• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 慚無出塵操,未免折腰役。

    “慚無出塵操,未免折腰役。”詩句出處:《北亭》;是唐朝詩人白居易的作品。

    廬宮山下州,湓浦沙邊宅。
    宅北倚高崗,迢迢數千尺。
    上有青青竹,竹間多白石。
    茅亭居上頭,豁達門四辟。
    前楹卷簾箔,北牖施床席。
    江風萬裡來,吹我涼淅淅。
    日高公府歸,巾笏隨手擲。
    脫衣恣搔首,坐臥任所適。
    時傾一杯酒,曠望湖天夕。
    口詠獨酌謠,目送歸飛翮。
    慚無出塵操,未免折腰役。
    偶獲此閑居,謬似高人跡。

    【註釋】:

    慚:

    羞愧。《史記· 酈生陸賈列傳》:“高帝不懌(yì)而有慚色。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    出:

    ①出去;從裡面到外面。屈原《九歌·國殤》:“出不入兮往不返。”②到;到達。《漢書·霍光傳》:“築神道,北臨昭靈,南出承恩。”(神道:墓道。昭靈、承恩:皆館名。)③超過;超越。《論語· 鄉黨》:“祭肉不出三日。”白居易《與元九書》:“自思所陳亦無出足下之見。”④發出。《商君書·更法》:“於是遂出墾草令。”⑤指天然生長或人工生產。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”⑥產生;發生。《荀子·勸學》:“肉腐出蟲。”(腐:腐爛。)⑦出現;露出。葛洪《抱樸子·外篇· 省煩》:“枝分葉散,重出互見。”(重:重復。)蘇軾《後赤壁賦》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食貨志上五》:“又農民出錢,難於出力。”(比出力困難。)曹操《收租調令》:“戶出絹二匹。”⑨指引文、典故等來源於某書。《後漢書·孔融傳》:“(曹操)後問出何經典。”⑩舊指離棄妻子。《孟子· 離婁下》:“出妻屏子,終身不養焉。”(11)指花瓣。《宋書·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪獨六出。”(花雪:雪花。)[出塵]1.超出塵俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之標,瀟灑出塵之想。”2.佛教用語。脫離煩惱的塵俗。《四十二章經》二三:“故曰凡夫透得此門,出塵羅漢。”[出閤]1.皇子出就封國。《南齊書·江謐傳》:“諸皇子出閤用文武主帥,皆以委謐。”2.指閣臣出任外職。《梁書·江蒨傳》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“雖穠華可尚,出閤未期,而湯沐先施,分封有據。”後用為女子出嫁的通稱。[出首]1.自首。《晉書·華軼傳》:“尋而軼敗,(高)悝藏匿軼二子及妻,崎嶇經年,既而遇赦,悝攜之出首。”2.檢舉;告發。王實甫《西廂記》三本二折:“我將這簡貼兒去夫人行出首去來。”

    塵:

    ①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”

    操:

    ①執持。《楚辭·九歌·國殤》:“操吳戈兮被犀甲。”②掌握;控制。《韓非子· 定法》:“操生殺之柄。”《莊子·達生》:“吾嘗濟乎觴深之淵,津人操舟若神。”③操作;處理。劉基《鬱離子·省敵》:“臣不惟能造舟,而又能操舟。”④從事。《孫子·用間》:“內外騷動,怠於道路,不得操事者,七十萬傢。”⑤訓練;演習。《三國演義》第四十五回:“荊州水軍,久不操練。”⑥指彈奏。許渾《戲代李協律松江有贈》:“蜀客操琴吳女歌,明珠十斛是天河。”⑦操守;品德。東方朔《七諫·沉江》:“正臣端其操行兮,反離謗而見攘。”⑧琴曲名。古有《箕子操》《猗蘭操》,見《史記·宋微子世傢》。[操作]勞動。《聊齋志異·珊瑚》:“臧姑役母若婢,生不敢言,惟身代母操作。”[操縱]控制,掌握。歸有光《送嘉定縣令序》:“侯能操縱有法,賦辦而民不驚。”(侯:對地方長官的尊稱。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    免:

    (一)①脫掉;去掉。《左傳·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齊書·文宣帝紀》:“甲辰,詔今年遭蝗之處免租。”③赦免。《左傳·成公十七年》:“君討有罪,而免臣於死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“兇年不免於死亡。”⑤罷免。《呂氏春秋·處方》:“殺之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑦通“勉”。勤勉。《呂氏春秋·辯土》:“免耕殺匿,使農事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一種喪服。脫帽。用佈纏頭。《禮記·檀弓上》:“公儀仲子之喪,檀弓免焉。”《左傳·襄公二十五年》:“陳侯免。”

