• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 每采紫芝求石髓,我欲從之倦遊徙。

    “每采紫芝求石髓,我欲從之倦遊徙。”詩句出處:《我所思寄黃吉甫》;是宋朝詩人王安石的作品。

    我所思兮在彭蠡,一奩寒晶徑千裡。
    天低紺滑風靜止,月澹星渟尤可喜。
    亦復可憐波浪起,琉璃崩嵌湧顛絫。
    萬斛之舟簸一葦,超邑越都如歷指。
    岸沙雪積山雲委,雲半飛泉掛龍尾。
    跳空散作平地水,牛乳芳甘那得比。
    蘿蔦冥冥蔭演迤,稍上尋源出奇詭。
    像圖釋迦祠老子,臺殿晻靄相重累。
    石槽環除逗清泚,松竹靜深無虎虺。
    其徒翛然棄塵滓,雖未應真終適己。
    黃侯可與談妙理,視棄榮宦猶弊屣。
    每采紫芝求石髓,我欲從之倦遊徙。
    谷城公孫能若此,五老聞之當啟齒。
    寄聲五老吾念爾,相見無時老將死。

    【註釋】:

    每:

    ①逐個;每個。《孟子·離婁下》:“故為政者,每人而悅之,日亦不足矣。”②副詞。1.每次。諸葛亮《前出師表》:“每與臣論此事。”《詩經·秦風·權輿》:“今也每食無餘。”2. 經常。曹操《求言令》:“吾充重任,每懼失中。”③連詞。相當於“雖”、“雖然”。《詩經·小雅·常棣》:“每有良朋,況也永嘆。”[每每]草茂盛的樣子。《左傳·僖公二十八年》:“原田每每。”

    采:

    (一)①采摘。《史記·伯夷列傳》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②開采。《漢書·食貨志下》:“今農事棄捐,而采銅者日蕃。”③收集。《論衡·自紀》:“非玉工珠師,莫能采得。”④選取。《史記·秦始皇本紀》:“采上古帝位號,號曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白馬篇》:“酒後競風采,三杯弄寶刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《諫逐客書》:“西蜀丹青不為采。”⑦彩色的綢緞。晁錯《論貴粟疏》:“(商賈)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美麗的詞藻。《文心雕龍·情采》:“是以聯辭結采,將欲明經。”⑨博具的花色;彩頭。李肇《唐國史補》卷下:“擲采之骰有二,其法生於握槊,變於雙陸。”(握槊、雙陸:古代博戲。)因指賭註。⑩幸運;運氣。許棐《選官圖》詩:“縱有黃金無好采,也難平白到公卿。”(11)叫好聲。《水滸傳》第十回:“安排的好菜蔬,調和的好汁水,來吃的人都喝采。”(12)理會。後作“睬”。道原《景德傳燈錄》卷七:“傾山覆海晏然靜,地動安眠豈采伊。”(13)木名。即櫟,通稱柞樹。《史記·李斯列傳》:“堯之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《禮記·禮運》:“大夫有采以處其子孫。”

    芝:

    ①靈芝草。屬菌類植物,生於枯木根部,色彩各異,入藥,有滋補作用。王充《論衡·驗符》:“芝生於土。”②通“芷”。香草。《荀子·王制》:“其民之親我也,歡若父母;好我,芳若芝蘭。”

    求:

    ①尋覓。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”(嚶:鳥鳴聲。)《商君書·更法》:“慮世事之變,討正法之本,求使民之道。”②追求。《詩經·周南·關雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡著。思服:想念。)③乞求;請求。《戰國策·趙策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《論語·衛靈公》:“君子求諸己,小人求諸人。”⑤選擇;選取。《論衡·譏日》:“作車不求良辰,裁衣獨求吉日,俗人所重,失輕重之實也。”⑥證討。《詩經·大雅·江漢》:“匪安匪遊,淮夷來求。”⑦通“逑”。聚。《詩經·小雅·桑扈》:“萬福來求。”

    石:

    (一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”

    欲:

    ①欲望;願望。又作“慾”。《孟子·離婁下》:“從(縱)耳目之欲。”《孫子兵法·謀攻》:“上下同欲者勝。”②想要。《左傳·隱公元年》:“愛共叔段,欲立之。”《論語·顏淵》:“己所不欲,勿施於人。”③需要。《齊民要術·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲淺。”④副詞。將要;快要。杜甫《聞官軍收河南河北》:“卻看妻子愁何在,漫卷詩書喜欲狂。”⑤情欲;貪欲。劉伶《酒德頌》:“不覺寒暑之切肌,利欲之感情。”

