• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 他州或呰窳,貧富不難評。

    “他州或呰窳,貧富不難評。”詩句出處:《發廩》;是宋朝詩人王安石的作品。

    先王有經制,頒佈上所行。
    後世不復古,貧窮主兼並。
    非民獨如此,為國賴以成。
    築臺尊寡婦,入粟至公卿。
    我嘗不忍此,願見井地平。
    大意苦未就,小官茍營營。
    三年佐荒州,市有棄餓嬰。
    駕言發富藏,雲以救鰥惸。
    崎嶇山谷間,百室無一盈。
    鄉豪已雲然,罷弱安可生。
    茲地昔豐實,土沃人良耕。
    他州或呰窳,貧富不難評。
    幽詩出周公,根本詎宜輕。
    願書七月篇,一寤上聰明。

    【註釋】:

    他:

    ①別的;其他的。《管子·內業》:“別無他圖。”屈原《離騷》:“豈其有他故兮,莫好脩之害也!”(脩:修飾。)②第三人稱代詞。寒山子《有漢姓傲慢》:“百事被他嫌。”③助詞。虛指,無實際意義。李清照《聲聲慢》:“三杯兩盞淡酒,怎敵他晚來風急。”

    州:

    ①古代的一種居民組織。一說二千五百傢為一州,一說一萬傢為一州。《周禮·大司徒》:“五黨為州。”(黨:五百傢為黨。)②古代行政區,轄境大小各個時代不相同。兩漢三國時州在郡之上,隋唐時相當於以前的郡。諸葛亮《草廬對》:“跨州連郡者不可勝數。”

    或:

    ①有的人;有的(物)。《史記·陳涉世傢》:“或以為死,或以為亡。”(亡:逃亡。)《論語·先進》:“如或知爾,則何以哉?”②副詞。1. 或許;也許。范縝《神滅論》:“刃之與利,或如來說。”2.又。《詩經·小雅·賓之初筵》:“既立之監,或佐之史。”(監:酒監。史:席間禦史。)《史記·李將軍列傳》:“軍之導,或失道,後大將軍。”③連詞。1.或者。《荀子·修身》:“則千裡雖遠,亦或遲或速,或先或後,胡為乎其不可以相及也。”(及:到。)2. 如果。《水經註·江水》:“或王命急宣,有時朝發白帝,暮到江陵。”④助詞。用在否定句中。《詩經·小雅·天保》:“如松柏之茂,無不爾或承。”(承:繼承。)⑤通“惑”。迷惑。《孟子·告子上》:“無或乎王之不智也。”《淮南子·汜論》:“論事如此,豈不或哉!”⑥疑怪。《孟子·告子上》:“無或乎王之不智也。”

    粒:

    ①米粒;谷粒。《戰國策·楚策四》:“俯啄白粒,仰棲茂樹。”②泛指成顆的東西。③以谷米為食。《尚書·益稷》:“烝民乃粒,萬邦作。”④進食;吃飯。《顏氏傢訓·涉務》:“三日不粒,父子不能相存。”⑤養活。付咸《喜雨賦》:“生我百谷,粒我烝民。”⑥量詞。用於細小粒狀之物。李紳《憫農》:“誰知盤中餐,粒粒皆辛苦。”

    陡:

    ①[形]山的坡度大。徐宏祖《遊黃山記》:“~者級之。”②[副]突然。宋汪莘《憶秦娥》:“村南北,夜來~覺霜風急。”

    徊:

    (一)[徘徊]:來回地走。《莊子·盜蹠》。“若是若非,執而圓機,獨成而意,與道徘徊。 (二)huí 回旋;曲折環繞。也作“回”。宋玉《神女賦》:“徊腸傷氣。”

    荒:

    ①荒蕪。《商君書·算地》:“勝敵而草不荒。”《韓非子·解老》:“獄訟繁則田荒,田荒則府倉虛。”②荒地;荒野。陶潛《歸園田居五首》之一:“開荒南野際,守拙歸田園。”③荒年。《韓非子·六反》:“天饑歲荒。”④廢棄;荒廢。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”《尚書·盤庚上》:“非予自荒茲德。”⑤逸樂過度;放縱。白居易《雜興三首》之一:“(楚王)色禽合為荒,刑政兩已衰。”(禽:田獵。)⑥僻遠的地方。鐘嶸《詩品·上品》:“言在耳目之內,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《離騷》:“忽反顧以遊目兮,將往觀乎四荒。”⑦遮蔽;覆蓋。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]邊遠地區。《論衡·恢國》:“唐虞國界,吳為荒服。”

    啞:

    ①[擬]形容嬰兒學說話的聲音。《集韻·麻韻》:“~,小兒學言。”②[嘆]相當於現代漢語的“呀”。表示感嘆。《韓非子·難一》:“師曠曰:‘~!是非君人者之言也。’”③[助]通“呀”。語氣詞。《西遊記》第二十一回:“你放心莫哭,我去~!”④[擬][啞啞]1. 形容烏鴉等的叫聲。劉安《淮南子·原道訓》:“故夫烏之~~,鵲之唶唶jie,豈嘗為寒暑燥濕變其聲哉?”2. 形容車輪運轉的聲音。陸遊《滄灘》:“嘔嘔~~車輪急。”

    饋:

    ①送食物給人。賈誼《陳政事疏》:“執醬而親饋之。”《孔叢子·公儀》:“子思居貧,其友有饋之粟者。”②食物。《詩經·小雅·伐木》:“陳饋八簋(guǐ)。”(簋:食器名。)③贈送。《孟子·公孫醜下》:“王饋兼金一百而不受。”《左傳·桓公六年》:“齊人饋之餼。”(餼:活的牲口。)④運送糧餉。《孫子·作戰》:“帶甲十萬,千裡饋糧。”⑤通“匱”。匱乏。《墨子·七患》:“四谷不收,謂之饋。”


  • 他州或呰窳,贫富不难评。

    “他州或呰窳,贫富不难评。”诗句出处:《发廪》;是宋朝诗人王安石的作品。

    先王有经制,颁布上所行。
    後世不复古,贫穷主兼并。
    非民独如此,为国赖以成。
    筑台尊寡妇,入粟至公卿。
    我尝不忍此,愿见井地平。
    大意苦未就,小官苟营营。
    三年佐荒州,市有弃饿婴。
    驾言发富藏,云以救鳏惸。
    崎岖山谷间,百室无一盈。
    乡豪已云然,罢弱安可生。
    兹地昔丰实,土沃人良耕。
    他州或呰窳,贫富不难评。
    幽诗出周公,根本讵宜轻。
    愿书七月篇,一寤上聪明。

    【注释】:

    他:

    ①别的;其他的。《管子·内业》:“别无他图。”屈原《离骚》:“岂其有他故兮,莫好脩之害也!”(脩:修饰。)②第三人称代词。寒山子《有汉姓傲慢》:“百事被他嫌。”③助词。虚指,无实际意义。李清照《声声慢》:“三杯两盏淡酒,怎敌他晚来风急。”

    州:

    ①古代的一种居民组织。一说二千五百家为一州,一说一万家为一州。《周礼·大司徒》:“五党为州。”(党:五百家为党。)②古代行政区,辖境大小各个时代不相同。两汉三国时州在郡之上,隋唐时相当于以前的郡。诸葛亮《草庐对》:“跨州连郡者不可胜数。”

    或:

    ①有的人;有的(物)。《史记·陈涉世家》:“或以为死,或以为亡。”(亡:逃亡。)《论语·先进》:“如或知尔,则何以哉?”②副词。1. 或许;也许。范缜《神灭论》:“刃之与利,或如来说。”2.又。《诗经·小雅·宾之初筵》:“既立之监,或佐之史。”(监:酒监。史:席间御史。)《史记·李将军列传》:“军之导,或失道,后大将军。”③连词。1.或者。《荀子·修身》:“则千里虽远,亦或迟或速,或先或后,胡为乎其不可以相及也。”(及:到。)2. 如果。《水经注·江水》:“或王命急宣,有时朝发白帝,暮到江陵。”④助词。用在否定句中。《诗经·小雅·天保》:“如松柏之茂,无不尔或承。”(承:继承。)⑤通“惑”。迷惑。《孟子·告子上》:“无或乎王之不智也。”《淮南子·汜论》:“论事如此,岂不或哉!”⑥疑怪。《孟子·告子上》:“无或乎王之不智也。”

    粒:

    ①米粒;谷粒。《战国策·楚策四》:“俯啄白粒,仰栖茂树。”②泛指成颗的东西。③以谷米为食。《尚书·益稷》:“烝民乃粒,万邦作。”④进食;吃饭。《颜氏家训·涉务》:“三日不粒,父子不能相存。”⑤养活。付咸《喜雨赋》:“生我百谷,粒我烝民。”⑥量词。用于细小粒状之物。李绅《悯农》:“谁知盘中餐,粒粒皆辛苦。”

    陡:

    ①[形]山的坡度大。徐宏祖《游黄山记》:“~者级之。”②[副]突然。宋汪莘《忆秦娥》:“村南北,夜来~觉霜风急。”

    徊:

    (一)[徘徊]:来回地走。《庄子·盗跖》。“若是若非,执而圆机,独成而意,与道徘徊。 (二)huí 回旋;曲折环绕。也作“回”。宋玉《神女赋》:“徊肠伤气。”

    荒:

    ①荒芜。《商君书·算地》:“胜敌而草不荒。”《韩非子·解老》:“狱讼繁则田荒,田荒则府仓虚。”②荒地;荒野。陶潜《归园田居五首》之一:“开荒南野际,守拙归田园。”③荒年。《韩非子·六反》:“天饥岁荒。”④废弃;荒废。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”《尚书·盘庚上》:“非予自荒兹德。”⑤逸乐过度;放纵。白居易《杂兴三首》之一:“(楚王)色禽合为荒,刑政两已衰。”(禽:田猎。)⑥僻远的地方。钟嵘《诗品·上品》:“言在耳目之内,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《离骚》:“忽反顾以游目兮,将往观乎四荒。”⑦遮蔽;覆盖。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]边远地区。《论衡·恢国》:“唐虞国界,吴为荒服。”

    哑:

    ①[拟]形容婴儿学说话的声音。《集韵·麻韵》:“~,小儿学言。”②[叹]相当于现代汉语的“呀”。表示感叹。《韩非子·难一》:“师旷曰:‘~!是非君人者之言也。’”③[助]通“呀”。语气词。《西游记》第二十一回:“你放心莫哭,我去~!”④[拟][哑哑]1. 形容乌鸦等的叫声。刘安《淮南子·原道训》:“故夫乌之~~,鹊之唶唶jie,岂尝为寒暑燥湿变其声哉?”2. 形容车轮运转的声音。陆游《沧滩》:“呕呕~~车轮急。”

    馈:

    ①送食物给人。贾谊《陈政事疏》:“执酱而亲馈之。”《孔丛子·公仪》:“子思居贫,其友有馈之粟者。”②食物。《诗经·小雅·伐木》:“陈馈八簋(guǐ)。”(簋:食器名。)③赠送。《孟子·公孙丑下》:“王馈兼金一百而不受。”《左传·桓公六年》:“齐人馈之饩。”(饩:活的牲口。)④运送粮饷。《孙子·作战》:“带甲十万,千里馈粮。”⑤通“匮”。匮乏。《墨子·七患》:“四谷不收,谓之馈。”


