• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 峽猿亦無意,隴水復何情。

    “峽猿亦無意,隴水復何情。”詩句出處:《和《思歸樂》》;是唐朝詩人白居易的作品。

    山中不棲鳥,夜半聲嚶嚶。
    似道思歸樂,行人掩泣聽。
    皆疑此山路,遷客多南征。
    憂憤氣不散,結化為精靈。
    我謂此山鳥,本不因人生。
    人心自懷土,想作思歸鳴。
    孟嘗平居時,娛耳琴泠泠。
    雍門一言感,未奏淚沾纓。
    魏武銅雀妓,日與歡樂並。
    一旦西陵望,欲歌先涕零。
    峽猿亦無意,隴水復何情。
    為入愁人耳,皆為腸斷聲。
    請看元侍禦,亦宿此郵亭。
    因聽思歸鳥,神氣獨安寧。
    問君何以然,道勝心自平。
    雖為南遷客,如在長安城。
    雲得此道來,何慮復何營。
    窮達有前定,憂喜無交爭。
    所以事君日,持憲立天庭。
    雖有回天力,撓之終不傾。
    況始三十餘,年少有直名。
    心中志氣大,眼前爵祿輕。
    君恩若雨露,君威若雷霆。
    退不茍免難,進不曲求榮。
    在火辨玉性,經霜識松貞。
    展禽任三黜,靈均長獨醒。
    獲戾自東洛,貶官向南荊。
    再拜辭闕下,長揖別公卿。
    荊州又非遠,驛路半月程。
    漢水照天碧,楚山插雲青。
    江陵橘似珠,宜城酒如餳。
    誰謂遣謫去,未妨遊賞行。
    人生百歲內,天地暫寓形。
    太倉一(禾弟)米,大海一浮萍。
    身委逍遙篇,心付頭陀經。
    尚達生死觀,寧為寵辱驚?
    中懷茍有主,外物安能縈。
    任意思歸樂,聲聲啼到明。

    【註釋】:

    峽:

    ①兩山之間。《淮南子·原道》:“而仿佯乎山峽之旁。”②兩山之間流水的地方。《水經註·江水》:“江水歷峽,東,徑新崩灘。”[海峽]兩塊陸地夾著的海。

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    意:

    ①心意;意圖。《公羊傳·隱公三年》:“此非先君之意也。”賈思勰《齊民要術序》:“蔡倫立意造紙。”又意思。劉勰《文心雕龍·鎔裁》:“善刪者字去而意留。”②懷疑。《列子 ·說符》:“人有亡鐵(fū夫)者,意其鄰之子。”(亡:丟失。鐵:斧子。)③意料。《史記·項羽本紀》:“然不自意能先入關破秦。”[意者]想來大概是……。《莊子·天運》:“意者其運轉而不能自止邪。”(想來天大概是運轉而不會自己停止吧。)④通“抑”。表示選擇。相當於現代漢語的“還是”。《墨子·耕柱》:“子之義將匿耶? 意將以告人乎?”(匿:隱藏。)⑤yī(依)。通“噫”。嘆詞。《莊子·在宥》:“意! 甚矣戰,其無愧而不知恥也甚矣!”

    隴:

    ①山名。即隴山。漢代屬天水郡。在今陜西、甘肅兩省交界處。②通“壟”。1. 田地。白居易《觀刈麥》:“夜來南風起,小麥覆隴黃。”2.農作物的行列;田埂。杜甫《晚登瀼上堂》:“山田麥無隴。”3.泛指山崗。孔稚珪《北山移文》:“及其鳴騶(zōu)入谷,鶴書赴隴。”(鳴:喝道聲。騶:騎卒。鶴書:帝王詔書。)潘嶽《寡婦賦》:“墓門兮肅肅,修隴兮峨峨。”

    復:

    ①返回;回歸。《左傳·宣公二年》:“宣子未出山而復。”崔顥《黃鶴樓》:“黃鶴一去不復返。”②恢復。《呂氏春秋·慎大》:“武王於是復盤庚之政。”③報復。《孟子·滕文公下》:“為匹夫匹婦復仇也。”④回報;回復。《孟子·梁惠王上》:“有復於王者曰。”⑤副詞。再;又。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”⑥免除賦稅徭役。《漢書·五行志下之下》:“裁什一之稅,復三日之役。”

    何:

    (一)①疑問代詞。1. 什麼。《詩經·召南·何彼穠矣》:“何彼穠(nóng)矣?”(那長得很茂盛的是什麼?)2. 為什麼。《漢書·伍被傳》:“公獨以為無福,何?”3. 何處。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?”②副詞。1.表示反問。相當於“怎麼”、“哪裡”。《史記·項羽本紀》:“大王來何操?”《後漢書·馬援傳》:“男兒要當死於邊野,以馬革裹屍還葬身,何能臥床上在兒女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感嘆。相當於“多麼”。曹操《觀滄海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;擔。《詩經·曹風·候人》:“何戈與祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背負。《詩經·小雅· 無羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申為承受。《詩經·商頌·長發》:“何天之休。”(休:福。)以上意義後來寫作“荷”。

