• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 舉觶擬京兆,立的成復易。

    “舉觶擬京兆,立的成復易。”詩句出處:《嬌女詩》;是魏晉詩人左思的作品。

    吾傢有嬌女,皎皎頗白皙。
    小字為紈素,口齒自清歷。
    鬢發覆廣額,雙耳似連璧。
    明朝弄梳臺,黛眉類掃跡。
    濃朱衍丹唇,黃吻瀾漫赤。
    嬌語若連瑣,忿速乃明劃。
    握筆利彤管,篆刻未期益。
    執書愛綈素,誦習矜所獲。
    其姊字惠芳,面目粲如畫。
    輕妝喜樓邊,臨鏡忘紡織。
    舉觶擬京兆,立的成復易。
    玩弄眉頰間,劇兼機杼役。
    從容好趙舞,延袖象飛翮。
    上下弦柱際,文史輒卷襞。
    顧眄屏風畫,如見已指摘。
    丹青日塵暗,明義為隱賾。
    馳騖翔園林,果下皆生摘。
    紅葩綴紫蒂,萍實驟抵擲。
    貪華風雨中,眒忽數百適。
    務躡霜雪戲,重綦常累積。
    並心註肴饌,端坐理盤槅。
    翰墨戢函案,相與數離逖。
    動為壚鉦屈,屣履任之適。
    止為荼菽據,吹籲對鼎鑠。
    脂膩漫白袖,煙薰染阿錫。
    衣被皆重地,難與沉水碧。
    任其孺子意,羞受長者責。
    瞥聞當與杖,掩淚俱向壁。

    【註釋】:

    舉:

    ①用兩手舉起。《新五代史·楊行密傳》:“為人長大有力,能手舉百斤。”《史記·秦本紀》:“(武)王與孟說(yuè)舉鼎。”(孟說:古代力士。)②泛指舉起;抬起。曹操《卻東西門行》:“舉翅萬餘裡。”李白《靜夜思》:“舉頭望明月,低頭思故鄉。”③起;升起。陸機《前緩聲歌》:“長風萬裡舉。”孔稚珪《北山移文》:“明月獨舉。”又飛翔。李白《古風五十九首》之十五:“方知黃鶴舉,千裡獨徘徊。”④舉動;行動。《韓非子·五蠹》:“舉行如此。”《宋書·吳喜傳》:“喜是何人,乃敢作此舉止。”《三國志·魏書·荀攸傳》:“輔王命以號令天下,此桓、文之舉也。”(桓:齊桓公。文:晉文公。)《隋書·劉炫傳》:“五事同舉,無有遺失。”⑤發起;發動。《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭起矣。”《史記·吳王濞列傳》:“因以此發謀,欲舉事。”《漢書·燕靈王劉建傳》:“齊遂舉兵西。”(齊:侯國名。)⑥推薦;選拔。《後漢書·仲長統傳》:“以廉舉而以貪去,非士君子之志也。”(去:罷官。)⑦檢舉;揭發。柳宗元《時令論上》:“恤孤寡,舉阿黨。”《後漢書·百官志三》:“密舉非法。”⑧提出;舉出。舉一反三。《禮記·曲禮下》:“主人不問,客不先舉。”班固《西都賦》:“十分而未得其一端,故不能遍舉也。”⑨攻取;攻占。《孟子·梁惠王下》:“以萬乘之國伐萬乘之國,五旬而舉之。”《戰國策·秦策一》:“舉趙亡韓。”(亡:滅。)⑩養育;生育。陳琳《飲馬長城窟行》:“生男慎莫舉,生女哺用脯(fǔ)。”(慎莫舉:千萬莫養育。脯:幹肉。)《史記·孟嘗君列傳》“文以五月五日生,嬰告其母曰:‘勿舉也。’”(11)指科舉考試。《新唐書·選舉志上》:“舉進士久矣,廢之恐失其業。”(12)全;皆。《顏氏傢訓·風操》:“舉座驚駭。”

