• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 伏枕聞別離,疇能忍漂寓。

    “伏枕聞別離,疇能忍漂寓。”詩句出處:《送高司直尋封閬州》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    丹雀銜書來,暮棲何鄉樹。驊騮事天子,辛苦在道路。
    司直非冗官,荒山甚無趣。借問泛舟人,胡為入雲霧。
    與子姻婭間,既親亦有故。萬裡長江邊,邂逅一相遇。
    長卿消渴再,公幹沉綿屢。清談慰老夫,開卷得佳句。
    時見文章士,欣然澹情素。伏枕聞別離,疇能忍漂寓。
    良會苦短促,溪行水奔註。熊羆咆空林,遊子慎馳騖。
    西謁巴中侯,艱險如跬步。主人不世才,先帝常特顧。
    拔為天軍佐,崇大王法度。淮海生清風,南翁尚思慕。
    公宮造廣廈,木石乃無數。初聞伐松柏,猶臥天一柱。
    我瘦書不成,成字讀亦誤。為我問故人,勞心練征戍。

    【註釋】:

    伏:

    ①趴;俯伏。《禮記· 曲禮上》:“寢毋伏。”又指俯身。《莊子·漁父》:“孔子伏軾而嘆曰。”(軾:車前憑靠的橫木。)②低;落。韓愈《南海神廟碑》:“伏波不興。”(興:起。)③潛伏;隱蔽。《老子》:“禍兮福所倚,福兮禍所伏。”《漢書·藝文志》:“自春秋至於戰國,出奇設伏,變詐之兵並作。”④屈服;承受。《左傳·隱公十一年》:“許既伏其罪矣。”(許:國名。既:已經。)《淮南子·原道》:“海外賓伏。”⑤降伏;服從。皇甫冉《贈普門上人》:“慧力堪傳教,禪功久伏魔。”⑥通“服”。1. 佩服。《晉書·左思傳》:“及(左)思賦出,(陸)機絕嘆伏,以為不能加也,遂輟筆焉。”(絕:非常。加:增添。)2. 適應;習慣。韓愈《黃傢賊事宜狀》:“例皆不諳山川,不伏水土。”⑦伏天。分初伏、中伏、末伏,統稱三伏。時間在農歷六月前後,是盛夏季節。楊惲《報孫會宗書》:“歲日伏臘,烹羊炰羔,鬥酒自勞。”⑧敬辭。臣下對君主、下對上的敬辭。《漢書·楊惲傳》:“伏惟聖主之恩,不可勝量。”(惟:思。)《古詩為焦仲卿妻作》:“府吏長跪告,伏惟啟阿母。”⑨古代夏祭稱“伏”。《史記·留侯世傢》:“每上塚(zhǒng)伏臘,祠黃石。”(塚:墳。臘:冬祭稱臘。黃石:石名。)

    枕:

    ①枕頭。《戰國策·齊策四》:“三窟已就,君姑枕為樂矣。”②以頭枕物。《晉書·劉琨傳》:“枕戈待旦。”③臨近;靠近。《漢書·嚴助傳》:“會稽東接於海,南近諸越,北枕大江。”

    聞:

    (一)①聽見。《韓非子·十過》:“先聞此聲者,其國必削。”②聽說。《韓詩外傳》卷七:“吾聞君子不食鱺(lǐ)魚。”③使上級聽到;報告上級。《韓非子·五蠹》:“令尹誅而楚奸不上聞。”④見聞;知識。《史記·儒林列傳序》:“小吏淺聞,不能究宣,無以明佈諭下。”⑤聞名。李白《贈孟浩然》:“風流天下聞。”⑥領會;掌握。韓愈《師說》:“聞道有先後,術業有專攻。”⑦嗅。《韓非子·十過》:“共王駕而自往,入其幄中,聞酒臭而還。” (二)wèn 名聲;聲譽。《論語·子罕》:“四十、五十而無聞焉,斯亦不足畏也已。”

    別:

    (一)①分開。班固《漢書·蘇武傳》:“別其官屬常惠等等,各置他所。”②離別。江淹《別賦》:“黯然銷魂者,唯別而已矣。”③分辨;區別。《商君書·禁使》:“則上別飛鳥,下察秋毫。”范縝《神滅論》:“如絲體變為縷體,縷體即是絲體。有何別焉?”(縷:線。)④類別。劉知幾《史通·雜述》:“史氏流別,殊途並騖(wù)。”(史氏:史傢。騖:奔馳;流行。)⑤另;另外的。朱弁《送春》詩:“把酒送春無別語,羨君才到便成歸。”⑥扭轉。杜牧《陪昭應盧郎中》詩:“泥情斜拂印,別臉小低頭。”⑦寫錯或讀錯(字)。《儒林外史》第四回:“前日替這裡作瞭個薦亡的疏,我拿瞭給人看,說是倒別瞭三個字。” (二)biè 不順;執拗。《水滸全傳》第一回:“先奏你們眾道士阻當宣詔,違別聖旨。”

    離:

    (一)①離開;離別。《呂氏春秋·誣徒》:“離則不能合,合則弗能離。”賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背離;違背。《隋書·楊素傳》:“民怨神怒,眾叛親離。”《商君書·畫策》:“失法離令。”③離間;叛離。《史記· 李斯列傳》:“(秦王)陰遣謀士齎(jī)持金玉以遊說諸侯……離其君臣之計,秦王乃使良將隨其後。”(齎:攜帶。)《孫子·計》:“親而離之。”④經歷。《史記·蘇秦列傳》:“我離兩周而觸鄭,五日而國舉。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《詩經·邶風·新臺》:“魚網之設,鴻則離之。”(鴻:野鴨。)⑦分析。《禮記·學紀》:“一年視離經辨志。” (二)lǐ[離跂]用力的樣子。《莊子·在宥》:“而儒、墨乃始離跂攘臂乎桎梏之間。” (三)lì 通“麗”。依附。《漢書·揚雄傳下》:“丁傅、董賢用事,諸附離者,或起傢至二千石。”

    疇:

    ①已耕治的田地。《荀子·富國》:“其田疇穢。”(穢:荒蕪。)②田間的分界。左思《魏都賦》:“均田畫疇,蕃廬錯列。”(蕃廬錯列:藩籬廬舍錯雜羅列。)③種類;同類。後作“儔”。《荀子·勸學》:“草木疇生,禽獸群焉,物各從其類也。”《戰國策·齊策》:“物各有疇。”④同輩。《後漢書·劉隆傳》:“明年,隆坐征下獄,其疇輩十餘人皆死。”(坐征:受懲。)⑤誰。《列子·天瑞》:“運轉亡已,天地密移,疇覺之哉?”[疇昔]以前;往昔。范成大《一百八盤》:“疇昔辭桂林,自謂已出嶺。”《左傳·宣公二年》:“疇昔之羊子為政,今日之事,我為政。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    忍:

    ①忍耐;忍受;容忍。《論語·八佾》:“是可忍也,孰不可忍也。”②抑制;克制。屈原《離騷》:“縱欲而不忍。”③狠心;殘忍。《史記·孫子吳起列傳》:“魯人或惡(wù)吳起,曰:‘起之為人,猜忍人也。’”(猜:疑忌。)《左傳·文公元年》:“且是人也,蜂目而豺聲,忍人也。”④忍心。王粲《七哀詩》:“驅馬棄之去,不忍聽此言。”

    漂寓:

    漂泊,寓居。杜甫《送高司直尋封閬州》:“伏枕聞別離,疇能忍~~。”

    寓:

    ①寄居;居住。《孟子·離婁下》:“無寓人於我室。”文天祥《指南錄後序》:“夜則以兵圍所寓舍,而予不得歸矣。”②住所。《漢書·高惠高後文功臣表》:“高其位,大其寓。”《徐霞客遊記·滇遊日記》:“懸於寓外。”③寄托。《管子·小匡》:“事有所隱,而政有所寓。”[寓目]過目;看過。《三國志·蜀志·郤正傳》:“當世美書善論……略皆寓目。”[寓言]1.有所寄托的話。《史記·老子韓非列傳》:“(莊子)其著書十餘萬言,大抵率寓言也。”


