• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 龕間長丈餘,門戶無扃關。

    “龕間長丈餘,門戶無扃關。”詩句出處:《遊悟真寺詩一百三十韻》;是唐朝詩人白居易的作品。

    元和九年秋,八月月上弦。
    我遊悟真寺,寺在王順山。
    去山四五裡,先聞水潺湲。
    自茲舍車馬,始涉藍溪灣。
    手拄青竹杖,足蹋白石灘。
    漸怪耳目曠,不聞人世喧。
    山下望山上,初疑不可攀。
    誰知中有路,盤折通巖巔。
    一息幡竿下,再休石龕邊。
    龕間長丈餘,門戶無扃關。
    俯窺不見人,石發垂若鬟。
    驚出白蝙蝠,雙飛如雪翻。
    回首寺門望,青崖夾朱軒。
    如擘山腹開,置寺於其間。
    入門無平地,地窄虛空寬。
    房廊與臺殿,高下隨峰巒。
    巖崿無撮土,樹木多瘦堅。
    根株抱石長,屈曲蟲蛇蟠。
    松桂亂無行,四時鬱芊芊。
    枝梢裊清吹,韻若風中弦。
    日月光不透,綠陰相交延。
    幽鳥時一聲,聞之似寒蟬。
    首憩賓位亭,就坐未及安。
    須臾開北戶,萬裡明豁然。
    拂簷虹霏微,繞棟雲回旋。
    赤日間白雨,陰晴同一川。
    野綠簇草樹,眼界吞秦原。
    渭水細不見,漢陵小於拳。
    卻顧來時路,縈紆映朱欄。
    歷歷上山人,一一遙可觀。
    前對多寶塔,風鐸鳴四端。
    欒櫨與戶牖,恰恰金碧繁。
    雲昔迦葉佛,此地坐涅槃。
    至今鐵缽在,當底手跡穿。
    西開玉像殿,白佛森比肩。
    抖擻塵埃衣,禮拜冰雪顏。
    疊霜為袈裟,貫雹為華鬘。
    逼觀疑鬼功,其跡非雕鐫。
    次登觀音堂,未到聞栴檀。
    上階脫雙履,斂足升凈筵。
    六楹排玉鏡,四座敷金鈿。
    黑夜自光明,不待燈燭燃。
    眾寶互低昂,碧佩珊瑚幡。
    風來似天樂,相觸聲珊珊。
    白珠垂露凝,赤珠滴血殷。
    點綴佛髻上,合為七寶冠。
    雙瓶白琉璃,色若秋水寒。
    隔瓶見舍利,圓轉如金丹。
    玉笛何代物?天人施祗園。
    吹如秋鶴聲,可以降靈仙。
    是時秋方中,三五月正圓。
    寶堂豁三門,金魄當其前。
    月與寶相射,晶光爭鮮妍。
    照人心骨冷,竟夕不欲眠。
    曉尋南塔路,亂竹低嬋娟。
    林幽不逢人,寒蝶飛翾翾。
    山果不識名,離離夾道蕃。
    足以療饑乏,摘嘗味甘酸。
    道南藍谷神,紫傘白紙錢。
    若歲有水旱,詔使修蘋蘩。
    以地清凈故,獻奠無葷膻。
    危石疊四五,磊嵬欹且刓。
    造物者何意,堆在巖東偏。
    冷滑無人跡,苔點如花箋。
    我來登上頭,下臨不測淵。
    目眩手足掉,不敢低頭看。
    風從石下生,薄人而上摶。
    衣服似羽翮,開張欲飛騫。
    岌岌三面峰,峰尖刀劍攢。
    往往白雲過,決開露青天。
    西北日落時,夕暉紅團團。
    千裡翠屏外,走下丹砂丸。
    東南月上時,夜氣青漫漫。
    百丈碧潭底,寫出黃金盤。
    藍水色似藍,日夜長潺潺。
    周回繞山轉,下視如青環。
    或鋪為慢流,或激為奔湍。
    泓澄最深處,浮出蛟龍涎。
    側身入其中,懸磴尤險難。
    捫蘿踏橑木,下逐飲澗猿。
    雪迸起白鷺,錦跳驚紅鱣。
    歇定方盥漱,濯去支體煩。
    淺深皆洞徹,可照腦與肝。
    但愛清見底,欲尋不知源。
    東崖饒怪石,積甃蒼瑯玕。
    溫潤發於外,其間韞璵璠。
    卞和死已久,良玉多棄捐。
    或時泄光彩,夜與星月連。
    中頂最高峰,拄天青玉竿。
    (炯左換鼠)(鼠令)上不得,豈我能攀援。
    上有白蓮池,素葩覆清瀾。
    聞名不可到,處所非人寰。
    又有一片石,大如方尺磚。
    插在半壁上,其下萬仞懸。
    雲有過去師,坐得無生禪。
    號為定心石,長老世相傳。
    卻上謁仙祠,蔓草生綿綿。
    昔聞王氏子,羽化升上玄。
    其西曬藥臺,猶對芝術田。
    時復明月夜,上聞黃鶴言。
    回尋畫龍堂,二叟鬢發斑。
    想見聽法時,歡喜禮印壇。
    復歸泉窟下,化作龍蜿蜒。
    階前石孔在,欲雨生白煙。
    往有寫經僧,身靜心精專。
    感彼雲外鴿,群飛千翩翩。
    來添硯中水,去吸巖底泉。
    一日三往復,時節長不愆。
    經成號聖僧,弟子名楊難。
    誦此蓮花偈,數滿百億千。
    身壞口不壞,舌根如紅蓮。
    顱骨今不見,石函尚存焉。
    粉壁有吳畫,筆彩依舊鮮。
    素屏有褚書,墨色如新幹。
    靈境與異跡,周覽無不殫。
    一遊五晝夜,欲返仍盤桓。
    我本山中人,誤為時網牽。
    牽率使讀書,推挽令效官。
    既登文字科,又忝諫諍員。
    拙直不合時,無益同素餐。
    以此自慚惕,戚戚常寡歡。
    無成心力盡,未老形骸殘。
    今來脫簪組,始覺離憂患。
    及為山水遊,彌得縱疏頑。
    野糜斷羈絆,行走無拘攣。
    池魚放入海,一往何時還。
    身著居士衣,手把南華篇。
    終來此山住,永謝區中緣。
    我今四十餘,從此終身閑。
    若以七十期,猶得三十年。

