• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 哀挽辭秦塞,悲笳出帝畿。

    “哀挽辭秦塞,悲笳出帝畿。”詩句出處:《故仆射裴公挽歌三首》;是唐朝詩人岑參的作品。

    盛德資邦傑,嘉謨作世程。門瞻駟馬貴,時仰八龍名。
    罷市秦人送,還鄉絳老迎。莫埋丞相印,留著付玄成。
    五府瞻高位,三臺喪大賢。禮容還故絳,寵贈冠新田。
    氣歇汾陰鼎,魂飛京兆阡。先時劍已沒,隴樹久蒼然。
    富貴徒言久,鄉閭歿後歸。錦衣都未著,丹旐忽先飛。
    哀挽辭秦塞,悲笳出帝畿。遙知九原上,漸覺吊人稀。

    【註釋】:

    哀:

    ①悲哀;悲傷。陸遊《十一月四日風雨大作》:“僵臥孤村不自哀,尚思為國戍輪臺。”②悼念。《左傳·僖公三十三年》:“秦不哀吾喪。”(喪:指晉文公之死。)③憐憫;憐恤。柳宗元《捕蛇者說》:“君將哀而生之乎?”④哀嘆。杜牧《阿房宮賦》:“秦人不暇自哀,而後人哀之。”

    挽:

    ①拉車。《左傳·襄公十四年》:“或挽之,或推之。”②拉船;拉纖。《史記·留侯世傢》:“諸侯安定,河、渭漕挽天下,西給京師。”(河:黃河。渭:渭水。)③牽引;拉。杜甫《前出塞》:“挽弓當挽強,用箭當用長。”④扭轉;挽回。龔自珍《己亥雜詩》之十四:“頹波難挽挽頹心,壯歲曾為九牧箴。”⑤哀喪;悼念。《世說新語·任誕》:“時袁山松出遊,每好令左右作挽歌。”⑥卷起。蘇軾《送周朝義守漢州》:“召還當有詔,挽袖謝鄰裡。”韓愈《芍藥歌》:“競挽春衫來比並。”

    辭:

    ①口供。《周禮·秋官· 鄉士》:“聽其獄訟,察其辭。”(察:審察。)柳宗元《斷刑論下》:“使犯死者自春而窮其辭。”②言詞;文詞。《莊子·盜蹠》:“多辭繆說。”陸機《文賦》:“要辭達而理舉,故無取乎冗長。”③告訴。《禮記·檀弓上》:“使人辭於狐突。”④推辭;不接受。《論語·雍也》:“與之粟九百,辭。”曹操《讓縣自明本志令》:“固辭不受。”⑤告別;離開。陶潛《桃花源記》:“停數日,辭去。”李白《黃鶴樓送孟浩然之廣陵》:“故人西辭黃鶴樓,煙花三月下揚州。”⑥辭退;解除。《兒女英雄傳》第二十三回:“便脫去那領朝衫,辭官不作。”⑦我國古代的一種文學體裁。

    秦:

    ①周代諸侯國名。戰國時成為七雄之一。公元前221年統一瞭各諸侯國,建立中央集權制國傢。②朝代名。公元前221年,秦始皇統一中國,建立秦王朝,定都咸陽(今陜西省咸陽市東)。③陜西省的別稱。古指今天陜西甘肅一帶。杜甫《奉送嚴公入朝十韻》:“此生那老蜀,不死會歸秦。”

    塞:

    (一)①堵住;填塞。《詩經·豳風·七月》:“穹窒熏鼠,塞向墐戶。”(穹:窮;極。窒:堵塞。向:朝北的窗戶。墐:用泥塗塞。)《論衡· 自紀》:“閉目塞聰。”②障蔽;阻隔。《論語·八佾》:“邦君樹塞門。”③閉塞。韓愈《子產不毀鄉校頌》:“川不可防,言不可弭(mǐ)。上塞下聾,邦其傾矣。”(弭:止;息。)④抵償;補償。《漢書 · 於定國傳》:“今丞相、禦史,將欲何施以塞此咎?”⑤充滿。袁枚《黃生借書說》:“汗牛塞屋,富貴傢之書。”⑥誠實。《詩經·邶風·燕燕》:“其心塞淵。” (二)sài ①邊境上險要可做屏障的地方。《史記·淮陰侯列傳》:“夫銳氣挫於險塞。”②邊境;邊關。《淮南子·人間》:“近塞上之人有善術者。”③通“杚”。古代一種賭博遊戲。《莊子·駢拇》:“問谷奚事,則博塞以遊。”

    悲:

    ①哀痛;悲傷。《禮記· 問喪》:“夫悲哀在中,故形變於外也。”《韓非子·和氏獻璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:為何。)②同情;憐憫。柳宗元《捕蛇者說》:“(蔣氏)言之,貌若甚戚者。餘悲之。”(戚:悲哀。)③眷戀。《漢書·高祖紀下》:“遊子悲故鄉。”

    笳:

    古代北方民族所用的一種吹奏樂器,外形類似笛子,通稱“胡笳”。李陵《答蘇武書》:“胡笳互動,牧馬悲鳴。”《吳子·應變》:“夜以金鼓笳笛為節。”

    出:

    ①出去;從裡面到外面。屈原《九歌·國殤》:“出不入兮往不返。”②到;到達。《漢書·霍光傳》:“築神道,北臨昭靈,南出承恩。”(神道:墓道。昭靈、承恩:皆館名。)③超過;超越。《論語· 鄉黨》:“祭肉不出三日。”白居易《與元九書》:“自思所陳亦無出足下之見。”④發出。《商君書·更法》:“於是遂出墾草令。”⑤指天然生長或人工生產。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”⑥產生;發生。《荀子·勸學》:“肉腐出蟲。”(腐:腐爛。)⑦出現;露出。葛洪《抱樸子·外篇· 省煩》:“枝分葉散,重出互見。”(重:重復。)蘇軾《後赤壁賦》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食貨志上五》:“又農民出錢,難於出力。”(比出力困難。)曹操《收租調令》:“戶出絹二匹。”⑨指引文、典故等來源於某書。《後漢書·孔融傳》:“(曹操)後問出何經典。”⑩舊指離棄妻子。《孟子· 離婁下》:“出妻屏子,終身不養焉。”(11)指花瓣。《宋書·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪獨六出。”(花雪:雪花。)[出塵]1.超出塵俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之標,瀟灑出塵之想。”2.佛教用語。脫離煩惱的塵俗。《四十二章經》二三:“故曰凡夫透得此門,出塵羅漢。”[出閤]1.皇子出就封國。《南齊書·江謐傳》:“諸皇子出閤用文武主帥,皆以委謐。”2.指閣臣出任外職。《梁書·江蒨傳》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“雖穠華可尚,出閤未期,而湯沐先施,分封有據。”後用為女子出嫁的通稱。[出首]1.自首。《晉書·華軼傳》:“尋而軼敗,(高)悝藏匿軼二子及妻,崎嶇經年,既而遇赦,悝攜之出首。”2.檢舉;告發。王實甫《西廂記》三本二折:“我將這簡貼兒去夫人行出首去來。”

    帝:

    ①天帝。古人或宗教徒稱宇宙的創造者和主宰者為帝。《尚書·呂刑》:“上帝監民。”屈原《九歌·少司命》:“夕宿兮帝郊。”②君主;皇帝。《戰國策·趙策三》:“秦所以急圍趙者,前與齊閔王爭強為帝。”《續資治通鑒·宋太祖乾德四年》:“帝每勸以讀書,(趙)普遂手不釋卷。”

    帝畿:

    京城周圍的地區。《後漢書·班彪傳》:“是故橫被六合,三成~~。”

    畿:

    ①天子或諸侯所轄的都城周圍的廣大地區。《詩經·商頌·玄鳥》:“邦畿千裡,維民所止。”。《周禮·夏官·大司馬》:“方千裡曰國畿。”②指京都。即京城所轄之地。杜審言《贈蘇味道》:“輿駕還京邑,朋遊滿帝畿。”③疆域;界域。宋之問《送李侍禦》:“南登指吳服,北走出秦畿。”④門檻。《詩經·邶風·谷風》:“薄送我畿。”(送我到門邊。薄:助詞。)


  • 哀挽辞秦塞,悲笳出帝畿。

    “哀挽辞秦塞,悲笳出帝畿。”诗句出处:《故仆射裴公挽歌三首》;是唐朝诗人岑参的作品。

    盛德资邦杰,嘉谟作世程。门瞻驷马贵,时仰八龙名。
    罢市秦人送,还乡绛老迎。莫埋丞相印,留著付玄成。
    五府瞻高位,三台丧大贤。礼容还故绛,宠赠冠新田。
    气歇汾阴鼎,魂飞京兆阡。先时剑已没,陇树久苍然。
    富贵徒言久,乡闾殁后归。锦衣都未著,丹旐忽先飞。
    哀挽辞秦塞,悲笳出帝畿。遥知九原上,渐觉吊人稀。

    【注释】:

    哀:

    ①悲哀;悲伤。陆游《十一月四日风雨大作》:“僵卧孤村不自哀,尚思为国戍轮台。”②悼念。《左传·僖公三十三年》:“秦不哀吾丧。”(丧:指晋文公之死。)③怜悯;怜恤。柳宗元《捕蛇者说》:“君将哀而生之乎?”④哀叹。杜牧《阿房宫赋》:“秦人不暇自哀,而后人哀之。”

    挽:

    ①拉车。《左传·襄公十四年》:“或挽之,或推之。”②拉船;拉纤。《史记·留侯世家》:“诸侯安定,河、渭漕挽天下,西给京师。”(河:黄河。渭:渭水。)③牵引;拉。杜甫《前出塞》:“挽弓当挽强,用箭当用长。”④扭转;挽回。龚自珍《己亥杂诗》之十四:“颓波难挽挽颓心,壮岁曾为九牧箴。”⑤哀丧;悼念。《世说新语·任诞》:“时袁山松出游,每好令左右作挽歌。”⑥卷起。苏轼《送周朝义守汉州》:“召还当有诏,挽袖谢邻里。”韩愈《芍药歌》:“竞挽春衫来比并。”

    辞:

    ①口供。《周礼·秋官· 乡士》:“听其狱讼,察其辞。”(察:审察。)柳宗元《断刑论下》:“使犯死者自春而穷其辞。”②言词;文词。《庄子·盗跖》:“多辞缪说。”陆机《文赋》:“要辞达而理举,故无取乎冗长。”③告诉。《礼记·檀弓上》:“使人辞于狐突。”④推辞;不接受。《论语·雍也》:“与之粟九百,辞。”曹操《让县自明本志令》:“固辞不受。”⑤告别;离开。陶潜《桃花源记》:“停数日,辞去。”李白《黄鹤楼送孟浩然之广陵》:“故人西辞黄鹤楼,烟花三月下扬州。”⑥辞退;解除。《儿女英雄传》第二十三回:“便脱去那领朝衫,辞官不作。”⑦我国古代的一种文学体裁。

    秦:

    ①周代诸侯国名。战国时成为七雄之一。公元前221年统一了各诸侯国,建立中央集权制国家。②朝代名。公元前221年,秦始皇统一中国,建立秦王朝,定都咸阳(今陕西省咸阳市东)。③陕西省的别称。古指今天陕西甘肃一带。杜甫《奉送严公入朝十韵》:“此生那老蜀,不死会归秦。”

    塞:

    (一)①堵住;填塞。《诗经·豳风·七月》:“穹窒熏鼠,塞向墐户。”(穹:穷;极。窒:堵塞。向:朝北的窗户。墐:用泥涂塞。)《论衡· 自纪》:“闭目塞聪。”②障蔽;阻隔。《论语·八佾》:“邦君树塞门。”③闭塞。韩愈《子产不毁乡校颂》:“川不可防,言不可弭(mǐ)。上塞下聋,邦其倾矣。”(弭:止;息。)④抵偿;补偿。《汉书 · 于定国传》:“今丞相、御史,将欲何施以塞此咎?”⑤充满。袁枚《黄生借书说》:“汗牛塞屋,富贵家之书。”⑥诚实。《诗经·邶风·燕燕》:“其心塞渊。” (二)sài ①边境上险要可做屏障的地方。《史记·淮阴侯列传》:“夫锐气挫于险塞。”②边境;边关。《淮南子·人间》:“近塞上之人有善术者。”③通“杚”。古代一种赌博游戏。《庄子·骈拇》:“问谷奚事,则博塞以游。”

    悲:

    ①哀痛;悲伤。《礼记· 问丧》:“夫悲哀在中,故形变于外也。”《韩非子·和氏献璧》:“子奚哭之悲也?”(奚:为何。)②同情;怜悯。柳宗元《捕蛇者说》:“(蒋氏)言之,貌若甚戚者。余悲之。”(戚:悲哀。)③眷恋。《汉书·高祖纪下》:“游子悲故乡。”

    笳:

    古代北方民族所用的一种吹奏乐器,外形类似笛子,通称“胡笳”。李陵《答苏武书》:“胡笳互动,牧马悲鸣。”《吴子·应变》:“夜以金鼓笳笛为节。”

    出:

    ①出去;从里面到外面。屈原《九歌·国殇》:“出不入兮往不返。”②到;到达。《汉书·霍光传》:“筑神道,北临昭灵,南出承恩。”(神道:墓道。昭灵、承恩:皆馆名。)③超过;超越。《论语· 乡党》:“祭肉不出三日。”白居易《与元九书》:“自思所陈亦无出足下之见。”④发出。《商君书·更法》:“于是遂出垦草令。”⑤指天然生长或人工生产。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”⑥产生;发生。《荀子·劝学》:“肉腐出虫。”(腐:腐烂。)⑦出现;露出。葛洪《抱朴子·外篇· 省烦》:“枝分叶散,重出互见。”(重:重复。)苏轼《后赤壁赋》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食货志上五》:“又农民出钱,难于出力。”(比出力困难。)曹操《收租调令》:“户出绢二匹。”⑨指引文、典故等来源于某书。《后汉书·孔融传》:“(曹操)后问出何经典。”⑩旧指离弃妻子。《孟子· 离娄下》:“出妻屏子,终身不养焉。”(11)指花瓣。《宋书·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪独六出。”(花雪:雪花。)[出尘]1.超出尘俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之标,潇洒出尘之想。”2.佛教用语。脱离烦恼的尘俗。《四十二章经》二三:“故曰凡夫透得此门,出尘罗汉。”[出閤]1.皇子出就封国。《南齐书·江谧传》:“诸皇子出閤用文武主帅,皆以委谧。”2.指阁臣出任外职。《梁书·江蒨传》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“虽秾华可尚,出閤未期,而汤沐先施,分封有据。”后用为女子出嫁的通称。[出首]1.自首。《晋书·华轶传》:“寻而轶败,(高)悝藏匿轶二子及妻,崎岖经年,既而遇赦,悝携之出首。”2.检举;告发。王实甫《西厢记》三本二折:“我将这简贴儿去夫人行出首去来。”

    帝:

    ①天帝。古人或宗教徒称宇宙的创造者和主宰者为帝。《尚书·吕刑》:“上帝监民。”屈原《九歌·少司命》:“夕宿兮帝郊。”②君主;皇帝。《战国策·赵策三》:“秦所以急围赵者,前与齐闵王争强为帝。”《续资治通鉴·宋太祖乾德四年》:“帝每劝以读书,(赵)普遂手不释卷。”

