• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 近日多如此,非君獨慘淒。

    “近日多如此,非君獨慘淒。”詩句出處:《傷友》;是唐朝詩人白居易的作品。

    陋巷孤寒士,出門苦棲棲。
    雖雲志氣高,豈免顏色低。
    平生同門友,通籍在金閨。
    曩者膠漆契,邇來雲雨睽。
    正逢下朝歸,軒騎五門西。
    是時天久陰,三日雨淒淒。
    蹇驢避路立,肥馬當風嘶。
    回頭忘相識,占道上沙堤。
    昔年洛陽社,貧賤相提攜。
    今日長安道,對面隔雲泥。
    近日多如此,非君獨慘淒。
    死生不變者,唯聞任與黎。[任公叔、黎逢。]

    【註釋】:

    近:

    ①距離短。陶淵明《桃花源記》:“忘路之遠近。”《列子·仲尼》:“遠在八荒之外,近在眉睫之內。”②歷時短。張居正《與薊遼總督》:“近屢得渠稟帖,極為感奮。”(渠:他的。)③接近;靠近。李商隱《樂遊原》:“夕陽無限好,隻是近黃昏。”張居正《聞警》:“初聞鐵騎近神州,殺氣遙傳薊(jì)北秋。”(薊:地名,今北京市西南。)張先啟《對菊》:“種菊叢叢傍石根,凌晨坐臥近黃昏。”④親近的人。《韓非子·難言》:“昵近習親。”⑤淺近;淺顯。何景明《與李空同論詩書》:“辭艱者意反近,意苦者辭反常。”(常:尋常。)⑥相似。張儼《默記·述佐》:“昔子產治鄭,諸侯不敢加兵,蜀相其近也。”(蜀相:指諸葛亮。)⑦副詞。大概;恐怕。《三國志·魏書·華佗傳》:“此近難濟,恒事攻治,可延歲月。”(濟:成功。恒:經常。事:從事。)

    多:

    ①數量大,與“少”相對。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治國之道,即行仁政。寡:少。)王維《相思》:“願君多采擷。”②勝過;超過。湯顯祖《紫簫記·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司馬相如,漢辭賦傢。王粲:漢魏間人,貌美多才。)③稱贊;著重。《史記·季佈欒佈列傳》:“諸公皆多季佈能摧剛為柔,朱傢以此名聞當世。”《史記·魏其武安侯列傳》:“士亦以此多之。”④過分的;多餘的。《莊子·漁父》:“今子既上無君侯有司之勢,而下無大臣職事之官,而擅飭(chì)禮樂,選人倫以化齊民,不泰多事乎?”(飭:整頓。泰:太,過於,過分。)劉劭《人物志·體別》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天論》:“因物而多之,孰與騁能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正則雅,多哇則鄭。”(哇:淫邪的樂聲。)⑦副詞。表示限定。約相當於“隻”、“僅僅”。朱浮《為幽州牧與彭寵書》:“此猶河濱之民捧土以塞孟津,多見其不知量也。”《論語·子張》:“人雖欲自絕,其何傷於日月乎? 多見其不知量也。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    此:

    ①代詞。這;這個。《孟子·公孫醜下》:“彼一時,此一時也。”《禮記·禮運》:“此之謂大同。”②這樣;這般。庾信《哀江南賦》:“天何為而此醉。”③副詞。乃;則。《後漢書·黃瓊傳》:“必待堯舜之君,此為志士終無時矣。”

    非:

    ①違背;違反。《左傳·定公四年》:“無謀非德,無犯非義。”(無:不。謀:謀劃。犯:觸及。)②違理的事;過錯。與“是”相對。《莊子·齊物論》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指責;譏諷;非議;非難。《呂氏春秋·審己》:“國人不說,大非上。”(說:同“悅”。上:指國君。)《荀子· 修身》:“故非我而當者,吾師也。”④不是。《莊子·秋水》:“子非魚,安知魚之樂?”(子:你。安:怎。)⑤無;沒有。左思《三都賦序》:“雖寶非用。”⑥副詞。不。《尚書·盤庚下》:“各非敢違卜。”( 卜:吉卜。)

