• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 西極最瘡痍,連山暗烽燧。

    “西極最瘡痍,連山暗烽燧。”詩句出處:《送從弟亞赴河西判官》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    南風作秋聲,殺氣薄炎熾。盛夏鷹隼擊,時危異人至。
    令弟草中來,蒼然請論事。詔書引上殿,奮舌動天意。
    兵法五十傢,爾腹為篋笥。應對如轉丸,疏通略文字。
    經綸皆新語,足以正神器。宗廟尚為灰,君臣俱下淚。
    崆峒地無軸,青海天軒輊。西極最瘡痍,連山暗烽燧。
    帝曰大佈衣,藉卿佐元帥。坐看清流沙,所以子奉使。
    歸當再前席,適遠非歷試。須存武威郡,為畫長久利。
    孤峰石戴驛,快馬金纏轡。黃羊飫不膻,蘆酒多還醉。
    踴躍常人情,慘澹苦士志。安邊敵何有,反正計始遂。
    吾聞駕鼓車,不合用騏驥。龍吟回其頭,夾輔待所致。

    【註釋】:

    西:

    ①鳥類止息。《敦煌曲子詞集·西江月》:“棹歌驚起亂西禽,女伴各歸南浦。”②方位名,日落處,與“東”相對。《左傳·僖公四年》:“東至於海,西至於河。”③副詞。向西;往西。王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”

    西極:

    西方極遠的地方。《楚辭·離騷》:“朝發軔於天津兮,夕餘至乎~~。”

    極:

    ①正梁;脊檁。《莊子·則陽》:“其鄰有夫妻臣妾登極者。”②頂點;終極。李賀《秦王飲酒》:“秦王騎虎遊八極。”又達到頂點。范仲淹《嶽陽樓記》:“感極而悲者矣。”《呂氏春秋·制樂》:“聖人所獨見,眾人焉知其極。”③窮盡;到極點。《徐霞客遊記·黔遊日記一》:“各極其趣。”④最高的;最終的。曾鞏《荔枝錄》:“一品紅,言於荔枝為極品也。”⑤標準。葉適《上寧宗皇帝札子》:“臣聞治國以和為體,外事以和為極。”(和:和諧。)⑥副詞。最;非常。《史記·遊俠列傳》:“自是之後,為俠者極眾。”《論衡·本性》:“徒謂中人,不能極善極惡也。”⑦通“亟”。急。《荀子·賦》:“出入甚極,莫知其門。”《淮南子·精神》:“隨其天資而安之不極。”

    最:

    ①古代考核政績或軍功的等級,以上等為“最”,下等為“殿”。《史記·絳侯周勃世傢》:“攻槐裡、好時,最。”(槐裡、好時:地名。)《漢書·宣帝紀》:“課殿最以聞。”②極;最。《莊子·天下》:“然惠施之口談,自以為最賢。”(口談:口才。)王維《相思》:“此物最相思。”③聚合。《管子·禁藏》:“冬,收五藏,最萬物。”(收五藏:收藏好五谷。)《史記·殷本紀》:“大最樂戲於沙丘。”④總要;總計。劉歆《與揚雄書》:“欲得其最目。”《史記·衛將軍驃騎列傳》:“最大將軍青凡七出擊匈奴。”(青:衛青。凡:共。)

    瘡:

    ①[名]瘡癤。聶夷中《傷田傢》:“醫得眼前~,剜卻心頭肉。”②[名]通“創”。傷,傷口。《戰國策·楚策四》:“其飛徐而鳴悲。飛徐者,故~痛也。”

    瘡痍:

    ①創傷,傷口。《抱樸子·自敘》:“弟與我同冒矢石,~~周身。”②喻人民的疾苦。杜甫《雷》:“故老仰面啼,~~向誰訴。”

    痍:

    創傷。《史記·蒙恬列傳》:“痍傷者未瘳。”(瘳chōu:治好。)

    連:

    ①聯合;集合。《孟子·離婁上》:“故善戰者服上刑,連諸侯者次之。”《史記· 田單列傳》:“樂毅畏誅而不敢歸,以伐齊為名,實欲連兵南面而王(wàng)齊。”(王:稱王。)②連接。陳子龍《寓山賦》:“是山也,峻削孤竦,無所連附。”《後漢書·張衡傳》:“連辟公府,不就。”③連續。何景明《歲晏行》:“長官叫號吏馳突,府帖連催築河卒。”(府帖:府的文書。)④牽連;連累。《史記·商君列傳》:“令民為什伍,而相收司連坐。”⑤同時得到。《列子·湯問》:“一釣而連六鰲。”⑥連同;連帶。葛洪《神仙傳》:“凡傳三人,連子四矣。”⑦姻親關系。《史記·南越列傳》:“(呂嘉)及蒼梧秦王有連。”⑧古代行政區劃名。十國為連。柳宗元《封建論》:“有諸侯而後有方伯連帥。”(方伯:一方諸侯之長。)《禮記·王制》:“十國以為連”。⑨未煉的鉛。後作“鏈”。《史記·貨殖列傳》:“長沙出連錫。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辭·九辯》:“卒壅蔽此浮雲兮,下暗漠而無光。”(壅蔽:遮蓋。漠:昏暗。)李白《古風五十九首·二十四》:“大車揚飛塵,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高啟《中秋玩月張校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困臥如僵蠶。”③不公開;隱蔽。陸遊《入蜀記》卷六:“龍門水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可嘆》詩:“群書萬卷常暗誦。”⑤昏亂;愚昧。《三國志·蜀書·後主傳》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧無能。否德:不德。)

    烽:

    ①古時邊防在高臺上燒柴以報警的煙火。《墨子·號令》:“晝則舉烽,夜則舉火。”②借指烽火臺。《通典·兵五》:“一烽六人。”

    燧:

    ①古代取火的器材。《淮南子·本經》:“鉆燧取火,構木為臺。”②古代夜間用的火炬。曹植《應詔》:“前驅舉燧,後乘抗旌。”③烽火;烽火臺。《後漢書·西羌傳》:“初開以為郡,築五縣,邊海亭燧相望焉。”④燃燒。蘇軾《中山松醪賦》:“燧松明而識淺。”


  • 西极最疮痍,连山暗烽燧。

    “西极最疮痍,连山暗烽燧。”诗句出处:《送从弟亚赴河西判官》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    南风作秋声,杀气薄炎炽。盛夏鹰隼击,时危异人至。
    令弟草中来,苍然请论事。诏书引上殿,奋舌动天意。
    兵法五十家,尔腹为箧笥。应对如转丸,疏通略文字。
    经纶皆新语,足以正神器。宗庙尚为灰,君臣俱下泪。
    崆峒地无轴,青海天轩轾。西极最疮痍,连山暗烽燧。
    帝曰大布衣,藉卿佐元帅。坐看清流沙,所以子奉使。
    归当再前席,适远非历试。须存武威郡,为画长久利。
    孤峰石戴驿,快马金缠辔。黄羊饫不膻,芦酒多还醉。
    踊跃常人情,惨澹苦士志。安边敌何有,反正计始遂。
    吾闻驾鼓车,不合用骐骥。龙吟回其头,夹辅待所致。

    【注释】:

    西:

    ①鸟类止息。《敦煌曲子词集·西江月》:“棹歌惊起乱西禽,女伴各归南浦。”②方位名,日落处,与“东”相对。《左传·僖公四年》:“东至于海,西至于河。”③副词。向西;往西。王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”

    西极:

    西方极远的地方。《楚辞·离骚》:“朝发轫于天津兮,夕余至乎~~。”

    极:

    ①正梁;脊檩。《庄子·则阳》:“其邻有夫妻臣妾登极者。”②顶点;终极。李贺《秦王饮酒》:“秦王骑虎游八极。”又达到顶点。范仲淹《岳阳楼记》:“感极而悲者矣。”《吕氏春秋·制乐》:“圣人所独见,众人焉知其极。”③穷尽;到极点。《徐霞客游记·黔游日记一》:“各极其趣。”④最高的;最终的。曾巩《荔枝录》:“一品红,言于荔枝为极品也。”⑤标准。叶适《上宁宗皇帝札子》:“臣闻治国以和为体,外事以和为极。”(和:和谐。)⑥副词。最;非常。《史记·游侠列传》:“自是之后,为侠者极众。”《论衡·本性》:“徒谓中人,不能极善极恶也。”⑦通“亟”。急。《荀子·赋》:“出入甚极,莫知其门。”《淮南子·精神》:“随其天资而安之不极。”