    帝畿:

    京城周围的地区。《后汉书·班彪传》:“是故横被六合,三成~~。”

    畿:

    ①天子或诸侯所辖的都城周围的广大地区。《诗经·商颂·玄鸟》:“邦畿千里,维民所止。”。《周礼·夏官·大司马》:“方千里曰国畿。”②指京都。即京城所辖之地。杜审言《赠苏味道》:“舆驾还京邑,朋游满帝畿。”③疆域;界域。宋之问《送李侍御》:“南登指吴服,北走出秦畿。”④门槛。《诗经·邶风·谷风》:“薄送我畿。”(送我到门边。薄:助词。)


  • ai wan ci qin sai ,bei jia chu di ji 。

    “ai wan ci qin sai ,bei jia chu di ji 。”shi gou chu chu :《gu pu she pei gong wan ge san shou 》;shi tang chao shi ren cen can de zuo pin 。

    cheng de zi bang jie ,jia mo zuo shi cheng 。men zhan si ma gui ,shi yang ba long ming 。
    ba shi qin ren song ,hai xiang jiang lao ying 。mo mai cheng xiang yin ,liu zhe fu xuan cheng 。
    wu fu zhan gao wei ,san tai sang da xian 。li rong hai gu jiang ,chong zeng guan xin tian 。
    qi xie fen yin ding ,hun fei jing zhao qian 。xian shi jian yi mei ,long shu jiu cang ran 。
    fu gui tu yan jiu ,xiang lv mo hou gui 。jin yi dou wei zhe ,dan zhao hu xian fei 。
    ai wan ci qin sai ,bei jia chu di ji 。yao zhi jiu yuan shang ,jian jiao diao ren xi 。

    【zhu shi 】:

    ai :

    ①bei ai ;bei shang 。liu you 《shi yi yue si ri feng yu da zuo 》:“jiang wo gu cun bu zi ai ,shang sai wei guo shu lun tai 。”②dao nian 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“qin bu ai wu sang 。”(sang :zhi jin wen gong zhi si 。)③lian min ;lian xu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“jun jiang ai er sheng zhi hu ?”④ai tan 。du mu 《a fang gong fu 》:“qin ren bu xia zi ai ,er hou ren ai zhi 。”

    wan :

    ①la che 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“huo wan zhi ,huo tui zhi 。”②la chuan ;la qian 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“zhu hou an ding ,he 、wei cao wan tian xia ,xi gei jing shi 。”(he :huang he 。wei :wei shui 。)③qian yin ;la 。du fu 《qian chu sai 》:“wan gong dang wan jiang ,yong jian dang yong chang 。”④niu zhuai ;wan hui 。gong zi zhen 《ji hai za shi 》zhi shi si :“tui bo nan wan wan tui xin ,zhuang sui ceng wei jiu mu zhen 。”⑤ai sang ;dao nian 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“shi yuan shan song chu you ,mei hao ling zuo you zuo wan ge 。”⑥juan qi 。su shi 《song zhou chao yi shou han zhou 》:“shao hai dang you zhao ,wan xiu xie lin li 。”han yu 《shao yao ge 》:“jing wan chun shan lai bi bing 。”

    ci :

    ①kou gong 。《zhou li ·qiu guan · xiang shi 》:“ting ji yu song ,cha ji ci 。”(cha :shen cha 。)liu zong yuan 《duan xing lun xia 》:“shi fan si zhe zi chun er qiong ji ci 。”②yan ci ;wen ci 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“duo ci miao shui 。”liu ji 《wen fu 》:“yao ci da er li ju ,gu mo qu hu rong chang 。”③gao su 。《li ji ·tan gong shang 》:“shi ren ci yu hu tu 。”④tui ci ;bu jie shou 。《lun yu ·yong ye 》:“yu zhi su jiu bai ,ci 。”cao cao 《rang xian zi ming ben zhi ling 》:“gu ci bu shou 。”⑤gao bie ;li kai 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“ting shu ri ,ci qu 。”li bai 《huang he lou song meng hao ran zhi an ling 》:“gu ren xi ci huang he lou ,yan hua san yue xia yang zhou 。”⑥ci tui ;jie chu 。《er nv ying xiong chuan 》di er shi san hui :“bian tuo qu na ling chao shan ,ci guan bu zuo 。”⑦wo guo gu dai de yi chong wen xue ti cai 。