  • 伏枕闻别离,畴能忍漂寓。

    “伏枕闻别离,畴能忍漂寓。”诗句出处:《送高司直寻封阆州》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    丹雀衔书来,暮栖何乡树。骅骝事天子,辛苦在道路。
    司直非冗官,荒山甚无趣。借问泛舟人,胡为入云雾。
    与子姻娅间,既亲亦有故。万里长江边,邂逅一相遇。
    长卿消渴再,公干沉绵屡。清谈慰老夫,开卷得佳句。
    时见文章士,欣然澹情素。伏枕闻别离,畴能忍漂寓。
    良会苦短促,溪行水奔注。熊罴咆空林,游子慎驰骛。
    西谒巴中侯,艰险如跬步。主人不世才,先帝常特顾。
    拔为天军佐,崇大王法度。淮海生清风,南翁尚思慕。
    公宫造广厦,木石乃无数。初闻伐松柏,犹卧天一柱。
    我瘦书不成,成字读亦误。为我问故人,劳心练征戍。

    【注释】:

    伏:

    ①趴;俯伏。《礼记· 曲礼上》:“寝毋伏。”又指俯身。《庄子·渔父》:“孔子伏轼而叹曰。”(轼:车前凭靠的横木。)②低;落。韩愈《南海神庙碑》:“伏波不兴。”(兴:起。)③潜伏;隐蔽。《老子》:“祸兮福所倚,福兮祸所伏。”《汉书·艺文志》:“自春秋至于战国,出奇设伏,变诈之兵并作。”④屈服;承受。《左传·隐公十一年》:“许既伏其罪矣。”(许:国名。既:已经。)《淮南子·原道》:“海外宾伏。”⑤降伏;服从。皇甫冉《赠普门上人》:“慧力堪传教,禅功久伏魔。”⑥通“服”。1. 佩服。《晋书·左思传》:“及(左)思赋出,(陆)机绝叹伏,以为不能加也,遂辍笔焉。”(绝:非常。加:增添。)2. 适应;习惯。韩愈《黄家贼事宜状》:“例皆不谙山川,不伏水土。”⑦伏天。分初伏、中伏、末伏,统称三伏。时间在农历六月前后,是盛夏季节。杨恽《报孙会宗书》:“岁日伏腊,烹羊炰羔,斗酒自劳。”⑧敬辞。臣下对君主、下对上的敬辞。《汉书·杨恽传》:“伏惟圣主之恩,不可胜量。”(惟:思。)《古诗为焦仲卿妻作》:“府吏长跪告,伏惟启阿母。”⑨古代夏祭称“伏”。《史记·留侯世家》:“每上冢(zhǒng)伏腊,祠黄石。”(冢:坟。腊:冬祭称腊。黄石:石名。)

    枕:

    ①枕头。《战国策·齐策四》:“三窟已就,君姑枕为乐矣。”②以头枕物。《晋书·刘琨传》:“枕戈待旦。”③临近;靠近。《汉书·严助传》:“会稽东接于海,南近诸越,北枕大江。”

    闻:

    (一)①听见。《韩非子·十过》:“先闻此声者,其国必削。”②听说。《韩诗外传》卷七:“吾闻君子不食鲡(lǐ)鱼。”③使上级听到;报告上级。《韩非子·五蠹》:“令尹诛而楚奸不上闻。”④见闻;知识。《史记·儒林列传序》:“小吏浅闻,不能究宣,无以明布谕下。”⑤闻名。李白《赠孟浩然》:“风流天下闻。”⑥领会;掌握。韩愈《师说》:“闻道有先后,术业有专攻。”⑦嗅。《韩非子·十过》:“共王驾而自往,入其幄中,闻酒臭而还。” (二)wèn 名声;声誉。《论语·子罕》:“四十、五十而无闻焉,斯亦不足畏也已。”

    别:

    (一)①分开。班固《汉书·苏武传》:“别其官属常惠等等,各置他所。”②离别。江淹《别赋》:“黯然销魂者,唯别而已矣。”③分辨;区别。《商君书·禁使》:“则上别飞鸟,下察秋毫。”范缜《神灭论》:“如丝体变为缕体,缕体即是丝体。有何别焉?”(缕:线。)④类别。刘知几《史通·杂述》:“史氏流别,殊途并骛(wù)。”(史氏:史家。骛:奔驰;流行。)⑤另;另外的。朱弁《送春》诗:“把酒送春无别语,羡君才到便成归。”⑥扭转。杜牧《陪昭应卢郎中》诗:“泥情斜拂印,别脸小低头。”⑦写错或读错(字)。《儒林外史》第四回:“前日替这里作了个荐亡的疏,我拿了给人看,说是倒别了三个字。” (二)biè 不顺;执拗。《水浒全传》第一回:“先奏你们众道士阻当宣诏,违别圣旨。”

    离:

    (一)①离开;离别。《吕氏春秋·诬徒》:“离则不能合,合则弗能离。”贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背离;违背。《隋书·杨素传》:“民怨神怒,众叛亲离。”《商君书·画策》:“失法离令。”③离间;叛离。《史记· 李斯列传》:“(秦王)阴遣谋士赍(jī)持金玉以游说诸侯……离其君臣之计,秦王乃使良将随其后。”(赍:携带。)《孙子·计》:“亲而离之。”④经历。《史记·苏秦列传》:“我离两周而触郑,五日而国举。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《诗经·邶风·新台》:“鱼网之设,鸿则离之。”(鸿:野鸭。)⑦分析。《礼记·学纪》:“一年视离经辨志。” (二)lǐ[离跂]用力的样子。《庄子·在宥》:“而儒、墨乃始离跂攘臂乎桎梏之间。” (三)lì 通“丽”。依附。《汉书·扬雄传下》:“丁傅、董贤用事,诸附离者,或起家至二千石。”

    畴:

    ①已耕治的田地。《荀子·富国》:“其田畴秽。”(秽:荒芜。)②田间的分界。左思《魏都赋》:“均田画畴,蕃庐错列。”(蕃庐错列:藩篱庐舍错杂罗列。)③种类;同类。后作“俦”。《荀子·劝学》:“草木畴生,禽兽群焉,物各从其类也。”《战国策·齐策》:“物各有畴。”④同辈。《后汉书·刘隆传》:“明年,隆坐征下狱,其畴辈十余人皆死。”(坐征:受惩。)⑤谁。《列子·天瑞》:“运转亡已,天地密移,畴觉之哉?”[畴昔]以前;往昔。范成大《一百八盘》:“畴昔辞桂林,自谓已出岭。”《左传·宣公二年》:“畴昔之羊子为政,今日之事,我为政。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    忍:

    ①忍耐;忍受;容忍。《论语·八佾》:“是可忍也,孰不可忍也。”②抑制;克制。屈原《离骚》:“纵欲而不忍。”③狠心;残忍。《史记·孙子吴起列传》:“鲁人或恶(wù)吴起,曰:‘起之为人,猜忍人也。’”(猜:疑忌。)《左传·文公元年》:“且是人也,蜂目而豺声,忍人也。”④忍心。王粲《七哀诗》:“驱马弃之去,不忍听此言。”

    漂寓:

    漂泊,寓居。杜甫《送高司直寻封阆州》:“伏枕闻别离,畴能忍~~。”

    寓:

    ①寄居;居住。《孟子·离娄下》:“无寓人于我室。”文天祥《指南录后序》:“夜则以兵围所寓舍,而予不得归矣。”②住所。《汉书·高惠高后文功臣表》:“高其位,大其寓。”《徐霞客游记·滇游日记》:“悬于寓外。”③寄托。《管子·小匡》:“事有所隐,而政有所寓。”[寓目]过目;看过。《三国志·蜀志·郤正传》:“当世美书善论……略皆寓目。”[寓言]1.有所寄托的话。《史记·老子韩非列传》:“(庄子)其著书十余万言,大抵率寓言也。”


