• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 草荒城角開新徑,雨入河洪失舊灘。

    “草荒城角開新徑,雨入河洪失舊灘。”詩句出處:《次韻答邦直子由四首》;是宋朝詩人蘇軾的作品。

    簿書顛倒夢魂間,知我疏慵肯見原。
    閑作閉門僧舍冷,病聞吹枕海濤喧。
    忘懷杯酒逢人共,引睡文書信手翻。
    欲吐狂言喙三尺,怕君瞋我卻須吞。
    (邦直屢以此見戒。
    )城南短李好交遊,箕踞狂歌總自由。
    尊主庇民君有道,樂天知命我無憂。
    醉呼妙舞留連夜,閑作清詩斷送秋。
    瀟灑使君殊不俗,樽前容我攬須不。
    (邦直傢中舞者甚多。
    )老弟東來殊寂寞,故人留飲慰酸寒。
    草荒城角開新徑,雨入河洪失舊灘。
    車馬追陪跡未掃,唱酬往復字應漫。
    此詩更欲憑君改,待與江南子佈看。
    君雖為我此遲留,別後淒涼我已憂。
    不見便同千裡遠,退歸終作十年遊。
    恨無揚子一區宅,懶臥元龍百尺樓。
    聞道鵷鴻滿臺閣,網羅應不到沙鷗。

    【註釋】:

    草:

    ①草本植物的總稱。柳宗元《段太尉逸事狀》:“是歲大旱,野無草。”(是歲:這年。)②未開墾過的荒地。《韓非子·顯學》:“耕田墾草以厚民產也。”(厚民產:增加人民的財產。)③粗劣。《史記·陳丞相世傢》:“以惡草具進楚使。”④創始;起稿。《南史·蔡景歷傳》:“召令草檄,景歷援筆立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚諫草,騎馬欲雞棲。”⑥漢字形體的一種。陸遊《作字》詩:“書成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(傢畜)。《三國志·魏書·杜畿傳》:“漸課民畜牸牛,草馬,下逮雞豚犬豕。”[草草]憂慮勞神貌。《詩經·小雅·巷伯》:“勞人草草。”(勞:憂。)

    荒:

    ①荒蕪。《商君書·算地》:“勝敵而草不荒。”《韓非子·解老》:“獄訟繁則田荒,田荒則府倉虛。”②荒地;荒野。陶潛《歸園田居五首》之一:“開荒南野際,守拙歸田園。”③荒年。《韓非子·六反》:“天饑歲荒。”④廢棄;荒廢。曹植《送應氏》:“側足無行徑,荒疇不復田。”《尚書·盤庚上》:“非予自荒茲德。”⑤逸樂過度;放縱。白居易《雜興三首》之一:“(楚王)色禽合為荒,刑政兩已衰。”(禽:田獵。)⑥僻遠的地方。鐘嶸《詩品·上品》:“言在耳目之內,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《離騷》:“忽反顧以遊目兮,將往觀乎四荒。”⑦遮蔽;覆蓋。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]邊遠地區。《論衡·恢國》:“唐虞國界,吳為荒服。”

    城:

    ①城郭。一般是兩重,裡面的稱城,外面的稱郭。賈誼《過秦論》:“然後踐華為城,因河為池。”②古代都邑為中心的所轄地區稱城。《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦昭王聞之,使人遺(wèi)趙王書,願以十五城請易璧。”(遺:送給。易:交換。)③築城。《漢書·高帝紀》:“令天下縣邑城。”《詩經·小雅·出車》:“天子命我,城彼朔方。”(朔方:北方。)④守城。魏源《聖武記》卷一:“我朝縱還臺堡降卒二千,城者拒之。”⑤城墻以內的地方。韓翊(yì)《寒食》:“春城無處不飛花,寒食東風禦柳斜。”(禦柳:皇宮栽的柳樹。)⑥城市;都市。《史記·吳起傳》:“魏文侯以為將,擊秦,拔五城。”

    角:

    (一)①動物的角。《墨子·經說下》:“用牛有角,馬無角,是類不同也。”(用:以。)《呂氏春秋·仲夏》:“鹿角解,蟬始鳴。”②古代樂器名,多用於軍中。辛棄疾《破陣子》:“醉裡挑燈看劍,夢回吹角連營。”(夢回:夢醒。)范仲淹《漁傢傲》:“四面邊聲連角起。”③形狀像角的東西。段成式《酉陽雜俎·草篇》:“四角、三角曰芰,兩角曰菱。”④岬角,突入海中的尖形陸地。多用於地名。⑤角落,物體兩個邊沿相接處。《古詩為焦仲卿妻作》:“四角龍子幡。”⑥古代量器名。《管子·七法》:“尺寸也,繩墨也,規矩也,衡石也,鬥斛也,角量也,謂之法。”⑦星宿名。二十八宿之一。(二)jué ①比試;爭鬥。《尉繚子·武議》:“臨難決戰,接兵角刃。”②古代五聲音階的第三音,相當於現代簡譜的“3”。③古代的一種青銅酒器,形狀像爵。《禮記·禮器》:“宗廟之祭,尊者舉觶(zhì)卑者舉角。”(觶:酒器名。)

    開:

    ①開門。《呂氏春秋·愛類》:“昔上古龍門未開。”《老子》第二十七章:“善閉,無關楗而不可開。”(關楗:門閂。)②打開;張開。孟浩然《過故人莊》:“開軒面場圃,把酒話桑麻。”(軒:窗。)③舒展;開放。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“忽如一夜春風來,千樹萬樹梨花開。”引申為舒展。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴,使我不得開心顏。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,涇渭開愁容。”(火:戰火。)崔玨《哭李商隱》:“一生襟抱未曾開。”(襟抱:抱負。)⑤分開;分離。《呂氏春秋·貴信》:“地不剛,則凍閉不開。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合開。”(六合:天地四方。)引申為散開。杜甫《梅雨》:“雲霧密難開。”杜甫《雨》:“蛟龍鬥不開。”⑥切;割。⑦開辟;開發。《韓非子·初見秦》:“開地數千裡,此其大功也。”《晉書· 羊祜傳》:“辟土開疆。”又為開通。《漢書·張騫傳》:“騫開外國道。”李白《望天門山》:“天門中斷楚江開。”引申為擴大,擴展。《荀子·富國》:“節其流,開其源。”杜甫《兵車行》:“武皇開邊意未已。”《史記·秦本紀》:“開地千裡。”《徐霞客遊記·滇遊日記十一》:“南逾山脊,為新開道。”⑧開創。《史記·秦本紀》:“為後世開業。”⑨開始。《詩經·周頌· 武》:“允文文王,克開厥後。”(允文:確實有文德。克:能夠。厥:其。)《論衡·書解》:“商鞅相孝公,為秦開帝業。”《後漢書·馮衍傳下》:“開歲發春兮,百卉含英。”⑩發動或操縱。杜甫《登白馬潭》:“水生春纜沒,日出野船開。”魏源《道光洋艘征撫記上》:“關天培開炮應之,擊斷洋船頭鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫淫雨霏霏,連月不開。”

    新:

    ①剛有的或剛經驗到的。《周易·雜卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②沒有用過的。黃滔《陳侍禦新居》:“幕客開新第,詞人遍有詩。”③指新的人或事物。韓愈《送窮文》:“攜朋挈儔,去故就新。”(攜:帶著。儔:伴侶。)④更新;使變新。《尚書·胤征》:“舊染污俗,咸與維新。”⑤指剛結婚時的(人或物)。⑥副詞。相當於“剛”、“剛才”。《荀子·不茍》:“新浴者振其衣,新沐者彈其冠。”

    徑:

    ①小路。《論語·雍也》:“行不由徑。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好徑。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”《江雪》:“萬徑人蹤滅。”②方法;途徑。白居易《題贈定光上人》:“得徑入大道。”③往;直往。《楚辭·招魂》:“川谷徑復。”(復:返。)柳宗元《小石城山記》:“自西山道口徑北,逾黃茅嶺而下。”④途經;經過。《呂氏春秋·召婁》:“西傢之潦,徑其宮而不止。”《史記·陳涉世傢》:“牽牛徑人田,田主奪之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;簡捷。《論衡· 自紀》:“或徑或迂,或屈或舒。”(迂:繞遠。)⑥圓周直徑的省稱。《核舟記》:“明有奇巧人曰王叔遠,能以徑寸之木,為宮室、器皿、人物。”《三國志·魏書·蘇則傳》:“郭煌獻徑寸大珠。”又指長度。蘇軾《竹枝歌》:“海濱長鯨徑千尺。”⑦副詞。一直;直接。《後漢書·來歙傳》:“徑至洛陽。”

    入:

    ①進入;由外面到裡面。《論語·八佾》:“子入太廟,每事問。”②泛指進入某種境界。李白《王右軍》:“筆精妙入神。”③特指入朝為官。傅亮《為宋公求加贈劉前軍表》:“出征入輔,幸不辱命。”④接受;收入。《左傳·宣公元年》:“驟諫而不入。”(驟:屢次。)《新五代史·楚世傢》:“歲入萬計。”⑤上交;交納。《墨子·貴義》:“今農夫入其稅於大人。”⑥參加;加入。《戰國策·魏策一》:“入子之事者,吾為子殺之亡之。”⑦合於;相合;符合。朱慶餘《近試上張籍水部》:“畫眉深淺入時無?”(時:時髦。)⑧入聲。古漢語有平、上、去、入四種聲調。

    河:

    ①黃河的專稱。《尚書·禹貢》:“浮於濟(jǐ)漯(tà),達於河。”(濟、漯:都是水名。)《世說新語· 言語》:“風景不殊,正自有山河之異。”②河流的通稱。陸遊《十一月一日風雨大作》:“夜闌臥聽風吹雨,鐵馬冰河入夢來。”(鐵馬:披甲的戰馬。)《三國志·吳書·吳主傳》:“信著金石,義蓋山河。”③指銀河;天河。杜甫《一百五日夜對月》:“牛女漫愁思,秋期猶渡河。”《古詩十九首·迢迢牽牛星》:“迢迢牽牛星,皎皎河漢女。”

    洪:

    ①湍流;激流。《漢書·司馬相如傳》:“夏後氏戚之,乃堙洪塞原,決江疏河,灑沉澹災,東歸之於海。”(灑:分。沉:深。澹:安。)《孟子·滕文公上》:“洪水橫流,氾濫於天下。”②大。陸機《演連珠五十首》之十六:“臣聞赴曲之音,洪細入韻。”張衡《西京賦》:“皇恩溥,洪德施。”③古州名。隋置。治所在今江西省南昌市。