    君:

    ①君主。《嶽陽樓記》:“處江湖之遠則憂其君。”《論語·泰伯》:“大哉堯之為君也!”(大:偉大。)②封號。《戰國策·燕策二》:“樂毅奔趙,趙封以望諾君。”《史記·淮陰侯列傳》:“始常山王、成安君為佈衣時,相與為刎頸之交。”《史記·信陵君列傳》:“安釐王即位,封公子為信陵君。”③對人的尊稱。《戰國策·齊策一》:“徐公不若君之美也。”王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”(陽關:地名。)特指妻妾稱夫,子孫稱父祖輩。王勃《滕王閣序》:“傢君作宰。”(宰:指縣令。)[君子]與“小人”相對。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“無君子莫治野人,無野人莫養君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《論語·述而》:“聖人吾不得而見矣,得見君子者,斯可矣。”(斯可矣:這就可以瞭。)

    獨:

    ①單一;單獨。《史記·高祖本紀》:“項羽欲與漢王獨身挑戰。”《後漢書·崔駰傳》:“蓋高樹靡陰,獨木不林。”②獨自。蘇軾《石鐘山記》:“獨與邁乘小舟至絕壁下。”③沒有子孫的老人。《禮記·禮運》:“矜(guān)寡孤獨廢疾者,皆有所養。”(矜:通“鰥”。)④獨特;特異;與眾不同之處。《論衡·實知》:“有獨見之明,獨聽之聰。”⑤專斷;獨裁。《荀子·臣道》:“故明主好同,而闇主好獨。”(闇:同“暗”。)⑥副詞。1. 相當於“隻”、“僅僅”。張溥《五人墓碑記》:“獨五人之皎皎,何也?”2.表示反問,相當於“豈”、“難道”。司馬遷《史記·廉頗藺相如列傳》:“相如雖駑,獨畏廉將軍哉?”[獨夫]1. 獨身男子。2. 殘暴無道為人民所憎恨的統治者。

    慘:

    ①殘酷;狠毒。《漢書·食貨志下》:“吏益慘急而法令察。”(察:明。)《漢書·陳湯傳》:“慘毒行於民。”②憂愁;悲慘。《後漢書·章帝紀》:“又久旱傷麥,憂心慘切。”《晉書·刑法志》:“有酸慘之聲。”③喪事。《晉書·王忱傳》:“婦父嘗有慘,忱乘醉吊之。”④通“黲”。昏暗。張固《幽閑鼓吹》:“末座慘綠少年何人也?”(慘綠:指著淺綠色衣服的。)

    淒:

    ①寒冷。《莊子·大宗師》:“淒然似秋,暖然似春。”②淒涼。酈道元《水經註·江水二》:“常有高猿長嘯,屬(zhǔ)引淒異,空谷傳響,哀轉久絕。”(屬引:連續延長。)


  • 近日多如此,非君独惨凄。

    “近日多如此,非君独惨凄。”诗句出处:《伤友》;是唐朝诗人白居易的作品。

    陋巷孤寒士,出门苦栖栖。
    虽云志气高,岂免颜色低。
    平生同门友,通籍在金闺。
    曩者胶漆契,迩来云雨睽。
    正逢下朝归,轩骑五门西。
    是时天久阴,三日雨凄凄。
    蹇驴避路立,肥马当风嘶。
    回头忘相识,占道上沙堤。
    昔年洛阳社,贫贱相提携。
    今日长安道,对面隔云泥。
    近日多如此,非君独惨凄。
    死生不变者,唯闻任与黎。[任公叔、黎逢。]

    【注释】:

    近:

    ①距离短。陶渊明《桃花源记》:“忘路之远近。”《列子·仲尼》:“远在八荒之外,近在眉睫之内。”②历时短。张居正《与蓟辽总督》:“近屡得渠禀帖,极为感奋。”(渠:他的。)③接近;靠近。李商隐《乐游原》:“夕阳无限好,只是近黄昏。”张居正《闻警》:“初闻铁骑近神州,杀气遥传蓟(jì)北秋。”(蓟:地名,今北京市西南。)张先启《对菊》:“种菊丛丛傍石根,凌晨坐卧近黄昏。”④亲近的人。《韩非子·难言》:“昵近习亲。”⑤浅近;浅显。何景明《与李空同论诗书》:“辞艰者意反近,意苦者辞反常。”(常:寻常。)⑥相似。张俨《默记·述佐》:“昔子产治郑,诸侯不敢加兵,蜀相其近也。”(蜀相:指诸葛亮。)⑦副词。大概;恐怕。《三国志·魏书·华佗传》:“此近难济,恒事攻治,可延岁月。”(济:成功。恒:经常。事:从事。)

    多:

    ①数量大,与“少”相对。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”(得道:指得治国之道,即行仁政。寡:少。)王维《相思》:“愿君多采撷。”②胜过;超过。汤显祖《紫箫记·巧探》:“想他才似相如,貌多王粲。”(相如:司马相如,汉辞赋家。王粲:汉魏间人,貌美多才。)③称赞;着重。《史记·季布栾布列传》:“诸公皆多季布能摧刚为柔,朱家以此名闻当世。”《史记·魏其武安侯列传》:“士亦以此多之。”④过分的;多余的。《庄子·渔父》:“今子既上无君侯有司之势,而下无大臣职事之官,而擅饬(chì)礼乐,选人伦以化齐民,不泰多事乎?”(饬:整顿。泰:太,过于,过分。)刘劭《人物志·体别》:“夫在多疑。”⑤增多。《荀子·天论》:“因物而多之,孰与骋能而化之?”⑥通“哆”,不正。《法言·吾子》:“中正则雅,多哇则郑。”(哇:淫邪的乐声。)⑦副词。表示限定。约相当于“只”、“仅仅”。朱浮《为幽州牧与彭宠书》:“此犹河滨之民捧土以塞孟津,多见其不知量也。”《论语·子张》:“人虽欲自绝,其何伤于日月乎? 多见其不知量也。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    此:

    ①代词。这;这个。《孟子·公孙丑下》:“彼一时,此一时也。”《礼记·礼运》:“此之谓大同。”②这样;这般。庾信《哀江南赋》:“天何为而此醉。”③副词。乃;则。《后汉书·黄琼传》:“必待尧舜之君,此为志士终无时矣。”

    非:

    ①违背;违反。《左传·定公四年》:“无谋非德,无犯非义。”(无:不。谋:谋划。犯:触及。)②违理的事;过错。与“是”相对。《庄子·齐物论》:“彼亦一是非,此亦一是非。”③指责;讥讽;非议;非难。《吕氏春秋·审己》:“国人不说,大非上。”(说:同“悦”。上:指国君。)《荀子· 修身》:“故非我而当者,吾师也。”④不是。《庄子·秋水》:“子非鱼,安知鱼之乐?”(子:你。安:怎。)⑤无;没有。左思《三都赋序》:“虽宝非用。”⑥副词。不。《尚书·盘庚下》:“各非敢违卜。”( 卜:吉卜。)

    君:

    ①君主。《岳阳楼记》:“处江湖之远则忧其君。”《论语·泰伯》:“大哉尧之为君也!”(大:伟大。)②封号。《战国策·燕策二》:“乐毅奔赵,赵封以望诺君。”《史记·淮阴侯列传》:“始常山王、成安君为布衣时,相与为刎颈之交。”《史记·信陵君列传》:“安釐王即位,封公子为信陵君。”③对人的尊称。《战国策·齐策一》:“徐公不若君之美也。”王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”(阳关:地名。)特指妻妾称夫,子孙称父祖辈。王勃《滕王阁序》:“家君作宰。”(宰:指县令。)[君子]与“小人”相对。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“无君子莫治野人,无野人莫养君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《论语·述而》:“圣人吾不得而见矣,得见君子者,斯可矣。”(斯可矣:这就可以了。)

