• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 石渠泉泠泠,三見菖蒲生。

    “石渠泉泠泠,三見菖蒲生。”詩句出處:《懷仙吟二首》;是唐朝詩人陳陶的作品。

    丹陵五牙客,昨日羅浮歸。赤斧尋不得,煙霞空滿衣。
    試於華陽問,果遇三茅知。采藥向十洲,同行牧羊兒。
    十洲隔八海,浩渺不可期。空留雙白鶴,巢在長松枝。
    雲溪古流水,春晚桃花香。憶與我師別,片帆歸滄浪。
    滄浪在何許,相思淚如雨。黃鶴不復來,雲深離別處。
    石渠泉泠泠,三見菖蒲生。日夜勞夢魂,隨波註東溟。
    空懷別時惠,長讀消魔經。

    【註釋】:

    石:

    (一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”

    渠:

    ①人工開鑿的水道。《史記·滑稽列傳》:“西門豹即發民鑿十二渠,引河水灌民田。”②護城河;壕溝。《國語·晉語二》:“景霍以為城,而汾、河、涑、澮以為渠。”③開渠。《呂氏春秋·上農》:“量力不足,不敢渠地而耕。”④大。常用來形容人。《尚書·胤征》:“殲厥渠魁,脅從罔治。”(魁:為首的。罔治:不治罪。)⑤首領;頭領。嶽珂《桯(tīng)史》卷五:“群渠皆釃(shī,又讀shāi)酒來賀。”(釃:斟酒。)⑥通“詎”。豈;難道。《漢書·孫寶傳》:“今日鷹隼始擊,當順天氣取奸惡,以成嚴霜之誅,掾部渠有其人乎?”(掾yuàn:官府中佐治官吏的通稱。)⑦通“遽jù”。1.匆遽。陶潛《讀〈山海經〉》之八:“方與三辰遊,壽考豈渠央?”(央:完結。)2.豈。《史記·酈生陸賈列傳》:“使我居中國,何渠不若漢?”

    泉:

    ①泉水,一種地下水。《周易·蒙卦》:“山下出泉。”②泉下;墓穴。錢孫貽《虔臺寒食怨詩》:“幾人江上共招魂,瘴海青蠅吊泉戶。”(瘴海:舊指嶺南有瘴霧的海域。戶:門。)③陰間。駱賓王《樂大夫挽辭》:“忽見泉臺路,猶疑水鏡懸。”④古錢幣名。《管子·輕重丁》:“凡稱貸之傢,出泉參千萬,出粟參數千萬鐘。”

    泠:

    ①古河流名。即今安徽省東南部的青弋江。②輕妙;輕柔。《莊子·逍遙遊》:“夫列子禦風而行,泠然善也。”③同“零”。落。秦醇《譚意歌傳》:“或勉為笑語,不覺淚泠。”[泠泠]1.清涼的樣子。東方朔《七諫·初放》:“上葳蕤(wēi ruí)而防露兮,下泠泠而來風。”(葳蕤:茂盛的樣子。)劉基《苦齋記》:“或降而臨清泠。”2.形容聲音清脆。劉長卿《聽彈琴》:“泠泠七絲上,靜聽松風寒。”《文賦》:“音泠泠而盈耳。”

    三:

    ①基數詞。《周易·解》:“田獲三狐。”(田:打獵。)②序數第三。《左傳·莊公十年》:“一鼓作氣,再而衰,三而竭。”③表示多數或多次。《史記·魯周公世傢》:“一沐三捉發,一飯三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    見:

    (一)①看;看到。《詩經·小雅·何人斯》:“我聞其聲,不見其身。”《戰國策·楚策四》:“見兔而顧犬。”《石鐘山記》:“事不目見耳聞,而臆斷有無,可乎?”②拜見;謁見。《墨子·公輸》:“子墨子見王。”③會見。《史記·項羽本紀》:“項伯即入見沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相見。”④見解;見識。《晉書·王渾傳》:“敢陳愚見。”⑤表示被動,相當於“被”。《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗,能無怨乎?”《楚辭·漁父》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(放:放逐。)⑥放在動詞前,有稱代自我作用。王安石《答司馬諫議書》:“冀君實或見恕也。”李密《陳情表》:“生孩六月,慈父見背。” (二)xiàn ①顯露;出現。《敕勒歌》:“天蒼蒼,野茫茫,風吹草低見牛羊。”②介紹;引見。《墨子·公輸》:“胡不見我於王?”(胡:為何。)③現成的。《史記·項羽本紀》:“軍無見糧。”