    失:

    ①失去;丟掉;喪失。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”②耽誤;錯過。《莊子·田子方》:“吾終身與汝,交一臂而失之。”(與:贊許。交一臂:指擦肩而過。)③未能達到目的。《世說新語·雅量》:“殷(仲堪)悵然自失。”④控制不好;未能把住。《左傳· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗廟。”⑤迷失;找不著。《韓非子·解老》:“使失路者而肯聽習問知,即不成迷也。”⑥錯誤;過失。《大戴禮·保傅》:“失之毫厘,差之千裡。”⑦消失;不見。李白《夢遊天姥吟留別》:“惟覺時之枕席,失向來之煙霞。”(覺:醒。向來:原來。)⑧違背。文天祥《指南錄後序》:“予自度不得脫,則直前詬(gòu)虜帥失信。”(直前:徑直上前。詬:責備。虜:敵人。)⑨離開。曹丕《與吳質書》:“昔日遊處,行則連輿,止則接席,何曾須臾相失。”⑩改變常態。蔡琰《悲憤詩》:“兒呼母兮號失聲,我掩耳兮不忍聽。”(號:哭號。)

    舊:

    ①陳舊的;過時的。《論語·公冶長》:“舊令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“總把新桃換舊符。”《左傳·昭公二十一年》:“宋城舊鄘及桑林之門而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城門名。)劉兼《重陽感懷》之二:“張儀舊壁蒼苔厚,諸葛荒祠古木寒。”②故交;舊相識。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“玄素與荊州牧劉表有舊。”③從前的;原來的。諸葛亮《出師表》:“興復漢室,還於舊都。”


  • 草荒城角开新径,雨入河洪失旧滩。

    “草荒城角开新径,雨入河洪失旧滩。”诗句出处:《次韵答邦直子由四首》;是宋朝诗人苏轼的作品。

    簿书颠倒梦魂间,知我疏慵肯见原。
    闲作闭门僧舍冷,病闻吹枕海涛喧。
    忘怀杯酒逢人共,引睡文书信手翻。
    欲吐狂言喙三尺,怕君瞋我却须吞。
    (邦直屡以此见戒。
    )城南短李好交游,箕踞狂歌总自由。
    尊主庇民君有道,乐天知命我无忧。
    醉呼妙舞留连夜,闲作清诗断送秋。
    潇洒使君殊不俗,樽前容我揽须不。
    (邦直家中舞者甚多。
    )老弟东来殊寂寞,故人留饮慰酸寒。
    草荒城角开新径,雨入河洪失旧滩。
    车马追陪迹未扫,唱酬往复字应漫。
    此诗更欲凭君改,待与江南子布看。
    君虽为我此迟留,别后凄凉我已忧。
    不见便同千里远,退归终作十年游。
    恨无扬子一区宅,懒卧元龙百尺楼。
    闻道鹓鸿满台阁,网罗应不到沙鸥。

    【注释】:

    草:

    ①草本植物的总称。柳宗元《段太尉逸事状》:“是岁大旱,野无草。”(是岁:这年。)②未开垦过的荒地。《韩非子·显学》:“耕田垦草以厚民产也。”(厚民产:增加人民的财产。)③粗劣。《史记·陈丞相世家》:“以恶草具进楚使。”④创始;起稿。《南史·蔡景历传》:“召令草檄,景历援笔立成。”⑤底稿;稿子。杜甫《晚出左掖》:“避人焚谏草,骑马欲鸡栖。”⑥汉字形体的一种。陆游《作字》诗:“书成半行草,眼倦正昏花。”⑦雌性的(家畜)。《三国志·魏书·杜畿传》:“渐课民畜牸牛,草马,下逮鸡豚犬豕。”[草草]忧虑劳神貌。《诗经·小雅·巷伯》:“劳人草草。”(劳:忧。)

    荒:

    ①荒芜。《商君书·算地》:“胜敌而草不荒。”《韩非子·解老》:“狱讼繁则田荒,田荒则府仓虚。”②荒地;荒野。陶潜《归园田居五首》之一:“开荒南野际,守拙归田园。”③荒年。《韩非子·六反》:“天饥岁荒。”④废弃;荒废。曹植《送应氏》:“侧足无行径,荒畴不复田。”《尚书·盘庚上》:“非予自荒兹德。”⑤逸乐过度;放纵。白居易《杂兴三首》之一:“(楚王)色禽合为荒,刑政两已衰。”(禽:田猎。)⑥僻远的地方。钟嵘《诗品·上品》:“言在耳目之内,情寄八荒之表。”(表:外。)屈原《离骚》:“忽反顾以游目兮,将往观乎四荒。”⑦遮蔽;覆盖。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟荒之。”[荒服]边远地区。《论衡·恢国》:“唐虞国界,吴为荒服。”

    城:

    ①城郭。一般是两重,里面的称城,外面的称郭。贾谊《过秦论》:“然后践华为城,因河为池。”②古代都邑为中心的所辖地区称城。《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦昭王闻之,使人遗(wèi)赵王书,愿以十五城请易璧。”(遗:送给。易:交换。)③筑城。《汉书·高帝纪》:“令天下县邑城。”《诗经·小雅·出车》:“天子命我,城彼朔方。”(朔方:北方。)④守城。魏源《圣武记》卷一:“我朝纵还台堡降卒二千,城者拒之。”⑤城墙以内的地方。韩翊(yì)《寒食》:“春城无处不飞花,寒食东风御柳斜。”(御柳:皇宫栽的柳树。)⑥城市;都市。《史记·吴起传》:“魏文侯以为将,击秦,拔五城。”

    角:

    (一)①动物的角。《墨子·经说下》:“用牛有角,马无角,是类不同也。”(用:以。)《吕氏春秋·仲夏》:“鹿角解,蝉始鸣。”②古代乐器名,多用于军中。辛弃疾《破阵子》:“醉里挑灯看剑,梦回吹角连营。”(梦回:梦醒。)范仲淹《渔家傲》:“四面边声连角起。”③形状像角的东西。段成式《酉阳杂俎·草篇》:“四角、三角曰芰,两角曰菱。”④岬角,突入海中的尖形陆地。多用于地名。⑤角落,物体两个边沿相接处。《古诗为焦仲卿妻作》:“四角龙子幡。”⑥古代量器名。《管子·七法》:“尺寸也,绳墨也,规矩也,衡石也,斗斛也,角量也,谓之法。”⑦星宿名。二十八宿之一。(二)jué ①比试;争斗。《尉缭子·武议》:“临难决战,接兵角刃。”②古代五声音阶的第三音,相当于现代简谱的“3”。③古代的一种青铜酒器,形状像爵。《礼记·礼器》:“宗庙之祭,尊者举觯(zhì)卑者举角。”(觯:酒器名。)

    开:

    ①开门。《吕氏春秋·爱类》:“昔上古龙门未开。”《老子》第二十七章:“善闭,无关楗而不可开。”(关楗:门闩。)②打开;张开。孟浩然《过故人庄》:“开轩面场圃,把酒话桑麻。”(轩:窗。)③舒展;开放。岑参《白雪歌送武判官归京》:“忽如一夜春风来,千树万树梨花开。”引申为舒展。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵,使我不得开心颜。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,泾渭开愁容。”(火:战火。)崔珏《哭李商隐》:“一生襟抱未曾开。”(襟抱:抱负。)⑤分开;分离。《吕氏春秋·贵信》:“地不刚,则冻闭不开。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合开。”(六合:天地四方。)引申为散开。杜甫《梅雨》:“云雾密难开。”杜甫《雨》:“蛟龙斗不开。”⑥切;割。⑦开辟;开发。《韩非子·初见秦》:“开地数千里,此其大功也。”《晋书· 羊祜传》:“辟土开疆。”又为开通。《汉书·张骞传》:“骞开外国道。”李白《望天门山》:“天门中断楚江开。”引申为扩大,扩展。《荀子·富国》:“节其流,开其源。”杜甫《兵车行》:“武皇开边意未已。”《史记·秦本纪》:“开地千里。”《徐霞客游记·滇游日记十一》:“南逾山脊,为新开道。”⑧开创。《史记·秦本纪》:“为后世开业。”⑨开始。《诗经·周颂· 武》:“允文文王,克开厥后。”(允文:确实有文德。克:能够。厥:其。)《论衡·书解》:“商鞅相孝公,为秦开帝业。”《后汉书·冯衍传下》:“开岁发春兮,百卉含英。”⑩发动或操纵。杜甫《登白马潭》:“水生春缆没,日出野船开。”魏源《道光洋艘征抚记上》:“关天培开炮应之,击断洋船头鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫淫雨霏霏,连月不开。”

    新:

    ①刚有的或刚经验到的。《周易·杂卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②没有用过的。黄滔《陈侍御新居》:“幕客开新第,词人遍有诗。”③指新的人或事物。韩愈《送穷文》:“携朋挈俦,去故就新。”(携:带着。俦:伴侣。)④更新;使变新。《尚书·胤征》:“旧染污俗,咸与维新。”⑤指刚结婚时的(人或物)。⑥副词。相当于“刚”、“刚才”。《荀子·不苟》:“新浴者振其衣,新沐者弹其冠。”

    径:

    ①小路。《论语·雍也》:“行不由径。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好径。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”《江雪》:“万径人踪灭。”②方法;途径。白居易《题赠定光上人》:“得径入大道。”③往;直往。《楚辞·招魂》:“川谷径复。”(复:返。)柳宗元《小石城山记》:“自西山道口径北,逾黄茅岭而下。”④途经;经过。《吕氏春秋·召娄》:“西家之潦,径其宫而不止。”《史记·陈涉世家》:“牵牛径人田,田主夺之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;简捷。《论衡· 自纪》:“或径或迂,或屈或舒。”(迂:绕远。)⑥圆周直径的省称。《核舟记》:“明有奇巧人曰王叔远,能以径寸之木,为宫室、器皿、人物。”《三国志·魏书·苏则传》:“郭煌献径寸大珠。”又指长度。苏轼《竹枝歌》:“海滨长鲸径千尺。”⑦副词。一直;直接。《后汉书·来歙传》:“径至洛阳。”

    入:

    ①进入;由外面到里面。《论语·八佾》:“子入太庙,每事问。”②泛指进入某种境界。李白《王右军》:“笔精妙入神。”③特指入朝为官。傅亮《为宋公求加赠刘前军表》:“出征入辅,幸不辱命。”④接受;收入。《左传·宣公元年》:“骤谏而不入。”(骤:屡次。)《新五代史·楚世家》:“岁入万计。”⑤上交;交纳。《墨子·贵义》:“今农夫入其税于大人。”⑥参加;加入。《战国策·魏策一》:“入子之事者,吾为子杀之亡之。”⑦合于;相合;符合。朱庆余《近试上张籍水部》:“画眉深浅入时无?”(时:时髦。)⑧入声。古汉语有平、上、去、入四种声调。

    河:

    ①黄河的专称。《尚书·禹贡》:“浮于济(jǐ)漯(tà),达于河。”(济、漯:都是水名。)《世说新语· 言语》:“风景不殊,正自有山河之异。”②河流的通称。陆游《十一月一日风雨大作》:“夜阑卧听风吹雨,铁马冰河入梦来。”(铁马:披甲的战马。)《三国志·吴书·吴主传》:“信著金石,义盖山河。”③指银河;天河。杜甫《一百五日夜对月》:“牛女漫愁思,秋期犹渡河。”《古诗十九首·迢迢牵牛星》:“迢迢牵牛星,皎皎河汉女。”

    洪:

    ①湍流;激流。《汉书·司马相如传》:“夏后氏戚之,乃堙洪塞原,决江疏河,洒沉澹灾,东归之于海。”(洒:分。沉:深。澹:安。)《孟子·滕文公上》:“洪水横流,氾滥于天下。”②大。陆机《演连珠五十首》之十六:“臣闻赴曲之音,洪细入韵。”张衡《西京赋》:“皇恩溥,洪德施。”③古州名。隋置。治所在今江西省南昌市。

    失:

    ①失去;丢掉;丧失。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”②耽误;错过。《庄子·田子方》:“吾终身与汝,交一臂而失之。”(与:赞许。交一臂:指擦肩而过。)③未能达到目的。《世说新语·雅量》:“殷(仲堪)怅然自失。”④控制不好;未能把住。《左传· 宣公十年》:“某氏之守臣某,失守宗庙。”⑤迷失;找不着。《韩非子·解老》:“使失路者而肯听习问知,即不成迷也。”⑥错误;过失。《大戴礼·保傅》:“失之毫厘,差之千里。”⑦消失;不见。李白《梦游天姥吟留别》:“惟觉时之枕席,失向来之烟霞。”(觉:醒。向来:原来。)⑧违背。文天祥《指南录后序》:“予自度不得脱,则直前诟(gòu)虏帅失信。”(直前:径直上前。诟:责备。虏:敌人。)⑨离开。曹丕《与吴质书》:“昔日游处,行则连舆,止则接席,何曾须臾相失。”⑩改变常态。蔡琰《悲愤诗》:“儿呼母兮号失声,我掩耳兮不忍听。”(号:哭号。)

    旧:

    ①陈旧的;过时的。《论语·公冶长》:“旧令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“总把新桃换旧符。”《左传·昭公二十一年》:“宋城旧鄘及桑林之门而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城门名。)刘兼《重阳感怀》之二:“张仪旧壁苍苔厚,诸葛荒祠古木寒。”②故交;旧相识。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“玄素与荆州牧刘表有旧。”③从前的;原来的。诸葛亮《出师表》:“兴复汉室,还于旧都。”


  • cao huang cheng jiao kai xin jing ,yu ru he hong shi jiu tan 。

    “cao huang cheng jiao kai xin jing ,yu ru he hong shi jiu tan 。”shi gou chu chu :《ci yun da bang zhi zi you si shou 》;shi song chao shi ren su shi de zuo pin 。

    bu shu dian dao meng hun jian ,zhi wo shu yong ken jian yuan 。
    xian zuo bi men seng she leng ,bing wen chui zhen hai tao xuan 。
    wang huai bei jiu feng ren gong ,yin shui wen shu xin shou fan 。
    yu tu kuang yan hui san che ,pa jun chen wo que xu tun 。
    (bang zhi lv yi ci jian jie 。
    )cheng na duan li hao jiao you ,ji ju kuang ge zong zi you 。
    zun zhu bi min jun you dao ,le tian zhi ming wo mo you 。
    zui hu miao wu liu lian ye ,xian zuo qing shi duan song qiu 。
    xiao sa shi jun shu bu su ,zun qian rong wo lan xu bu 。
    (bang zhi jia zhong wu zhe shen duo 。
    )lao di dong lai shu ji mo ,gu ren liu yin wei suan han 。
    cao huang cheng jiao kai xin jing ,yu ru he hong shi jiu tan 。
    che ma zhui pei ji wei sao ,chang chou wang fu zi ying man 。
    ci shi geng yu ping jun gai ,dai yu jiang na zi bu kan 。
    jun sui wei wo ci chi liu ,bie hou qi liang wo yi you 。
    bu jian bian tong qian li yuan ,tui gui zhong zuo shi nian you 。
    hen mo yang zi yi ou zhai ,lan wo yuan long bai che lou 。
    wen dao yuan hong man tai ge ,wang luo ying bu dao sha ou 。

    【zhu shi 】:

    cao :