    擬:

    ①忖度;思量。《周易·系辭上》:“擬之而後言,議之而後動。”②比擬;相比。陸遊《入蜀記》:“(小孤山)自數十裡外望之,碧峰巉然孤起,上幹雲霄,已非他山可擬。”③比劃,用兵器作出殺人的樣子。《漢書·蘇建傳附蘇武》:“(衛律)復舉劍擬之,武不動。”④模擬;仿照。《漢書·揚雄傳》:“常擬之以為式。”⑤打算;準備。《齊民要術·收種》:“至春治取,別種,以擬明年種子。”⑥估量;預料。辛棄疾《摸魚兒》:“準擬佳期又誤。”⑦起草;設計。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“命君擬旨。”

    京:

    ①人工堆起的高丘。《詩經· 小雅· 甫田》:“曾孫之庾(yǔ),如坻如京。”(曾孫:指周王。庾:露天糧囤。坻:小丘。)《呂氏春秋·不廣》:“得屍二萬,以為二京。”《管子·輕重丁》:“有新成囷京者二傢。”(囷jūn:圓形的谷倉。)②方形谷倉。《史記·扁鵲倉公列傳》:“黃氏諸倩見(宋)建傢京下方石,即弄之。”(倩:女婿。)③大。《公羊傳· 桓公九年》:“京者何? 大也。”《左傳·莊公二十二年》:“八世之後,莫之與京。”④國都;首都。張衡《東京賦》:“論其遷邑易京,則同規乎殷盤。”(規:效法。殷盤:殷王盤庚。)班固《典引》:“京遷鎬、亳。”《詩經·大雅·公劉》:“京京之野。”[京師]國都。曹植《洛神賦序》:“黃初三年,餘朝京師。”[京華]對京城的美稱。杜甫《夢李白》:“冠蓋滿京華,斯人獨憔悴。”(冠蓋:指官吏。斯:這。)

    兆:

    ①古代占卜時,占卜者觀看龜甲燒灼形成的裂紋,用來判斷吉兇,這種裂紋就叫兆。《史記·文帝本紀》:“卜之龜,卦兆得大橫。”②預兆;征兆。《商君書 ·算地》:“此亡國之兆也。”③顯現;預示。《國語·晉語八》:“君之明兆於衰矣。”(明:英明。)④開始。《左傳·哀公元年》:“(少康)能佈其德,而兆其謀。”⑤祭壇或墓地的界域。《左傳·哀公元年》:“素車樸馬,無入於兆。”⑥數詞。古代以“百萬”或“萬億”為兆。通常用以極言眾多。《國語·周語中》:“以備百姓兆民之用。”

    立:

    ①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立於沼上。”《論語·微子》:“子路拱而立。”②豎立;樹立。《韓非子·功名》:“立尺材於高山之上。”葉適《終論七》:“的必先立,然後挾弓註矢以從之。”(的:箭靶。)③設置,建立。《荀子·大略》:“立大學,設庠序。”④制定。《荀子·議兵》:“立法施令。”賈誼《過秦論》:“商君佐之,內立法度。”⑤建樹;成就。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“兵精糧多,足以立事。”⑥泛指登上某種位置。《史記·陳涉世傢》:“吾聞二世少子也,不當立。”(少子:最小的兒子。)⑦立刻;立即;馬上。《史記·李將軍列傳》:“匈奴追射我立盡。”《史記·項羽本紀》:“沛公至軍,立誅殺曹無傷。”

    的:

    (一)副詞。①的確。白居易《送鶴與裴相臨別贈》:“穩上青雲勿回顧,的應勝在白傢時。”②究竟。蘇軾《光祿庵》:“城中太守的何人?” (二)dì ①鮮明。宋玉《神女賦》:“朱唇的其若丹。”②箭靶的中心。《荀子·勸學》:“是故質的張而弓矢至焉。”(質:箭靶。)③目的,標準。《韓非子·外儲說左上》:“不以功用為的。”④古代婦女點在額上作裝飾的紅點。傅咸《鏡賦》:“點雙的以發姿。”