    【註釋】:

    龕:

    ①供奉神佛像或祖先牌位的石室或小閣。庾信《秦州天水郡麥積崖佛龕銘》:“奉為亡父造七佛龕。”②佛塔。李建勛《懷贈操禪師》:“龕居面碧嵩。”(嵩:山名。)③通“戡”。攻克;平定。揚雄《法言· 重黎》:“劉(邦)龕南陽,項(羽)救河北。”

    間:

    (一)①空隙;縫隙。《莊子· 養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”(節:骨節。)《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”②隔閡。《左傳·哀公二十七年》:“故君臣多間。”《後漢書·皇後紀上》:“母子慈愛,始終無纖介之間。”(纖介:比喻微小。)③間隔。方苞《獄中雜記》:“骨微傷,病間月。”④私下;暗地。《史記·陳涉世傢》:“又間令吳廣之次所旁叢祠中。”(之:到。次所:臨時住所。叢祠:神祠。)⑤離間。《漢書·霍光傳》:“他人一間,女能復自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史記·屈原賈生列傳》:“讒人間之,可謂窮矣。”⑥參與;介入。《左傳·莊公十年》:“肉食者謀之,又何間焉?”⑦攙合。杜甫《贈衛八處士》:“夜雨剪春韭,新炊間黃粱。”⑧抄小路。《史記·項羽本紀》:“沛公已去,間至軍中。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“故令人持璧歸,間至趙矣。”⑨副詞。斷斷續續。文天祥《指南錄後序》:“予在患難中,間以詩記所遭。” (二)jiān ①片刻。《韓非子·內儲說上》:“有間,大魚動。”②當中;中間。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之間旱,則苗槁矣。”③空間;期間。諸葛亮《前出師表》:“奉命於危難之間。”④量詞。陶淵明《歸園田居》之一:“方宅十餘畝,草屋八九間。”

    長:

    (一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)

    丈:

    ①量詞。長度單位。十尺為一丈。《韓非子·喻老》:“千丈之堤,以蟻螻之穴潰。”②丈量;測量。《左傳·襄公九年》:“巡丈城,繕守備。”③對老年男子的尊稱。《論語·微子》:“遇丈人以杖荷蓧。”(荷:擔。蓧:竹編農器。)

    餘:

    第一人稱代詞。我。屈原《離騷》:“餘固知謇(jiǎn)謇之為患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:盡忠而直言。)

    門:

    ①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”

    門戶:

    ①單扇門為戶,雙戶為門。泛指房室墻院的出入口。《墨子·備城門》:“諸~~皆令鑿而慕孔。”②途徑,關鍵。《淮南子·人間》:“是故智慮者禍福之~~也。”③傢室,傢庭。《玉臺新詠·隴西行》:“健婦持~~,勝一大丈夫。”④門第;門望。《南史·何點傳》:“點明目秀眉,容貌方雅,真素通美,不以~~自矜。”

    戶:

    ①單扇的門。泛指門。《禮記·禮運》:“盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉。”(外戶:房屋的大門。)《詩經·小雅·斯幹》:“築室百堵,西南其戶。”②住戶;人傢;一傢稱一戶。《韓非子·說林上》:“乃與之萬戶之邑”。③門第。李肇《唐國史補》卷上:“李稹,酒泉公義琰姪孫,門戶第一,而有清名。”④阻止;阻攔。《新唐書·李紳傳》:“河南多惡少,或危帽散衣,擊大毬,戶官道,車馬不敢前。”《禮記·月令》:“蟄蟲咸動,啟戶始出。”⑤酒量。古稱酒量大者為大戶或上戶,酒量小者為小戶或下戶。白居易《久不見韓侍郎戲題四韻》:“戶大嫌甜酒,才高笑小詩。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    扃:

    ①從外邊關門的門閂。《禮記·曲禮上》:“入戶奉扃。”《莊子·胠篋》:“則必攝緘縢,固扃鐍(jué)。”成玄英疏:“扃,關鈕也。”(攝:勒緊。緘縢:皆繩索。鐍:鎖鑰。)②關閉。歸有光《項脊軒志》:“餘扃牖而居,久之,能以足音辨人。”(牖yǒu:門窗。)③門戶。杜牧《憶歸》:“新城非故裡,終日想柴扃。”白居易《長恨歌》:“金闕西廂扣玉扃,轉教小玉報雙成。”④古代兵車上用以固定兵器或插旗子的橫木。張衡《西京賦》:“旗不脫扃。”