    ①cao ben zhi wu de zong chen 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“shi sui da han ,ye mo cao 。”(shi sui :zhe nian 。)②wei kai ken guo de huang de 。《han fei zi ·xian xue 》:“geng tian ken cao yi hou min chan ye 。”(hou min chan :zeng jia ren min de cai chan 。)③cu lie 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“yi e cao ju jin chu shi 。”④chuang shi ;qi gao 。《na shi ·cai jing li chuan 》:“shao ling cao xi ,jing li yuan bi li cheng 。”⑤de gao ;gao zi 。du fu 《wan chu zuo ye 》:“bi ren fen jian cao ,ji ma yu ji qi 。”⑥han zi xing ti de yi chong 。liu you 《zuo zi 》shi :“shu cheng ban hang cao ,yan juan zheng hun hua 。”⑦ci xing de (jia chu )。《san guo zhi ·wei shu ·du ji chuan 》:“jian ke min chu zi niu ,cao ma ,xia dai ji tun quan shi 。”[cao cao ]you lv lao shen mao 。《shi jing ·xiao ya ·hang bai 》:“lao ren cao cao 。”(lao :you 。)

    huang :

    ①huang wu 。《shang jun shu ·suan de 》:“sheng di er cao bu huang 。”《han fei zi ·jie lao 》:“yu song fan ze tian huang ,tian huang ze fu cang xu 。”②huang de ;huang ye 。tao qian 《gui yuan tian ju wu shou 》zhi yi :“kai huang na ye ji ,shou zhuo gui tian yuan 。”③huang nian 。《han fei zi ·liu fan 》:“tian ji sui huang 。”④fei qi ;huang fei 。cao zhi 《song ying shi 》:“ce zu mo hang jing ,huang chou bu fu tian 。”《shang shu ·pan geng shang 》:“fei yu zi huang ci de 。”⑤yi le guo du ;fang zong 。bai ju yi 《za xing san shou 》zhi yi :“(chu wang )se qin ge wei huang ,xing zheng liang yi cui 。”(qin :tian lie 。)⑥pi yuan de de fang 。zhong rong 《shi pin ·shang pin 》:“yan zai er mu zhi nei ,qing ji ba huang zhi biao 。”(biao :wai 。)qu yuan 《li sao 》:“hu fan gu yi you mu xi ,jiang wang guan hu si huang 。”⑦zhe bi ;fu gai 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei huang zhi 。”[huang fu ]bian yuan de ou 。《lun heng ·hui guo 》:“tang yu guo jie ,wu wei huang fu 。”

    cheng :

    ①cheng guo 。yi ban shi liang chong ,li mian de chen cheng ,wai mian de chen guo 。gu yi 《guo qin lun 》:“ran hou jian hua wei cheng ,yin he wei chi 。”②gu dai dou yi wei zhong xin de suo he de ou chen cheng 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin zhao wang wen zhi ,shi ren wei (wèi)zhao wang shu ,yuan yi shi wu cheng qing yi bi 。”(wei :song gei 。yi :jiao huan 。)③zhu cheng 。《han shu ·gao di ji 》:“ling tian xia xian yi cheng 。”《shi jing ·xiao ya ·chu che 》:“tian zi ming wo ,cheng bi shuo fang 。”(shuo fang :bei fang 。)④shou cheng 。wei yuan 《sheng wu ji 》juan yi :“wo chao zong hai tai bao jiang cu er qian ,cheng zhe ju zhi 。”⑤cheng qiang yi nei de de fang 。han yi (yì)《han shi 》:“chun cheng mo chu bu fei hua ,han shi dong feng yu liu xie 。”(yu liu :huang gong zai de liu shu 。)⑥cheng shi ;dou shi 。《shi ji ·wu qi chuan 》:“wei wen hou yi wei jiang ,ji qin ,ba wu cheng 。”

    jiao :

    (yi )①dong wu de jiao 。《mo zi ·jing shui xia 》:“yong niu you jiao ,ma mo jiao ,shi lei bu tong ye 。”(yong :yi 。)《lv shi chun qiu ·zhong xia 》:“lu jiao jie ,chan shi ming 。”②gu dai le qi ming ,duo yong yu jun zhong 。xin qi ji 《po zhen zi 》:“zui li tiao deng kan jian ,meng hui chui jiao lian ying 。”(meng hui :meng xing 。)fan zhong yan 《yu jia ao 》:“si mian bian sheng lian jiao qi 。”③xing zhuang xiang jiao de dong xi 。duan cheng shi 《you yang za zu ·cao pian 》:“si jiao 、san jiao yue ji ,liang jiao yue ling 。”④jia jiao ,tu ru hai zhong de jian xing liu de 。duo yong yu de ming 。⑤jiao la ,wu ti liang ge bian yan xiang jie chu 。《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“si jiao long zi fan 。”⑥gu dai liang qi ming 。《guan zi ·qi fa 》:“che cun ye ,sheng mo ye ,gui ju ye ,heng dan ye ,dou hu ye ,jiao liang ye ,wei zhi fa 。”⑦xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。(er )jué ①bi shi ;zheng dou 。《wei liao zi ·wu yi 》:“lin nan jue zhan ,jie bing jiao ren 。”②gu dai wu sheng yin jie de di san yin ,xiang dang yu xian dai jian pu de “3”。③gu dai de yi chong qing tong jiu qi ,xing zhuang xiang jue 。《li ji ·li qi 》:“zong miao zhi ji ,zun zhe ju zhi (zhì)bei zhe ju jiao 。”(zhi :jiu qi ming 。)

    kai :

