• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 稅於水濱,問我鰥寡。

    “稅於水濱,問我鰥寡。”詩句出處:《新田詩》;是宋朝詩人王安石的作品。

    離離新田,其下流水。
    孰知其初,灌莽千裡。
    其南背江,其北逾淮。
    父抱子扶,十百其來。
    其來仆仆,鏝我新屋。
    趙侯劬之,作者不饑。
    歲仍大熟,飽及雞鶩。
    僦船與車,四鄙出谷。
    今遊者處,昔止者流。
    維昔牧我,不如今侯。
    侯來適野,不有觀者。
    稅於水濱,問我鰥寡。
    侯其歸矣,三歲於茲。
    誰能止侯,我往求之。

    【註釋】:

    稅:

    (一)①田賦。陶潛《桃花源詩》:“春蠶收長絲,秋熟靡王稅。”(靡:無。)②稅收。《宋史·范正辭傳》:“以年老,求監兗(yǎn)州商稅。”③贈送。《史記·酈生陸賈列傳》:“辟陽侯乃奉百金往稅。”④釋放。《呂氏春秋·慎大》:“乃稅馬於華山,稅牛於桃林。”⑤止息;居住。曹植《應詔》:“爰暨帝室,稅此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脫”。1.脫下。《孟子·告子下》:“不稅冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的禮帽。)2.溢出。《周禮·考工記·栗氏》:“概而不稅。”(概:量米粟時刮平鬥斛的木板。)(二)tuì ①古代喪禮規定的追服,即補服喪服。《禮記·檀弓上》:“小功不稅。”(小功:古代喪服名,五服的第四等。)②改變。《禮記·服問》:“小功之麻,不變大功之葛,以有本為稅。”

    於:

    (一)①介詞。相當於“在”。表動作的時間、處所。《左傳·成公二年》:“射其左,越於車下。”(越:墜。)②介詞。相當於“對”、“對於”。表動作對象。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”③相當於“向”。表示趨向。《戰國策·東周策》:“秦假道於周以伐韓。”④相當於“至”、“到”。表示方向和目標。《尚書· 盤庚上》:“盤庚遷於殷。”(遷:遷都。)⑤相當於“過”。表示比較。司馬遷《報任安書》:“人固有一死,或重於泰山,或輕於鴻毛。”⑥相當於“自”、“從”、“由”。表示起始。宋玉《風賦》:“夫風生於地,起於青蘋之末。”(青蘋:水草名。末:頂端。)⑦相當於“給”。《漢書·揚雄傳下》:“東方朔割炙(zhì)於細君。”(炙:烤肉。細君:妻。)⑧相當於“被”。表被動。《史記·廉頗藺相如列傳》:“臣誠恐見欺於王而負趙。” (二)wū(烏)。嘆詞。表呼聲或贊嘆。《尚書·大禹謨》:“禹曰:‘於,帝念哉!’”(念:常常想。)

    濱:

    ①水邊。《史記·屈原傳》:“屈原至於江濱。”②泛指邊際。阮籍《詠懷八十二首》之三十五:“濯發暘(yáng)谷濱,遠遊崑嶽傍。”③靠近;接近。《史記·貨殖列傳》:“鄒魯濱洙、泗,猶有周公遺風。”

    問:

    ①詢問;與“答”相對。《史記 · 管晏列傳》:“晏子怪而問之。”②責問。《左傳·僖公四年》:“昭王南征而不復,寡人是問。”(復:返。)③管;幹預。柳宗元《童區寄傳》:“恣所為不問。”(恣:放任。)④慰問;問候。《論語·雍也》:“伯牛有疾,子問之。”⑤贈送。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“雜佩以問之。”⑥通“聞”。1. 音訊。《晉書·陸機傳》:“既而羈寓京師,久無傢問。”(羈寓:寄居。)2. 名聲;聲譽。《詩經·大雅·文王》:“宣昭義問。”(宣昭:宣揚昭示。)

    鰥:

    ①一種大魚名。即鳡(gǎn)魚。《本草綱目·鱗四·鳡魚》:“其性獨行,故曰鰥。”②無妻或喪偶的人。《尚書·堯典》:“有鰥在下,曰虞舜。”《孟子·梁惠王下》:“老而無妻曰鰥。”

    鰥寡:

    鰥夫;寡婦。《書·呂刑》:“明明棐常,~~無蓋。”

    寡:

    ①少;缺少。《孟子·公孫醜下》:“得道者多助,失道者寡助。”②喪失配偶。本來男女喪偶都叫寡,後多指婦女喪夫。《左傳· 襄公二十七年》:“齊崔杼生成及強而寡,娶郭薑,生明。”(崔杼:齊大夫。成、強、明:崔杼之子。)此指夫喪妻。《孟子·梁惠王下》:“老而無夫曰寡。”此指妻無夫。③王侯的謙稱。《老子》第三十九章:“是以王侯自謂孤、寡、不谷。”


  • 税于水滨,问我鳏寡。

    “税于水滨,问我鳏寡。”诗句出处:《新田诗》;是宋朝诗人王安石的作品。

    离离新田,其下流水。
    孰知其初,灌莽千里。
    其南背江,其北逾淮。
    父抱子扶,十百其来。
    其来仆仆,镘我新屋。
    赵侯劬之,作者不饥。
    岁仍大熟,饱及鸡鹜。
    僦船与车,四鄙出谷。
    今游者处,昔止者流。
    维昔牧我,不如今侯。
    侯来适野,不有观者。
    税于水滨,问我鳏寡。
    侯其归矣,三岁于兹。
    谁能止侯,我往求之。

    【注释】:

    税:

    (一)①田赋。陶潜《桃花源诗》:“春蚕收长丝,秋熟靡王税。”(靡:无。)②税收。《宋史·范正辞传》:“以年老,求监兖(yǎn)州商税。”③赠送。《史记·郦生陆贾列传》:“辟阳侯乃奉百金往税。”④释放。《吕氏春秋·慎大》:“乃税马于华山,税牛于桃林。”⑤止息;居住。曹植《应诏》:“爰暨帝室,税此西墉。”(爰:乃。墉:城。)⑥通“脱”。1.脱下。《孟子·告子下》:“不税冕而行。”(冕:大夫以上的人戴的礼帽。)2.溢出。《周礼·考工记·栗氏》:“概而不税。”(概:量米粟时刮平斗斛的木板。)(二)tuì ①古代丧礼规定的追服,即补服丧服。《礼记·檀弓上》:“小功不税。”(小功:古代丧服名,五服的第四等。)②改变。《礼记·服问》:“小功之麻,不变大功之葛,以有本为税。”

    于:

    (一)①介词。相当于“在”。表动作的时间、处所。《左传·成公二年》:“射其左,越于车下。”(越:坠。)②介词。相当于“对”、“对于”。表动作对象。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”③相当于“向”。表示趋向。《战国策·东周策》:“秦假道于周以伐韩。”④相当于“至”、“到”。表示方向和目标。《尚书· 盘庚上》:“盘庚迁于殷。”(迁:迁都。)⑤相当于“过”。表示比较。司马迁《报任安书》:“人固有一死,或重于泰山,或轻于鸿毛。”⑥相当于“自”、“从”、“由”。表示起始。宋玉《风赋》:“夫风生于地,起于青蘋之末。”(青蘋:水草名。末:顶端。)⑦相当于“给”。《汉书·扬雄传下》:“东方朔割炙(zhì)于细君。”(炙:烤肉。细君:妻。)⑧相当于“被”。表被动。《史记·廉颇蔺相如列传》:“臣诚恐见欺于王而负赵。” (二)wū(乌)。叹词。表呼声或赞叹。《尚书·大禹谟》:“禹曰:‘于,帝念哉!’”(念:常常想。)

    滨:

    ①水边。《史记·屈原传》:“屈原至于江滨。”②泛指边际。阮籍《咏怀八十二首》之三十五:“濯发暘(yáng)谷滨,远游崑岳傍。”③靠近;接近。《史记·货殖列传》:“邹鲁滨洙、泗,犹有周公遗风。”