    關:

    ①門閂,橫插在門後使門推不開的棍子。《左傳·襄公二十三年》:“犯門斬關。”②閉;關閉。陶潛《歸去來兮辭》:“門雖設而常關。”③出入口。崔顥《黃鶴樓》:“日暮鄉關何處是?煙波江上使人愁。”④要塞;關口。《周禮·地官·司關》:“凡四方之賓客敂關,則為之告。”(敂kòu:到。)⑤關卡;流通的貨物納稅的地方。《國語·晉語四》:“輕關易道,通商寬農。”⑥機器的發動處。《後漢書 · 張衡傳》:“復造候風地動儀……中有都柱,傍行八道,施關發機。”(都柱:能擺動的小柱。)也指事物的關鍵。韓愈《題炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知誰為助,若執造化關。”(造化:自然界。)⑦人體的某些部位稱關。《素問·骨空論》:“膕上為關。”(膕guó:膝蓋後腿彎處。)此指關節。《難經·十八難》:“脈有三部九候……三部者,寸、關、尺也。”這裡指中醫切脈部位名。⑧牽涉;關涉。《聊齋志異·促織》:“故天子一跬(guǐ)步,皆關民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一舉步。)⑨古時一種文書,多用於平行官府間的往來。劉勰《文心雕龍·書記》:“百官詢事,則有關、刺、解、牒。”⑩通“貫(guàn)”。貫通。《史記·儒林列傳》:“冠雖敝,必加於首;履雖新,必關於足。”(11)通“彎(wān)”。拉滿弓。《孟子·告子下》:“越人關弓而射之。”[關關]擬聲詞。形容鳥叫聲。《詩經·周南·關雎》:“關關雎鳩,在河之洲。”(雎鳩:水鳥名。)[關節]1.骨端銜接處。《後漢書·華佗傳》:“引挽腰體動諸關節,以求難老。”2.暗中行賄勾通。《宋史· 包拯傳》:“關節不到,有閻羅包老。”


  • 龛间长丈余,门户无扃关。

    “龛间长丈余,门户无扃关。”诗句出处:《游悟真寺诗一百三十韵》;是唐朝诗人白居易的作品。

    元和九年秋,八月月上弦。
    我游悟真寺,寺在王顺山。
    去山四五里,先闻水潺湲。
    自兹舍车马,始涉蓝溪湾。
    手拄青竹杖,足蹋白石滩。
    渐怪耳目旷,不闻人世喧。
    山下望山上,初疑不可攀。
    谁知中有路,盘折通岩巅。
    一息幡竿下,再休石龛边。
    龛间长丈余,门户无扃关。
    俯窥不见人,石发垂若鬟。
    惊出白蝙蝠,双飞如雪翻。
    回首寺门望,青崖夹朱轩。
    如擘山腹开,置寺于其间。
    入门无平地,地窄虚空宽。
    房廊与台殿,高下随峰峦。
    岩崿无撮土,树木多瘦坚。
    根株抱石长,屈曲虫蛇蟠。
    松桂乱无行,四时郁芊芊。
    枝梢袅清吹,韵若风中弦。
    日月光不透,绿阴相交延。
    幽鸟时一声,闻之似寒蝉。
    首憩宾位亭,就坐未及安。
    须臾开北户,万里明豁然。
    拂檐虹霏微,绕栋云回旋。
    赤日间白雨,阴晴同一川。
    野绿簇草树,眼界吞秦原。
    渭水细不见,汉陵小于拳。
    却顾来时路,萦纡映朱栏。
    历历上山人,一一遥可观。
    前对多宝塔,风铎鸣四端。
    栾栌与户牖,恰恰金碧繁。
    云昔迦叶佛,此地坐涅槃。
    至今铁钵在,当底手迹穿。
    西开玉像殿,白佛森比肩。
    抖擞尘埃衣,礼拜冰雪颜。
    叠霜为袈裟,贯雹为华鬘。
    逼观疑鬼功,其迹非雕镌。
    次登观音堂,未到闻栴檀。
    上阶脱双履,敛足升净筵。
    六楹排玉镜,四座敷金钿。
    黑夜自光明,不待灯烛燃。
    众宝互低昂,碧佩珊瑚幡。
    风来似天乐,相触声珊珊。
    白珠垂露凝,赤珠滴血殷。
    点缀佛髻上,合为七宝冠。
    双瓶白琉璃,色若秋水寒。
    隔瓶见舍利,圆转如金丹。
    玉笛何代物?天人施祗园。
    吹如秋鹤声,可以降灵仙。
    是时秋方中,三五月正圆。
    宝堂豁三门,金魄当其前。
    月与宝相射,晶光争鲜妍。
    照人心骨冷,竟夕不欲眠。
    晓寻南塔路,乱竹低婵娟。
    林幽不逢人,寒蝶飞翾翾。
    山果不识名,离离夹道蕃。
    足以疗饥乏,摘尝味甘酸。
    道南蓝谷神,紫伞白纸钱。
    若岁有水旱,诏使修苹蘩。
    以地清净故,献奠无荤膻。
    危石叠四五,磊嵬欹且刓。
    造物者何意,堆在岩东偏。
    冷滑无人迹,苔点如花笺。
    我来登上头,下临不测渊。
    目眩手足掉,不敢低头看。
    风从石下生,薄人而上抟。
    衣服似羽翮,开张欲飞骞。
    岌岌三面峰,峰尖刀剑攒。
    往往白云过,决开露青天。
    西北日落时,夕晖红团团。
    千里翠屏外,走下丹砂丸。
    东南月上时,夜气青漫漫。
    百丈碧潭底,写出黄金盘。
    蓝水色似蓝,日夜长潺潺。
    周回绕山转,下视如青环。
    或铺为慢流,或激为奔湍。
    泓澄最深处,浮出蛟龙涎。
    侧身入其中,悬磴尤险难。
    扪萝踏橑木,下逐饮涧猿。
    雪迸起白鹭,锦跳惊红鳣。
    歇定方盥漱,濯去支体烦。
    浅深皆洞彻,可照脑与肝。
    但爱清见底,欲寻不知源。
    东崖饶怪石,积甃苍琅玕。
    温润发于外,其间韫玙璠。
    卞和死已久,良玉多弃捐。
    或时泄光彩,夜与星月连。
    中顶最高峰,拄天青玉竿。
    (炯左换鼠)(鼠令)上不得,岂我能攀援。
    上有白莲池,素葩覆清澜。
    闻名不可到,处所非人寰。
    又有一片石,大如方尺砖。
    插在半壁上,其下万仞悬。
    云有过去师,坐得无生禅。
    号为定心石,长老世相传。
    却上谒仙祠,蔓草生绵绵。
    昔闻王氏子,羽化升上玄。
    其西晒药台,犹对芝术田。
    时复明月夜,上闻黄鹤言。
    回寻画龙堂,二叟鬓发斑。
    想见听法时,欢喜礼印坛。
    复归泉窟下,化作龙蜿蜒。
    阶前石孔在,欲雨生白烟。
    往有写经僧,身静心精专。
    感彼云外鸽,群飞千翩翩。
    来添砚中水,去吸岩底泉。
    一日三往复,时节长不愆。
    经成号圣僧,弟子名杨难。
    诵此莲花偈,数满百亿千。
    身坏口不坏,舌根如红莲。
    颅骨今不见,石函尚存焉。
    粉壁有吴画,笔彩依旧鲜。
    素屏有褚书,墨色如新干。
    灵境与异迹,周览无不殚。
    一游五昼夜,欲返仍盘桓。
    我本山中人,误为时网牵。
    牵率使读书,推挽令效官。
    既登文字科,又忝谏诤员。
    拙直不合时,无益同素餐。
    以此自惭惕,戚戚常寡欢。
    无成心力尽,未老形骸残。
    今来脱簪组,始觉离忧患。
    及为山水游,弥得纵疏顽。
    野糜断羁绊,行走无拘挛。
    池鱼放入海,一往何时还。
    身著居士衣,手把南华篇。
    终来此山住,永谢区中缘。
    我今四十余,从此终身闲。
    若以七十期,犹得三十年。