  • fu zhen wen bie li ,chou neng ren piao yu 。

    “fu zhen wen bie li ,chou neng ren piao yu 。”shi gou chu chu :《song gao si zhi xun feng lang zhou 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    dan qiao xian shu lai ,mu qi he xiang shu 。hua liu shi tian zi ,xin ku zai dao lu 。
    si zhi fei rong guan ,huang shan shen mo qu 。jie wen fan zhou ren ,hu wei ru yun wu 。
    yu zi yin ya jian ,ji qin yi you gu 。mo li chang jiang bian ,xie hou yi xiang yu 。
    chang qing xiao ke zai ,gong gan chen mian lv 。qing tan wei lao fu ,kai juan de jia gou 。
    shi jian wen zhang shi ,xin ran dan qing su 。fu zhen wen bie li ,chou neng ren piao yu 。
    liang hui ku duan cu ,xi hang shui ben zhu 。xiong pi pao kong lin ,you zi shen chi wu 。
    xi ye ba zhong hou ,jian xian ru kui bu 。zhu ren bu shi cai ,xian di chang te gu 。
    ba wei tian jun zuo ,chong da wang fa du 。huai hai sheng qing feng ,na weng shang sai mu 。
    gong gong zao an sha ,mu dan nai mo shu 。chu wen fa song bai ,you wo tian yi zhu 。
    wo shou shu bu cheng ,cheng zi dou yi wu 。wei wo wen gu ren ,lao xin lian zheng shu 。

    【zhu shi 】:

    fu :

    ①pa ;fu fu 。《li ji · qu li shang 》:“qin wu fu 。”you zhi fu shen 。《zhuang zi ·yu fu 》:“kong zi fu shi er tan yue 。”(shi :che qian ping kao de heng mu 。)②di ;la 。han yu 《na hai shen miao bei 》:“fu bo bu xing 。”(xing :qi 。)③qian fu ;yin bi 。《lao zi 》:“huo xi fu suo yi ,fu xi huo suo fu 。”《han shu ·yi wen zhi 》:“zi chun qiu zhi yu zhan guo ,chu ji she fu ,bian zha zhi bing bing zuo 。”④qu fu ;cheng shou 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“hu ji fu ji zui yi 。”(hu :guo ming 。ji :yi jing 。)《huai na zi ·yuan dao 》:“hai wai bin fu 。”⑤jiang fu ;fu cong 。huang fu ran 《zeng pu men shang ren 》:“hui li kan chuan jiao ,chan gong jiu fu mo 。”⑥tong “fu ”。1. pei fu 。《jin shu ·zuo sai chuan 》:“ji (zuo )sai fu chu ,(liu )ji jue tan fu ,yi wei bu neng jia ye ,sui chuo bi yan 。”(jue :fei chang 。jia :zeng tian 。)2. kuo ying ;xi guan 。han yu 《huang jia zei shi yi zhuang 》:“li jie bu an shan chuan ,bu fu shui tu 。”⑦fu tian 。fen chu fu 、zhong fu 、mo fu ,tong chen san fu 。shi jian zai nong li liu yue qian hou ,shi cheng xia ji jie 。yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“sui ri fu la ,peng yang fou gao ,dou jiu zi lao 。”⑧jing ci 。chen xia dui jun zhu 、xia dui shang de jing ci 。《han shu ·yang yun chuan 》:“fu wei sheng zhu zhi en ,bu ke sheng liang 。”(wei :sai 。)《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“fu li chang gui gao ,fu wei qi a mu 。”⑨gu dai xia ji chen “fu ”。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“mei shang zhong (zhǒng)fu la ,ci huang dan 。”(zhong :fen 。la :dong ji chen la 。huang dan :dan ming 。)

    zhen :

    ①zhen tou 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“san ku yi jiu ,jun gu zhen wei le yi 。”②yi tou zhen wu 。《jin shu ·liu kun chuan 》:“zhen ge dai dan 。”③lin jin ;kao jin 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“hui ji dong jie yu hai ,na jin zhu yue ,bei zhen da jiang 。”

    wen :