    情:

    ①一般的情感或情緒。《禮記·禮運》:“何謂人情?喜、怒、哀、懼、愛、惡、欲,七者弗學而能。”②特指愛情。孔尚任《桃花扇·逃難》:“情根愛胎,何時消敗?”③常理;常情。《孫子·九地》:“兵之情主速,乘人之不及。”④情形;真實情況;實情。《左傳·莊公十年》:“小大之獄,雖不能察,必以情。”⑤真實;真誠。《墨子·非攻上》:“情不知其不義也。故書其言以遺後世。”


  • 峡猿亦无意,陇水复何情。

    “峡猿亦无意,陇水复何情。”诗句出处:《和《思归乐》》;是唐朝诗人白居易的作品。

    山中不栖鸟,夜半声嘤嘤。
    似道思归乐,行人掩泣听。
    皆疑此山路,迁客多南征。
    忧愤气不散,结化为精灵。
    我谓此山鸟,本不因人生。
    人心自怀土,想作思归鸣。
    孟尝平居时,娱耳琴泠泠。
    雍门一言感,未奏泪沾缨。
    魏武铜雀妓,日与欢乐并。
    一旦西陵望,欲歌先涕零。
    峡猿亦无意,陇水复何情。
    为入愁人耳,皆为肠断声。
    请看元侍御,亦宿此邮亭。
    因听思归鸟,神气独安宁。
    问君何以然,道胜心自平。
    虽为南迁客,如在长安城。
    云得此道来,何虑复何营。
    穷达有前定,忧喜无交争。
    所以事君日,持宪立天庭。
    虽有回天力,挠之终不倾。
    况始三十余,年少有直名。
    心中志气大,眼前爵禄轻。
    君恩若雨露,君威若雷霆。
    退不苟免难,进不曲求荣。
    在火辨玉性,经霜识松贞。
    展禽任三黜,灵均长独醒。
    获戾自东洛,贬官向南荆。
    再拜辞阙下,长揖别公卿。
    荆州又非远,驿路半月程。
    汉水照天碧,楚山插云青。
    江陵橘似珠,宜城酒如饧。
    谁谓遣谪去,未妨游赏行。
    人生百岁内,天地暂寓形。
    太仓一(禾弟)米,大海一浮萍。
    身委逍遥篇,心付头陀经。
    尚达生死观,宁为宠辱惊?
    中怀苟有主,外物安能萦。
    任意思归乐,声声啼到明。

    【注释】:

    峡:

    ①两山之间。《淮南子·原道》:“而仿佯乎山峡之旁。”②两山之间流水的地方。《水经注·江水》:“江水历峡,东,径新崩滩。”[海峡]两块陆地夹着的海。

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    意:

    ①心意;意图。《公羊传·隐公三年》:“此非先君之意也。”贾思勰《齐民要术序》:“蔡伦立意造纸。”又意思。刘勰《文心雕龙·镕裁》:“善删者字去而意留。”②怀疑。《列子 ·说符》:“人有亡铁(fū夫)者,意其邻之子。”(亡:丢失。铁:斧子。)③意料。《史记·项羽本纪》:“然不自意能先入关破秦。”[意者]想来大概是……。《庄子·天运》:“意者其运转而不能自止邪。”(想来天大概是运转而不会自己停止吧。)④通“抑”。表示选择。相当于现代汉语的“还是”。《墨子·耕柱》:“子之义将匿耶? 意将以告人乎?”(匿:隐藏。)⑤yī(依)。通“噫”。叹词。《庄子·在宥》:“意! 甚矣战,其无愧而不知耻也甚矣!”

    陇:

    ①山名。即陇山。汉代属天水郡。在今陕西、甘肃两省交界处。②通“垄”。1. 田地。白居易《观刈麦》:“夜来南风起,小麦覆陇黄。”2.农作物的行列;田埂。杜甫《晚登瀼上堂》:“山田麦无陇。”3.泛指山岗。孔稚珪《北山移文》:“及其鸣驺(zōu)入谷,鹤书赴陇。”(鸣:喝道声。驺:骑卒。鹤书:帝王诏书。)潘岳《寡妇赋》:“墓门兮肃肃,修陇兮峨峨。”

    复:

    ①返回;回归。《左传·宣公二年》:“宣子未出山而复。”崔颢《黄鹤楼》:“黄鹤一去不复返。”②恢复。《吕氏春秋·慎大》:“武王于是复盘庚之政。”③报复。《孟子·滕文公下》:“为匹夫匹妇复仇也。”④回报;回复。《孟子·梁惠王上》:“有复于王者曰。”⑤副词。再;又。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”⑥免除赋税徭役。《汉书·五行志下之下》:“裁什一之税,复三日之役。”

    何:

    (一)①疑问代词。1. 什么。《诗经·召南·何彼秾矣》:“何彼秾(nóng)矣?”(那长得很茂盛的是什么?)2. 为什么。《汉书·伍被传》:“公独以为无福,何?”3. 何处。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?”②副词。1.表示反问。相当于“怎么”、“哪里”。《史记·项羽本纪》:“大王来何操?”《后汉书·马援传》:“男儿要当死于边野,以马革裹尸还葬身,何能卧床上在儿女子手中邪?”(邪:同“耶”。)2.表示感叹。相当于“多么”。曹操《观沧海》:“水何澹澹。” (二)hè 扛;担。《诗经·曹风·候人》:“何戈与祋(duì)。”(祋:兵器名。)泛指背负。《诗经·小雅· 无羊》:“何蓑(suō)何笠。”引申为承受。《诗经·商颂·长发》:“何天之休。”(休:福。)以上意义后来写作“荷”。

    情:

    ①一般的情感或情绪。《礼记·礼运》:“何谓人情?喜、怒、哀、惧、爱、恶、欲,七者弗学而能。”②特指爱情。孔尚任《桃花扇·逃难》:“情根爱胎,何时消败?”③常理;常情。《孙子·九地》:“兵之情主速,乘人之不及。”④情形;真实情况;实情。《左传·庄公十年》:“小大之狱,虽不能察,必以情。”⑤真实;真诚。《墨子·非攻上》:“情不知其不义也。故书其言以遗后世。”


  • xia yuan yi mo yi ,long shui fu he qing 。

    “xia yuan yi mo yi ,long shui fu he qing 。”shi gou chu chu :《he 《sai gui le 》》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    shan zhong bu qi diao ,ye ban sheng ying ying 。
    shi dao sai gui le ,hang ren yan qi ting 。
    jie yi ci shan lu ,qian ke duo na zheng 。
    you fen qi bu san ,jie hua wei jing ling 。
    wo wei ci shan diao ,ben bu yin ren sheng 。
    ren xin zi huai tu ,xiang zuo sai gui ming 。
    meng chang ping ju shi ,yu er qin ling ling 。
    yong men yi yan gan ,wei zou lei zhan ying 。
    wei wu tong qiao ji ,ri yu huan le bing 。
    yi dan xi ling wang ,yu ge xian ti ling 。
    xia yuan yi mo yi ,long shui fu he qing 。
    wei ru chou ren er ,jie wei chang duan sheng 。
    qing kan yuan shi yu ,yi su ci you ting 。
    yin ting sai gui diao ,shen qi du an ning 。
    wen jun he yi ran ,dao sheng xin zi ping 。
    sui wei na qian ke ,ru zai chang an cheng 。
    yun de ci dao lai ,he lv fu he ying 。
    qiong da you qian ding ,you xi mo jiao zheng 。
    suo yi shi jun ri ,chi xian li tian ting 。
    sui you hui tian li ,nao zhi zhong bu qing 。
    kuang shi san shi yu ,nian shao you zhi ming 。
    xin zhong zhi qi da ,yan qian jue lu qing 。
    jun en re yu lou ,jun wei re lei ting 。
    tui bu gou mian nan ,jin bu qu qiu rong 。
    zai huo bian yu xing ,jing shuang shi song zhen 。
    zhan qin ren san chu ,ling jun chang du xing 。
    huo li zi dong luo ,bian guan xiang na jing 。
    zai bai ci que xia ,chang yi bie gong qing 。
    jing zhou you fei yuan ,yi lu ban yue cheng 。
    han shui zhao tian bi ,chu shan cha yun qing 。
    jiang ling ju shi zhu ,yi cheng jiu ru tang 。
    shei wei qian zhe qu ,wei fang you shang hang 。
    ren sheng bai sui nei ,tian de zan yu xing 。
    tai cang yi (he di )mi ,da hai yi fu ping 。
    shen wei xiao yao pian ,xin fu tou tuo jing 。
    shang da sheng si guan ,ning wei chong ru jing ?
    zhong huai gou you zhu ,wai wu an neng ying 。
    ren yi sai gui le ,sheng sheng ti dao ming 。

    【zhu shi 】:

    xia :

    ①liang shan zhi jian 。《huai na zi ·yuan dao 》:“er fang yang hu shan xia zhi pang 。”②liang shan zhi jian liu shui de de fang 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“jiang shui li xia ,dong ,jing xin beng tan 。”[hai xia ]liang kuai liu de ga zhao de hai 。