    【注释】:

    龛:

    ①供奉神佛像或祖先牌位的石室或小阁。庾信《秦州天水郡麦积崖佛龛铭》:“奉为亡父造七佛龛。”②佛塔。李建勋《怀赠操禅师》:“龛居面碧嵩。”(嵩:山名。)③通“戡”。攻克;平定。扬雄《法言· 重黎》:“刘(邦)龛南阳,项(羽)救河北。”

    间:

    (一)①空隙;缝隙。《庄子· 养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”(节:骨节。)《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”②隔阂。《左传·哀公二十七年》:“故君臣多间。”《后汉书·皇后纪上》:“母子慈爱,始终无纤介之间。”(纤介:比喻微小。)③间隔。方苞《狱中杂记》:“骨微伤,病间月。”④私下;暗地。《史记·陈涉世家》:“又间令吴广之次所旁丛祠中。”(之:到。次所:临时住所。丛祠:神祠。)⑤离间。《汉书·霍光传》:“他人一间,女能复自救邪?”(女:汝。邪:耶。)《史记·屈原贾生列传》:“谗人间之,可谓穷矣。”⑥参与;介入。《左传·庄公十年》:“肉食者谋之,又何间焉?”⑦搀合。杜甫《赠卫八处士》:“夜雨剪春韭,新炊间黄粱。”⑧抄小路。《史记·项羽本纪》:“沛公已去,间至军中。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“故令人持璧归,间至赵矣。”⑨副词。断断续续。文天祥《指南录后序》:“予在患难中,间以诗记所遭。” (二)jiān ①片刻。《韩非子·内储说上》:“有间,大鱼动。”②当中;中间。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”《孟子·梁惠王上》:“七八月之间旱,则苗槁矣。”③空间;期间。诸葛亮《前出师表》:“奉命于危难之间。”④量词。陶渊明《归园田居》之一:“方宅十余亩,草屋八九间。”

    长:

    (一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)

    丈:

    ①量词。长度单位。十尺为一丈。《韩非子·喻老》:“千丈之堤,以蚁蝼之穴溃。”②丈量;测量。《左传·襄公九年》:“巡丈城,缮守备。”③对老年男子的尊称。《论语·微子》:“遇丈人以杖荷蓧。”(荷:担。蓧:竹编农器。)

    余:

    第一人称代词。我。屈原《离骚》:“余固知謇(jiǎn)謇之为患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:尽忠而直言。)

    门:

    ①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”