    最:

    ①古代考核政绩或军功的等级,以上等为“最”,下等为“殿”。《史记·绛侯周勃世家》:“攻槐里、好时,最。”(槐里、好时:地名。)《汉书·宣帝纪》:“课殿最以闻。”②极;最。《庄子·天下》:“然惠施之口谈,自以为最贤。”(口谈:口才。)王维《相思》:“此物最相思。”③聚合。《管子·禁藏》:“冬,收五藏,最万物。”(收五藏:收藏好五谷。)《史记·殷本纪》:“大最乐戏于沙丘。”④总要;总计。刘歆《与扬雄书》:“欲得其最目。”《史记·卫将军骠骑列传》:“最大将军青凡七出击匈奴。”(青:卫青。凡:共。)

    疮:

    ①[名]疮疖。聂夷中《伤田家》:“医得眼前~,剜却心头肉。”②[名]通“创”。伤,伤口。《战国策·楚策四》:“其飞徐而鸣悲。飞徐者,故~痛也。”

    疮痍:

    ①创伤,伤口。《抱朴子·自叙》:“弟与我同冒矢石,~~周身。”②喻人民的疾苦。杜甫《雷》:“故老仰面啼,~~向谁诉。”

    痍:

    创伤。《史记·蒙恬列传》:“痍伤者未瘳。”(瘳chōu:治好。)

    连:

    ①联合;集合。《孟子·离娄上》:“故善战者服上刑,连诸侯者次之。”《史记· 田单列传》:“乐毅畏诛而不敢归,以伐齐为名,实欲连兵南面而王(wàng)齐。”(王:称王。)②连接。陈子龙《寓山赋》:“是山也,峻削孤竦,无所连附。”《后汉书·张衡传》:“连辟公府,不就。”③连续。何景明《岁晏行》:“长官叫号吏驰突,府帖连催筑河卒。”(府帖:府的文书。)④牵连;连累。《史记·商君列传》:“令民为什伍,而相收司连坐。”⑤同时得到。《列子·汤问》:“一钓而连六鳌。”⑥连同;连带。葛洪《神仙传》:“凡传三人,连子四矣。”⑦姻亲关系。《史记·南越列传》:“(吕嘉)及苍梧秦王有连。”⑧古代行政区划名。十国为连。柳宗元《封建论》:“有诸侯而后有方伯连帅。”(方伯:一方诸侯之长。)《礼记·王制》:“十国以为连”。⑨未炼的铅。后作“链”。《史记·货殖列传》:“长沙出连锡。”

    暗:

    ①黑暗;昏暗不明。《楚辞·九辩》:“卒壅蔽此浮云兮,下暗漠而无光。”(壅蔽:遮盖。漠:昏暗。)李白《古风五十九首·二十四》:“大车扬飞尘,亭午暗阡陌。”(亭午:正午。阡陌:道路。)②幽暗;幽深。高启《中秋玩月张校理宅得南字》:“今年在舍反寂寞,暗室困卧如僵蚕。”③不公开;隐蔽。陆游《入蜀记》卷六:“龙门水尤湍急,多暗石。”④默默地;悄悄地。杜甫《可叹》诗:“群书万卷常暗诵。”⑤昏乱;愚昧。《三国志·蜀书·后主传》:“否(pǐ痞)德暗弱。”(道德低下,愚昧无能。否德:不德。)

    烽:

    ①古时边防在高台上烧柴以报警的烟火。《墨子·号令》:“昼则举烽,夜则举火。”②借指烽火台。《通典·兵五》:“一烽六人。”

    燧:

    ①古代取火的器材。《淮南子·本经》:“钻燧取火,构木为台。”②古代夜间用的火炬。曹植《应诏》:“前驱举燧,后乘抗旌。”③烽火;烽火台。《后汉书·西羌传》:“初开以为郡,筑五县,边海亭燧相望焉。”④燃烧。苏轼《中山松醪赋》:“燧松明而识浅。”