  • ta zhou huo ci yu ,pin fu bu nan ping 。

    “ta zhou huo ci yu ,pin fu bu nan ping 。”shi gou chu chu :《fa lin 》;shi song chao shi ren wang an dan de zuo pin 。

    xian wang you jing zhi ,ban bu shang suo hang 。
    hou shi bu fu gu ,pin qiong zhu jian bing 。
    fei min du ru ci ,wei guo lai yi cheng 。
    zhu tai zun gua fu ,ru su zhi gong qing 。
    wo chang bu ren ci ,yuan jian jing de ping 。
    da yi ku wei jiu ,xiao guan gou ying ying 。
    san nian zuo huang zhou ,shi you qi e ying 。
    jia yan fa fu cang ,yun yi jiu guan qiong 。
    qi qu shan gu jian ,bai shi mo yi ying 。
    xiang hao yi yun ran ,ba ruo an ke sheng 。
    ci de xi feng shi ,tu wo ren liang geng 。
    ta zhou huo ci yu ,pin fu bu nan ping 。
    you shi chu zhou gong ,gen ben ju yi qing 。
    yuan shu qi yue pian ,yi wu shang cong ming 。

    【zhu shi 】:

    ta :

    ①bie de ;ji ta de 。《guan zi ·nei ye 》:“bie mo ta tu 。”qu yuan 《li sao 》:“qi ji you ta gu xi ,mo hao 脩zhi hai ye !”(脩:xiu shi 。)②di san ren chen dai ci 。han shan zi 《you han xing ao man 》:“bai shi bei ta xian 。”③zhu ci 。xu zhi ,mo shi ji yi yi 。li qing zhao 《sheng sheng man 》:“san bei liang zhan dan jiu ,zen di ta wan lai feng ji 。”

    zhou :

    ①gu dai de yi chong ju min zu zhi 。yi shui er qian wu bai jia wei yi zhou ,yi shui yi mo jia wei yi zhou 。《zhou li ·da si tu 》:“wu dang wei zhou 。”(dang :wu bai jia wei dang 。)②gu dai hang zheng ou ,he jing da xiao ge ge shi dai bu xiang tong 。liang han san guo shi zhou zai jun zhi shang ,sui tang shi xiang dang yu yi qian de jun 。zhu ge liang 《cao lu dui 》:“kua zhou lian jun zhe bu ke sheng shu 。”

    huo :

    ①you de ren ;you de (wu )。《shi ji ·chen she shi jia 》:“huo yi wei si ,huo yi wei wang 。”(wang :tao wang 。)《lun yu ·xian jin 》:“ru huo zhi er ,ze he yi zai ?”②fu ci 。1. huo hu ;ye hu 。fan zhen 《shen mie lun 》:“ren zhi yu li ,huo ru lai shui 。”2.you 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“ji li zhi jian ,huo zuo zhi shi 。”(jian :jiu jian 。shi :xi jian yu shi 。)《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“jun zhi dao ,huo shi dao ,hou da jiang jun 。”③lian ci 。1.huo zhe 。《xun zi ·xiu shen 》:“ze qian li sui yuan ,yi huo chi huo su ,huo xian huo hou ,hu wei hu ji bu ke yi xiang ji ye 。”(ji :dao 。)2. ru guo 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“huo wang ming ji xuan ,you shi chao fa bai di ,mu dao jiang ling 。”④zhu ci 。yong zai fou ding gou zhong 。《shi jing ·xiao ya ·tian bao 》:“ru song bai zhi mao ,mo bu er huo cheng 。”(cheng :ji cheng 。)⑤tong “huo ”。mi huo 。《meng zi ·gao zi shang 》:“mo huo hu wang zhi bu zhi ye 。”《huai na zi ·si lun 》:“lun shi ru ci ,qi bu huo zai !”⑥yi guai 。《meng zi ·gao zi shang 》:“mo huo hu wang zhi bu zhi ye 。”

    li :