    折:

    (一)①折斷。《韓非子· 五蠹》:“兔走觸株,折頸而死。”(走:奔跑。)②彎曲。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴。”③死。《韓詩外傳》卷三:“無瘖、聾、跛、眇、尪蹇、侏儒、折短。”④挫折;損失。《史記·淮陰侯列傳》:“折北不救。”(北:失敗。)⑤駁斥;使對方屈服。劉禹錫《天論》:“作天說以折韓退之之言。”(天說,指柳宗元《天說》。韓退之:韓愈。)⑥指責。《三國志·魏書·傅嘏傳》:“季佈面折其短。”(季節:人名。) (二)shé [折閱]虧損。《荀子·修身》:“良賈不為折閱不市。”(良賈:有本事的商人。市:做買賣。)

    役:

    ①戰爭;戰役。《國語·晉語二》:“伐虢(guó)之役。”(虢:國名。)泛指事情,職事。《左傳·昭公十三年》:“瀆貨無厭,亦將及矣,為此役也。”(及:指遇上災禍。)②古代指官府無償征用勞力從事的徭役及兵役。《漢書·食貨志上》:“賦共車馬甲兵士徒之役,充實府庫賜予之用。”(共:供。徒:眾。)李嶠《大周降禪碑》:“征戍罷三邊之役。”(罷:停止。)泛指出勞力的事。揚雄《逐貧賦》:“身服百役,手足胼胝(piánzhī)。”(服:從事。胼胝:老繭。)③出外任職。韓愈《送孟東野序》:“東野之役於江南也,有若不釋然者。”④服勞役或兵役。《詩經·王風·君子於役》:“君子於役,茍無饑渴。”⑤役使;奴役。陶淵明《歸去來兮辭》:“既自以心為形役,奚惆悵而獨悲?”(奚:為什麼。)⑥替官府服役的人。《宋史·食貨志上五》:“使民出錢雇役。”也指仆人。《南史·陶潛傳》:“傢貧無役。”⑦門徒;弟子。《莊子·庚桑楚》:“老聃之役,有庚桑楚者,偏得老聃之道。”


  • 惭无出尘操,未免折腰役。

    “惭无出尘操,未免折腰役。”诗句出处:《北亭》;是唐朝诗人白居易的作品。

    庐宫山下州,湓浦沙边宅。
    宅北倚高岗,迢迢数千尺。
    上有青青竹,竹间多白石。
    茅亭居上头,豁达门四辟。
    前楹卷帘箔,北牖施床席。
    江风万里来,吹我凉淅淅。
    日高公府归,巾笏随手掷。
    脱衣恣搔首,坐卧任所适。
    时倾一杯酒,旷望湖天夕。
    口咏独酌谣,目送归飞翮。
    惭无出尘操,未免折腰役。
    偶获此闲居,谬似高人迹。

    【注释】:

    惭:

    羞愧。《史记· 郦生陆贾列传》:“高帝不怿(yì)而有惭色。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    出:

    ①出去;从里面到外面。屈原《九歌·国殇》:“出不入兮往不返。”②到;到达。《汉书·霍光传》:“筑神道,北临昭灵,南出承恩。”(神道:墓道。昭灵、承恩:皆馆名。)③超过;超越。《论语· 乡党》:“祭肉不出三日。”白居易《与元九书》:“自思所陈亦无出足下之见。”④发出。《商君书·更法》:“于是遂出垦草令。”⑤指天然生长或人工生产。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”⑥产生;发生。《荀子·劝学》:“肉腐出虫。”(腐:腐烂。)⑦出现;露出。葛洪《抱朴子·外篇· 省烦》:“枝分叶散,重出互见。”(重:重复。)苏轼《后赤壁赋》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食货志上五》:“又农民出钱,难于出力。”(比出力困难。)曹操《收租调令》:“户出绢二匹。”⑨指引文、典故等来源于某书。《后汉书·孔融传》:“(曹操)后问出何经典。”⑩旧指离弃妻子。《孟子· 离娄下》:“出妻屏子,终身不养焉。”(11)指花瓣。《宋书·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪独六出。”(花雪:雪花。)[出尘]1.超出尘俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之标,潇洒出尘之想。”2.佛教用语。脱离烦恼的尘俗。《四十二章经》二三:“故曰凡夫透得此门,出尘罗汉。”[出閤]1.皇子出就封国。《南齐书·江谧传》:“诸皇子出閤用文武主帅,皆以委谧。”2.指阁臣出任外职。《梁书·江蒨传》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“虽秾华可尚,出閤未期,而汤沐先施,分封有据。”后用为女子出嫁的通称。[出首]1.自首。《晋书·华轶传》:“寻而轶败,(高)悝藏匿轶二子及妻,崎岖经年,既而遇赦,悝携之出首。”2.检举;告发。王实甫《西厢记》三本二折:“我将这简贴儿去夫人行出首去来。”

