• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 我統十郎官,君領百吏胥。

    “我統十郎官,君領百吏胥。”詩句出處:《和除夜作》;是唐朝詩人白居易的作品。

    君賦此詩夜,窮陰歲之餘。
    我和此詩日,微和春之初。
    老知顏狀改,病覺肢體虛。
    頭上毛發短,口中牙齒疏。
    一落老病界,難逃生死墟。
    況此促促世,與君多索居。
    君在浙江東,榮駕方伯輿。
    我在魏闕下,謬乘大夫車。
    妻孥常各飽,奴婢亦盈廬。
    唯是利人事,比君全不如。
    我統十郎官,君領百吏胥。
    我掌四曹局,君管十鄉閭。
    君為父母君,大惠在資儲。
    我為刀筆吏,小惡乃誅鋤。
    君提七郡籍,我按三尺書。
    俱已佩金印,嘗同趨玉除。
    外寵信非薄,中懷何不攄。
    恩光未報答,日月空居諸。
    磊落嘗許君,局促應笑予。
    所以自知分,欲先歌歸歟。

    【註釋】:

    統:

    ①絲的頭緒。《淮南子·泰族》:“繭之性為絲,然非得女工煮以熱湯而抽其統紀,則不能成絲。”②事物之間一脈相承的關系。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“奉承大統,兢兢業業。”③綱紀;準則。《潛夫論·本政》:“民以君為統,君政善則民和治,君政惡則民冤亂。”④統領;率領。吳質《在元城與魏太子箋》:“統東郡之任。”⑤總括;綜合。《漢書 · 西域傳贊》:“西域諸國,各有君長,兵眾分弱,無所統一。”⑥全面地;綜合地。《後漢書·和帝紀》:“內有公卿大臣統理本朝。”

    郎:

    ①古代官名。帝王侍從官的總稱。《漢書·蘇武傳》:“少以父任,兄弟並為郎。”②女子對丈夫或情人的稱呼。李白《長幹行》:“郎騎竹馬來,繞床弄青梅。”《西洲曲》:“憶郎郎不至,仰頭望飛鴻。”③對青年男子的美稱。蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“故壘西邊,人道是:三國周郎赤壁。”④對年輕女子稱為“女郎”。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年,不知木蘭是女郎。”⑤古邑名。《禮記·檀弓上》:“戰於郎。”1. 春秋魯遠邑。在今山東省魚臺縣東北。2. 春秋魯近邑。在今山東省曲阜市附近。⑥通“廊”。《韓非子·內儲說上》:“醉甚而出,倚於郎門。”

    官:

    ①官府;官署;辦公的地方。《禮記·玉藻》:“在官不俟(sì)屨(jù),在外不俟車。”(俟:等候。屨:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童區寄傳》:“賊二人得我,我幸皆殺之矣。願以聞於官。”②政府的;公有的。《漢書·蓋寬饒傳》:“五帝官天下,三王傢天下。”③官職;官位。《管子·立政》:“君之所審者三:一曰德不當其位,二曰功不當其祿,三曰能不當其官。”④官吏。《周易·系辭下》:“百官以治,萬民以察。”《論語·憲問》:“百官總己,以聽於塚宰。”⑤為官;做官。《晉書 · 王允之傳》:“臣子尚少,不樂早官。”又使當官。曹操《論吏士行能令》:“君不官無功之臣,不賞不戰之士。”⑥感覺器官,指耳目口鼻心。《莊子·養生主》:“官知止而神欲行。”

    君:

    ①君主。《嶽陽樓記》:“處江湖之遠則憂其君。”《論語·泰伯》:“大哉堯之為君也!”(大:偉大。)②封號。《戰國策·燕策二》:“樂毅奔趙,趙封以望諾君。”《史記·淮陰侯列傳》:“始常山王、成安君為佈衣時,相與為刎頸之交。”《史記·信陵君列傳》:“安釐王即位,封公子為信陵君。”③對人的尊稱。《戰國策·齊策一》:“徐公不若君之美也。”王維《送元二使安西》:“勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。”(陽關:地名。)特指妻妾稱夫,子孫稱父祖輩。王勃《滕王閣序》:“傢君作宰。”(宰:指縣令。)[君子]與“小人”相對。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“無君子莫治野人,無野人莫養君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《論語·述而》:“聖人吾不得而見矣,得見君子者,斯可矣。”(斯可矣:這就可以瞭。)