    问:

    ①询问;与“答”相对。《史记 · 管晏列传》:“晏子怪而问之。”②责问。《左传·僖公四年》:“昭王南征而不复,寡人是问。”(复:返。)③管;干预。柳宗元《童区寄传》:“恣所为不问。”(恣:放任。)④慰问;问候。《论语·雍也》:“伯牛有疾,子问之。”⑤赠送。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“杂佩以问之。”⑥通“闻”。1. 音讯。《晋书·陆机传》:“既而羁寓京师,久无家问。”(羁寓:寄居。)2. 名声;声誉。《诗经·大雅·文王》:“宣昭义问。”(宣昭:宣扬昭示。)

    鳏:

    ①一种大鱼名。即鳡(gǎn)鱼。《本草纲目·鳞四·鳡鱼》:“其性独行,故曰鳏。”②无妻或丧偶的人。《尚书·尧典》:“有鳏在下,曰虞舜。”《孟子·梁惠王下》:“老而无妻曰鳏。”

    鳏寡:

    鳏夫;寡妇。《书·吕刑》:“明明棐常,~~无盖。”

    寡:

    ①少;缺少。《孟子·公孙丑下》:“得道者多助,失道者寡助。”②丧失配偶。本来男女丧偶都叫寡,后多指妇女丧夫。《左传· 襄公二十七年》:“齐崔杼生成及强而寡,娶郭姜,生明。”(崔杼:齐大夫。成、强、明:崔杼之子。)此指夫丧妻。《孟子·梁惠王下》:“老而无夫曰寡。”此指妻无夫。③王侯的谦称。《老子》第三十九章:“是以王侯自谓孤、寡、不谷。”


  • shui yu shui bin ,wen wo guan gua 。

    “shui yu shui bin ,wen wo guan gua 。”shi gou chu chu :《xin tian shi 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    li li xin tian ,ji xia liu shui 。
    shu zhi ji chu ,guan mang qian li 。
    ji na bei jiang ,ji bei yu huai 。
    fu bao zi fu ,shi bai ji lai 。
    ji lai pu pu ,man wo xin wu 。
    zhao hou qu zhi ,zuo zhe bu ji 。
    sui reng da shou ,bao ji ji wu 。
    jiu chuan yu che ,si bi chu gu 。
    jin you zhe chu ,xi zhi zhe liu 。
    wei xi mu wo ,bu ru jin hou 。
    hou lai kuo ye ,bu you guan zhe 。
    shui yu shui bin ,wen wo guan gua 。
    hou ji gui yi ,san sui yu ci 。
    shei neng zhi hou ,wo wang qiu zhi 。

    【zhu shi 】:

    shui :

    (yi )①tian fu 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“chun can shou chang si ,qiu shou mi wang shui 。”(mi :mo 。)②shui shou 。《song shi ·fan zheng ci chuan 》:“yi nian lao ,qiu jian yan (yǎn)zhou shang shui 。”③zeng song 。《shi ji ·li sheng liu gu lie chuan 》:“bi yang hou nai feng bai jin wang shui 。”④shi fang 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“nai shui ma yu hua shan ,shui niu yu tao lin 。”⑤zhi xi ;ju zhu 。cao zhi 《ying zhao 》:“yuan ji di shi ,shui ci xi yong 。”(yuan :nai 。yong :cheng 。)⑥tong “tuo ”。1.tuo xia 。《meng zi ·gao zi xia 》:“bu shui mian er hang 。”(mian :da fu yi shang de ren dai de li mao 。)2.yi chu 。《zhou li ·kao gong ji ·li shi 》:“gai er bu shui 。”(gai :liang mi su shi gua ping dou hu de mu ban 。)(er )tuì ①gu dai sang li gui ding de zhui fu ,ji bu fu sang fu 。《li ji ·tan gong shang 》:“xiao gong bu shui 。”(xiao gong :gu dai sang fu ming ,wu fu de di si deng 。)②gai bian 。《li ji ·fu wen 》:“xiao gong zhi ma ,bu bian da gong zhi ge ,yi you ben wei shui 。”

    yu :