  • xi ji zui chuang yi ,lian shan an feng sui 。

    “xi ji zui chuang yi ,lian shan an feng sui 。”shi gou chu chu :《song cong di ya fu he xi pan guan 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    na feng zuo qiu sheng ,sha qi bao yan chi 。cheng xia ying sun ji ,shi wei yi ren zhi 。
    ling di cao zhong lai ,cang ran qing lun shi 。zhao shu yin shang dian ,fen she dong tian yi 。
    bing fa wu shi jia ,er fu wei qie si 。ying dui ru zhuai wan ,shu tong lve wen zi 。
    jing guan jie xin yu ,zu yi zheng shen qi 。zong miao shang wei hui ,jun chen ju xia lei 。
    kong dong de mo zhou ,qing hai tian xuan zhi 。xi ji zui chuang yi ,lian shan an feng sui 。
    di yue da bu yi ,ji qing zuo yuan shuai 。zuo kan qing liu sha ,suo yi zi feng shi 。
    gui dang zai qian xi ,kuo yuan fei li shi 。xu cun wu wei jun ,wei hua chang jiu li 。
    gu feng dan dai yi ,kuai ma jin chan pei 。huang yang yu bu shan ,lu jiu duo hai zui 。
    yong yue chang ren qing ,can dan ku shi zhi 。an bian di he you ,fan zheng ji shi sui 。
    wu wen jia gu che ,bu ge yong qi ji 。long yin hui ji tou ,ga fu dai suo zhi 。

    【zhu shi 】:

    xi :

    ①diao lei zhi xi 。《dui huang qu zi ci ji ·xi jiang yue 》:“zhao ge jing qi luan xi qin ,nv ban ge gui na pu 。”②fang wei ming ,ri la chu ,yu “dong ”xiang dui 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“dong zhi yu hai ,xi zhi yu he 。”③fu ci 。xiang xi ;wang xi 。wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”

    xi ji :

    xi fang ji yuan de de fang 。《chu ci ·li sao 》:“chao fa ren yu tian jin xi ,xi yu zhi hu ~~。”

    ji :

    ①zheng liang ;ji lin 。《zhuang zi ·ze yang 》:“ji lin you fu qi chen qie deng ji zhe 。”②ding dian ;zhong ji 。li he 《qin wang yin jiu 》:“qin wang ji hu you ba ji 。”you da dao ding dian 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“gan ji er bei zhe yi 。”《lv shi chun qiu ·zhi le 》:“sheng ren suo du jian ,zhong ren yan zhi ji ji 。”③qiong jin ;dao ji dian 。《xu xia ke you ji ·qian you ri ji yi 》:“ge ji ji qu 。”④zui gao de ;zui zhong de 。ceng gong 《li zhi lu 》:“yi pin gong ,yan yu li zhi wei ji pin ye 。”⑤biao zhun 。xie kuo 《shang ning zong huang di zha zi 》:“chen wen zhi guo yi he wei ti ,wai shi yi he wei ji 。”(he :he xie 。)⑥fu ci 。zui ;fei chang 。《shi ji ·you xia lie chuan 》:“zi shi zhi hou ,wei xia zhe ji zhong 。”《lun heng ·ben xing 》:“tu wei zhong ren ,bu neng ji shan ji e ye 。”⑦tong “ji ”。ji 。《xun zi ·fu 》:“chu ru shen ji ,mo zhi ji men 。”《huai na zi ·jing shen 》:“sui ji tian zi er an zhi bu ji 。”

    zui :

    ①gu dai kao he zheng ji huo jun gong de deng ji ,yi shang deng wei “zui ”,xia deng wei “dian ”。《shi ji ·jiang hou zhou bo shi jia 》:“gong huai li 、hao shi ,zui 。”(huai li 、hao shi :de ming 。)《han shu ·xuan di ji 》:“ke dian zui yi wen 。”②ji ;zui 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ran hui shi zhi kou tan ,zi yi wei zui xian 。”(kou tan :kou cai 。)wang wei 《xiang sai 》:“ci wu zui xiang sai 。”③ju ge 。《guan zi ·jin cang 》:“dong ,shou wu cang ,zui mo wu 。”(shou wu cang :shou cang hao wu gu 。)《shi ji ·yan ben ji 》:“da zui le hu yu sha qiu 。”④zong yao ;zong ji 。liu xin 《yu yang xiong shu 》:“yu de ji zui mu 。”《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“zui da jiang jun qing fan qi chu ji xiong nu 。”(qing :wei qing 。fan :gong 。)

    chuang :