    (yi )①ting jian 。《han fei zi ·shi guo 》:“xian wen ci sheng zhe ,ji guo bi xiao 。”②ting shui 。《han shi wai chuan 》juan qi :“wu wen jun zi bu shi li (lǐ)yu 。”③shi shang ji ting dao ;bao gao shang ji 。《han fei zi ·wu du 》:“ling yin zhu er chu jian bu shang wen 。”④jian wen ;zhi shi 。《shi ji ·ru lin lie chuan xu 》:“xiao li jian wen ,bu neng jiu xuan ,mo yi ming bu yu xia 。”⑤wen ming 。li bai 《zeng meng hao ran 》:“feng liu tian xia wen 。”⑥ling hui ;zhang wo 。han yu 《shi shui 》:“wen dao you xian hou ,shu ye you zhuan gong 。”⑦xiu 。《han fei zi ·shi guo 》:“gong wang jia er zi wang ,ru ji wo zhong ,wen jiu chou er hai 。” (er )wèn ming sheng ;sheng yu 。《lun yu ·zi han 》:“si shi 、wu shi er mo wen yan ,si yi bu zu wei ye yi 。”

    bie :

    (yi )①fen kai 。ban gu 《han shu ·su wu chuan 》:“bie ji guan shu chang hui deng deng ,ge zhi ta suo 。”②li bie 。jiang yan 《bie fu 》:“an ran xiao hun zhe ,wei bie er yi yi 。”③fen bian ;ou bie 。《shang jun shu ·jin shi 》:“ze shang bie fei diao ,xia cha qiu hao 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“ru si ti bian wei lv ti ,lv ti ji shi si ti 。you he bie yan ?”(lv :xian 。)④lei bie 。liu zhi ji 《shi tong ·za shu 》:“shi shi liu bie ,shu tu bing wu (wù)。”(shi shi :shi jia 。wu :ben chi ;liu hang 。)⑤ling ;ling wai de 。zhu bian 《song chun 》shi :“ba jiu song chun mo bie yu ,xian jun cai dao bian cheng gui 。”⑥niu zhuai 。du mu 《pei zhao ying lu lang zhong 》shi :“ni qing xie bi yin ,bie lian xiao di tou 。”⑦xie cuo huo dou cuo (zi )。《ru lin wai shi 》di si hui :“qian ri ti zhe li zuo le ge jian wang de shu ,wo na le gei ren kan ,shui shi dao bie le san ge zi 。” (er )biè bu shun ;zhi ao 。《shui hu quan chuan 》di yi hui :“xian zou ni men zhong dao shi zu dang xuan zhao ,wei bie sheng zhi 。”

    li :

    (yi )①li kai ;li bie 。《lv shi chun qiu ·wu tu 》:“li ze bu neng ge ,ge ze fu neng li 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”(cui :shu la 。)②bei li ;wei bei 。《sui shu ·yang su chuan 》:“min yuan shen nu ,zhong pan qin li 。”《shang jun shu ·hua ce 》:“shi fa li ling 。”③li jian ;pan li 。《shi ji · li si lie chuan 》:“(qin wang )yin qian mou shi ji (jī)chi jin yu yi you shui zhu hou ……li ji jun chen zhi ji ,qin wang nai shi liang jiang sui ji hou 。”(ji :xie dai 。)《sun zi ·ji 》:“qin er li zhi 。”④jing li 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“wo li liang zhou er chu zheng ,wu ri er guo ju 。”⑤ba gua zhi yi 。dai biao huo 。⑥tong “li ”。zao shou ;zao yu 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“yu wang zhi she ,hong ze li zhi 。”(hong :ye ya 。)⑦fen xi 。《li ji ·xue ji 》:“yi nian shi li jing bian zhi 。” (er )lǐ[li qi ]yong li de yang zi 。《zhuang zi ·zai you 》:“er ru 、mo nai shi li qi rang bei hu zhi gu zhi jian 。” (san )lì tong “li ”。yi fu 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“ding fu 、dong xian yong shi ,zhu fu li zhe ,huo qi jia zhi er qian dan 。”

    chou :