    尘:

    ①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”

    操:

    ①执持。《楚辞·九歌·国殇》:“操吴戈兮被犀甲。”②掌握;控制。《韩非子· 定法》:“操生杀之柄。”《庄子·达生》:“吾尝济乎觞深之渊,津人操舟若神。”③操作;处理。刘基《郁离子·省敌》:“臣不惟能造舟,而又能操舟。”④从事。《孙子·用间》:“内外骚动,怠于道路,不得操事者,七十万家。”⑤训练;演习。《三国演义》第四十五回:“荆州水军,久不操练。”⑥指弹奏。许浑《戏代李协律松江有赠》:“蜀客操琴吴女歌,明珠十斛是天河。”⑦操守;品德。东方朔《七谏·沉江》:“正臣端其操行兮,反离谤而见攘。”⑧琴曲名。古有《箕子操》《猗兰操》,见《史记·宋微子世家》。[操作]劳动。《聊斋志异·珊瑚》:“臧姑役母若婢,生不敢言,惟身代母操作。”[操纵]控制,掌握。归有光《送嘉定县令序》:“侯能操纵有法,赋办而民不惊。”(侯:对地方长官的尊称。)

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    免:

    (一)①脱掉;去掉。《左传·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齐书·文宣帝纪》:“甲辰,诏今年遭蝗之处免租。”③赦免。《左传·成公十七年》:“君讨有罪,而免臣于死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“凶年不免于死亡。”⑤罢免。《吕氏春秋·处方》:“杀之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑦通“勉”。勤勉。《吕氏春秋·辩土》:“免耕杀匿,使农事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一种丧服。脱帽。用布缠头。《礼记·檀弓上》:“公仪仲子之丧,檀弓免焉。”《左传·襄公二十五年》:“陈侯免。”

    折:

    (一)①折断。《韩非子· 五蠹》:“兔走触株,折颈而死。”(走:奔跑。)②弯曲。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵。”③死。《韩诗外传》卷三:“无瘖、聋、跛、眇、尪蹇、侏儒、折短。”④挫折;损失。《史记·淮阴侯列传》:“折北不救。”(北:失败。)⑤驳斥;使对方屈服。刘禹锡《天论》:“作天说以折韩退之之言。”(天说,指柳宗元《天说》。韩退之:韩愈。)⑥指责。《三国志·魏书·傅嘏传》:“季布面折其短。”(季节:人名。) (二)shé [折阅]亏损。《荀子·修身》:“良贾不为折阅不市。”(良贾:有本事的商人。市:做买卖。)

    役:

    ①战争;战役。《国语·晋语二》:“伐虢(guó)之役。”(虢:国名。)泛指事情,职事。《左传·昭公十三年》:“渎货无厌,亦将及矣,为此役也。”(及:指遇上灾祸。)②古代指官府无偿征用劳力从事的徭役及兵役。《汉书·食货志上》:“赋共车马甲兵士徒之役,充实府库赐予之用。”(共:供。徒:众。)李峤《大周降禅碑》:“征戍罢三边之役。”(罢:停止。)泛指出劳力的事。扬雄《逐贫赋》:“身服百役,手足胼胝(piánzhī)。”(服:从事。胼胝:老茧。)③出外任职。韩愈《送孟东野序》:“东野之役于江南也,有若不释然者。”④服劳役或兵役。《诗经·王风·君子于役》:“君子于役,苟无饥渴。”⑤役使;奴役。陶渊明《归去来兮辞》:“既自以心为形役,奚惆怅而独悲?”(奚:为什么。)⑥替官府服役的人。《宋史·食货志上五》:“使民出钱雇役。”也指仆人。《南史·陶潜传》:“家贫无役。”⑦门徒;弟子。《庄子·庚桑楚》:“老聃之役,有庚桑楚者,偏得老聃之道。”