    從:

    (一)[從容]1.逍遙自在。歐陽修《浪淘沙》:“把酒祝東風,且共從容。”2.鎮靜安詳。黃溍《日損齋筆記·文獻黃公神道碑》:“俯仰從容,不大聲色。” (二)cóng ①相隨;跟隨。《論語·微子》:“子路從而後。”《史記·李斯列傳》:“乃從荀卿學帝王之術。”②追逐;追趕。《孫子兵法· 軍爭》:“佯北勿從。”③聽從;依從。《左傳· 莊公十年》:“小惠未遍,民弗從也。”《荀子·天論》:“從天而頌之,孰與制天命而用之。”④聽任;任憑。杜甫《屏跡》:“失學從兒懶,長貧任婦愁。”⑤做;參與。王安石《上皇帝萬言書》:“及使之從政,則茫然不知其方……”⑥指跟隨的人。《後漢書·單超傳》:“其仆從皆乘牛車……”⑦副的。與“正”相對。古代官吏的品級有正、從之分。《唐六典》:“司封郎中員外郎掌邦之封爵,凡有九等。一曰王,正一品,食邑一萬戶;二曰郡王,從一品,食邑五千戶。”⑧次要的;附屬的。《老殘遊記》第四回:“居然也拿住瞭兩個為從的強盜夥計。”⑨舊指堂房,即同宗而非嫡親的親屬。《三國志· 蜀書·許靖傳》:“(靖)少(shào)與從弟劭俱知名。”⑩介詞。自;由。1.表示起點。柳宗元《至小丘西小石潭記》:“自小丘西行百二十步。”2. 表示對象,相當於“向”。宋濂《送東陽馬生序》:“嘗趨百裡外從鄉之先達執經叩問。”(三) sǒng [從容(yǒng)]同“慫恿”。鼓動。《史記·淮南衡山列傳》:“日夜從容(衡山)王密謀反事。”(反:反叛。)(四) zòng ①古代南北方向稱“從”,東西方向稱“衡(橫)”。《詩經·齊風·南山》:“衡從其畝。”(畝:田壟。)②特指“合縱”。戰國時南北六國土地相連,聯合反對西面的秦國,稱“合從”,省稱“從”。李斯《諫逐客書》:“遂散六國之從。”③放縱。晁錯《賢良文學對策》:“其行罰也,非以忿怒妄誅而從暴心也。”

    之:

    ①到……去。《呂氏春秋·察傳》:“子夏之晉,過衛。”(晉、衛:皆諸侯國名。)《漢書·高帝紀》:“沛公引兵之薛。”(沛公:劉邦。薛:地名。)②直到。《詩經·鄘風·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:發誓。靡它:沒有他心。)③代詞。1. 指代人和事物。相當於“他(她)”、“它”、“他(它)們”。《左傳·隱公元年》:“(薑氏)愛共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《論語·學而》:“學而時習之。”(時:按時。習:演習。)2.指示代詞。“這”、“這個”。《詩經·周南·桃夭》:“之子於歸。”④助詞。1.相當於現代漢語助詞“的”,放在定語和中心語之間。《詩經· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用於主語和謂語之間,取消句子的獨立性,使變成偏正結構。《左傳·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:進入。)3.用於前置賓語和動詞之間,相當於“是”。《墨子·公輸》:“宋何罪之有?”4.用於句中或句末起調整音節的作用。《左傳·莊公十年》:“公將鼓之。”(鼓:擊鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作雲,沛然下雨,則苗浡(bó)然興之矣。”(浡然:興起的樣子。)

    倦:

    ①疲勞;疲倦。《史記·屈原賈生列傳》:“故勞苦倦極,未嘗不呼天地。”《呂氏春秋·下賢》:“魏文侯見段幹木,立倦而不敢息。”(息:休息。)②厭煩;懈怠。不倦。《論語·述而》:“學而不厭,誨人不倦。”③蹲踞。《淮南子·道應》:“盧敖就而視之,方倦龜殼,而食蛤梨。”

    倦遊:

    ①厭於宦遊,而辭官。陸機《長安有狹邪行》:“餘本~~客,豪彥多舊親。”②遊覽已倦。獨孤及《將赴京答李紓贈別》:“膠漆常投分,荊蠻各~~。”③飄泊,潦倒。《北史·毛鴻賓傳》:“羈寓~~之輩,四座常滿。”

    遊:

    ①在水上漂浮。《詩經·邶風·谷風》:“泳之遊之。”(泳:在水中潛行。)泛指遊泳。《韓非子·難勢》:“越人善遊矣。”(越:國名。)②虛浮;不切實際。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“遊辭巧飾者雖輕必戮(lù陸)。”③遊玩;遊覽。晁錯《言守邊備塞疏》:“幼則同遊。”引申指旅行;出外求學或求官。《史記·太史公自序》:“二十而南遊江淮。”④交際;交往。《漢書·枚乘傳》:“與英俊並遊。”⑤流動。《漢書·溝洫志》:“水尚有所遊蕩。”⑥縱;放縱。《後漢書·仇覽傳》:“剽輕遊恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上懸垂的飾物。《左傳·桓公二年》:“鞶厲遊纓。”[遊說]為瞭宣傳自己的政治主張四處奔走。《史記·張儀列傳》:“子毋讀書遊說,安得此辱乎?”

    徙:

    ①遷移。《商君書·墾令》:“使民無得擅徙。”②調任。《史記·張丞相列傳》:“相趙王敖,復徙相代王。”(相:輔助。)③官吏貶謫邊遠之地。《後漢書·謝弼傳》:“門生故吏,並離徙錮。”(離:遭遇。錮:禁錮。)


  • 每采紫芝求石髓,我欲从之倦游徙。

    “每采紫芝求石髓,我欲从之倦游徙。”诗句出处:《我所思寄黄吉甫》;是宋朝诗人王安石的作品。

    我所思兮在彭蠡,一奁寒晶径千里。
    天低绀滑风静止,月澹星渟尤可喜。
    亦复可怜波浪起,琉璃崩嵌涌颠絫。
    万斛之舟簸一苇,超邑越都如历指。
    岸沙雪积山云委,云半飞泉挂龙尾。
    跳空散作平地水,牛乳芳甘那得比。
    萝茑冥冥荫演迤,稍上寻源出奇诡。
    像图释迦祠老子,台殿晻霭相重累。
    石槽环除逗清泚,松竹静深无虎虺。
    其徒翛然弃尘滓,虽未应真终适己。
    黄侯可与谈妙理,视弃荣宦犹弊屣。
    每采紫芝求石髓,我欲从之倦游徙。
    谷城公孙能若此,五老闻之当启齿。
    寄声五老吾念尔,相见无时老将死。

    【注释】:

    每:

    ①逐个;每个。《孟子·离娄下》:“故为政者,每人而悦之,日亦不足矣。”②副词。1.每次。诸葛亮《前出师表》:“每与臣论此事。”《诗经·秦风·权舆》:“今也每食无余。”2. 经常。曹操《求言令》:“吾充重任,每惧失中。”③连词。相当于“虽”、“虽然”。《诗经·小雅·常棣》:“每有良朋,况也永叹。”[每每]草茂盛的样子。《左传·僖公二十八年》:“原田每每。”

    采:

    (一)①采摘。《史记·伯夷列传》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②开采。《汉书·食货志下》:“今农事弃捐,而采铜者日蕃。”③收集。《论衡·自纪》:“非玉工珠师,莫能采得。”④选取。《史记·秦始皇本纪》:“采上古帝位号,号曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白马篇》:“酒后竞风采,三杯弄宝刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《谏逐客书》:“西蜀丹青不为采。”⑦彩色的绸缎。晁错《论贵粟疏》:“(商贾)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美丽的词藻。《文心雕龙·情采》:“是以联辞结采,将欲明经。”⑨博具的花色;彩头。李肇《唐国史补》卷下:“掷采之骰有二,其法生于握槊,变于双陆。”(握槊、双陆:古代博戏。)因指赌注。⑩幸运;运气。许棐《选官图》诗:“纵有黄金无好采,也难平白到公卿。”(11)叫好声。《水浒传》第十回:“安排的好菜蔬,调和的好汁水,来吃的人都喝采。”(12)理会。后作“睬”。道原《景德传灯录》卷七:“倾山覆海晏然静,地动安眠岂采伊。”(13)木名。即栎,通称柞树。《史记·李斯列传》:“尧之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《礼记·礼运》:“大夫有采以处其子孙。”