    領:

    ①脖子。《國語·楚語上》:“緬然引領南望。”(緬:遙遠。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引領而望之。”②衣領。劉敏中《正宮·黑漆弩·村居遣興》:“長巾闊領深村住。”③帶領;統領。《三國演義》第九回:“王允又命呂佈同皇甫嵩、李肅領兵五萬。”楊惲《報孫會宗書》:“總領從官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事狀》:“王子晞為尚書,領行營節度使。”⑤領取;領受。《晉書·桓伊傳》:“請勒所屬領受。”(勒:勒令。)⑥領會;理解。陶淵明《飲酒》之十三:“發言各不領。”⑦通“嶺”。山嶺。《漢書·嚴助傳》:“輿轎而隃領。”(輿:竹篼。隃:同“逾”。越過。)⑧量詞。用於衣被等。王實甫《商調·集賢賓·退隱》:“穿一領臥苔莎粗佈衣。”

    百:

    ①數詞。十的十倍。《漢書·律歷志上》:“紀於一,協於十,長於百。”(紀:記數。協:合。長:增多。)②指虛數,眾多的。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“樹木叢生,百草豐茂。”

    吏:

    ①古代官員的通稱。《尚書·胤征》:“天吏逸德,烈於猛火。”(君王的官吏喪失德行,對於百姓比烈火還厲害。)賈誼《新書·大政上》:“君能為善,則吏必能為善矣;吏能為善,則民必能為善矣。”②低級官吏或官府的差役。杜甫《石壕吏》:“暮投石壕村,有吏夜捉人。”《史記·李斯列傳》:“為郡小吏。”

    胥:

    ①觀察;察看。《詩經·大雅·公劉》:“篤公劉,於胥斯原。”②官府中的小吏。《周禮·天官·序官》:“胥,十有二人。徒,百有二十人。”③喜樂。唐德宗《重陽中外同歡以詩言志》:“至化自敦睦,佳辰宜宴胥。”④跟從;相隨。《管子·樞言》:“人進亦進,人退亦退,人勞亦勞,人佚亦佚,進退勞佚,與人相胥。”⑤副詞。1. 表示方式,相當於“相互”。《尚書·盤庚上》:“汝曷弗告朕,而胥動以浮言,恐沈於眾?”2.全;都。《孟子·萬章上》:“天下之士多就之者,帝將胥天下而遷之。”⑥語氣詞。《詩經·小雅·桑扈》:“君子樂胥,受天之祜。”(祜:福。)⑦通“須”。等待。《管子·君臣上》:“胥令而動者也。”


  • 我统十郎官,君领百吏胥。

    “我统十郎官,君领百吏胥。”诗句出处:《和除夜作》;是唐朝诗人白居易的作品。

    君赋此诗夜,穷阴岁之余。
    我和此诗日,微和春之初。
    老知颜状改,病觉肢体虚。
    头上毛发短,口中牙齿疏。
    一落老病界,难逃生死墟。
    况此促促世,与君多索居。
    君在浙江东,荣驾方伯舆。
    我在魏阙下,谬乘大夫车。
    妻孥常各饱,奴婢亦盈庐。
    唯是利人事,比君全不如。
    我统十郎官,君领百吏胥。
    我掌四曹局,君管十乡闾。
    君为父母君,大惠在资储。
    我为刀笔吏,小恶乃诛锄。
    君提七郡籍,我按三尺书。
    俱已佩金印,尝同趋玉除。
    外宠信非薄,中怀何不摅。
    恩光未报答,日月空居诸。
    磊落尝许君,局促应笑予。
    所以自知分,欲先歌归欤。