    (yi )①jie ci 。xiang dang yu “zai ”。biao dong zuo de shi jian 、chu suo 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“she ji zuo ,yue yu che xia 。”(yue :zhui 。)②jie ci 。xiang dang yu “dui ”、“dui yu ”。biao dong zuo dui xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”③xiang dang yu “xiang ”。biao shi qu xiang 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin jia dao yu zhou yi fa han 。”④xiang dang yu “zhi ”、“dao ”。biao shi fang xiang he mu biao 。《shang shu · pan geng shang 》:“pan geng qian yu yan 。”(qian :qian dou 。)⑤xiang dang yu “guo ”。biao shi bi jiao 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“ren gu you yi si ,huo chong yu tai shan ,huo qing yu hong mao 。”⑥xiang dang yu “zi ”、“cong ”、“you ”。biao shi qi shi 。song yu 《feng fu 》:“fu feng sheng yu de ,qi yu qing 蘋zhi mo 。”(qing 蘋:shui cao ming 。mo :ding duan 。)⑦xiang dang yu “gei ”。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“dong fang shuo ge zhi (zhì)yu xi jun 。”(zhi :kao rou 。xi jun :qi 。)⑧xiang dang yu “bei ”。biao bei dong 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“chen cheng kong jian qi yu wang er fu zhao 。” (er )wū(wu )。tan ci 。biao hu sheng huo zan tan 。《shang shu ·da yu mo 》:“yu yue :‘yu ,di nian zai !’”(nian :chang chang xiang 。)

    bin :

    ①shui bian 。《shi ji ·qu yuan chuan 》:“qu yuan zhi yu jiang bin 。”②fan zhi bian ji 。ruan ji 《yong huai ba shi er shou 》zhi san shi wu :“zhuo fa 暘(yáng)gu bin ,yuan you kun yue bang 。”③kao jin ;jie jin 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ju lu bin zhu 、si ,you you zhou gong wei feng 。”

    wen :

    ①xun wen ;yu “da ”xiang dui 。《shi ji · guan yan lie chuan 》:“yan zi guai er wen zhi 。”②ze wen 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“zhao wang na zheng er bu fu ,gua ren shi wen 。”(fu :fan 。)③guan ;gan yu 。liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zi suo wei bu wen 。”(zi :fang ren 。)④wei wen ;wen hou 。《lun yu ·yong ye 》:“bai niu you ji ,zi wen zhi 。”⑤zeng song 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“za pei yi wen zhi 。”⑥tong “wen ”。1. yin xun 。《jin shu ·liu ji chuan 》:“ji er ji yu jing shi ,jiu mo jia wen 。”(ji yu :ji ju 。)2. ming sheng ;sheng yu 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“xuan zhao yi wen 。”(xuan zhao :xuan yang zhao shi 。)

    guan :

    ①yi chong da yu ming 。ji gan (gǎn)yu 。《ben cao gang mu ·lin si ·gan yu 》:“ji xing du hang ,gu yue guan 。”②mo qi huo sang ou de ren 。《shang shu ·yao dian 》:“you guan zai xia ,yue yu shun 。”《meng zi ·liang hui wang xia 》:“lao er mo qi yue guan 。”

    guan gua :

    guan fu ;gua fu 。《shu ·lv xing 》:“ming ming fei chang ,~~mo gai 。”

    gua :

    ①shao ;que shao 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“de dao zhe duo zhu ,shi dao zhe gua zhu 。”②sang shi pei ou 。ben lai nan nv sang ou dou jiao gua ,hou duo zhi fu nv sang fu 。《zuo chuan · xiang gong er shi qi nian 》:“ji cui zhu sheng cheng ji jiang er gua ,qu guo jiang ,sheng ming 。”(cui zhu :ji da fu 。cheng 、jiang 、ming :cui zhu zhi zi 。)ci zhi fu sang qi 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“lao er mo fu yue gua 。”ci zhi qi mo fu 。③wang hou de qian chen 。《lao zi 》di san shi jiu zhang :“shi yi wang hou zi wei gu 、gua 、bu gu 。”