  • can mo chu chen cao ,wei mian she yao yi 。

    “can mo chu chen cao ,wei mian she yao yi 。”shi gou chu chu :《bei ting 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    lu gong shan xia zhou ,pen pu sha bian zhai 。
    zhai bei yi gao gang ,tiao tiao shu qian che 。
    shang you qing qing zhu ,zhu jian duo bai dan 。
    mao ting ju shang tou ,hua da men si bi 。
    qian ying juan lian bo ,bei you shi chuang xi 。
    jiang feng mo li lai ,chui wo liang xi xi 。
    ri gao gong fu gui ,jin hu sui shou zhi 。
    tuo yi zi sao shou ,zuo wo ren suo kuo 。
    shi qing yi bei jiu ,kuang wang hu tian xi 。
    kou yong du zhuo yao ,mu song gui fei he 。
    can mo chu chen cao ,wei mian she yao yi 。
    ou huo ci xian ju ,miu shi gao ren ji 。

    【zhu shi 】:

    can :

    xiu kui 。《shi ji · li sheng liu gu lie chuan 》:“gao di bu yi (yì)er you can se 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    chu :

    ①chu qu ;cong li mian dao wai mian 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan 。”②dao ;dao da 。《han shu ·huo guang chuan 》:“zhu shen dao ,bei lin zhao ling ,na chu cheng en 。”(shen dao :mu dao 。zhao ling 、cheng en :jie guan ming 。)③chao guo ;chao yue 。《lun yu · xiang dang 》:“ji rou bu chu san ri 。”bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zi sai suo chen yi mo chu zu xia zhi jian 。”④fa chu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“yu shi sui chu ken cao ling 。”⑤zhi tian ran sheng chang huo ren gong sheng chan 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”⑥chan sheng ;fa sheng 。《xun zi ·quan xue 》:“rou fu chu chong 。”(fu :fu lan 。)⑦chu xian ;lou chu 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian · sheng fan 》:“zhi fen xie san ,chong chu hu jian 。”(chong :chong fu 。)su shi 《hou chi bi fu 》:“shan gao yue xiao ,shui la dan chu 。”⑧na chu ;zhi chu 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“you nong min chu qian ,nan yu chu li 。”(bi chu li kun nan 。)cao cao 《shou zu diao ling 》:“hu chu juan er pi 。”⑨zhi yin wen 、dian gu deng lai yuan yu mou shu 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“(cao cao )hou wen chu he jing dian 。”⑩jiu zhi li qi qi zi 。《meng zi · li lou xia 》:“chu qi bing zi ,zhong shen bu yang yan 。”(11)zhi hua ban 。《song shu ·fu rui zhi xia 》:“cao mu hua duo wu chu ,hua xue du liu chu 。”(hua xue :xue hua 。)[chu chen ]1.chao chu chen su 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang 。”2.fo jiao yong yu 。tuo li fan nao de chen su 。《si shi er zhang jing 》er san :“gu yue fan fu tou de ci men ,chu chen luo han 。”[chu 閤]1.huang zi chu jiu feng guo 。《na ji shu ·jiang mi chuan 》:“zhu huang zi chu 閤yong wen wu zhu shuai ,jie yi wei mi 。”2.zhi ge chen chu ren wai zhi 。《liang shu ·jiang qian chuan 》:“chu ,wang tai chu 閤。”3.gong zhu chu jia 。yuan zhen 《qi nv feng gong zhu zhi 》:“sui nong hua ke shang ,chu 閤wei ji ,er shang mu xian shi ,fen feng you ju 。”hou yong wei nv zi chu jia de tong chen 。[chu shou ]1.zi shou 。《jin shu ·hua yi chuan 》:“xun er yi bai ,(gao )kui cang ni yi er zi ji qi ,qi qu jing nian ,ji er yu she ,kui xie zhi chu shou 。”2.jian ju ;gao fa 。wang shi fu 《xi xiang ji 》san ben er she :“wo jiang zhe jian tie er qu fu ren hang chu shou qu lai 。”

    chen :

    ①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”

    cao :

    ①zhi chi 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“cao wu ge xi bei xi jia 。”②zhang wo ;kong zhi 。《han fei zi · ding fa 》:“cao sheng sha zhi bing 。”《zhuang zi ·da sheng 》:“wu chang ji hu shang shen zhi yuan ,jin ren cao zhou re shen 。”③cao zuo ;chu li 。liu ji 《yu li zi ·sheng di 》:“chen bu wei neng zao zhou ,er you neng cao zhou 。”④cong shi 。《sun zi ·yong jian 》:“nei wai sao dong ,dai yu dao lu ,bu de cao shi zhe ,qi shi mo jia 。”⑤xun lian ;yan xi 。《san guo yan yi 》di si shi wu hui :“jing zhou shui jun ,jiu bu cao lian 。”⑥zhi dan zou 。hu hun 《hu dai li xie lv song jiang you zeng 》:“shu ke cao qin wu nv ge ,ming zhu shi hu shi tian he 。”⑦cao shou ;pin de 。dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“zheng chen duan ji cao hang xi ,fan li bang er jian rang 。”⑧qin qu ming 。gu you 《ji zi cao 》《yi lan cao 》,jian 《shi ji ·song wei zi shi jia 》。[cao zuo ]lao dong 。《liao zhai zhi yi ·shan hu 》:“zang gu yi mu re bi ,sheng bu gan yan ,wei shen dai mu cao zuo 。”[cao zong ]kong zhi ,zhang wo 。gui you guang 《song jia ding xian ling xu 》:“hou neng cao zong you fa ,fu ban er min bu jing 。”(hou :dui de fang chang guan de zun chen 。)