    成:

    ①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”

    復:

    ①返回;回歸。《左傳·宣公二年》:“宣子未出山而復。”崔顥《黃鶴樓》:“黃鶴一去不復返。”②恢復。《呂氏春秋·慎大》:“武王於是復盤庚之政。”③報復。《孟子·滕文公下》:“為匹夫匹婦復仇也。”④回報;回復。《孟子·梁惠王上》:“有復於王者曰。”⑤副詞。再;又。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”⑥免除賦稅徭役。《漢書·五行志下之下》:“裁什一之稅,復三日之役。”

    易:

    ①改變;更改。《呂氏春秋·察今》:“世易時移,變法宜矣。”②交換;交易。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦昭王聞之,使人遺(wèi)趙王書,願以十五城請易璧。”(遺:送給。)③容易。與“難”相對。《孟子·公孫醜上》:“饑者易為食,渴者易為飲。”④簡易。《禮記·檀弓下》:“諸侯之來辱敝邑者,易則易,於則於。”(於:隆重。)⑤道路平坦。《淮南子·兵略》:“易則用車,險則用騎。”⑥輕視。柳宗元《童區(ōu)寄傳》:“(寄)為兒恒狀,賊易之。”(恒:常。)⑦和悅。《詩經·小雅·何人斯》:“我心易也。”⑧整治田畝。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”(以:而;而且。)⑨《周易》的簡稱。《論語·述而》:“加我數年,五十以學《周易》,可以無大過矣。”⑩通“埸”。疆界。《荀子·富國》:“至於疆易而端已見矣。”


  • 举觯拟京兆,立的成复易。

    “举觯拟京兆,立的成复易。”诗句出处:《娇女诗》;是魏晋诗人左思的作品。

    吾家有娇女,皎皎颇白皙。
    小字为纨素,口齿自清历。
    鬓发覆广额,双耳似连璧。
    明朝弄梳台,黛眉类扫迹。
    浓朱衍丹唇,黄吻澜漫赤。
    娇语若连琐,忿速乃明劃。
    握笔利彤管,篆刻未期益。
    执书爱绨素,诵习矜所获。
    其姊字惠芳,面目粲如画。
    轻妆喜楼边,临镜忘纺织。
    举觯拟京兆,立的成复易。
    玩弄眉颊间,剧兼机杼役。
    从容好赵舞,延袖象飞翮。
    上下弦柱际,文史辄卷襞。
    顾眄屏风画,如见已指摘。
    丹青日尘暗,明义为隐赜。
    驰骛翔园林,果下皆生摘。
    红葩缀紫蒂,萍实骤抵掷。
    贪华风雨中,眒忽数百适。
    务蹑霜雪戏,重綦常累积。
    并心注肴馔,端坐理盘槅。
    翰墨戢函案,相与数离逖。
    动为垆钲屈,屣履任之适。
    止为荼菽据,吹吁对鼎铄。
    脂腻漫白袖,烟薰染阿锡。
    衣被皆重地,难与沉水碧。
    任其孺子意,羞受长者责。
    瞥闻当与杖,掩泪俱向壁。

    【注释】:

    举:

    ①用两手举起。《新五代史·杨行密传》:“为人长大有力,能手举百斤。”《史记·秦本纪》:“(武)王与孟说(yuè)举鼎。”(孟说:古代力士。)②泛指举起;抬起。曹操《却东西门行》:“举翅万余里。”李白《静夜思》:“举头望明月,低头思故乡。”③起;升起。陆机《前缓声歌》:“长风万里举。”孔稚珪《北山移文》:“明月独举。”又飞翔。李白《古风五十九首》之十五:“方知黄鹤举,千里独徘徊。”④举动;行动。《韩非子·五蠹》:“举行如此。”《宋书·吴喜传》:“喜是何人,乃敢作此举止。”《三国志·魏书·荀攸传》:“辅王命以号令天下,此桓、文之举也。”(桓:齐桓公。文:晋文公。)《隋书·刘炫传》:“五事同举,无有遗失。”⑤发起;发动。《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争起矣。”《史记·吴王濞列传》:“因以此发谋,欲举事。”《汉书·燕灵王刘建传》:“齐遂举兵西。”(齐:侯国名。)⑥推荐;选拔。《后汉书·仲长统传》:“以廉举而以贪去,非士君子之志也。”(去:罢官。)⑦检举;揭发。柳宗元《时令论上》:“恤孤寡,举阿党。”《后汉书·百官志三》:“密举非法。”⑧提出;举出。举一反三。《礼记·曲礼下》:“主人不问,客不先举。”班固《西都赋》:“十分而未得其一端,故不能遍举也。”⑨攻取;攻占。《孟子·梁惠王下》:“以万乘之国伐万乘之国,五旬而举之。”《战国策·秦策一》:“举赵亡韩。”(亡:灭。)⑩养育;生育。陈琳《饮马长城窟行》:“生男慎莫举,生女哺用脯(fǔ)。”(慎莫举:千万莫养育。脯:干肉。)《史记·孟尝君列传》“文以五月五日生,婴告其母曰:‘勿举也。’”(11)指科举考试。《新唐书·选举志上》:“举进士久矣,废之恐失其业。”(12)全;皆。《颜氏家训·风操》:“举座惊骇。”

    拟:

    ①忖度;思量。《周易·系辞上》:“拟之而后言,议之而后动。”②比拟;相比。陆游《入蜀记》:“(小孤山)自数十里外望之,碧峰巉然孤起,上干云霄,已非他山可拟。”③比划,用兵器作出杀人的样子。《汉书·苏建传附苏武》:“(卫律)复举剑拟之,武不动。”④模拟;仿照。《汉书·扬雄传》:“常拟之以为式。”⑤打算;准备。《齐民要术·收种》:“至春治取,别种,以拟明年种子。”⑥估量;预料。辛弃疾《摸鱼儿》:“准拟佳期又误。”⑦起草;设计。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“命君拟旨。”

    京:

    ①人工堆起的高丘。《诗经· 小雅· 甫田》:“曾孙之庾(yǔ),如坻如京。”(曾孙:指周王。庾:露天粮囤。坻:小丘。)《吕氏春秋·不广》:“得尸二万,以为二京。”《管子·轻重丁》:“有新成囷京者二家。”(囷jūn:圆形的谷仓。)②方形谷仓。《史记·扁鹊仓公列传》:“黄氏诸倩见(宋)建家京下方石,即弄之。”(倩:女婿。)③大。《公羊传· 桓公九年》:“京者何? 大也。”《左传·庄公二十二年》:“八世之后,莫之与京。”④国都;首都。张衡《东京赋》:“论其迁邑易京,则同规乎殷盘。”(规:效法。殷盘:殷王盘庚。)班固《典引》:“京迁镐、亳。”《诗经·大雅·公刘》:“京京之野。”[京师]国都。曹植《洛神赋序》:“黄初三年,余朝京师。”[京华]对京城的美称。杜甫《梦李白》:“冠盖满京华,斯人独憔悴。”(冠盖:指官吏。斯:这。)

    兆:

    ①古代占卜时,占卜者观看龟甲烧灼形成的裂纹,用来判断吉凶,这种裂纹就叫兆。《史记·文帝本纪》:“卜之龟,卦兆得大横。”②预兆;征兆。《商君书 ·算地》:“此亡国之兆也。”③显现;预示。《国语·晋语八》:“君之明兆于衰矣。”(明:英明。)④开始。《左传·哀公元年》:“(少康)能布其德,而兆其谋。”⑤祭坛或墓地的界域。《左传·哀公元年》:“素车朴马,无入于兆。”⑥数词。古代以“百万”或“万亿”为兆。通常用以极言众多。《国语·周语中》:“以备百姓兆民之用。”