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    yi :

    ①xin yi ;yi tu 。《gong yang chuan ·yin gong san nian 》:“ci fei xian jun zhi yi ye 。”gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“cai lun li yi zao zhi 。”you yi sai 。liu xie 《wen xin diao long ·rong cai 》:“shan shan zhe zi qu er yi liu 。”②huai yi 。《lie zi ·shui fu 》:“ren you wang tie (fūfu )zhe ,yi ji lin zhi zi 。”(wang :diu shi 。tie :fu zi 。)③yi liao 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“ran bu zi yi neng xian ru guan po qin 。”[yi zhe ]xiang lai da gai shi ……。《zhuang zi ·tian yun 》:“yi zhe ji yun zhuai er bu neng zi zhi xie 。”(xiang lai tian da gai shi yun zhuai er bu hui zi ji ting zhi ba 。)④tong “yi ”。biao shi shua ze 。xiang dang yu xian dai han yu de “hai shi ”。《mo zi ·geng zhu 》:“zi zhi yi jiang ni ye ? yi jiang yi gao ren hu ?”(ni :yin cang 。)⑤yī(yi )。tong “yi ”。tan ci 。《zhuang zi ·zai you 》:“yi ! shen yi zhan ,ji mo kui er bu zhi chi ye shen yi !”

    long :

    ①shan ming 。ji long shan 。han dai shu tian shui jun 。zai jin shan xi 、gan su liang sheng jiao jie chu 。②tong “long ”。1. tian de 。bai ju yi 《guan yi mai 》:“ye lai na feng qi ,xiao mai fu long huang 。”2.nong zuo wu de hang lie ;tian geng 。du fu 《wan deng rang shang tang 》:“shan tian mai mo long 。”3.fan zhi shan gang 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“ji ji ming zou (zōu)ru gu ,he shu fu long 。”(ming :he dao sheng 。zou :ji cu 。he shu :di wang zhao shu 。)pan yue 《gua fu fu 》:“mu men xi su su ,xiu long xi e e 。”

    fu :

    ①fan hui ;hui gui 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xuan zi wei chu shan er fu 。”cui hao 《huang he lou 》:“huang he yi qu bu fu fan 。”②hui fu 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“wu wang yu shi fu pan geng zhi zheng 。”③bao fu 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wei pi fu pi fu fu chou ye 。”④hui bao ;hui fu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you fu yu wang zhe yue 。”⑤fu ci 。zai ;you 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”⑥mian chu fu shui yao yi 。《han shu ·wu hang zhi xia zhi xia 》:“cai shen yi zhi shui ,fu san ri zhi yi 。”

    he :

    (yi )①yi wen dai ci 。1. shen me 。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“he bi nong (nóng)yi ?”(na chang de hen mao cheng de shi shen me ?)2. wei shen me 。《han shu ·wu bei chuan 》:“gong du yi wei mo fu ,he ?”3. he chu 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?”②fu ci 。1.biao shi fan wen 。xiang dang yu “zen me ”、“na li ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“da wang lai he cao ?”《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“nan er yao dang si yu bian ye ,yi ma ge guo shi hai zang shen ,he neng wo chuang shang zai er nv zi shou zhong xie ?”(xie :tong “ye ”。)2.biao shi gan tan 。xiang dang yu “duo me ”。cao cao 《guan cang hai 》:“shui he dan dan 。” (er )hè gang ;dan 。《shi jing ·cao feng ·hou ren 》:“he ge yu dui (duì)。”(dui :bing qi ming 。)fan zhi bei fu 。《shi jing ·xiao ya · mo yang 》:“he suo (suō)he li 。”yin shen wei cheng shou 。《shi jing ·shang song ·chang fa 》:“he tian zhi xiu 。”(xiu :fu 。)yi shang yi yi hou lai xie zuo “he ”。

    qing :

    ①yi ban de qing gan huo qing xu 。《li ji ·li yun 》:“he wei ren qing ?xi 、nu 、ai 、ju 、ai 、e 、yu ,qi zhe fu xue er neng 。”②te zhi ai qing 。kong shang ren 《tao hua shan ·tao nan 》:“qing gen ai tai ,he shi xiao bai ?”③chang li ;chang qing 。《sun zi ·jiu de 》:“bing zhi qing zhu su ,cheng ren zhi bu ji 。”④qing xing ;zhen shi qing kuang ;shi qing 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xiao da zhi yu ,sui bu neng cha ,bi yi qing 。”⑤zhen shi ;zhen cheng 。《mo zi ·fei gong shang 》:“qing bu zhi ji bu yi ye 。gu shu ji yan yi wei hou shi 。”