    ①mi li ;gu li 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“fu zhuo bai li ,yang qi mao shu 。”②fan zhi cheng ke de dong xi 。③yi gu mi wei shi 。《shang shu ·yi ji 》:“zheng min nai li ,mo bang zuo 。”④jin shi ;chi fan 。《yan shi jia xun ·she wu 》:“san ri bu li ,fu zi bu neng xiang cun 。”⑤yang huo 。fu xian 《xi yu fu 》:“sheng wo bai gu ,li wo zheng min 。”⑥liang ci 。yong yu xi xiao li zhuang zhi wu 。li shen 《min nong 》:“shei zhi pan zhong can ,li li jie xin ku 。”

    dou :

    ①[xing ]shan de po du da 。xu hong zu 《you huang shan ji 》:“~zhe ji zhi 。”②[fu ]tu ran 。song wang shen 《yi qin e 》:“cun na bei ,ye lai ~jiao shuang feng ji 。”

    huai :

    (yi )[pai huai ]:lai hui de zou 。《zhuang zi ·dao zhi 》。“re shi re fei ,zhi er yuan ji ,du cheng er yi ,yu dao pai huai 。 (er )huí hui xuan ;qu she huan rao 。ye zuo “hui ”。song yu 《shen nv fu 》:“huai chang shang qi 。”

    huang :

    ①huang wu 。《shang jun shu ·suan de 》:“sheng di er cao bu huang 。”《han fei zi ·jie lao 》:“yu song fan ze tian huang ,tian huang ze fu cang xu 。”②huang de ;huang ye 。tao qian 《gui yuan tian ju wu shou 》zhi yi :“kai huang na ye ji ,shou zhuo gui tian yuan 。”③huang nian 。《han fei zi ·liu fan 》:“tian ji sui huang 。”④fei qi ;huang fei 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”《shang shu ·pan geng shang 》:“fei yu zi huang ci de 。”⑤yi le guo du ;fang zong 。bai ju yi 《za xing san shou 》zhi yi :“(chu wang )se qin ge wei huang ,xing zheng liang yi cui 。”(qin :tian lie 。)⑥pi yuan de de fang 。zhong rong 《shi pin ·shang pin 》:“yan zai er mu zhi nei ,qing ji ba huang zhi biao 。”(biao :wai 。)qu yuan 《li sao 》:“hu fan gu yi you mu xi ,jiang wang guan hu si huang 。”⑦zhe bi ;fu gai 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei huang zhi 。”[huang fu ]bian yuan de ou 。《lun heng ·hui guo 》:“tang yu guo jie ,wu wei huang fu 。”

    e :

    ①[ni ]xing rong ying er xue shui hua de sheng yin 。《ji yun ·ma yun 》:“~,xiao er xue yan 。”②[tan ]xiang dang yu xian dai han yu de “ya ”。biao shi gan tan 。《han fei zi ·nan yi 》:“shi kuang yue :‘~!shi fei jun ren zhe zhi yan ye 。’”③[zhu ]tong “ya ”。yu qi ci 。《xi you ji 》di er shi yi hui :“ni fang xin mo ku ,wo qu ~!”④[ni ][e e ]1. xing rong wu ya deng de jiao sheng 。liu an 《huai na zi ·yuan dao xun 》:“gu fu wu zhi ~~,que zhi jie jie jie,qi chang wei han shu zao shi bian ji sheng zai ?”2. xing rong che lun yun zhuai de sheng yin 。liu you 《cang tan 》:“ou ou ~~che lun ji 。”

    kui :

    ①song shi wu gei ren 。gu yi 《chen zheng shi shu 》:“zhi jiang er qin kui zhi 。”《kong cong zi ·gong yi 》:“zi sai ju pin ,ji you you kui zhi su zhe 。”②shi wu 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“chen kui ba gui (guǐ)。”(gui :shi qi ming 。)③zeng song 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“wang kui jian jin yi bai er bu shou 。”《zuo chuan ·huan gong liu nian 》:“ji ren kui zhi xi 。”(xi :huo de sheng kou 。)④yun song liang xiang 。《sun zi ·zuo zhan 》:“dai jia shi mo ,qian li kui liang 。”⑤tong “kui ”。kui fa 。《mo zi ·qi huan 》:“si gu bu shou ,wei zhi kui 。”