    ①[ming ]chuang jie 。nie yi zhong 《shang tian jia 》:“yi de yan qian ~,wan que xin tou rou 。”②[ming ]tong “chuang ”。shang ,shang kou 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“ji fei xu er ming bei 。fei xu zhe ,gu ~tong ye 。”

    chuang yi :

    ①chuang shang ,shang kou 。《bao piao zi ·zi xu 》:“di yu wo tong mao shi dan ,~~zhou shen 。”②yu ren min de ji ku 。du fu 《lei 》:“gu lao yang mian ti ,~~xiang shei su 。”

    yi :

    chuang shang 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“yi shang zhe wei chou 。”(chou chōu:zhi hao 。)

    lian :

    ①lian ge ;ji ge 。《meng zi ·li lou shang 》:“gu shan zhan zhe fu shang xing ,lian zhu hou zhe ci zhi 。”《shi ji · tian chan lie chuan 》:“le yi wei zhu er bu gan gui ,yi fa ji wei ming ,shi yu lian bing na mian er wang (wàng)ji 。”(wang :chen wang 。)②lian jie 。chen zi long 《yu shan fu 》:“shi shan ye ,jun xiao gu song ,mo suo lian fu 。”《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“lian bi gong fu ,bu jiu 。”③lian xu 。he jing ming 《sui yan hang 》:“chang guan jiao hao li chi tu ,fu tie lian cui zhu he cu 。”(fu tie :fu de wen shu 。)④qian lian ;lian lei 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“ling min wei shen wu ,er xiang shou si lian zuo 。”⑤tong shi de dao 。《lie zi ·shang wen 》:“yi diao er lian liu ao 。”⑥lian tong ;lian dai 。ge hong 《shen xian chuan 》:“fan chuan san ren ,lian zi si yi 。”⑦yin qin guan ji 。《shi ji ·na yue lie chuan 》:“(lv jia )ji cang wu qin wang you lian 。”⑧gu dai hang zheng ou hua ming 。shi guo wei lian 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“you zhu hou er hou you fang bai lian shuai 。”(fang bai :yi fang zhu hou zhi chang 。)《li ji ·wang zhi 》:“shi guo yi wei lian ”。⑨wei lian de qian 。hou zuo “lian ”。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“chang sha chu lian xi 。”

    an :

    ①hei an ;hun an bu ming 。《chu ci ·jiu bian 》:“cu yong bi ci fu yun xi ,xia an mo er mo guang 。”(yong bi :zhe gai 。mo :hun an 。)li bai 《gu feng wu shi jiu shou ·er shi si 》:“da che yang fei chen ,ting wu an qian mo 。”(ting wu :zheng wu 。qian mo :dao lu 。)②you an ;you shen 。gao qi 《zhong qiu wan yue zhang jiao li zhai de na zi 》:“jin nian zai she fan ji mo ,an shi kun wo ru jiang can 。”③bu gong kai ;yin bi 。liu you 《ru shu ji 》juan liu :“long men shui you tuan ji ,duo an dan 。”④mo mo de ;qiao qiao de 。du fu 《ke tan 》shi :“qun shu mo juan chang an song 。”⑤hun luan ;yu mei 。《san guo zhi ·shu shu ·hou zhu chuan 》:“fou (pǐpi )de an ruo 。”(dao de di xia ,yu mei mo neng 。fou de :bu de 。)

    feng :

    ①gu shi bian fang zai gao tai shang shao chai yi bao jing de yan huo 。《mo zi ·hao ling 》:“zhou ze ju feng ,ye ze ju huo 。”②jie zhi feng huo tai 。《tong dian ·bing wu 》:“yi feng liu ren 。”

    sui :

    ①gu dai qu huo de qi cai 。《huai na zi ·ben jing 》:“zuan sui qu huo ,gou mu wei tai 。”②gu dai ye jian yong de huo ju 。cao zhi 《ying zhao 》:“qian qu ju sui ,hou cheng kang jing 。”③feng huo ;feng huo tai 。《hou han shu ·xi qiang chuan 》:“chu kai yi wei jun ,zhu wu xian ,bian hai ting sui xiang wang yan 。”④ran shao 。su shi 《zhong shan song lao fu 》:“sui song ming er shi jian 。”