    立:

    ①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立于沼上。”《论语·微子》:“子路拱而立。”②竖立;树立。《韩非子·功名》:“立尺材于高山之上。”叶适《终论七》:“的必先立,然后挟弓注矢以从之。”(的:箭靶。)③设置,建立。《荀子·大略》:“立大学,设庠序。”④制定。《荀子·议兵》:“立法施令。”贾谊《过秦论》:“商君佐之,内立法度。”⑤建树;成就。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“兵精粮多,足以立事。”⑥泛指登上某种位置。《史记·陈涉世家》:“吾闻二世少子也,不当立。”(少子:最小的儿子。)⑦立刻;立即;马上。《史记·李将军列传》:“匈奴追射我立尽。”《史记·项羽本纪》:“沛公至军,立诛杀曹无伤。”

    的:

    (一)副词。①的确。白居易《送鹤与裴相临别赠》:“稳上青云勿回顾,的应胜在白家时。”②究竟。苏轼《光禄庵》:“城中太守的何人?” (二)dì ①鲜明。宋玉《神女赋》:“朱唇的其若丹。”②箭靶的中心。《荀子·劝学》:“是故质的张而弓矢至焉。”(质:箭靶。)③目的,标准。《韩非子·外储说左上》:“不以功用为的。”④古代妇女点在额上作装饰的红点。傅咸《镜赋》:“点双的以发姿。”

    成:

    ①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”

    复:

    ①返回;回归。《左传·宣公二年》:“宣子未出山而复。”崔颢《黄鹤楼》:“黄鹤一去不复返。”②恢复。《吕氏春秋·慎大》:“武王于是复盘庚之政。”③报复。《孟子·滕文公下》:“为匹夫匹妇复仇也。”④回报;回复。《孟子·梁惠王上》:“有复于王者曰。”⑤副词。再;又。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”⑥免除赋税徭役。《汉书·五行志下之下》:“裁什一之税,复三日之役。”

    易:

    ①改变;更改。《吕氏春秋·察今》:“世易时移,变法宜矣。”②交换;交易。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦昭王闻之,使人遗(wèi)赵王书,愿以十五城请易璧。”(遗:送给。)③容易。与“难”相对。《孟子·公孙丑上》:“饥者易为食,渴者易为饮。”④简易。《礼记·檀弓下》:“诸侯之来辱敝邑者,易则易,于则于。”(于:隆重。)⑤道路平坦。《淮南子·兵略》:“易则用车,险则用骑。”⑥轻视。柳宗元《童区(ōu)寄传》:“(寄)为儿恒状,贼易之。”(恒:常。)⑦和悦。《诗经·小雅·何人斯》:“我心易也。”⑧整治田亩。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”(以:而;而且。)⑨《周易》的简称。《论语·述而》:“加我数年,五十以学《周易》,可以无大过矣。”⑩通“埸”。疆界。《荀子·富国》:“至于疆易而端已见矣。”


  • ju zhi ni jing zhao ,li de cheng fu yi 。

    “ju zhi ni jing zhao ,li de cheng fu yi 。”shi gou chu chu :《jiao nv shi 》;shi wei jin shi ren zuo sai de zuo pin 。

