chen gu feng 、gu shi 。yu jin ti shi xiang dui ,bu shou ping ze 、dui zhang deng ge lv de xian zhi ,xing shi bi jiao zi you 。《shi sou ·gu ti shang 》:“ge zhi wu 、qi yan gu ,quan bu ru le yi 。”

    yin :

    (yi )①duan qiang 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“yu yin er dai zhi 。”②yin bi ;yin cang 。《zhou yi ·gan gua 》:“yin er wei jian ,hang er wei cheng 。”chen zi ang 《chun ye bie you ren 》:“ming yue yin gao shu ,chang he mei xiao tian 。”③yin hui ;yin man 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“lie hou zhu jiang mo gan yin zhen 。”④yin ju ;bu chu lai zuo guan 。meng hao ran 《qiu deng mo shan ji zhang wu 》:“bei shan bai yun li ,yin zhe zi yi yue 。”⑤yin yao bu qing 。du fu 《ke cong 》:“zhu zhong you yin zi ,yu bian bu cheng shu 。”⑥jing wei shen ao 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“tan ze (zé)suo yin ,gou shen zhi yuan 。”(ze :shen ao 。)⑦you shang ;ji ku 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“shi xian wang fei wu wu ye ,qin xu min yin ,er chu ji hai ye 。”(wu :zhi li 。qin :jin li 。)⑧lian min ;tong qing 。liu xiang 《jiu tan ·xi xian 》:“xin yin ce er bu zhi 。”⑨qin shang de zhuang shi 。《xin lun ·qin dao 》:“qin yin chang si shi wu fen ,yin yi qian chang ba fen 。”⑩wei chong mao 。《hou han shu ·wu han chuan 》:“wu gong cha jiang ren yi ,yin re yi di guo yi 。” (er )yìn ping yi ;yi kao 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“(meng zi )bu ying ,yin ji er wo 。”(ji :ai zhuo zi 。)

    lun :

    ①shui mian shang de xiao bo wen ;wei bo 。《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“he shui qing ju lun yi 。”(yi :yu qi ci ,tong “a ”。)②chen mei ;zhui la 。ma rong 《an cheng song 》:“lun mie tan yuan 。”③xiao shi 。bai ju yi 《zeng fan zhe zuo 》:“mei xi re ren bei ,shen si ming yi lun 。”④xian mei ;xian la 。liu you 《gan xing 》:“wei min lun zuo ren ,he you xue fan yuan ?”(zuo ren :ren ,yi jin 。yi fu qian jin xiang zuo yan ,gu dai zhong yuan de ou ren min yi wei shou yi zu tong zhi de dai chen 。)⑤jin ru ;shen ru 。《han shu ·ju yang chuan 》:“de lun yu gu sui ,en jia yu mo qiong 。”

    ke :

    ①bin ke ;wai lai ren 。li si 《jian zhu ke shu 》:“chen wen li yi zhu ke ,qie yi wei guo yi 。”《shi jing ·shang song ·na 》:“wo you jia ke ,yi bu yi yi (yì)。”(yi yi :xi yue 。)②men ke ;shi ke 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“feng huan wen meng chang jun hao ke 。”《zhan guo ce ·ji ce si 》:“meng chang jun chu ji ,wen men xia zhu ke 。”③lv ke 。li shang yin 《zhi yu 》:“zhi yu chang an ye ,can deng du ke chou 。”④ke shang 。lu guan 《wan ci e zhou 》:“gu ke zhou mian zhi lang jing ,zhou ren ye yu jiao chao sheng 。”⑤lv ju ;ji ju 。du fu 《qu shu 》:“wu zai ke shu jun ,yi nian ju zi zhou 。”⑥wei mou chong mu de er ben zou huo dong de ren 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“wu wang hao jian ke 。”《zhou yi ·ji ci xia 》:“chong men ji tuo (tuò),yi yu bao ke 。”(tuo :da geng yong de bang zi 。)