    独:

    ①单一;单独。《史记·高祖本纪》:“项羽欲与汉王独身挑战。”《后汉书·崔骃传》:“盖高树靡阴,独木不林。”②独自。苏轼《石钟山记》:“独与迈乘小舟至绝壁下。”③没有子孙的老人。《礼记·礼运》:“矜(guān)寡孤独废疾者,皆有所养。”(矜:通“鳏”。)④独特;特异;与众不同之处。《论衡·实知》:“有独见之明,独听之聪。”⑤专断;独裁。《荀子·臣道》:“故明主好同,而闇主好独。”(闇:同“暗”。)⑥副词。1. 相当于“只”、“仅仅”。张溥《五人墓碑记》:“独五人之皎皎,何也?”2.表示反问,相当于“岂”、“难道”。司马迁《史记·廉颇蔺相如列传》:“相如虽驽,独畏廉将军哉?”[独夫]1. 独身男子。2. 残暴无道为人民所憎恨的统治者。

    惨:

    ①残酷;狠毒。《汉书·食货志下》:“吏益惨急而法令察。”(察:明。)《汉书·陈汤传》:“惨毒行于民。”②忧愁;悲惨。《后汉书·章帝纪》:“又久旱伤麦,忧心惨切。”《晋书·刑法志》:“有酸惨之声。”③丧事。《晋书·王忱传》:“妇父尝有惨,忱乘醉吊之。”④通“黪”。昏暗。张固《幽闲鼓吹》:“末座惨绿少年何人也?”(惨绿:指着浅绿色衣服的。)

    凄:

    ①寒冷。《庄子·大宗师》:“凄然似秋,暖然似春。”②凄凉。郦道元《水经注·江水二》:“常有高猿长啸,属(zhǔ)引凄异,空谷传响,哀转久绝。”(属引:连续延长。)


  • jin ri duo ru ci ,fei jun du can qi 。

    “jin ri duo ru ci ,fei jun du can qi 。”shi gou chu chu :《shang you 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    lou hang gu han shi ,chu men ku qi qi 。
    sui yun zhi qi gao ,qi mian yan se di 。
    ping sheng tong men you ,tong ji zai jin gui 。
    nang zhe jiao qi qi ,er lai yun yu kui 。
    zheng feng xia chao gui ,xuan ji wu men xi 。
    shi shi tian jiu yin ,san ri yu qi qi 。
    jian lv bi lu li ,fei ma dang feng si 。
    hui tou wang xiang shi ,zhan dao shang sha di 。
    xi nian luo yang she ,pin jian xiang di xie 。
    jin ri chang an dao ,dui mian ge yun ni 。
    jin ri duo ru ci ,fei jun du can qi 。
    si sheng bu bian zhe ,wei wen ren yu li 。[ren gong shu 、li feng 。]

    【zhu shi 】:

    jin :