    ①kai men 。《lv shi chun qiu ·ai lei 》:“xi shang gu long men wei kai 。”《lao zi 》di er shi qi zhang :“shan bi ,mo guan jian er bu ke kai 。”(guan jian :men shuan 。)②da kai ;zhang kai 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“kai xuan mian chang pu ,ba jiu hua sang ma 。”(xuan :chuang 。)③shu zhan ;kai fang 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“hu ru yi ye chun feng lai ,qian shu mo shu li hua kai 。”yin shen wei shu zhan 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui ,shi wo bu de kai xin yan 。”④shen zhan 。du fu 《wang zai 》:“jing dou bu zai huo ,jing wei kai chou rong 。”(huo :zhan huo 。)cui jue 《ku li shang yin 》:“yi sheng jin bao wei ceng kai 。”(jin bao :bao fu 。)⑤fen kai ;fen li 。《lv shi chun qiu ·gui xin 》:“de bu gang ,ze dong bi bu kai 。”ruan ji 《da ren xian sheng ge 》:“tian de jie xi liu ge kai 。”(liu ge :tian de si fang 。)yin shen wei san kai 。du fu 《mei yu 》:“yun wu mi nan kai 。”du fu 《yu 》:“jiao long dou bu kai 。”⑥qie ;ge 。⑦kai bi ;kai fa 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“kai de shu qian li ,ci ji da gong ye 。”《jin shu · yang hu chuan 》:“bi tu kai jiang 。”you wei kai tong 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“jian kai wai guo dao 。”li bai 《wang tian men shan 》:“tian men zhong duan chu jiang kai 。”yin shen wei kuo da ,kuo zhan 。《xun zi ·fu guo 》:“jie ji liu ,kai ji yuan 。”du fu 《bing che hang 》:“wu huang kai bian yi wei yi 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“kai de qian li 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji shi yi 》:“na yu shan ji ,wei xin kai dao 。”⑧kai chuang 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei hou shi kai ye 。”⑨kai shi 。《shi jing ·zhou song · wu 》:“yun wen wen wang ,ke kai jue hou 。”(yun wen :que shi you wen de 。ke :neng gou 。jue :ji 。)《lun heng ·shu jie 》:“shang yang xiang xiao gong ,wei qin kai di ye 。”《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“kai sui fa chun xi ,bai hui han ying 。”⑩fa dong huo cao zong 。du fu 《deng bai ma tan 》:“shui sheng chun lan mei ,ri chu ye chuan kai 。”wei yuan 《dao guang xiang sou zheng fu ji shang 》:“guan tian pei kai bao ying zhi ,ji duan xiang chuan tou bi ,xi bing duo la hai si 。”(11)xiao san 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”

    xin :

    ①gang you de huo gang jing yan dao de 。《zhou yi ·za gua 》:“ge ,qu gu ye ;ding ,qu xin ye 。”②mei you yong guo de 。huang tao 《chen shi yu xin ju 》:“mu ke kai xin di ,ci ren bian you shi 。”③zhi xin de ren huo shi wu 。han yu 《song qiong wen 》:“xie peng qie chou ,qu gu jiu xin 。”(xie :dai zhao 。chou :ban lv 。)④geng xin ;shi bian xin 。《shang shu ·yin zheng 》:“jiu ran wu su ,xian yu wei xin 。”⑤zhi gang jie hun shi de (ren huo wu )。⑥fu ci 。xiang dang yu “gang ”、“gang cai ”。《xun zi ·bu gou 》:“xin yu zhe zhen ji yi ,xin mu zhe dan ji guan 。”

    jing :

    ①xiao lu 。《lun yu ·yong ye 》:“hang bu you jing 。”《lao zi 》di wu shi san zhang :“da dao shen yi ,er min hao jing 。”(yi :ping tan 。)fan zhi lu 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”《jiang xue 》:“mo jing ren zong mie 。”②fang fa ;tu jing 。bai ju yi 《ti zeng ding guang shang ren 》:“de jing ru da dao 。”③wang ;zhi wang 。《chu ci ·qiao hun 》:“chuan gu jing fu 。”(fu :fan 。)liu zong yuan 《xiao dan cheng shan ji 》:“zi xi shan dao kou jing bei ,yu huang mao ling er xia 。”④tu jing ;jing guo 。《lv shi chun qiu ·shao lou 》:“xi jia zhi lao ,jing ji gong er bu zhi 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“qian niu jing ren tian ,tian zhu duo zhi niu 。”(zhi :zhi niu zhu 。)⑤zhi jie ;jian jie 。《lun heng · zi ji 》:“huo jing huo yu ,huo qu huo shu 。”(yu :rao yuan 。)⑥yuan zhou zhi jing de sheng chen 。《he zhou ji 》:“ming you ji qiao ren yue wang shu yuan ,neng yi jing cun zhi mu ,wei gong shi 、qi min 、ren wu 。”《san guo zhi ·wei shu ·su ze chuan 》:“guo huang suo jing cun da zhu 。”you zhi chang du 。su shi 《zhu zhi ge 》:“hai bin chang jing jing qian che 。”⑦fu ci 。yi zhi ;zhi jie 。《hou han shu ·lai she chuan 》:“jing zhi luo yang 。”

    ru :