    ①yi geng zhi de tian de 。《xun zi ·fu guo 》:“ji tian chou hui 。”(hui :huang wu 。)②tian jian de fen jie 。zuo sai 《wei dou fu 》:“jun tian hua chou ,fan lu cuo lie 。”(fan lu cuo lie :fan li lu she cuo za luo lie 。)③chong lei ;tong lei 。hou zuo “chou ”。《xun zi ·quan xue 》:“cao mu chou sheng ,qin shou qun yan ,wu ge cong ji lei ye 。”《zhan guo ce ·ji ce 》:“wu ge you chou 。”④tong bei 。《hou han shu ·liu long chuan 》:“ming nian ,long zuo zheng xia yu ,ji chou bei shi yu ren jie si 。”(zuo zheng :shou cheng 。)⑤shei 。《lie zi ·tian rui 》:“yun zhuai wang yi ,tian de mi yi ,chou jiao zhi zai ?”[chou xi ]yi qian ;wang xi 。fan cheng da 《yi bai ba pan 》:“chou xi ci gui lin ,zi wei yi chu ling 。”《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“chou xi zhi yang zi wei zheng ,jin ri zhi shi ,wo wei zheng 。”

    neng :

    ①neng li ;cai neng 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo neng bu guan ,mo gong bu shang 。”②you neng li ;you cai neng 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di chen zhi yue neng 。”③neng gou ;sheng ren 。《lun yu ·xian jin 》:“fei yue neng zhi ,yuan xue yan 。”④shan chang ;shan yu 。cai yuan pei 《tu hua 》:“shan hua zhe duo gong shu er neng shi 。”(shu :shu fa 。)⑤he mu ,qin shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi er nian 》:“ling yin zhi bu neng ,er suo zhi ye 。”⑥ru ci ;zhe ban 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“na cun qun tong qi wo lao mo li ,ren neng dui mian wei dao zei 。”(ren :ren xin 。)⑦ji ,da dao 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi 。”⑧fu ci 。yao tong “nai ”、“yu shi ”。《guan zi ·quan xiu 》:“er zhe bu shi ,ze min neng ke de er guan ye 。”⑨tong “nai ”。ren nai ,jin de qi 。《huai na zi ·de xing 》:“shi shui zhe shan you neng han 。”(shi shui :zhi yu bie jiong wu deng 。)

    ren :

    ①ren nai ;ren shou ;rong ren 。《lun yu ·ba yi 》:“shi ke ren ye ,shu bu ke ren ye 。”②yi zhi ;ke zhi 。qu yuan 《li sao 》:“zong yu er bu ren 。”③hen xin ;can ren 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“lu ren huo e (wù)wu qi ,yue :‘qi zhi wei ren ,cai ren ren ye 。’”(cai :yi ji 。)《zuo chuan ·wen gong yuan nian 》:“ju shi ren ye ,feng mu er chai sheng ,ren ren ye 。”④ren xin 。wang can 《qi ai shi 》:“qu ma qi zhi qu ,bu ren ting ci yan 。”

    piao yu :

    piao bo ,yu ju 。du fu 《song gao si zhi xun feng lang zhou 》:“fu zhen wen bie li ,chou neng ren ~~。”

    yu :

    ①ji ju ;ju zhu 。《meng zi ·li lou xia 》:“mo yu ren yu wo shi 。”wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“ye ze yi bing wei suo yu she ,er yu bu de gui yi 。”②zhu suo 。《han shu ·gao hui gao hou wen gong chen biao 》:“gao ji wei ,da ji yu 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji 》:“xuan yu yu wai 。”③ji tuo 。《guan zi ·xiao kuang 》:“shi you suo yin ,er zheng you suo yu 。”[yu mu ]guo mu ;kan guo 。《san guo zhi ·shu zhi ·xi zheng chuan 》:“dang shi mei shu shan lun ……lve jie yu mu 。”[yu yan ]1.you suo ji tuo de hua 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“(zhuang zi )ji zhe shu shi yu mo yan ,da di lv yu yan ye 。”