    wu jia you jiao nv ,jiao jiao po bai xi 。
    xiao zi wei wan su ,kou chi zi qing li 。
    bin fa fu an e ,shuang er shi lian bi 。
    ming chao long shu tai ,dai mei lei sao ji 。
    nong zhu yan dan chun ,huang wen lan man chi 。
    jiao yu re lian suo ,fen su nai ming 劃。
    wo bi li tong guan ,zhuan ke wei ji yi 。
    zhi shu ai ti su ,song xi jin suo huo 。
    ji zi zi hui fang ,mian mu can ru hua 。
    qing zhuang xi lou bian ,lin jing wang fang zhi 。
    ju zhi ni jing zhao ,li de cheng fu yi 。
    wan long mei jia jian ,ju jian ji zhu yi 。
    cong rong hao zhao wu ,yan xiu xiang fei he 。
    shang xia xian zhu ji ,wen shi zhe juan bi 。
    gu mian bing feng hua ,ru jian yi zhi zhai 。
    dan qing ri chen an ,ming yi wei yin ze 。
    chi wu xiang yuan lin ,guo xia jie sheng zhai 。
    gong pa chuo zi di ,ping shi zhou di zhi 。
    tan hua feng yu zhong ,shen hu shu bai kuo 。
    wu nie shuang xue hu ,chong qi chang lei ji 。
    bing xin zhu yao zhuan ,duan zuo li pan ge 。
    han mo ji han an ,xiang yu shu li ti 。
    dong wei lu zheng qu ,xi lv ren zhi kuo 。
    zhi wei tu shu ju ,chui xu dui ding shuo 。
    zhi ni man bai xiu ,yan xun ran a xi 。
    yi bei jie chong de ,nan yu chen shui bi 。
    ren ji ru zi yi ,xiu shou chang zhe ze 。
    pie wen dang yu zhang ,yan lei ju xiang bi 。

    【zhu shi 】:

    ju :

    ①yong liang shou ju qi 。《xin wu dai shi ·yang hang mi chuan 》:“wei ren chang da you li ,neng shou ju bai jin 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“(wu )wang yu meng shui (yuè)ju ding 。”(meng shui :gu dai li shi 。)②fan zhi ju qi ;tai qi 。cao cao 《que dong xi men hang 》:“ju chi mo yu li 。”li bai 《jing ye sai 》:“ju tou wang ming yue ,di tou sai gu xiang 。”③qi ;sheng qi 。liu ji 《qian huan sheng ge 》:“chang feng mo li ju 。”kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“ming yue du ju 。”you fei xiang 。li bai 《gu feng wu shi jiu shou 》zhi shi wu :“fang zhi huang he ju ,qian li du pai huai 。”④ju dong ;hang dong 。《han fei zi ·wu du 》:“ju hang ru ci 。”《song shu ·wu xi chuan 》:“xi shi he ren ,nai gan zuo ci ju zhi 。”《san guo zhi ·wei shu ·xun you chuan 》:“fu wang ming yi hao ling tian xia ,ci huan 、wen zhi ju ye 。”(huan :ji huan gong 。wen :jin wen gong 。)《sui shu ·liu xuan chuan 》:“wu shi tong ju ,mo you wei shi 。”⑤fa qi ;fa dong 。《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng qi yi 。”《shi ji ·wu wang bi lie chuan 》:“yin yi ci fa mou ,yu ju shi 。”《han shu ·yan ling wang liu jian chuan 》:“ji sui ju bing xi 。”(ji :hou guo ming 。)⑥tui jian ;shua ba 。《hou han shu ·zhong chang tong chuan 》:“yi lian ju er yi tan qu ,fei shi jun zi zhi zhi ye 。”(qu :ba guan 。)⑦jian ju ;jie fa 。liu zong yuan 《shi ling lun shang 》:“xu gu gua ,ju a dang 。”《hou han shu ·bai guan zhi san 》:“mi ju fei fa 。”⑧di chu ;ju chu 。ju yi fan san 。《li ji ·qu li xia 》:“zhu ren bu wen ,ke bu xian ju 。”ban gu 《xi dou fu 》:“shi fen er wei de ji yi duan ,gu bu neng bian ju ye 。”⑨gong qu ;gong zhan 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“yi mo cheng zhi guo fa mo cheng zhi guo ,wu xun er ju zhi 。”《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“ju zhao wang han 。”(wang :mie 。)⑩yang yo ;sheng yo 。chen lin 《yin ma chang cheng ku hang 》:“sheng nan shen mo ju ,sheng nv bu yong fu (fǔ)。”(shen mo ju :qian mo mo yang yo 。fu :gan rou 。)《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》“wen yi wu yue wu ri sheng ,ying gao ji mu yue :‘wu ju ye 。’”(11)zhi ke ju kao shi 。《xin tang shu ·shua ju zhi shang 》:“ju jin shi jiu yi ,fei zhi kong shi ji ye 。”(12)quan ;jie 。《yan shi jia xun ·feng cao 》:“ju zuo jing hai 。”

    ni :