    门户:

    ①单扇门为户,双户为门。泛指房室墙院的出入口。《墨子·备城门》:“诸~~皆令凿而慕孔。”②途径,关键。《淮南子·人间》:“是故智虑者祸福之~~也。”③家室,家庭。《玉台新咏·陇西行》:“健妇持~~,胜一大丈夫。”④门第;门望。《南史·何点传》:“点明目秀眉,容貌方雅,真素通美,不以~~自矜。”

    户:

    ①单扇的门。泛指门。《礼记·礼运》:“盗窃乱贼而不作,故外户而不闭。”(外户:房屋的大门。)《诗经·小雅·斯干》:“筑室百堵,西南其户。”②住户;人家;一家称一户。《韩非子·说林上》:“乃与之万户之邑”。③门第。李肇《唐国史补》卷上:“李稹,酒泉公义琰姪孙,门户第一,而有清名。”④阻止;阻拦。《新唐书·李绅传》:“河南多恶少,或危帽散衣,击大毬,户官道,车马不敢前。”《礼记·月令》:“蛰虫咸动,启户始出。”⑤酒量。古称酒量大者为大户或上户,酒量小者为小户或下户。白居易《久不见韩侍郎戏题四韵》:“户大嫌甜酒,才高笑小诗。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    扃:

    ①从外边关门的门闩。《礼记·曲礼上》:“入户奉扃。”《庄子·胠箧》:“则必摄缄縢,固扃鐍(jué)。”成玄英疏:“扃,关钮也。”(摄:勒紧。缄縢:皆绳索。鐍:锁钥。)②关闭。归有光《项脊轩志》:“余扃牖而居,久之,能以足音辨人。”(牖yǒu:门窗。)③门户。杜牧《忆归》:“新城非故里,终日想柴扃。”白居易《长恨歌》:“金阙西厢扣玉扃,转教小玉报双成。”④古代兵车上用以固定兵器或插旗子的横木。张衡《西京赋》:“旗不脱扃。”

    关:

    ①门闩,横插在门后使门推不开的棍子。《左传·襄公二十三年》:“犯门斩关。”②闭;关闭。陶潜《归去来兮辞》:“门虽设而常关。”③出入口。崔颢《黄鹤楼》:“日暮乡关何处是?烟波江上使人愁。”④要塞;关口。《周礼·地官·司关》:“凡四方之宾客敂关,则为之告。”(敂kòu:到。)⑤关卡;流通的货物纳税的地方。《国语·晋语四》:“轻关易道,通商宽农。”⑥机器的发动处。《后汉书 · 张衡传》:“复造候风地动仪……中有都柱,傍行八道,施关发机。”(都柱:能摆动的小柱。)也指事物的关键。韩愈《题炭谷湫(jiǎo)祠堂》:“不知谁为助,若执造化关。”(造化:自然界。)⑦人体的某些部位称关。《素问·骨空论》:“膕上为关。”(膕guó:膝盖后腿弯处。)此指关节。《难经·十八难》:“脉有三部九候……三部者,寸、关、尺也。”这里指中医切脉部位名。⑧牵涉;关涉。《聊斋志异·促织》:“故天子一跬(guǐ)步,皆关民命,不可忽也。”(跬步:半步。即一举步。)⑨古时一种文书,多用于平行官府间的往来。刘勰《文心雕龙·书记》:“百官询事,则有关、刺、解、牒。”⑩通“贯(guàn)”。贯通。《史记·儒林列传》:“冠虽敝,必加于首;履虽新,必关于足。”(11)通“弯(wān)”。拉满弓。《孟子·告子下》:“越人关弓而射之。”[关关]拟声词。形容鸟叫声。《诗经·周南·关雎》:“关关雎鸠,在河之洲。”(雎鸠:水鸟名。)[关节]1.骨端衔接处。《后汉书·华佗传》:“引挽腰体动诸关节,以求难老。”2.暗中行贿勾通。《宋史· 包拯传》:“关节不到,有阎罗包老。”


  • kan jian chang zhang yu ,men hu mo jiong guan 。

    “kan jian chang zhang yu ,men hu mo jiong guan 。”shi gou chu chu :《you wu zhen si shi yi bai san shi yun 》;shi tang chao shi ren bai ju yi de zuo pin 。