    【注释】:

    统:

    ①丝的头绪。《淮南子·泰族》:“茧之性为丝,然非得女工煮以热汤而抽其统纪,则不能成丝。”②事物之间一脉相承的关系。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“奉承大统,兢兢业业。”③纲纪;准则。《潜夫论·本政》:“民以君为统,君政善则民和治,君政恶则民冤乱。”④统领;率领。吴质《在元城与魏太子笺》:“统东郡之任。”⑤总括;综合。《汉书 · 西域传赞》:“西域诸国,各有君长,兵众分弱,无所统一。”⑥全面地;综合地。《后汉书·和帝纪》:“内有公卿大臣统理本朝。”

    郎:

    ①古代官名。帝王侍从官的总称。《汉书·苏武传》:“少以父任,兄弟并为郎。”②女子对丈夫或情人的称呼。李白《长干行》:“郎骑竹马来,绕床弄青梅。”《西洲曲》:“忆郎郎不至,仰头望飞鸿。”③对青年男子的美称。苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“故垒西边,人道是:三国周郎赤壁。”④对年轻女子称为“女郎”。古乐府《木兰诗》:“同行十二年,不知木兰是女郎。”⑤古邑名。《礼记·檀弓上》:“战于郎。”1. 春秋鲁远邑。在今山东省鱼台县东北。2. 春秋鲁近邑。在今山东省曲阜市附近。⑥通“廊”。《韩非子·内储说上》:“醉甚而出,倚于郎门。”

    官:

    ①官府;官署;办公的地方。《礼记·玉藻》:“在官不俟(sì)屦(jù),在外不俟车。”(俟:等候。屦:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童区寄传》:“贼二人得我,我幸皆杀之矣。愿以闻于官。”②政府的;公有的。《汉书·盖宽饶传》:“五帝官天下,三王家天下。”③官职;官位。《管子·立政》:“君之所审者三:一曰德不当其位,二曰功不当其禄,三曰能不当其官。”④官吏。《周易·系辞下》:“百官以治,万民以察。”《论语·宪问》:“百官总己,以听于冢宰。”⑤为官;做官。《晋书 · 王允之传》:“臣子尚少,不乐早官。”又使当官。曹操《论吏士行能令》:“君不官无功之臣,不赏不战之士。”⑥感觉器官,指耳目口鼻心。《庄子·养生主》:“官知止而神欲行。”

    君:

    ①君主。《岳阳楼记》:“处江湖之远则忧其君。”《论语·泰伯》:“大哉尧之为君也!”(大:伟大。)②封号。《战国策·燕策二》:“乐毅奔赵,赵封以望诺君。”《史记·淮阴侯列传》:“始常山王、成安君为布衣时,相与为刎颈之交。”《史记·信陵君列传》:“安釐王即位,封公子为信陵君。”③对人的尊称。《战国策·齐策一》:“徐公不若君之美也。”王维《送元二使安西》:“劝君更尽一杯酒,西出阳关无故人。”(阳关:地名。)特指妻妾称夫,子孙称父祖辈。王勃《滕王阁序》:“家君作宰。”(宰:指县令。)[君子]与“小人”相对。1.指在高位的人。《孟子·滕文公上》:“无君子莫治野人,无野人莫养君子。”(野人:百姓。)2.指有道德的人。《论语·述而》:“圣人吾不得而见矣,得见君子者,斯可矣。”(斯可矣:这就可以了。)

    领:

    ①脖子。《国语·楚语上》:“缅然引领南望。”(缅:遥远。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引领而望之。”②衣领。刘敏中《正宫·黑漆弩·村居遣兴》:“长巾阔领深村住。”③带领;统领。《三国演义》第九回:“王允又命吕布同皇甫嵩、李肃领兵五万。”杨恽《报孙会宗书》:“总领从官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事状》:“王子晞为尚书,领行营节度使。”⑤领取;领受。《晋书·桓伊传》:“请勒所属领受。”(勒:勒令。)⑥领会;理解。陶渊明《饮酒》之十三:“发言各不领。”⑦通“岭”。山岭。《汉书·严助传》:“舆轿而隃领。”(舆:竹篼。隃:同“逾”。越过。)⑧量词。用于衣被等。王实甫《商调·集贤宾·退隐》:“穿一领卧苔莎粗布衣。”