    wei :

    ①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”

    mian :

    (yi )①tuo diao ;qu diao 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zuo you mian zhou er xia 。”②mian chu 。《bei ji shu ·wen xuan di ji 》:“jia chen ,zhao jin nian zao huang zhi chu mian zu 。”③she mian 。《zuo chuan ·cheng gong shi qi nian 》:“jun tao you zui ,er mian chen yu si ,jun zhi hui ye 。”④bi mian 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“xiong nian bu mian yu si wang 。”⑤ba mian 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“sha zhi mian zhi 。”⑥tong “mian ”。fen mian ;sheng yo 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑦tong “mian ”。qin mian 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“mian geng sha ni ,shi nong shi de 。” (er )wèn tong “mian (wèn)”。gu dai yi chong sang fu 。tuo mao 。yong bu chan tou 。《li ji ·tan gong shang 》:“gong yi zhong zi zhi sang ,tan gong mian yan 。”《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“chen hou mian 。”

    she :

    (yi )①she duan 。《han fei zi · wu du 》:“tu zou chu zhu ,she geng er si 。”(zou :ben pao 。)②wan qu 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui 。”③si 。《han shi wai chuan 》juan san :“mo yin 、long 、bo 、miao 、wang jian 、zhu ru 、she duan 。”④cuo she ;sun shi 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“she bei bu jiu 。”(bei :shi bai 。)⑤bo chi ;shi dui fang qu fu 。liu yu xi 《tian lun 》:“zuo tian shui yi she han tui zhi zhi yan 。”(tian shui ,zhi liu zong yuan 《tian shui 》。han tui zhi :han yu 。)⑥zhi ze 。《san guo zhi ·wei shu ·fu gu chuan 》:“ji bu mian she ji duan 。”(ji jie :ren ming 。) (er )shé [she yue ]kui sun 。《xun zi ·xiu shen 》:“liang gu bu wei she yue bu shi 。”(liang gu :you ben shi de shang ren 。shi :zuo mai mai 。)

    yi :

    ①zhan zheng ;zhan yi 。《guo yu ·jin yu er 》:“fa guo (guó)zhi yi 。”(guo :guo ming 。)fan zhi shi qing ,zhi shi 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“du huo mo ya ,yi jiang ji yi ,wei ci yi ye 。”(ji :zhi yu shang zai huo 。)②gu dai zhi guan fu mo chang zheng yong lao li cong shi de yao yi ji bing yi 。《han shu ·shi huo zhi shang 》:“fu gong che ma jia bing shi tu zhi yi ,chong shi fu ku ci yu zhi yong 。”(gong :gong 。tu :zhong 。)li jiao 《da zhou jiang chan bei 》:“zheng shu ba san bian zhi yi 。”(ba :ting zhi 。)fan zhi chu lao li de shi 。yang xiong 《zhu pin fu 》:“shen fu bai yi ,shou zu pian zhi (piánzhī)。”(fu :cong shi 。pian zhi :lao jian 。)③chu wai ren zhi 。han yu 《song meng dong ye xu 》:“dong ye zhi yi yu jiang na ye ,you re bu shi ran zhe 。”④fu lao yi huo bing yi 。《shi jing ·wang feng ·jun zi yu yi 》:“jun zi yu yi ,gou mo ji ke 。”⑤yi shi ;nu yi 。tao yuan ming 《gui qu lai xi ci 》:“ji zi yi xin wei xing yi ,xi chou chang er du bei ?”(xi :wei shen me 。)⑥ti guan fu fu yi de ren 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“shi min chu qian gu yi 。”ye zhi pu ren 。《na shi ·tao qian chuan 》:“jia pin mo yi 。”⑦men tu ;di zi 。《zhuang zi ·geng sang chu 》:“lao dan zhi yi ,you geng sang chu zhe ,pian de lao dan zhi dao 。”