    yuan he jiu nian qiu ,ba yue yue shang xian 。
    wo you wu zhen si ,si zai wang shun shan 。
    qu shan si wu li ,xian wen shui chan yuan 。
    zi ci she che ma ,shi she lan xi wan 。
    shou zhu qing zhu zhang ,zu ta bai dan tan 。
    jian guai er mu kuang ,bu wen ren shi xuan 。
    shan xia wang shan shang ,chu yi bu ke pan 。
    shei zhi zhong you lu ,pan she tong yan dian 。
    yi xi fan gan xia ,zai xiu dan kan bian 。
    kan jian chang zhang yu ,men hu mo jiong guan 。
    fu kui bu jian ren ,dan fa chui re huan 。
    jing chu bai bian fu ,shuang fei ru xue fan 。
    hui shou si men wang ,qing ya ga zhu xuan 。
    ru bo shan fu kai ,zhi si yu ji jian 。
    ru men mo ping de ,de zhai xu kong kuan 。
    fang lang yu tai dian ,gao xia sui feng luan 。
    yan e mo cuo tu ,shu mu duo shou jian 。
    gen zhu bao dan chang ,qu qu chong she pan 。
    song gui luan mo hang ,si shi yu qian qian 。
    zhi sao niao qing chui ,yun re feng zhong xian 。
    ri yue guang bu tou ,lu yin xiang jiao yan 。
    you diao shi yi sheng ,wen zhi shi han chan 。
    shou qi bin wei ting ,jiu zuo wei ji an 。
    xu yu kai bei hu ,mo li ming hua ran 。
    bi yan hong fei wei ,rao dong yun hui xuan 。
    chi ri jian bai yu ,yin qing tong yi chuan 。
    ye lu cu cao shu ,yan jie tun qin yuan 。
    wei shui xi bu jian ,han ling xiao yu quan 。
    que gu lai shi lu ,ying yu ying zhu lan 。
    li li shang shan ren ,yi yi yao ke guan 。
    qian dui duo bao da ,feng duo ming si duan 。
    luan lu yu hu you ,qia qia jin bi fan 。
    yun xi jia xie fo ,ci de zuo nie 槃。
    zhi jin tie bo zai ,dang de shou ji chuan 。
    xi kai yu xiang dian ,bai fo sen bi jian 。
    dou sou chen ai yi ,li bai bing xue yan 。
    die shuang wei jia sha ,guan bao wei hua man 。
    bi guan yi gui gong ,ji ji fei diao juan 。
    ci deng guan yin tang ,wei dao wen zhan tan 。
    shang jie tuo shuang lv ,lian zu sheng jing yan 。
    liu ying pai yu jing ,si zuo fu jin dian 。
    hei ye zi guang ming ,bu dai deng zhu ran 。
    zhong bao hu di ang ,bi pei shan hu fan 。
    feng lai shi tian le ,xiang chu sheng shan shan 。
    bai zhu chui lou ning ,chi zhu di xie yan 。
    dian chuo fo ji shang ,ge wei qi bao guan 。
    shuang ping bai liu li ,se re qiu shui han 。
    ge ping jian she li ,yuan zhuai ru jin dan 。
    yu di he dai wu ?tian ren shi zhi yuan 。
    chui ru qiu he sheng ,ke yi jiang ling xian 。
    shi shi qiu fang zhong ,san wu yue zheng yuan 。
    bao tang hua san men ,jin bo dang ji qian 。
    yue yu bao xiang she ,jing guang zheng xian yan 。
    zhao ren xin gu leng ,jing xi bu yu mian 。
    xiao xun na da lu ,luan zhu di chan juan 。
    lin you bu feng ren ,han die fei xuan xuan 。
    shan guo bu shi ming ,li li ga dao fan 。
    zu yi liao ji fa ,zhai chang wei gan suan 。
    dao na lan gu shen ,zi san bai zhi qian 。
    re sui you shui han ,zhao shi xiu ping fan 。
    yi de qing jing gu ,suo dian mo hun shan 。
    wei dan die si wu ,lei wei ji ju wan 。
    zao wu zhe he yi ,dui zai yan dong pian 。
    leng hua mo ren ji ,tai dian ru hua jian 。
    wo lai deng shang tou ,xia lin bu ce yuan 。
    mu xuan shou zu diao ,bu gan di tou kan 。
    feng cong dan xia sheng ,bao ren er shang tuan 。
    yi fu shi yu he ,kai zhang yu fei jian 。
    ji ji san mian feng ,feng jian dao jian cuan 。
    wang wang bai yun guo ,jue kai lou qing tian 。
    xi bei ri la shi ,xi hui gong tuan tuan 。
    qian li cui bing wai ,zou xia dan sha wan 。
    dong na yue shang shi ,ye qi qing man man 。
    bai zhang bi tan de ,xie chu huang jin pan 。
    lan shui se shi lan ,ri ye chang chan chan 。
    zhou hui rao shan zhuai ,xia shi ru qing huan 。
    huo pu wei man liu ,huo ji wei ben tuan 。
    hong cheng zui shen chu ,fu chu jiao long xian 。
    ce shen ru ji zhong ,xuan deng you xian nan 。
    men luo ta lao mu ,xia zhu yin jian yuan 。
    xue beng qi bai lu ,jin tiao jing gong shan 。
    xie ding fang guan shu ,zhuo qu zhi ti fan 。
    jian shen jie dong che ,ke zhao nao yu gan 。
    dan ai qing jian de ,yu xun bu zhi yuan 。
    dong ya rao guai dan ,ji zhou cang lang gan 。
    wen run fa yu wai ,ji jian yun yu fan 。
    bian he si yi jiu ,liang yu duo qi juan 。
    huo shi xie guang cai ,ye yu xing yue lian 。
    zhong ding zui gao feng ,zhu tian qing yu gan 。
    (jiong zuo huan shu )(shu ling )shang bu de ,qi wo neng pan yuan 。
    shang you bai lian chi ,su pa fu qing lan 。
    wen ming bu ke dao ,chu suo fei ren huan 。
    you you yi pian dan ,da ru fang che zhuan 。
    cha zai ban bi shang ,ji xia mo ren xuan 。
    yun you guo qu shi ,zuo de mo sheng chan 。
    hao wei ding xin dan ,chang lao shi xiang chuan 。
    que shang ye xian ci ,man cao sheng mian mian 。
    xi wen wang shi zi ,yu hua sheng shang xuan 。
    ji xi shai yao tai ,you dui zhi shu tian 。
    shi fu ming yue ye ,shang wen huang he yan 。
    hui xun hua long tang ,er sou bin fa ban 。
    xiang jian ting fa shi ,huan xi li yin tan 。
    fu gui quan ku xia ,hua zuo long wan yan 。
    jie qian dan kong zai ,yu yu sheng bai yan 。
    wang you xie jing seng ,shen jing xin jing zhuan 。
    gan bi yun wai ge ,qun fei qian pian pian 。
    lai tian yan zhong shui ,qu xi yan de quan 。
    yi ri san wang fu ,shi jie chang bu qian 。
    jing cheng hao sheng seng ,di zi ming yang nan 。
    song ci lian hua ji ,shu man bai yi qian 。
    shen huai kou bu huai ,she gen ru gong lian 。
    lu gu jin bu jian ,dan han shang cun yan 。
    fen bi you wu hua ,bi cai yi jiu xian 。
    su bing you chu shu ,mo se ru xin gan 。
    ling jing yu yi ji ,zhou lan mo bu dan 。
    yi you wu zhou ye ,yu fan reng pan huan 。
    wo ben shan zhong ren ,wu wei shi wang qian 。
    qian lv shi dou shu ,tui wan ling xiao guan 。
    ji deng wen zi ke ,you tian jian zheng yuan 。
    zhuo zhi bu ge shi ,mo yi tong su can 。
    yi ci zi can ti ,qi qi chang gua huan 。
    mo cheng xin li jin ,wei lao xing hai can 。
    jin lai tuo zan zu ,shi jiao li you huan 。
    ji wei shan shui you ,mi de zong shu wan 。
    ye mei duan ji ban ,hang zou mo ju luan 。
    chi yu fang ru hai ,yi wang he shi hai 。
    shen zhe ju shi yi ,shou ba na hua pian 。
    zhong lai ci shan zhu ,yong xie ou zhong yuan 。
    wo jin si shi yu ,cong ci zhong shen xian 。
    re yi qi shi ji ,you de san shi nian 。