    百:

    ①数词。十的十倍。《汉书·律历志上》:“纪于一,协于十,长于百。”(纪:记数。协:合。长:增多。)②指虚数,众多的。曹操《步出夏门行·观沧海》:“树木丛生,百草丰茂。”

    吏:

    ①古代官员的通称。《尚书·胤征》:“天吏逸德,烈于猛火。”(君王的官吏丧失德行,对于百姓比烈火还厉害。)贾谊《新书·大政上》:“君能为善,则吏必能为善矣;吏能为善,则民必能为善矣。”②低级官吏或官府的差役。杜甫《石壕吏》:“暮投石壕村,有吏夜捉人。”《史记·李斯列传》:“为郡小吏。”

    胥:

    ①观察;察看。《诗经·大雅·公刘》:“笃公刘,于胥斯原。”②官府中的小吏。《周礼·天官·序官》:“胥,十有二人。徒,百有二十人。”③喜乐。唐德宗《重阳中外同欢以诗言志》:“至化自敦睦,佳辰宜宴胥。”④跟从;相随。《管子·枢言》:“人进亦进,人退亦退,人劳亦劳,人佚亦佚,进退劳佚,与人相胥。”⑤副词。1. 表示方式,相当于“相互”。《尚书·盘庚上》:“汝曷弗告朕,而胥动以浮言,恐沈于众?”2.全;都。《孟子·万章上》:“天下之士多就之者,帝将胥天下而迁之。”⑥语气词。《诗经·小雅·桑扈》:“君子乐胥,受天之祜。”(祜:福。)⑦通“须”。等待。《管子·君臣上》:“胥令而动者也。”


  • wo tong shi lang guan ,jun ling bai li xu 。

    “wo tong shi lang guan ,jun ling bai li xu 。”shi gou chu chu :《he chu ye zuo 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    jun fu ci shi ye ,qiong yin sui zhi yu 。
    wo he ci shi ri ,wei he chun zhi chu 。
    lao zhi yan zhuang gai ,bing jiao zhi ti xu 。
    tou shang mao fa duan ,kou zhong ya chi shu 。
    yi la lao bing jie ,nan tao sheng si xu 。
    kuang ci cu cu shi ,yu jun duo suo ju 。
    jun zai zhe jiang dong ,rong jia fang bai yu 。
    wo zai wei que xia ,miu cheng da fu che 。
    qi nu chang ge bao ,nu bi yi ying lu 。
    wei shi li ren shi ,bi jun quan bu ru 。
    wo tong shi lang guan ,jun ling bai li xu 。
    wo zhang si cao ju ,jun guan shi xiang lv 。
    jun wei fu mu jun ,da hui zai zi chu 。
    wo wei dao bi li ,xiao e nai zhu chu 。
    jun di qi jun ji ,wo an san che shu 。
    ju yi pei jin yin ,chang tong qu yu chu 。
    wai chong xin fei bao ,zhong huai he bu shu 。
    en guang wei bao da ,ri yue kong ju zhu 。
    lei la chang hu jun ,ju cu ying xiao yu 。
    suo yi zi zhi fen ,yu xian ge gui yu 。

    【zhu shi 】:

    tong :