    ①jin ru ;you wai mian dao li mian 。《lun yu ·ba yi 》:“zi ru tai miao ,mei shi wen 。”②fan zhi jin ru mou chong jing jie 。li bai 《wang you jun 》:“bi jing miao ru shen 。”③te zhi ru chao wei guan 。fu liang 《wei song gong qiu jia zeng liu qian jun biao 》:“chu zheng ru fu ,xing bu ru ming 。”④jie shou ;shou ru 。《zuo chuan ·xuan gong yuan nian 》:“zhou jian er bu ru 。”(zhou :lv ci 。)《xin wu dai shi ·chu shi jia 》:“sui ru mo ji 。”⑤shang jiao ;jiao na 。《mo zi ·gui yi 》:“jin nong fu ru ji shui yu da ren 。”⑥can jia ;jia ru 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“ru zi zhi shi zhe ,wu wei zi sha zhi wang zhi 。”⑦ge yu ;xiang ge ;fu ge 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“hua mei shen jian ru shi mo ?”(shi :shi mao 。)⑧ru sheng 。gu han yu you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。

    he :

    ①huang he de zhuan chen 。《shang shu ·yu gong 》:“fu yu ji (jǐ)luo (tà),da yu he 。”(ji 、luo :dou shi shui ming 。)《shi shui xin yu · yan yu 》:“feng jing bu shu ,zheng zi you shan he zhi yi 。”②he liu de tong chen 。liu you 《shi yi yue yi ri feng yu da zuo 》:“ye lan wo ting feng chui yu ,tie ma bing he ru meng lai 。”(tie ma :pi jia de zhan ma 。)《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“xin zhe jin dan ,yi gai shan he 。”③zhi yin he ;tian he 。du fu 《yi bai wu ri ye dui yue 》:“niu nv man chou sai ,qiu ji you du he 。”《gu shi shi jiu shou ·tiao tiao qian niu xing 》:“tiao tiao qian niu xing ,jiao jiao he han nv 。”

    hong :

    ①tuan liu ;ji liu 。《han shu ·si ma xiang ru chuan 》:“xia hou shi qi zhi ,nai yin hong sai yuan ,jue jiang shu he ,sa chen dan zai ,dong gui zhi yu hai 。”(sa :fen 。chen :shen 。dan :an 。)《meng zi ·teng wen gong shang 》:“hong shui heng liu ,氾lan yu tian xia 。”②da 。liu ji 《yan lian zhu wu shi shou 》zhi shi liu :“chen wen fu qu zhi yin ,hong xi ru yun 。”zhang heng 《xi jing fu 》:“huang en pu ,hong de shi 。”③gu zhou ming 。sui zhi 。zhi suo zai jin jiang xi sheng na chang shi 。

    shi :

    ①shi qu ;diu diao ;sang shi 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”②dan wu ;cuo guo 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“wu zhong shen yu ru ,jiao yi bei er shi zhi 。”(yu :zan hu 。jiao yi bei :zhi ca jian er guo 。)③wei neng da dao mu de 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“yan (zhong kan )chang ran zi shi 。”④kong zhi bu hao ;wei neng ba zhu 。《zuo chuan · xuan gong shi nian 》:“mou shi zhi shou chen mou ,shi shou zong miao 。”⑤mi shi ;zhao bu zhao 。《han fei zi ·jie lao 》:“shi shi lu zhe er ken ting xi wen zhi ,ji bu cheng mi ye 。”⑥cuo wu ;guo shi 。《da dai li ·bao fu 》:“shi zhi hao li ,cha zhi qian li 。”⑦xiao shi ;bu jian 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“wei jiao shi zhi zhen xi ,shi xiang lai zhi yan xia 。”(jiao :xing 。xiang lai :yuan lai 。)⑧wei bei 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“yu zi du bu de tuo ,ze zhi qian gou (gòu)lu shuai shi xin 。”(zhi qian :jing zhi shang qian 。gou :ze bei 。lu :di ren 。)⑨li kai 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“xi ri you chu ,hang ze lian yu ,zhi ze jie xi ,he ceng xu yu xiang shi 。”⑩gai bian chang tai 。cai yan 《bei fen shi 》:“er hu mu xi hao shi sheng ,wo yan er xi bu ren ting 。”(hao :ku hao 。)

    jiu :

    ①chen jiu de ;guo shi de 。《lun yu ·gong ye chang 》:“jiu ling yin zhi zheng ,bi yi gao xin ling jun 。”wang an dan 《yuan ri 》:“zong ba xin tao huan jiu fu 。”《zuo chuan ·zhao gong er shi yi nian 》:“song cheng jiu yong ji sang lin zhi men er shou zhi 。”(yong :tong “yong ”。cheng yuan 。sang lin :cheng men ming 。)liu jian 《chong yang gan huai 》zhi er :“zhang yi jiu bi cang tai hou ,zhu ge huang ci gu mu han 。”②gu jiao ;jiu xiang shi 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xuan su yu jing zhou mu liu biao you jiu 。”③cong qian de ;yuan lai de 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xing fu han shi ,hai yu jiu dou 。”