    【zhu shi 】:

    kan :

    ①gong feng shen fo xiang huo zu xian pai wei de dan shi huo xiao ge 。yu xin 《qin zhou tian shui jun mai ji ya fo kan ming 》:“feng wei wang fu zao qi fo kan 。”②fo da 。li jian xun 《huai zeng cao chan shi 》:“kan ju mian bi song 。”(song :shan ming 。)③tong “kan ”。gong ke ;ping ding 。yang xiong 《fa yan · chong li 》:“liu (bang )kan na yang ,xiang (yu )jiu he bei 。”

    jian :

    (yi )①kong xi ;feng xi 。《zhuang zi · yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”(jie :gu jie 。)《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”②ge he 。《zuo chuan ·ai gong er shi qi nian 》:“gu jun chen duo jian 。”《hou han shu ·huang hou ji shang 》:“mu zi ci ai ,shi zhong mo qian jie zhi jian 。”(qian jie :bi yu wei xiao 。)③jian ge 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“gu wei shang ,bing jian yue 。”④si xia ;an de 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“you jian ling wu an zhi ci suo pang cong ci zhong 。”(zhi :dao 。ci suo :lin shi zhu suo 。cong ci :shen ci 。)⑤li jian 。《han shu ·huo guang chuan 》:“ta ren yi jian ,nv neng fu zi jiu xie ?”(nv :ru 。xie :ye 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“chan ren jian zhi ,ke wei qiong yi 。”⑥can yu ;jie ru 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“rou shi zhe mou zhi ,you he jian yan ?”⑦chan ge 。du fu 《zeng wei ba chu shi 》:“ye yu jian chun jiu ,xin chui jian huang liang 。”⑧chao xiao lu 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yi qu ,jian zhi jun zhong 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“gu ling ren chi bi gui ,jian zhi zhao yi 。”⑨fu ci 。duan duan xu xu 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zai huan nan zhong ,jian yi shi ji suo zao 。” (er )jiān ①pian ke 。《han fei zi ·nei chu shui shang 》:“you jian ,da yu dong 。”②dang zhong ;zhong jian 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi ba yue zhi jian han ,ze miao gao yi 。”③kong jian ;ji jian 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“feng ming yu wei nan zhi jian 。”④liang ci 。tao yuan ming 《gui yuan tian ju 》zhi yi :“fang zhai shi yu mu ,cao wu ba jiu jian 。”

    chang :

    (yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)

    zhang :

    ①liang ci 。chang du chan wei 。shi che wei yi zhang 。《han fei zi ·yu lao 》:“qian zhang zhi di ,yi yi lou zhi xue hui 。”②zhang liang ;ce liang 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“xun zhang cheng ,shan shou bei 。”③dui lao nian nan zi de zun chen 。《lun yu ·wei zi 》:“yu zhang ren yi zhang he diao 。”(he :dan 。diao :zhu bian nong qi 。)

    yu :

    di yi ren chen dai ci 。wo 。qu yuan 《li sao 》:“yu gu zhi jian (jiǎn)jian zhi wei huan xi ,ren er bu neng she ye 。”(jian jian :jin zhong er zhi yan 。)

    men :

    ①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”

    men hu :