    蒲:

    ①[名]香蒲。水生植物,可以織席、扇、簍等。《詩經·大雅·韓奕》:“其蔌維何? 維筍及~。”②[名]蒲柳。又名水楊。《詩經·王風·揚之水》:“揚之水,不流束~。”③[名][蒲葵]植物名。常綠喬木,葉可做扇。李商隱《即日》:“何人書破~~扇,記著南塘移樹時。”④[動][蒲伏]通“匍匐”。伏地而行。《史記·淮陰侯列傳》:“(伍子胥)膝行~~。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”


  • 石渠泉泠泠,三见菖蒲生。

    “石渠泉泠泠,三见菖蒲生。”诗句出处:《怀仙吟二首》;是唐朝诗人陈陶的作品。

    丹陵五牙客,昨日罗浮归。赤斧寻不得,烟霞空满衣。
    试于华阳问,果遇三茅知。采药向十洲,同行牧羊儿。
    十洲隔八海,浩渺不可期。空留双白鹤,巢在长松枝。
    云溪古流水,春晚桃花香。忆与我师别,片帆归沧浪。
    沧浪在何许,相思泪如雨。黄鹤不复来,云深离别处。
    石渠泉泠泠,三见菖蒲生。日夜劳梦魂,随波注东溟。
    空怀别时惠,长读消魔经。

    【注释】:

    石:

    (一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”

    渠:

    ①人工开凿的水道。《史记·滑稽列传》:“西门豹即发民凿十二渠,引河水灌民田。”②护城河;壕沟。《国语·晋语二》:“景霍以为城,而汾、河、涑、浍以为渠。”③开渠。《吕氏春秋·上农》:“量力不足,不敢渠地而耕。”④大。常用来形容人。《尚书·胤征》:“歼厥渠魁,胁从罔治。”(魁:为首的。罔治:不治罪。)⑤首领;头领。岳珂《桯(tīng)史》卷五:“群渠皆酾(shī,又读shāi)酒来贺。”(酾:斟酒。)⑥通“讵”。岂;难道。《汉书·孙宝传》:“今日鹰隼始击,当顺天气取奸恶,以成严霜之诛,掾部渠有其人乎?”(掾yuàn:官府中佐治官吏的通称。)⑦通“遽jù”。1.匆遽。陶潜《读〈山海经〉》之八:“方与三辰游,寿考岂渠央?”(央:完结。)2.岂。《史记·郦生陆贾列传》:“使我居中国,何渠不若汉?”

    泉:

    ①泉水,一种地下水。《周易·蒙卦》:“山下出泉。”②泉下;墓穴。钱孙贻《虔台寒食怨诗》:“几人江上共招魂,瘴海青蝇吊泉户。”(瘴海:旧指岭南有瘴雾的海域。户:门。)③阴间。骆宾王《乐大夫挽辞》:“忽见泉台路,犹疑水镜悬。”④古钱币名。《管子·轻重丁》:“凡称贷之家,出泉参千万,出粟参数千万钟。”

    泠:

    ①古河流名。即今安徽省东南部的青弋江。②轻妙;轻柔。《庄子·逍遥游》:“夫列子御风而行,泠然善也。”③同“零”。落。秦醇《谭意歌传》:“或勉为笑语,不觉泪泠。”[泠泠]1.清凉的样子。东方朔《七谏·初放》:“上葳蕤(wēi ruí)而防露兮,下泠泠而来风。”(葳蕤:茂盛的样子。)刘基《苦斋记》:“或降而临清泠。”2.形容声音清脆。刘长卿《听弹琴》:“泠泠七丝上,静听松风寒。”《文赋》:“音泠泠而盈耳。”

    三:

    ①基数词。《周易·解》:“田获三狐。”(田:打猎。)②序数第三。《左传·庄公十年》:“一鼓作气,再而衰,三而竭。”③表示多数或多次。《史记·鲁周公世家》:“一沐三捉发,一饭三吐哺。”(哺:口中含嚼的食物。)