    ①si de tou xu 。《huai na zi ·tai zu 》:“jian zhi xing wei si ,ran fei de nv gong zhu yi re shang er chou ji tong ji ,ze bu neng cheng si 。”②shi wu zhi jian yi mai xiang cheng de guan ji 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“feng cheng da tong ,jing jing ye ye 。”③gang ji ;zhun ze 。《qian fu lun ·ben zheng 》:“min yi jun wei tong ,jun zheng shan ze min he zhi ,jun zheng e ze min yuan luan 。”④tong ling ;lv ling 。wu zhi 《zai yuan cheng yu wei tai zi jian 》:“tong dong jun zhi ren 。”⑤zong gua ;zeng ge 。《han shu · xi yu chuan zan 》:“xi yu zhu guo ,ge you jun chang ,bing zhong fen ruo ,mo suo tong yi 。”⑥quan mian de ;zeng ge de 。《hou han shu ·he di ji 》:“nei you gong qing da chen tong li ben chao 。”

    lang :

    ①gu dai guan ming 。di wang shi cong guan de zong chen 。《han shu ·su wu chuan 》:“shao yi fu ren ,xiong di bing wei lang 。”②nv zi dui zhang fu huo qing ren de chen hu 。li bai 《chang gan hang 》:“lang ji zhu ma lai ,rao chuang long qing mei 。”《xi zhou qu 》:“yi lang lang bu zhi ,yang tou wang fei hong 。”③dui qing nian nan zi de mei chen 。su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“gu lei xi bian ,ren dao shi :san guo zhou lang chi bi 。”④dui nian qing nv zi chen wei “nv lang ”。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian ,bu zhi mu lan shi nv lang 。”⑤gu yi ming 。《li ji ·tan gong shang 》:“zhan yu lang 。”1. chun qiu lu yuan yi 。zai jin shan dong sheng yu tai xian dong bei 。2. chun qiu lu jin yi 。zai jin shan dong sheng qu fu shi fu jin 。⑥tong “lang ”。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“zui shen er chu ,yi yu lang men 。”

    guan :

    ①guan fu ;guan shu ;ban gong de de fang 。《li ji ·yu zao 》:“zai guan bu qi (sì)ju (jù),zai wai bu qi che 。”(qi :deng hou 。ju :yi ma ge zhi cheng de xie 。)liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zei er ren de wo ,wo xing jie sha zhi yi 。yuan yi wen yu guan 。”②zheng fu de ;gong you de 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“wu di guan tian xia ,san wang jia tian xia 。”③guan zhi ;guan wei 。《guan zi ·li zheng 》:“jun zhi suo shen zhe san :yi yue de bu dang ji wei ,er yue gong bu dang ji lu ,san yue neng bu dang ji guan 。”④guan li 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“bai guan yi zhi ,mo min yi cha 。”《lun yu ·xian wen 》:“bai guan zong ji ,yi ting yu zhong zai 。”⑤wei guan ;zuo guan 。《jin shu · wang yun zhi chuan 》:“chen zi shang shao ,bu le zao guan 。”you shi dang guan 。cao cao 《lun li shi hang neng ling 》:“jun bu guan mo gong zhi chen ,bu shang bu zhan zhi shi 。”⑥gan jiao qi guan ,zhi er mu kou bi xin 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“guan zhi zhi er shen yu hang 。”

    jun :

    ①jun zhu 。《yue yang lou ji 》:“chu jiang hu zhi yuan ze you ji jun 。”《lun yu ·tai bai 》:“da zai yao zhi wei jun ye !”(da :wei da 。)②feng hao 。《zhan guo ce ·yan ce er 》:“le yi ben zhao ,zhao feng yi wang nuo jun 。”《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“shi chang shan wang 、cheng an jun wei bu yi shi ,xiang yu wei wen geng zhi jiao 。”《shi ji ·xin ling jun lie chuan 》:“an 釐wang ji wei ,feng gong zi wei xin ling jun 。”③dui ren de zun chen 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“xu gong bu re jun zhi mei ye 。”wang wei 《song yuan er shi an xi 》:“quan jun geng jin yi bei jiu ,xi chu yang guan mo gu ren 。”(yang guan :de ming 。)te zhi qi qie chen fu ,zi sun chen fu zu bei 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“jia jun zuo zai 。”(zai :zhi xian ling 。)[jun zi ]yu “xiao ren ”xiang dui 。1.zhi zai gao wei de ren 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“mo jun zi mo zhi ye ren ,mo ye ren mo yang jun zi 。”(ye ren :bai xing 。)2.zhi you dao de de ren 。《lun yu ·shu er 》:“sheng ren wu bu de er jian yi ,de jian jun zi zhe ,si ke yi 。”(si ke yi :zhe jiu ke yi le 。)

    ling :