    qin :

    ①zhou dai zhu hou guo ming 。zhan guo shi cheng wei qi xiong zhi yi 。gong yuan qian 221nian tong yi le ge zhu hou guo ,jian li zhong yang ji quan zhi guo jia 。②chao dai ming 。gong yuan qian 221nian ,qin shi huang tong yi zhong guo ,jian li qin wang chao ,ding dou xian yang (jin shan xi sheng xian yang shi dong )。③shan xi sheng de bie chen 。gu zhi jin tian shan xi gan su yi dai 。du fu 《feng song yan gong ru chao shi yun 》:“ci sheng na lao shu ,bu si hui gui qin 。”

    sai :

    (yi )①du zhu ;tian sai 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“qiong zhi xun shu ,sai xiang jin hu 。”(qiong :qiong ;ji 。zhi :du sai 。xiang :chao bei de chuang hu 。jin :yong ni tu sai 。)《lun heng · zi ji 》:“bi mu sai cong 。”②zhang bi ;zu ge 。《lun yu ·ba yi 》:“bang jun shu sai men 。”③bi sai 。han yu 《zi chan bu hui xiang jiao song 》:“chuan bu ke fang ,yan bu ke mi (mǐ)。shang sai xia long ,bang ji qing yi 。”(mi :zhi ;xi 。)④di chang ;bu chang 。《han shu · yu ding guo chuan 》:“jin cheng xiang 、yu shi ,jiang yu he shi yi sai ci jiu ?”⑤chong man 。yuan mei 《huang sheng jie shu shui 》:“han niu sai wu ,fu gui jia zhi shu 。”⑥cheng shi 。《shi jing ·bei feng ·yan yan 》:“ji xin sai yuan 。” (er )sài ①bian jing shang xian yao ke zuo bing zhang de de fang 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“fu rui qi cuo yu xian sai 。”②bian jing ;bian guan 。《huai na zi ·ren jian 》:“jin sai shang zhi ren you shan shu zhe 。”③tong “gai ”。gu dai yi chong du bo you hu 。《zhuang zi ·pian mu 》:“wen gu xi shi ,ze bo sai yi you 。”

    bei :

    ①ai tong ;bei shang 。《li ji · wen sang 》:“fu bei ai zai zhong ,gu xing bian yu wai ye 。”《han fei zi ·he shi suo bi 》:“zi xi ku zhi bei ye ?”(xi :wei he 。)②tong qing ;lian min 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“(jiang shi )yan zhi ,mao re shen qi zhe 。yu bei zhi 。”(qi :bei ai 。)③juan lian 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“you zi bei gu xiang 。”

    jia :

    gu dai bei fang min zu suo yong de yi chong chui zou le qi ,wai xing lei shi di zi ,tong chen “hu jia ”。li ling 《da su wu shu 》:“hu jia hu dong ,mu ma bei ming 。”《wu zi ·ying bian 》:“ye yi jin gu jia di wei jie 。”

    chu :