    ①ju li duan 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“wang lu zhi yuan jin 。”《lie zi ·zhong ni 》:“yuan zai ba huang zhi wai ,jin zai mei jie zhi nei 。”②li shi duan 。zhang ju zheng 《yu ji liao zong du 》:“jin lv de qu bing tie ,ji wei gan fen 。”(qu :ta de 。)③jie jin ;kao jin 。li shang yin 《le you yuan 》:“xi yang mo xian hao ,zhi shi jin huang hun 。”zhang ju zheng 《wen jing 》:“chu wen tie ji jin shen zhou ,sha qi yao chuan ji (jì)bei qiu 。”(ji :de ming ,jin bei jing shi xi na 。)zhang xian qi 《dui ju 》:“chong ju cong cong bang dan gen ,ling chen zuo wo jin huang hun 。”④qin jin de ren 。《han fei zi ·nan yan 》:“ni jin xi qin 。”⑤jian jin ;jian xian 。he jing ming 《yu li kong tong lun shi shu 》:“ci jian zhe yi fan jin ,yi ku zhe ci fan chang 。”(chang :xun chang 。)⑥xiang shi 。zhang yan 《mo ji ·shu zuo 》:“xi zi chan zhi zheng ,zhu hou bu gan jia bing ,shu xiang ji jin ye 。”(shu xiang :zhi zhu ge liang 。)⑦fu ci 。da gai ;kong pa 。《san guo zhi ·wei shu ·hua tuo chuan 》:“ci jin nan ji ,heng shi gong zhi ,ke yan sui yue 。”(ji :cheng gong 。heng :jing chang 。shi :cong shi 。)

    duo :

    ①shu liang da ,yu “shao ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”(de dao :zhi de zhi guo zhi dao ,ji hang ren zheng 。gua :shao 。)wang wei 《xiang sai 》:“yuan jun duo cai xie 。”②sheng guo ;chao guo 。shang xian zu 《zi xiao ji ·qiao tan 》:“xiang ta cai shi xiang ru ,mao duo wang can 。”(xiang ru :si ma xiang ru ,han ci fu jia 。wang can :han wei jian ren ,mao mei duo cai 。)③chen zan ;zhao chong 。《shi ji ·ji bu luan bu lie chuan 》:“zhu gong jie duo ji bu neng cui gang wei rou ,zhu jia yi ci ming wen dang shi 。”《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“shi yi yi ci duo zhi 。”④guo fen de ;duo yu de 。《zhuang zi ·yu fu 》:“jin zi ji shang mo jun hou you si zhi shi ,er xia mo da chen zhi shi zhi guan ,er shan chi (chì)li le ,shua ren lun yi hua ji min ,bu tai duo shi hu ?”(chi :zheng du 。tai :tai ,guo yu ,guo fen 。)liu shao 《ren wu zhi ·ti bie 》:“fu zai duo yi 。”⑤zeng duo 。《xun zi ·tian lun 》:“yin wu er duo zhi ,shu yu cheng neng er hua zhi ?”⑥tong “chi ”,bu zheng 。《fa yan ·wu zi 》:“zhong zheng ze ya ,duo wa ze zheng 。”(wa :yin xie de le sheng 。)⑦fu ci 。biao shi xian ding 。yao xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhu fu 《wei you zhou mu yu peng chong shu 》:“ci you he bin zhi min peng tu yi sai meng jin ,duo jian ji bu zhi liang ye 。”《lun yu ·zi zhang 》:“ren sui yu zi jue ,ji he shang yu ri yue hu ? duo jian ji bu zhi liang ye 。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    ci :

    ①dai ci 。zhe ;zhe ge 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“bi yi shi ,ci yi shi ye 。”《li ji ·li yun 》:“ci zhi wei da tong 。”②zhe yang ;zhe ban 。yu xin 《ai jiang na fu 》:“tian he wei er ci zui 。”③fu ci 。nai ;ze 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“bi dai yao shun zhi jun ,ci wei zhi shi zhong mo shi yi 。”

    fei :

    ①wei bei ;wei fan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“mo mou fei de ,mo fan fei yi 。”(mo :bu 。mou :mou hua 。fan :chu ji 。)②wei li de shi ;guo cuo 。yu “shi ”xiang dui 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“bi yi yi shi fei ,ci yi yi shi fei 。”③zhi ze ;ji feng ;fei yi ;fei nan 。《lv shi chun qiu ·shen ji 》:“guo ren bu shui ,da fei shang 。”(shui :tong “yue ”。shang :zhi guo jun 。)《xun zi · xiu shen 》:“gu fei wo er dang zhe ,wu shi ye 。”④bu shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zi fei yu ,an zhi yu zhi le ?”(zi :ni 。an :zen 。)⑤mo ;mei you 。zuo sai 《san dou fu xu 》:“sui bao fei yong 。”⑥fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“ge fei gan wei bo 。”( bo :ji bo 。)

    jun :