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    mo fei :

    fu ci 。mei you bu shi 。《shi ji ·wei ji wu an hou chuan 》:“fu bu xi wen xue ,hao ren xia ,yi ran nuo ,zhu suo yu jiao tong ,~~hao jie da hua 。”

    fei :

    ①wei bei ;wei fan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“mo mou fei de ,mo fan fei yi 。”(mo :bu 。mou :mou hua 。fan :chu ji 。)②wei li de shi ;guo cuo 。yu “shi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“bi yi yi shi fei ,ci yi yi shi fei 。”③zhi ze ;ji feng ;fei yi ;fei nan 。《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“guo ren bu shui ,da fei shang 。”(shui :tong “yue ”。shang :zhi guo jun 。)《xun zi · xiu shen 》:“gu fei wo er dang zhe ,wu shi ye 。”④bu shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zi fei yu ,an zhi yu zhi le ?”(zi :ni 。an :zen 。)⑤mo ;mei you 。zuo sai 《san dou fu xu 》:“sui bao fei yong 。”⑥fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“ge fei gan wei bo 。”( bo :ji bo 。)

    wang :

    (yi )①xia shang zhou shi dai zui gao tong zhi zhe de chen hao 。qin shi huang yi hou gai chen huang di 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong ,xi zhi yu ting 。”(xi :dou ;quan 。)②chun qiu zhan guo shi ji de zhu hou 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang hao zhan ,qing yi zhan yu 。”③han yi hou de zui gao feng jue 。《han shu ·zhu hou wang biao 》:“wu di shi zhu fu zhi ce ,xia tui en zhi ling ,shi zhu hou wang de fen hu yi yi feng zi di ,bu hang chu she er fan guo zi xi 。”(zhu fu :ren ming 。ce :tong “ce ”。xi :xiao ruo 。)④zhu hou huo wai zu lai chao jian tian zi 。《shang shu ·da yu mo 》:“si yi lai wang 。”⑤shou ling ;tong lei zhong zui te chu huo zui da zhe 。du fu 《qian chu sai 》:“she ren xian she ma ,qin zei xian qin wang 。”⑥gu dai dui zu fu mu bei de zun chen 。《er ya ·shi qin 》:“fu zhi kao wei wang fu ,fu zhi bi (bǐ)wei wang mu 。” (er )wàng ①tong zhi tong jia 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yu wang guan zhong 。”《shang jun shu ·geng fa 》:“san dai bu tong li er wang 。”②cheng jiu wang ye 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi shi zhe yi (yì)bo (bó)shi rou ,li min bu ji bu han ,ran er bu wang zhe ,wei zhi you ye 。”

    zhe :

    ①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”

    shi :

    ①ren zhong ;qun zhong 。《zuo chuan ·ai gong wu nian 》:“shi hu shi hu ,he dang zhi hu ?”②jun dui bian zhi ;an zhao zhou dai jun zhi ,er qian wu bai ren wei shi 。《zhou li · de guan ·xiao si tu 》:“wu ren wei wu ,wu wu wei liang ,si liang wei cu ,wu cu wei lv ,wu lv wei shi ,wu shi wei jun 。”③fan zhi jun dui 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“ji shi bai ji 。”④lao shi 。《lun yu ·shu er 》:“san ren hang ,bi you wo shi yan 。”⑤bang yang ;yang zi 。《han shu ·li xun chuan 》:“ji wang bu jiu ,lai shi zhi shi ye 。”(lai :wei lai 。)⑥zhuan si yi shi de chang guan huo zhang wo mou chong zhuan chang 、ji shu de ren 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“shi shi bu neng zhi shi 。”⑦gu dai te zhi le guan 。《meng zi ·li lou shang 》:“shi kuang zhi cong ,bu yi liu lv ,bu neng zheng wu yin 。”⑧dui he shang de zun chen 。《bei shi ·ji wen xuan di ji 》:“jin yang you sha men ,zha yu zha zhi ,shi ren bu ce ,hu wei a tu shi 。”(sha men :he shang 。ce :ce du 。)⑨xue xi ;xiao fa ;yi ……wei shi 。《meng zi ·li lou shang 》:“mo ru shi wen wang 。”