    芝:

    ①灵芝草。属菌类植物,生于枯木根部,色彩各异,入药,有滋补作用。王充《论衡·验符》:“芝生于土。”②通“芷”。香草。《荀子·王制》:“其民之亲我也,欢若父母;好我,芳若芝兰。”

    求:

    ①寻觅。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”(嘤:鸟鸣声。)《商君书·更法》:“虑世事之变,讨正法之本,求使民之道。”②追求。《诗经·周南·关雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡着。思服:想念。)③乞求;请求。《战国策·赵策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《论语·卫灵公》:“君子求诸己,小人求诸人。”⑤选择;选取。《论衡·讥日》:“作车不求良辰,裁衣独求吉日,俗人所重,失轻重之实也。”⑥证讨。《诗经·大雅·江汉》:“匪安匪游,淮夷来求。”⑦通“逑”。聚。《诗经·小雅·桑扈》:“万福来求。”

    石:

    (一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”

    欲:

    ①欲望;愿望。又作“慾”。《孟子·离娄下》:“从(纵)耳目之欲。”《孙子兵法·谋攻》:“上下同欲者胜。”②想要。《左传·隐公元年》:“爱共叔段,欲立之。”《论语·颜渊》:“己所不欲,勿施于人。”③需要。《齐民要术·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲浅。”④副词。将要;快要。杜甫《闻官军收河南河北》:“却看妻子愁何在,漫卷诗书喜欲狂。”⑤情欲;贪欲。刘伶《酒德颂》:“不觉寒暑之切肌,利欲之感情。”

    从:

    (一)[从容]1.逍遥自在。欧阳修《浪淘沙》:“把酒祝东风,且共从容。”2.镇静安详。黄溍《日损斋笔记·文献黄公神道碑》:“俯仰从容,不大声色。” (二)cóng ①相随;跟随。《论语·微子》:“子路从而后。”《史记·李斯列传》:“乃从荀卿学帝王之术。”②追逐;追赶。《孙子兵法· 军争》:“佯北勿从。”③听从;依从。《左传· 庄公十年》:“小惠未遍,民弗从也。”《荀子·天论》:“从天而颂之,孰与制天命而用之。”④听任;任凭。杜甫《屏迹》:“失学从儿懒,长贫任妇愁。”⑤做;参与。王安石《上皇帝万言书》:“及使之从政,则茫然不知其方……”⑥指跟随的人。《后汉书·单超传》:“其仆从皆乘牛车……”⑦副的。与“正”相对。古代官吏的品级有正、从之分。《唐六典》:“司封郎中员外郎掌邦之封爵,凡有九等。一曰王,正一品,食邑一万户;二曰郡王,从一品,食邑五千户。”⑧次要的;附属的。《老残游记》第四回:“居然也拿住了两个为从的强盗伙计。”⑨旧指堂房,即同宗而非嫡亲的亲属。《三国志· 蜀书·许靖传》:“(靖)少(shào)与从弟劭俱知名。”⑩介词。自;由。1.表示起点。柳宗元《至小丘西小石潭记》:“自小丘西行百二十步。”2. 表示对象,相当于“向”。宋濂《送东阳马生序》:“尝趋百里外从乡之先达执经叩问。”(三) sǒng [从容(yǒng)]同“怂恿”。鼓动。《史记·淮南衡山列传》:“日夜从容(衡山)王密谋反事。”(反:反叛。)(四) zòng ①古代南北方向称“从”,东西方向称“衡(横)”。《诗经·齐风·南山》:“衡从其亩。”(亩:田垄。)②特指“合纵”。战国时南北六国土地相连,联合反对西面的秦国,称“合从”,省称“从”。李斯《谏逐客书》:“遂散六国之从。”③放纵。晁错《贤良文学对策》:“其行罚也,非以忿怒妄诛而从暴心也。”

    之:

    ①到……去。《吕氏春秋·察传》:“子夏之晋,过卫。”(晋、卫:皆诸侯国名。)《汉书·高帝纪》:“沛公引兵之薛。”(沛公:刘邦。薛:地名。)②直到。《诗经·鄘风·柏舟》:“之死矢靡(mǐ)它。”(矢:发誓。靡它:没有他心。)③代词。1. 指代人和事物。相当于“他(她)”、“它”、“他(它)们”。《左传·隐公元年》:“(姜氏)爱共叔段,欲立之。”(共叔段:人名。)《论语·学而》:“学而时习之。”(时:按时。习:演习。)2.指示代词。“这”、“这个”。《诗经·周南·桃夭》:“之子于归。”④助词。1.相当于现代汉语助词“的”,放在定语和中心语之间。《诗经· 召南·羔羊》:“羔羊之皮。”2. 用于主语和谓语之间,取消句子的独立性,使变成偏正结构。《左传·僖公四年》:“不虞君之涉吾地也。”(虞:料想。涉:进入。)3.用于前置宾语和动词之间,相当于“是”。《墨子·公输》:“宋何罪之有?”4.用于句中或句末起调整音节的作用。《左传·庄公十年》:“公将鼓之。”(鼓:击鼓。)《孟子·梁惠王上》:“天油然作云,沛然下雨,则苗浡(bó)然兴之矣。”(浡然:兴起的样子。)

    倦:

    ①疲劳;疲倦。《史记·屈原贾生列传》:“故劳苦倦极,未尝不呼天地。”《吕氏春秋·下贤》:“魏文侯见段干木,立倦而不敢息。”(息:休息。)②厌烦;懈怠。不倦。《论语·述而》:“学而不厌,诲人不倦。”③蹲踞。《淮南子·道应》:“卢敖就而视之,方倦龟壳,而食蛤梨。”

    倦游:

    ①厌于宦游,而辞官。陆机《长安有狭邪行》:“余本~~客,豪彦多旧亲。”②游览已倦。独孤及《将赴京答李纾赠别》:“胶漆常投分,荆蛮各~~。”③飘泊,潦倒。《北史·毛鸿宾传》:“羁寓~~之辈,四座常满。”

    游:

    ①在水上漂浮。《诗经·邶风·谷风》:“泳之游之。”(泳:在水中潜行。)泛指游泳。《韩非子·难势》:“越人善游矣。”(越:国名。)②虚浮;不切实际。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“游辞巧饰者虽轻必戮(lù陆)。”③游玩;游览。晁错《言守边备塞疏》:“幼则同游。”引申指旅行;出外求学或求官。《史记·太史公自序》:“二十而南游江淮。”④交际;交往。《汉书·枚乘传》:“与英俊并游。”⑤流动。《汉书·沟洫志》:“水尚有所游荡。”⑥纵;放纵。《后汉书·仇览传》:“剽轻游恣。”⑦liú(流)。通“旒”。旌旗上悬垂的饰物。《左传·桓公二年》:“鞶厉游缨。”[游说]为了宣传自己的政治主张四处奔走。《史记·张仪列传》:“子毋读书游说,安得此辱乎?”

    徙:

    ①迁移。《商君书·垦令》:“使民无得擅徙。”②调任。《史记·张丞相列传》:“相赵王敖,复徙相代王。”(相:辅助。)③官吏贬谪边远之地。《后汉书·谢弼传》:“门生故吏,并离徙锢。”(离:遭遇。锢:禁锢。)


  • mei cai zi zhi qiu dan sui ,wo yu cong zhi juan you xi 。

    “mei cai zi zhi qiu dan sui ,wo yu cong zhi juan you xi 。”shi gou chu chu :《wo suo sai ji huang ji fu 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    wo suo sai xi zai peng li ,yi lian han jing jing qian li 。
    tian di gan hua feng jing zhi ,yue dan xing ting you ke xi 。
    yi fu ke lian bo lang qi ,liu li beng qian chong dian lei 。
    mo hu zhi zhou bo yi wei ,chao yi yue dou ru li zhi 。
    an sha xue ji shan yun wei ,yun ban fei quan gua long wei 。
    tiao kong san zuo ping de shui ,niu ru fang gan na de bi 。
    luo niao ming ming yin yan yi ,shao shang xun yuan chu ji gui 。
    xiang tu shi jia ci lao zi ,tai dian an ai xiang chong lei 。
    dan cao huan chu dou qing ci ,song zhu jing shen mo hu hui 。
    ji tu shu ran qi chen zi ,sui wei ying zhen zhong kuo ji 。
    huang hou ke yu tan miao li ,shi qi rong huan you bi xi 。
    mei cai zi zhi qiu dan sui ,wo yu cong zhi juan you xi 。
    gu cheng gong sun neng re ci ,wu lao wen zhi dang qi chi 。
    ji sheng wu lao wu nian er ,xiang jian mo shi lao jiang si 。