    见:

    (一)①看;看到。《诗经·小雅·何人斯》:“我闻其声,不见其身。”《战国策·楚策四》:“见兔而顾犬。”《石钟山记》:“事不目见耳闻,而臆断有无,可乎?”②拜见;谒见。《墨子·公输》:“子墨子见王。”③会见。《史记·项羽本纪》:“项伯即入见沛公。”白居易《琵琶行》:“移船相近邀相见。”④见解;见识。《晋书·王浑传》:“敢陈愚见。”⑤表示被动,相当于“被”。《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤,能无怨乎?”《楚辞·渔父》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(放:放逐。)⑥放在动词前,有称代自我作用。王安石《答司马谏议书》:“冀君实或见恕也。”李密《陈情表》:“生孩六月,慈父见背。” (二)xiàn ①显露;出现。《敕勒歌》:“天苍苍,野茫茫,风吹草低见牛羊。”②介绍;引见。《墨子·公输》:“胡不见我于王?”(胡:为何。)③现成的。《史记·项羽本纪》:“军无见粮。”

    蒲:

    ①[名]香蒲。水生植物,可以织席、扇、篓等。《诗经·大雅·韩奕》:“其蔌维何? 维笋及~。”②[名]蒲柳。又名水杨。《诗经·王风·扬之水》:“扬之水,不流束~。”③[名][蒲葵]植物名。常绿乔木,叶可做扇。李商隐《即日》:“何人书破~~扇,记着南塘移树时。”④[动][蒲伏]通“匍匐”。伏地而行。《史记·淮阴侯列传》:“(伍子胥)膝行~~。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”


  • dan qu quan ling ling ,san jian chang pu sheng 。

    “dan qu quan ling ling ,san jian chang pu sheng 。”shi gou chu chu :《huai xian yin er shou 》;shi tang chao shi ren chen tao de zuo pin 。

    dan ling wu ya ke ,zuo ri luo fu gui 。chi fu xun bu de ,yan xia kong man yi 。
    shi yu hua yang wen ,guo yu san mao zhi 。cai yao xiang shi zhou ,tong hang mu yang er 。
    shi zhou ge ba hai ,hao miao bu ke ji 。kong liu shuang bai he ,chao zai chang song zhi 。
    yun xi gu liu shui ,chun wan tao hua xiang 。yi yu wo shi bie ,pian fan gui cang lang 。
    cang lang zai he hu ,xiang sai lei ru yu 。huang he bu fu lai ,yun shen li bie chu 。
    dan qu quan ling ling ,san jian chang pu sheng 。ri ye lao meng hun ,sui bo zhu dong ming 。
    kong huai bie shi hui ,chang dou xiao mo jing 。

    【zhu shi 】:

    dan :

    (yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”

    qu :

    ①ren gong kai zao de shui dao 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“xi men bao ji fa min zao shi er qu ,yin he shui guan min tian 。”②hu cheng he ;hao gou 。《guo yu ·jin yu er 》:“jing huo yi wei cheng ,er fen 、he 、su 、hui yi wei qu 。”③kai qu 。《lv shi chun qiu ·shang nong 》:“liang li bu zu ,bu gan qu de er geng 。”④da 。chang yong lai xing rong ren 。《shang shu ·yin zheng 》:“jian jue qu kui ,xie cong wang zhi 。”(kui :wei shou de 。wang zhi :bu zhi zui 。)⑤shou ling ;tou ling 。yue ke 《ting (tīng)shi 》juan wu :“qun qu jie shai (shī,you dou shāi)jiu lai he 。”(shai :zhen jiu 。)⑥tong “ju ”。qi ;nan dao 。《han shu ·sun bao chuan 》:“jin ri ying sun shi ji ,dang shun tian qi qu jian e ,yi cheng yan shuang zhi zhu ,yuan bu qu you ji ren hu ?”(yuan yuàn:guan fu zhong zuo zhi guan li de tong chen 。)⑦tong “ju jù”。1.cong ju 。tao qian 《dou 〈shan hai jing 〉》zhi ba :“fang yu san chen you ,shou kao qi qu yang ?”(yang :wan jie 。)2.qi 。《shi ji ·li sheng liu gu lie chuan 》:“shi wo ju zhong guo ,he qu bu re han ?”