    ①cun du ;sai liang 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“ni zhi er hou yan ,yi zhi er hou dong 。”②bi ni ;xiang bi 。liu you 《ru shu ji 》:“(xiao gu shan )zi shu shi li wai wang zhi ,bi feng chan ran gu qi ,shang gan yun xiao ,yi fei ta shan ke ni 。”③bi hua ,yong bing qi zuo chu sha ren de yang zi 。《han shu ·su jian chuan fu su wu 》:“(wei lv )fu ju jian ni zhi ,wu bu dong 。”④mo ni ;fang zhao 。《han shu ·yang xiong chuan 》:“chang ni zhi yi wei shi 。”⑤da suan ;zhun bei 。《ji min yao shu ·shou chong 》:“zhi chun zhi qu ,bie chong ,yi ni ming nian chong zi 。”⑥gu liang ;yu liao 。xin qi ji 《mo yu er 》:“zhun ni jia ji you wu 。”⑦qi cao ;she ji 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“ming jun ni zhi 。”

    jing :

    ①ren gong dui qi de gao qiu 。《shi jing · xiao ya · fu tian 》:“ceng sun zhi yu (yǔ),ru chi ru jing 。”(ceng sun :zhi zhou wang 。yu :lou tian liang dun 。chi :xiao qiu 。)《lv shi chun qiu ·bu an 》:“de shi er mo ,yi wei er jing 。”《guan zi ·qing chong ding 》:“you xin cheng qun jing zhe er jia 。”(qun jūn:yuan xing de gu cang 。)②fang xing gu cang 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“huang shi zhu qian jian (song )jian jia jing xia fang dan ,ji long zhi 。”(qian :nv xu 。)③da 。《gong yang chuan · huan gong jiu nian 》:“jing zhe he ? da ye 。”《zuo chuan ·zhuang gong er shi er nian 》:“ba shi zhi hou ,mo zhi yu jing 。”④guo dou ;shou dou 。zhang heng 《dong jing fu 》:“lun ji qian yi yi jing ,ze tong gui hu yan pan 。”(gui :xiao fa 。yan pan :yan wang pan geng 。)ban gu 《dian yin 》:“jing qian gao 、bo 。”《shi jing ·da ya ·gong liu 》:“jing jing zhi ye 。”[jing shi ]guo dou 。cao zhi 《luo shen fu xu 》:“huang chu san nian ,yu chao jing shi 。”[jing hua ]dui jing cheng de mei chen 。du fu 《meng li bai 》:“guan gai man jing hua ,si ren du qiao cui 。”(guan gai :zhi guan li 。si :zhe 。)

    zhao :

    ①gu dai zhan bo shi ,zhan bo zhe guan kan gui jia shao zhuo xing cheng de lie wen ,yong lai pan duan ji xiong ,zhe chong lie wen jiu jiao zhao 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“bo zhi gui ,gua zhao de da heng 。”②yu zhao ;zheng zhao 。《shang jun shu ·suan de 》:“ci wang guo zhi zhao ye 。”③xian xian ;yu shi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“jun zhi ming zhao yu cui yi 。”(ming :ying ming 。)④kai shi 。《zuo chuan ·ai gong yuan nian 》:“(shao kang )neng bu ji de ,er zhao ji mou 。”⑤ji tan huo mu de de jie yu 。《zuo chuan ·ai gong yuan nian 》:“su che piao ma ,mo ru yu zhao 。”⑥shu ci 。gu dai yi “bai mo ”huo “mo yi ”wei zhao 。tong chang yong yi ji yan zhong duo 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“yi bei bai xing zhao min zhi yong 。”

    li :