    【zhu shi 】:

    mei :

    ①zhu ge ;mei ge 。《meng zi ·li lou xia 》:“gu wei zheng zhe ,mei ren er yue zhi ,ri yi bu zu yi 。”②fu ci 。1.mei ci 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“mei yu chen lun ci shi 。”《shi jing ·qin feng ·quan yu 》:“jin ye mei shi mo yu 。”2. jing chang 。cao cao 《qiu yan ling 》:“wu chong chong ren ,mei ju shi zhong 。”③lian ci 。xiang dang yu “sui ”、“sui ran ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“mei you liang peng ,kuang ye yong tan 。”[mei mei ]cao mao cheng de yang zi 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“yuan tian mei mei 。”

    cai :

    (yi )①cai zhai 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“deng bi xi shan xi ,cai ji wei yi 。”②kai cai 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin nong shi qi juan ,er cai tong zhe ri fan 。”③shou ji 。《lun heng ·zi ji 》:“fei yu gong zhu shi ,mo neng cai de 。”④shua qu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“cai shang gu di wei hao ,hao yue ‘huang di ’。”⑤jing shen ;shen se 。li bai 《bai ma pian 》:“jiu hou jing feng cai ,san bei long bao dao 。”⑥tong “cai ”。cai se 。li si 《jian zhu ke shu 》:“xi shu dan qing bu wei cai 。”⑦cai se de chou duan 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“(shang gu )yi bi wen cai ,shi bi liang rou 。”⑧zhi mei li de ci zao 。《wen xin diao long ·qing cai 》:“shi yi lian ci jie cai ,jiang yu ming jing 。”⑨bo ju de hua se ;cai tou 。li zhao 《tang guo shi bu 》juan xia :“zhi cai zhi tou you er ,ji fa sheng yu wo shuo ,bian yu shuang liu 。”(wo shuo 、shuang liu :gu dai bo hu 。)yin zhi du zhu 。⑩xing yun ;yun qi 。hu fei 《shua guan tu 》shi :“zong you huang jin mo hao cai ,ye nan ping bai dao gong qing 。”(11)jiao hao sheng 。《shui hu chuan 》di shi hui :“an pai de hao cai shu ,diao he de hao zhi shui ,lai chi de ren dou he cai 。”(12)li hui 。hou zuo “cai ”。dao yuan 《jing de chuan deng lu 》juan qi :“qing shan fu hai yan ran jing ,de dong an mian qi cai yi 。”(13)mu ming 。ji li ,tong chen zha shu 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“yao zhi you tian xia ye ,tang gao san che ,cai chuan bu zhuo 。”(tang :wu ji 。) (er )cài cai de ,gu dai qing da fu de feng de 。《li ji ·li yun 》:“da fu you cai yi chu ji zi sun 。”

    zhi :

    ①ling zhi cao 。shu jun lei zhi wu ,sheng yu ku mu gen bu ,se cai ge yi ,ru yao ,you zi bu zuo yong 。wang chong 《lun heng ·yan fu 》:“zhi sheng yu tu 。”②tong “zhi ”。xiang cao 。《xun zi ·wang zhi 》:“ji min zhi qin wo ye ,huan re fu mu ;hao wo ,fang re zhi lan 。”

    qiu :

    ①xun mi 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”(ying :diao ming sheng 。)《shang jun shu ·geng fa 》:“lv shi shi zhi bian ,tao zheng fa zhi ben ,qiu shi min zhi dao 。”②zhui qiu 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“qiu zhi bu de ,wu mei sai fu 。”(wu :shui xing 。mei :shui zhao 。sai fu :xiang nian 。)③qi qiu ;qing qiu 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“gu bu re ji ge de qiu he 。”④yao qiu ;xu qiu 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi qiu zhu ji ,xiao ren qiu zhu ren 。”⑤shua ze ;shua qu 。《lun heng ·ji ri 》:“zuo che bu qiu liang chen ,cai yi du qiu ji ri ,su ren suo chong ,shi qing chong zhi shi ye 。”⑥zheng tao 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“fei an fei you ,huai yi lai qiu 。”⑦tong “qiu ”。ju 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“mo fu lai qiu 。”

    dan :