    ①jun zhu 。《yue yang lou ji 》:“chu jiang hu zhi yuan ze you ji jun 。”《lun yu ·tai bai 》:“da zai yao zhi wei jun ye !”(da :wei da 。)②feng hao 。《zhan guo ce ·yan ce er 》:“le yi ben zhao ,zhao feng yi wang nuo jun 。”《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shi chang shan wang 、cheng an jun wei bu yi shi ,xiang yu wei wen geng zhi jiao 。”《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“an 釐wang ji wei ,feng gong zi wei xin ling jun 。”③dui ren de zun chen 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“xu gong bu re jun zhi mei ye 。”wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”(yang guan :de ming 。)te zhi qi qie chen fu ,zi sun chen fu zu bei 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“jia jun zuo zai 。”(zai :zhi xian ling 。)[jun zi ]yu “xiao ren ”xiang dui 。1.zhi zai gao wei de ren 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“mo jun zi mo zhi ye ren ,mo ye ren mo yang jun zi 。”(ye ren :bai xing 。)2.zhi you dao de de ren 。《lun yu ·shu er 》:“sheng ren wu bu de er jian yi ,de jian jun zi zhe ,si ke yi 。”(si ke yi :zhe jiu ke yi le 。)

    du :

    ①chan yi ;chan du 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“xiang yu yu yu han wang du shen tiao zhan 。”《hou han shu ·cui yin chuan 》:“gai gao shu mi yin ,du mu bu lin 。”②du zi 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“du yu mai cheng xiao zhou zhi jue bi xia 。”③mei you zi sun de lao ren 。《li ji ·li yun 》:“jin (guān)gua gu du fei ji zhe ,jie you suo yang 。”(jin :tong “guan ”。)④du te ;te yi ;yu zhong bu tong zhi chu 。《lun heng ·shi zhi 》:“you du jian zhi ming ,du ting zhi cong 。”⑤zhuan duan ;du cai 。《xun zi ·chen dao 》:“gu ming zhu hao tong ,er an zhu hao du 。”(an :tong “an ”。)⑥fu ci 。1. xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“du wu ren zhi jiao jiao ,he ye ?”2.biao shi fan wen ,xiang dang yu “qi ”、“nan dao ”。si ma qian 《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“xiang ru sui nu ,du wei lian jiang jun zai ?”[du fu ]1. du shen nan zi 。2. can bao mo dao wei ren min suo zeng hen de tong zhi zhe 。

    can :

    ①can ku ;hen du 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“li yi can ji er fa ling cha 。”(cha :ming 。)《han shu ·chen shang chuan 》:“can du hang yu min 。”②you chou ;bei can 。《hou han shu ·zhang di ji 》:“you jiu han shang mai ,you xin can qie 。”《jin shu ·xing fa zhi 》:“you suan can zhi sheng 。”③sang shi 。《jin shu ·wang chen chuan 》:“fu fu chang you can ,chen cheng zui diao zhi 。”④tong “can ”。hun an 。zhang gu 《you xian gu chui 》:“mo zuo can lu shao nian he ren ye ?”(can lu :zhi zhao jian lu se yi fu de 。)

    qi :

    ①han leng 。《zhuang zi ·da zong shi 》:“qi ran shi qiu ,nuan ran shi chun 。”②qi liang 。li dao yuan 《shui jing zhu ·jiang shui er 》:“chang you gao yuan chang xiao ,shu (zhǔ)yin qi yi ,kong gu chuan xiang ,ai zhuai jiu jue 。”(shu yin :lian xu yan chang 。)