    ①zhan li 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang li yu zhao shang 。”《lun yu ·wei zi 》:“zi lu gong er li 。”②shu li ;shu li 。《han fei zi ·gong ming 》:“li che cai yu gao shan zhi shang 。”xie kuo 《zhong lun qi 》:“de bi xian li ,ran hou jia gong zhu shi yi cong zhi 。”(de :jian ba 。)③she zhi ,jian li 。《xun zi ·da lve 》:“li da xue ,she xiang xu 。”④zhi ding 。《xun zi ·yi bing 》:“li fa shi ling 。”gu yi 《guo qin lun 》:“shang jun zuo zhi ,nei li fa du 。”⑤jian shu ;cheng jiu 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“bing jing liang duo ,zu yi li shi 。”⑥fan zhi deng shang mou chong wei zhi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wu wen er shi shao zi ye ,bu dang li 。”(shao zi :zui xiao de er zi 。)⑦li ke ;li ji ;ma shang 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“xiong nu zhui she wo li jin 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong zhi jun ,li zhu sha cao mo shang 。”

    de :

    (yi )fu ci 。①de que 。bai ju yi 《song he yu pei xiang lin bie zeng 》:“wen shang qing yun wu hui gu ,de ying sheng zai bai jia shi 。”②jiu jing 。su shi 《guang lu an 》:“cheng zhong tai shou de he ren ?” (er )dì ①xian ming 。song yu 《shen nv fu 》:“zhu chun de ji re dan 。”②jian ba de zhong xin 。《xun zi ·quan xue 》:“shi gu zhi de zhang er gong shi zhi yan 。”(zhi :jian ba 。)③mu de ,biao zhun 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“bu yi gong yong wei de 。”④gu dai fu nv dian zai e shang zuo zhuang shi de gong dian 。fu xian 《jing fu 》:“dian shuang de yi fa zi 。”

    cheng :

    ①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”

    fu :

    ①fan hui ;hui gui 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“xuan zi wei chu shan er fu 。”cui hao 《huang he lou 》:“huang he yi qu bu fu fan 。”②hui fu 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“wu wang yu shi fu pan geng zhi zheng 。”③bao fu 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“wei pi fu pi fu fu chou ye 。”④hui bao ;hui fu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you fu yu wang zhe yue 。”⑤fu ci 。zai ;you 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”⑥mian chu fu shui yao yi 。《han shu ·wu hang zhi xia zhi xia 》:“cai shen yi zhi shui ,fu san ri zhi yi 。”

    yi :

    ①gai bian ;geng gai 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”②jiao huan ;jiao yi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin zhao wang wen zhi ,shi ren wei (wèi)zhao wang shu ,yuan yi shi wu cheng qing yi bi 。”(wei :song gei 。)③rong yi 。yu “nan ”xiang dui 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“ji zhe yi wei shi ,ke zhe yi wei yin 。”④jian yi 。《li ji ·tan gong xia 》:“zhu hou zhi lai ru bi yi zhe ,yi ze yi ,yu ze yu 。”(yu :long chong 。)⑤dao lu ping tan 。《huai na zi ·bing lve 》:“yi ze yong che ,xian ze yong ji 。”⑥qing shi 。liu zong yuan 《tong ou (ōu)ji chuan 》:“(ji )wei er heng zhuang ,zei yi zhi 。”(heng :chang 。)⑦he yue 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“wo xin yi ye 。”⑧zheng zhi tian mu 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”(yi :er ;er ju 。)⑨《zhou yi 》de jian chen 。《lun yu ·shu er 》:“jia wo shu nian ,wu shi yi xue 《zhou yi 》,ke yi mo da guo yi 。”⑩tong “yi ”。jiang jie 。《xun zi ·fu guo 》:“zhi yu jiang yi er duan yi jian yi 。”