    (yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”

    yu :

    ①yu wang ;yuan wang 。you zuo “慾”。《meng zi ·li lou xia 》:“cong (zong )er mu zhi yu 。”《sun zi bing fa ·mou gong 》:“shang xia tong yu zhe sheng 。”②xiang yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“ai gong shu duan ,yu li zhi 。”《lun yu ·yan yuan 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”③xu yao 。《ji min yao shu ·geng tian 》:“fan qiu geng yu shen ,chun xia yu jian 。”④fu ci 。jiang yao ;kuai yao 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“que kan qi zi chou he zai ,man juan shi shu xi yu kuang 。”⑤qing yu ;tan yu 。liu ling 《jiu de song 》:“bu jiao han shu zhi qie ji ,li yu zhi gan qing 。”

    cong :

    (yi )[cong rong ]1.xiao yao zi zai 。ou yang xiu 《lang tao sha 》:“ba jiu zhu dong feng ,ju gong cong rong 。”2.zhen jing an xiang 。huang jin 《ri sun zhai bi ji ·wen suo huang gong shen dao bei 》:“fu yang cong rong ,bu da sheng se 。” (er )cóng ①xiang sui ;gen sui 。《lun yu ·wei zi 》:“zi lu cong er hou 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“nai cong xun qing xue di wang zhi shu 。”②zhui zhu ;zhui gan 。《sun zi bing fa · jun zheng 》:“yang bei wu cong 。”③ting cong ;yi cong 。《zuo chuan · zhuang gong shi nian 》:“xiao hui wei bian ,min fu cong ye 。”《xun zi ·tian lun 》:“cong tian er song zhi ,shu yu zhi tian ming er yong zhi 。”④ting ren ;ren ping 。du fu 《bing ji 》:“shi xue cong er lan ,chang pin ren fu chou 。”⑤zuo ;can yu 。wang an dan 《shang huang di mo yan shu 》:“ji shi zhi cong zheng ,ze mang ran bu zhi ji fang ……”⑥zhi gen sui de ren 。《hou han shu ·chan chao chuan 》:“ji pu cong jie cheng niu che ……”⑦fu de 。yu “zheng ”xiang dui 。gu dai guan li de pin ji you zheng 、cong zhi fen 。《tang liu dian 》:“si feng lang zhong yuan wai lang zhang bang zhi feng jue ,fan you jiu deng 。yi yue wang ,zheng yi pin ,shi yi yi mo hu ;er yue jun wang ,cong yi pin ,shi yi wu qian hu 。”⑧ci yao de ;fu shu de 。《lao can you ji 》di si hui :“ju ran ye na zhu le liang ge wei cong de jiang dao huo ji 。”⑨jiu zhi tang fang ,ji tong zong er fei di qin de qin shu 。《san guo zhi · shu shu ·hu jing chuan 》:“(jing )shao (shào)yu cong di shao ju zhi ming 。”⑩jie ci 。zi ;you 。1.biao shi qi dian 。liu zong yuan 《zhi xiao qiu xi xiao dan tan ji 》:“zi xiao qiu xi hang bai er shi bu 。”2. biao shi dui xiang ,xiang dang yu “xiang ”。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“chang qu bai li wai cong xiang zhi xian da zhi jing kou wen 。”(san ) sǒng [cong rong (yǒng)]tong “song yong ”。gu dong 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“ri ye cong rong (heng shan )wang mi mou fan shi 。”(fan :fan pan 。)(si ) zòng ①gu dai na bei fang xiang chen “cong ”,dong xi fang xiang chen “heng (heng )”。《shi jing ·ji feng ·na shan 》:“heng cong ji mu 。”(mu :tian long 。)②te zhi “ge zong ”。zhan guo shi na bei liu guo tu de xiang lian ,lian ge fan dui xi mian de qin guo ,chen “ge cong ”,sheng chen “cong ”。li si 《jian zhu ke shu 》:“sui san liu guo zhi cong 。”③fang zong 。chao cuo 《xian liang wen xue dui ce 》:“ji hang fa ye ,fei yi fen nu wang zhu er cong bao xin ye 。”

    zhi :