    ①chu qu ;cong li mian dao wai mian 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan 。”②dao ;dao da 。《han shu ·huo guang chuan 》:“zhu shen dao ,bei lin zhao ling ,na chu cheng en 。”(shen dao :mu dao 。zhao ling 、cheng en :jie guan ming 。)③chao guo ;chao yue 。《lun yu · xiang dang 》:“ji rou bu chu san ri 。”bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zi sai suo chen yi mo chu zu xia zhi jian 。”④fa chu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“yu shi sui chu ken cao ling 。”⑤zhi tian ran sheng chang huo ren gong sheng chan 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”⑥chan sheng ;fa sheng 。《xun zi ·quan xue 》:“rou fu chu chong 。”(fu :fu lan 。)⑦chu xian ;lou chu 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian · sheng fan 》:“zhi fen xie san ,chong chu hu jian 。”(chong :chong fu 。)su shi 《hou chi bi fu 》:“shan gao yue xiao ,shui la dan chu 。”⑧na chu ;zhi chu 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“you nong min chu qian ,nan yu chu li 。”(bi chu li kun nan 。)cao cao 《shou zu diao ling 》:“hu chu juan er pi 。”⑨zhi yin wen 、dian gu deng lai yuan yu mou shu 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“(cao cao )hou wen chu he jing dian 。”⑩jiu zhi li qi qi zi 。《meng zi · li lou xia 》:“chu qi bing zi ,zhong shen bu yang yan 。”(11)zhi hua ban 。《song shu ·fu rui zhi xia 》:“cao mu hua duo wu chu ,hua xue du liu chu 。”(hua xue :xue hua 。)[chu chen ]1.chao chu chen su 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang 。”2.fo jiao yong yu 。tuo li fan nao de chen su 。《si shi er zhang jing 》er san :“gu yue fan fu tou de ci men ,chu chen luo han 。”[chu 閤]1.huang zi chu jiu feng guo 。《na ji shu ·jiang mi chuan 》:“zhu huang zi chu 閤yong wen wu zhu shuai ,jie yi wei mi 。”2.zhi ge chen chu ren wai zhi 。《liang shu ·jiang qian chuan 》:“chu ,wang tai chu 閤。”3.gong zhu chu jia 。yuan zhen 《qi nv feng gong zhu zhi 》:“sui nong hua ke shang ,chu 閤wei ji ,er shang mu xian shi ,fen feng you ju 。”hou yong wei nv zi chu jia de tong chen 。[chu shou ]1.zi shou 。《jin shu ·hua yi chuan 》:“xun er yi bai ,(gao )kui cang ni yi er zi ji qi ,qi qu jing nian ,ji er yu she ,kui xie zhi chu shou 。”2.jian ju ;gao fa 。wang shi fu 《xi xiang ji 》san ben er she :“wo jiang zhe jian tie er qu fu ren hang chu shou qu lai 。”

    di :

    ①tian di 。gu ren huo zong jiao tu chen yu zhou de chuang zao zhe he zhu zai zhe wei di 。《shang shu ·lv xing 》:“shang di jian min 。”qu yuan 《jiu ge ·shao si ming 》:“xi su xi di jiao 。”②jun zhu ;huang di 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“qin suo yi ji wei zhao zhe ,qian yu ji min wang zheng jiang wei di 。”《xu zi zhi tong jian ·song tai zu gan de si nian 》:“di mei quan yi dou shu ,(zhao )pu sui shou bu shi juan 。”

    di ji :

    jing cheng zhou wei de de ou 。《hou han shu ·ban biao chuan 》:“shi gu heng bei liu ge ,san cheng ~~。”

    ji :

    ①tian zi huo zhu hou suo he de dou cheng zhou wei de an da de ou 。《shi jing ·shang song ·xuan diao 》:“bang ji qian li ,wei min suo zhi 。”。《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“fang qian li yue guo ji 。”②zhi jing dou 。ji jing cheng suo he zhi de 。du shen yan 《zeng su wei dao 》:“yu jia hai jing yi ,peng you man di ji 。”③jiang yu ;jie yu 。song zhi wen 《song li shi yu 》:“na deng zhi wu fu ,bei zou chu qin ji 。”④men jian 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“bao song wo ji 。”(song wo dao men bian 。bao :zhu ci 。)