    ①bo zi 。《guo yu ·chu yu shang 》:“mian ran yin ling na wang 。”(mian :yao yuan 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“tian xia zhi min jie yin ling er wang zhi 。”②yi ling 。liu min zhong 《zheng gong ·hei qi nu ·cun ju qian xing 》:“chang jin kuo ling shen cun zhu 。”③dai ling ;tong ling 。《san guo yan yi 》di jiu hui :“wang yun you ming lv bu tong huang fu song 、li su ling bing wu mo 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“zong ling cong guan 。”④jian ren 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“wang zi 晞wei shang shu ,ling hang ying jie du shi 。”⑤ling qu ;ling shou 。《jin shu ·huan yi chuan 》:“qing le suo shu ling shou 。”(le :le ling 。)⑥ling hui ;li jie 。tao yuan ming 《yin jiu 》zhi shi san :“fa yan ge bu ling 。”⑦tong “ling ”。shan ling 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“yu jiao er shu ling 。”(yu :zhu dou 。shu :tong “yu ”。yue guo 。)⑧liang ci 。yong yu yi bei deng 。wang shi fu 《shang diao ·ji xian bin ·tui yin 》:“chuan yi ling wo tai sha cu bu yi 。”

    bai :

    ①shu ci 。shi de shi bei 。《han shu ·lv li zhi shang 》:“ji yu yi ,xie yu shi ,chang yu bai 。”(ji :ji shu 。xie :ge 。chang :zeng duo 。)②zhi xu shu ,zhong duo de 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“shu mu cong sheng ,bai cao feng mao 。”

    li :

    ①gu dai guan yuan de tong chen 。《shang shu ·yin zheng 》:“tian li yi de ,lie yu meng huo 。”(jun wang de guan li sang shi de hang ,dui yu bai xing bi lie huo hai li hai 。)gu yi 《xin shu ·da zheng shang 》:“jun neng wei shan ,ze li bi neng wei shan yi ;li neng wei shan ,ze min bi neng wei shan yi 。”②di ji guan li huo guan fu de cha yi 。du fu 《dan hao li 》:“mu tou dan hao cun ,you li ye zhuo ren 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“wei jun xiao li 。”

    xu :

    ①guan cha ;cha kan 。《shi jing ·da ya ·gong liu 》:“du gong liu ,yu xu si yuan 。”②guan fu zhong de xiao li 。《zhou li ·tian guan ·xu guan 》:“xu ,shi you er ren 。tu ,bai you er shi ren 。”③xi le 。tang de zong 《chong yang zhong wai tong huan yi shi yan zhi 》:“zhi hua zi dui mu ,jia chen yi yan xu 。”④gen cong ;xiang sui 。《guan zi ·shu yan 》:“ren jin yi jin ,ren tui yi tui ,ren lao yi lao ,ren yi yi yi ,jin tui lao yi ,yu ren xiang xu 。”⑤fu ci 。1. biao shi fang shi ,xiang dang yu “xiang hu ”。《shang shu ·pan geng shang 》:“ru he fu gao zhen ,er xu dong yi fu yan ,kong shen yu zhong ?”2.quan ;dou 。《meng zi ·mo zhang shang 》:“tian xia zhi shi duo jiu zhi zhe ,di jiang xu tian xia er qian zhi 。”⑥yu qi ci 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“jun zi le xu ,shou tian zhi hu 。”(hu :fu 。)⑦tong “xu ”。deng dai 。《guan zi ·jun chen shang 》:“xu ling er dong zhe ye 。”