    ①dao ……qu 。《lv shi chun qiu ·cha chuan 》:“zi xia zhi jin ,guo wei 。”(jin 、wei :jie zhu hou guo ming 。)《han shu ·gao di ji 》:“pei gong yin bing zhi xue 。”(pei gong :liu bang 。xue :de ming 。)②zhi dao 。《shi jing ·yong feng ·bai zhou 》:“zhi si shi mi (mǐ)ta 。”(shi :fa shi 。mi ta :mei you ta xin 。)③dai ci 。1. zhi dai ren he shi wu 。xiang dang yu “ta (ta )”、“ta ”、“ta (ta )men ”。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“(jiang shi )ai gong shu duan ,yu li zhi 。”(gong shu duan :ren ming 。)《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi 。”(shi :an shi 。xi :yan xi 。)2.zhi shi dai ci 。“zhe ”、“zhe ge ”。《shi jing ·zhou na ·tao wai 》:“zhi zi yu gui 。”④zhu ci 。1.xiang dang yu xian dai han yu zhu ci “de ”,fang zai ding yu he zhong xin yu zhi jian 。《shi jing · shao na ·gao yang 》:“gao yang zhi pi 。”2. yong yu zhu yu he wei yu zhi jian ,qu xiao gou zi de du li xing ,shi bian cheng pian zheng jie gou 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“bu yu jun zhi she wu de ye 。”(yu :liao xiang 。she :jin ru 。)3.yong yu qian zhi bin yu he dong ci zhi jian ,xiang dang yu “shi ”。《mo zi ·gong shu 》:“song he zui zhi you ?”4.yong yu gou zhong huo gou mo qi diao zheng yin jie de zuo yong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“gong jiang gu zhi 。”(gu :ji gu 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“tian you ran zuo yun ,pei ran xia yu ,ze miao bo (bó)ran xing zhi yi 。”(bo ran :xing qi de yang zi 。)

    juan :

    ①pi lao ;pi juan 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“gu lao ku juan ji ,wei chang bu hu tian de 。”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“wei wen hou jian duan gan mu ,li juan er bu gan xi 。”(xi :xiu xi 。)②ya fan ;xie dai 。bu juan 。《lun yu ·shu er 》:“xue er bu ya ,hui ren bu juan 。”③cun ju 。《huai na zi ·dao ying 》:“lu ao jiu er shi zhi ,fang juan gui ke ,er shi ge li 。”

    juan you :

    ①ya yu huan you ,er ci guan 。liu ji 《chang an you xia xie hang 》:“yu ben ~~ke ,hao yan duo jiu qin 。”②you lan yi juan 。du gu ji 《jiang fu jing da li shu zeng bie 》:“jiao qi chang tou fen ,jing man ge ~~。”③piao bo ,lao dao 。《bei shi ·mao hong bin chuan 》:“ji yu ~~zhi bei ,si zuo chang man 。”

    you :

    ①zai shui shang piao fu 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“yong zhi you zhi 。”(yong :zai shui zhong qian hang 。)fan zhi you yong 。《han fei zi ·nan shi 》:“yue ren shan you yi 。”(yue :guo ming 。)②xu fu ;bu qie shi ji 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“you ci qiao shi zhe sui qing bi lu (lùliu )。”③you wan ;you lan 。chao cuo 《yan shou bian bei sai shu 》:“you ze tong you 。”yin shen zhi lv hang ;chu wai qiu xue huo qiu guan 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“er shi er na you jiang huai 。”④jiao ji ;jiao wang 。《han shu ·mei cheng chuan 》:“yu ying jun bing you 。”⑤liu dong 。《han shu ·gou xu zhi 》:“shui shang you suo you dang 。”⑥zong ;fang zong 。《hou han shu ·chou lan chuan 》:“piao qing you zi 。”⑦liú(liu )。tong “liu ”。jing qi shang xuan chui de shi wu 。《zuo chuan ·huan gong er nian 》:“pan li you ying 。”[you shui ]wei le xuan chuan zi ji de zheng zhi zhu zhang si chu ben zou 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“zi wu dou shu you shui ,an de ci ru hu ?”

    xi :

    ①qian yi 。《shang jun shu ·ken ling 》:“shi min mo de shan xi 。”②diao ren 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan 》:“xiang zhao wang ao ,fu xi xiang dai wang 。”(xiang :fu zhu 。)③guan li bian zhe bian yuan zhi de 。《hou han shu ·xie bi chuan 》:“men sheng gu li ,bing li xi gu 。”(li :zao yu 。gu :jin gu 。)