    quan :

    ①quan shui ,yi chong de xia shui 。《zhou yi ·meng gua 》:“shan xia chu quan 。”②quan xia ;mu xue 。qian sun yi 《qian tai han shi yuan shi 》:“ji ren jiang shang gong qiao hun ,zhang hai qing ying diao quan hu 。”(zhang hai :jiu zhi ling na you zhang wu de hai yu 。hu :men 。)③yin jian 。jia bin wang 《le da fu wan ci 》:“hu jian quan tai lu ,you yi shui jing xuan 。”④gu qian bi ming 。《guan zi ·qing chong ding 》:“fan chen dai zhi jia ,chu quan can qian mo ,chu su can shu qian mo zhong 。”

    ling :

    ①gu he liu ming 。ji jin an hui sheng dong na bu de qing yi jiang 。②qing miao ;qing rou 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“fu lie zi yu feng er hang ,ling ran shan ye 。”③tong “ling ”。la 。qin chun 《tan yi ge chuan 》:“huo mian wei xiao yu ,bu jiao lei ling 。”[ling ling ]1.qing liang de yang zi 。dong fang shuo 《qi jian ·chu fang 》:“shang wei rui (wēi ruí)er fang lou xi ,xia ling ling er lai feng 。”(wei rui :mao cheng de yang zi 。)liu ji 《ku zhai ji 》:“huo jiang er lin qing ling 。”2.xing rong sheng yin qing cui 。liu chang qing 《ting dan qin 》:“ling ling qi si shang ,jing ting song feng han 。”《wen fu 》:“yin ling ling er ying er 。”

    san :

    ①ji shu ci 。《zhou yi ·jie 》:“tian huo san hu 。”(tian :da lie 。)②xu shu di san 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“yi gu zuo qi ,zai er cui ,san er jie 。”③biao shi duo shu huo duo ci 。《shi ji ·lu zhou gong shi jia 》:“yi mu san zhuo fa ,yi fan san tu bu 。”(bu :kou zhong han jiao de shi wu 。)

    jian :

    (yi )①kan ;kan dao 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“wo wen ji sheng ,bu jian ji shen 。”《zhan guo ce ·chu ce si 》:“jian tu er gu quan 。”《dan zhong shan ji 》:“shi bu mu jian er wen ,er yi duan you mo ,ke hu ?”②bai jian ;ye jian 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi jian wang 。”③hui jian 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang bai ji ru jian pei gong 。”bai ju yi 《pi pa hang 》:“yi chuan xiang jin yao xiang jian 。”④jian jie ;jian shi 。《jin shu ·wang hun chuan 》:“gan chen yu jian 。”⑤biao shi bei dong ,xiang dang yu “bei ”。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang ,neng mo yuan hu ?”《chu ci ·yu fu 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(fang :fang zhu 。)⑥fang zai dong ci qian ,you chen dai zi wo zuo yong 。wang an dan 《da si ma jian yi shu 》:“ji jun shi huo jian shu ye 。”li mi 《chen qing biao 》:“sheng hai liu yue ,ci fu jian bei 。” (er )xiàn ①xian lou ;chu xian 。《chi le ge 》:“tian cang cang ,ye mang mang ,feng chui cao di jian niu yang 。”②jie shao ;yin jian 。《mo zi ·gong shu 》:“hu bu jian wo yu wang ?”(hu :wei he 。)③xian cheng de 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jun mo jian liang 。”

    pu :

    ①[ming ]xiang pu 。shui sheng zhi wu ,ke yi zhi xi 、shan 、lou deng 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“ji su wei he ? wei sun ji ~。”②[ming ]pu liu 。you ming shui yang 。《shi jing ·wang feng ·yang zhi shui 》:“yang zhi shui ,bu liu shu ~。”③[ming ][pu kui ]zhi wu ming 。chang lu qiao mu ,xie ke zuo shan 。li shang yin 《ji ri 》:“he ren shu po ~~shan ,ji zhao na tang yi shu shi 。”④[dong ][pu fu ]tong “pu fu ”。fu de er hang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“(wu zi xu )xi hang ~~。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”