    ①chan shan men wei hu ,shuang hu wei men 。fan zhi fang shi qiang yuan de chu ru kou 。《mo zi ·bei cheng men 》:“zhu ~~jie ling zao er mu kong 。”②tu jing ,guan jian 。《huai na zi ·ren jian 》:“shi gu zhi lv zhe huo fu zhi ~~ye 。”③jia shi ,jia ting 。《yu tai xin yong ·long xi hang 》:“jian fu chi ~~,sheng yi da zhang fu 。”④men di ;men wang 。《na shi ·he dian chuan 》:“dian ming mu xiu mei ,rong mao fang ya ,zhen su tong mei ,bu yi ~~zi jin 。”

    hu :

    ①chan shan de men 。fan zhi men 。《li ji ·li yun 》:“dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi 。”(wai hu :fang wu de da men 。)《shi jing ·xiao ya ·si gan 》:“zhu shi bai du ,xi na ji hu 。”②zhu hu ;ren jia ;yi jia chen yi hu 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“nai yu zhi mo hu zhi yi ”。③men di 。li zhao 《tang guo shi bu 》juan shang :“li zhen ,jiu quan gong yi yan 姪sun ,men hu di yi ,er you qing ming 。”④zu zhi ;zu lan 。《xin tang shu ·li shen chuan 》:“he na duo e shao ,huo wei mao san yi ,ji da 毬,hu guan dao ,che ma bu gan qian 。”《li ji ·yue ling 》:“zhe chong xian dong ,qi hu shi chu 。”⑤jiu liang 。gu chen jiu liang da zhe wei da hu huo shang hu ,jiu liang xiao zhe wei xiao hu huo xia hu 。bai ju yi 《jiu bu jian han shi lang hu ti si yun 》:“hu da xian tian jiu ,cai gao xiao xiao shi 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    jiong :

    ①cong wai bian guan men de men shuan 。《li ji ·qu li shang 》:“ru hu feng jiong 。”《zhuang zi ·qu qie 》:“ze bi she jian teng ,gu jiong jue (jué)。”cheng xuan ying shu :“jiong ,guan niu ye 。”(she :le jin 。jian teng :jie sheng suo 。jue :suo yao 。)②guan bi 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“yu jiong you er ju ,jiu zhi ,neng yi zu yin bian ren 。”(you yǒu:men chuang 。)③men hu 。du mu 《yi gui 》:“xin cheng fei gu li ,zhong ri xiang chai jiong 。”bai ju yi 《chang hen ge 》:“jin que xi xiang kou yu jiong ,zhuai jiao xiao yu bao shuang cheng 。”④gu dai bing che shang yong yi gu ding bing qi huo cha qi zi de heng mu 。zhang heng 《xi jing fu 》:“qi bu tuo jiong 。”

    guan :

    ①men shuan ,heng cha zai men hou shi men tui bu kai de gun zi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“fan men zhan guan 。”②bi ;guan bi 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“men sui she er chang guan 。”③chu ru kou 。cui hao 《huang he lou 》:“ri mu xiang guan he chu shi ?yan bo jiang shang shi ren chou 。”④yao sai ;guan kou 。《zhou li ·de guan ·si guan 》:“fan si fang zhi bin ke kou guan ,ze wei zhi gao 。”(kou kòu:dao 。)⑤guan ka ;liu tong de huo wu na shui de de fang 。《guo yu ·jin yu si 》:“qing guan yi dao ,tong shang kuan nong 。”⑥ji qi de fa dong chu 。《hou han shu · zhang heng chuan 》:“fu zao hou feng de dong yi ……zhong you dou zhu ,bang hang ba dao ,shi guan fa ji 。”(dou zhu :neng bai dong de xiao zhu 。)ye zhi shi wu de guan jian 。han yu 《ti tan gu jiao (jiǎo)ci tang 》:“bu zhi shei wei zhu ,re zhi zao hua guan 。”(zao hua :zi ran jie 。)⑦ren ti de mou xie bu wei chen guan 。《su wen ·gu kong lun 》:“guo shang wei guan 。”(guo guó:xi gai hou tui wan chu 。)ci zhi guan jie 。《nan jing ·shi ba nan 》:“mai you san bu jiu hou ……san bu zhe ,cun 、guan 、che ye 。”zhe li zhi zhong yi qie mai bu wei ming 。⑧qian she ;guan she 。《liao zhai zhi yi ·cu zhi 》:“gu tian zi yi kui (guǐ)bu ,jie guan min ming ,bu ke hu ye 。”(kui bu :ban bu 。ji yi ju bu 。)⑨gu shi yi chong wen shu ,duo yong yu ping hang guan fu jian de wang lai 。liu xie 《wen xin diao long ·shu ji 》:“bai guan xun shi ,ze you guan 、ci 、jie 、die 。”⑩tong “guan (guàn)”。guan tong 。《shi ji ·ru lin lie chuan 》:“guan sui bi ,bi jia yu shou ;lv sui xin ,bi guan yu zu 。”(11)tong “wan (wān)”。la man gong 。《meng zi ·gao zi xia 》:“yue ren guan gong er she zhi 。”[guan guan ]ni sheng ci 。xing rong diao jiao sheng 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“guan guan ju jiu ,zai he zhi zhou 。”(ju jiu :shui diao ming 。)[guan jie ]1.gu duan xian jie chu 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“yin wan yao ti dong zhu guan jie ,yi qiu nan lao 。”2.an zhong hang hui gou tong 。《song shi · bao zheng chuan 》:“guan jie bu dao ,you yan luo bao lao 。”